12_cisnienie_i_cyrkulacja

Ćwiczenia 12.
Pole baryczne i cyrkulacja atmosfery
Autotest:
1. Cyrkulacja atmosfery jest skutkiem*:
a) różnej grubości atmosfery,
b) nierównomiernego dopływu energii do powierzchni Ziemi,
c) ruchu wirowego Ziemi,
2. Latem nad lądami tworzą się........................................., natomiast
zimą.......................................... .
3. Równikowy pas niskiego ciśnienia w lipcu jest przesunięty w
kierunku..........................a w styczniu na ......................... .
4. Cechą charakterystyczną cyrkulacji atmosferyczne jest istnienie w
ciągu całego roku podzwrotnikowych pasów ........................... .
5. Zaburzenia cyrkulacji atmosferycznej to skutek*:
a) ruchu wirowego Ziemi,
b) różnej ilości ozonu w atmosferze,
c) nierównomiernego rozmieszczenia lądów i oceanów.
6. Pasat to wiatr o zasadniczym kierunku ....................................
występujący w strefie ........................................ .
7. Monsun jest wiatrem wiejącym w okresie letnim od ..................
w kierunku ............................ a w okresie zimowym odwrotnie.
8. Podaj ogólny rozkład ciśnienia na kuli ziemskiej:
obszary okołobiegunowe:
obszary subpolarne:
obszary podzwrotnikowe:
obszary równikowe:
9. Zaznacz za pomocą symbolu stosowanego w meteorologii
synoptycznej wiatr o prędkości 46 m/s i kierunku NE.
10. Podaj
główne
i
pośrednie
terminy
obserwacji
meteorologicznych w czasie GMT:
*- wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia więcej niż jednej prawidłowej
odpowiedzi.
Pod pojęciem cyrkulacji atmosfery rozumiemy wszystkie
aspekty trójwymiarowe przepływu i wymiany energii na
skalę planetarną. Ziemia otrzymuje energię od Słońca w
postaci promieniowania krótkofalowego, lecz również sama
wypromieniowuje taką samą jej ilość w postaci
promieniowania długofalowego. W skali jednego regionu czy
krótszego okresu wielkości te nie bilansują się. Jednak ani w
pasie równikowym nie ma tendencji do zwiększania się
temperatury, ani obszary polarne nie staja się coraz
chłodniejsze. Jest to wynikiem przepływu ciepła z regionów
cieplejszych do chłodniejszych i pozwala utrzymać istniejącą
równowagę termiczną.
Ćwiczenie
1. Zaznacz układy ciśnienia na kuli ziemskiej
z rozróżnieniem na układy stałe oraz
sezonowe: letnie i zimowe (zaznacz numerem
na odpowiedniej mapce)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
Niż islandzki
Wyż azorski
Wyż hawajski
Wyż grenlandzki
Wyż południowo-atlantycki
Wyż południowo-indyjski
Wyż południowo-pacyficzny
Okołoantarktyczna strefa niskiego ciśnienia
Niż aleucki
Niż śródziemnomorski
Wyż azjatycki
Wyż kanadyjski (północno-amerykański)
Niż południowo-azjatycki
Niż meksykański (północno-amerykański)
Niż południowo-amerykański
Niż australijski
Wyż południowo-afrykański
18. Wyż australijski
Ryc. 1. Ciśnienie atmosferyczne w miesiącach:
styczeń (A) i lipiec (B)
(A)
(B)
Podaj położenie okołorównikowej bruzdy niskiego ciśnienia:
• w styczniu
od........... .do.................
• w czerwcu
od........... .do.................
Podaj położenie na półkuli N zwrotnikowych pasów wysokiego ciśnienia:
• w styczniu
od........... .do.................
• w czerwcu
od........... .do.................
Podaj położenie strefy pomiędzy niżem islandzkim a wyżem azorskim:
• w styczniu
od........... .do.................
• w czerwcu
od........... .do.................
2. Określ pod wpływem jakiego układu barycznego znajdują się poniższe miejscowości, jaki jest kierunek
cyrkulacji w tych miejscowościach oraz określ masy powietrza w jakich one się znajdują:
a) latem;
b) zimą.
1
2
3
4
5
Magadan
59N,151E
Kinszasa
4.20S,15.16E
Paryż
48.58N,7.27E
Tokyo
35.41N,139.46E
Rangun
16.46N,96.11E
Stanley
51.42S,57.51W
Barrow
71.18N,156.47W
Edmonton
53.34N,133.41W
Nowy Orlean
29.57N,90.04W
Reykjavik
64.08N,21.56W
Lima
12.00S,77.07W
Recife
8.01S,34.51W
Wellington
41.17S,174.46E
Kair
30.08N,31.34E
Paramaribo
5.51N,55.10W
Phoenix
33.26N,112.01W
Dżakarta
14N,107E
Lusaka
15.25S,28.19E
Santiago
33.27S,70.42W
Miami
25.48N,80.16W
Dickson
73N,81E
Mogadisz
3N,45E
Mexico City
19.24N,95.12W
Mendoza
31.53S,68.50W
Kapsztad
34S,18E
Alice Springs
23.42S,133.53E
San Francisco
37.47N,122.25W
Montevideo
34.52S,56.12W
Madryt
41N,3W
Ułan Bator
47N,106E
Uwaga! Kierunek cyrkulacji wyznacz według reguł dla wiatru geostroficznego.
Przy oznaczaniu mas powietrza stosuj następujące skróty:
PA – powietrze arktyczne
PP – powietrze polarne
PZ – powietrze zwrotnikowe
k – powietrze z obszaru źródliskowego kontynentalnego
m – powietrze z obszaru źródliskowego morskiego
TERMINOLOGIA
adwekcja
anabatyczny wiatr,
wstępujący wiatr
antarktyczny wyż
antycyklon
antypasaty
arktyczny wyż
Azorski Wyż
bai-u
baryczne prawo wiatru
berg
blizzard
bora
bruzda niskiego ciśnienia
bryza
buran
chamsin
chinook
cień wiatrowy
cisza atmosferyczna
ciśnienie atmosferyczne
cyklon
cyklon tropikalny
cyrkulacja atmosferyczna
Doldrums
dolinny wiatr
dowietrzna strona,
podwietrzna, nawietrzna
dywergencja, rozbieżność
fen
Ferrel’a komórka
geostroficzne prądy
górski wiatr
Hadley’a komórka
halny wiatr
harmattan
huragan
Islandzki Niż baryczny
katabatyczny wiatr,
zstępujący wiatr
klin wysokiego ciśnienia
(ridge
konwergencja, zbieżność
końskie szerokości
leste
leveche
lewanter
linie prądu
lodowcowy wiatr
międzyzwrotnikowa strefa
konwergencji
międzyzwrotnikowa strefa
zbieżności
mistral
monsun letni
monsun zimowy
monsunowa cyrkulacja
niż baryczny, cyklon
niż termiczny, depresja
termiczna
norther (norte)
oko cyklonu
orkan
pampero
papagayo
pasaty
podbiegunowy wyż
polarna strefa wiatrów
wschodnich
Południowoazjatycki Niż
baryczny
poziomy gradient ciśnienia
prądy strumieniowe
purga
rozbieżność
równikowa bruzda niskiego
ciśnienia
równikowa strefa wiatrów
zachodnich
róża wiatru
ryczące czterdziestki
samum
Santa Ana
siodło baryczne
sirocco, scirocco
skala Beauforta
strefa wiatrów zachodnich
suchowiej
Syberyjski Wyż baryczny
szkwał
tendencja baryczna
układ baryczny,
wał wysokiego ciśnienia
wiatr
wiatr górski i dolinny
wiatr przeważający
wyż baryczny, antycyklon
wyże zwrotnikowe
zatoka niskiego ciśnienia
zawietrzna strona,
odwietrzna strona
zbieżność
zonda