_FF1(22)2008_v20 DRUK:FOTA FORUM.qxd

Transkrypt

_FF1(22)2008_v20 DRUK:FOTA FORUM.qxd
www.fota.pl
nr 1(22)/2008
FORUM
KAGER
na Saharze
ka
W Krainie Wil
str. 42
str. 14
Znów doganiamy marze
nia
str. 12
spis treści
w w w. f o t a . p l
FORUM
Nr 1(22)/kwiecień 2008
Nakład: 12 000 egz.
Kager na Saharze
strona 14
26
CIĘŻAROWE
31
TECHNIKA
INNOWACJE
PORADY
Wydawca
Fota S.A.
81-506 Gdynia, ul. Stryjska 24
tel. 058 690 66 66
Dyrektor ds. marketingu
Waldemar Fijołek
Redakcja
tel. 058 690 65 89
e-mail: [email protected]
Redaktor naczelny
Krzysztof Grabowski
Sekretarz redakcji
Marzena Warczak
Współpraca
Piotr Dąbrowski
Marek Kurzętkowski
Lucyna Mauks
Michał Myśliwiec
Michał Skulski
Informacje o warunkach
zamieszczania reklam
i ogłoszeń:
Dział Marketingu Fota S.A.
tel. 058 690 65 89
e-mail: [email protected]
Opracowanie graficzne i DTP
Optima sp. z o.o.
[email protected]
4
PROMOCJE
14
Rajd Dakar & Sahara
Challenge
W bieżącym numerze płatne
ogłoszenia i reklamy znajdują się
na stronach 2, 7, 9, 11, 13, 15,
19, 23, 25, 28, 29, 33, 35, 37,
39, 41, 43, 45, 48.
Zdjęcie na okładce
Załoga Grzegorz Simon
i Krzysztof Lis na Saharze
Wyrwij coś na lato
Kageromania trwa
Bonus od Tomexu
Doganiamy marzenia
Od ponad ćwierć wieku rajd Dakar
jest synonimem najcięższej próby
dla ludzi i samochodów. Odwołanie
tegorocznej edycji było szokiem nie
tylko dla uczestników, ale także dla
całego świata sportu samochodowego.
Redakcja nie ponosi
odpowiedzialności za treść
ogłoszeń i reklam.
Zastrzegamy sobie prawo
skracania i adiustacji tekstów
oraz zmiany ich tytułów,
a także prawo do zamieszczania
kopii materiałów drukowanych
w „Fota Forum“
na stronie www bez
dodatkowego wynagrodzenia.
Nowe oddziały
Castrol wyróżnia Fotę
Zmiany w kierownictwie Foty S.A.
Sto oddziałów Foty
Fota na Ukrainie
10
Prenumerata:
www.fota.pl
Materiałów nie zamówionych
nie zwracamy.
WYDARZENIA
16
LEADER SERVICE
Mechanik Roku
Klient chce do nas wracać
Infolinia 0801 FOTA SA
Promocja testerów Boscha
Katalog Fota na DVD
INFO-TECH 2008
Flota pod opieką
Można się rozwijać
Pompy wody i czujniki poziomu paliwa
Mapa warsztatów LST
Paski wieloklinowe
Elring radzi
Jak odpowietrzać układy z ABS
Filtry do Mini i Dacii
MANN+HUMMEL przejął helsę
SKF dostarcza części do Fiata
Nowe produkty Nissens
Współczesne pierścienie tłokowe
Zielone samochody
System EPP Boscha
38
ROZMAITOŚCI
Raczkowski w KIA cee’d Cup
Drifting z Kagerem
W Krainie Wilka
Puchar Castrola
Z Kagerem w Bad Gastein
Telewizor za fotografię
strona 12
Biblioteka LS
strony BLS 41-44
Badanie układów kierowniczych
Marketing w warsztacie
– Bezpośrednio do klienta
Fota FORUM 3
fota
wydarzenia
Nowe oddziały
W marcu sieć sprzedaży
Foty S.A. wzbogaciła się
o trzy nowe oddziały.
Tarnowskie Góry
Przy ul. Bolesława Krzywoustego 29 czeka na klientów pięciu pracowników oddziału.
Kieruje nim Zdzisław Ochocki, który ma
wieloletnie doświadczenie w branży motoryzacyjnej (m.in. właściciel serwisu należącego do sieci Bosch Serwis i stacji kontroli
pojazdów). Obiekt ma 300 m2 powierzchni,
w tym 250 m2 powierzchni magazynowej.
Oddział oferuje klientom części do samochodów osobowych i ciężarowych.
Atutem oddziału jest dogodne położenie:
w pobliżu obwodnicy miasta, z bardzo dobrym dojazdem i dużym parkingiem.
Wieluń
Oddział ma siedzibę przy ulicy Warszawskiej 41, przy drodze E67 w kierunku
Warszawy. Kierownikiem oddziału jest
Piotr Szmagier, który wcześniej zajmował
się sprzedażą części do ciężarówek w oddziale Częstochowa. Oprócz niego w oddziale
pracują cztery osoby. Powierzchnia lokalu to
350 m2, a jego aranżacja jest dość nietypowa:
dział sprzedaży jest połączony bezpośrednio
z magazynem. Oddział sprzedaje części do
samochodów osobowych i ciężarowych.
Obiekt posiada duży parking, także dla
samochodów ciężarowych. W bezpośrednim
sąsiedztwie znajdują się: Okręgowa Stacja
Kontroli Pojazdów, stacja paliw, myjnia dla
samochodów ciężarowych, hotel i restauracja.
Oddział w Rawiczu
Przeprowadzki
Dwa oddziały Foty zmieniły
w ostatnich miesiącach siedziby
na większe i dogodniej położone.
Warszawa Gocław
Oddział przeprowadził się na ul. Wał
Miedzeszyński 504, przy trasie na Puławy.
Nowy lokal ma powierzchnię 500 m2,
w tym 50 m2 to obszerny dział sprzedaży.
Klientów obsługuje tu aż sześciu sprzedawców. A łącznie w oddziale pracuje 12 osób.
Dowodzi nimi szef oddziału Krzysztof
Stępień. Oddział ma w ofercie części do
samochodów osobowych i ciężarowych.
Przed jego siedzibą klienci mają wygodny parking na 12 samochodów.
Krosno
Od stycznia 2008 roku krośnieński oddział Foty mieści się przy ul. Płużaka 37,
w centrum Krosna. Nowy lokal ma powierzchnię blisko 500 m2 i jest o 200 m2 większe
niż poprzedni. Dział obsługi klienta ma
70 m2 powierzchni, pozostałą część zajmuje
magazyn. Kierownikiem oddziału jest
Tomasz Nowakowski. Wraz z nim do nowej
siedziby przeprowadziła się cała ośmioosobowa załoga. Oddział mieści w kompleksie
Centrum Handlowego, a więc klienci mają
do dyspozycji ogromny parking, na którym
swobodnie zmieszczą się także samochody
ciężarowe.
Oddział prowadzi sprzedaż części do
samochodów osobowych i ciężarowych.
(mw)
wyróżnia Fotę
Rawicz
O klientów dba tu kierownik oddziału
Tomasz Bielakowski i dwójka jego pracowników. Powierzchnia oddziału to 170 m2.
Obecnie w ofercie znajdują się części do
samochodów osobowych i dostawczych.
W późniejszym terminie oddział włączy do
swej oferty także części do samochodów
użytkowych.
Oddział mieści się przy ul. Armii Krajowej 4 – w centrum Rawicza, za marketem
Kaufland, w pobliżu drogi krajowej nr 5
Wrocław-Poznań. Przed oddziałem znajduje
się parking dla klientów na około 20 samochodów.
4 Fota FORUM
Firma Fota S.A. odebrała nagrodę za największy przyrost sprzedaży produktów marki Castrol w 2007 roku
w segmencie dystrybutorów sieciowych.
Podczas spotkania dystrybutorów marki Castrol
w Polsce nagrodę odebrał Tomasz Kępiński – zastępca
dyrektora handlowego Foty S.A.
(mw)
wydarzenia
fota
Zmiany w kierownictwie Foty S.A.
Nowi dyrektorzy
Na początku roku 2008 Zarząd Foty S.A. dokonał zmian w składzie
kierownictwa firmy i podziale obowiązków między dyrektorów
odpowiadających za poszczególne segmenty jej działalności.
1
lutego 2008 roku Zarząd
powołał pana Marka Grabowskiego na stanowisko
dyrektora ds. sprzedaży. Powołanie to jest efektem reorganizacji
i nowego podziału zadań
w kierownictwie Foty S.A. – Pan
Radosław Wojtkiewicz, członek
Zarządu, który dotychczas nadzorował całokształt zagadnień
związanych ze sferą handlową,
skoncentruje się na działalności
w zakresie zakupów i logistyki
– mówi Bohdan Stankiewicz,
Marek
prezes spółki Fota S.A. – KluczoGrabowski
wym zadaniem nowego dyrektora
w naszej spółce będzie rozwój
sprzedaży na rynku polskim i reor- Jestem przekonany,
ganizacja firmowej sieci handlowej. że bardzo szybko
Strategicznym celem Foty jest stopniowe przekształcenie własnych stworzymy z moimi
oddziałów w jednostki franszyzowe.
nowymi kolegami
Pan Marek Grabowski jest
znakomitym fachowcem, dobrze zgraną drużynę.
znanym i wysoko cenionym w branży dystrybucji samochodowych części zamiennych.
Ostatnio pracował jako dyrektor handlowy w katowickiej spółce Moto-Profil. Wcześniej był koordynatorem ds. rozwoju sprzedaży w spółce CONFEX AB.
Dzięki pracy dla spółki Żywiec S.A. poznał także
specyfikę trudnego rynku artykułów FMCG.
Nowy dyrektor Foty jest absolwentem Akademii
Rolniczej w Krakowie (kierunek: kształtowanie
i ochrona środowiska). Następnie, na studiach podyplomowych i szkoleniach uzupełniał wiedzę i umiejętności w zakresie marketingu, technik sprzedaży
i negocjacji oraz zarządzania sprzedażą.
Silne atuty dyrektora ds. sprzedaży to umiejętność pracy pod presją czasu i organizowania pracy
zespołu współpracowników. Dlatego pan Marek
Grabowski jest optymistą: – Jestem przekonany, że
bardzo szybko stworzymy z moimi nowymi kolegami
zgraną drużynę i będziemy skutecznie umacniać pozycję
Foty na polskim rynku części samochodowych. Wierzę,
że pomogą mi w tym wcześniej zdobyte doświadczenia
– mówi.
Pan Marek Grabowski ma 39 lat. Jego pozazawodowe zainteresowania to samochodowy off-road,
kolarstwo górskie i rekreacyjne, jazda na rolkach oraz
metaloplastyka. Zna język angielski.
Również w lutym obowiązki dyrektora odpowiedzialnego za pion części do pojazdów użytkowych przejął pan Zbigniew Czarnecki. – Pan
dyrektor Czarnecki przeorganizuje ten pion, aby po
okresie znacznego wzrostu wartości sprzedaży podnieść
sprawność jego działania na jeszcze wyższy poziom
– mówi prezes Bohdan Stankiewicz. Kolejne zadania
nowego dyrektora to wzrost dostępności części
i poprawa relacji z klientami, a w konsekwencji
umocnienie pozycji Foty S.A. na rynku części do pojazdów użytkowych.
Pan Zbigniew Czarnecki działa w tym segmencie rynku motoryzacyjnego od wielu lat. Przez
sześć lat prowadził w Gdańsku autoryzowany serwis
samochodów DAF, a następnie przez półtora roku
dział części zamiennych w MAN TC Warszawa.
Ostatnio (przez półtora roku) kierował działem
części zamiennych w serwisie
DAF prowadzonym w Gdańsku
przez DBK. Najlepszym miernikiem jakości jego pracy jest
znaczny wzrost obrotów odnotowany przez firmy, w których
pracował. – Czterdzieści procent
w MAN-ie i aż sto procent w DBK
po roku działania! – mówi z dumą
dyrektor Czarnecki.
Zapytany o klucz do takich
sukcesów, odpowiada: – Analiza
indywidualnych cech ludzi, a następnie znalezienie dla nich stanowisk,
na których najlepiej wykorzystają
Zbigniew
swe zdolności i predyspozycje. NasCzarnecki
tępny krok to stworzenie z tych ludzi
skutecznie działających zespołów.
Zbigniew Czarnecki jest
Klucz do sukcesu to
absolwentem Wydziału Elektroanaliza cech ludzi
niki Politechniki Gdańskiej.
Ma 47 lat, jest żonaty, ma córkę
i znalezienia dla nich
i syna. Jego hobby to muzyka
stanowisk, na których
(– Na szczęście dla otoczenia słuchanie, a nie granie! – śmieje się
najlepiej wykorzystają
pan dyrektor). Lubi też podróże
swe zdolności i predysi jazdę na nartach oraz – jak
przystało na menadżera w firmie
pozycje. Kolejny krok
motoryzacyjnej – samochody klato stworzenie z tych
syczne (youngtimery, pojazdy od
początku lat 60. ub. wieku), które
ludzi skutecznie
sam naprawia.
działających zespołów.
Marzena Warczak
Fota FORUM 5
fota
wydarzenia
Sieć coraz gęstsza
Sto oddziałów Foty
Fota S.A. – czołowy polski dystrybutor samochodowych części
zamiennych – ma już sto oddziałów regionalnych i lokalnych.
Pierwszą setkę zamyka otwarty na początku marca br. oddział
w Tarnowskich Górach.
J
esteśmy coraz bliżej realizacji celu, który
zawsze nam przyświecał: dostawy zamówionych części do klienta w ciągu godziny
– mówi Bogdan Fota, założyciel firmy.
Firma Fota działa na polskim rynku
motoryzacyjnym od 1973 roku – początkowo jako serwis samochodowy, założony
i prowadzony przez Bogdana Fotę. W 1990
roku, kiedy polski rynek motoryzacyjny
wszedł w fazę burzliwego rozwoju, powstało
Przedsiębiorstwo Handlowe Fota. Przejęło
ono od serwisu handel częściami i akcesoriami samochodowymi.
Pierwsze zamiejscowe oddziały gdyńskiej firmy rozpoczęły działalność w 1993
roku. – Od początku wiedzieliśmy, że jeśli chcemy się rozwijać, musimy wyjść poza Trójmiasto
– mówi Radosław Wojtkiewicz, dyrektor
ds. zakupów i logistyki, który w tamtych
pionierskich czasach odpowiadał za całą sferę handlu. Najpierw ruszył Olsztyn, potem
była Bydgoszcz, jako trzeci wystartował
oddział w Poznaniu.
Początkowo sieć oddziałów rosła powoli.
Firma koncentrowała się na budowaniu
atrakcyjnej oferty oraz współpracy z niezależnymi partnerami stowarzyszonymi
w Polskiej Sieci Dystrybucji Części Samochodowych grupa fota. Oddziały powstające
w centrach regionów miały zapewnić szybkie
dostawy części właśnie do partnerów. To
oni oferowali części końcowym klientom
– w szczególności warsztatom należącym do
stowarzyszonej z Fotą sieci Leader Service.
W roku 2002, kiedy PH Fota przekształciła
się w spółkę akcyjną, firma wkroczyła z dwunastoma oddziałami.
Zmiany zachodzące na rynku spowodowały, że Fota S.A. zmieniła strategię działania – postawiła na rozwój własnej sieci
handlowej. Pod koniec 2003 roku jubileusz
30-lecia działalności firmy Fota świętowała
z trzydziestoma oddziałami lokalnymi.
Szczególnie burzliwy rozwój sieci przypada
na lata 2004-2005. W pierwszym kwartale
2004 roku Fota uruchomiła 11 oddziałów
– więcej niż w całym poprzednim roku.
Rekord padł w pierwszym kwartale następnego roku – 15 oddziałów. W połowie 2005
roku w sieci działały 82 oddziały. – To było
ogromne wyzwanie i wielka satysfakcja – mówi
Sławomir Kurek, dyrektor ds. organizacji
i zarządzania, który rzadko bywał wtedy
w biurze (a jeszcze rzadziej w domu). Za to
po kraju przejeżdżał niekiedy kilka tysięcy
kilometrów tygodniowo.
Dynamiczny rozwój sieci dystrybucji
był możliwy także dlatego, że pod koniec
2001 roku w Łodzi rozpoczęło działalność
Centrum Logistyczne Foty. Jego centralne
położenie umożliwia szybkie dostawy części
zamiennych do oddziałów na terenie całego
kraju. Z Gdyni droga na południe kraju
trwałaby zbyt długo. Drugi klucz do sukcesu
to powstała w 2000 roku własna sieć informatyczna łącząca centralę firmy, Centrum
Logistyczne i wszystkie oddziały oraz najważniejszych klientów Foty.
Dostęp do sieci przez Internet pozwala
wyszukiwać potrzebne części w dowolnym
magazynie na terenie całego kraju, składać
zamówienia i śledzić przebieg ich realizacji.
Dziś trudno uwierzyć, gdy Wiktor Majchrzak – dyrektor sieci Leader Service, a przed
15 laty pierwszy szef oddziału w Poznaniu,
wspomina: – Żeby przekazać do Gdyni zamówienia od klientów, brałem przygotowany przez
kolegę wydruk z komputera i szedłem na pocztę,
żeby wysłać faks do centrali. Czekałem 15 minut
w kolejce przy okienku, a potem jeszcze pół
godziny, żeby się upewnić, że został odebrany.
W ciągu 15 lat, które upłynęły od tamtych dni, faksy najpierw stały się powszechne,
a potem zaczęły wychodzić z użytku, wyparte
przez pocztę elektroniczną. A poznański
oddział Foty zdążył w tym czasie cztery razy
zmienić siedzibę. Zawsze na większą i lepiej
położoną. Podobne zmiany następowały
nie tylko w Poznaniu. Olsztyn przeprowadzał się dwa razy. Kiedy rozpoczął działalność w trzecim lokalu, ówczesny kierownik
Wojciech Porczyński nie krył satysfakcji:
– Stali klienci są oszołomieni! Mówią, że można
by tu urządzić nawet bal sylwestrowy.
Pod koniec 2005 roku firma miała blisko
90 oddziałów. – Praktycznie zakończyliśmy
budowę ogólnopolskich struktur sprzedaży –
uznał prezes Bogdan Fota. Wtedy zaczęło się
uzupełnianie tych struktur – wypełnianie
nielicznych luk na mapie, wchodzenie bliżej
klienta, głębiej w wielkie miasta. W Warszawie Fota zadomowiła się stosunkowo późno,
ale teraz w mieście i na jego peryferiach
ma siedem oddziałów. W Łodzi, Poznaniu
i Wrocławiu – po trzy oddziały, a w wielu
miastach – dwa.
Łącznie w latach 2004-2006 firma utworzyła 65 oddziałów. Kiedy w listopadzie 2006
roku Fota S.A. wchodziła na giełdę, jej sieć
liczyła 95 placówek terenowych.
Od kilku lat firma realizowała drugi
element strategii rozwoju sieci – spora część
nowych oddziałów działa na zasadzie franszyzy. Fota postawiła na partnerów, ale
inaczej niż przed laty: zaproponowała współpracę lokalnym dystrybutorom oraz najlepszym lokalnym menadżerom z branży
motoryzacyjnej. Wśród nich – także kierownikom własnych oddziałów. Pierwsza placówka
działająca na tych zasadach powstała w marcu
2003 roku w Siedlcach. Partnerem Foty jest
tu Adrian Olszewski. Zalety tego rozwiązania najkrócej opisuje Wojciech Stępień, szef
oddziału w Stargardzie Szczecińskim: – To jest
moja firma w Focie.
Takich „firm w Focie” jest już wiele,
a będzie jeszcze więcej. – Strategicznym celem
Foty jest stopniowe przekształcenie własnych
oddziałów w jednostki franszyzowe – mówi
prezes spółki Bohdan Stankiewicz.
Michał Kasprzak
6 Fota FORUM
Włoski, znany światowy lider
w produkcji części nadwoziowych
do samochodów
dostawczych i ciężarowych.
RENAULT
Z
N
E
-B
S
E
D
E
DAF - FIAT - FORD - IVECO - MAN - MERC
Covind S.p.A. - Torino
Gruppo Covind: www.covind.it - [email protected] - [email protected]
- VO
A
I
N
A
- SC
LV O
fota
za granicą
Na Ukrainie
Szybki rozwój,
bogata oferta
Pierwsza sprzedaż została zarejestrowana w Kijowie
w styczniu 2006 roku. Po dwóch latach działalności
spółka Fota Ukraina dysponuje magazynem
centralnym o powierzchni 2500 m2 oraz czterema
filiami: w Kijowie, Kirowogradzie, Kamieńcu
Podolskim i w Zaporożu. A liczba stałych
klientów sięga 1500 i szybko rośnie.
F
ota Ukraina to jedna z trzech zagranicznych spółek Foty S.A. Podobnie jak
inne oddziały zagraniczne – Fota
Węgry i Fota Czechy – spółka na Ukrainie
została utworzona w ramach projektu Fota
International.
Oferta ukraińskiej spółki Foty obejmuje
ok. 60 tysięcy pozycji i stale jest uzupełniana
o części i akcesoria największych światowych
producentów. Do kijowskiego magazynu
trafiają one z Centrum Logistycznego Foty
w Łodzi. Fota Ukraina korzysta również
z bezpośrednich dostaw od renomowanych
producentów, takich jak ZF (Sachs i Lemforder), Mann, Bosch, Febi, Bilstein, Pagid.
Na ukraińskim rynku dużym zainteresowaniem cieszą się produkty marki własnej
Foty, czyli KAGERA. Klienci zwracają
uwagę na ich dobrą jakość, atrakcyjną cenę
i dostępność. Popularności marki sprzyja
także fakt, że od listopada 2007 roku na
Ukrainie prowadzona jest dobrze znana
w Polsce akcja promocyjna Kageromania.
8 Fota FORUM
Głównymi klientami Foty Ukraina są
warsztaty samochodoSławomir
we. W połowie ubieSynowiec
głego roku w spółce
powstał więc specjalny dział, który zajmuje
się sprzedażą wyposażenia warsztatowego.
– Możemy zapewnić naszym klientom każdy
rodzaj sprzętu – od prostych wkrętaków po skomplikowaną ścieżkę diagnostyczną – zapewnia
z dumą Sławomir Synowiec, dyrektor Foty
Ukraina. – A wszystko na bardzo dogodnych
warunkach finansowych – podkreśla.
Fota na Ukrainie nie zapomina również o użytkownikach pojazdów ciężarowych
i warsztatach, które je obsługują. O rozwój
oferty części i akcesoriów do samochodów ciężarowych dba odrębny 5-osobowy dział firmy.
– W tym roku chcemy zdecydowanie zwiększyć liczbę oddziałów, żeby dotrzeć z naszą
ofertą jak najbliżej obecnych i potencjalnych
klientów – mówi dyrektor Synowiec.
Tekst: Helena Mazurkiewicz
Foto: Roman Szkodenko
www.elring.de
D O B R A
P R A K T Y K A
Optymalne uszczelnienie – Gwarancja doświadczenia: Elring Service.
Uszczelnienia, kompletne zestawy uszczelnień oraz części
serwisowe do fachowych napraw silników. W oryginalnej jakości
Elring. Wszystko, co niezbędne z jednej ręki. Aby nic nie stało
na przeszkodzie, bezpiecznemu funkcjonowaniu i optymalnej pracy
silnika To doświadczenie znajdziesz tylko w oryginale.
MK SERVICES – biuro przedstawicielskie
Tel. +48 22 762 69 60
Fax. +48 22 762 69 70
e-mail: [email protected]
fota
promocje
n złotych
Nagrody za milio
o
t
a
l
a
n
ś
o
c
Wyrwij
niego dostęp
ncie. Klient ma do
e
indywidualnym ko
każdej chwili moż
a
n
yj
t. Dzięki temu w
oc
ne
m
ter
In
ro
lu
z
p
ce
ze
a
pr
o
cj
eg
on
sko jest upragni
To największa ak
sprawdzić, jak bli
,
ca
y.
a 1 mar
– i wybranej nagrod
ody są naprawdę
Foty. Wystartował
o wybierać, bo nagr
eg
cz
z
t
i
jes
A
h, którzy chcą dzięk
ńca czer wca.
ko
o
d
– zarówno dla tyc
a
ał
jne
h
cy
w
oic
ak
tr
sw
atr
e
e
zi
ni
d
że
bę
uzupełnić wyposa
udziałowi w akcji
nicy
st
ze
superpremię za
uc
zy
u
ór
ąc
kt
si
h,
ie
tyc
m
a
W każdym
serwisów, jak i dl
h z Fotą przeznatywność w kontaktac
ak
e
wą
so
an
ne
w
biz
to
można więc
. Na liście nagród
akcji mają zagwaran
czą na dobrą zabawę
y, notetat
sprzęt warsz ow
mniej
aj
n
co
źć specjalistyczny
i
ale
śc
ykuły
zn
art
to
V,
ar
w
RT
ęt
o
nagrody
graficzne, sprz
to
fo
ty
ara
ap
i,
ok
bo
na wycieczkę zasną
io
W
.
domowego, bony
h
a
yc
tw
ars
ot
ji.
od
zł
sp
y
go
ęc
250 tysi
esujących propozyc
i wiele innych inter
ną
i
icz
am
an
od
gr
gr
na
z
py
ie
bić zaku
towym sklep
,
ny
Zakupów w interne
bo
e
aln
tego roku warto ro
rtu
wi
,
wać za specjalne
ny
ko
do
ić
na
tal
oż
Us
m
rtość.
ody,
całkiem realną wa
w Focie – będą pow
które jednak mają
za osiągnięw
nó
bo
ść
rto
wa
,
ci
bardzo łatwo:
oś
d
na
oż
ra
m
ją
Z
.
datkowego
m
do
i
te
– głównego
by zaszaleć la
u celów (targetów)
ob
cie
konanych
do
w
pó
ne.
yj
kc
ra
ej wartości zaku
at
zn
zo
łąc
rd
5%
ba
to
–
są
ej.
bo nagrody
ach akcji promocyjn
przez klienta w ram
nie koniec
ze
zc
jes
to
we
nagrody rzeczo
e
Al
y początek
br
odo
w pr
starcie. Na
biorącemu udział
cji! Zwłaszcza na
ak
atr
jwiększ ych
na
ć.
ażdemu klientowi
li
ną
na
iąg
ie powinien os
w marcu doko
jak
zy
le,
ór
ce
kt
się
ci,
la
en
reś
kli
ok
mocji
promocją, oraz ci,
gety, są
oduktów objętych
iąc fachowo – tar
pr
ów
w
m
w,
pó
–
ku
yli
za
cz
le,
Ce
sz y wzrost zakupó
zakupów
to łączna wartość
odnotowali najwięk
y
na
zy
wn
y
ór
m
kt
głó
liś
et
zy
rg
ac
m
Ta
zn
dwa.
(z wyjątkie
pieniężne. Prze
nych przez Fotę
otrz ymają nagrody
dodatproduktów oferowa
et
rg
Ta
tówce.
.
o)
go
eg
w
zł
ow
warsztat
temat
ten cel 50 000
opon oraz sprzętu
produktów
ych informacji na
h
yc
ow
an
ół
br
eg
cz
wy
sz
w
ej
pó
ku
ięc
za
W
ożna
ść
m
rto
in
wa
m
regula
kowy to
promocji oraz jej
jak:
ich
ach
tak
,
on
str
ER
G
ch
KA
wy
i
to
mark
źć na interne
i, bębny),
ale
ęk
zn
cz
sz
i,
ck
klo
e,
a.pl).
• hamulce (tarcz
Foty S.A. (www.fot
, że uczestlić
reś
dk
• amortyzatory,
po
o
art
W
e” zawieszenie),
ard
„tw
(
ie
yr wij coś
en
„W
esz
ji
• zawi
nicy promoc
,
sty
ać udział
pia
br
,
ą
ka
og
ys
m
łoż
o”
•
na lat
ody
• wycieraczki,
i zdobywać nagr
ch
ny
in
ich
• świece
we wszystk
jech
e,
ny
ow
zo
ad
on
zapł
prow
dnocześnie akcjach
• filtry,
promocyjnych Foty,
• oleje,
takich jak Premium
• paski.
y
ór
kt
t,
ien
Kl
Racing 2, Gratisowe Litry oleju
zrealizuje oba te
a
m
y
KAGER oraz Ka
cele, nagrod
ną
u.
ios
nk
W
ba
w
ia.
an
gerom
pewne jak
tego roku w sieci
A ściślej – jak
p
zy
Foty ten sam zaku
w specjalnie pr
ęc
ie
wi
lep
t
sk
jes
towaru
gotowanym
premiowany atrak
internetowym. Każi
am
ny
na
od
gr
ko
na
do
i
p
m
ku
jny
za
cy
dy
ika
y.
aż czter y raz
przez uczestn
promocji jest rejeo
Marcin Dobrzyński
strowany na jeg
K
de Marketingu
Specjalista ds. Tra
10 Fota FORUM
fota
promocje
Znów doganiamy
Kageromania marzenia
wciąż trwa
Ogromne zainteresowanie programem lojalnościowym
Kageromania sprawiło, że został
on przedłużony do 31 grudnia
2008 roku. Zasady programu
nie ulegają zmianie.
P
rzypomnijmy, że aby dołączyć do programu Kageromania, wystarczy kupić
na fakturę produkty marki KAGER za
co najmniej 250 zł netto i zgłosić sprzedawcy chęć wzięcia udziału w tym programie. Sprzedawca rejestruje uczestnika,
który otrzymuje własne konto – gromadzone są na nim punkty (Kagerki) uzyskiwane za zakupy produktów marki
KAGER. Każde 100 zł netto wydane
na produkty KAGERA powiększa stan
konta o 10 Kagerków.
Zgromadzone punkty można wymieniać na nagrody. Ich katalog jest dostępny
we wszystkich oddziałach Foty S.A.
na terenie całego kraju oraz na stronie
www.kageromania.pl. Logując się na
swoim koncie, można sprawdzić liczbę
zgromadzonych Kagerków, składać zamówienia na nagrody oraz śledzić informacje o stanie ich realizacji.
Dotychczas uczestnicy programu wymienili Kagerki na prawie 5 tysięcy nagród
– scyzoryków i czapeczek aż po odtwarzacze DVD i chemię warsztatową KAGER.
Największą popularnością wśród kageromaniaków cieszą się kombinezony Kager
(lm)
i zabawki dla dzieci.
Bonus od TOMEXU
W
marcu tego roku firma TOMEX
Hamulce zainaugurowała nowy
program lojalnościowy. Zakup wszystkich
klocków i szczęk hamulcowych tej firmy
jest premiowany specjalnymi punktami.
Zgromadzone punkty sklep motoryzacyjny
lub mechanik samochodowy może wymienić na wybraną przez siebie nagrodę. Katalog nagród jest dostępny u wszystkich
dystrybutorów TOMEXU w Polsce.
Szczegółowe informacje na temat akcji,
a także katalog nagród w wersji elektronicznej można znaleźć
na specjalnie stworzonej stronie internetowej:
www.programbonus.pl.
(mk)
12 Fota FORUM
Ten „wyścig” wzbudził w zeszłym roku wielkie emocje klientów
Foty. Udane zakupy zostały w nim świetnie połączone z dobrą
zabawą i sportową rywalizacją. A główne nagrody były naprawdę
bardzo atrakcyjne – wyjazd na wyścig Formuły 1. W tym roku
Fota organizuje drugą rundę promocji Premium Racing.
Przypominamy zasady tej promocji.
Etap I – wyścigi w zakupach
Aby wygrać nagrody w promocji Premium Racing, wystarczy w oddziale firmy
Fota S.A. kupić dowolny produkt jednej
z następujących marek Premium: ATE,
BOSCH, CASTROL, CHAMPION,
LEMFÖRDER /SACHS, MANN-FILTER, SKF i zarejestrować się jako uczestnik promocji. Każda rejestracja nagradzana
jest kubkiem!
Kupując premiowane produkty,
uczestnik promocji otrzymuje punkty,
gromadzone na specjalnym koncie. Punkty
przyznaje się osobno za zakupy produktów każdej marki. Warto pamiętać, że
czteromiesięczny okres zakupów został
podzielony na osiem dwutygodniowych
okresów rozliczeniowych. W każdym z tych
okresów za największe zakupy produktów
poszczególnych marek będą
przyznawane dodatkowe nagrody – oryginalne gadżety
BMW Sauber
F1 Team.
Pierwszy etap
wyścigu Premium
Racing trwa do 30
czerwca br. 20 osób, które
w tym czasie uzbierają najwięcej punktów za
kupno artykułów danej marki, awansuje do
kolejnego etapu. Oznacza to, że do II etapu
przechodzi aż 140 osób.
Etap II
– wyścigi po nagrody
20 osób, które zdobędą
najwięcej punktów za zakupy
danej marki Premium, tworzy jeden Team. W pierwszy
weekend sierpnia siedem Teamów spotka się
na terenie luksusowego
centrum rekreacyjnego
i hotelu Ossa, położonego w gminie Biała
Rawska. Uczestnicy II
etapu rywalizować będą
o nagrody w różnych
dyscyplinach sportów
motorowych. Trzech przedstawicieli każdego
Teamu awansuje do kolejnego etapu i wygra
nagrodę główną – wyjazd na wyścig Formuły
1. Dwóch z nich awansuje do III etapu za
uzyskanie najlepszych czasów na torach,
a jeden – za najwyższą wartość zakupów
produktów danej marki. Łącznie na Grand
Prix F1 wyjedzie 21 uczestników promocji.
Podczas pobytu w hotelu Ossa uczestnicy II etapu Premium Racing będą
mogli korzystać z wszystkich atrakcji
(basen, centrum SPA, kręgielnia,
bilard, dyskoteka). Ogłoszeniu listy
zwycięzców będzie towarzyszył specjalny program rozrywkowo-artystyczny.
Etap III – wyjazd na wyścig F1
Zwycięzcy promocji Premium Racing
dogonią własne marzenia: we wrześniu będą
mieli niepowtarzalną okazję obejrzenia na
żywo zmagań kierowców Formuły 1
podczas wyścigu Grand Prix na
włoskim torze Monza.
W trakcie trzydniowego
pobytu na wyścigach
na finalistów czeka też
wiele dodatkowych
atrakcji.
Marzena
Warczak
fota
rajd dakar & sahara challenge
Udana próba przed Rajdem Dakar
KAGER na Sah
Od ponad ćwierć wieku
Rajd Dakar jest synonimem
najcięższej próby dla ludzi
i samochodów. Odwołanie
tegorocznej edycji było
szokiem nie tylko dla
uczestników, ale także
dla całego świata sportu
samochodowego. Do tych,
którzy z szoku otrząsnęli
się najszybciej, należała
gorzowska załoga Grzegorz
Simon i Krzysztof Lis
wspierana przez KAGERA.
Sprawdzili się na Saharze.
14 Fota FORUM
G
orzowianie chcieli przejechać
rajd trasą przeznaczoną dla serwisów, by przetestować sprzęt
i sprawdzić się przed planowanym na przyszły rok startem
w roli zawodników. Ich bronią był Land
Rover Discovery III, którego przygotowano do trudów imprezy we współpracy
z KAGEREM. Moc silnika zwiększono do
240 KM, założono płyty osłaniające zespół
napędowy, zamontowano „Safari Snorkel”,
czyli wlot powietrza z wysokości dachu,
zapobiegający zasysaniu zabójczego dla silnika kurzu. Auto zostało też wyposażone
w specjalne opony terenowe, a także specjalistyczną zabudowę wnętrza.
– Jedziemy poznać specyfikę trasy, nauczyć
się logistyki, sprawdzić wszystko w rzeczywistych warunkach rajdu – mówił przed
wyjazdem Grzegorz. Simon i jego pilot Lis
bezproblemowo dotarli na start do Lizbony,
gdzie spotkali się z pozostałymi członkami
ekipy KAGERA.
Kiedy na dzień przed planowanym startem zapadła decyzja o odwołaniu imprezy,
większość rozgoryczonych ekip rozpoczęła
przygotowania do powrotu do domu. Nieliczni – w tym załoga KAGERA – postanowili nie poddawać się tak łatwo i choć w części
zrealizować cel, jaki przyświecał wyprawie.
O pokonaniu całej trasy rajdu nie było mowy,
byłoby to zbyt niebezpieczne. Grzegorz
i Krzysztof zdecydowali, że pojadą do Maroka, gdzie w opinii doświadczonych uczestników rajdu zaczyna się naprawdę trudna trasa.
Po wyjeździe z Lizbony ruszyli trasą rajdu
do Portimao, trenując po drodze na jednym
z odcinków specjalnych. W Maladze musieli
zrezygnować z przemieszczania się na kołach
na rzecz podróży statkiem. W nocy przeprawili się promem do Nadoru w Maroko.
Pierwszy dzień na afrykańskiej ziemi
upłynął im na podróży. Testowali auto,
zbaczając od czasu do czasu z utartego szlaku,
by poznać rzeczywiste warunki rozgrywania
rajdu. A było się z czym oswajać. Warunki
jazdy w skalistym terenie północnego Maroka były trudne. Nawierzchnię, po której
się poruszali, stanowiły mniejsze i większe
odłamki skał – efekt erozji gór Atlasu. Jak
nietrudno się domyślić, opony i zawieszenie
auta są w takiej sytuacji poddawane morderczej próbie. Auto ekipy KAGERA dzielnie znosiło jednak trudy wyprawy.
Następnym etapem na trasie Simona
i Lisa była Ar-Rachidia. W okolicach tej
miejscowości skały zaczęły ustępować miejsca drobnym kamyczkom. Jazda po nich
przypomina poruszanie się po rozsypanych
kulkach. Trudno jest utrzymać kontrolę nad
autem, a co dopiero myśleć o osiąganiu
dużych prędkości.
Załoga KAGERA przemieszczała się dalej
w kierunku Taouz, gdzie zaczynają się charakterystyczne wysokie wydmy. Tu zawodnicy mieli okazję do sprawdzenie systemów
nawigacyjnych. Nieustannie bowiem poruszali się bezdrożami, gdzie jedynym wyznacznikiem kierunku był właśnie GPS. Jazda
na azymut nie była łatwa, ponieważ znajdowali się w terenie poprzecinanym licznymi
rozpadlinami i stromymi zboczami. Zdarzało
się, że trzeba było nadłożyć wiele kilometrów,
by objechać nieprzejezdny teren.
Pustynny – już w pełnym tego słowa
znaczeniu – trening ekipa kontynuowała,
docierając do Quarzazate. W tym miejscu
ekipa KAGERA pożegnała szlak rajdu i wyruszyła w kierunku Marrakeszu. Nie oznaczało
to wcale końca testów auta i afrykańskiej
przygody. Zawodnicy korzystali z każdej
okazji do zaznajomienia się z pustynnymi
warunkami i poddania auta kolejnym trudnym próbom. Droga powrotna z Marrakeszu
wiodła przez Tanger i Cieśninę Gibraltarską.
Z Hiszpanii gorzowianie wyruszyli do Polski, gdzie dotarli 15 stycznia.
Po powrocie kierowcy podkreślali, że
przygotowane we współpracy z KAGEREM
auto zdało afrykański egzamin celująco. Mimo zabójczych dla samochodu warunków
– wysokiej temperatury, wszechobecnego
pyłu i setek kilometrów pokonywanych każdego dnia – pojazd zniósł trudy wyprawy bez
najmniejszej awarii! Przez cały czas spisywał
się znakomicie. Świadczy to o wysokiej jakości zarówno użytych części, jak i pracy osób
odpowiedzialnych za przygotowanie auta.
Zapytany o to, co wywarło na nim największe wrażenie, Grzegorz Simon bez wahania mówi o pustyni i niezwykle trudnych
warunkach jazdy. – Ten, kto zna pustynie tylko
z opowiadań, nie może wyobrazić sobie warunków, z jakimi muszą zmierzyć się uczestnicy
Dakaru – twierdzi Grzegorz. Kierowca ekipy
KAGERA podkreśla też przyjazne nastawienie mieszkańców Maroka. Choć nierzadko
jedynym sposobem komunikacji był język
gestów, napotkani ludzie z ochotą pomagali
załodze w odnalezieniu drogi czy uzupełnieniu zapasów żywności.
Marka KAGER pozostawiła swój ślad na
Saharze, podobnie jak jej załoga. Tradycja
głosi, że każdy, kto choć raz przejechał Saharę,
nosi w sercu ziarenko pustynnego piasku.
fota
rajd dakar & sahara challenge
Marek Kurzętkowski
arze
Grzegorz Simon
ma 35 lat, mieszka w Gorzowie.
Swoją przygodę
z samochodami
rozpoczął od
kartingu. Uzyskał
licencję kierowcy rajdowego,
jego pasją stały się jednak
samochody terenowe.
Ma za sobą udział w kilku
spektakularnych wyprawach
terenowych, między innymi
na Syberię, na Bałkany i do Peru.
Wziął także udział w najtrudniejszym rajdzie przeprawowym
świata – Rainforest Challange,
rozgrywanym w malezyjskiej
dżungli w porze deszczowej.
Fota FORUM 15
leader service
konkurs
Prestiżowy tytuł i nagrody o łącznej wartości 70 000 złotych,
wśród nich przyrząd do kontroli geometrii Bosch FWA 4435,
czekają na zwycięzcę konkursu Mechanik Roku 2008. Obserwatorzy finałowych zmagań mogą liczyć na wielkie atrakcje
i dobrą zabawę. Organizatorem konkursu jest firma Fota S.A.
T
o już szósta edycja tej imprezy, otwartej
dla wszystkich polskich mechaników
samochodowych. Po jednorazowym
wypadzie do Poznania (ubiegłoroczne półfinały i finał zostały rozegrane podczas majowych Targów Motoryzacyjnych) Mechanik
Roku wraca w domowe pielesze. W tym
roku finał odbędzie się 10 maja w Centrum
Logistycznym Foty, w Łodzi.
Wcześniej jednak zostaną przeprowadzone eliminacje. W ubiegłym roku uczestniczyło w nich ponad dwa tysiące mechaników.
Wszyscy, którzy chcą powalczyć z najlepszymi albo już do tej grupy należą, muszą
zacząć od rozwiązania testu składającego się
z 30 pytań. Prawidłowe odpowiedzi, zależnie
od stopnia trudności pytania, premiowane są
jednym, dwoma lub trzema punktami. Test
znajduje się na internetowej stronie sieci
warsztatowej Leader Service (www.leaderservice.pl). Tam również wskazany jest adres,
na który należy przesyłać odpowiedzi. Termin ich nadsyłania upływa 20 kwietnia.
Dwustu mechaników, którzy podczas
eliminacji uzyskają najlepsze wyniki, otrzyma
zaproszenie do udziału w II etapie konkursu.
Będzie to także test, ale dużo trudniejszy niż
w I etapie. Zostanie on rozegrany tuż przed
finałem w obiektach Akademii Technicznej
Leader Service znajdującej się na terenie
łódzkiego Centrum Logistycznego Foty.
Jest to więc również powrót do formuły rozgrywania półfinału i finału, która dobrze
sprawdziła się w latach poprzednich.
W ostatecznej rozgrywce zmierzy się ze
sobą ośmiu najlepszych uczestników półfinałów. Będą mieli do rozwiązania osiem
zadań. Będzie to surowy sprawdzian wiedzy
teoretycznej oraz doświadczenia i umiejętności warsztatowych – weryfikowanych na
16 Fota FORUM
stanowiskach serwisowych we wzorcowym
warsztacie samochodowym Akademii Technicznej Leader Service.
Kiedy czołówka mechaników będzie
rywalizować o zaszczytne tytuły i atrakcyjne
nagrody, pozostali uczestnicy motoryzacyjnego święta w Łodzi staną
przed trudnym wyborem:
obserwować „na żywo”
zmagania finalistów, czy
bawić się na plenerowej
imprezie. Będzie ją prowadzić niezawodny przyjaciel polskich mechaników Krzysztof Skiba, który doskonale sprawdził się w tej roli przed rokiem.
Dla gości wystąpi także kultowy zespół Boys.
W programie imprezy znajduje się także wiele
innych konkursów, niespodzianek i atrakcji.
Wszyscy uczestnicy finału otrzymają
nagrody rzeczowe ufundowane przez organizatora, sponsorów i patronów konkursu.
Warto podkreślić, że sponsorami strategicznymi tegorocznej edycji konkursu o tytuł
Mechanika Roku są potentaci światowego
rynku motoryzacyjnego: Bosch, Mobil
i Textar. Sponsorzy wspierający to KAGER
i ATE, a sponsorami technicznymi zostały
firmy Chicago Pneumatic, Lena Lighting,
Sosnowski, TipTopol, Actia i Motip.
Jak można się w tej sytuacji spodziewać,
nagrody są bardzo atrakcyjne, są to bowiem
sztandarowe produkty z oferty sponsorów
w dziedzinie wyposażenia warsztatów samochodowych. Łączna wartość puli nagród
wynosi 300 tysięcy złotych.
Patronat medialny nad konkursem objęły
branżowe czasopisma
motoryzacyjne.
Michał
Kasprzak
DOTYCHCZASOWI
ZWYCIĘZCY
KONKURSU O TYTUŁ
MECHANIKA ROKU
Sponsorzy strategiczni
leader service
konkurs
• Tomasz Twardowski
T.T. Serwis Sklep inż. Tomasz
Twardowski, Warszawa
• Marcin Niwisiewicz
Niwisiewicz Jan Stacja
Kontroli Pojazdów,
Oborniki Śląskie
• Włodzimierz Wróblewski
Mechanika Samochodowa
Badzimierz Wróblewski, Praszka
• Adam Butowicz
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe
Adam Butowicz, Szczecinek
• Andrzej Cichoń
Mechanika Pojazdowa „Service AC”,
Dębica
y
nagrodści
o
t
r
o wa
0 zł
300 00
Sponsorzy wspierający
Sponsorzy techniczni
ialny
Patronat med
Fota FORUM 17
leader service
w warsztacie
Gwiazda z Mogilna
Klient chce
do nas wracać
Miał dwa TIR-y, chciał poszerzyć ofertę o transport
samochodowy. Po analizie rynku uznał, że z wielkimi flotami
nie wygra. Zmienił plany, postawił na Okręgową Stację
Kontroli Pojazdów. W lutym 2001 roku oddał ją do użytku,
obok niej warsztat i sklep. Dwa lata później dołożył blacharnię
i lakiernię. Ma jeszcze całodobową pomoc drogową. I drugi
sklep, w mieście. Gwiazda rynku motoryzacyjnego
w Mogilnie. Roman Gwiazda – konkretnie.
S
tacja i warsztat mechaniczny mają
razem ok. 400 metrów kwadratowych.
Blacharnia i lakiernia to 250 metrów
w osobnym kompleksie. Do tego sklep plus
biuro i pomieszczenia socjalne. Razem blisko
tysiąc metrów kwadratowych pod dachem.
Pięknie położone, ładnie zagospodarowane.
Widok cieszy oko. – Nie, nie – kręci głową
właściciel. – Na wiosnę będzie renowacja. Miał
ją przeprowadzić w ubiegłym roku, ale wtedy
zaczął budowę kolejnej OSKP – w Janikowie.
Z wykształcenia jest
technikiem mechanikiem samochodowym.
Otwierając stację
i serwis,
wrócił
18 Fota FORUM
do swego pierwszego zawodu. Pracował
w nim wcześniej, był m.in. kierownikiem
warsztatu w dużej firmie. Ale gdy w 1987
roku przechodził do własnego biznesu, zaczął
od ochrony przeciwpożarowej. – Zapotrzebowanie na takie usługi było duże, a najbliższy
warsztat w Bydgoszczy – komentuje. Stąd
nazwa firmy: Interpoż, a w ofercie bogaty
pakiet tych usług. Ale koncentruje się na motoryzacji. Druga rodzinna firma – Auto
Gwiazda – działa tylko w tej branży.
Wyposażenie? Stacja kontroli pojazdów
ma całą ścieżkę diagnostyczną, wiadomo
– musi mieć. W warsztacie pełną diagnostykę
komputerową zapewniają dwa testery KTS
Boscha. A największy powód do dumy to
Geoliner 680 firmy Hoffmann – do badania i ustawiania geometrii. – Drogi!
– wzdycha pan Roman. – Ale mnie
jako diagnoście to urządzenie jest
bardzo potrzebne – tłumaczy. – Prawidłowa geometria i sprawny układ
hamulcowy to podstawy bezpieczeństwa na drodze.
Jego klienci mogą być pewni, że
dzięki nowoczesnym urządzeniom
zostaną obsłużeni szybko i bez błędów.
Tymczasem wciąż jeszcze wiele samochodów sprowadzanych z Zachodu
naprawia się po szopach czy garażach.
Roman Gwiazda nie ma nic do speców,
którzy tam pracują. – Ale niech to robią dobrze!
– mówi. U niego samochód z blacharni idzie
na ścieżkę diagnostyczną i badania geometrii. Jeśli jakiś parametr nie mieści się
w wartościach fabrycznych, to auto
musi wrócić na blacharnię. Innej
opcji nie ma.
Nie wszyscy stosują te zasady. Czasem klient
przyjeżdża na badania pokolizyjne. Pojazd
wjeżdża na ścieżkę diagnostyczną i diagnosta
stwierdza, że geometria jest nieprawidłowa.
Facet klnie, rozpacza, czasem bierze na litość:
– Panie, auto już zrobione, pomalowane, co
ja teraz zrobię!? – No przecież pan widzi, jakie
są wyniki pomiarów – słyszy w odpowiedzi.
–Chce się pan zabić albo ludzi pozabijać?
Lokalny rynek motoryzacyjny jest w Mogilnie trudny. Miasto ma ok. 8 tysięcy mieszkańców, gmina dokłada 14 tysięcy. Mało…
Za to nasycenie warsztatami jest tu spore,
w mieście działają trzy stacje diagnostyczne.
Roman Gwiazda założył czwartą.
Skoro konkurencja jest tak silna, to dlaczego wszedł na ten rynek? I jak wygrywa?
– Jakością obsługi – odpowiada. To klucz do
sukcesu. – Klient chce do nas wracać. Niektórzy
jadą do niego z miejscowości odległych po
30 kilometrów, mijają po drodze dziesiątki
warsztatów. „Wolę do pana” mówią. Stałych
klientów, którzy zostawiają auta na dłuższe
naprawy, kusi samochodami zastępczymi.
Ma trzy takie auta. Klient dostaje samochód
z pełnymi zbiornikami benzyny i gazu. I taki
ma oddać. A za używanie nic nie płaci.
Stacja kontroli pojazdów też napędza
klientów warsztatowi. Bo przecież usterkę
wykrytą na linii diagnostycznej najszybciej
można usunąć w warsztacie za ścianą.
Nic dziwnego, że liczba samochodów
obsługiwanych w serwisie od kilku lat stale
rośnie. Choć ostatnio rynek się nasycił, Roman Gwiazda dostrzega objawy stabilizacji.
U niego jest to stabilizacja na wysokim
poziomie.
Głównym dostawcą części zamiennych
do serwisu i sklepów jest Fota. Z innych hurtowni korzystają, gdy w ofercie Foty nie ma
potrzebnych części. Z żalem – bo od Foty
dostają części w komplecie z punktami bonusowymi. A to bardzo cenna waluta. Roman
Gwiazda „kupuje” za bonusy sprzęt do warsztatu. – Tłumaczę dziewczynom w sklepie
i mechanikom: jeśli sprzedacie więcej części,
to te pieniądze do was wrócą, w postaci
urządzeń – opowiada. – Będzie się wam lżej
i łatwiej pracowało. Ma już kilka urządzeń,
które wziął w rozliczeniu za bonusy.
Z pracownikami stara się wiązać na
dłużej. W Interpożu ma ich jedenastu (plus
10 uczniów), a w Auto Gwieździe, czyli
w sklepach, pracuje pięć osób. Trzon tego zespołu działa od lat w tym samym składzie.
Kierownikiem stacji diagnostycznej jest
Jacek Konopacki. – Mogę na nim całkowicie
polegać – mówi szef. – Kiedy wyjeżdżam, to on
czuwa nad całością. Sklepami kieruje Magda
Drwińska, a majstrem w warsztacie jest
Jurek Neitzke.
Najlepszym współpracownikiem pana
Romana jest żona. W Auto Gwieździe to
pani Małgorzata jest gwiazdą, bo to jej firma.
– Nie osiągnęlibyśmy takich sukcesów, gdybyśmy
się nie uzupełniali i nie wspierali w pracy
– podkreśla pan Roman. Mają trzy córki: Anię,
Anitę i Andżelikę. Anita studiuje zaocznie
filologię angielską i pracuje w firmie. Syn ma
na imię Roman, po tacie. Idzie w ślady ojca,
czasem przymierza się do jego biurka. Choć
ma dopiero 12 lat. Ale jeździ już crossowym
motorem i quadami. Ma to w genach.
Dla ojca sport to świetna odskocznia
od spraw zawodowych. W latach 1972-80
Roman Gwiazda uprawiał kolarstwo. Był
członkiem kadry olimpijskiej. Miał wypadek,
po którym musiał zrezygnować z wyczynowego uprawiania sportu. Ale bakcyl pozostał.
Zawsze interesował się samochodami
terenowymi. Dwa lata temu doszli z kolegą
do wniosku, że mogą sami zorganizować
rajd. I zorganizowali – Rajd Samochodów
Terenowych „Wieniec”. – Świetna zabawa!
– komentuje pan Roman. Sam też bierze
udział w rajdach jako kierowca, a Roman
junior jest jego pilotem. W zeszłym roku
wygrali w kategorii light, samochodów
terenowych bez przeróbek. Jechali swoim
mitsubishi L200. To samochód na rajdy
i polowania.
Bo główna pasja Romana Gwiazdy to
myślistwo i strzelectwo myśliwskie. Jest
członkiem teamu, który zdobył drużynowe
wicemistrzostwo Polski w sześcioboju myśliwskim w klasie powszechnej. Indywidualnie
był piąty.
Przed mistrzostwami Polski trenowali
cztery razy w tygodniu. A przecież firmę
trzeba prowadzić, i OSKP w Janikowie się
budowała. – Ciężki rok był dla mnie – wspomina pan Roman.
Rodzina wybaczała mu biznesowe wagary na strzelnicy, bo obok tej pasji ma drugą,
równie wielką: rozwój firmy. W ciągu najbliższego roku, dwóch lat chce wzbogacić jej
ofertę o centrum likwidacji pojazdów.
Tekst i zdjęcia: Michał Kasprzak
leader service
w warsztacie
leader service
sprzęt warsztatowy
Infolinia, czyli Help Desk
0801 FOTA SA
Dział Wyposażenia Warsztatowego Foty uruchomił Help
Desk – centrum wsparcia
i pomocy dla właścicieli
warsztatów samochodowych
poszukujących urządzeń do
swoich placówek.
T
o właśnie tu wszyscy zainteresowani zakupem sprzętu warsztatowego, poszukujący porady i podpowiedzi uzyskają
informacje i pomoc w rozwiązywaniu
problemów. Główne elementy tego centrum to infolinia i ściśle z nią związana
strona internetowa www.fota-warsztat.pl.
Infolinia centrum wsparcia ma niesłychanie łatwy do zapamiętania numer
0801 FOTA SA (po „przetłumaczeniu” na
same cyfry daje to numer 0801 368 272).
Właśnie taki numer trzeba wybrać na klawiaturze telefonu, aby uzyskać:
• porady na temat wyboru sprzętu warsztatowego i jego optymalnej konfiguracji;
• informacje techniczne dotyczące parametrów urządzeń oraz ich instalacji lub
montażu, (np. przygotowania podłoża
pod podnośnik);
• informacje o ofercie handlowej
Działu Wyposażenia Warsztatowego Foty, aktualnych promocjach i nowościach;
• pomoc w sfinansowaniu zakupu
wybranego sprzętu (umowa bonusowa, ratalna, leasingowa itp.);
• kontakt z doradcą ds. wyposażenia
warsztatowego z regionu działania
klienta.
Infolinię obsługuje doradca ds. wyposażenia warsztatowego, który dysponuje
odpowiednim zapleczem technicznym,
by niezwłocznie lub w niedługim czasie
po odebraniu zgłoszenia udzielić klientowi pełnej informacji.
Infolinia jest czynna od poniedziałku
do piątku w godzinach 8.30–15.30.
(mm)
Jubileuszowa promocja
testerów Boscha
Z okazji przypadającej w tym
roku 20 rocznicy wprowadzenia
na rynek rodziny testerów
KTS firmy Fota S.A. i Bosch
przygotowały dla swych
klientów ofertę specjalną
na testery z tej rodziny.
O
atrakcyjności tej promocji najlepiej
świadczy porównanie cen netto przedstawionych w poniższej tabeli.
Model
KTS 200
KTS 530
KTS 540
KTS 570
KTS 670
20 Fota FORUM
Cena w zł
katalogowa
promocyjna
10 000
9 600
10 300
14 600
25 900
8 000
9 100
9 100
13 100
23 100
W czasie trwania promocji proponujemy
klientom zakup oprogramowania w formie
3-letniego abonamentu ESI (A+C12) lub
(A+C9):
• cena (A+C12) 3lata – 4 800 zł netto
• cena (A+C9) 3lata – 7 900 zł netto
Dla testera KTS 200 można kupić
3-letni abonament na oprogramowanie
(A+C12) w dwóch wariantach:
• z aktualizacją oprogramowania na płytach DVD
• z aktualizacją oprogramowania on-line
(Internet).
W obu przypadkach cena jest taka sama
i wynosi 4 800 zł netto.
Klienci, którzy nie są zainteresowani zakupem abonamentu 3-letniego,
mogą oczywiście wykupić abonament roczny.
W związku z promocyjnymi cenami
testerów w ofercie jubileuszowej przy ich
sprzedaży nie przewiduje się żadnych dodatkowych rabatów.
Testery są też oferowane w ramach
leasingu wewnętrznego – na okres trwania
umowy, nie dłuższy jednak niż 3 lata.
Promocja trwa do 31 lipca 2008 lub do
wyczerpania się puli sprzętu przeznaczonego
do sprzedaży w ramach akcji promocyjnej.
Michał Myśliwiec
Fota S.A.
Nowa wersja
Katalog Fota na DVD
leader service
nowości w ofercie
W oddziałach Foty S.A. pojawiła się nowa wersja Katalogu
Fota, wydana na płytach DVD. Jest ona bogatsza o nowe
dane na temat produktów. Uwzględniając najczęściej
powtarzające się uwagi i sugestie użytkowników, w wersji
2008/01 wprowadziliśmy także zmiany, które ułatwiają
posługiwanie się katalogiem i rozszerzają jego możliwości.
Możliwość konfigurowania list wynikowych
Jest to funkcja pozwalająca na skonfigurowanie zakresu wyświetlanych informacji wg potrzeb użytkowników. Pokażemy to na przykładzie
wyszukiwania po numerach
artykułów na zakładce „Artykuły”. Po wyświetleniu
listy artykułów wg zadanej
opcji wyszukiwania możemy skorzystać z opcji konfiguracji. Odbywa się to
przez kliknięcie na liście
prawym przyciskiem myszy
i wybranie z menu „Konfiguracja listy kartoteki”. Po
wywołaniu pojawi się okno,
w którym można zaznaczyć
nagłówki kolumn, jakie
użytkownik chce widzieć na ekranie.
Ponadto na każdej z wyświetlanych list wprowadziliśmy pionowy
podział kolumn. Nagłówki zaznaczone niebieskim kolorem wskazują
kolumny, według których można sortować listę. Dla użytkowników,
którzy używają monitorów pracujących z niską rozdzielczością,
wprowadziliśmy przycisk (->) do szybkiego ukrywania prawej części informacyjnej programu.
Nowa zakładka „Status aktualizacji”
Wszystkie opcje uaktualniania programu, tj. import cennika, import
stanów magazynowych, przeliczanie grup rabatowych, aktualizacja programu itp. odbywają się teraz w tle. Oznacza to, że podczas wykonywania powyższych operacji można bez przeszkód poruszać się w katalogu.
Możliwość sprawdzenia stanu magazynowego
we wszystkich magazynach w kraju
Opcja sprawdzania stanu magazynów w innych oddziałach w kraju
przeniesiona została do katalogu na DVD z wersji on-line. Sprawdzanie
stanów magazynowych dla wybranego artykułu odbywa się w dwóch
krokach. Pierwszy sprowadza się do wciśnięcia przycisku „Stan/Cena
on-line”. W drugim kroku z wywołanego już okna należy wybrać przycisk „Pokaż inne oddziały, w których towar jest dostępny”.
Po wybraniu tej opcji program pokaże okno, w którym wyświetli
się informacja o dostępności poszukiwanego produktu w innych
oddziałach Foty S.A. w Polsce.
Opisane wyżej funkcje dostępne będą po zaktualizowaniu Katalogu Foty poprzez zakładkę „Aktualizacja” > „Aktualizacja programu”.
Dział Katalogów Foty S.A. czeka na Państwa opinie oraz uwagi,
które pomagają nam rozwijać nasze programy i dostosowywać je do
potrzeb klientów. Już wkrótce – dzięki takiej sympatycznej współpracy
z użytkownikami naszych produktów – w Katalogu Foty zostaną zaimplementowane kolejne nowe funkcje i rozwiązania. Jedną z nich
będzie możliwość pełnej aktualizacji programu przez Internet.
Michał Skulski
Dział Katalogów Fota S.A.
INFO-TECH 2008
Multimedialny
poradnik dla warsztatów
Dostęp do oryginalnych danych producenta pojazdu
i części zamiennych to podstawowy warunek sprawnego
funkcjonowania warsztatu. To zarazem jedno z wymagań,
jakie musi być spełnione, by niezależny warsztat mógł
wykonać obsługę i naprawę samochodu bez ryzyka utraty
gwarancji udzielonej przez producenta auta. Dostęp
do tych danych zapewnia program INFO-TECH.
T
en multimedialny poradnik dla warsztatów samochodowych zawiera
zestaw instrukcji dotyczących napraw i obsługi samochodów osobowych i dostawczych. W programie znajdują się informacje o 45 markach,
ponad 800 modelach i około 7500 typach samochodów. Informacje
techniczne przedstawione są w formie grafiki, rysunków technicznych,
schematów, tabel i tekstu. Twórcy INFO-TECHA stale aktualizują
program, wzbogacając go o nowe informacje oraz dane kolejnych typów
i modeli samochodów (identyfikacja pojazdu, zakresy przeglądów okresowych, dane regulacyjne).
Warto przypomnieć, że na polski rynek program ten wprowadziła
firma Fota. Premiera INFO-TECHA odbyła się pięć lat temu, podczas
II etapu konkursu o tytuł Mechanika Roku. Warsztaty należące do sieci
Leader Service korzystają z programu INFO-TECH i jego aktualizacji
na specjalnych, promocyjnych warunkach. Naszym czytelnikom nie musimy już przypominać, że INFO-TECH współpracuje z Katalogiem Fota.
Obecnie program dostępny jest w dwóch wersjach: na CD i on-line.
Obie zawierają te same informacje. Wersja on-line ma tę zaletę, że jest
częściej aktualizowana i nie wymaga instalacji. Obsługuje się ją przez
przeglądarkę internetową. Nie zajmuje więc miejsca na dysku i nie trzeba
autoryzować komputera, na którym używa się programu. Wystarczy przed
skorzystaniem z danych podać login i hasło uprawnionego użytkownika.
Co istotne, wersji on-line można używać jednocześnie na czterech
komputerach (ten sam login i hasło dla czterech użytkowników).
Aby otrzymać program w wersji na CD lub dostęp do wersji
on-line, należy wypełnić zamówienie znajdujące się na stronie
www.leader-service.pl. Od stycznia 2008 roku w sprawach związanych
z wykupem licencji INFO-TECH, wystawieniem klucza naprawczego,
pomocą techniczną należy kontaktować się z Kamilą Kamzelską
(nr tel./fax 0-58 690 66 04) z firmy 4Drivers należącej do grupy kapitałowej Foty S.A. Wszystkie zgłoszenia i zamówienia należy kierować
na adres e-mail: [email protected].
Anna Szutko
Opłaty sublicencyjne
za korzystanie
z programu INFO-TECH
w 2008 roku:
840 zł/rok
780 zł/rok
720 zł/rok
warsztaty
niezrzeszone
warsztaty
niezrzeszone
kontynuacja sublicencji
warsztaty
Leader
Service
Fota FORUM 21
leader service
sprzęt warsztatowy
Warto mieć w serwisie
Urządzenia do obsługi klimatyzacji
Od kilku lat na europejskim rynku układy klimatyzacyjne
stanowią standardowe wyposażenie nowych pojazdów.
Coraz częściej też na poprawę komfortu jazdy
decydują się właściciele aut używanych, instalując w nich system klimatyzacji. Dlatego
inwestycja w urządzenia do obsługi klimatyzacji to rozsądna decyzja, przynosząca
szybki zysk i zwrot kosztów zakupu.
U
kład klimatyzacji wymaga bowiem co
najmniej raz w roku przeglądu, sprawdzenia szczelności i – jeśli to
potrzebne – odgrzybienia. Usługi
związane z obsługą i naprawą
klimatyzatorów samochodowych mają charakter sezonowy. Szczególne nasilenie
zapotrzebowania na serwis
klimatyzacji następuje na
wiosnę, wraz z pojawieniem się pierwszych upałów oraz latem.
Ze względu na sposób
pracy, zastosowanie oraz
parametry techniczne urządzenia do obsługi klimatyzacji można podzielić na
następujące grupy:
Urządzenia
półautomatyczne
O wykonywaniu kolejnych czynności związanych
z obsługą klimatyzacji decyduje
mechanik obsługujący urządzenie.
Polecenie przeprowadzenia tych
czynności wydaje za pomocą klawiatury urządzenia.
Najczęściej nabywanymi urządzeniami z tej grupy, znajdującymi
się w ofercie Działu Wyposażenia
Warsztatowego Foty S.A., są: AC 490
PRO firmy SPX Robinair by Tecnotest i FR 2003.6 firmy Werther.
Urządzenia
automatyczne
To urządzenie samodzielnie
rozpoczyna kolejną fazę obsługi
układu klimatyzacji po zakończeniu
poprzedniej. Ręcznie realizowane
jest tylko napełnienie układu świeżym olejem i dodawanie środka kon-
22 Fota FORUM
trastowego. Ważnym atutem tych urządzeń
jest oszczędność czasu, gdyż obsługujący
może przejść do innych zajęć serwisowych
bez konieczności kontroli pracy urządzenia.
W tej grupie znajdują się następujące modele: ACS 400, ACS 450
firmy Bosch i AC 590 PRO firmy
SPX Robinair by Tecnotest.
Urządzenia
w pełni automatyczne
Po odpowiednim zaprogramowaniu i podłączeniu do pojazdu
nie wymagają one przeprowadzania
przez użytkownika dodatkowych
czynności. Proces napełniania czynnikiem chłodniczym, jak również
dozowanie oleju i kontrastu przebiega
w cyklu automatycznym.
Najpopularniejszymi w tej grupie
urządzeniami, znajdującymi się
w ofercie Foty są: ACS 500
firmy Bosch, AC 690 firmy SPX
Robinair oraz FR 2002.6 firmy
Werther.
Ze względu na większy zbiornik wewnętrzny na czynnik R134a i wydajniejszą
pompę próżniową urządzenia ACS
500 Boscha oraz AC 590 PRO
i AC 690 PRO, zalecane są
również do obsługi samochodów ciężarowych i autobusów.
Urządzenia posiadają
dokładną bazę danych
pojazdów z możliwością
jej aktualizowania. Są też
wyposażone w drukarkę
termiczną, dzięki której
można uzyskać i przekazać
klientowi
szczegółowy
raport z przeprowadzonej
usługi.
W ofercie Foty S.A
znajdują się również
dodatkowe akcesoria, niezbędne do prawidłowej
pracy urządzenia, a także
przeprowadzenia fachowej
i profesjonalnej obsługi oraz diagnozy
układów klimatyzacji (czynnik R134a,
olej do układu, kontrast, olej do pomp
próżniowych, urządzenia oraz środki do
odgrzybiania, detektory nieszczelności,
narzędzia specjalistyczne do napraw i demontażu układów oraz części zamienne
i serwisowe).
Mirosław Ziarkowski
Fota S.A.
POD NACISKIEM
PRACUJEMY
NAJLEPIEJ.
A naciskiem osiągamy bardzo wiele. W końcu nasze części silnikowe muszą
wytrzymać aż do 20.000 U/min oraz olbrzymie ciśnienie. Ale czego się nie robi
dla dobrych klientów, takich jak renomowane zespoły formuły 1, międzynarodowy przemysł motoryzacyjny... i oczywiście dla naszych wymagających klientów
handlowych i warsztatowych, którzy otrzymują od nas części o jakości części
przeznaczonych na pierwszy montaż. www.mahle-aftermarket.com
leader service
nasi partnerzy
Oferta dla firm,
oferta dla warsztatów
Flota
pod
opieką
Eksperci od zarządzania twierdzą,
że najefektywniej
działają te firmy, które
skupiają się na tej działalności, na której znają się
najlepiej. Radzą do minimum ograniczać zaangażowanie pracowników
w zadania, które można
zlecić na zewnątrz. Takim
obszarem jest zarządzanie
firmowymi samochodami.
P
o co w strukturach firm tworzyć
działy zajmujące się obsługą i naprawianiem samochodów? Ludzie zatrudnieni w takim zespole niczego
nie produkują, nie sprzedają, nie budują – nie
przynoszą więc firmie pieniędzy. Dziś duże
firmy użytkują samochody, które nie są nawet
ich własnością. Zamiast zamrażać gotówkę
w zakup pojazdów, płacą miesięczną ratę
leasingową, którą w całości wliczają w koszty.
Właśnie dlatego leasing i zarządzanie flotami
samochodowymi stało się wielką gałęzią
gospodarki. Także w Polsce.
Zarządzanie z zewnątrz
Oprócz światowych korporacji zajmujących się obsługą flot, w Polsce działają też
firmy zbudowane od podstaw przez ekspertów, którzy zarządzania flotami uczyli się od
momentu powstania w kraju rynku flotowego. Właśnie tacy eksperci stworzyli firmę
24 Fota FORUM
Vessel,
należącą do
grupy Fota S.A.
Vessel doradza, jakie
samochody będą odpowiednie dla danej
firmy, pomaga w uzyskaniu finansowania,
a następnie przejmuje pieczę nad pojazdami.
Zespół konsultantów firmy pilnuje
terminów przeglądów okresowych i badań
technicznych, zajmuje się ubezpieczeniem
i usuwaniem szkód komunikacyjnych, pomaga w zorganizowaniu naprawy niesprawnego samochodu. Pracownicy Vessel kierują
sezonową wymianą opon. Call center firmy
działa całą dobę.
W partnerskiej sieci
Naturalnie pracownicy Vessel nie zajmują się wszystkim sami. Są ogniwem łączącym kierowców służbowych samochodów
i warsztaty, które mogą te samochody naprawić. System jest prosty – kierowca zgłasza
problem do call center. W telefonicznej rozmowie problem jest wstępnie diagnozowany,
a samochód kierowany do najbliższego serwisu, współpracującego z Vessel. Tam auto
jest naprawiane. Jeśli jest taka potrzeba, konsultant Vessel zapewnia firmie samochód
zastępczy. Kierowca nie musi się martwić
rozliczeniem kosztów naprawy. Tym zajmuje
się Vessel, na podstawie umowy podpisanej
z firmą użytkującą pojazd.
Vessel współpracuje z siecią kilkuset
serwisów rozmieszczonych w całej Polsce.
Warsztaty do których kierowane są auta
muszą spełniać odpowiednie standardy.
W zamian uzyskują bezpośredni dostęp do
kilku tysięcy samochodów, które są intensywnie wykorzystywane, zatem muszą być
serwisowane częściej niż auta klientów prywatnych. Dla niektórych warsztatów obsługa
flot stała się ważną częścią prowadzenia
biznesu, zapewniającą stałe obroty.
Obecnie firma intensywnie pracuje nad
rozbudowaniem i usprawnieniem systemu
wymiany i przechowywania opon. Trwają
poszukiwania partnerów i rozmowy z serwisami oponiarskimi, które mogłyby skutecznie realizować zadania zlecane przez
Vessel. Firma zajmuje się także wyposażaniem pojazdów w dodatkowe akcesoria, takie
jak układy monitoringu GPS, zestawy głośnomówiące GSM itp. Wszystkie te czynności także zlecane są warsztatom, z którymi
Vessel ma umowy o współpracy.
Flota pod opieką
Vessel oferuje jeszcze jeden, ważny
z punktu widzenia samochodowych serwisów produkt: motoVIP, czyli pakiet usług dla
klientów indywidualnych. Po zarejestrowaniu
się na stronie www.motovip.pl właściciele aut
dowolnej marki mogą korzystać z call center
firmy. Podobnie jak kierowcy aut flotowych
mogą zlecić konsultantom Vessel rozwiązanie
każdego problemu związanego z ich samochodami.
Obecnie w bazie motoVIP zarejestrowanych jest około pięciu tysięcy samochodów. Natomiast flotowi klienci Vessel to duże
korporacje, banki, przedsiębiorstwa handlowe dysponujące łącznie blisko dwoma tysiącami pojazdów. Firma rozwija się dynamicznie, stale pozyskując nowych klientów.
Dzięki temu nowych klientów zyskują także
serwisy, z którymi Vessel zawarł umowy.
Wszystko wskazuje na to, że w najbliższym czasie rynek flotowy będzie się dynamicznie powiększał. Od kilku lat bowiem
liczba firm korzystających z zewnętrznej
obsługi flot rośnie o 30-40% rocznie.
A polskiemu rynkowi wciąż daleko do
poziomu nasycenia takimi usługami jakie
występuje w Niemczech, Wielkiej Brytanii
czy nawet Czechach.
Warto więc poważnie rozważyć współpracę z Vesselem.
Marcin Radłowski
ZF w każdym samochodzie.
Naszym markom zawsze
można zaufać.
www.zf.com
Gdzie bezpieczeństwo i niezawodność części zamiennych odgrywają ważną rolę, nie ma żadnej alternatywy dla jakości.
Oryginalne części zamienne SACHS, LEMFÖRDER, BOGE i ZF Parts gwarantują niezależnym warsztatom jakość
produktów identyczną, jak na pierwszy montaż. Do samochodów osobowych i ciężarowych.
ZF Trading GmbH Sp. z o. o. Przedstawicielstwo w Polsce, Al. Jana Pawła II nr 15, 00-828 Warszawa
Technika układów kierowniczych i zawieszeń
ciężarowe
w warsztacie
Leader Service Truck
Można się rozwijać
To było przed ubiegłorocznym Bożym Narodzeniem. Ciągnik
z naczepą Wieltona wjechał na przejazd kolejowy w Działdowie
i stanął. W naczepie zablokowały się hamulce, a w mieście ruch
drogowy. Właściciel nowiutkiej naczepy zadzwonił do Wieltona,
stamtąd zaalarmowali ABSerwis. Pojechali, odblokowali
hamulce, ściągnęli zestaw do warsztatu. Kłopoty spowodowała
usterka w samochodzie. W Wieltonie odetchnęli z ulgą,
bo naczepę kupił duży, ważny klient.
W
kład osuszacza nie był wymieniany,
więc auto napompowało do naczepy
mokrego powietrza – tłumaczy
Antoni Bonisławski, właściciel ABSerwisu.
– Para się skropliła, potem zamarzła, w naczepie brakowało powietrza, a wtedy jest
blokowana, ze względów bezpieczeństwa.
Ze względów bezpieczeństwa naczepa szybko znalazła się u niego pod dachem, ponieważ leżakowało na niej 30 ton brandy
Napoleon. Starczyłoby na święta dla całego
Działdowa i okolic. Mechanicy z ABSerwisu
osuszyli układ w ciepłej hali, następnego dnia
się rozmroził, wymienili wkład osuszacza
i zestaw pojechał. Napoleon trafił do koneserów jeszcze przed świętami.
Budynek serwisu ma 780 metrów kwadratowych powierzchni. W hali znajdują się trzy
stanowiska przejazdowe, można tu naprawiać
trzy pełne zestawy TIR i jeszcze trzy ciągniki. – Ale zdarza się, że mamy w środku
12-13 aut – mówi właściciel. W poczekalni
dla klientów można wypić kawę, pooglądać
telewizję, a przez szerokie okno obserwować
pracę mechaników.
26 Fota FORUM
Przy Lidzbarskiej warsztat mieści się od
niespełna dwóch lat. Ale firma istnieje od
roku 1994. Pan Antoni zaczynał działalność
w garażu, na przydomowym podwórku.
– To była ogólna mechanika pojazdowa – mówi.
Ale już na starcie swej biznesowej działalności
zainteresował się układami pneumatycznymi.
W samochodach były z nimi duże problemy,
a w okolicy nikt się tym nie zajmował.
Zapotrzebowanie na regenerację było
bardzo duże, bo układy pneumatyczne są
drogie. Tymczasem koszt naprawy mieści
się w granicach 35-40% wartości nowego
elementu. To była jego rynkowa nisza.
– A poza tym zafascynowała mnie pneumatyka
– uśmiecha się szef ABSerwisu. – Niby nic:
wejdzie powietrze, dmuchnie, a w efekcie
samochód musi hamować.
Z wykształcenia Antoni Bonisławski jest
mechanikiem, kończył technikum w Działdowie. – Całe życie pracowałem w tym
zawodzie – opowiada. – Ale to nie wystarczy.
Zacząłem się szkolić, uzupełniać wiedzę teoretyczną. Na polskim rynku działało wówczas
tylko Polmo Praszka, które robiło zawory
pneumatyczne do Kamaza i Jelcza. Zdobył
autoryzację Praszki, zainwestował w stół
mierniczy do badań i regulacji zaworów.
Teraz ABSerwis ma też autoryzację
Haldexa, Knorra i Wabco – i wszystkie urządzenia niezbędne do diagnostyki i serwisu
ich produktów. Właściciel firmy dobrze
przygotował się do zmian w tym segmencie
motoryzacyjnego rynku. Bo jelcze i kamazy
zostały wyparte przez volvo, scanie, MAN-y,
DAF-y. A w nich pneumatyka znajduje się
w ścisłej symbiozie z elektroniką. Kto chce
zostać na rynku, musi nadążyć za postępem.
Jednak wciąż jeszcze można trafić na domorosłych specjalistów, którzy próbują naprawiać skomplikowane układy bez odpowiedniej
wiedzy i sprzętu. Przeważnie i tak zarabia
na tym ABSerwis, bo tu kończy się taka
naprawa – z reguły za większe pieniądze, bo
klient więcej napsuł, niż naprawił. – To jeszcze
pół biedy: gorzej, gdy kończy się nieszczęściem
na drodze – komentuje Antoni Bonisławski.
Konkretny przykład: z układu pneumatyki przecieka powietrze. Kierowca zaślepia
jego dopływ do siłownika, żeby koło nie hamowało. Prowadzi zestaw, który waży kilkadziesiąt ton, i hamuje go dwoma kołami – bo
musi dojechać na czas. Nie myśli o tym, że
może dojechać prosto do nieba. I to nie sam.
Pan Antoni ma w biografii wieloletnią
kartę strażackiego ratownika. Widział skutki
takiej bezmyślności. – To był silny bodziec, żeby
swoją robotę wykonywać fachowo i starannie.
Zapotrzebowanie na jego usługi stale
rosło. W 2000 roku wynajął małą halę, z jednym stanowiskiem naprawczym i kanałem.
Zatrudnił mechanika, wkrótce potem drugiego, w następnym roku trzeciego. On sam
też do dziś – jeśli jest taka potrzeba – zdejmuje
garnitur i wchodzi w kanał. Zna tę robotę.
– I moi ludzie wiedzą, że mnie nie oszukają, nie
wcisną kitu. Zresztą ma do nich zaufanie.
Pracują u niego od lat. Artur Haberski – od
siedmiu lat. – Filar firmy – mówi krótko szef.
– Mogę na nim polegać. A Grzegorz Piech to
prawdziwa złota rączka. – Na tokarni wytoczy
oś do zegarka – zapewnia szef.
Stumetrowa hala szybko okazała się za
mała. Zwłaszcza że ABSerwis stale poszerzał
ofertę: układy zawieszenia, hamulcowe,
regeneracja okładzin hamulcowych, wylicza
właściciel. Na początku 2004 roku kupił
działkę na peryferiach miasta, przy trasie na
Brodnicę. Jesienią ruszyła budowa. Budowlańcy stawiali nowy obiekt, on z mechanikami w małej hali zarabiał na inwestycję.
1 lipca 2005 roku Zakład Mechaniki Pojazdowej ABSerwis rozpoczął działalność
w nowej siedzibie.
Kiedy zaczynał, przyjeżdżały do niego
głównie samochody z Działdowa i okolic.
Teraz rynek znacznie mu się poszerzył.
Kierowcy mają CB, radzą się kolegów, dokąd
pojechać z konkretną naprawą. ABSerwis
naprawia sporo samochodów z Litwy i Białorusi – i jeszcze więcej z ościennych woje-
Nowości w ofercie
ciężarowe
w warsztacie
Pompy wody
i czujniki
poziomu
paliwa
wództw. W hali stoi auto z Ostrołęki, drugie
z okolic Nowego Dworu Mazowieckiego.
Klient przyjechał po dwóch tygodniach
napraw w innych warsztatach. – A my zrobiliśmy w ciągu półtora dnia – pan Antoni nie
ukrywa dumy.
Do nowej siedziby pan Antoni przeszedł
z czterema mechanikami. W ciągu półtora
roku podwoił zatrudnienie. Działka, na której
stoi warsztat, ma pół hektara. Można się
rozwijać. Oferta firmy nadal się poszerza
– choćby o serwis i montaż niezależnego
ogrzewania kabiny. ABSerwis ma autoryzację czołowych producentów tych systemów.
Jeszcze w tym roku wzbogaci ofertę o legalizację i naprawę tachografów. Buduje ścieżkę
diagnostyczną, jak w stacji kontroli pojazdów,
żeby po naprawie samochodu sprawdzić
efekty pracy. A potem – założy sklep z częściami zamiennymi, na bazie obecnego magazynu. Bo już teraz ludzie przyjeżdżają do
niego kupować części.
On sam części bierze głównie od Foty.
– W trakcie budowy nowego warsztatu
szukałem strategicznego partnera, żeby związać
się z nim stałą umową. Poczytałem w pismach
branżowych i postawiłem na Fotę – opowiada
Antoni Bonisławski. Dostawy z oddziału
w Olsztynie ma dwa razy dziennie. Czasem
klient przyjedzie w ciągu dnia albo w trakcie
naprawy okazuje się, że coś jeszcze jest
potrzebne. Jeśli złoży zamówienie do południa, to o trzeciej ma towar na miejscu.
W pracy pomaga mu żona. Pani Irena
wcześniej handlowała częściami zamiennymi
w innej firmie, teraz prowadzi magazyn
i sklep, składa zamówienia, pilnuje spraw
pracowniczych. – Rafał i Michał też dzielnie
mnie wspierają! – podkreśla tata. Michał ma
19 lat i po tegorocznej maturze wybiera się
na geodezję. Starszy o rok Rafał kończy technikum samochodowe i już pracuje z ojcem.
W tym roku, po raz pierwszy od kilku lat,
pan Antoni pojechał z dwójką młodszych
– Natalką i Andrzejem – na urlop, żeby
dzieciaki przypomniały sobie, jak tata
wygląda. A firmę zostawił pod nadzorem
Rafała i żony.
Pojechali na narty jego prywatnym volkswagenem touranem. – Mały! – mówi pan
Antoni z lekkim skrępowaniem. Jeszcze niedawno, w straży, jeździł dużym MAN-em.
Z pełną pneumatyką, oczywiście.
Tekst i zdjęcia: Michał Kasprzak
Fota S.A. wzbogaciła swą
ofertę części zamiennych
do samochodów ciężarowych
o pompy wody marki
Frenotruck i czujniki
poziomu
paliwa
FISPA.
Pompy
Frenotruck
produkowane są przez Ilmar Automotive
Company. Na początku roku w sieci sprzedaży Foty pojawiła się pierwsza partia
najbardziej popularnych pozycji asortymentowych. Spotkały się one z bardzo
dobrym przyjęciem. Klienci, którzy kupili
te pompy, potwierdzili ich wysoką jakość
wykonania i z uznaniem wypowiadają się
o ich przystępnej cenie.
Frenotruck Ilmar Automotive jest firmą specjalizującą się w sprzedaży części
zamiennych do europejskich samochodów ciężarowych oraz naczep. Ma swoich
odbiorców między innymi w Polsce,
Niemczech, Czechach oraz na Węgrzech.
W systemie sprzedaży Foty pompy
Frenotruck oznaczone są indeksami FRE
XXXX XXXX – gdzie X oznacza cyfrę.
Kod producenta to ZC-FRENOTRUCK.
Adam Tarapacki
Czujniki poziomu paliwa
marki FISPA
produkuje włoska firmy S. I. D. A. T.
Na rynku elektronicznych
i elektromechanicznych
części zamiennych do samochodów S.I.D.A.T działa od
roku 1990. Siedziba firmy znajduje się w mieście Moncalieri,
w pobliżu Turynu.
W systemie sprzedaży Foty
czujniki FISPA oznaczone są
indeksami FI XXXXX – gdzie
X oznacza cyfrę.
Kod producenta: ZC-FISPA.
Krzysztof Czepczyński
Fota FORUM 27
Świece zapłonowe Bosch
– nowy pakiet mocy
Mercedes-Benz
Parę miesięcy po premierze limuzyny Mercedes-Benz zaprezentował Model T nowej C klasy. Wciąż ulepszany 4-cylindrowy
silnik w wersji podstawowej modelu C180 KOMPRESSOR osiąga
115 kW (156 KM). Wypuszczono również C200 KOMPRESSOR
z silnikiem o 15 kW silniejszym (135 kW / 184 KM). Mercedes-Benz stosuje w tym modelu w wyposażeniu fabrycznym wyłącznie platynowe świece zapłonowe Bosch, typ YR 6 NPP 332.
Szczególne cechy YR 6 NPP 332
• elektroda środkowa i masoNumer zamówieniowy 0 242 140 512
wa składa się z wysokoodRodzaj świecy
podwójna platyna
pornego na zużycie stopu
Typ
świecy
YR
6 NPP 332
niklowo-itrowego
• sztyfty platynowe – zostały
Parametry
zespawane (zgrzane) laseGwint
M12 x 1,25
rowo (elektroda środkowa)
Długość gwintu
26,5 mm
bądź wtopione (elektroda
Szerokość klucza
16 mm
masowa) – zapewniają
Opornik przeciwzakłóceniowy 6 Ω
wysokie osiągi i ponadOdstęp elektrod
0,8 mm
przeciętną wytrzymałość
• rdzeń miedziany w elektrodzie środkowej i masowej zwiększa
zdolność przewodnictwa cieplnego i redukuje zużycie.
Informacje ogólne
BMW
Wprowadzając nowe BMW 1 Coupe, firma BMW uzupełniła klasę
kompakt o bardzo sportowy wariant. Wyjątkowy design i bezpośredni wtrysk benzyny 2 generacji wyjechały na ulice z mocą 225
kW (306 KM). BMW stosuje w 3-litrowej wersji silnika wyłącznie
świece Bosch Super, typ ZGR 6 STE 2.
Szczególne cechy ZGR 6 STE 2
• elektroda środkowa i masowa składa się z wysokoodpornego na zużycie stopu
niklowo-itrowego
• technologia iskry powietrzno-ślizgowej gwarantuje
pewny zapłon i chroni
przed nagarem
• rdzeń miedziany w elektrodzie środkowej i masowej
zwiększa zdolność przewodnictwa cieplnego
i redukuje zużycie.
Informacje ogólne
Numer zamówieniowy
0 242 140 507
Rodzaj świecy
Bosch Super
Typ świecy
ZGR 6STE 2
Parametry
Gwint
M12 x 1,25
Długość gwintu
26,5 mm
Szerokość klucza
14 mm
Opornik przeciwzakłóceniowy
6Ω
Odstęp elektrod
0,7 mm
Krótki program świec Bosch
Bosch – nr 1 w Europie na
pierwszym wyposażeniu.
Co drugi samochód posiada
świece zapłonowe Bosch.
0
BMW
Mercedes-Benz
Fiat
Ford
GM
Porsche
PSA
Toyota
VW
Bosch
inni dostawcy
20
40
60
80
100%
Tylko 19 typów świec Super i Super Plus firmy Bosch
zamiast 35 V-Line NGK.
NGK V- line
Typ świecy
NGK
Numer
Bosch
Typ
świecy
Bosch
Numer
skrócony
Bosch
NGK V-LINE NO. 1
BUR6ET1
0 242 235 664
WR7LTC+
+2
NGK V-LINE NO. 2
BPR6E
0 242 235 663
WR7DC+
+1
NGK V-LINE NO. 3
BPR6H
0 242 235 665
WR7BC+
+10
NGK V-LINE NO. 4
BP6E
0 242 235 663
WR7DC+
+1
NGK V-LINE NO. 5
BP6EF
0 242 235 661
HR7DC+
+5
NGK V-LINE NO. 6
BPR5E
0 242 229 656
WR8DC+
+3
NGK V-LINE NO. 7
BPR6EF
0 242 235 661
HR7DC+
+5
NGK V-LINE NO. 8
BP5E
0 242 229 656
WR8DC+
+3
NGK V-LINE NO. 9
BPR5EY
0 242 229 656
WR8DC+
+3
NGK V-LINE NO. 10
BPR6EY-11
0 242 235 707
WR7DCX+
+21
NGK V-LINE NO. 11
BCPR6E-11
0 242 235 667
FR7DCX+
+11
NGK V-LINE NO. 12
BCPR6E
0 242 235 666
FR7DC+
+8
NGK V-LINE NO. 13
BPR6ES-11
0 242 235 707
WR7DCX+
+21
NGK V-LINE NO. 14
BKR6E-11
0 242 235 667
FR7DCX+
+11
NGK V-LINE NO. 15
ZGR5A
0 242 229 779
WR8LC+
+34
NGK V-LINE NO. 16
BCP5E
0 242 229 659
FR8DC+
+6
NGK V-LINE NO. 17
BCP6E
0 242 235 666
FR7DC+
+8
NGK V-LINE NO. 18
BP6H
0 242 235 665
WR7BC+
+10
NGK V-LINE NO. 19
BPR7E
0 242 240 592
WR6DC+
+12
NGK V-LINE NO. 20
BKR6EK
0 242 235 668
FR7LDC+
+7
NGK V-LINE NO. 21
BUR5ET-10
0 242 229 658
WR8LTC+
+4
NGK V-LINE NO. 22
BUR5ET
0 242 229 658
WR8LTC+
+4
NGK V-LINE NO. 23
BKR5EK
0 242 229 654
FLR8LDCU+
+9
NGK V-LINE NO. 24
BKUR6ET-10
0 242 235 668
FR7LDC+
+7
NGK V-LINE NO. 25
PTR5A-13
0 242 229 785
HR8MCV+
+39
NGK V-LINE NO. 26
BKR6EKC
0 242 235 668
FR7LDC+
+7
NGK V-LINE NO. 27
BKUR6ET
0 242 235 668
FR7LDC+
+7
NGK V-LINE NO. 28
BKR6E
0 242 235 666
FR7DC+
+8
NGK V-LINE NO. 29
BKUR5ET
0 242 235 668
FR7LDC+
+7
NGK V-LINE NO. 30
BKR6EQUP
0 242 236 562
FGR7DQP+
+48
NGK V-LINE NO. 31
PTR5D-10
0 242 229 641
HR8DPP22U
-
NGK V-LINE NO. 32
BCPR5ES
0 242 229 659
FR8DC+
+6
NGK V-LINE NO. 33
BKR5E-11
0 242 229 660
FR8DCX+
+19
NGK V-LINE NO. 34
PZFR5D-11
0 242 236 566
FR7HPP33+
+52
NGK V-LINE NO. 35
BKR5E
0 242 229 659
FR8DC+
+6
ciężarowe
leader service truck
Warsztaty
L e a d e r
S e r v i c e
1 Mostostal Zabrze ZTS sp. z o.o.
41-800 Zabrze, ul. Nad Kanałem 35
tel. 032 271 84 99, fax 032 276 28 04
[email protected]
www.mostostal-zts.pl
2 Franck i Tobiesen sp. z o.o.
81-969 Gdynia, ul. Janka Wiśniewskiego 20
tel. 058 627 86 58, fax 058 627 86 89
[email protected]
3 Dias Service Krystian Dias
84-230 Rumia, ul. Grunwaldzka 71
tel. 058 771 24 50, fax 058 77 14 080
[email protected]
www.dias-service.com
4 ZHU Skrzypa Józef Skrzypa
70-812 Szczecin, ul. Pomorska 74
tel. 091 469 43 22, fax 091 46 94 323
[email protected]
www.skrzypa.pl
5 Auto Matunin sp. z o.o.
55-200 Jelcz Laskowice, ul. Wrocławska 23
tel. 071 318 82 06, fax 071 318-82-87
[email protected]
www.automatunin.com.pl
6 FHU Sukiennik Wojciech Sukiennik
97-500 Radomsko, ul. Dąbrówki 9
tel. 044 683 89 00, fax 044 683 96 69
[email protected]
www.sukiennik.com.pl
7 PUH Barszczewski A.S.W. Spółka Jawna
39-331 Chorzelów (koło Mielca), Chorzelów 560 A
tel. 017 585 36 72, fax 017 583 00 35
[email protected]
www.barszczewscy.com.pl
8 FHU Polcar Rafał Kopaczewski
42-262 Poczesna k. Częstochowy, ul. Nadrzeczna 1
tel. 034 327 45 48, fax (034) 327 45 48
[email protected]
www.fhupolcar.com
9 Serwis Ogumienia Andrzej Szostak
98-250 Zduńska Wola, ul. Krobanów 34B
tel. 043 823 31 66, fax 043 823 31 66
10 Spedycja Botrans sp. o.o
83-400 Kościerzyna, ul. Drogowców 12
tel. 058 680 88 20, fax 058 680 88 30
[email protected]
www.botrans.com.pl
11 Truck Serwis sp. z o.o.
35-322 Rzeszów, ul. Ciepłownicza 5
tel. 017 853 71 24, fax 017 853 71 24
[email protected]
www.truckserwis.com.pl
12 PPHU Poltruck Mariusz Krzystanek
44-100 Gliwice, ul. Pszczyńska 306
tel. 032 232 14 02, fax 032 230 21 32
[email protected]
13 PH Startop Eugeniusz Matuszewski
63-100 Śrem, ul. Gostyńska 49
tel. 061 282 93 58, fax 061 28 29 388 wew. 24
[email protected]
T r u c k
18 P.H.U.T. SANTEX
30-798 Kraków, ul. Bartników 10
tel. 0 604 181 141
[email protected]
19 PPU AUTOPOL SERVICE sp. z o. o. O/Ciechów
55-300 Ciechów k. Środy Śląskiej, ul. Średzka 30
tel. 071 317 28 91, fax 071 317 57 00 wew. 40
[email protected]
www.autopol-service.com.pl
20 PPU AUTOPOL SERVICE sp. z o. o. O/Wrocław
54-133 Wrocław, ul. Lotnicza 100
tel. 071 353 33 33, fax 071 367 44 14
[email protected]
www.autopol-service.com.pl
21 ZAWRAT TIR SERWIS M.Łyszcz J.Wójcik sp.j.
20-328 Lublin, ul. L.Herc 10
tel. (081) 441 53 05, fax (081) 744 34 49
[email protected]
22 PPU EKO-SYSTEM sp. z o.o.
96-500 Sochaczew, Andrzejów Duranowski 1A
tel. 046 862 99 00, fax 046 862 12 56
23 STW Kazimierz Lewiński
72-200 Nowogard, ul. Górna 3
tel. 091 392 71 77, fax 091 579 08 73
[email protected]
www.stw-nowogard.pl
37 K-M Import Kożuchowski – Marciniak sp. j.
64-932 Stara Łubianka, ul. Jana Pawła II/31
tel. 067 216 05 95, fax 067 216 05 91
[email protected]
38 Firma Usługowo Handlowo Transportowa
Łukasz Podstawa
32-852 Dębno, ul. Sufczyn 233
tel. 014 665 84 64, fax 014 665 84 64
[email protected]
39 Eugeniusz Kozłowski, Maciej Piaśnik
Spółka Cywilna IMPERIAL
32-300 Olkusz, ul. Osiecka 7
tel. (032) 641 24 98, fax (032) 754 75 65
[email protected]
24 Mechanika Pojazdowa Andrzej Gibas
64-834 Wyszyny, Wyszynki 24
40 Auto-Diesel Marek Perzyński
83-020 Cedry Wielkie, Trutnowy 4A
tel. (058) 683 60 69, fax (058) 683 60 69
25 PHU TIRMET Mirosław Kulik
21-560 Międzyrzec Podlaski, ul. Radzyńska 4
tel. 083 371 61 60, fax 083 371 72 17
[email protected]
41 Przedsiębiorstwo Transportowo-Spedycyjne
Autozak spółka z o.o.
47-223 Kędzierzyn-Koźle, ul. Mostowa 30E
tel. 077 40 54 300, fax 077 40 54 302
26 GOMOLEX Henryk Gomola
43-430 Skoczów, Harbutowice 158
tel. 033 853 00 55, fax 033 857 87 01
[email protected]
42 MASAN Sławomir Walachowski
67-410 Sława, Wróblów 28A
tel. 068 356 59 84
[email protected]
www.masan.com.pl
27 Świdnicka Izba Handlowa Wojciech Olszewski
58-100 Świdnica, ul. Wrocławska 112
tel. 074 851 61 17, fax 074 851 61 03
[email protected]
www.tir-sklep.pl
43 Przedsiębiorstwo Transportowo-Remontowe
TRANSBUD-BIS sp. z o.o.
48-300 Nysa, ul. Otmuchowska 62
28 JOSEPH Paweł Urbański
87-123 Dobrzejewice k. Torunia, Łążyn II 66a
tel. 056 674 68 26, fax 056 674 69 84
[email protected]
44 Igor Truck Service
Jarosław Wołoszyn, Zbigniew Paliszuk s.c.
22-100 Chełm, ul. Fabryczna 6
tel. 0 605 762 148, fax 028 564 63 02
[email protected]
29 KOS-POL Wojciech Kosecki
06-200 Maków Mazowiecki, Krasiniec, ul. Szczuki 24
tel. 029 593 00 55, fax 029 714 20 13
45 Mechanika Pojazdowa Handel Artykułami
Motoryzacyjnymi – Józef Chodkiewicz
05-430 Celestynów, ul. Jankowskiego 11a
tel. 0 605 581 222, fax 022 78 97 413
30 PHU PNEUMAX Anna i Jan Olejnik s.c.
09-442 Rogozino k. Płocka, Rogozino, Stróżewko 35
tel. 024 268 14 29, fax 024 265 34 97
[email protected]
31 OMNI MOTO sp. z o.o.
59-220 Legnica, ul. Nowodworska 30
tel. 076 850 62 51, fax 076 850 62 51
[email protected]
14 Przedsiębiorstwo Transportowo-Spedycyjno-Usługowe INDEKA IWONA
76-251 Kobylnica, ul. Prof. Poznańskiego 28
tel. 059 845 37 11, fax 059 845 37 13
[email protected]
www.indeka.pl
32 KAMIL-SPED Tomasz Urbańczyk
41-404 Mysłowice, ul. Pukowca 49
tel. 032 318 26 09, fax 032 318 26 09
[email protected]
15 PHU DAN Jerzy Danko
58-306 Wałbrzych, ul. Gagarina 20
tel. 0 601 738 800, fax 074 841 33 37
[email protected]
33 PKS w Strzelcach Opolskich S.A.
47-100 Strzelce Opolskie, ul. 1 Maja 59
tel. 077 461 32 81, fax 077 461 33 58
[email protected]
www.pks.strzelceop.pl
16 Wareks Rajmund Wiśniewski
05-530 Góra Kalwaria k. Warszawy, Coniew 66
tel. 022 7273741
[email protected]
34 PPH BETROM Roman Betlejewski
07-300 Ostrów Mazowiecka, ul. Gałczyńskiego 5
tel. 029 645 91 02, fax 029 645 91 02
[email protected]
17 AA Moto Wojnar Joanna
33-100 Tarnów, ul. Nowodąbrowska 288
tel. 014 625 11 50, fax 014 625 11 44
[email protected]
35 AUTO CENTER CLUB sp. z o.o.
95-030 Rzgów, ul. Leśna 3
tel. 042 227 80 50, fax 042 651 51 51
[email protected]
30 Fota FORUM
36 ABSerwis Zakład Mechaniki Pojazdowej
13-200 Działdowo, ul. Lidzbarska 63
tel. 023 697 76 32, fax 023 697 76 32
[email protected]
46 Monster Truck Service Tomasz Torba
30-399 Kraków, ul. Medalionów 14
tel. 012 267 73 63, fax 012 267 73 63
[email protected]
47 ZEWA-TRANS Zenon Jabłoński
75-900 Kretomino, ul. Koszalińska 30
48 TDK Transport Dariusz Kwiatkowski
62-200 Gniezno, Skiereszeszewo 22B
tel. 061 428 25 70
[email protected]
49 TTN-SERWIS – Józef Michałek
Oddział Góra Kalwaria
05-530 Góra Kalwaria, ul. Pijarska 121
fax 022 737 14 28
50 TTN-SERWIS – Józef Michałek
Oddział Siedlce
Siedlce, Budowlana 3
51 PHU Konstrack
26-200 Końskie, ul. Staszica 1
52 Ro-Ko Car Service sp. z o.o.
ul. Płk. W. Kazimierskiego 5, 58-503 Jelenia Góra
tel. 075 64 54 000
[email protected]
Gates
Paski wieloklinowe
Stretch Fit
Pod koniec ubiegłego roku firma
Gates wprowadziła na rynek
paski wieloklinowe Stretch
Fit. Są one przeznaczone
do nowych układów napędowych, w których nie stosuje
się elementów napinających.
Z
aletą pasków wieloklinowych Stretch
Fit™ jest łatwość ich wstępnego napinania i dopasowania do kół. Napięcie, które
zapewnia wydajne przekazywanie mocy przez
długi okres eksploatacji układu, jest na tyle
niskie,
że instalacja
paska jest prosta i nie powoduje
uszkodzenia komponentów.
Przed zainstalowaniem pasek jest
krótszy, ale zaraz po założeniu automatycznie
się rozciąga i dostosowuje napięcie, stąd
też jego nazwa Stretch Fit (elastyczne dopasowanie). Paski Stretch Fit™ wykonane
są z czarnej, odpornej na zużycie tkaniny
technika
warto wiedzieć
(chroniącej
gładką stronę paska)
i poliamidowego kordu.
Wzmacniana włóknem część rowkowana wytwarzana jest z mieszanki EPDM,
dzięki czemu ma doskonałą odporność na
wycieki oleju i zużycie. Niski profil paska
zwiększa jego elastyczność i podnosi stabilność układu, w którym pracuje, eliminując
tym samym hałas i wibracje.
Szczegółowe informacje dotyczące numerów części, ich rozmiarów, zastosowań
i narzędzi do montażu pasków znajdą się
w nowym Katalogu Układów Napędowych
Gatesa, którego wydanie jest planowane na
pierwszą połowę 2008 roku.
(mig)
Elring radzi
Ubytek oleju po założeniu
nowej uszczelki miski oleju
W
ycieki oleju w silnikach, przekładniach lub innych podzespołach
stanowią sygnał, że ich części nie działają
poprawnie. Nieszczelności mogą mieć wiele
przyczyn, takich jak nieprawidłowy montaż, niska jakość części lub ich naturalne
zużycie albo skrzywienia ich powierzchni.
Szczególnie istotne jest zapewnienie szczelności w miejscach, gdzie dochodzi do styku
kilku części konstrukcyjnych (na przykład
miska oleju lub pokrywa rozrządu na bloku
silnika). W miejscach tych bowiem następuje często przesunięcie części powodujące
wycieki oleju.
Przykład z praktyki
W silniku została wymieniona uszczelka miski oleju typu metal-elastomer.
Po krótkim czasie klient zareklamował ją,
tłumacząc, że ma w silniku ubytek oleju.
Jednak po dokładnym zbadaniu uszczelki
nie stwierdzono w niej żadnej wady materiałowej i produkcyjnej.
Okazało się, że podczas montażu mechanik nie sprawdził dokładnie elastomerowych końcówek
uszczelki pokrywy rozrządu, znajdującej się na bloku silnika. Podczas wymiany uszczelki miski oleju
pokrywa rozrządu nie była demontowana (patrz zdjęcie). Ściśnięty
wcześniej elastomer nie był już na
tyle elastyczny, aby wystarczająco
uszczelnić szczelinę. Wskutek tego
po krótkim czasie doszło w tym
miejscu do wycieku oleju.
Miejsce krytyczne.
W celu pokazowym,
została zdemontowana
pokrywa rozrządu.
Rozwiązanie:
uszczelnienie części
masą Dirko®
Aby nie dopuścić do nieszczelności
w miejscu styku kilku części, można nałożyć
w tym miejscu masy Dirko, które gwarantują
całkowitą szczelność połączeń. Przed nałożeniem masy łączone miejsca należy starannie oczyścić z brudu, smarów i oleju
silnikowego. Trzeba też pamiętać o tym,
aby nie nanosić zbyt dużej ilości masy,
ponieważ mogłaby ona dostać się do wnętrza silnika i wpłynąć na prawidłowość jego
funkcjonowania.
(miek)
Fota FORUM 31
technika
warto wiedzieć
ATE radzi
Jak bezpiecznie
odpowietrzać układy z ABS
Wskazówki dotyczące wymiany
N
iezależne badania wykazały, że siedem na dziesięć pojazdów uczestniczących w ruchu drogowym ma
stary płyn hamulcowy. Im starszy jest płyn,
tym większe stwarza zagrożenie. Jak bowiem
wiadomo płyn hamulcowy chłonie z otoczenia
wodę, co powoduje obniżenie temperatury
jego wrzenia. Przy znacznym rozgrzaniu elementów układu hamulcowego wewnątrz
układu hydraulicznego może więc powstawać
para. To zaś może powodować „wpadanie”
pedału hamulca i w najgorszym przypadku
układ hamulcowy przestaje działać. Poza tym
z upływem czasu płyny hamulcowe tracą
właściwości antykorozyjne. To z kolei prowadzi w efekcie do usterek elementów hydrauliki.
Dlatego płyn hamulcowy należy wymieniać w
regularnych odstępach czasu.
Dla większości warsztatów wymiana
płynu hamulcowego to rutynowa operacja
wykonywana w ramach przeglądów sezonowych. Jednak nowoczesne układy hamulcowe są tak zaawansowane technologicznie,
że mechanik, który wymienia płyn hamulcowy, musi pamiętać o starannym wykonaniu wielu czynności. Zasada ta dotyczy
również odpowietrzania układów hamulcowych i wymiany elementów hydraulicznych.
1
2
Opróżnić przed napełnieniem
Przed wymianą płynu hamulcowego
lub niesprawnych elementów hydrauliki ze
zbiorniczka płynu hamulcowego zawsze
należy dokładnie odessać stary płyn hamulcowy. Firma Continental Teves produkuje
praktyczne i poręczne narzędzia, które ułatwiają wykonanie tej czynności: odsysacz –
oraz butelki odsysające —. Odessanie płynu
ze zbiornika zabezpiecza przed wymieszaniem starego płynu z nowym.
Po opróżnieniu zbiorniczka należy go
oczyścić z osadów i zabrudzeń. Dzięki temu unikniemy wepchnięcia zanieczyszczeń
w głąb układu hamulcowego podczas odpowietrzania. Przy silniejszych zabrudzeniach
w celu dokładnego oczyszczenia zbiorniczka
konieczny może okazać się jego demontaż.
Potem należy go ponownie zamontować. Do mycia można zastosować ciepłą
wodę, spirytus albo nowy płyn hamulcowy.
UWAGA: nie należy stosować środków
czyszczących na bazie oleju mineralnego.
Następnie należy napełnić zbiornik
nowym płynem i za pomocą odpowiedniego
adaptera podłączyć przyrząd do wymiany
płynu hamulcowego.
3
4
Po tych przygotowaniach należy ustawić ciśnienie zgodnie z zaleceniami producenta (z reguły na 1 bar) ˜. W samochodach
z hydraulicznym sprzęgłem i wspólnym
zbiorniczkiem na płyn należy przepłukać
system hydrauliczny nowym płynem. Zabezpieczy to przed przeniknięciem starego płynu
hamulcowego z układu sprzęgła do układu hamulcowego i obniżeniem temperatury
wrzenia nowego płynu hamulcowego.
Aby przepłukać układ sprzęgła, należy
podłączyć butelkę zbierającą na zaworze
odpowietrzającym pompy sprzęgła. Po otwarciu zaworu blokującego w przyrządzie do
odpowietrzania otwiera się zawór odpowietrzający. Płyn hamulcowy powinien wylatywać
tak długo, aż będzie czysty i bez pęcherzyków
powietrza. Podczas procesu przepłukiwania
należy kilkakrotnie poruszać pedałem sprzęgła aż do całkowitego wciśnięcia.
Teraz można przeprowadzić wymianę
płynu hamulcowego przy wszystkich czterech kołach (a dokładnie przy zaciskach hamulcowych wszystkich czterech kół). Należy
oczywiście przestrzegać wskazań producenta
pojazdu. Z zasady zaczynamy z przodu po
lewej stronie. Następnie wymieniamy płyn
przy kole przednim prawym, potem z tyłu po
prawej i z tyłu po lewej.
Aby wymienić płyn, należy połączyć
butelkę zbierającą do zaworu odpowietrzającego przy kole ™, a następnie go otworzyć.
Jeśli zawór jest silnie zardzewiały i zabrudzony, przed otwarciem trzeba oczyścić go
szczotką drucianą i spryskać odrdzewiaczem.
Dzięki temu uchronimy się przed urwaniem
zaworu. Podobnie jak w przypadku sprzęgła
po otwarciu płyn hamulcowy powinien
wylatywać tak długo, aż będzie czysty i bez
pęcherzyków powietrza. Zalecana ilość płynu, która pozwala dokładnie przepłukać
i oczyścić cały układ, to 1 litr na auto.
Po wymianie płynu zamyka się zawór
blokujący przyrządu do wymiany płynu
hamulcowego, instalacja jest pozbawiona
ciśnienia i usuwa się wąż napełniający. Płyn
hamulcowy w zbiorniku należy ustawić na
poziomie zaznaczonym jako MAX.
Po przeprowadzeniu tych operacji mechanik podczas jazdy próbnej powinien
sprawdzić działanie systemu hamulcowego.
Należy także wyregulować układ ABS na
wszystkich czterech kołach. Jest to konieczne
do sprawdzenia działania ABS oraz przepłukania wszystkich zakamarków systemu
nowym płynem hamulcowym.
(mct)
32 Fota FORUM
technika
nowości
Klimatyzacja
i chłodzenie
MANN+HUMMEL
Filtry do Mini i Dacii
M
ANN+HUMMEL dostarcza nowoczesne filtry kabinowe na pierwszy
montaż samochodów Mini. Modele z podgrzewaniem i klimatyzacją wyposażone są
w filtr przeciwpyłkowy, zaś modele z automatyczną klimatyzacją – w filtr z węglem
aktywnym. Oba filtry muszą spełniać najwyższe wymagania specyfikacyjne stawiane
przez BMW.
Zamiast wcześniej stosowanych uszczelnień piankowych w filtrach do Mini zastosowano włókninę. Dopasowuje się ona
dokładnie do kształtu obudowy. Konstrukcja
ta pozwala na redukcję do minimum wszelkich nieszczelności i filtrację pyłków także
przez włókninę.
Warto wiedzieć, że MANN+HUMMEL dostarcza swe filtry na pierwsze wy-
posażenie także wytwórcom samochodów
popularnych i tanich. Filtry powietrza tego
producenta montowane są w samochodach
Dacia Logan – w wersji limuzyna i kombi
(MCV ) z silnikiem 1,4 i 1,6 l. Filtr jest
wyposażony w owalny wkład filtracyjny
i spełnia normę Euro 4.
Fitry zostały zaprojektowane we francuskich zakładach MANN+HUMMEL,
a obecnie produkowane są w czeskim miateczku Okrisky. Roczna produkcja tych filtrów wynosi ok. 300 tysięcy egzemplarzy.
Warto dodać, że w Brazylii MANN+
HUMMEL produkuje filtr powietrza wraz
z rurą ssawną do sprzedawanej na tamtym
rynku Dacii Logan Flex-Fuel (paliwem jest
etanol-bioetanol lub mieszanka metanolu
i benzyny).
Nowe
produkty
Nissens – światowy potentat
w branży samochodowych
układów chłodzenia i klimatyzacji – wprowadził na rynek
kolejne ciekawe nowości.
(MH)
W
MANN+HUMMEL
przejął firmę
helsa-automotive
SKF dostarcza części
do samochodu
roku 2008
O
D
d grudnia ubiegłego roku Grupa
MANN+HUMMEL przejęła bawarską firmę helsa-automotive
GmbH & Co. KG. To bawarskie przedsiębiorstwo z siedzibą w Gefrees specjalizuje
się w produkcji filtrów kabinowych.
W Niemczech i Czechach helsa-automotive zatrudnia blisko 350 pracowników.
W 2006 roku obroty firmy sięgnęły prawie 50
milionów euro. Nową spółką córką MANN
+HUMMEL kieruje Christian Uhlik –
wcześniej rzecznik zarządu helsy-automotive.
W segmencie wyposażenia fabrycznego
światowe zapotrzebowanie na
filtry kabinowe przekroczyło
w 2006 roku ponad 40 milionów jednostek, z czego
około połowy przypadło na
Europę. Na rynku części zamiennych zapotrzebowanie na elementy filtracji
kabinowej przekroczyło
100 milionów sztuk.
(omh)
34 Fota FORUM
ziennikarze z 22 krajów Europy
przyznali tytuł „Samochodu roku
2008” nowemu Fiatowi 500. SKF
wyposaża zdobywcę trofeum w szeroką gamę
części zamiennych.
Pięćsetka pokonała tak mocnych konkurentów jak nowa Mazda 2, Ford Mondeo
czy Kia cee'd. Przy wyborze ocenie poddawane są: wygląd, komfort, bezpieczeństwo,
ekonomia użytkowania, prowadzenie, osiągi,
funkcjonalność, poszanowanie środowiska naturalnego, cena oraz relacja ceny do wartości.
SKF opracował do Fiata 500: łożyska
przedniej i tylnej osi, przeguby półosi napędowej oraz części silnika do systemu rozrządu,
napędu paskowego i systemu chłodzenia.
(mis)
ofercie Nissensa znalazły się nowe
chłodnice do popularnych aut
ciężarowych. Jedna z nich to chłodnica cieczy do Scanii P (produkowanej po
2004 roku), oferowana w dwóch wersjach
– z ramą i bez ramy montażowej. Druga zaś
to chłodnica cieczy do wszystkich wersji
silnikowych Mercedesa Axor (po 2002 roku).
Kolejne nowości to produkty do regeneracji
chłodnic aut ciężarowych. Są to aluminiowe
wersje rdzeni chodnic do Mercedesów
Actros, RVI Premium i Magnum E-TECH,
a także rdzeń chłodnicy cieczy nowej Scanii
P. W ofercie znalazł się również rdzeń intercoolera Scanii R (po 2004 roku).
W segmencie aut osobowych oferta
wzbogacona została o chłodnicę cieczy do
popularnego Opla Meriva (silniki: 1.4 16V
do 1.8 i 16V) oraz chłodnicę do Opla Astry
H (2004-) i Zafiry B (2005-) z turbodoładowanymi silnikami benzynowymi 1.6 16V.
Dostępna będzie także nowa wersja chłodnicy do Range Rovera (po 1995 roku) z silnikami 4.0 i 4.6 V8. Serwisy samochodowe
zainteresują się zapewne chłodnicą do nowego Mercedesa klasy S (model W221), ponieważ można ją stosować do szerokiej palety
silników – od S280, przez S320 CDI aż
do S600 i S63 AMG.
Wszystkie wymienione produkty dostępne są już w sprzedaży. Produkty linii „First
Fit”, zawierające wszystkie elementy niezbędne do montażu chłodnicy, oznaczone są
specjalnym logo „First Fit”.
(min)
W laboratoriach MAHLE
Współczesne
pierścienie
tłokowe
Z
adaniem pierścieni zgarniających jest równomierne rozprowadzenie oleju w obszarze pracy
pierścieni tłokowych oraz zebranie
z powierzchni tulei nadmiaru oleju.
Ze względu na specyfikę zadań pierścieni
olejowych wywierają one stosunkowo duży
nacisk jednostkowy na powierzchnię tulei.
Przeważnie wynosi on 0,8 N/mm2. Zmniejszenie nacisku do 0,6 N/mm2 obniża tarcie
o 32% przy prędkości obrotowej 1500
obr./min. (a o 21% przy prędkości obrotowej
2500 obr./min.).
Obniżenie siły nacisku pierścieni na tuleję
ma jednak także wadę: powoduje obniżenie
zdolności przystosowywania się pierścienia do
kształtów tulei, a zatem dokładnego rozprowadzania oleju i zgarniania jego nadmiaru ze
ścianek cylindrów. Należało zatem opracować
pierścień, który przy zmniejszonym nacisku
jednostkowym zachowuje sprężystość oraz
Tarcie między bieżniami pierścieni tłokowych a powierzchnią gładzi tulei cylindrowej decyduje o trwałości elementów silnika, uzyskiwanych osiągach oraz
o zużyciu materiałów eksploatacyjnych. W badaniach nad zmniejszeniem tego tarcia uczestniczy aktywnie także koncern MAHLE.
elastyczność w odwzorowaniu kształtu
powierzchni
tulei. Tego
typu pierścienie
są
cieńsze oraz
niższe od klasycznych.
Zmniejszenie
wysokości pierścienia wpływa
w sposób znaczący na opory pracy pierścienia, a więc na opory tarcia całego silnika.
Wykres ukazuje porównanie oporów tarcia dla kompletów złożonych z pierścieni
o wysokości: 1,2 mm/1,2 mm/2,0 mm oraz 1,0
mm/1,0 mm/1,5 mm. Komplet „cieńszych”
pierścieni wywiera na ściany cylindrów nacisk
mniejszy o blisko 40%, co powoduje zmniejszenie siły tarcia o 28%. Stopień redukcji tarcia
spada wraz ze wzrostem prędkości obrotowej
silnika. Zmniejszenie oporów tarcia wpływa
bezpośrednio na „paliwożerność” silnika.
Większość współczesnych pierścieni tłokowych ma na powierzchniach bieżni powłoki
ochronne. MAHLE wprowadziło do pro-
dukcji pierścienie tłokowe wykonane w technologii CrN PVD. Polega ona na naniesieniu
na bieżnie pierścieni tłokowych warstwy
azotku chromu. Grubość napylonej warstwy
azotku wynosi 3-5 mikrometrów, a jej podstawowym atutem jest wysoka twardość. Pozwala
to na zwiększenie odporności powierzchni
nośnych pierścieni na ścieranie.
Zastosowanie pierścieni uszczelniających
wykonanych w technologii CrN PVD pozwala
na obniżenie siły tarcia pierścieni o gładź tulei
o około 10% przy prędkości obrotowej
1500obr/min., zaś o około 5% przy prędkości
2500 obr/min.
Wpływ nacisku jednostkowego pierścienia
zgarniającego na wielkość tarcia
500
1000
1500
2000
Prędkość obrotowa [obr./min.]
2500
(mim)
technika
nowości
technika
innowacje
Ekologia w motoryzacji
Zielone
samochody
C
oraz ostrzejsze normy dotyczące emisji
spalin sprawiają, że producenci samochodów muszą szukać nowych rozwiązań, dzięki którym pojazdy staną się znacznie
bardziej przyjazne dla środowiska naturalnego. Z europejskich producentów aut na
proekologiczne innowacje zdecydowały się
na razie BMW i Citroen. Tymczasem Japończycy poszli znacznie dalej niż Europa. Honda kusi nie tylko bardziej rozwiniętą wersją
patentów zastosowanych w BMW i Citroenie, ale i silnikiem hybrydowym montowanym w Civicu. Jednak najwyższy poziom tej
technologii to domena Toyoty i Lexusa.
Naciśnij i jedź
Auto Start Stop to system, z którym na
światowych rynkach debiutuje BMW serii 1,
wyposażone w czterocylindrowy silnik wysokoprężny z układem Variable Twin TURBO
o mocy 204 KM. Niewielka i lekka kompaktowa „Jedynka” wyposażona w ten motor
przyśpiesza do setki w 6,9 sekundy i pali
średnio zaledwie 5,2 litra oleju napędowego
na sto kilometrów. Jak twierdzą specjaliści
z firmy Bosch, którzy wyposażają BMW
w system Auto Start Stop, oszczędności
w zużyciu paliwa sięgają 8 proc.
Jak to działa? Gdy samochód staje na
światłach, kierowca wrzuca jałowy bieg, a silnik wyłącza się automatycznie. Po naciśnięciu
sprzęgła i wrzuceniu jedynki uruchamia się
niewielki silnik elektryczny, który z kolei
uruchamia „normalny” silnik. Ponieważ
w jeździe miejskiej system ten wykorzystywany jest nader często, producenci musieli
wprowadzić rozwiązania wydłużające żywotność rozrusznika. Bosch zastosował m.in.
ulepszony mechanizm zębnika gwarantujący
cichy i szybki rozruch.
Podobny „francuz”
Zbliżone rozwiązanie stosuje również
Citroen w modelu C3 z silnikiem 1.4 16V 90
KM. Zastosowany tu system „Stop&Start”
w połączeniu z nowatorską, zautomatyzowaną skrzynią biegów Citroena – Sensodrive
– daje według producenta oszczędności paliwa w granicach 10 procent w cyklu miejskim
i 6 proc. w cyklu mieszanym (w stosunku do
tradycyjnej wersji z tym samym silnikiem
i zwykłą mechaniczną skrzynią biegów).
Oznacza to, że C3 w cyklu mieszanym
może spalać zaledwie 5,7 litra benzyny na
100 kilometrów. Citroen zapewnia również,
że w czasie długotrwałej jazdy w korkach
oszczędności w zużyciu paliwa mogą sięgnąć
nawet 17 proc.
System Citroena składa się z dwóch elementów głównych: alternatora zespolonego
z rozrusznikiem o mocy 2 kW oraz modułu
elektronicznego umożliwiającego całkowite
sterowanie alternatorem. Zapewnia on też
łączność z kalkulatorem silnika i z inteligentnym modułem sterującym.
Kierowca może w każdej chwili zdecydować o wyłączeniu „Stop&Start”. Należy
pamiętać, że system nie uruchomi się m.in.
przy zbyt niskiej temperaturze silnika, słabym poziomie ładowania akumulatora lub
skrajnych temperaturach zewnętrznych (poniżej -10° C, powyżej +30° C) przy włączonej
klimatyzacji.
Trochę paliwa, a trochę prądu
Takie rozwiązanie spotkamy również
w Hondzie Civic. Tu jednak jest ono jedynie
dodatkiem do technologii hybrydowej.
To właśnie dzięki niej ma być jeszcze taniej,
oszczędniej i oczywiście bardziej ekologicznie. W samochodzie znajdują się dwa silniki:
spalinowy o pojemności 1,3 litra i mocy
95 KM oraz elektryczny o mocy 20 KM.
Ten drugi wspomaga jednostkę benzynową
w czasie przyspieszania, a ładuje się podczas
hamowania.
Sam pomysł silnika hybrydowego narodził się już ponad sto lat temu. W 1899 r.
Ferdynand Porsche zbudował samochód
o łączonym napędzie elektrycznym i spalinowym. Silnik spalinowy zasilał generator,
który wytwarzał prąd dla elektrycznych silników napędowych umieszczonych w bębnach
przednich kół. Wtedy jednak rozwiązanie
takie nie wzbudziło większego entuzjazmu.
Do podobnych pomysłów w latach 80. ubiegłego wieku próbowało powrócić Audi,
a także Citroen. Jednak i wtedy okazało się,
że czas dla hybryd jeszcze nie nadszedł.
Prawdziwym przełomem była dopiero
zaprezentowana w 1997 roku Toyota Prius.
I to właśnie Toyota dzierży dziś palmę
pierwszeństwa w produkcji udanych aut
hybrydowych.
Hybrydy do wyboru i koloru
Japoński producent oferuje najwięcej
modeli, w których zastosowano tę technologię. Hybrydowa stajnia Japończyków
z Toyoty to Prius oraz Lexusy serii GS, RX
i LS. O ile w Hondzie silnik elektryczny
pełni tylko rolę pomocniczą w stosunku do
silnika spalinowego, to w Lexusach jest to
potężny elektryczny kombajn znacznie wydajniej dodający mocy tradycyjnej jednostce
napędowej. System typu „Stop & Drive” to
w tych pojazdach oczywiście standard.
Start, stop i co dalej?
Pojazdy z napędem hybrydowym zdobywają coraz więcej zwolenników, głównie
za oceanem. Wśród ludzi showbiznesu
jeżdżenie hybrydą jest w tej chwili szczytem
lansu. Do kupowania takich aut zachęca też
coraz więcej rządów państw europejskich,
oferując posiadaczom hybryd ulgi podatkowe
bądź znaczące zniżki za parkowanie. W Polsce na razie nikt podobnych pomysłów nie
zgłasza. Auta z napędem hybrydowym są zaś
znacznie droższe niż tradycyjne modele.
Specjaliści z branży motoryzacyjnej szacują, że tego typu aut będzie się pojawiało
coraz więcej – głównie ze względu na wymagania ekologiczne. A system „Stop & Drive”
stanie się równie powszechny jak chociażby
ABS. Według prognoz już za kilka lat ma być
oferowany w kilkudziesięciu modelach większości producentów. Potwierdzeniem tej tezy
jest fakt, że na tegorocznym salonie we
Frankfurcie General Motors pokazał Opla
Corsę Hybrid, wyposażonego w silnik Diesla
o pojemności 1,3 litra i silnik elektryczny.
Średnie spalanie nowego Opla ma wynosić
tylko 3,75 litra oleju napędowego na 100
kilometrów.
WoBa
36 Fota FORUM
technika
innowacje
W trosce o pieszych i rowerzystów
Piesi i rowerzyści są bardzo
częstymi ofiarami wypadków
drogowych – ochrona ich
życia to duże wyzwanie dla
przemysłu motoryzacyjnego.
Bosch opracował system
EPP (Electronic Pedestrian
Protection), który pozwala
złagodzić skutki kolizji
z autem. Dzięki temu rozwiązaniu przednia część samochodu absorbuje siłę uderzenia,
łagodząc przy tym rozmiar
obrażeń u poszkodowanego.
ystem EPP
składa się
z
czujników
przyspieszenia
zamontowanych w przedniej części pojazdu oraz ze
sterownika,
który uruchamia mechanizm
podnoszący
w ciągu ułamka
sekundy maskę
silnika. Dzięki
temu podczas
zderzenia ciało pieszego „trafia” na skuteczniejszą strefę zgniotu. Maleje więc ryzyko
doznania obrażeń. Istnieją dwa warianty
instalacji systemu EPP w samochodzie.
Można skorzystać z wyposażonego we
własny sterownik systemu czynnej ochrony
zderzeniowej lub podłączyć system do
sterownika poduszki powietrznej.
Kluczowy problem, z którym musieli
zmierzyć się twórcy systemu EPP, to kwestia
rozpoznawania i analizy zderzenia. System
W 2007 roku system EPP Boscha
został zastosowany w dwóch seryjnie
produkowanych modelach pojazdów
– europejskim i japońskim
powinien bowiem odróżnić zderzenie z człowiekiem od zderzenia np. z wózkiem na
zakupy. W pierwszym przypadku następuje
aktywacja elementów ochronnych, w drugim
zaś nie jest ona konieczna. Podczas wielu
prób zebrano ponad 3 tysiące danych. Na tej
podstawie – i dzięki zastosowaniu inteligentnych algorytmów – system może błyskawicznie i niezawodnie podejmować decyzję
o zastosowaniu mechanizmów ochronnych.
(MIB)
Fot. Bosch
System EPP
Boscha
S
rozmaitości
sport
Silniejsze samochody, większe emocje
Raczkowski
w KIA cee’d Cup
W ubiegłym sezonie emocjonowaliśmy się startami Kamila
Raczkowskiego w markowym Pucharze KIA LOTOS Cup.
W rywalizacji małych, ale walecznych KIA Picanto zawodnik
wspierany przez markę KAGER nie miał sobie równych.
Było oczywiste, że popularny „Raczek” ma wyścigowy talent
wart rozwinięcia w szybszym samochodzie. Okazją do spróbowania sił w wyższej klasie będą dla Kamila starty w nowej
serii wyścigów – KIA cee’d Cup.
O
rganizatorzy tych rozgrywek liczą,
że rywalizacja mocnych dwulitrowych samochodów wypełni lukę
w wyścigowych klasach i przyciągnie na tory wielu utytułowanych i doświadczonych zawodników. Jeśli tak się stanie
– a wiele na to wskazuje – zawodnik zespołu
KAGER Motorsport będzie miał okazję
ścigać się w bardzo wyrównanej stawce.
38 Fota FORUM
Uczestnicy cyklu wyścigów otrzymają
do dyspozycji samochód, który już seryjnie
dysponuje mocą prawie stu pięćdziesięciu
koni mechanicznych, a w wersji pucharowej
komputer sterujący pracą silnika został dodatkowo wyposażony w sportowe oprogramowanie. Auto ma typowo torowe zawieszenie,
a podczas zawodów kierowcy będą używać
wyścigowych opon. O modyfikacjach takich
Pucharowy KIA pro_cee'd – pierwszy egzemplarz
silnik benzynowy o poj. 1975 ccm, czterocylindrowy,
z dwoma wałkami rozrządu i systemem zmiennych faz
rozrządu CVVT; maksymalna moc 143 KM
przy 6 000 obr./min., maksymalny moment
obrotowy 186,3 Nm przy 4 600 obr./min.
jak rozbudowana klatka bezpieczeństwa czy kubełkowy
fotel z wielopunktowymi
pasami dla kierowcy nie
trzeba nawet wspominać. Na torze
ma się pojawić około 30 tak przygotowanych
samochodów.
Dla zawodników bardzo istotny jest fakt,
że wszyscy otrzymają auta w pełni porównywalne z samochodami konkurentów. Jest to
trudne do osiągnięcia w innych klasach, gdzie
nader często o wyniku decydują nie tyle
umiejętności kierowcy, co zainwestowane
w samochód pieniądze. O czystość sportowej
rywalizacji organizator zadbał, plombując
najważniejsze podzespoły auta.
Forma rywalizacji w nowej klasie będzie
prawdopodobnie zbliżona do zasad obowiązujących w ubiegłorocznych rozgrywkach
KIA Picanto. Odbędzie się sześć rund wyścigów. Trzy z nich zostaną rozegrane w Polsce, a trzy za granicą – na Węgrzech,
w Czechach i na Słowacji. Każda z rund to
dwa wyścigi. Do pierwszego zawodnicy startują niczym w Formule 1 – według czasów
uzyskanych w kwalifikacjach. O kolejności
startowej w drugim wyścigu decydują wyniki
pierwszego. Nie ma więc taryfy ulgowej.
Walczyć trzeba przez cały czas.
Jak na urzędującego mistrza Polski przystało, do rywalizacji w nowej stawce zawodnik
KAGERa podchodzi ambitnie: – W nadchodzącym sezonie chcę powtórzyć sukces, jaki
odniosłem w KIA LOTOS Cup – mówi Kamil
Raczkowski. – To duże wyzwanie. Cee`d jest
samochodem znacznie mocniejszym. Na torach
będziemy jeździli bardzo szybko. W tych wyścigach nie ma już miejsca dla kierowców
niedoświadczonych, więc spodziewam się, że
stawka będzie bardziej wyrównana.
Jeśli spełnią się przedsezonowe zapowiedzi zawodników i organizatorów, „Raczka”
czeka trudny sezon. Nic jednak tak nie rozwija umiejętności zawodnika jak rywalizacja
na wysokim poziomie. Patrząc na ubiegłoroczne poczynania Kamila, można być
pewnym, że nawet konkurentom z wieloletnim stażem w wyścigach tanio skóry nie
sprzeda. Na pewno w sezonie 2008 będziemy
świadkami zaciętej rywalizacji od startu do
ostatnich metrów. Dotychczasowe sukcesy,
wola walki i umiejętności Kamila pozwalają
wierzyć, że podobnie jak w ubiegłym roku
zespół KAGER Motorsport będzie święcił
triumfy na torach w kraju i za granicą.
Kamilowi Raczkowskiemu kibicować
będziemy od pierwszej rundy KIA Cee’d
Cup, która odbędzie się w dniach 13-15
czerwca na torze Hungaroring na Węgrzech.
Marek Kurzętkowski
rozmaitości
sport
Poślizg kontrolowany
Drifting z KAGEREM
Drifting rozwija się w Polsce
i w Europie z niespotykaną
w innych dyscyplinach sportu
dynamiką. Nic dziwnego
– zawody są niezwykle widowiskowe. Tak efektownymi
przejazdami zawodników
nie może poszczycić się
żadna inna dyscyplina samochodowa. W tym sezonie
barwy KAGERA w serii
Drifting Cup by PFD będzie
reprezentować Paweł Trela.
P
ojazdy sunące kontrolowanym poślizgiem, kłęby dymu z opon – publiczność
kocha takie widoki. Nic więc dziwnego,
że z imprezy na imprezę przybywa widzów
chętnych do oglądania popisów zawodników.
Tych ostatnich także jest coraz więcej.
Idea driftingu jest stosunkowo prosta.
Chodzi o pokonanie kontrolowanymi poślizgami serii zakrętów. O wyniku zawodnika
decyduje styl, w jakim przebył on trasę.
Sędziowie oceniają między innymi wychylenie samochodu w poślizgu, prędkość, a nawet
ilość dymu z opon.
Pomysł wywodzi się z dalekiej Japonii. To
tam – na opuszczonych lotniskach i w mrocznych portowych dokach – pionierzy driftingu
rywalizowali w pierwszych nieoficjalnych
zawodach. Widowiskowość dyscypliny spowodowała, że szybko wyszła ona z ukrycia
i wkroczyła na salony światowego sportu samochodowego. Kiedy driftingowe szaleństwo
dotarło do Polski, eksplozja popularności tej
dyscypliny zarówno wśród zawodników, jak
i kibiców była tylko kwestią czasu. Zawody
w tej konkurencji organizuje Polska Federacja
Driftingu (PFD).
40 Fota FORUM
Poziom polskiego driftingu jest bardzo
jego jazdę znawcy tematu, zwracali uwagę na
wysoki. Kibice zapamiętali z pewnością
wyczucie samochodu w poślizgu i precyzję,
emocjonujące starcie polskich zawodników
z jaką pokonywał zakręty. W nowym, mocz czołowym europejskim drifterem Paulem
nym aucie Paweł będzie jednym z kandyVlasblomem podczas ostatniej ubiegłoroczdatów do czołowych lokat.
nej rundy w Poznaniu. Po zaciętej walce Gość
Bronią zawodnika zespołu KAGER
z Holandii musiał uznać wyższość polskich
będzie w sezonie 2008 profesjonalnie przykierowców.
gotowany Nisssan 200SX.
W ubiegłym sezonie Paweł Trela
To auta bardzo popularne
mieliśmy okazję śledzić
wśród drifterów, bardzo
występy zespołu KAGER
wdzięcznie zachowujące
Drift, którego kierowca
się na torze. Dla Pawła
Krzysztof Terej nieTreli Nissan jest czymś
jednokrotnie nawiązywał
nowym, ale szybko powiwyrównaną walkę z najnien znaleźć z nim
lepszymi zawodnikami.
wspólny język.
W nadchodzącym sezo- Pseudonim: Troll
Zawody Drifting Cup
nie zespół driftingowy Wiek: 28 lat
by PFD będą w tym roku
będzie elementem ekipy Miejsce zamieszkania: Warszawa
rozgrywane na torach karKAGER Motorsport. Zawód: Prowadzi warsztat
tingowych w całej Polsce.
samochodowy
Barw marki KAGER Zainteresowania: sport samochodowy Pierwsza impreza odbępodczas zawodów Drifdzie się już na początku
i każdy inny
ting Cup by PFD będzie Samochód: Nissan 200SX s13
maja. Emocji na pewno
Sponsor 2008: KAGER
bronić Paweł Trela.
nie zabraknie. Oprócz
Osiągnięcia:
Jest to zawodnik • Mistrz Polski w Pucharze
ekipy KAGERA na too ogromnym doświadrach pojawi się wielu znaAutomobilklubów i Klubów 1999
czeniu. W swej karierze • Starty w rajdowych samchodowych
komitych zawodników.
mistrzostwach Polski i w Pucharze
startował nawet w rajdoW związku z rosnącą
PZMot.
wych mistrzostwach Polpopularnością driftingu
• 3 miejsce podczas III rundy zawoski. W driftingu może
dopisze na pewno także
dów Toyo Drifting Cup w Koszalinie
sobie pozwolić na to, na co
publiczność. Nie ma wąt7-8 lipca 2007
w rajdach nie ma miejsca.
pliwości, że kibice będą
Na odcinku specjalnym każdy zbędny poślizg
świadkami znakomitych widowisk.
to strata cennych ułamków sekundy. W drifMarek
tingu poślizgami walczy się o czołowe lokaty,
Kurzętkowski
przy okazji czerpiąc wielką satysfakcję z jazdy.
W ubiegłym roku Trela startował klasycznym Fordem, znacznie słabszym od
aut konkurentów. Mimo to potrafił osiągać
bardzo dobre rezultaty,
zajmując nawet miejsca na podium.
Obserwując
rozmaitości
sport
KAGER Cup
W Krainie Wilka
Na starcie szóstych wyścigów
psich zaprzęgów „W Krainie
Wilka KAGER Cup” stanęło
sześć polskich załóg. Zawody
odbyły się w dniach 1-3 lutego
na terenach gminy Lutowiska,
zwanych także Krainą Wilka
– stąd nazwa imprezy.
Z
awody podzielono na cztery etapy.
Wskutek nagłej zmiany pogody ich
trasa została skrócona z planowanych
160 km do 120 km. Pierwszego dnia, w piątek, rozegrano dwa etapy. O godzinie dziesiątej zaprzęgi wystartowały do biegu na
dystansie 40 km, a o dziewiętnastej rozpoczął
się wyścig nocny. Długość tego etapu wynosiła 15 km. W sobotę, w fatalnych warunkach atmosferycznych (padał deszcz i zaczęły
pokazywać się jęzory błota), rozegrano najdłuższy etap wyścigu, liczący 50 km.
Na szczęście noc z soboty na niedzielę
była mroźna i sypnęła śniegiem, a niedzielny
ranek powitał maszerów i ich zaprzęgi słońcem. Dzięki temu IV etap zawodów odbywał
się przy dobrej pogodzie i w obecności wielu
widzów. Długość trasy wynosiła tylko 15 km.
Zwycięzcą pucharowych zmagań został
Maciej Tomaszewski z Piaseczna k. Warszawy (jego zaprzęg to 6 psów alaskan husky)
z klubu Nunataki. Pokonał on całą trasę
w łącznym czasie 6 godzin i 45 minut. Drugie miejsce zajął Jacek Szadkowski (6 psów
syberian husky) z Warszawy – z czasem
9 godz. i 17 min. Trzecią lokatę zdobył
Andrzej Świst z Nowego Targu.
Na podziw i uznanie zasługuje z pewnością Mariusz Krupa – jego zaprzęg
składał się tylko z trzech psów. Ze względów regulaminowych nie był
więc klasyfikowany, trzeba jednak pamiętać, że dał się wyprzedzić tylko zwycięzcy, uzyskując
drugi czas zawodów.
Poza konkursem w zawodach wystartował także nasz
człowiek w Krainie Wilka, czyli
Piotr Twardowski – współwłaściciel warsztatu Leader
Service Autotrio z Rzeszowa.
W Bieszczadach bardziej znany jako pomysłodawca i pierwszy organizator zawodów
„W Krainie Wilka”. W tegorocznych zawodach wystartował tylko pierwszego dnia
w nietypowej konkurencji
– skijöringu. Ten zimowy
sport polega na tym, że psi
zaprzęg ciągnie za sobą zawodnika na nartach. Konkurencja była nietypowa,
a Piotr był jedynym zawodnikiem, tak więc był
w ogóle bezkonkurencyjny.
W czasie gdy zawodnicy się ścigali, na stadionie
trwała zabawa. Rozgrywano konkursy dla dzieci
i rodzin (bieg z psem,
prowadzenie zaprzęgu).
Można było zrobić zakupy, a i dobrze się najeść na kiermaszu regionalnych wyrobów i potraw. Były pokazy
ratownictwa medycznego i zawody drwali.
Było też wspólne grillowanie, a zwieńczeniem soboty był oczywiście tradycyjny „wieczór maszera", na którym organizatorzy
i goście bawili się przy bieszczadzkiej kapeli.
W niedzielę wczesnym popołudniem
odbyła się dekoracja zawodników, wręczenie
dyplomów i nagród rzeczowych. Potem nasi
maszerzy rozjechali się po całej Polsce, szukając śniegu i kolejnych tras dla swoich
alaskanów, malemutów i husky. Za rok znów
spotkają się w Krainie Wilka.
Jerzy Węgrzyn
42 Fota FORUM
sport
Castrol Cup
KAGER
w wielkim
finale
Drużyna KAGERA została uznana za
najlepszą amatorską drużynę wielkiego
finału rozgrywek Castrol Cup w halowej
piłce nożnej. Finał finałów został rozegrany
w dniach 4-5 stycznia w Puławach
D
o dyspozycji szesnastu drużyn oddano dwa największe
hotele w Kazimierzu nad Wisłą, nie opodal Puław (podczas
przygotowań do Euro 2012 będzie w nich zakwaterowana
nasza reprezentacja).
Puchar Castrola zdobyła drużyna Mitsubishi Zabrze. A my tak
naprawdę byliśmy jedyną drużyną w pełni amatorską, która
zakwalifikowała się do ogólnopolskiego finału. I jedyną składającą
się wyłącznie z pracowników firmy – w dodatku pracujących na co
dzień w różnych oddziałach Foty.
Impreza była profesjonalnie przygotowana, a sportowe zmagania stanowiły punkt wyjścia do świetnej zabawy. Dlatego już
myślimy o starcie w następnym turnieju Castrola.
,PNQMFUOZ
BTPSUZNFOU
PE"EP;
PPOBEBSUZLVv¢XEMBXT[ZTULJDIQPQVMBSOZDI
QSPEVDFOU¢XTBNPDIPE¢XPTPCPXZDIDJmÝBSPXZDIJPTJ
"TPSUZNFOUGFCJQFSGFLDZKOB
SžÝOPSPEOPǔ{CF[HSBOJD
5FDIOJLBVLtBEVLJFSPXOJD[FHP
5FDIOJLBTJMOJLB
5FDIOJLBVLtBEVIBNVMDPXFHP
5FDIOJLBVLtBEVKF[EOFHP
Kapitan drużyny Piotr Kruszyński
Dyrektor Regionu Północ, Fota S.A.
Iława, turniej eliminacyjny do Wielkiego Finału.
Stoją od lewej: Bartłomiej Szostek, Artur Spodzieja, Piotr Kruszyński.
W parterze: Dariusz Drygiel, Jakub Zimowski, Paweł Koprowski.
&MFLUSZLBQPKB[EV
1OFVNBUZLB
5FDIOJLBVNPDPXBOJBLJFSPXOJDZ
GFCJQMVT
www.febi.com
rozmaitości
wycieczka
Po promocji
Z Kagerem w
Aż siedem dni trwała wyprawa klientów
i pracowników Foty do Bad Gastein
– centrum narciarskiego i uzdrowiskowego w austriackich Alpach. Wyjazd
stanowił główną nagrodę zakończonej
31 grudnia ub. roku promocji akumulatorów Kager „Energia zakupów”.
B
ad Gastein to świetne miejsce na aktywny wypoczynek.
W regionie znajduje się ponad 200 km tras zjazdowych
o różnym stopniu trudności. Uczestnicy wycieczki – wśród
nich 39 klientów Foty – weryfikowali ten poziom trudności
osobiście. Pod okiem doświadczonych instruktorek jedni stawiali
pierwsze kroki, inni tymczasem doskonalili swe narciarskie
umiejętności.
Grupa najbardziej zaawansowana trenowała u boku Katarzyny Szafrańskiej, jednej z najwybitniejszych zawodniczek
w historii polskiego narciarstwa, wielokrotnej mistrzyni Polski,
medalistki uniwersjady i olimpijki z Calgary.
Podczas zawodów narciarskich, które odbyły się ostatniego dnia, wszyscy mogli przekonać się, w jakim stopniu wysiłki
kilku dni intensywnego treningu pomogły im w walce o miejsca
na podium.
Nie zabrakło również mniej forsownych punktów programu.
Każdy dzień kończył się imprezą rekreacyjną. Był nocny kulig
z wyprawą w wysokie partie gór, wieczór tyrolski z zabawami
ludowymi, była dyskoteka, był wieczór filmowy. Prawdziwą okazję
do regeneracji sił dała wizyta w najnowocześniejszym w Europie
kompleksie basenów termalnych z saunami.
Na zakończenie pobytu, podczas uroczystej kolacji, każdy
z uczestników otrzymał dyplom potwierdzający udział w wyprawie.
Zwycięzcy zawodów narciarskich otrzymali też medale i puchary.
Podsumowaniem wyjazdu mogą być słowa jednego z klientów:
– To jeden z najciekawiej spędzonych tygodni w moim życiu.
To było prawdziwe ładowanie życiowych akumulatorów
Lucyna Mauks
„Energią zakupów”.
KAGER vertiGo
Telewizor
za fotografię
W
prowadzając na rynek akumulatory KAGER vertiGo,
firma Fota zorganizowała dla swych klientów konkurs
fotograficzny na najciekawszą i najbardziej oryginalną ekspozycję tych energetycznych i elektryzujących nowości.
Aby wziąć udział w konkursie, wystarczyło kupić akumula-
44 Fota FORUM
www.gerasch.de
Bad Gastein
Dla nieustającego
bezpieczeństwa:
czujniki kół ATE.
Nowoczesne systemy hamulcowe jak ABS, mogą tylko wtedy
regulować Kiedy otrzymają informację o ilościi obrotów koła.
Brud, woda, sól jak i uderzenie kamienia mogą spowodować
ich trwałe uszkodzenie. W effekcie: spada efektywność
hamulców a wzrasta niebezpieczeństwo.
tory KAGER vertiGo w dowolnym punkcie dystrybucji, zadbać
o ich atrakcyjną ekspozycję w swoim warsztacie lub sklepie
i udokumentować to zdjęciem wysłanym do Działu Marketingu
Foty S.A. – do 10 stycznia br.
Dla mistrza marketingu i fotografii Fota ufundowała nagrodę
główną w postaci telewizora LCD (32 cale).
Po wnikliwej analizie wszystkich nadesłanych prac komisja
konkursowa uznała, że główną nagrodę konkursu powinien
otrzymać p. Zbigniew Sitko z przedsiębiorstwa Columb
w Wodzisławiu Śląskim. Laureat nie powinien być zaskoczony
– te dwie małe wróżki (które chyba nie stanowią stałego
elementu ekspozycji) zapewne mu tę nagrodę wywróżyły.
Panu Zbigniewowi i jego małym pomocniczkom gratulujemy
zwycięstwa.
Lucyna Mauks
Czujniki koła ATE odpowiadają jakośc
c i pierwszego montażu i
przywracają prawidłowe działanie elektronicznym układom
hamulcowym.
Zobacz na
a sza ofertę do Twojego samochodu na
www.ate.de
Continental Teves AG & Co. oHG
Aftermarket
P.O. Box 900120 · D-60441 Frankfurt a. M.
Tel. +48 602 655 600
Tel. +49 69 76 03 - 39 29
Fax +49 69 76 03 - 25 12
Nasze
oddziały
46 Fota FORUM
Fota FORUM 47

Podobne dokumenty

Fota Forum 2(26)

Fota Forum 2(26) Nr 2(26)/lipiec 2009 Nakład: 12 000 egz.

Bardziej szczegółowo