141 Ocena ruchomości siekaczy górnych z wierzchołkową resorpcją

Przeglądy, streszczenia
Reviews and abstracts
Tom 4 nr 5 2008
Volume 4 no 5 2008
Ocena ruchomości siekaczy górnych z wierzchołkową resorpcją korzeni po
leczeniu ortodontycznym – długoterminowa obserwacja
Long-term follow-up of tooth mobility in maxillary incisors with orthodontically
induced apical root resorption
Jönsson A, Malmgren O, Levander E.
European Journal of Orthodontics 2007; 29; 482-7
(najlepszy artykuł opublikowany w 2007 r. wyróżniony przez redakcję EJO)
Powszechnie znanym faktem opisywanym w literaturze fachowej jest możliwość wystąpienia resorpcji wierzchołków korzeni zębów po leczeniu ortodontycznym. Z tego powodu zaleca się wykonywanie kontrolnego radiogramu po 6 miesiącach leczenia aparatem stałym. W przypadku wykrycia resorpcji należy przerwać leczenie na okres ok. 3 miesięcy, aby zminimalizować ryzyko dalszego skracania się korzenia. Pomimo kontroli oraz ostrożnego leczenia z zastosowaniem małych sił ryzyko wystąpienia dalszej resorpcji niektórych korzeni zębów nadal istnieje. Wpływ na prawidłowe funkcjonowanie zębów z resorpcją korzenia po leczeniu ortodontycznym mają takie czynniki jak: długość korzenia, wysokość wyrostka zębodołowego, przyczep nabłonkowy oraz higiena jamy
ustnej. Długoterminowe badania ortodontyczne określają ryzyko wystąpienia ruchomości zresorbowanych zębów, na przykładzie
siekaczy, jeśli długość ich korzenia jest krótsza lub równa 9 mm.
Celem pracy była ocena ruchomości siekaczy górnych z resorpcją korzeni 10-25 lat po aktywnym leczeniu ortodontycznym
w zależności od długości korzeni i wysokości wyrostka zębodołowego.
W Instytucie Eastmana w Sztokholmie zbadano 36 pacjentów, 7 mężczyzn oraz 29 kobiet, którzy 10 - 25 lat wcześniej byli leczeni stałymi aparatami ortodontycznymi. Wiek pacjentów nie przekraczał 43 lat, a wszyscy przebadani cechowali się dobrym stanem
zdrowia ogólnego oraz brakiem chorób przyzębia. Przeprowadzono wywiad z pacjentami, wykonano badanie ruchomości zębów
oraz przeanalizowano zdjęcia rentgenowskie. Skontrolowano 139 siekaczy górnych, oceniając stopień ich rozchwiania przy pomocy
wskaźnika ruchomości zębów wg Millera oraz periotestu. Powyższy wskaźnik jest podzielony na cztery klasy: brak dostrzegalnego
rozchwiania (0), pierwsze wyczuwalne oznaki rozchwiania (1), rozchwianie korony do 1 mm (2), rozchwianie zęba większe niż
1 mm lub ruchy obrotowe w zębodole (3). Periotest jest urządzeniem elektrycznym, a ruchomość zęba przedstawia w numerycznej
skali od -8 do +50, a za patologiczną miarę rozchwiania zęba przyjmuje się wartości większe niż +19. Wykonano trzy serie zdjęć
rentgenowskich: przed leczeniem, bezpośrednio po leczeniu oraz 10-25 lat po leczeniu, Na zdjęciach rtg zmierzono najmniejszą odległość od wierzchołka zęba do połączenia szkliwno- cementowego ( długość korzenia) oraz do grzebienia zębodołowego (wysokość wyrostka zębodołowego). Badane zęby podzielono na trzy podgrupy: z bardzo dużą, dużą i średnią resorpcją ( długości korzeni
wynosiły odpowiednio <10mm; 10-12,9mm; ≥13 mm). Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej, wykorzystano test t-Studenta oraz test Chi-kwadrat ( p<0,05).
Długość korzenia zęba mieściła się w przedziale 7,2 – 20,1mm ( średnia 13,5 mm), natomiast wysokość wyrostka zębodołowego
zawierała się pomiędzy 5,3 – 16,6 mm, a średnia wynosiła 11,5 mm. Znaczna większość przebadanych siekaczy z różnym stopniem
resorpcji ( 118 spośród 139) w badanym okresie, czyli do 25 lat po leczeniu ortodontycznym była stabilna i prawidłowo spełniała
swoje funkcje. Spośród 18 zębów z bardzo dużą resorpcją ( długość korzenia < 10 mm) 11 zębów cechowała pierwsza klasa wskaźnika wg Millera (wskazanie periotestu 10-19), a dwa zęby były rozchwiane do 1mm ( wskazanie periotestu 20-29). Autorzy badania
zauważyli, ze ruchomość zębów z bardzo dużą resorpcją wzrasta z wiekiem pomimo bardzo dobrej higieny jamy ustnej. Lepsze rokowanie stwierdzono dla zębów o długości korzenia większej niż 10 mm (duża i średnia resorpcja), ponieważ pozostają one stabilne
w przypadku doskonałej higieny jamy ustnej oraz zdrowych tkanek przyzębia.
opracowała
lek. dent. Iwona Mitura
FORUM
ORTODONTYCZNE
141
ORTHODONTIC
FORUM