Udział skazanego w pogrzebie osoby bliskiej

Udział skazanego w pogrzebie osoby bliskiej - Program Interwencji Prawnej
piątek, 06 czerwca 2008 17:59
Uczestnictwo skazanego w pogrzebie osoby bliskiej
Helsińska Fundacja Praw Człowieka zwróciła się do Dyrektora Zakładu Karnego w Lublińcu z
prośbą o udzielenie wyjaśnień w sprawie Pani Marzeny S., której odmówiono wyrażenia zgody
na odwiedzenie ciężko chorej matki, a następnie o zezwoleniu opuszczenia zakładu karnego na
uroczystości pogrzebowe poinformowano na zaledwie kilka godzin przed planowaną
uroczystością. Ponadto na pogrzeb Pani Marzena S. została doprowadzono zakuta w kajdanki
w asyście trzech uzbrojonych funkcjonariuszy, co z uwagi na fakt, iż przebywała ona w
zakładzie o charakterze półotwartym i do końca wykonania kary zostało jej zaledwie 3 miesiące,
było działaniem nieproporcjonalnie surowym.
Helsińska Fundacja Praw Człowieka podjęła w sprawie Pani Marzeny S. interwencję prawną.
Zwróciliśmy się do Dyrektora Zakładu Karnego w Lublińcu z prośbą o wyjaśnienie całej sytuacji.
W swoim piśmie Fundacja zwróciła uwagę, iż jedną z podstawowych zasad prawa karnego i
jego wykonywania jest zasada humanitaryzmu sformułowana m.in. w art. 3 Kodeksu karnego,
art. 30 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka
stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej
poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.) oraz art. 3 Europejskiej
Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (Nikt nie może być poddany
torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu). Jakkolwiek decyzja o
przyznaniu przepustki pozostaje w gestii dyrektora zakładu karnego, wydaje się, iż przy jej
wydawaniu słusznym jest uwzględnianie wszelkich relewantnych okoliczności. Zwłaszcza, jeśli
osoba skazana przebywa w oddziale o charakterze półotwartym, który z założenia ma mieć
charakter mniej represyjny niż zakład karny o charakterze zamkniętym. Jeżeli, zgodnie z art. 91
pkt 2 Kodeksu karnego wykonawczego, w zakładzie karnym typu półotwartego „skazani mogą
być zatrudniani poza terenem zakładu karnego w systemie zmniejszonego konwojowania lub
bez konwojenta” tym bardziej dopuszczalne wydaje się umożliwienie skazanej uczestniczenia w
pogrzebie jej matki w sposób, który nie naruszałby jej godności osobistej oraz prawa do
prywatności i prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego.
W związku z powyższym w ocenie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka sposób traktowania
Pani Marzeny S. był nieproporcjonalnie surowy (nie udzielenie przepustki na widzenie z matką;
sposób i środki, które posłużyły do doprowadzenia jej na pogrzeb) i mógł stanowić naruszenie
prawa do poszanowania jej życia prywatnego i rodzinnego.
Należy zwrócić uwagę, iż w podobnej sprawie Płoski p. Polsce (skarga nr 26761/95)
wypowiedział się Europejski Trybunał Praw Człowieka, który uznał, iż odmówienie wyrażenia
1/2
Udział skazanego w pogrzebie osoby bliskiej - Program Interwencji Prawnej
piątek, 06 czerwca 2008 17:59
zgody na udział w pogrzebie osoby bliskiej skazanemu może stanowić naruszenie art. 8
Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (Prawo do życia prywatnego i rodzinnego). Podobnie
wypowiadał się Trybunał również w sprawach m.in.
Marincola i Sestito p. Włochom
(skarga nr 42662/98) oraz
Georgiou p. Grecji
(skarga nr
45138/98), w których do zaznaczył, iż osoby pozbawione wolności mają prawo do
uczestniczenia w uroczystościach pogrzebowych osób im bliskich. Zdaniem Trybunału właściwe
władze zobowiązane są do zagwarantowania tym osobom realizacji tego prawa, a ograniczenia
w zakresie korzystania z niego mogą wynikać tylko z ustawy, gdy są konieczne w
demokratycznym państwie prawa dla jego bezpieczeństwa, porządku publicznego, ochrony
zdrowia i moralności publicznej albo wolności i praw innych osób.
Joomla SEF URLs by Artio
2/2