3. Instrukcja do karty pracy dla nauczyciela

Weź oddech – projekt rzeczniczy; listopad 2016 – luty 2017
Instrukcja do kart pracy dla nauczyciela/nauczycielki
Karty pracy dotyczą:
Część 1 - definicji, celu,
adresata projektu
rzeczniczego
Część 2 - metod
przeprowadzenia projektu
Karty pracy mają na celu wsparcie młodzieży w zaplanowaniu i realizacji projektu rzeczniczego
poprzez:
zapoznanie uczniów i uczennic z pojęciem rzecznictwa, pokazanie na przykładach, jak może być
ono realizowane przez młodych ludzi
zapoznanie z trzema różnymi metodami rzecznictwa
zapoznanie młodzieży ze sposobem funkcjonowania samorządu lokalnego i wskazanie
możliwości wpływu obywateli i obywatelek na jego instytucje
kształtowanie poczucia sprawstwa, postawy zaangażowania obywatelskiego, odpowiedzialności
za swoje otoczenie
W grupie i w pojedynkę
Karty są narzędziem, które ma na celu umożliwienie uczniowi/uczennicy samodzielną pracę. Ćwiczą
logiczne myślenie, skłaniają do indywidualnej refleksji, porządkują wiedzę. Dzięki temu każdy
uczeń/uczennica ma w swojej karcie notatki, które może włożyć do zeszytu i spojrzeć do nich wtedy,
kiedy tego potrzebuje. Z drugiej strony skierowane są one bezpośrednio do grup projektowych
(polecenia w liczbie mnogiej). Karty mają na celu bowiem wsparcie umiejętności pracy w grupie,
podziału obowiązków, wnioskowania, planowania, wspólnego dokonywania wyborów.
Grupa projektowa
Grupa projektowa powinna składać się mniej więcej z 5 do 10 uczniów. Jeśli więcej osób z Twojej klasy
chciałoby realizować projekt rzeczniczy, wtedy warto podzielić młodzież na grupy realizujące różne ale
powiązane ze sobą działania. Do każdej szkoły biorącej udział w Weź oddech przesłaliśmy po 30 kart obu
rodzajów. Jeśli Twoja grupa jest mała, nie musisz wykorzystać wszystkich kart pracy. Zapraszamy do
skorzystania z nich w przyszłości.
Realizacja projektu rzeczniczego może stanowić dla Ciebie sposób na pracę z podstawą programową.
Poziom edukacyjny: Gimnazjum
Związek z podstawą programową (WOS): 1.1, 1.2, 3.3, 5.1, 5.4, 5.5, 17.1, 17.2, 17.4, 17.5, 23.4.
Poziom edukacyjny: Liceum
Związek z podstawą programową (WOS): poziom podstawowy: 1.4, 1.5, poziom rozszerzony: 12.2,
12.4, 12.8, 13.2, 14.5, 28.6.
Weź oddech – projekt rzeczniczy; listopad 2016 – luty 2017
Jak korzystać z kart pracy?
Sposób wykorzystania kart pracy zależy od samodzielności Twoich uczniów i uczennic. Grupie, która ma
dobrego lidera i doświadczenie we współpracy oraz jest stosunkowo nieduża, będzie łatwiej korzystać z
karty samodzielnie. Możesz wtedy rozdać karty młodzieży, przysłuchiwać się, jak pracuje, oraz
korygować i podpowiadać rozwiązania. W mniej samodzielnych grupach warto, abyś krok po kroku
towarzyszył/towarzyszyła młodzieży w czytaniu i wypełnianiu kart. Karty należy traktować jako jedną
całość, druga część stanowi bezpośrednią kontynuację pierwszej.
Część 1
Wprowadzenie
Poinformuj uczniów, że rozpoczynacie pracę nad projektem rzeczniczym, ostatnim etapem programu
Weź oddech. Spytaj uczniów i uczennice czy wiedzą co oznacza słowo „rzecznictwo” – zbierz odpowiedzi
chętnych osób i zapisz je na tablicy w postaci mapy myśli. Rozdaj uczniom i uczennicom pierwszą część
karty pracy. Poproś, aby ze zrozumieniem przeczytali pierwsze trzy strony, które dotyczącą definicji, celu
i adresata projektu rzeczniczego. Kiedy młodzież przeczyta, spytaj:




jaka jest różnica pomiędzy projektem informacyjnym a rzeczniczym?
jakie są przykładowe działania rzecznicze?
co możemy osiągnąć dzięki projektowi rzeczniczemu?
jaki jest cel projektu rzeczniczego i jaki ma związek z tym, co robiliśmy przy projekcie
informacyjnym?
Praca w grupie projektowej
Poproś grupę/grupy projektowe, aby czytając kolejne kroki opisane w karcie pracy podsumowali
wcześniejsze etapy Weź oddech (krok 1) oraz za pomocą grafu określili postulat (krok 2).
Jeśli widzisz, że uczniowie planują wybranie postulatu, który ma małą szansę powodzenia w
warunkach waszej miejscowości przerwij na chwilę pracę. Narysuj na tablicy dwa nachodzące
na siebie koła. W jednym napisz „To, na czym nam zależy”, w drugim „To, co jest możliwe”.
Powiedz młodzieży, że powinni wybrać taki postulat, który spełnia te dwa kryteria.
To, na czym
nam zależy
Tym
możemy
się
zająć!
To, co jest
możliwe
Weź oddech – projekt rzeczniczy; listopad 2016 – luty 2017
Po wybraniu postulatu, poproś, aby uczniowie przeczytali fragment karty na temat adresata
(krok 3) i spróbowali go określić. Powiedz, że młodzież może skorzystać z internetu, np. ze strony
BIP. Jeśli nie jesteście pewni, kto może podjąć decyzję w sprawie Waszego postulatu wyznaczcie
osobę, która sprawdzi to po zakończeniu zajęć (np. zadzwoni do urzędu).
Poproś uczniów i uczennice, aby przeczytali ostatni fragment karty (krok 4) i określili cel swojego
projektu. Pokreśl różnicę pomiędzy postulatem, a celem. Zrealizowanie postulatu będzie w
dużym stopniu zależało od możliwości adresata Waszego projektu, na które możecie nie mieć
wpływu. Realizacja celu zależy od chęci, zaangażowania i dobrej organizacji pracy grupy
projektowej.
Część 2
Wprowadzenie
Rozdaj uczniom drugą kartę pracy i poinformuj, że teraz będziecie wybierać metodę przeprowadzenia
projektu rzeczniczego. Do wykonania wszystkich poleceń będą mogli potrzebować komputera z
dostępem do internetu.
Praca w grupie
Pozwól uczniom wybrać metodę przeprowadzenia projektu na podstawie opisów znajdujących
się w karcie pracy.
Po wybraniu metody, poproś uczniów o uzupełnienie pól w części „Planowanie”. Zorganizujcie
swoją pracę w projekcie, w tym: określcie listę zadań, terminy realizacji i osoby odpowiedzialne
za nie; terminy następnych spotkań; sposób pozyskania sojuszników i kontaktów z adresatem
projektu. Zastanówcie się wspólnie co będzie najciekawsze, najtrudniejsze, najłatwiejsze w
waszym projekcie.
Uważnie zapoznajcie się z kryteriami realizacji projektu. Podkreśl, że jeśli nie uda Wam się
zrealizować któregoś z kryteriów to nic się nie stanie. Kryteria istnieją jednak, aby wyznaczać
Wam cele i pokazać cechy, którymi charakteryzuje się projekt uczniowski.
Podkreśl, że zadaniem uczniów i uczennic będzie wspólne napisanie sprawozdania i przesłanie
go do 6 lutego.
Na koniec podkreśl (nie zniechęcając młodzieży) jakie są ograniczenia i potencjalne wyzwania w
prowadzeniu rzecznictwa. W urzędzie każda decyzja wymaga dużo czasu i formalności, nie
zawsze urzędnicy są wystarczająco dostępni dla obywateli lub zaangażowani w wykonywanie
swoich obowiązków. Dlatego młodzież nie powinna się zniechęcać!
Zajęcia z kartami pracy stanowią jedynie wprowadzenie do projektu rzeczniczego. Życzymy Ci
powodzenia i satysfakcji z działań i pracy projektowej z młodzieżą.
Z pozdrowieniami,
Zespół programu Weź oddech