System Certyfikacji Trenerskiej TEA

System Certyfikacji Trenerskiej Towarzystwa Edukacji Antydyskryminacyjnej
przyjęty uchwałą Zarządu nr Z/11/2015 z dn. 28 sierpnia 2015 r.
ZAŁOŻENIA
1. Certyfikat jakości prowadzenia szkoleń antydyskryminacyjnych mogą się ubiegać członkinie/członkowie TEA.
2. W systemie certyfikacyjnym istnieją 3 stopnie certyfikacyjne (1-2-3).
3. Status superwizorki/superwizora otrzymuje osoba, która ma certyfikat 3 stopnia oraz wyrazi chęć bycia superwizorką/superwizorem TEA
i spełni wymagane na to stanowisko warunki (szkolenie specjalistyczne, doświadczenie w prowadzeniu procesu superwizji).
4. Rozróżnienie form pracy na szkolenie - warsztat – trening przyjęte na podstawie: „Edukacja antydyskryminacyjna. Podręcznik trenerski”,
red. M. Branka, D. Cieślikowska, Kraków 2010.
Szkolenie – może być realizowane różnymi metodami (prezentacja, metody aktywne, wykład), jednakże w zestawieniu z warsztatami
i treningami, koncentruje się przede wszystkim na przekazaniu wiedzy. Nawet jeżeli w trakcie szkolenia wykorzystywane są metody
aktywne, to praca na postawie, czy kształcenie umiejętności nie jest zasadniczym celem szkolenia, jakkolwiek może być jego
efektem.
Warsztat – realizowany jest metodami aktywnymi, głównym celem warsztatu jest przede wszystkim zmiana w obszarze świadomości i
wiedzy, identyfikacja stereotypów i uprzedzeń, a także kształcenie umiejętności i kompetencji społecznych reagowania na zjawisko
dyskryminacji. Warsztat powinien być wyraźnie strukturalizowany i składać się z konkretnych doświadczeń (ćwiczeń). W trakcie
warsztatu trenerka/trener może uwzględniać procesy i zjawiska grupowe, ale nie bazuje na nich prowadząc warsztat.
Trening – podobnie jak warsztat – realizowany jest metodami aktywnymi i ma świadomościowo-umiejętnościowe cele, jednak w
odróżnieniu od warsztatu (koncentrującym się na identyfikacji mechanizmów społecznych w kontekście grupowym), skupia się
bardziej na wglądzie psychologicznym i indywidualnym, doświadczeniu życiowym i osobistym przeżyciu oraz pogłębionej refleksji
dotyczącej własnej tożsamości społecznej.
Struktura treningu ma być jasno zaplanowana, ale jest modyfikowana pod wpływem aktualnych potrzeb OU i zjawisk grupowych.
Trening opiera się na procesie grupowym i zależy przede wszystkim od niego.
Forma treningowa jest najbardziej wymagającą pod względem kompetencji trenerskich, oprócz przygotowania merytorycznego oraz
warsztatowego (świadomość mechanizmów grupowych), wymaga również umiejętności pracy na procesie oraz pracy indywidualnej z
osobą uczestniczącą w sytuacji grupowej.
5. O certyfikaty TEA mogą się ubiegać osoby prowadzące szkolenia, warsztaty i treningi w zakresie edukacji antydyskryminacyjnej, tj.
podnoszące wiedzę, umiejętności i wpływające na postawy, które mają na celu przeciwdziałanie dyskryminacji i przemocy oraz
wspieranie równości i różnorodności.
6. Osoby prowadzące szkolenia mogą się starać o certyfikat I stopnia, osoby prowadzące szkolenia i warsztaty, mogą starać się o certyfikat
II stopnia (przy spełnieniu innych wymagań), aby otrzymać certyfikat 3 stopnia wymagane jest prowadzenie zajęć w formie szkoleniowej,
warsztatowej i treningowej oraz prowadzenie szkoleń/warsztatów/treningów przygotowujących do prowadzenia zajęć
antydyskryminacyjnych oraz z zakresu metodologii uczenia dorosłych metodami aktywnymi.
7. Niezależnie od certyfikatu – przy każdym stopniu wymagane jest ukończenie szkoły trenerskiej.
Szkoła trenerska to cykl szkoleń/zajęć prowadzony metodami aktywnymi, który ma na celu przygotowanie trenerek i trenerów do
samodzielnej prac (tj. prowadzenia szkoleń i warsztatów dla dorosłych metodami aktywnymi). Wymiar tego szkolenia nie może być
krótszy niż 170 godzin.
Szkoła trenerska musi zawierać część treningową – trening interpersonalny oraz część warsztatową, uczącą danej metody pracy.
Podstawowy wymiar części warsztatowej musi zawierać przygotowanie do prowadzenia zajęć zgodnie z metodologią uczenia przez
doświadczenie, z uwzględnieniem dynamiki procesu grupowego. Szkoła musi także wyposażać w niezbędną wiedzę potrzebną do
prowadzenia szkoleń/warsztatów umiejętności społecznych.
8. Każda osoba starająca się o przyznanie certyfikatu jest zobowiązana do przestrzegania Kodeksu Etycznego TEA.
9. Niniejsza propozycja wymagań certyfikacyjnych w TEA powinna być poddana ewaluacji i ewentualnej modyfikacji po okresie
pilotażowym, które czas trwania określi Zarząd.
WYMAGANIA
stopień
II stopień
III stopień
Opis umiejętności posiadanych przez kandydatkę/kandydata
Osoba z certyfikatem I stopnia posiada
umiejętności:
1

przygotowania programu jednodniowego
6-8h1 szkolenia lub warsztatu z tematyki
antydyskryminacyjnej;

przeprowadzenia jednodniowego 6-8h
szkolenia lub warsztatu z tematyki
antydyskryminacyjnej
i oceny poziomu realizacji celu.
Osoba z certyfikatem II stopnia posiada
umiejętności wymienione w stopniu I oraz
dodatkowo posiada umiejętności:

przygotowania programu minimum 1216h warsztatu z tematyki
antydyskryminacyjnej;

przeprowadzenia minimum 12-16h
warsztatu
z tematyki antydyskryminacyjnej i
oceny poziomu realizacji celu;

współpracy w parze trenerskiej;

przygotowania materiałów
wykorzystywanych w trakcie pracy
trenerskiej.
Osoba z certyfikatem III stopnia posiada
umiejętności wymienione w stopniu I i II
oraz dodatkowo posiada umiejętności:

przygotowania programu minimum 24h
zajęć dla trenerek/trenerów z tematyki
antydyskryminacyjnej oraz warsztatu
pracy trenerki/ trenera;

przeprowadzenia minimum 24h zajęć
dla trenerek/trenerów z tematyki
antydyskryminacyjnej oraz warsztatu
pracy trenera/ki i oceny poziomu
realizacji celu;

oraz ma w swoim dorobku publikacje
zwarte z zakresu edukacji
antydyskryminacyjnej.
We wszystkich miejscach niniejszego systemu, gdy mowa o ukończonych i/ lub przeprowadzonych godzinach szkolenia to chodzi o godziny zegarowe.
Wymagane przygotowanie zawodowe

Ukończona szkoła trenerska, min. 170h.

Ukończona szkoła trenerska, min. 170h.

Ukończona szkoła trenerska, min. 170h.

Ukończony trening interpersonalny 40h,
w ramach szkoły trenerskiej, bądź
niezależnie.

Ukończony trening interpersonalny 40h,
w ramach szkoły trenerskiej, bądź
niezależnie.

Ukończony trening interpersonalny 40h,
w ramach szkoły trenerskiej, bądź
niezależnie.

Ukończony warsztat lub trening
antydyskryminacyjny, min. 16h.

Ukończony warsztat lub trening
antydyskryminacyjny, min. 16h.

Ukończony warsztat lub trening
antydyskryminacyjny, min. 16h.

Ukończony warsztat lub trening
genderowy, min. 16h.

Ukończony warsztat lub trening
genderowy, min. 16h.

Ukończony warsztat lub trening
genderowy, min. 16h.

Ukończony warsztat lub trening w
zakresie własnej specjalizacji (jeżeli
jest dostępny,
np. trening wrażliwości kulturowej).

Ukończony warsztat lub trening w
zakresie własnej specjalizacji (jeżeli
jest dostępny, np. trening wrażliwości
kulturowej).
Dodatkowe wymagania wobec osoby, która
chce być superwizorką/superwizorem TEA

Ukończone szkolenie z prowadzenia
procesu superwizyjnego.
Doświadczenie trenerskie2
Przepracowanych min. 120h w formie
szkolenia i/lub warsztatu, każdy trwający nie
krócej niż 6-8h, w tym, co najmniej:

3 szkolenia /warsztaty nie krótsze niż
12-16h.
Opracowanie koncepcji wraz z programem
i materiałami szkoleniowymi oraz
przepracowanie min. 360h w formie
szkolenia i/lub warsztatu, każdy trwający
nie krócej niż 6-8h, w tym, co najmniej:


180h w parze trenerskiej (z tematyki
antydyskryminacyjnej i/lub
umiejętności społecznych
prowadzonych metodami aktywnymi);
240h w formie warsztatu, z czego:
– 3 warsztaty, nie krótsze niż 24h
(realizowane jednorazowo, bądź
cyklicznie, np. 3 x 8h z jedną grupą).
Posiadanie min. 5 lat doświadczenia w
czynnej pracy trenerskiej – opracowanie
koncepcji wraz z programem i materiałami
szkoleniowymi oraz przepracowanie min.
800h w formie szkolenia, warsztatu i
treningu, w tym, co najmniej:

180h w parze trenerskiej;

270h szkoleń/warsztatów/treningów
przygotowujących do prowadzenia
zajęć antydyskryminacyjnych oraz z
zakresu metodologii uczenia dorosłych
metodami aktywnymi, realizowanych w
formie nie krótszej niż 16h.
Dodatkowe wymagania wobec osoby, która
chce być superwizorką/superwizorem TEA
Posiadanie doświadczenia w prowadzeniu
procesu superwizji szkoleń /warsztatów: w
formie indywidualnej (min. 5 osób i 60h, co
najmniej 12h/osobę) i/lub grupowej (co
najmniej 2 warsztaty superwizyjne, nie
krótsze, niż 12h).
2
Wskazane wymagania, co do ilości przepracowanych godzin dotyczą szkoleń, warsztatów i treningów z tematyki antydyskryminacyjnej, chyba, że
zaznaczono inaczej.
Procedura certyfikacji

Otrzymanie opinii 1 superwizorki
uczestniczącej/superwizora
uczestniczącego
w jednodniowym 6- 8h
szkoleniu/warsztacie prowadzonym
samodzielnie przez
kandydatkę/kandydata.

Otrzymanie 2 opinii superwizorek
uczestniczących/superwizorów
uczestniczących w minimum dwóch
różnych 16h warsztatach prowadzonych
przez kandydatkę/kandydata
samodzielnie i w parze trenerskiej.

Otrzymanie opinii 3 superwizorek
uczestniczących/superwizorów
uczestniczących w minimum trzech
różnych 16h warsztatach prowadzonych
przez kandydatkę/kandydata.

Co najmniej raz w roku superwizja
własnej pracy trenerskiej.
Dodatkowe wymagania wobec osoby, która
chce być superwizorką/superwizorem TEA

Otrzymanie opinii 2 osób
superwizowanych przez
kandydatkę/kandydata
Wymagane dokumenty

Wypełniony kwestionariusz dla
trenerki/trenera ubiegającej
się/ubiegającego się o certyfikat
jakości i prowadzenia szkoleń
antydyskryminacyjnych TEA – I stopień

Wypełniony kwestionariusz dla
trenerki/trenera ubiegającej
się/ubiegającego się o certyfikat
jakości i prowadzenia szkoleń
antydyskryminacyjnych TEA – II
stopień

Wypełniony kwestionariusz dla
trenerki/trenera ubiegającej
się/ubiegającego się o certyfikat
jakości i prowadzenia szkoleń
antydyskryminacyjnych TEA – III
stopień

Kserokopia/skan zaświadczenia o
ukończonej szkole trenerskiej


Kserokopia/skan zaświadczenia o
ukończonym treningu
interpersonalnym
Kserokopia/skan zaświadczenia o
ukończonej szkole trenerskiej
Kserokopia/skan zaświadczenia o
ukończonej szkole trenerskiej




Kserokopia/skan zaświadczenia o
ukończonym warsztacie
antydyskryminacyjnym
Kserokopia/skan zaświadczenia o
ukończonym treningu
interpersonalnym
Kserokopia/skan zaświadczenia o
ukończonym treningu
interpersonalnym



Kserokopia/skan zaświadczenia o
ukończonym warsztacie genderowym
Kserokopia/skan zaświadczenia o
ukończonym warsztacie
antydyskryminacyjnym
Kserokopia/skan zaświadczenia o
ukończonym warsztacie
antydyskryminacyjnym



Opinia i rekomendacja 1
superwizorki/superwizora
Kserokopia/skan zaświadczenia o
ukończonym warsztacie genderowym
Kserokopia/skan zaświadczenia o
ukończonym warsztacie genderowym



Przykładowy, samodzielnie
opracowany, program jednodniowego
6-8h szkolenia lub warsztatu z
tematyki antydyskryminacyjnej
Kserokopia/skan zaświadczenia o
ukończonym warsztacie z własnej
specjalizacji antydyskryminacyjnej
Kserokopia/skan zaświadczenia o
ukończonym warsztacie z własnej
specjalizacji antydyskryminacyjnej

Opinie i rekomendacje 2
superwizorek/superwizorów

Opinie i rekomendacje 3
superwizorek/superwizorów

Dowód wniesienia opłaty
administracyjnej

Opinia i rekomendacja osoby z pary
trenerskiej

Opinia i rekomendacja osoby z pary
trenerskiej

Inne – jeżeli istnieją

Przykładowy, samodzielnie
opracowany, program min. 12-16h
warsztatu z tematyki
antydyskryminacyjnej wraz z

Przykładowy, samodzielnie
opracowany, program min. 24h zajęć
z tematyki antydyskryminacyjnej
oraz warsztatu pracy
materiałami
trenerki/trenera

Dowód wniesienia opłaty
administracyjnej

Oświadczenie na temat superwizji
własnej pracy trenerskiej

Inne – jeżeli istnieją

Lista publikacji własnych z zakresu
edukacji antydyskryminacyjnej

Dowód wniesienia opłaty
administracyjnej

Inne – jeżeli istnieją
Dodatkowe dokumenty dla osoby, która
chce być superwizorką/superwizorem TEA

Wypełniony kwestionariusz dla
trenerki/trenera ubiegającej
się/ubiegającego się o status
superwizorki/superwizora jakości
prowadzenia szkoleń
antydyskryminacyjnych TEA – aneks
do kwestionariusza dot. III stopnia
certyfikacji trenerskiej

Kserokopia/skan zaświadczenia o
ukończonym warsztacie z
prowadzenia procesu superwizyjnego

Opinie 2 osób superwizowanych przez
kandydatkę/kandydata

Dowód wniesienia opłaty
administracyjnej – jeśli procedura
oddzielna od ubiegania się
o certyfikat III stopnia

Inne – jeżeli istnieją
SUPERWIZJA CERTYFIKACYJNA
1. Celem procesu superwizji jest przede wszystkim dbałość o jakość pracy trenerskiej i rozwój trenerski członkiń/członków TEA. Dlatego w
systemie certyfikacji trenerskiej TEA superwizja rozumiana jest jako proces, a nie jednorazowe wydarzenie.
2. Każda członkini /każdy członek TEA powinna/powinien w celu dbałości o jakość swoich szkoleń/warsztatów/ treningów poddawać się
superwizji przynajmniej raz w roku.
3. Proces superwizyjny to kilkuetapowe przedsięwzięcie, obowiązkowo składające się w procesie certyfikacji na kontrakt superwizyjny.
Kontrakt superwizyjny zawiera minimum następujące elementy:
a. co najmniej jedno spotkanie trwające min. 2h, realizowane przed superwizowanym wydarzeniem. Podczas spotkania uzgodniony
jest sposób pracy
i udzielania informacji zwrotnych, a także obszary superwizji;
b. superwizję uczestniczącą szkolenia/warsztatu/treningu (w zależności od stopnia, 8h lub 16h);
c. co najmniej jedno spotkanie, trwające min. 2h realizowane po zakończeniu superwizowanego wydarzenia;
d. opracowanie opinii superwizyjnej wg wzoru, min. 2 strony, gdzie wypełnione są co najmniej punkty obowiązkowe.
4. W systemie certyfikacji trenerskiej TEA obowiązują trzy obszary superwizji kompetencji trenerskich: Grupa, Ja, Współpraca trenerska.
Obszary superwizji kompetencji trenerskich to elementy szkolenia/warsztatu/treningu, które obowiązkowo muszą zostać poddane
superwizji certyfikacyjnej.
I.
„Grupa” – wykorzystywanie zasad uczenia dorosłych, przygotowanie programu zajęć, znajomość procesu grupowego.
II.
„Ja” – wiedza ekspercka wymagana do prowadzenia zajęć, umiejętności komunikacyjne, świadomość własnego stylu trenerskiego,
świadomość wpływu własnej tożsamości na pracę trenerską.
III.
„Współpraca trenerska” – umiejętność budowania partnerskiej relacji z osobą współprowadzącą, świadomość wpływu relacji z
osobą współprowadzącą na pracę grupy.
5. W przypadku certyfikatu I stopnia obowiązkowy jest obszar „Grupa” i „Ja”, w przypadku superwizji na certyfikat II i III stopnia
obowiązkowe są wszystkie obszary.
6. W przypadku certyfikacji na II i III stopień, kiedy wymagana jest więcej niż 1 opinia superwizyjna wówczas superwizorki/superwizorzy:
a. mogą – po wzajemnym uzgodnieniu – podzielić się superwizowanymi obszarami. Celem jest, aby kandydatka otrzymała/kandydat
otrzymał informację zwrotną we wszystkich wymaganych obszarach;
b. nawiązują ze sobą kontakt przed zawiązaniem kontraktu superwizyjnego, aby ustalić obszary superwizji każdej z superwizorek
/każdego z superwizorów (superwizorki/superwizorzy mogą ale nie muszą dzielić między siebie obszarów superwizji);
c. konsultują się wzajemnie w przypadku wątpliwości, rozbieżności ocen, niejasności itp.;
d. informują się wzajemnie o udzieleniu bądź nie rekomendacji dla kandydatki/kandydata.
III OBSZARY SUPERWIZJI KOMPETENCJI TRENERSKICH
I. „Grupa” – wykorzystywanie zasad uczenia dorosłych, przygotowanie programu zajęć, znajomość procesu grupowego
1. Znajomość podstawowych zasad uczenia dorosłych i umiejętność tworzenia programu zajęć oraz ich prowadzenia, w sposób, który
je uwzględnia.
2. Umiejętność opracowania programu SZ/W/T adekwatnego do zdiagnozowanych potrzeb: dobór celów, treści, metod do potrzeb i
możliwości grupy.
3. Wiedza na temat procesu grupowego – znajomość faz i umiejętność ich rozpoznawania. Umiejętność dostosowanie programu W/T do
danej fazy procesu grupowego.
II. „Ja” – wiedza ekspercka wymagana do prowadzenia zajęć, umiejętności komunikacyjne, świadomość własnego stylu trenerskiego,
świadomość wpływu własnej tożsamości na pracę trenerską
1. Wiedza ekspercka w zakresie edukacji antydyskryminacyjnej wymagana do prowadzenia zajęć: w tym obowiązkowo wiedza na
temat procesów grupowych mniejszość-większość, procesów postrzegania społecznego, stereotypizacji i uprzedzeń, mechanizmu
dyskryminacji, wiedza na temat przejawów dyskryminacji w różnych obszarach życia społecznego, wiedza na temat grup
dyskryminowanych i ich historii emancypacyjnej, wiedza na temat prawa antydyskryminacyjnego i znajomość metod i sposobów
reagowania na dyskryminację.
2. Budowanie kontaktu z grupą, styl komunikacyjny – świadomość i umiejętności budowania kontaktu i wchodzenia w partnerską,
niedominującą relację z osobami uczestniczącymi, umiejętność jasnego i opartego na szacunku komunikowaniu się i udzielaniu
informacji zwrotnej (poziom werbalny
i niewerbalny).
3. Umiejętności facylitacyjne – umiejętności prowadzenia dyskusji grupowej, angażowania, grupowego analizowania problemu.
4. Umiejętności radzenia sobie z sytuacjami trudnymi i oporem w sposób nieagresywny.
5. Umiejętności prezentacyjne – umiejętności budowania wiarygodności trenerskiej oraz skutecznego przekazywania informacji
(jasność i logika wywodu podczas prezentacji trenerskich).
6. Styl trenerski – świadomość własnego stylu trenerskiego, jego zalet i wad.
7. Świadomość własnej tożsamości i roli osoby prowadzącej oraz ich wpływu na pracę trenerską.
III. „Współpraca trenerska” – umiejętność budowania partnerskiej relacji z osobą współprowadzącą, świadomość wpływu relacji z
osobą współprowadzącą na pracę grupy
1. Budowanie partnerskiej relacji – świadomość i umiejętności budowania kontaktu i wchodzenia w partnerską, niedominującą relację
z osobą współprowadzącą, umiejętność jasnego i opartego na szacunku komunikowaniu się.
2. Umiejętność udzielania informacji zwrotnych i rozwiązywania problemów powstałych w trakcie współpracy trenerskiej.