Żywnościokilometry i Fair Traide

Żywnościokilometry i Fair Traide
Food miles, czyli żywnościokilometry to odległość jaką pokonuje nasze jedzenie zanim trafi
„z pola na talerz” konsumenta.
Długa podróż na talerz
Szacuje się, że średnio produkty spożywcze przemierzają do 4000 km, aby dotrzeć do
konsumenta. W przypadku produktów lub półproduktów sprowadzanych z dalszych zakątków
świata, jak Azja, Ameryka Południowa czy Afryka, odległości te wydłużają się do
kilkudziesięciu tysięcy km.
Dlaczego warto ograniczać żywnościokilometry
Dlaczego warto ograniczać food miles?
- więcej kilometrów znaczy więcej spalanej benzyny
- im więcej food miles, tym więcej kilometrów i tym więcej czasu upływa od momentu
zbiorów do Twojego zakupu – zmniejsza to świeżość i wartości odżywcze Twojego jedzenia
- kupując sezonowe owoce i warzywa, możemy cieszyć się każdym z nich w swoim czasie –
truskawki w lutym mogą być kuszące, ale czy warto transportować je tysiące kilometrów,
kiedy można poczekać chwilę i zajadać się tymi, które rosły niedaleko miejsca, gdzie
mieszkasz?
- im mniej food miles, tym łatwiej sprawdzić, skąd dokładnie pochodzi żywność oraz
monitorować cały proces produkcji
- mniej food miles oznacza niższe koszty transportu, które ponoszą konsumenci
- mniej food miles to także mniej samochodów w trasie i mniej wypadków
- duża ilość food miles to też transport samolotem, co oznacza hałas i duże zużycie paliwa.
Co ja mogę zrobić
Co możesz zrobić żeby ograniczyć food miles?
- zwracaj uwagę na kraj pochodzenia produktów
- myśl o tym, które owoce i warzywa mają teraz swój sezon
- rób zakupy niedaleko domu
- pytaj skąd pochodzi żywność, którą kupujesz
- spróbuj zasadzić własne zioła, np. bazylię, szczypiorek, pietruszkę czy oregano.
Kontrowersje wokół foodmiles
- Żywnościokilometry [ang. food miles] okazały się być kwestią kontrowersyjną przy
przyznawaniu żywności określenia "ekologiczna". Czy ekologiczna żywność sprowadzana
drogą lotniczą to nadal żywność ekologiczna?
- Zwolennicy tej teorii żywność ekologiczną wolą sprowadzać np. z Argentyny zamiast
kupować warzywa nieekologiczne z regionu.
- Przeciwnicy uważają jednak, że import produktów ekologicznych drogą lotniczą z odległego
kraju jest czymś niedopuszczalnym, jeśli w pobliżu uprawia się podobne produkty według
zasad zrównoważonego rozwoju. Dlatego żywność ekologiczna sprowadzana z dalekich
krajów nie powinna dostawać odpowiednich certyfikatów.
- Zwolennicy "przywożonej" żywności ekologicznej uważają iż rezygnując z transportu
lotniczego, szkodzimy drobnym rolnikom z krajów rozwijających się, którzy mają w ten
sposób dostęp do rynku zamożniejszych konsumentów.
Definicja Fair Trade
Robiąc zakupy być może zdarzyło się wam natrafić na produkty z logo Fairtrade. Oznacza
ono, że producent otrzymał za nie sprawiedliwą cenę, a towar podlegał kontroli jakości
na każdym etapie produkcji.
Kupując artykuły produkowane zgodnie z zasadami Fair Trade wspieramy ideę, która ma
umożliwić godne funkcjonowanie oraz rozwój przedsiębiorstw z krajów Trzeciego
Świata.
Dla mieszkańców tych terenów jest to szansa na obniżenie bezrobocia, a także pracę w
odpowiednich warunkach, za sprawiedliwą zapłatę.
Jest to zarazem jeden z nurtów ekonomii społecznej, której naczelną zasadą jest uznanie, iż
człowiek jest ważniejszy od zysku.
Produkty Fair Trade
Obecnie certyfikaty Fair Trade przyznawane są m.in. takim produktom jak: banany, cukier,
bawełna, kawa, kakao, herbata, kwiaty, miód, orzechy, ryż, przyprawy, zioła, wino. Poza
artykułami spożywczymi należą do nich rękodzieła, tj.: dywany, maty, kosze, ceramika,
biżuteria, rzeźby, zabawki, sprzęt kuchenny, piłki sportowe, odzież.
Niestety w Polsce certyfikowane produkty FT wciąż nie są zbyt popularne. Raport
sporządzony przez Stowarzyszenie Konsumentów Polskich w 2010 r. donosi, że 77%
badanych nie wie czym jest FT, ale 65 % popiera konieczność płacenia producentom
sprawiedliwego wynagrodzenia. Z dokumentu wynika, że towary FT są u nas dostępne
najczęściej.
Znak Fair Trade
Znak Organizacji Sprawiedliwego Handlu
Znak dla produktów fair trade, obowiązujący na całym świecie
Dawniej używany znak Fair Trade, obecnie nie stosowany, można go znaleźć na produktach
w USA, Kanadzie i Japonii
Znak obowiązujący w Szwajcarii i nadawany przez tamtejszą organizację Sprawiedliwego
Handlu
Niekiedy osobne oznaczenia stosowane są dla produktów niespożywczych, jak np. dywanów.
Znak certyfikacyjny - Rugmark - jest używany dla dywanów orientalnych. Istnieje wielkie
prawdopodobieństwo, że dywany, które nie mają tego znaku, zostały wyprodukowane przez
dzieci w warunkach niewolniczych.
Współczesne niewolnictwo
Wydaje się, że niewolnictwo dawno przeszło do historii. Ale według szacunkowych danych
na świecie jest dziś 27-30 milionów niewolników - dorosłych i dzieci, którzy są zmuszani do
pracy wbrew swojej woli, przetrzymywani w zamknięciu, kontrolowani za pomocą
psychicznego i fizycznego znęcania się, pracujący przez wiele godzin, często w nieludzkich
warunkach, bez żadnej zapłaty.
60 do 65% ręcznie robionych dywanów z tego regionu, to dywany wyprodukowane przez
niewolników. Dzieci pracują i śpią przy swoich krosnach, tkają dywany w słabym świetle, co
często prowadzi do uszkodzenia wzroku, ich rany od ostrych noży nie są leczone, wdychają
pył z wełny i zapadają na choroby układu oddechowego, jak pylica czy gruźlica.
Zasady Sprawiedliwego Handlu
Uczciwa cena jaką otrzymują producenci za swoje produkty
Bezpieczne i oparte na zasadach szacunku praktyki handlowe
Sprawiedliwe płace i odpowiednie warunki socjalne
Demokratyczne zarządzanie organizacją producencką
Dążenie do zwiększania niezależności producentów
Zwiększanie wiedzy i świadomości konsumentów