zasoby genowe i ocena wybranych odmian róż historycznych

zasoby genowe i ocena wybranych odmian róż historycznych

ZESZYTY PROBLEMOWE POSTĘPÓW NAUK ROLNICZYCH 2007 z. 517: 487-494
ZASOBY GENOWE I OCENA
WYBRANYCH ODMIAN RÓś HISTORYCZNYCH
Marta Joanna Monder
Ogród Botaniczny - Centrum Zachowania RóŜnorodności Biologicznej PAN, Warszawa
Wstęp
Kolekcja róŜ Ogrodu Botanicznego CZRB PAN powstała na przełomie lat
2
1998/1999 [MONDER 1999]. Obecnie zajmuje powierzchnię ponad 2500 m i zgromadzono w niej około 455 obiektów naleŜących do róŜnych grup róŜ. RóŜe
historyczne stanowią blisko 111 obiektów, przy czym w niniejszej pracy
zaliczono do nich te, które są uprawiane od staroŜytności do czasu zakończenia
II Wojny Światowej.
Tradycja uprawy róŜ sięga czasów staroŜytnych i wywodzi się prawdopodobnie z Mezopotamii [NOWIŃSKI 1977], a ok. 2000 lat p.n.e. powstały pierwsze
rozaria [KRÜSSMANN 1974]. RóŜe mają wyjątkowo bogatą symbolikę w kulturze
i religii wielu narodów, są znanym motywem ozdobnym w sztuce i architekturze.
Od kilkunastu lat w Polsce kształtuje się tendencja do zakładania ciekawych, bogatych gatunkowo i odmianowo terenów zieleni. RóŜe historyczne
mają szerokie zastosowanie, stanowią urozmaicenie w ogrodach i parkach,
nadając im specyficzną atmosferę.
Najbardziej
interesującymi
cechami
róŜ
historycznych
są
mrozoodporność, podatność na choroby i szkodniki, Ŝywotność krzewów,
dekoracyjność oraz wymagania pod względem pielęgnacji. Celem obserwacji
prowadzonych w kolekcji jest bliŜsze poznanie tej grupy i moŜliwości ich
zastosowania.
Kolekcja róŜ historycznych
W kolekcji zgromadzono przedstawicieli większości uprawianych i
wyhodowanych grup ogrodowych róŜ. Krzewy pozyskano od szkółkarzy
polskich, w mniejszym zakresie z ogrodów botanicznych we Francji i
Niemczech oraz od szkółkarzy zagranicznych.
Najwięcej obiektów reprezentuje róŜe parkowe. Wśród nich znajdują się
odmiany z grup znanych juŜ w staroŜytności. Są to:
-
5 odmian róŜ damasceńskich (R. ×damascena MILL.),
10 odmian róŜ francuskich (R. gallica L.),
6 odmian róŜ białych (R. ×alba L.),
4 odmiany róŜ stulistnych (R. ×centifolia L.),
488
-
M.J. Monder
4 odmiany róŜ mchowych (R. ×centifolia var. muscosa (AIT.) SCHNEIDER.
Wymienione powyŜej róŜe mają kwiaty w barwach od białych, poprzez róŜowe po karminowe i purpurowe, a kwitną w przewaŜającej większości raz w roku. Spośród dawniej znanych, nielicznych róŜ o Ŝółtych kwiatach w ekspozycji
posadzono dwie odmiany róŜy Ŝółtej (R. foetida HERRM) oraz róŜę Harisona
(R. ×harisonii RIVERS.).
Odmiany botaniczne i uprawne gatunków występujących naturalnie w
Europie, a takŜe sprowadzonych z Azji oraz ich mieszańce międzygatunkowe
były często uprawiane. Z tych najdawniej znanych posadzono:
-
-
4 odmiany pochodzące od róŜy gęstokolczastej (R. pimpinellifolia L.),
2 odmiany róŜy alpejskiej (R. pendulina L.) i róŜy Moyesa (R. moyesii
HEMSL. ET E.H. W ILSON),
1 odmianę róŜy frankfurckiej (R. ×francofurtana MÜNCHH.), róŜy wieczniezielonej (R. sempervirens L.), R. ×macrantha hort. non DESP., róŜy
szczeciniastej (R. setigera MICHX.), róŜy Beggera (R. beggeriana
SCHRENK) i róŜy czerwonawej (R. glauca POURR.),
róŜę czteropłatkową, formę oskrzydloną (R. sericea LINDL. subsp.
omeiensis fo. pteracantha FRANCH.),
R. elegantula ROLFE fo. persetosa STAPF.
W końcu XIX w. hodowcy zainteresowali się róŜą pomarszczoną (R.
rugosa THUNB.), sprowadzoną z Azji Zachodniej do Europy w 1796 roku. NaleŜy
ona do nielicznych gatunków róŜ powtarzających kwitnienie [KRÜSSMANN 1974].
W kolekcji rośnie 10 jej starych odmian oraz odmiana Max Graf (R. rugosa × R.
wichuraiana), która przyczyniła się do powstania róŜy Kordesa (R. ×kordesii
W ULFF.) i wielu innych odmian róŜ. Innym gatunkiem, z którego powstało wiele
róŜ parkowych i okrywowych powtarzających kwitnienie, jest róŜa piŜmowa (R.
moschata HERRM.). W kolekcji posadzono 4 odmiany od niej pochodzące.
W XIX wieku powstały licznie nowe grupy róŜ. W pojawieniu się wielu
z nich udział wzięła sprowadzona z Azji róŜa chińska (R. chinensis JACQ.). Charakteryzowała się odmiennym pokrojem od dotychczas uprawianych róŜ,
delikatnymi liśćmi, kwiatami o tzw. szlachetnym kształcie i powtarzaniem
kwitnienia. Do jej niekorzystnych cech zaliczyć moŜna niską odporność na mróz
i wraŜliwość na wiele chorób [KRÜSSMANN 1974]. W kolekcji rosną 3 jej odmiany:
Viridiflora (tzw. zielona róŜa), Mutabilis i Old Blush. Spośród grup powstałych
przy udziale form róŜy chińskiej w kolekcji znajdują się przedstawiciele:
-
2 odmiany róŜ portlandzkich (R. ×portlandica W EST.),
10 odmian róŜ burbońskich (R. ×borboniana DESP.),
8 odmian remontantów (R. ×bifera (POIR) PERS.),
1 odmiana róŜ Noisetta (R. ×noisettiana THORY).
Wymienione grupy przyczyniły się do wyhodowania pierwszych
mieszańców herbatnich (R. thea hybrida) w 1867 roku. Z najstarszych z tej
grupy róŜ w kolekcji rosną ‘Mme Caroline Testout’ z 1890 roku oraz ‘Mme A.
Meilland’ z 1940 roku.
Hodowla róŜ pnących rozwinęła się intensywnie na przełomie XIX i XX
wieku. W kolekcji zgromadzono 11 odmian pnących sztywnych (rambler)
i 9 odmian pnących wiotkich (climber), w tym:
6 odmian pochodzących od róŜy wielokwiatowej (Rosa multiflora THUNB.),
8 odmian pochodzących od róŜy Wichury (R. wichuraiana CRÉP.),
2 odmiany pochodzące od róŜy szczeciniastej (R. setigera MICHX.),
ZASOBY GENOWE I OCENA WYBRANYCH ODMIAN RÓś ...
-
489
1 odmiana Rosa souleiana CRÉP.,
2 odmiany Rosa helenae Rehder et E.H. W ILSON.
Pierwsze róŜe wielokwiatowe (R. polyantha) powstały w II połowie XIX
wieku we Francji, a bukietowe (Rosa floribunda) wyhodowano w Niemczech
w I połowie XX wieku [JERZY i in. 1992]. W kolekcji do róŜ historycznych wielokwiatowych (Rosa polyantha) naleŜy znana i powszechnie uprawiana do dziś
odmiana The Fairy, hodowli Bentalla z 1932 roku, oraz Orange Triumph
KORDESA z 1937. Ponadto rosną zaliczane do grupy mieszańców róŜ
wielokwiatowych rabatowych (Rosa polyantha hybrida): ‘Joseph Guy’ hodowli
A. Nonin z 1921 roku i jej sport ‘Dagmar Späth’ ze szkółki Wirtz & Eicke-Späth z
1935 roku.
Materiał i metody
W latach 1999-2006 w Ogrodzie Botanicznym CZRB PAN prowadzono
obserwacje krzewów róŜ historycznych rosnących na podkładce (Rosa canina i
Rosa multiflora) lub na własnych korzeniach. W niniejszej pracy przedstawiono
najwaŜniejsze wyniki dla 24 odmian, posadzonych w latach 1998-2003. KaŜdy
obiekt reprezentuje 3-7 krzewów (tab. 1).
Krzewy posadzono w rozstawie zapewniającej roślinom właściwe warunki
wzrostu. W okresie wegetacji krzewów prowadzono zabiegi agrotechniczne wg
aktualnie obowiązującej technologii ich uprawy w gruncie. Na zimę krzewy są
okrywane kopczykami usypanymi z kory lub ziemi, a odmiany pnące równieŜ
słomą.
Corocznie notowano uszkodzenia spowodowane przez mróz wg skali
zaproponowanej przez ŁUKASIEWICZA [1992] dla roślin niezimozielonych (z
wyłączeniem punktów 2, 8 i 9):
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
rośliny nieuszkodzone,
ściemniałe wiązki naczyniowe na pędach, ale pączki rozwijają się,
przemarznięte pąki kwiatowe,
przemarznięte pąki liściowe,
przemarznięte wierzchołki pędów jednorocznych,
przemarznięte pędy jednoroczne lub Ŝywe tylko ich nasady,
przemarznięte równieŜ pędy 2-letnie i starsze,
przemarznięte pędy do powierzchni ziemi (śniegu), lecz z
nieuszkodzonych części (nasad pędów lub korzeni) wyrastają nowe pędy,
pęknięte pnie,
zgorzel pnia lub konarów,
całkowite przemarznięcie rośliny (brak objawów regeneracji).
W latach 2004-2006, w maju, po koniecznym cięciu, oceniano
regenerację krzewów wg następującej skali bonitacyjnej:
1
2
3
4
rozwój pąków szybki, równomierny na wszystkich pędach,
rozwój pąków szybki, ale nieznacznie nierównomierny, na wszystkich pędach,
rozwój pąków wolniejszy, wyraźnie nierównomierny na wszystkich
pędach,
rozwój pąków wolny, ze znacznymi róŜnicami w rozwoju w początkowym
okresie, na nielicznych pędach pąki nie rozwijają się lub po rozwinięciu zamierają,
M.J. Monder
490
5
rozwój pąków znacznie opóźniony, pąki na wielu pędach nie rozwijają się,
a pędy te zamierają częściowo lub całkowicie.
Tabela 1; Table 1
RóŜe historyczne wybrane do obserwacji
The historical roses selected for observations
Odmiana
Variety
Pochodzenie
Origin
Hodowca
Breeder
R. wichuraiana
van Fleet 1902
2001
6
Walsh 1909
1999
6
R. ×bifera
Lambert 1901
1999
3
Verdier 1863
1999
3
Jacques Cartier
R. ×portlandica
Moreau-Robert 1868
1999
3
Louise Odier
R. ×borboniana
American Pillar
Excelsa
Frau Karl Drushki
Mme Victor Verdier
Martha
Prince Charlez
Variegata di Bologna
Rok posadzenia
Date of
planting
Liczba
krzewów
Number
of shrubs
Margottin 1851
1998
3
H. Knudsen 1909
2003
3
wprow. 1842
2001
3
Bonfiglioli 1909
2001
3
Belle Hermine
Rosa gallica
Vibert 1830
2002
3
Celestial
Rosa ×alba
w uprawie od 1800
2003
3
Hurdalsrose
w uprawie od 1858
1999
3
Maiden's Blush
w uprawie od 1629
2000
3
Kazanlik
R. ×damascena
staroŜytne
2000
7
upr. w Iranie
1999
3
R. ×centifolia fo. muscosa Alba
Shailer 1788
2000
3
R. rugosa
de Goey 1918
1998
3
Waterer 1898
2001
3
R. foetida var. persiana
odkryta w Persji w
1837 (J. Willock)
1999
6
R. ×harisonii
wprow. 1830 (USA)
1999
7
Rose de Rescht
Shailer's White Moss
F. J. Grootendorst
Mrs Anthony Waterer
Persian Yellow
Harison's Yellow
R. pimpinellifolia
wprow. XIX wieku
1999
6
Polstjärnan
R. beggeriana
Wasastjärna 1937
1999
3
Lykkefund
R. helenae
Aksel Olsen 1930
2003
3
Nevada
R. moyesii
P. Dot 1927
1998
3
Poppius
Corocznie notowano termin kwitnienia krzewów (datę początku, pełni
i końca kwitnienia). W październiku mierzono wysokość wszystkich krzewów za
pomocą wykonanej we własnym zakresie drewnianej miarki (1,5 m i 3 m) i obliczano średnią dla odmiany. Notowano uwagi dotyczące pielęgnacji i objawów
poraŜenia przez choroby i szkodniki.
ZASOBY GENOWE I OCENA WYBRANYCH ODMIAN RÓś ...
491
Wyniki i dyskusja
Kilkuletnie obserwacje wykazały, Ŝe większość odmian róŜ historycznych
zimuje w warunkach Ogrodu Botanicznego CZRB PAN w Warszawie dobrze,
nawet podczas surowych zim [MONDER 2004]. Stopień uszkodzeń notowanych w
latach 1999-2006 u badanych odmian róŜ wg skali ŁUKASIEWICZA [1992] przedstawiono w tabeli 2. U większości odmian parkowych notowano minimalne uszkodzenia mrozowe: pędy miały ściemniałe wiązki przewodzące, ale pąki rozwijały
się normalnie lub zmarznięte były wierzchołki pędów jednorocznych. Do mniej
odpornych naleŜą róŜe pnące: ‘American Pillar’, ‘Excelsa’. Po mroźnych
zimach, ich przemarznięte na całej długości kilkuletnie pędy, wymagały
przycięcia u podstawy krzewu. Z przedstawionych odmian mniej odporne na
mróz są takŜe remontanty (Frau Karl Drushki, Mme Victor Verdier) oraz róŜe
portlandzkie (Jacques Cartier). W czasie zimy 1986/87 w kolekcji róŜ Zakładu
Roślin Ozdobnych AR w Poznaniu najlepiej przezimowały odmiany starszego
pochodzenia [CZEKALSKI i in. 1990].
Tabela 2; Table 2
Ocena wybranych odmian róŜ historycznych z kolekcji Ogrodu Botanicznego CZRB PAN
w Warszawie w latach 1999-2006
Evaluation of selected varieties of historical roses shrubs belonging to the collection
of Botanical Garden, Polish Academy of Sciences, Warsaw (1999-2006)
Odmiana
Variety
1
UszkoPrzeciętna ocena
dzenia
regeneracji krzemrozowe1
wów po zimie 2
Frost da- Average evaluamages1
tion of shrubs
regeneration after
winter 2
Przeciętny
okres
kwitnienia
Average time
of flowering
Cięcie wiosną/
Średnia
przekwitłych
wysokość
kwiatów3
krzewów (m)
Necessity of
Average
cutting in
height of
spring/withered shrubs (m)
blossom3
2
3
4
5
6
American Pillar
Excelsa
4-6
4-7
1-3
1-3
I-III dek.* VII
+/+
+/+
2,5-3
2,5-3
Frau Karl Drushki
4-6
2
II dek. VI-I dek.
VII
+/+
1-1,3
Mme Victor
Verdier
4-6
2
+/+
1-1,5
Jacques Cartier
4-5
1
I-III dek. VI
+/+
1-1,2
Louise Odier
4-6
1
II dek. VI-II
dek. VII
+/+
1,5-2
Martha
Prince Charlez
Variegata di
Bologna
6
5-6
4
3
3
2
+/+
+/+
+/+
1-1,7
1,5-1,7
1,5-2
Belle Hermine
0-4
1
II dek. VI-I dek.
VII
-/-
1-1,3
Celestial
0
1
-/-
0,8-1,2
0-1
1
III dek. V-II
dek. VI
-/owoce; fruits
2,5-3
Maiden’s Blush
0
1
II dek. VI-I dek.
VII
-/-
1,5-2
Kazanlik
Rose de Rescht
0-4
0-6
1
1
-/+/+
1-1,5
1,2-1,5
Hurdalsrose
M.J. Monder
492
Shailer’s White
Moss
0
1
II dek. VI-I dek.
VII
-/-
1,5-2
F. J. Grootendorst
0-4
1
II dek. VI-II
dek. VII
-/-
1,6-2
Mrs Anthony Waterer
0-4
1
II dek. VI-I dek.
VII
-/-
1,5-1,8
Persian Yellow
0-4
1
III dek. V-II
dek. VI
-/-
1,5-1,7
Harison's Yellow
0-4
1
III dek. V-II
dek. VI
-/-
1,3-1,5
-/owoce; fruits
1,5-2
Poppius
0
1
Polstjärnan
0-2
1
I-III dek. VI
-/-
2,5-3
Lykkefund
0
1
III dek. VI-III
dek. VII
-/owoce; fruits
1,5-1,7
Nevada
0
1
III dek. V-II
dek. VI
-/-
2,5-3
1
2
3
*
Skala uszkodzeń mrozowych dla roślin niezimozielonych wg ŁUKASIEWICZA [1992]; Scale on
frost damages for deciduous plants acc. ŁUKASIEWICZ [1992]: 0 - rośliny nieuszkodzone; no
damaged plants, 1 - ściemniałe wiązki naczyniowe na pędach, ale pączki rozwijają się; darkened vascular bundles on shoots but the buds develop, 2 - przemarznięte pąki kwiatowe;
flower buds frozen, 3 - przemarznięte pąki liściowe; leaf buds frozen, 4 - przemarznięte
wierzchołki pędów jednorocznych; one-year-old shoot tips frozen, 5 - przemarznięte pędy
jednoroczne lub Ŝywe tylko ich nasady; one-year-old shoots frozen or with living bases only,
6 - przemarznięte pędy 2-letnie i starsze; two and more-year-old shoots frozen, 7 - przemarznięte pędy do powierzchni ziemi (śniegu), lecz z nieuszkodzonych części wyrastają
nowe pędy; shoots frozen to the ground (snow) but undamaged parts (shoot or root bases)
grow new shoots, 8 - pęknięte pnie; cracked trunks, 9 - zgorzel pnia lub konarów; trunk or
branch rot; 10 - całkowite przemarznięcie rośliny (brak objawów regeneracji); entire plant frozen (no sings of regeneration)
1
rozwój pąków szybki, równomierny na wszystkich pędach; quick development of buds,
even on all shoots
2
rozwój pąków szybki, nieznacznie nierównomierny na pędach; quick development of
buds, uneven on all shoots
3
rozwój pąków wolniejszy, wyraźnie nierównomierny na pędach; slower development of
buds, distinctly uneven on all shoots
+
tak; yes
nie; no
dekada; decade
Krzewy, u których przycięcie przemarzniętych pędów wiosną jest
konieczne, dobrze odrastają i corocznie osiągają jesienią podobną wysokość
właściwą odmianie (tab. 2). U wymagających wiosną dość niskiego cięcia
odmian róŜ portlandzkich, wielokwiatowych, remontantów, silne cięcie po przemarznięciu nie ma wpływu na ich późniejszą dekoracyjność. U róŜ pnących,
wraŜliwszych na mróz, przycięcie zmarzniętych pędów u podstawy krzewu
powoduje brak kwitnienia lub słabe kwitnienie.
Kwitnienie róŜ historycznych rozpoczyna się od początku maja do
początku lipca i trwa przeciętnie 3-4 tygodnie (tab. 2). Drugie kwitnienie odmian
powtarzających z grup burbońskich, damasceńskich i remontantów, rozpoczyna
się w sierpniu i trwa do późnej jesieni. Przycięcie kwiatostanów po kwitnieniu
jest wskazane dla większości odmian pnących oraz powtarzających kwitnienie
(tab. 2).
Liczna grupa róŜ historycznych jest wysoce odporna na choroby.
Najczęściej pierwsze objawy poraŜenia (czarna plamistość, mączniak
prawdziwy) pojawiają się po pierwszym kwitnieniu, w końcu lipca i sierpniu, ale
ZASOBY GENOWE I OCENA WYBRANYCH ODMIAN RÓś ...
493
nie powodują znacznych szkód. Przy pogodnej jesieni ulistnienie krzewów
utrzymuje się do większych mrozów (XI-XII).
Wnioski
1.
Większość róŜ historycznych charakteryzuje się długim okresem
dekoracyjności krzewów oraz dobrą Ŝywotnością i znaczną odpornością
na mróz i choroby.
2.
Parkowe i pnące róŜe historyczne wymagają mniej pielęgnacji niŜ
przeciętne nowoczesne odmiany tych grup.
3.
RóŜe historyczne stanowią cenne uzupełnienie doboru krzewów,
zwłaszcza dla załoŜeń zabytkowych i naturalistycznych.
4.
RóŜe historyczne stanowią bogaty materiał genetyczny, który moŜe
posłuŜyć do hodowli nowych odmian.
Literatura
CZEKALSKI M., OSZKINIS K., śYŁA S. 1990. Uszkodzenia mrozowe róŜ powstałe
podczas zimy 1986/1987. Ogrodnictwo 1-3: 44-45.
JERZY M., śYŁA S., CZEKALSKI M. 1992. RóŜe. PWRiL, Warszawa: 28, 38-40.
KRÜSSMANN G. 1974. Rosen Rosen Rosen. Unser Wissen über die Rose. Verlag
Paul Parey. Berlin und Hamburg: 23-38, 72.
ŁUKASIEWICZ A. 1992. Zahamowanie rozwoju pąków u niektórych drzew iglastych
po surowej zimie 1986/1987 i wynikająca stąd potrzeba uzupełnienia skali
przemroŜeń u drzew i krzewów. Biuletyn Ogrodów Botanicznych, Muzeów i
Zbiorów, vol. 1: 55.
MONDER M.J. 1999. Kolekcja róŜ Ogrodu Botanicznego PAN w Warszawie. Biuletyn Ogrodów Botanicznych 8: 17-27.
MONDER M. J. 2004. Overwintering of historical roses from the collection of the Botanical Garden of the Polish Academy of Sciences in Warsaw after frosty winter
2002/2003. Bulletin of Botanical Gardens 13: 199-207.
NOWIŃSKI M. 1977. Dzieje roślin i upraw ogrodniczych. PWRiL, Warszawa:
186-190.
Słowa kluczowe: stare róŜe, kolekcja, ocena
Streszczenie
W kolekcji róŜ Ogrodu Botanicznego CZRB PAN spośród zgromadzonych
obecnie 455 obiektów 111 stanowią historyczne, będące przedstawicielami
większości uprawianych i wyhodowanych grup ogrodowych róŜ. Do róŜ
historycznych zaliczone te, które pojawiły się w uprawie od staroŜytności do
czasu zakończenia II Wojny Światowej. Wśród nich znajdują się m.in. odmiany
róŜy damasceńskiej (Rosa damascena MILL.), róŜy francuskiej (R. gallica L.),
M.J. Monder
494
róŜy białej (Rosa alba L.), róŜy Ŝółtej (R. foetida HERRM), róŜy gęstokolczastej
(R. pimpinellifolia L.); odmiany z grup powstałych w XIX wieku, np. burbońskich
(R. ×borboniana DESP.), remontantów (R. ×bifera (POIR) PERS.). W kolekcji
ocenia się uszkodzenia spowodowane przez mróz, notuje termin kwitnienia i
wysokość krzewów, uwagi dotyczące pielęgnacji oraz poraŜenia przez choroby i
szkodniki. Większość odmian charakteryzuje się długim okresem
dekoracyjności krzewów, dobrą Ŝywotnością i znaczną odpornością na mróz i
choroby. Wymagają mniej pielęgnacji niŜ przeciętne nowoczesne róŜe parkowe
i pnące. Stanowią cenne uzupełnienie doboru krzewów dla załoŜeń
zabytkowych i naturalistycznych oraz bogaty materiał genetyczny do hodowli
nowych odmian.
GENETIC RESOURCES AND EVALUATION OF SELECTED
HISTORICAL ROSES
Marta Joanna Monder
Botanical Garden - Center for Biological Diversity Conservation
of the Polish Academy of Sciences, Warszawa
Key words:
old roses, collection, evaluation
Summary
In the collection belonging to Botanical Garden, Polish Academy of
Sciences, Warsaw over 455 taxa varieties of roses are gathered. Among them
111 species and varieties are historical roses, which represent the majority of
cultivated garden roses. The name historical rose was given to accessions
which were cultivated since ancient till the end of World War II. There are
among others: damaskus rose (Rosa damascena MILL.), gallica hybrids (R.
gallica L.), albas (R. alba L.), yellow rose (R. foetida HERRM), pimpinellifolia
hybrids (R. pimpinellifolia L.); varieties of groups created in XIX and XX century
e.g. burbons (R. ×borboniana DESP.), hybrid perpetuals (R. ×bifera (POIR)
PERS.). Within the collection the observations include: frost damages, time of
flowering, height of shrubs, remark concerning requirement and symptoms of
the diseases and pests. Majority of roses are characterized by a long-period
ornament of shrubs, good vigour, high frost resistance; they are also frost and
disease resistant. Moreover, historical roses have less requirement than the
modern shrub, rambler and climber roses. The historical roses are useful in
selection of shrubs particularly for parks, natural and ancient foundations.
Dr inŜ. Marta Monder
Ogród Botaniczny - Centrum Zachowania
RóŜnorodności Biologicznej PAN
ul. Prawdziwka 2
02-973 WARSZAWA
e-mail: [email protected]