Generator obrazu kontrolnego TV

F orum Czytelników
Generator obrazu kontrolnego TV
Prezentowany w artykule układ to najprostszy generator testowego sygnału wideo,
który posłużył mi do dostrojenia nadajnika
telewizyjnego (audio/video modulator Velleman-KIT), którego opis znajdował się
w EdW 06/2000. Na tym jednak nie kończą
się możliwości przedstawionego układu:
można za jego pomocą sprawdzić działanie
dowolnego telewizora wyposażonego
w wejście AV lub SCART, problem zestrojenia posiadanego sprzętu RTV stanie się
dziecinnie prosty.
Dzięki dużej prostocie (tylko 8 elementów) zrozumienie i montaż układu nie sprawi
problemu nawet najbardziej początkującemu
elektronikowi. W treści artykułu znajduje się
również skrócony opis sygnału wideo, co pozwoli zrozumieć sposób kodowania obrazu
telewizyjnego.
Opis układu
Kluczowym elementem urządzenia jest scalony generator sygnału wideo – BA7004.
Rysunek obudowy oraz funkcje poszczególnych wyprowadzeń zostały pokazane na
rysunku 1. Natomiast jego schemat blokowy widoczny jest na rysunku 2. Jak widać,
w jednej obudowie zawarte są wszystkie niezbędne bloki, zaczynając od oscylatora
a kończąc na buforze wyjściowym. Podstawowe dane
techniczne kości zostały zebrane w tabeli 1. Na uwagę
zasługuje również fakt, że
układ BA7004 nie wymaga
żadnego strojenia czy uruchamiania i po włączeniu Rys. 1
zasilania od razu generuje
sygnał wideo.
Rys. 2
PARAMETR
H-sync
Napięcie zasilania
Pobór prądu
Amplituda sygnału
Temperatura pracy
SYM.
HSYNC
Vcc
Ic
Vpp
TW
JEDN.
kHz
V
mA
V
o
C
MIN
—
8
4,5
1,7
-10
TYP.
15,625
9
9
1,9
—
MAX
—
13
12,5
2,1
75
Tab. 1 BA7004 – dane techniczne
Skrótowo omówię teraz wygląd sygnału wideo na podstawie przebiegu tworzonego
przez układ BA7004. Skupimy się na wyglądzie pojedynczej linii, dla której wygląd sygnału jest pokazany na rysunku 3. Na samym
początku warto zaznaczyć, że sygnał wideo
nie niesie informacji o położeniu punktów na
ekranie odbiornika, tylko o kolorze kolejnych
punktów. Gotowy obraz składany jest z pojedynczych 625 linii i my zajmiemy się sygnałem właśnie takiej linii. Układ BA7004 generuje przez cały czas jeden i ten sam sygnał
składający się z tych samych linii.
Patrząc na rysunek 3, możemy na samym początku zauważyć trwający 4µs
impuls na poziomie 0V. Jest to tak zwany
impuls synchronizacji poziomej, którego
zadaniem jest poinformowanie odbiornika, że zostaje nadawany obraz kolejnej linii. Po wysłaniu impulsu synchronizacji
generator na 8µs ustawia poziom
0,3V odpowiadający kolorowi czarnemu.
W tym czasie promień elektronów w kineskopie jest ustawiany na początku nowej linii. Następnie po impulsie synchronizacji
i czasie na ustawienie promienia elektronów
w odpowiednim miejscu generator wysyła
trwający dokładnie 52µs sygnał niosący informację o kolorze punktów w linii. Kolorowi
Rys. 3
czarnemu odpowiada poziom 0,3V, a kolor biały jest reprezentowany przez 1,0V.
Czyli jasność punktu jest wprost proporcjonalna do poziomu sygnału. Po dołączeniu opisywanego generatora do telewizora
na ekranie zobaczymy dwa białe, pionowe
pasy ustawione mniej więcej na środku.
Schemat generatora został przedstawiony na rysunku 4. Dioda D1 spełnia rolę sygnalizatora, czy jest obecne napięcie zasilania. Układ BA7004 do poprawnej pracy wymaga rezonatora ceramicznego (X1) o częstotliwości 500kHz oraz dwóch kondensatorów C1, C2. Przełącznik S1 umożliwia podanie na wyjście VIDEO OUT sygnału
z dwóch źródeł: z układu BA7004 oraz
z wejścia VIDEO IN. Takie rozwiązanie pozwala na stałe podłączenie układu do nadajnika, co jeszcze bardziej upraszcza i skraca
czas zestrajania nadajnika z telewizorem.
Rys. 4
Montaż i uruchomienie
Układ można zmontować na płytce uniwersalnej. Poprawnie zmontowany nie wymaga
żadnego uruchamiania i działa bezpośrednio
po podłączeniu zasilania.
Marcin Osiniak
Wykaz elementów
R1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330Ω
R2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1kΩ
C1,C2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4,7nF
C3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1µF/16V
D1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .LED
IC1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .BA7004
58
E l e k t ro n i k a d l a Ws z y s t k i c h