Grzechy polskiej edukacji (3)
Transkrypt
Grzechy polskiej edukacji (3)
Wykorzystywanie zdjęć w internecie Często można zadawać sobie pytania kiedy i jak można wykorzystywać zdjęcia w internecie czy można rozpowszechniać lub zapożyczać sobie zdjęcia znalezione w internecie, czy w końcu jak to jest z rozpowszechnianiem zdjęć, na którym jest więcej osób. Czy w takich sytuacjach zawsze konieczna jest zgoda przedstawionych osób na wykorzystanie ich wizerunku? Tematyka ta jest bardzo szeroka, dlatego ze względu na długość opracowania w niniejszym artykule przedstawione zostaną odpowiedzi na najważniejsze i najczęściej pojawiające się pytania. Jakie zdjęcia podlegają ochronie prawnej? Zgodnie z obowiązującym prawem autorskim chronione będą tylko takie zdjęcia, które będą zaliczane do utworów w rozumieniu tego prawa. Ustawa natomiast definiuje utwór jako każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu jego wyrażenia. Zatem niestety nie wszystkie fotografie będą chronione. Zaliczać do chronionych będziemy zdjęcia, jeżeli będą spełniały cechy utworu w szczególności jeżeli będą indywidualne, oryginalne i twórcze. Podkreślić należy natomiast, że fotografia, żeby została sklasyfikowana jako utwór nie musi być dziełem sztuki i nie musi posiadać walorów twórczości na poziomie artyzmu, ani przedstawiać wysokiej wartości czy mieć konkretnego przeznaczenia lub funkcji. Nie będzie miało również znaczenia czy zdjęcie zostało wykonane przez profesjonalnego fotografa czy zostało zrobione prywatnie. Ocena czy dane zdjęcie będzie utworem nigdy nie może opierać się na subiektywnej ocenie tego faktu przez osobę kopiującą takie zdjęcie, ale najczęściej to sąd będzie dokonywał takich ustaleń. Proszę jednak pamiętać, że nawet jeżeli zdjęcie nie będzie utworem i nie będzie chronione prawem autorskim, to nie znaczy to, że wcale nie będzie w żaden sposób chronione innymi prawami. Oprócz prawa autorskiego przepisami, które będą chroniły dzieła niebędące utworami, będziemy mogli znaleźć przykładowo w Kodeksie Cywilnym czy ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Czy wystawianie zdjęć w internecie przez autora powinno być rozumiane jako jego zgoda na ich rozpowszechnianie? Samo umieszczanie przez autora zdjęć w internecie nie może być interpretowane równoznacznie z automatycznym udzieleniem przez niego zgody na ich upublicznianie czy innego rodzaju rozpowszechnianie. Ponadto twórca może żądać wynagrodzenia za rozpowszechnianie jego zdjęć. W związku z tym proszę bardzo ostrożnie podchodzić do rozpowszechniania zdjęć znalezionych przypadkowo w internecie. Czy należy wskazywać autora zdjęcia? Zgodnie z prawem autorskim autorowi fotografii, jak i jego współautorom, przysługiwać będą prawa osobiste i majątkowe. Chodzić tu będzie przede wszystkim o prawo autora do wskazywania go jako twórcy utworu, decydowania o tym czy będzie podpisywał utwór prawdziwym imieniem i nazwiskiem, czy pseudonimem, prawo decydowania o sposobie korzystania z utworu, czy prawo do żądania wynagrodzenia za korzystanie z utworu i inne. Dlatego przypisywanie sobie autorstwa nieswoich zdjęć będzie bezprawne. Jakie są prawa osób przedstawionych na zdjęciu? Zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych, rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dn. 19.12.2002r. zdefiniował wartość chronioną przez prawo do wizerunku w następujący sposób: „dobrem chronionym jest autonomia każdej osoby w zakresie swobodnego rozstrzygania, czy i w jakich okolicznościach jej wizerunek może być Z cyklu „ Po lewej stronie” (19) Grzechy polskiej edukacji (3) Dyplomy bez pokrycia, doktoranci bez perspektyw Tak zwany boom edukacyjny lat 90. XX wieku był możliwy dzięki pojawieniu się dziesiątków prywatnych szkół wyższych. Nie wszystkie z nich działały z myślą o misji edukacyjnej. Część szkół, nastawiona głównie na pozyskanie dochodów, prowadziła fikcyjną edukację akademicką. Dyplomy wydawane przez te uczelnie nie mają pokrycia w kompetencjach absolwentów. W praktyce oznacza to kolejne ogniwo rozwarstwienia w systemie edukacji. Młodzież z małych miejscowostrona 8 ści, której nie stać na utrzymanie w dużym mieście akademickim, wybiera szkoły wyższe najbliżej miejsca zamieszkania. Płaci za studia i otrzymuje często dyplom bez pokrycia. Odrębnym problemem staje się nadprodukcja doktorantów. W latach 90. uczelnie w całym kraju kształciły łącznie ok. trzech tysięcy doktorantów, w 2010 roku liczba ta wynosiła ponad 32 000. Trudno oprzeć się wrażeniu, że zjawisko to łączy się przede wszystkim z chęcią pozyskania pieniędzy przez uczelnie. Młodzi ludzie podejmują studia doktoranckie nie tylko dla prestiżu, rozpowszechniany“. Natomiast zgoda osoby, której wizerunek ma być rozpowszechniany może być wyrażona w dowolny sposób: ustnie, pisemnie, czy nawet w formie aktu notarialnego. Istotne jest, żeby osoba taka była świadoma, że jej wizerunek będzie rozpowszechniany oraz żeby znała miejsce i czas tego rozpowszechniania. Należy pamiętać, że jeżeli zgoda taka zostanie udzielona, to będzie to wyłączało bezprawność osoby rozpowszechniającej wizerunek. Kiedy nie jest potrzebna zgoda na publikację wizerunku? Ustawa wskazuje także wyjątki kiedy zgoda na rozpowszechnianie wizerunku nie jest wymagana. Przepisy wskazują następujące przypadki: po pierwsze osoby, które otrzymały umówioną zapłatę za pozowanie, po drugie osoby powszechnie znane, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nich funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych oraz po trzecie osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz czy publiczna impreza. Zgodnie z przepisami domniemuje się, że jeżeli osoba pozowała za pobraniem wynagrodzenia to traktuje się to tak, jakby udzieliła zezwolenia na rozpowszechnianie wizerunku, o ile model wyraźnie nie zastrzegł inaczej. Należy jednak podkreślić, że poprzez domniemanie to nie może ucierpieć prawo osobiste, chronione przepisami kodeksu cywilnego (czyli przykładowo prawo prywatności, czy do czci). Podobnie jest w przypadku osób, które „stanowią jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza”, są one pozbawione prawa do decydowania o rozpowszechnianiu swojego wizerunku. Zgromadzenie będzie definiowane jako większa, publiczna grupa ludzi, natomiast impreza publiczna jako impreza dostępna dla większego, niezamkniętego kręgu. Należy zwrócić uwagę, że wyłączenie to nie będzie skuteczne w przypadku kadrowania pojedynczych osób na imprezie publicznej (np. zdjęcie konkretnej jednej osoby na meczu piłki nożnej). Czyli zezwolenia nie będzie wymagało rozpowszechnienie takiego wizerunku jeśli stanowi on element nieistotny w całości, który w ale głównie z myślą o lepszej sytuacji na rynku pracy. Ani szkolnictwo wyższe, ani gospodarka nie są w stanie wchłonąć tej liczby doktorów. Umasowienie studiów doktoranckich doprowadziło do powstania licznej grupy osób bez możliwości wykorzystania swoich umiejętności, tworzących swoisty prekariat akademicki.60 Lewica dla Polski Przedszkola i edukacja równych szans Lewica świadoma wyzwań cywilizacyjnych XXI wieku opowiada się za szkołą egalitarną, świecką, tolerancyjną, nowoczesną. Wyrównywanie szans edu kacyjnych jest najefektywniejsze na wczesnych etapach edukacji. Konieczne jest zatem objęcie opieką przedszkolną wszystkich dzieci w wieku 3–5 lat w publicznych placówkach, o rozwiniętej Centrum Ochrony Prawnej Infolinia 801 003 138 razie usunięcia nie zmieniłby charakteru przedstawionego obrazu, czyli np. tysiące ludzi na trybunie meczu piłkarskiego. Istotna będzie w tym przypadku zdolność rozpoznania konkretnego widza. Co zrobić, gdy bezprawnie wykorzystano nasz wizerunek? Osoba, której wizerunek został wykorzystany bez jej zgody może dochodzić swoich praw najczęściej na gruncie przepisów kodeksu cywilnego oraz ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Nie ma natomiast tutaj znaczenie czy bezprawne rozpowszechnienie wizerunku nastąpiło w internecie, czy poza nim. W pierwszej kolejności osoba poszkodowana powinna domagać się zaniechania rozpowszechniania jej wizerunku. Osoba, której wizerunek został bezprawnie rozpowszechniony będzie miała po spełnieniu konkretnych przesłanek przykładowo prawo do usunięcia skutków naruszenia prawa do wizerunku, otrzymania nawet trzykrotności wartości wynagrodzenia za wykorzystanie wizerunku, czy otrzymania odszkodowania za doznaną krzywdę związaną z naruszeniem. Przypominamy, że osoby posiadające Ochronę Prawną CDO24 mogą zawsze, na bieżąco zasięgnąć dodatkowych informacji w departamencie prawnym CDO24 pod numerem telefonu 801 003 138, który działa codziennie od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 16.30. Pozostałe osoby zainteresowane posiadaniem ochrony prawnej zapraszamy do zapoznania się z ofertą CDO24 na stronie internetowej www. cdo24.pl. Monika Weingärtner Informujemy, że artykuł ten nie jest opinią prawną i nie może nie może służyć jako ekspertyza przed żadnym sądem, urzędem czy osobą prywatną. Proszę pamiętać, że ze względu na długość opracowanie artykuł dostarcza jedynie informacji ogólnych, które w konkretnym przypadku nie mogą zastąpić porady prawnej. funkcji wyrównawczych i integracyjnej. Należy podnieść jakość opieki przedszkolnej przez zmniejszenie liczby dzieci w oddziałach, zwiększenie liczby psychologów dziecięcych, rozwój programów kompensacyjnych. Etap edukacji przedszkolnej powi nien usuwać deficyt wynikający ze społecznego położenia rodziców dziecka. Edukacja przedszkolna powinna być finansowana z budżetu państwa. cdn Źródło: „Lewica dla Polski” - Materiał zebrany i opracowany z okazji Kongresu Polskiej Lewicy przez Radę Polityczno-Programową Sojuszu Lewicy Demokratycznej z udziałem partii, organizacji i związków zawodowych, które zadeklarowały udział w Kongresie Polskiej Lewicy.