WSPOMNIENIE CHRZTU PAŃSKIEGO

13 stycznia 2017 r. – Piątek
WSPOMNIENIE CHRZTU PAŃSKIEGO
In Commemoratione Baptismatis Domini Nostri Jesu Christi – II classis
Tempora: Feria VI infra Hebdomadam I post Epiphaniam
13 stycznia 2017r. – kolor szat biały - Piątek – WSPOMNIENIE
CHRZTU PAŃSKIEGO. (2. kl.) Msza wł., Gloria, Cr do, prefacja o Objawieniu Pańskim, bez Communicantes wł.
Najstarszej tradycji tego święta należy szukać w liturgii Kościoła
wschodniego, ponieważ (pomimo wyraźnego udokumentowania w Ewangeliach) chrzest Jezusa nie posiadał w liturgii rzymskiej oddzielnego święta.
Dekretem Świętej Kongregacji Obrzędów z 23 marca 1955 r. ustanowiono
na dzień 13 stycznia, w miejsce dawnej oktawy Epifanii, wspomnienie
chrztu Jezusa Chrystusa. Posoborowa reforma kalendarza liturgicznego w
1969 r. określiła ten dzień jako święto Chrztu Pańskiego. Pominięto wyrażenie "wspomnienie" i przesunięto jego termin na niedzielę po 6 stycznia.
Teksty modlitw związane ze świętem Chrztu Pańskiego odzwierciedlają
bardzo dokładnie i szczegółowo przekazy Ewangelii. Podkreślają przy tym
związek tego święta z uroczystością Epifanii, czyli Objawienia Pańskiego.
Chrystus już jako dorosły, 30-letni mężczyzna, przychodzi nad brzeg Jordanu, by z rąk Jana Chrzciciela, swojego Poprzednika, przyjąć chrzest.
Chociaż sam nie miał grzechu, nie odsunął się od grzesznych ludzi: wraz z
nimi wstąpił w wody Jordanu, by dostąpić oczyszczenia. W ten sposób
uświęcił wodę. Opis chrztu Pana Jezusa zostawili nam wszyscy trzej synoptycy. Najszczegółowiej to wydarzenie zrelacjonował nam św. Mateusz. W
dniu chrztu Jezus został przedstawiony przez swojego Ojca jako Syn posłany dla dokonania dzieła zbawienia. Misję Chrystusa potwierdza swym
świadectwem Bóg Ojciec. Zamknięte przez grzech Adama niebiosa otwierają się, na Jezusa zstępuje Duch Święty. Z nieba daje się słyszeć jednoznaczny głos: Tyś jest mój Syn umiłowany, w Tobie mam upodobanie.
Chrzest Chrystusa w Jordanie Od uroczystego aktu chrztu Chrystus rozpoczął swoją misję nauczycielską, którą św. Piotr, przygotowując do przyjęcia chrztu rodzinę rzymskiego urzędnika Korneliusza, opisał w następujących słowach: "Znacie sprawę Jezusa z Nazaretu, którego Bóg namaścił
Duchem Świętym i mocą. Przeszedł On dobrze czyniąc i uzdrawiając
wszystkich, którzy byli pod władzą diabła, dlatego że Bóg był z Nim" (Dz
10, 38). Jezus miał wtedy trzydzieści lat, gdyż dopiero od tego wieku zwyczaj żydowski pozwalał występować publicznie przed ludem i nauczać.
Uważano, że od trzydziestu lat rozpoczyna się pełnia dojrzałości męskiej.
Mówimy o mężczyznach, gdyż kobiety nigdy nie miały prawa zabierać głosu publicznie. W tym wydarzeniu mamy też pierwsze w historii świata pojawienie się w postaci widzialnej całej Trójcy Świętej: Bóg Ojciec przemawia, Syn Boży jest w postaci ludzkiej, a Duch Święty pojawia się nad Nim
w postaci gołębicy (epifania trynitarna). Św. Jan Apostoł podaje nam
miejsce, gdzie miał być Pan Jezus ochrzczony: "Działo się to w Betanii po
drugiej stronie Jordanu, gdzie Jan udzielał chrztu" (J 1, 28). Jako dawną
Betanię Zajordańską (była bowiem także Betania Przedjordańska ok. 3 km
od Jerozolimy, gdzie mieszkał Łazarz z Marią i Martą) wskazuje się dzisiejsze Chirbet el Medesz, gdzie znajduje się potok, wpływający do Jordanu, mający wodę nawet w upalne lata. Tu według biblistów miał się ukrywać kiedyś Eliasz. Tu osiemset lat po nim miał wystąpić Jan Chrzciciel. W
pobliżu Jordan jest bardzo płytki, tak że tędy właśnie prowadził szlak ze
wschodu na zachód. Wykorzystał tę dogodną sytuację Jan Chrzciciel, aby
zwiastować Mesjasza i przygotować na Jego przyjście serca ludzkie. Rytualne obmycia były znane w starożytności u wielu ludów. Był to zewnętrzny
znak wewnętrznej odmiany, żalu za popełnione grzechy i gotowości zadośćuczynienia za nie. Był to krzyk tęsknoty duszy, aby Bóg w swoim miło-
sierdziu oczyścił ją z win, jak woda oczyszcza ciało z brudu zewnętrznego,
materialnego. W Babilonii istniało święte miasto Eridu, dokąd spieszyły
tłumy, aby się obmyć. W kulcie syryjskiego bóstwa Jannesa były sakralne
oczyszczenia w wodzie i ogniu. W egipskiej Księdze Umarłych spotykamy
najstarszy opis rytualnego obmycia niemowląt nowo narodzonych. Panowało więc już wtedy przekonanie, że człowiek rodzi się w jakiejś winie,
którą trzeba obmyć. W świątyni w Der-el-Bahri można do dnia dzisiejszego
oglądać plastycznie przedstawioną scenę rytualnych obmyć. Rytuał
oczyszczenia jest nadto znany w kulcie Demetry, Cybeli, Attisa i Mitry. Zachowany jest on powszechnie do dnia dzisiejszego w Indiach, gdzie do miasta świętego Benares udają się w celach rytualnych kąpieli w Gangesie
miliony wiernych bramińskich. Święto Chrztu Pańskiego z jednej strony
objawia nam Jezusa jako umiłowanego Syna Bożego, posłanego przez Ojca
w mocy Ducha Świętego dla zbawienia człowieka, z drugiej zaś strony kieruje uwagę na rzeczywistość naszego chrztu. W tym sakramencie bowiem
doświadczamy mocy zbawczej Chrystusa, która wyzwala z niewoli grzechów. Zostajemy także napełnieni Duchem Świętym i w ten sposób każdy z
nas staje się umiłowanym dzieckiem Bożym. Kościół obchodzi w ten sposób
święto narodzin milionów swoich dzieci, którym dała nowe, Boże życie
woda chrztu świętego. Istnieje nakaz liturgiczny, aby w Wielką Noc przystroić chrzcielnicę i pokazać ludowi jako kołyskę jego narodzin dla nieba.
Z tej okazji kapłan dokonuje wtedy uroczystego poświęcenia na oczach
ludu wody chrzcielnej. Tego dnia powinno się udzielać chrztu wszystkim
katechumenom. Temu służy również publiczne odnowienie obietnic chrztu
świętego wszystkich wiernych, zebranych w kościele. Wraz ze świętem
Chrztu Chrystusa kończy się liturgicznie okres Bożego Narodzenia. W Polsce jednak jest dawny zwyczaj przedłużania tego czasu do święta Ofiarowania Pańskiego obchodzonego 2 lutego. Dlatego do tego dnia można zachować szopkę w kościele i śpiewać kolędy. (brewiarz.pl)
2 klasy
Szaty białe
INTROITUS:
Ml 3,1; 1 Krn 29,12
Oto już nadszedł Władca naj- Ecce, advénit dominátor
wyższy: a w ręku Jego królewska Dóminus: et regnum in
władza i moc i rządy świata.
manu eius et potéstas et
impérium
Ps 71,1
Ps. Boże, przekaż swą władzę Deus, iudícium tuum Regi
Królowi i sądy swoje temuż po- da: et iustítiam tuam Fílio
tomkowi Króla. V. Chwała Ojcu. Regis. V. Glória Patri.
ORATIO:
Boże, Twój Jednorodzony Syn Deus, cuius Unigénitus in
objawił się w naszej cielesnej substántia nostræ carnis
naturze; spraw, abyśmy zostali appáruit:
præsta,
quaewewnętrzenie
przekształceni sumus; ut per eum, quem
przez Tego, którego zewnętrzne símilem nobis foris agnóvipodobieństwo do nas poznaliśmy: mus,
intus
reformári
Który z Tobą.
mereámur: Qui tecum.
LECTIO:
Iz 60,1-6
Powstań, Jeruzalem, i rozbłyśnij Surge, illumináre, Ierúsalem:
jasnością, bo przybywa światłość quia venit lumen tuum, et
twoja i chwała Pańska wzeszła glória Dómini super te orta
nad tobą. Bo oto ciemności okryją ziemię i mrok narody, nad
tobą zaś wzejdzie Pan i ujrzą
w tobie Jego chwałę. I będą poganie chodzić w świetle twoim,
a królowie
w blasku twego
wschodu. Podnieś wokoło twe
oczy, a oglądaj: wszyscy ci zgromadzili się, do ciebie przybyli.
Synowie twoi z daleka przybędą,
a córki twoje z boku powstaną.
Wtedy ujrzysz i promieniować
będziesz radością. Zadziwi się
i rozszerzy twe serce, gdy zwróci
się ku tobie bogactwo morza,
moc pogan do ciebie przybędzie.
Niby potop przykryje cię mnóstwo wielbłądów, dromaderów
z Madianu i Efy. Wszyscy
z Saby przybędą, przynosząc
złoto i kadzidło i głosząc chwałę
Panu.
GRADUALE:
Wszyscy ze Saby przyjdą, złoto
i kadzidło przynosząc i chwałę
Pańską rozgłaszając.
V. Powstań, Jeruzalem i zajaśniej: bo chwała Pańska wzeszła
nad tobą.
ALLELÚIA:
Alleluja, alleluja. Ujrzeliśmy
gwiazdę Jego na wschodzie
i przybyliśmy z darami pokłonić
się Panu. Alleluja.
EVANGELIUM:
Onego czasu ujrzał Jan nadchodzącego Jezusa i rzekł: «Oto Baranek Boży, oto, który gładzi
grzech świata. To Ten, o którym
mówiłem: po mnie przyjdzie
mąż, który stał się przede mną,
bo pierwej był, niźli ja. Jam Go
wprawdzie nie znał, alem dlatego przyszedł chrzcząc wodą, aby
est. Quia ecce, ténebræ opérient terram et caligo pópulos: super te autem oriétur
Dóminus, et glória eius in te
vidébitur. Et ambulábunt
gentes in lúmine tuo, et reges in splendóre ortus tui.
Leva in circúitu óculos tuos,
et vide: omnes isti congregáti
sunt, venérunt tibi: fílii tui
de longe vénient, et fíliæ tuæ
de látere surgent. Tunc
vidébis et áfflues, mirábitur
et dilatábitur cor tuum,
quando convérsa fúerit ad te
multitúdo maris, fortitúdo
géntium vénerit tibi. Inundátio camelórum opériet
te dromedárii Mádian et
Epha:
omnes
de
Saba
vénient, aurum et thus
deferéntes,
et
laudem
Dómino annuntiántes.
Iz 60,6.11
Omnes de Saba vénient, aurum et thus deferéntes, et
laudem Dómino annuntiántes.
V. Surge et illumináre,
Ierúsalem: quia glória Dómini super te orta est.
Allelúia, allelúia
Mt 2,2
Vídimus stellam eius in
Oriénte, et vénimus cum
munéribus adoráre Dóminum. Allelúia.
J 1,29-34
In illo témpore: Vidit Ioánnes Iesum veniéntem ad se,
et ait: Ecce Agnus Dei, ecce,
qui tollit peccátum mundi.
Hic est, de quo dixi: Post me
venit vir, qui ante me factus
est: quia prior me erat. Et
ego nesciébam eum, sed ut
manifestétur
in
Israël,
mógł się okazać Izraelowi». I dał
Jan świadectwo mówiąc: «Widziałem Ducha zstępującego
z nieba jak gołębicę i spoczął na
Nim. A jam Go nie znał, ale Ten,
który mię posłał chrzcić wodą,
powiedział mi: Na kogo ujrzysz,
iż zstępuje Duch i zostaje na
nim, ten jest, który chrzci Duchem Świętym. I sam to widziałem, i dałem świadectwo, że On
jest Synem Bożym».
OFFERTORIUM:
Królowie Tarszisz i wysp przyniosą dary, królowie Arabii
i Saby złożą daninę. I oddadzą
mu pokłon wszyscy królowie,
wszystkie narody będą mu służyły.
SECRETA:
Składamy Ci, Panie, ofiary ku
uczczeniu objawienia się Syna
Twojego, który stał się człowiekiem, i pokornie prosimy: aby
Pan nasz Jezus Chrystus, Twórca tych darów, raczył je w swym
miłosierdziu
przyjąć:
Który
z Tobą.
PRAEFATIO DE EPIPHANIA
DOMINI:
Zaprawdę godne to i sprawiedliwe, słuszne i zbawienne, abyśmy zawsze i wszędzie Tobie
składali dziękczynienie, Panie,
Ojcze święty, wszechmogący,
wieczny Boże: Albowiem kiedy
Jednorodzony Syn Twój ukazał
się w naszej śmiertelnej naturze,
udzielił nam na nowo światła
swej nieśmiertelności. Przeto
z Aniołami i Archaniołami,
z Tronami i Państwami oraz ze
proptérea veni ego in aqua
baptízans. Et testimónium
perhíbuit Ioánnes, dicens:
Quia vidi Spíritum descendéntem quasi colúmbam
de coelo, et mansit super
eum. Et ego nesciébam eum:
sed qui misit me baptizáre in
aqua, ille mihi dixit: Super
quem víderis Spíritum descendéntem, et manéntem
super eum, hic est, qui baptízat in Spíritu Sancto. Et
ego vidi: et testimónium
perhíbui, quia hic est Fílius
Dei.
Ps 71,10n
Reges Tharsis, et ínsulæ
múnera ófferent: reges Arabum et Saba dona addúcent:
et adorábunt eum omnes reges terræ, omnes gentes
sérvient ei.
Hóstias tibi, Dómine, pro nati Fílii tui apparitióne deférimus, supplíciter exorántes: ut, sicut ipse nostrórum
auctor est múnerum, ita sit
ipse miséricors et suscéptor,
Iesus Christus, Dóminus noster: Qui tecum.
Vere dignum et iustum est,
æquum et salutáre, nos tibi
semper et ubique grátias
agere: Dómine sancte, Pater
omnípotens, ætérne Deus:
Quia, cum Unigenitus tuus in
substántia nostræ mortalitátis appáruit, nova nos
immortalitátis suæ luce reparávit. Et ídeo cum Angelis
et Archángelis, cum Thronis
et Dominatiónibus cumque
omni milítia coeléstis exérci-
wszystkimi hufcami wojska niebieskiego śpiewamy hymn ku
Twej chwale, wołając bez końca:
COMMUNIO :
Ujrzeliśmy gwiazdę Jego na
wschodzie i przybyliśmy z darami pokłonić się Panu.
POSTCOMMUNIO:
Prosimy Cię, Panie, niech nas
uprzedza zawsze i wszędzie niebiańskie światło: abyśmy czystym wejrzeniem przeniknęli
i z należną pobożnością przyjęli
misterium, w którym pozwoliłeś
nam uczestniczyć. Przez Pana.
tus hymnum glóriæ tuæ
cánimus, sine fine dicéntes:
Mt 2,2
Vídimus stellam eius in
Oriénte, et vénimus cum
munéribus adoráre Dóminum.
Coelésti lúmine, quaesumus,
Dómine, semper et ubíque
nos praeveni: ut mystérium,
cuius nos partícipes esse voluísti, et puro cernámus
intúitu, et digno percipiámus affectu. Per Dominum.