POWSTRZYMAJMY NISKĄ EMISJĘ Czym jest niska

POWSTRZYMAJMY NISKĄ EMISJĘ
Czym jest niska emisja?
Mianem niskiej emisji określana jest emisja komunikacyjna oraz emisja pyłów i
szkodliwych gazów pochodząca z lokalnych kotłowni węglowych (kominy znajdujące się na
wysokości nie większej niż 40 m) i domowych nieefektywnych pieców grzewczych, w
których jako paliwo używany jest głównie tani węgiel o złej charakterystyce i niskich
parametrach grzewczych. W miejscowościach o słabej wentylacji niska emisja jest główną
przyczyną powstawania smogu, który zwiększa zachorowalność oraz śmiertelność związaną z
chorobami układu krążenia i oddychania.
Duża ilość kominów o niewielkiej wysokości powoduje, że wprowadzane do środowiska
zanieczyszczenia są bardzo uciążliwe, z uwagi na ich gromadzenie się w miejscu
powstawania.
Niska emisja jest przyczyną pojawienia się w powietrzu wielu szkodliwych substancji,
wśród których można wyszczególnić:
 pyły zawieszone,
 dwutlenek siarki (SO2) – jedna z głównych przyczyn powstawania kwaśnych deszczy,
 tlenki azotu (NOx), w tym dwutlenek azotu – jedne z przyczyn powstawania dziury
ozonowej i smogu,
 wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (m. in. benzo-α-piren) – substancje
rakotwórcze, powodujące silne zatrucia i bezpłodność,
 tlenek i dwutlenek węgla (CO i CO2).
Spośród wymienionych zanieczyszczeń emitowanych ze spalania paliw stałych do
szczególnie niebezpiecznych zaliczane są pyły. Drobne frakcje pyłów o średnicy do 10 µm
(tzw. pyły zawieszone) zawierają metale ciężkie, a na swojej powierzchni adsorbują
wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, dioksyny i furany. Drobne frakcje pyłu do 10
µm, tzw. pyły PM2,5 oraz PM10, przenikają do płuc i są odpowiedzialne za choroby układu
oddechowego, układu krążenia oraz różnego rodzaju alergie. Jak wynika z raportów
Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), długotrwałe narażenie na działanie drobnych pyłów
zawieszonych (PM2,5 i PM10) skutkuje skróceniem średniej długości życia. Należy
podkreślić, że pyły oddziałują szkodliwie nie tylko na zdrowie ludzkie, ale także na
roślinność, zwierzęta, gleby i wodę.
Efekty nadmiernej niskiej emisji są najbardziej odczuwalne w okresie zimowym, w pełni
sezonu grzewczego. Tworzenie się zastoisk zimnego powietrza, częste inwersje temperatury,
większa liczba dni z przymrozkiem i mrozem, cisze atmosferyczne i słabe wiatry, powodują
niekorzystne warunki rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń. Lokalnie występujące
niekorzystne warunki rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń związane z zabudową miejską
(np. kaniony uliczne), a także położeniem geograficznym miasta, sprawiają, że niska emisja
jest zjawiskiem szczególnie niebezpiecznym, pomimo, że w obiegowej opinii „powietrza nie
widać”.
Na Śląsku najmocniejsze skutki niskiej emisji to:
 kwaśne deszcze – to właśnie na Śląsku pojawia się najwięcej kwaśnych deszczy silnie
zanieczyszczających glebę i wodę, oddziałujących pośrednio na stan środowiska w
regionie,
 zawartość CO2 w powietrzu – powietrze na Śląsku zawiera ok. 1/3 całości wyemitowanego
w Polsce dwutlenku węgla,
 smog – pojawia się on bardzo często (szczególnie zimą) w wielu miastach województwa
śląskiego,
 zwiększenie ilości chorych (w tym przewlekle) na choroby układu oddechowego i
krążenia.
Można bez wahania stwierdzić, iż niska emisja znacząco przyczynia się do
zachorowalności oraz pogarsza samopoczucie ludzi mocno wpływając przez to na jakość ich
życia. Podobnie rzecz ma się ze zwierzętami, które w miejscach intensywnie pojawiającej się
niskiej emisji są słabsze i częściej zapadają na różnorakie choroby.
W jaki sposób walczyć z niską emisją?
Ograniczenie niskiej emisji można osiągnąć poprzez:
 likwidację indywidualnych źródeł ciepła i podłączenie budynku do miejskiej sieci
ciepłowniczej,
 wymianę kotłów centralnego ogrzewania i instalacji centralnego ogrzewania (np. na kotły
gazowe, olejowe, na biomasę, kotły na ekogroszek, urządzenia grzewcze zasilane energią
elektryczną),
 docieplenie przegród zewnętrznych (ścian, stropodachów) budynku oraz wymianę okien i
drzwi wejściowych,
 zastosowanie alternatywnych źródeł ciepła (kolektorów słonecznych, pomp ciepła).
Niezwykle istotne jest również utrzymanie w dobrym stanie technicznym urządzeń i
instalacji grzewczych oraz spalanie paliw odpowiednich dla danego rodzaju kotła, co pozwala
także na ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza. Szczególnie niebezpieczne dla
zdrowia jest spalanie odpadów z tworzyw sztucznych np. butelek typu PET, worków
foliowych, opakowań typu Tetra Pak, odpadów z gumy, lakierowanego drewna, mebli itp.
Palenie śmieci jest niekorzystne także dla pieca i przewodów kominowych. Na ściankach
osadza się trudna do usunięcia tzw. sadza mokra, co może prowadzić do zapalenia się
przewodów, a w ostateczności do pożaru całego domu. Zatkane kominy stanowią również
przyczynę zatruć niewidocznym i bezwonnym tlenkiem węgla (czadem).
Ekologiczne źródła ciepła podbijają światowy rynek energetyki. Mnożą się nowoczesne
rozwiązania wykorzystujące odnawialne źródła energii. Śmiało można stwierdzić, że
„ekoenergetyka” jest coraz bardziej popularna. Jeszcze niedawno odnawialne źródła energii
nie były zbyt często spotykane. Obecnie na dużą skalę wykorzystuje się już biomasę, energię
słoneczną czy geotermalną.
Korzyści płynące z likwidacji niskiej emisji
Eliminacja niskiej emisji niesie ze sobą szereg wymiernych korzyści zdrowotnych i
społecznych. Nawet najmłodsi wiedzą, że czyste powietrze – a tym samym czyste środowisko
– wpływa pozytywnie na zdrowie i rozwój człowieka. Niska emisja jest problemem, który
dotyka nie tylko osoby bezpośrednio przyczyniające się do jej powstania, ale całe lokalne
społeczności. Gazowe lub pyłowe polutanty mogą skazić wszystkie komponenty środowiska i
– co jest niezwykle istotne – utrzymywać się w atmosferze przez okres nawet kilku lat.
Dlatego też, ograniczenie zanieczyszczenia powietrza jest bardzo ważnym krokiem
prowadzącym do poprawy jakości życia społeczeństwa.
Na korzyści zdrowotne i społeczne wynikające z ograniczenia, a w następstwie tego
eliminacji emisji szkodliwych pyłów i gazów do atmosfery, składa się wiele czynników. Do
takich czynników zaliczyć można:
 poprawę jakości życia lokalnego społeczeństwa,
 pozytywny wpływ na stan zdrowia ludności,
 czyste środowisko,
 zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej danego obszaru,
 poprawę walorów turystycznych i klimatycznych miejscowości,
 ograniczenie kosztów leczenia chorób oraz renowacji budynków i zabytków.