Makuch J.

"Zintegrowany system transportu miejskiego"
transport
komunikacja zbiorowa
priorytet
Jacek Makuch1
!"
#
Streszczenie
$ #
$ %!& '( ( #$
"
)
systemów komunikacji zbiorowej opartych na tramwajach,
autobusach i trolejbusach pomimo inwestycji dokonywanych w tym
# (&
" #$ " %
( *
(+ ' $
#
#
( #"
%
(
'
%
#"
& #
#"
& ,!
#$ # % $
"&
procesowi.
!
!
$
"#
%
$
"
$ &
nowoczesny tabor i infrastruktura przystankowa,
%
%
'
(
nowoczesne systemy nadzoru ruchu pojazdów KZ,
nowoczesne systemy stero
"
)
(
$
(
(
'(
'
'
(
$
$' " *$
(
wynikiem nieustannego wzrostu liczby zarejestrowanych samochodów osobowych przy
'
$
strefach miejskich, w efekcie czego w okresach szczytów komunikacyjnych centralne
−
−
−
−
1
'"
( $ +%
# $
(#
'#
[email protected]
,
/
(+
+'
.
01(23!413# $ ( 56718 4034801(
1
(
tylko pojazdy komunikacji indywidualnej (w skrócie KI) lecz i zbiorowej.
#
('
'
9
":
'
&
−
/
niekonwencjonalnej (monorail, maglev),
− problemy organizacyjno-prawne w przypadku wykorzystania do przewozów
%
'
$
(
'
$/(
"
,
$
( $
(
'
9 %
";
(
'
$ '
(
$
$
( '
(
$
%$
9
( '
' /
%
$
+
(
9 '
"<
(
'
'
"
(
.
$
(
"
( '
%
(
(
niewykorzystany
!" #$%&'(systemów transportowych tych miast. W celu udowodnienia postawionej
(
%
'
(
'
"
) *+, -#$+#!"-+"./ #!'0'%&+0/%1/!"&'-23*
+
#
$
$ 4=6
$
(
")
$
!
$
"
W zakresie komunikacji autobusowej i trol
$
%
('
"
$
# $
0
>8?"
Podstawowym sposobem wydzielania pasów autobusowych oraz torowisk
$
")
(
(
''
$
2
"
% ('
%
(
"<
&
−
(
'
(
% $
%
$
−
9
('
(
(
%
stosowanych powszechnie w niektórych miastach w naszym kraju.
)
przyczyny:
−
(
'
$
@
(
!
$
'
$
−
(
(
'
−
9
(
9
(
(brak azyli dla pieszych), co
9
/
,
ruchu pojazdów KZ z ruchu ogólnomiejskiego jest znacznie szerszy:
− nawierzchnie jezdni w odmiennym kolorze,
−
%
' (
(
(
A
B "
8)
−
A
'
A&.
"
%
A! "
8(
C
$
%
!
$
'
3
"
0(
B "
0
$
&
Gouda (z lewej) i Amsterdam (z prawej).
−
$
D
Rapid Transit - rys.3),
$
!
D
CB, !C
Rys.3 Quito - pasy trolejbusowe jako osobne wydzielone jezdnie [2]
−
'
przejazd jedynie specjalnie dostosowanym pojazdom (rys.4),
B "
6.
!
(
−
−
'
>4?
ulic jednokierunkowych,
stosowanie
9
$
"
2"
4
B "
2B
!
pojazdów KZ [2]
#
'
(
9
$
'
'
";
/(
$
(
'
'
''
+"
Tymczasem przy tworzeniu wydzielonych pasów autobusowych i trolejbusowych
'
9
!
'
"
E"
Rys.6 Komunikacja autobusowa w Taipei przed i po wydzieleniu tras autobusowych [4]
pasy autobusowe, w sytuacji gdy
#
9
$
'
+
(
'
$
"2+1" (dwa pasy w przeciwnych kierunkach dla KZ i tylko jeden w jednym kierunku
+(
! "
1"
5
B "
1-
!
$
B
(
'
A058A
'
+
(
$
"F
'
9
9
+
(
'
+"
-
('
%
" $
(
'
niewykorzystana.
-
'( '
9
(
#
$
/
%
%
$
"-
(
$
9
$
433 E33
"D
$
.
D
torowe (rys.8).
B "
7D
'
(
9
$
'/
!
' / ".
6
"
u tramwajów w okresach szczytów na
)
'
'/
(
+
(
9
(
zakorkowania zjazdu. Co prawda w prawie o ruchu drogowym istnieje zapis o zakazie
''
'
(
(
/
(
"B
$
9
$
A
+!
'
$'
'/
A
"
G
+
'
"
Rys.9 Odmienny sposób oznakowania poprzecznych przejazdów przez pasy ruchu przeznaczone
$
&C
)
#
(
$
(
-
&
$
(
'
$
(
-
'
(
tramwajowymi umieszczonymi w ich osiach,
−
+
A
A
,
'
A+
$
'
$
"
A
8GG6
$
(
'
(
$
(
'
9
"H
(
poprzednia jak i obecna, nie zabrania zrezygnowania ze stosowania nawet tych dwóch
(
$
"
)
/
(
$
' 9
'
I
"
*
# $ "H '(
$
'
$
(
'
7
$
$
(
$
(
"-
6
";
866
'
$
(
$
0(
2
J
#
"
%
":
takiego stanu rzeczy jest
$
pojazdów, co w efekcie powoduje
"H '(
+(
−
$'
−
$
%
( '
w celu
/
&
(
$
"
'
(
9
>2(E?",
(
9
(
+(
KZ.
:
9
(
'
A
+
% A(
(
pojazdów KZ (uzyskanie minimalnych strat ich czasu), natomiast pozostali uczestnicy
(
9 A
A
(
$
$
$
"
)
9
cechy systemów stosowanych na kolei:
−
9
$'
(
−
9
9
A
9A
@
@ /(
−
9
(
−
9
$
'
'
9
9
(
A
A
$
/
9
'
9
% (
−
9
9
(
' /(
9
(
−
9
"
#
+
9
9
+
9
+"
8
)
9$
$'
$'
"<
%
$ 9%
!
"
9
$
'
9
9
(
%
/
'
'
/
$
9
"
"
B
'
(
&
−
$
(
$
( '
(
$
!
tak jak w Utrechcie (rys.10),
(
przemiennym kierunku ruchu,
B "
83 I
%
'
(
$ '
!
>1?
−
'
'
/
A
A!
$'
'
(
'
#
( H
.
−
$
#
+
'
'
9
$
$
"L "<
"
(
9A
'
$
"L ":
9
( "C
"L "<
$
$
!
$
(
"C
$
(
9
$
$
"C
9
$
$ 9
A(
$
9
<
$
+
$
"8K
$
(
"L ":
+
$
(
$
9
9
(
(
'
9
''
"L "
$ M
7
$
4
'
J
4 *+, -#$+#!"-+"./+$ #50'%&+036$7%1!"2 7 #.3*
#
(
!
'
"
Oprócz wspomnianego w poprzednim punkcie niskiego poziomu wydzielenia
$
&
−
$ $ (
(
@
'
(
−
zamiast w jednym wspólnym,
nieatrakcyjne przes
$ (
'
!
$
−
−
)
(
$
"
'
9
%
(
(
−
−
(
(
9
$
(
'
$
$
&
(
"
'A
A
sposób wydzielania pasów autobusowych i trolejbusowych; wprowadzanie linii
$
$
$
M
$
"
H
%
(
'
(
'
9('
( ' 9
'
$ 9(
$
")
('
9"<
(
'
'
"
,
$
13!
73! (
(
!
'
!
$
!
"+
$
(
'
(
'
A
A
$
"
%
"
#
'
' ('
'
!
!
9
' 9(
'
9
"
$
'
9
'
(
"
10
<
$
'
'
'
C
@
('
'
"
88 "
' 9 "<
/
#
13!
$
(
(
$
"H
$
(
'
(
9
$'
$
I"
!
' *
<
'
K
033
"
$
$
%
('
(
/
(
$
%
$
%
'
"H
('
/
%
'
"H$
'
"<
B "
88 C
!
#
$
'
$
(
'
9
C
!
dworcach kolejowych tych miast).
$
$
823
$
":
$
'
'
$
' /
"
80(
11
%
(
$
!
$
/
"
>6?
B "
80 C
)
'
9
'
'
wydzielonych
@
%
-
"B
%
!
'
(
$
$
9('
>7?
%
(
pasów autobusowych przez autobusy PKS
A
A(
"
$
9
'
(
$
9
D, "# # $
D,
"H
%
$
"4
"(
$
(
9
$ 9
'
lub
prywatnych
$"
!
8GG2
$ "K
nowe problemy:
−
$
zaprojektowanych PAT,
−
'
''
'
(
/
%
9 '
$
/
('
(
D,
"
%
$
$
(
'
komunikacji tramwajowej gdzie wskazane jest zastosowanie pasów autobusowych
$
CI-!, "
# $
"
84"
12
B "
84
)
!
'
#
$
>G?
9( '
$
"H
(
'
'
(
$
%
$
!
(
$
"
9
'
"
ieosygnalizowanych wyjazdów z
$
"
/
+
! ' "
$
tramwajami oraz wprowadzenie sposobów oznakowania pionowego i poziomego
"
8 .+'$' !" "9/.7:;#$+'<!0+"07 #7
'
9
%
$
%
%
$/ '
(
"<
%
$
$
'
$/" :
(
(
9
'
('
9
$ "
$
(
$'
$
$9
$$ D%
"
/"#
(
(
"
!
$&A
A(
!
$$
A":
13
$
&A
/
$ /N H '
$' 9
(
$
$(
9('
'
<
"L
'
9
9 '
9
9
"
(
(
'
9
'"
$
'
$
# $
"
"H '
(
(
faz oraz zrezygnowaniu z wydzielenia torowiska tramwajowego na odcinku ul.
$
$'
73
803
"<
+
"#
'
'
' '$
88
08
$
$
"
H
$
$('
01 O
$
'
(
' 14 O
$
$ ")
'
A
A
$
<
*$
(
@
$
03
"
$
"+
'
$
9
$' /";
A
A
"$
$
$ $
N;
'$
9
$
9
('
!
%
9
(
%
(
$
'
9
$
'
(
negatywy analizowanego zjawiska. Generalnie, czy przy opracowywaniu organizacji
'
9
/
+
(
9 $
N
(
$
$
9%
"
5. Podsumowanie
)
%
")
$
9 '
(
'
'
/
9
$/
(
+"L
(
9
"
/ '
9
(
'
zurbanizowanych stref miejskich. W segmencie miejskiego transportu indywidualnego
9
!
14
(
(
'
9
9
"
Literatura
[1] Makuch J.: "Pasy autobusowo-tram
obszarze centrum miasta", III Konferencja Naukowo-Techniczna "Problemy
$
A(
/0338"
[2] "Bus Rapid Transit. A Sourcebook for Policy-makers in Developing Cities", GTZ;
www.sutp.org/publications.aspx
[3] Monkiewicz S.: "Pasy autobusowe w Nagoji", Transport Miejski 10/92, str.: 7-10.
[4] Chang J., Chung H.: "Taipei Dedicated Bus Lane", International Seminar on
Human Mobility, Bogota, Colombia 2003; www.itdp.org/seminar.html
[5] Makuch J.: "Propozycja organizacji i sterowania ruchem ulicznym w centrach
$
A(++
%
A,
/
A(
!I /:
0330"
[6] Makuch J.: "Wycinkowy model organizacji i sterowania ruchem z priorytetem dla
$
A(+P
%
)
!
,
A,
/
A(
!I /
Zawodzie 2004.
[7] Kleevens P.-J. F., "Dynamic Traffic Management and Traffic Information in the
city of Utrecht".
[8] # $
:"
&A<
A(,
,
1!7=0330( "
& 00!48
A,
$
!
urbanisty", Technika Transportu Szynowego 9/2000, str.: 14-21.
[9] Makuch J.: "Propozycja zintegrowanego systemu pasów autobusowo# $ A(# $ 0333
"(
# $ 0334"
15