Pokrycie i odwodnienie dachu a izolacja akustyczna

RAPORT
FOTOWOLTAIKA
opracowanie: { Ryszard Stanok }
PRZYKRYCIE I ODWODNIENIE DACHU
A IZOLACJA AKUSTYCZNA.
WIELE HAŁASU O NIC?
Mówi się, że od muzyki piękniejsza jest tylko cisza. Tymczasem w każdym momencie do naszych uszu
dociera ogromna ilość fal dźwiękowych. Niepożądany, nieprzyjemny dźwięk bywa dokuczliwy do tego
stopnia, że uniemożliwia pracę i odpoczynek. Z hałasem spotykamy się praktycznie w każdym miejscu:
w pracy, w domu, na ulicy. Wywołuje on poczucie zmęczenia, zniechęcenie i ogólnie obniża sprawność
psychofizyczną, szczególnie, gdy trwa przez długi czas. Chcąc ochronić się przed problemem, nękającym
każdego z nas, powinniśmy budować domy o wysokiej izolacyjności akustycznej.
Nie trzeba nikogo przekonywać o konieczności wykonania izolacji termicznej,
natomiast konieczność przeciwdziałania hałasowi nie zawsze bywa uświadomiona, nawet przez samych wykonawców. Wydaje się, iż często przyjmowane
jest założenie, że samo ocieplenie dachu załatwi problem. Moim zdaniem jest
to tylko półprawda. W rzeczywistości pomijanie izolacji akustycznej – równie
ważnego aspektu! - może skutkować koniecznością dokonywania późniejszych
korekt, co jest oczywiście sytuacją niekomfortową.
Projektujący dachy często nie biorą pod
uwagę ich izolacyjności akustycznej,
nie uwzględniając również tych fal
dźwiękowych, których emisja ma swe
54
źródło w najbliższym otoczeniu budynku.
Prywatni inwestorzy, budując dom, skupiają uwagę na kosztach realizacji
budowy i późniejszej eksploatacji. Nieuwzględnianie w nich działań,
mających na celu zapewnienie komfortu akustycznego, jest tym bardziej
bolesne, że w ostatnich latach coraz częściej do celów mieszkaniowych
wykorzystuje się poddasza. Tym samym klienci rzadziej decydują się na
nieużytkowy strych, co ma swoje konsekwencje. Pomieszczenia znajdujące się bezpośrednio pod dachem są najbardziej narażone na dźwięki
wywołane opadami atmosferycznymi (deszcz, grad), uderzeniami wiatru,
pracą konstrukcji, a także hałasem komunikacyjnym, przelotem samolotów
i innymi dokuczliwymi zakłóceniami.
O stopniu tłumienia hałasów docierających z zewnątrz w dużej mierze
decyduje właściwe rozwiązanie konstrukcyjne dachu i rodzaj jego pokrycia.
Z mojego doświadczenia wynika, że projektujący dachy często nie biorą
pod uwagę ich izolacyjności akustycznej, nie uwzględniając również tych
fal dźwiękowych, których emisja ma swe źródło w najbliższym otoczeniu
budynku. Dotąd nie natrafiłem nawet na projekt opisujący to zagadnienie!
Aby dom mógł stać się bezpieczną ostoją, należy rozważnie przeanalizować temat. Stąd konieczność wprowadzenia klienta, poinformowania
go o właściwościach materiałów izolacyjnych i tłumiących dźwięki przez
wykonawcę, celem dokonania przezeń najlepszego wyboru. Tego typu
doradztwo wymaga od firm dekarskich dużej wiedzy i odpowiedzialności.
RAPORT
FOTOWOLTAIKA
Przestrzeganie normatywów opłaca się wszystkim zainteresowanym, gdyż
procentuje brakiem problemów z uciążliwym hałasem wewnątrz obiektu.
Zastosowane materiały pokryciowe ciężkie, takie jak: dachówka betonowa,
dachówka ceramiczna, łupek naturalny, czy strzecha, charakteryzujące się dużą
izolacyjnością akustyczną, chronią pomieszczenia przed dźwiękami rozchodzącymi
się w powietrzu, powstającymi po drugiej stronie pokrycia dachowego. Wadą
wymienionych materiałów, stosowanych na dachach stromych, jest jednak fakt,
że przenoszą fale dźwiękowe, które wnikną w ich strukturę. Tak więc sama masa
nie wystarczy do zapewnienia dostatecznej izolacji akustycznej. Trzeba w tym celu
wykorzystać inne zjawiska fizyczne dla zapewnienia jak najlepszej ochrony przed
hałasem. Jednym ze sposobów jest zastosowanie przegród wielowarstwowych.
W przegrodach tego rodzaju materiałem izolującym akustycznie i termicznie
najczęściej jest wełna mineralna czy szklana, także styropian oraz pianki poliuretanowe. Przegroda warstwowa ma za zadanie jednocześnie odbijać i pochłaniać
dźwięk. Skuteczny ekran (przepierzenie) to nic innego, jak zespół odpowiednio
dobranych materiałów izolacyjnych, które zamontowane we właściwy sposób
(umiejscowienie względem siebie i pomieszczenia), tworzą spójny i efektywny
system, dobrze spełniający swe zadanie.
Materiały pokryciowe lekkie: papa, gont bitumiczny, folie PCV i EPDM, płynne
folie oraz blachy profilowane, stosuje się z kolei na dachach stromych i płaskich,
jednakże ich parametry akustyczne są gorsze niż materiałów ciężkich.
Aby zwiększyć barierę dźwiękową w dachach stromych, dach spodni powinien
mieć sztywne poszycie. W niektórych przypadkach możemy zastosować dodatkową warstwę termoizolacji nakrokwiowej. Natomiast w dachach płaskich
(stropodachach) cel ten osiągamy wykorzystując wełnę mineralną, styropian
czy płyty PIR.
Na izolację akustyczną dachu ma również wpływ szczelność przegród, którą
uzyskać można dzięki wysokiej jakości wykonania. Trzeba przy tym pamiętać,
że dźwięk przedostaje się nawet przez niewielkie szczeliny.
Równie ważne jest zastosowanie właściwych okien dachowych. Warto postawić na modele o wysokich parametrach izolacyjności dźwiękowej, które,
produkowane przez renomowanych producentów, są dostępne na naszym
rynku. Kiedy zabezpieczenie już posiadanych okien okaże się niewystarczające,
istnieje możliwość zainstalowania osłon zewnętrznych (rolet).
Nie bez znaczenia dla poziomu hałasu, odczuwanego w budynku, pozostaje też sposób odwodnienia dachu. Odprowadzenie na zewnątrz wody nie
powoduje znaczącego wzrostu emisji fal dźwiękowych. Konstrukcja dachu
płaskiego, którego spadki mogą być skierowane na zewnątrz, jak i do wnętrza
obiektu, daje możliwość dwojakiego rozwiązania: odwodnienie zewnętrzne,
czyli system rynnowy, i znajdujące się na zewnątrz budynku rury spustowe
oraz odwodnienie wewnętrzne, czyli koryta ściekowe, wpusty dachowe
i rury spustowe ustawione wewnątrz. To ostatnie rozwiązanie wymaga
wszelako wykonania solidnej izolacji dźwiękochłonnej.
Nieznajomość czy nieprzestrzeganie zasad odnoszących się do wykonawstwa izolacji akustycznej na całe szczęście nie oznacza, że budowane dachy takowej w ogóle
nie posiadają. Istotą problemu jest fakt, iż często okazuje się ona niewystarczająca.
Ryszard Stanok
Wiceprezes ds. szkoleń oddziału Kujawsko-Pomorskiego
Polskiego Stowarzyszenia Dekarzy oraz orzecznik techniczny
i członek Sądu Koleżeńskiego PSD. Posiada tytuł mistrza
blacharstwa, dekarstwa i ciesielstwa. Prowadzi firmę FPUH
DRAS, od 1989 r. świadczącą usługi blacharsko-dekarskie oraz
ciesielskie. Zajmuje się kompleksową budową i remontem
dachów, a w ramach ciesielstwa wykonuje więźby dachowe,
tarasy drewniane, schody, a także małą architekturę ogrodową.
55