Rynek firm usługowych zagospodarowania terenów zieleni w

Transkrypt

Rynek firm usługowych zagospodarowania terenów zieleni w
Rynek firm usługowych zagospodarowania terenów zieleni w Polsce...
Człowiek i Środowisko
34 (1-2) 2010, s. 97-110
Dawid Olewnicki
RYNEK FIRM USŁUGOWYCH
ZAGOSPODAROWANIA TERENÓW ZIELENI
W POLSCE W LATACH 2001-2008
ABSTRAKT
Celem niniejszego artykułu jest analiza rynku firm zagospodarowania terenów
zieleni w Polsce i w poszczególnych województwach w latach 2001-2008 oraz zbadanie zależności wynikających ze zmian w dochodach mieszkańców Polski i zmian
w liczbie omawianych firm usługowych w Polsce.
Wstęp
Przemiany zachodzące w społeczeństwie i gospodarce, a przede
wszystkim wzrastający poziom życia Polaków przyczyniają się do wzrostu
znaczenia usług z zakresu zagospodarowania terenów zieleni. Poczucie
estetyki osób dążących do zamieszkiwania w otoczeniu roślin staje się
jedną z przyczyn rosnącego zainteresowania profesjonalnie wykonanymi
założeniami ogrodowymi. Towarzyszą temu dynamiczny tryb życia, brak
czasu i chęć natychmiastowego cieszenia się efektownym ogrodem (Zaręba, 2008).
Usługi te należą do szerszego obszaru działań określanych jako
przyrodnicze kształtowanie otoczenia człowieka, a działalność usługowa
związana z zaspokojeniem wspomnianych potrzeb należy do najbardziej
dynamicznie rozwijających się rodzajów usług ogrodniczych. W latach
97
Dawid Olewnicki
2001-2008 zaobserwowano wyraźny wzrost liczby firm usługowych zajmujących się zagospodarowaniem terenów zieleni.
Celem niniejszego artykułu była analiza rynku firm zagospodarowania
terenów zieleni w Polsce i w poszczególnych województwach w latach
2001-2008 oraz zbadanie zależności wynikających ze zmian w dochodach
mieszkańców Polski i zmian w liczbie omawianych firm usługowych
w Polsce.
Materiały i metodyka
Analizy opierają się na danych GUS z Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). Według PKD w zakres usług zagospodarowania terenów
zieleni wlicza się: zagospodarowanie oraz utrzymanie takich obiektów
i przestrzeni, jak parki i ogrody, tereny przy prywatnych domach, budynkach przemysłowych i handlowych, budynkach użyteczności publicznej,
tereny miejskie i sportowe, wody stojące i płynące, obszary retencyjne
utrzymujące we właściwym stanie krajobraz. Do usług z tego zakresu zalicza się także sadzenie, przesadzanie i pielęgnację drzew, ciecie gałęzi oraz
żywopłotów. Natomiast usługi związane z projektowaniem parków oraz
nowych terenów zielonych, a także obiektów sportowych klasyfikowane
są w osobnym dziale. Ponadto PKD nie zalicza tu działalności ogrodów
botanicznych, działalności związanej z rezerwatami przyrody oraz ochroną
przyrody przed dewastacją.
Badania obejmowały lata 2001-2008. Badano dynamikę oraz średnie
roczne zmiany w liczbie istniejących i nowo zakładanych firm usługowych
oraz ich strukturę pod względem zatrudnianych pracowników. Postawiono
również tezę, że poprawa sytuacji materialnej w Polsce może mieć wpływ na
rozwój sektora usług zagospodarowania terenów zieleni w Polsce poprzez
wzrost popytu na tego rodzaju usługi. W związku z tym przeprowadzono
analizę korelacji Pearsona, zweryfikowaną testem t-Sudenta, za pomocą
której oceniono, czy w latach 2001-2007 istniała korelacja pomiędzy wzrostem średniego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 mieszkańca
w Polsce a wzrostem liczby firm usługowych zagospodarowania terenów
zieleni w Polsce.
Wyniki badań dotyczące województw zostały pogrupowane według
położenia geograficznego i przedstawione na wykresach według przyjętego
podziału na województwa Polski południowo-zachodniej, północno-zachodniej, centralnej wraz z północno-wschodnią oraz południowo-wschodniej.
98
Rynek firm usługowych zagospodarowania terenów zieleni w Polsce...
1. Usługi zagospodarowania terenów zieleni
w Polsce ogółem
Globalizacja i tendencje ogólnoświatowe skierowane są głównie na
rozwój usług handlowych, internetowych, telekomunikacyjnych oraz finansowo-doradczych, pozostawiając, niestety, na dalszym miejscu usługi
w sektorze ogrodnictwa, których ważności i znaczenia nie powinno się
pomniejszać. Wnikliwa analiza sektora usług zagospodarowania terenów
zieleni pozwala przypuszczać, że pomimo dużego potencjału rozwojowego,
jaki stanowią badane usługi, obserwuje się w gospodarce niedostateczne
zainteresowanie tym sektorem. Przejawem tego jest stosunkowo nieduża
liczba badań rynkowych i publikacji związanych z tymi usługami.
Należy zwrócić uwagę, że w Polsce w 2007 r. przedsiębiorstwa prowadzące działalność usługową wytworzyły 64,5% ogółu wartości dodanej
brutto całej gospodarki narodowej i dały miejsca pracy dla ok. 55,9% ogółu
pracujących. Wśród podmiotów prowadzących tego typu działalność dominującą rolę odgrywają przedsiębiorstwa handlowe. Na koniec 2007 r. stanowiły one 40,8% ogólnej liczby podmiotów usługowych zarejestrowanych
w rejestrze REGON. Odgrywają one również istotną rolę w generowaniu
wartości dodanej, a także tworzeniu miejsc pracy – z udziałem odpowiednio
30,4% i 28,5% w 2007 roku (Anam, 2008).
Rozpatrując natomiast rynek usług ogrodniczych, a w tym usług
zagospodarowania terenów zieleni, można stwierdzić, że podlega on
nieustannym przeobrażeniom i coraz mocniej oddziałuje na polski rynek
usług. Zachodzą istotne ewolucyjne zmiany zarówno po stronie popytu, jak
i podaży usług. Rozszerza się spektrum oferowanych usług, jak również ich
jakość ze strony usługodawców, natomiast ze strony usługobiorców rosną
oczekiwania oraz potrzeby. Stałe dopasowywanie podaży do rosnącego
popytu sprawia, iż działalność usługowa związana z zagospodarowaniem
terenów zieleni w całej Polsce charakteryzuje się dynamicznym i stałym
wzrostem. W 2001 r. w Polsce funkcjonowało 2425 takich firm usługowych,
w 2004 r. – 3424, natomiast w 2008 r. – 6176, a więc w 2008 r. stwierdzono wzrost liczby firm od 2001 r. o 154%. Największy udział w rynku
badanych usług mają osoby fizyczne, stanowiąc w każdym roku średnio
92%, natomiast osoby prawne – średnio 8% (rys. 1).
Na podstawie analizy danych wykazano, że rozwój firm usługowych
z zakresu zagospodarowania terenów zieleni w Polsce ma charakter prostoliniowy. Można określić go za pomocą funkcji liniowej rosnącej. Średnie
99
Dawid Olewnicki
tempo wzrostu dla wartości „ogółem” (rys. 2.) określono dla trendu liniowego, przy którym wartość współczynnika determinacji wynosiła 0,97, a więc
na tej podstawie stwierdzono, że ogólny wzrost liczby firm z omawianego
zakresu dopasowuje się dokładnie do modelu funkcji liniowej rosnącej.
7000
osoby fizyczne
6000
osoby prawne
liczba firm (w tys.)
5000
razem
4000
3000
2000
1000
0
2001
2002
2003
2004
2005
lata
2006
2007
2008
Rys. 1. Firmy zagospodarowania terenów zieleni zarejestrowane w Polsce
w latach 2001-2008.
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS
%
300
y = 22,427x + 64,047
R2 = 0,9756
250
200
150
100
50
0
2001
2002
2003
2004 2005
lata
2006
2007
2008
Rys. 2. Dynamika liczby firm zagospodarowania terenów zieleni zarejestrowanych w Polsce w latach 2001-2008
Źródło: j.w.
100
Rynek firm usługowych zagospodarowania terenów zieleni w Polsce...
W badanym okresie nie zaobserwowano wahań z roku na rok, wynikających z gwałtownych wzrostów lub spadków rejestracji firm usługowych.
Stwierdzono natomiast, na podstawie indeksów łańcuchowych, że w badanym okresie, w każdym roku liczba firm usługowych systematycznie wzrastała średnio o ok. 13%. Najniższy wzrost w stosunku do roku poprzedniego
zaobserwowano w 2002 r. i wyniósł on 8%, natomiast najwyższy wzrost
o 21% w 2005 roku.
Wraz z zaspokojeniem podstawowych potrzeb człowiek zaczyna
realizować potrzeby wyższego rzędu, m.in. potrzeby bezpieczeństwa,
ładu i piękna, a podstawą tego twierdzenia jest piramida potrzeb Maslowa. Tereny zieleni są autentycznym odzwierciedleniem omawianych potrzeb. Przemiany zachodzące w społeczeństwie i gospodarce,
a przede wszystkim wzrastająca stopa życiowa Polaków przyczyniają
się do wzrostu znaczenia usług z zakresu zagospodarowania terenów
zieleni. Ten wzrost może być wywołany zwiększającym się popytem na
usługi zagospodarowania terenów zieleni wraz ze wzrostem dochodów
mieszkańców Polski. W związku z tym podjęto próbę zbadania zależności pomiędzy wzrostem miesięcznego dochodu rozporządzalnego na
1 mieszkańca kraju a wzrostem liczby firm zagospodarowania terenów
zieleni w latach 2001-2007.
%
250
200
Współczynnik korelacji
R = 0,98
150
100
liczba firm
50
0
2001
2002
dochód
2003
2004
2005
2006
2007
lata
Rys. 3. Dynamika liczby firm zagospodarowania terenów zieleni oraz dochodu rozporządzalnego na 1 mieszkańca w Polsce w latach 2001-2007
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS.
101
Dawid Olewnicki
Na podstawie przeprowadzonych analiz wykazano, że istnieje prawie
pełna dodatnia korelacja pomiędzy wzrostem średniego miesięcznego dochodu rozporządzalnego a wzrostem liczby firm usługowych zagospodarowania terenów zieleni w Polsce w badanych latach. W 2001 roku średni
miesięczny dochód rozporządzalny na 1 mieszkańca w Polsce wynosił
644,48 zł, a w 2007 r. 928,87 zł, natomiast liczba firm usługowych w 2001 r.
– 2425, a w 2007 r. – 5041. Przyjmując za 100 % rok 2001 wykazano,
że zarówno liczba firm, jak i dochód rozporządzalny w badanym okresie
wykazują tendencję wzrostową. Od 2001 do 2007 r. liczba firm zagospodarowania terenów zieleni wzrosła o 122%, natomiast dochód rozporządzalny
o 44% (rys. 3). Współczynnik korelacji dla badanego zjawiska wyniósł R=
0,98, a więc na tej podstawie stwierdzono prawie pełną dodatnią korelację
pomiędzy analizowanymi zmiennymi.
Z przeprowadzonych badań wynika, że firmy prowadzące działalność
z zakresu zagospodarowania terenów zieleni należą głównie do grupy
małych przedsiębiorstw, zatrudniających niewielką liczbę pracowników.
Wpisuje się to w ogólne trendy w gospodarce. We współczesnej gospodarce dominują pod względem liczebności małe przedsiębiorstwa. Jest to
grupa niezwykle zróżnicowana, a jednym z podstawowych źródeł różnic
jest przedmiot działalności. Znaczna ich część zajmuje się świadczeniem
usług (Kusa, 2005).
Tabela 1. Liczba firm zagospodarowania terenów zieleni w Polsce w latach
2001-2008 pod względem zatrudnianych pracowników
Lata
Liczba pracowników według kryteriów PKD
ogółem
1-9
10-49
50-249
>249
2001
2425
2234
154
35
2
2002
2743
2544
165
32
2
2003
3099
2891
177
30
1
2004
3424
3217
177
30
1
2005
4151
3949
174
26
2
2006
4704
4501
175
26
2
2007
5401
5193
181
25
2
2008
6176
5938
203
32
3
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS.
102
Rynek firm usługowych zagospodarowania terenów zieleni w Polsce...
Opierając się na poniższych wynikach (tab. 1) można stwierdzić, że
w Polsce w latach 2001-2008 znaczącą przewagę miały firmy małe – do 9
pracowników. W 2001 r. stanowiły one 92% wszystkich firm zarejestrowanych w tym roku, natomiast w 2008 r. liczba takich firm wzrosła do
96%. Firmy zatrudniające od 10 do 49 pracowników w 2001 r. stanowiły
6,5%, natomiast 3,3% w 2008 roku. Najmniejszy udział na rynku miały
firmy zatrudniające od 50 do 249 – odpowiednio: 1,4% w 2001 r. i 0,5%
w 2008 r. oraz powyżej 249 pracowników, których liczba w badanych
latach nie przekraczała 1% w Polsce.
2. Usługi zagospodarowania terenów zieleni
w województwach
Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdza się, że liczba firm
usługowych zajmujących się zagospodarowaniem terenów zieleni jest zróżnicowana w poszczególnych województwach. Uwarunkowane jest to prawdopodobnie liczbą ludności danego województwa, generującej popyt na te usługi,
a także względami o charakterze geograficznym i gospodarczym województwa (ogólna powierzchnia terenów zurbanizowanych, walory przyrodnicze).
Niezależnie jednak od wyżej wymienionych warunków we wszystkich województwach zaobserwowano tendencje wzrostowe w liczbie firm.
Spośród wszystkich badanych województw w Polsce najniższym
średnim rocznym wzrostem liczby firm w latach 2001-2008 charakteryzowało się województwo śląskie. Od 2001 do 2008 r. stwierdzono wzrost
na poziomie ok. 9%. W województwach dolnośląskim, świętokrzyskim,
kujawsko-pomorskim, małopolskim i podlaskim w badanym okresie liczba
firm wzrastała średnio o 15% z roku na rok, natomiast odpowiednio w woj.
mazowieckim 16%, wielkopolskim 17%, opolskim i lubelskim 18%, pomorskim 19%, łódzkim, lubuskim i warmińsko-mazurskim 20%, zachodniopomorskim 21%. Najwyższy wzrost w badanym okresie stwierdzono
w woj. podkarpackim i wynosił on 22% w każdym roku (tab. 2).
Na podstawie analiz indeksów jednopodstawowych największy wzrost
liczby firm w 2008 r. – w stosunku do 2001 r.- wystąpił w województwie
opolskim. W 2008 r. było ich o 350% więcej niż w 2001 r. (rys. 4). W województwach dolnośląskim, śląskim i lubuskim zaobserwowano stosunkowo
słabsze tendencje wzrostowe. W 2008 r. stwierdzono wzrost odpowiednio
o 150%, 140% i 80% w stosunku do roku 2001.
103
Dawid Olewnicki
Tabela 2. Średni roczny wzrost liczby firm usługowych z zakresu zagospodarowania terenów zieleni w Polsce w latach 2001-2008 (w %)
Województwa
Wzrost (w %)
Dolnośląskie
15
Kujawsko-pomorskie
15
Lubelskie
18
Lubuskie
20
Łódzkie
20
Małopolskie
15
Mazowieckie
16
Opolskie
18
Podkarpackie
22
Podlaskie
15
Pomorskie
19
Śląskie
9
Świętokrzyskie
15
Warmińsko-mazurskie
20
Wielkopolskie
17
Zachodniopomorskie
21
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS.
%
500
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
dolnośląskie
śląskie
opolskie
lubuskie
2001
2002
2004
2005
2006
2007
2008
lata
Rys. 4. Dynamika liczby firm zagospodarowania terenów zieleni w województwach
Polski południowo-zachodniej w latach 2001-2008
Źródło: jw.
104
Rynek firm usługowych zagospodarowania terenów zieleni w Polsce...
Liczba firm w województwach centralnej i północno-wschodniej
Polski charakteryzowała się dynamicznym i stałym wzrostem. W badanych 3 województwach zaobserwowano zbliżone tendencje wzrostowe.
W 2008 r. – w stosunku do 2001 r. – stwierdzono wzrost odpowiednio
dla województwa warmińsko-mazurskiego o 232%, łódzkiego o 200%,
mazowieckiego o 167% (rys. 5).
%
350
300
250
200
mazowieckie
150
łódzkie
100
warmińskomazurskie
50
0
2001
2002 2003 2004
2005
lata
2006 2007
2008
Rys. 5. Dynamika liczby firm zagospodarowania terenów zieleni w województwach
Polski centralnej i północno-wschodniej w latach 2001-2008.
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS.
%
350
300
250
kujawskopomorskie
200
150
zachodniopomorskie
100
pomorskie
50
wielkopolskie
0
2001
2002
2003
2004 2005
lata
2006
2007
2008
Rys. 6. Dynamika liczby firm zagospodarowania terenów zieleni w województwach
Polski północno-zachodniej w latach 2001-2008.
Źródło: jw.
105
Dawid Olewnicki
W województwach północno-zachodniej Polski zaobserwowano
tendencję wzrostową w badanych 4 województwach (rys. 6). Największy wzrost od 2001 do 2008 r. wystąpił w woj. pomorskim (o 200% ),
natomiast najniższy w województwie kujawsko-pomorskim (o 100%).
W województwach wielkopolskim i zachodniopomorskim zaobserwowano
wzrost o 160%.
Należy zwrócić uwagę, że w przypadku województwa podlaskiego
(województwa wschodniej i południowej Polski) zaobserwowano od
2001 do 2005 r. tendencję malejącą w rejestracji firm usługowych (rys. 7).
W 2004 r. ten spadek wyniósł 20%. Dopiero od 2006 r. obserwuje się wzrost
w województwie podlaskim. W 2008 r. liczba firm w tym województwie
była o 50% wyższa w stosunku do 2001 roku. Poza tym w województwie
podkarpackim liczba firm z badanego zakresu wzrosła o 250%, w województwie lubelskim o 180%, małopolskim o 150%, natomiast w świętokrzyskim o 144%.
Struktura udziału firm usługowych w poszczególnych województwach ze względu na liczbę zatrudnianych pracowników zmienia się nie
tylko w zależności od zatrudnianych grup pracowników, ale również
zaobserwowano, że w jednych województwach dominują firmy małe (do
9 pracowników), natomiast w innych firmy średnie i duże (10-49, 49-250
oraz powyżej 250 pracowników) (tab. 3).
%
400
350
300
małopolskie
250
podkarpackie
200
podlaskie
150
lubelskie
100
50
0
2001
2002
2004
2005
lata
2006
2007
2008
Rys. 7. Dynamika liczby firm zagospodarowania terenów zieleni w województwach
Polski wschodniej i południowej w latach 2001-2008.
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS.
106
Rynek firm usługowych zagospodarowania terenów zieleni w Polsce...
Tabela 3. Liczba firm z zakresu zagospodarowania terenów zielonych
w ujęciu wojewódzkim, zatrudniających określoną liczbę pracowników
w latach 2004 i 2008
2008
2004
liczba pracowników
Województwa
1-9
1049
50249
>249
1-9
1049
50249
>249
Dolnośląskie
306
23
4
0
547
22
4
0
Śląskie
440
30
11
0
623
33
10
0
Opolskie
106
4
0
0
205
6
0
0
Lubuskie
78
2
1
0
160
6
2
0
Mazowieckie
622
29
0
1
1331
26
1
3
Łódzkie
198
12
2
0
425
14
3
0
Świętokrzyskie
62
3
2
0
110
3
2
0
Warmińsko-mazurskie
70
6
1
0
174
8
1
0
Kujawsko-pomorskie
176
8
1
0
304
11
2
0
Zachodniopomorskie
135
9
2
0
295
8
2
0
Pomorskie
156
17
1
0
334
17
0
0
Wielkopolskie
402
13
3
0
767
21
3
0
Małopolskie
237
14
0
0
414
16
1
0
Podkarpackie
69
4
0
0
151
5
1
0
Podlaskie
52
1
1
0
92
3
0
0
Lubelskie
108
2
0
0
206
4
0
0
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS.
W latach 2004 i 2008 stwierdzono największą liczbę firm zatrudniających do 9 pracowników w województwie mazowieckim (622 firmy w 2004
i 1331 w 2008 r.), śląskim (440 firmy w 2004 i 623 w 2008 r.) oraz wielkopolskim (402 firmy w 2004 i 767 w 2008 r.), natomiast najmniejszą liczbę
– w woj. podlaskim (52 firmy w 2004 i 92 w 2008 r.), świętokrzyskim (62
w 2004 i 110 w 2008 r.) oraz podkarpackim (69 w 2004 i 151 w 2008 r.).
W pozostałych województwach liczba firm usługowych w r. 2004 i 2008
oscylowała pomiędzy 100 – 300 firm. Na podstawie analizy liczby firm
107
Dawid Olewnicki
zatrudniających od 10 do 49 pracowników stwierdzono, że największa ich
liczba w 2004 r. oraz w 2008 r. występowała w woj. mazowieckim, śląskim
i dolnośląskim, natomiast najmniejsza – w woj. podlaskim, lubelskim
i świętokrzyskim. Udział firm zatrudniających od 50 do 249 pracowników
był niewielki. W porównywanych dwóch latach największa liczba takich
firm istniała w woj. śląskim (11 w 2004 oraz 10 w 2008 r.), natomiast
w województwach dolnośląskim i wielkopolskim liczba firm nie uległa
zmianie w porównywanych latach i wynosiła odpowiednio 4 i 3 firmy.
Udział firm zatrudniających powyżej 249 pracowników był nieznaczny.
Jedynie w województwie mazowieckim w 2004 r. stwierdzono 1 taką firmę,
natomiast 3 w 2008 roku.
Podsumowanie i wnioski
Na podstawie dotychczasowych obserwacji można stwierdzić, że
wzrost liczby firm usługowych z omawianego zakresu nie jest samoistnym
i niekontrolowanym zjawiskiem ekonomicznym. Jest on faktyczną odpowiedzią na rosnące potrzeby społeczeństwa oraz szerokie zainteresowanie
i popyt na tego rodzaju usługi. Z zebranego w toku badań materiału i wykonanych analiz wynika, że:
1. Liczba firm usługowych w Polsce dynamicznie wzrasta z roku na rok.
Od 2001 do 2008 r. zaobserwowano wzrost o 154%.
2. Rozwój liczby firm usługowych w latach 2001-2008 w całej Polsce
wykazuje tendencję liniową, a średnie roczne tempo wzrostu liczby firm
z omawianego zakresu wynosi ok. 13%.
3. Istnieje prawie pełna korelacja pomiędzy wzrostem liczby firm zagospodarowania terenów zielonych a wzrostem miesięcznego dochodu
rozporządzalnego na 1 mieszkańca. Wartość współczynnika korelacji
wynosiła R=0,98, a więc jest bliska jedności.
4. W całej Polsce dominują firmy małe zatrudniające do 9 pracowników.
W roku 2001 funkcjonowało ich 2234, przy ogólnej liczbie firm 2425, co
stanowiło około 92%. W 2008 r. zaobserwowano dalszy wzrost udziału
małych firm (do 96%) w stosunku do ogólnej liczby 6176.
5. Analiza rozwoju firm usługowych w 15 województwach Polski wykazała
tendencję wzrostową. Jedynym wyjątkiem w latach 2001-2006 było
województwo podlaskie, w którym zaobserwowano tendencję malejącą,
natomiast od 2007 r. widać ponowną tendencję wzrostową.
108
Rynek firm usługowych zagospodarowania terenów zieleni w Polsce...
6. W badanych 16 województwach średnie roczne tempo wzrostu liczby
firm usługowych jest zróżnicowane i oscyluje w granicach od 9% (woj.
śląskie) do 22% (woj. podkarpackie).
8. Udział firm usługowych zatrudniających określoną liczbę pracowników
jest zróżnicowany w poszczególnych województwach. Stwierdzono, że
w województwach, w których dominowały firmy małe (do 9 pracowników), spadał udział firm średnich (o liczbie pracowników 10-49, a także
50-49), które względem swojej liczby przeważały w innych województwach, porównując tą samą kategorię wielkości firm.
BIBLIOGRAFIA
Anam. R., Sektor usług w Polsce, 2007, http://www.egospodarka.pl/33478,Sektor-uslug-w-Polsce-2007,1,39,1.html, www.eGospodarka.pl
Gałązka M., 2005, Rynek usług ogrodowych w Polsce w latach 2003-3004. Praca
magisterska SGGW, Warszawa
GUS, Roczniki Statystyczne z lat 2001-2008, Warszawa
GUS, Polska Klasyfikacja Działalności, lata 2001-2008, Warszawa
Hejmanowski S., 1989, Zieleń a ochrona środowiska człowieka, Ludowa Spółdzielnia
Wydawnicza, Warszawa
Kusa R., 2005, Metodyka badania wybranych aspektów konkurencyjności małych
przedsiębiorstw
usługowych, AGH, Kraków
Łukasiewicz A., Łukasiewicz S., 2006, Rola i kształtowanie zieleni miejskiej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań
Zaręba Ł., 2008, Popyt na usługi ogrodnicze wśród właścicieli domów jednorodzinnych
z ogrodem oraz właścicieli ogrodów na dachach w Warszawie w 2008 roku. Praca
magisterska SGGW, Warszawa
Adres Autora:
mgr inż. Dawid Olewnicki
Samodzielna Pracownia Organizacji i Ekonomiki Ogrodnictwa
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
02-787 Warszawa, ul. Nowoursynowska 166
109
Dawid Olewnicki
MARKET OF GREEN AREAS MANAGEMENT SERVICE
COMPANIES IN POLAND IN YEARS 2001-2008
Abstract
The purpose of this study was to analyse the market of green areas management companies in Poland, both in total and in individual provinces in
the years 2001-2008, as well as to examine the relations resulting from the
changes in income of Polish citizens and in number of the relevant service
companies in Poland.
Services related to green areas management have been the ones of best
developing gardening types of services in Poland in the recent years. As based
on current observations, it is possible to state that the increase in the number
of service companies in the area of question is not a spontaneous economic
phenomenon, but an actual reply to the growing needs of the society, broad
interest and demand for that kind of services. Transformations occurring in
the society and the economy, but first of all the growing standard of living of
Poles are decisive factors in the development of this sector.
110

Podobne dokumenty