m eritum - Podatki

meritum
Aktualności
Podatki 2013
styczeń 2013
Spis treści
Strona
Numer
2
Kalendarium podatnika i płatnika – styczeń/luty 2013 r.
5
Termin potwierdzenia nadania NIP – zmiana w u.z.e.p. . ......................................................
5
Zmiany w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisach
wykonawczych w 2013 r. ....................................................................................................... 1225–1228;
1351–1357;
1436–1466
22
Zwolnienie z VAT usług dotyczących kart płatniczych – wyrok NSA . ..................................
23
Możliwość składania zeznań rocznych w PIT przez internet
23
Ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych w rozliczeniu rocznym za 2012 rok
(zgodnie z brzmieniem przepisów u.p.d.o.f. obowiązującym w 2012 r.)
28
Na co należy zwrócić uwagę przy sporządzaniu rocznego zeznania podatkowego PIT
za 2012 rok
29
Wysokość ważniejszych limitów podatkowych obowiązujących w 2013 r.
30
Nowe akty prawne dotyczące podatku od kopalin
30
Obniżenie odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych
Ostatni uwzględniony w „Aktualnościach”:
Dziennik Ustaw
poz. 69
Monitor Polski
poz. 24
301
1307
2
Aktualności
Podatki 2013
Kalendarium podatnika i płatnika – styczeń/luty 2013 r.
do 7 stycznia (poniedziałek):
–składka na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych opłacana przez jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa
pomocnicze (art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych)*;
–zryczałtowany podatek dochodowy odprowadzany przez płatników będących osobami prawnymi,
którzy w grudniu 2012 r. wypłacili należności określone w art. 21 ust. 1 u.p.d.o.p. (art. 26 ust. 3
u.p.d.o.p.);
– zryczałtowany podatek dochodowy odprowadzany przez osoby prawne, które w grudniu 2012 r. wypłaciły dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych (art. 26 ust. 3 u.p.d.o.p.).
* termin przesunięty, gdyż 5 stycznia 2013 r. przypada w sobotę.
do 10 stycznia (czwartek):
–składka na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych od osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie (art. 47
ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych);
–deklaracja POG-5 składana przez podatników podatku od gier (art. 75 ust. 1 ustawy z 19 listopada
2009 r. o grach hazardowych).
do 15 stycznia (środa):
–składka na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych od płatników niebędących jednostkami budżetowymi ani osobami fizycznymi opłacającymi składkę wyłącznie za siebie (art. 47 ust. 1 pkt 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).
do 21 stycznia (poniedziałek):
–oświadczenie podatnika składane naczelnikowi urzędu skarbowego o wyborze przezeń opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności podatkowej według zasad określonych w art. 30c u.p.d.o.f.,
to jest z zastosowaniem stawki 19% (wybór dotyczy również lat następnych) albo oświadczenie podatnika o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania lub złożenie przezeń wniosku lub oświadczenia
o zastosowaniu form opodatkowania określonych w u.z.p.d. (art. 9a ust. 2 u.p.d.o.f.)*;
– zaliczka na podatek dochodowy od dochodów wypłaconych w grudniu 2012 r. przez płatników określonych w art. 31, 33–35 i 41 u.p.d.o.f. (art. 38 ust. 1 i art. 42 ust. 1 u.p.d.o.f.)*;
–zryczałtowany podatek dochodowy odprowadzany przez płatników wypłacających należności opodatkowane „w sposób zryczałtowany” na podstawie przepisów u.p.d.o.f. (art. 42 ust. 1 u.p.d.o.f.)*;
–składka na PFRON (art. 49 ust. 2 o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych)*;
–zaliczka miesięczna na podatek dochodowy od dochodów uzyskanych w grudniu 2012 r. przez osoby
fizyczne z działalności gospodarczej (art. 44 ust. 6 u.p.d.o.f.)*;
– zaliczka miesięczna na podatek dochodowy od dochodów osiągniętych w grudniu 2012 r. z najmu lub
dzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze (art. 44 ust. 6 u.p.d.o.f.)*;
–zaliczka miesięczna na podatek dochodowy od osób prawnych od dochodów uzyskanych w grudniu
2012 r. (art. 25 ust. 1a u.p.d.o.p.)*.
* termin przesunięty, gdyż 20 stycznia 2013 r. przypada w niedzielę.
styczeń
2013
3
do 25 stycznia (piątek):
–podatek VAT za grudzień 2012 r. wraz z deklaracją VAT-7 – ten obowiązek dotyczy osób prawnych,
jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej oraz osób fizycznych, wykonujących samodzielnie działalność gospodarczą (art. 99 ust. 1 oraz art. 103 ust. 1 u.p.t.u.);
–podatek VAT za grudzień 2012 r. wraz z deklaracją VAT-8 – ten obowiązek dotyczy podatników wymienionych w art. 15 u.p.t.u., u których wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium kraju przekroczyła kwotę 50 000 zł (art. 99 ust. 8 u.p.t.u.);
–podatek akcyzowy za grudzień 2012 r. wraz z deklaracją AKC-4/AKC-4zo (art. 21 ust. 1, art. 24
ust. 1 oraz art. 106 ust. 1 u.p.a.).
do 31 stycznia (czwartek):
–złożenie zeznania rocznego PIT-28 za 2012 r. o wysokości uzyskanych przychodów ewidencjonowanych oraz wpłata ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za grudzień 2012 r. – w terminie złożenia zeznania rocznego (art. 21 ust. 1 i ust. 2 u.z.p.d.);
–złożenie deklaracji rocznej PIT-16A o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconej
i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach roku podatkowego 2012 – przez podatników objętych kartą podatkową (art. 31 ust. 4 u.z.p.d.);
– deklaracja roczna PIT-4R za 2012 r. o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy odprowadzanych
przez płatników, o których mowa w art. 32 i 33–35 u.p.d.o.f. oraz płatników wypłacających należności opodatkowane „w sposób zryczałtowany” – na podstawie przepisów u.p.d.o.f. (art. 38 ust. 1a,
art. 42 ust. 1a i art. 42e ust. 5 u.p.d.o.f.);
–deklaracja VAT-11 za grudzień 2012 r. – ten obowiązek dotyczy osób prawnych, jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej oraz osób fizycznych, niebędących podatnikami, o których
mowa w art. 15 u.p.t.u., jeżeli dokonują wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu,
w przypadku gdy okoliczności nie wskazują na zamiar wykonywania tej czynności w sposób częstotliwy (art. 99 ust. 11 u.p.t.u.);
– rata podatku od nieruchomości oraz podatku leśnego od osób prawnych i jednostek organizacyjnych
niemających osobowości prawnej – za styczeń 2013 r. (art. 6 ust. 9 pkt 3 u.p.o.l., art. 6 ust. 5 pkt 3
u.p.l.).
do 5 lutego (wtorek):
–składka na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych opłacana przez jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa
pomocnicze (art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).
do 7 lutego (czwartek):
– podatek w formie karty podatkowej za styczeń 2013 r. (art. 31 ust. 5 u.z.p.d.);
–zryczałtowany podatek dochodowy odprowadzany przez płatników będących osobami prawnymi,
którzy w styczniu 2013 r. wypłacili należności określone w art. 21 ust. 1 u.p.d.o.p. (art. 26 ust. 3
u.p.d.o.p.);
– zryczałtowany podatek dochodowy odprowadzany przez osoby prawne, które w styczniu 2013 r. wypłaciły dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych (art. 26 ust. 3 u.p.d.o.p.).
do 11 lutego (poniedziałek):
–składka na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych od osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie (art. 47 ust. 1
pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych)*;
–deklaracja POG-5 składana przez podatników podatku od gier (art. 75 ust. 1 ustawy z 19 listopada
2009 r. o grach hazardowych)*.
* termin przesunięty, gdyż 10 lutego 2013 r. przypada w niedzielę.
4
Aktualności
Podatki 2013
do 15 lutego (piątek):
–składka na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych od płatników niebędących jednostkami budżetowymi ani osobami fizycznymi opłacającymi składkę wyłącznie za siebie (art. 47 ust. 1 pkt 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych);
– rata podatku od nieruchomości oraz podatku leśnego od osób prawnych i jednostek organizacyjnych
niemających osobowości prawnej (art. 6 ust. 9 pkt 3 u.p.l., art. 6 ust. 5 pkt 3 u.p.o.l.).
do 20 lutego (środa):
– zaliczka na podatek dochodowy od dochodów wypłaconych w styczniu 2013 r. przez płatników określonych w art. 31, 33–35 i 41 u.p.d.o.f. (art. 38 ust. 1 i art. 42 ust. 1 u.p.d.o.f.);
–zryczałtowany podatek dochodowy odprowadzany przez płatników wypłacających należności opodatkowane „w sposób zryczałtowany” na podstawie przepisów u.p.d.o.f. (art. 42 ust. 1 u.p.d.o.f.);
–składka na PFRON (art. 49 ust. 2 o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych);
–zaliczka miesięczna na podatek dochodowy od dochodów osiągniętych z działalności gospodarczej
w styczniu 2013 r. (art. 44 ust. 6 u.p.d.o.f.);
– zaliczka miesięczna na podatek dochodowy od dochodów osiągniętych w styczniu 2013 r. z najmu lub
dzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze (art. 44 ust. 6 u.p.d.o.f.);
– zaliczka miesięczna na podatek dochodowy od dochodów ze stosunku pracy oraz dochodów z emerytur i rent przekazywanych bez pośrednictwa płatników z zagranicy, oraz z tytułu działalności wykonywanej osobiście [przykładowo: z tytułu udziału w organach stanowiących osób prawnych, czy też
działalności wykonywanej na podstawie kontraktu menedżerskiego] (art. 44 ust. 3a u.p.d.o.f.);
– ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – za styczeń 2013 r. (art. 21 ust. 1 u.z.p.d.);
–zaliczka miesięczna na podatek dochodowy od osób prawnych w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych
za poprzednie miesiące (art. 25 ust. 1–1a u.p.d.o.p.).
do 25 lutego (poniedziałek):
–podatek VAT za styczeń 2013 r. wraz z deklaracją VAT-7 – ten obowiązek dotyczy osób prawnych,
jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej oraz osób fizycznych, wykonujących samodzielnie działalność gospodarczą (art. 99 ust. 1 oraz art. 103 ust. 1 u.p.t.u.);
– podatek VAT za styczeń 2013 r. wraz z deklaracją VAT-8 – ten obowiązek dotyczy podatników wymienionych w art. 15 u.p.t.u., u których wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium kraju przekroczyła kwotę 50 000 zł (art. 99 ust. 8 u.p.t.u.);
– podatek akcyzowy za styczeń 2013 r. wraz z deklaracją AKC-4/AKC-4zo (art. 21 ust. 1, art. 24 ust. 1
oraz art. 106 ust. 1 u.p.a.).
do 28 lutego (czwartek):
–miesięczna wpłata z zysku w przedsiębiorstwach państwowych i jednoosobowych spółkach Skarbu
Państwa wraz z deklaracją, odpowiednio WZP-1M albo WZS-1M (§ 2 ust. 1 rozp. Ministra Finansów
z 21 lutego 1996 r., Dz. U. Nr 21, poz. 99 oraz § 2 ust. 1 rozp. Ministra Finansów z 21 lutego
1996 r., Dz. U. Nr 21, poz. 100 z późn. zm.);
–deklaracja VAT-11 za styczeń 2013 r. – ten obowiązek dotyczy osób prawnych, jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej oraz osób fizycznych, niebędących podatnikami, o których
mowa w art. 15 u.p.t.u., jeżeli dokonują wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu,
w przypadku gdy okoliczności nie wskazują na zamiar wykonywania tej czynności w sposób częstotliwy (art. 99 ust. 11 u.p.t.u.).
styczeń
2013
5
[Zmiana]
301
Termin potwierdzenia nadania NIP – zmiana w u.z.e.p.
W dniu 2 stycznia 2013 r. opublikowano ustawę z 9 listopada 2012 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r., poz. 2).
Powyższa ustawa wprowadziła istotną zmianę do przepisów ustawy z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 1314), dalej:
u.z.e.p.
Mianowicie, zgodnie z nowym brzmieniem przepisu art. 8b ust. 2 u.z.e.p., potwierdzenie nadania NIP
jest wydawane niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni od dnia wpływu poprawnego zgłoszenia identyfikacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego. Dotychczas było to 14 dni.
Powołana powyżej ustawa zmieniająca weszła w życie w dniu 17 stycznia 2013 r.
[Zmienione; nowe]
1225–1228;
Zmiany w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisach wykonawczych 1351–1357;
1436–1466
w 2013 r.
I. Przepisy wchodzące w życie od dnia 1 stycznia oraz od dnia 1 kwietnia 2013 r.
Z uwagi na fakt, iż w momencie oddawania do druku tekstu publikacji „MERITUM Podatki 2013” nie był
jeszcze znany ostateczny kształt zmian w przepisach o VAT, autorzy opierali się wówczas na projektach
przepisów.
Na ostatnim etapie prac legislacyjnych zmieniono moment wejścia w życie poszczególnych przepisów.
W związku z powyższym autorzy przedstawiają poniżej zestawienie poszczególnych zmian w u.p.t.u. –
wchodzących w życie od dnia 1 stycznia oraz dnia 1 kwietnia 2013 r.
Zmiany w u.p.t.u. wynikające z ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń
administracyjnych w gospodarce (Dz. U. z 2012 r., poz. 1342) weszły w życie dnia 1 stycznia
2013 r. i dotyczyły one m.in.:
1) Zasad powstania obowiązku podatkowego w przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych
(art. 20 u.p.t.u.);
2) Ułatwień w stosowaniu metody kasowej rozliczeń dla małych podatników (art. 21 u.p.t.u.) –
omówione w ramach niniejszej aktualizacji;
3) Miejsca świadczenia w przypadku usług wynajmu środków transportu (art. 28j ust. 3 i 4
u.p.t.u.);
4) Przeliczania kwot wyrażonych w walutach obcych (art. 31a u.p.t.u.);
5) Możliwości traktowania zwrotu VAT jako zabezpieczenia kredytu udzielanego przez bank
(art. 87 ust. 2 u.p.t.u.);
6) Zmian w zasadach stosowania ulgi na złe długi (art. 89a oraz 89b u.p.t.u.) – omówione w ramach niniejszej aktualizacji;
7) Wprowadzenia jedynie opcjonalnego wystawiania faktur wewnętrznych (art. 106 ust. 7
u.p.t.u.).
Ponadto z mocą od dnia 1 stycznia 2013 r. w istotny sposób zmianie uległo rozporządzenie Ministra
Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania
faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania
zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360 z późn. zm.), dalej: r.z.w.f. – ak-
tualne przepisy dotyczące wystawiania faktur omówione są w ramach niniejszej aktualizacji.
Natomiast zmiany u.p.t.u. wynikające z ustawy z 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od
towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r., poz. 35) wejdą częściowo w życie
od 1 kwietnia 2013 r. Dotyczą one m.in.:
1) definicji eksportu towarów (art. 2 pkt 8 u.p.t.u.);
6
Aktualności
Podatki 2013
2) wprowadzenia definicji terenów budowlanych (art. 2 pkt 33 u.p.t.u.);
3) zasad opodatkowania nieodpłatnych dostaw towarów (art. 7 u.p.t.u.);
4) traktowania niektórych przemieszczeń własnych towarów jako wewnątrzwspólnotowej dostawy lub
nabycia towarów (art. 12 oraz 13 u.p.t.u.);
5) rozliczania podatku w przypadku dostawy towarów przez podmiot zagraniczny (art. 17 u.p.t.u.);
6) rozliczeń importu towarów (art. 26a u.p.t.u.);
7) przedstawiciela podatkowego (art. 18a–18d u.p.t.u.);
8) dokumentów potwierdzających dokonanie eksportu towarów (art. 41 ust. 6a u.p.t.u.).
II. Obowiązek podatkowy u małych podatników
a. Uwagi ogólne
1225
Małym podatnikiem w rozumieniu u.p.t.u. jest podatnik VAT należący do jednej z dwóch poniższych
kategorii:
–u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro, albo
– prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzający funduszami powierniczymi, będący agentem,
zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu –
jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku)
nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45 000 euro.
Mały podatnik może wybrać metodę kasową rozliczania VAT. Metoda ta w swojej istocie jest szczególnym sposobem ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego. W przypadku gdy mały podatnik
nie wybierze tej metody, obowiązek podatkowy powstaje na zasadach określonych w art. 19 u.p.t.u.
Mały podatnik, który wybrał kasową metodę rozliczeń, jest zobowiązany do składania deklaracji
kwartalnych.
WAŻNE!
b. Kasowa metoda rozliczeń
1226
Zgodnie z regulacją art. 21 u.p.t.u., mały podatnik może wybrać tzw. kasową metodę rozliczeń.
Szczegółowe zasady stosowania kasowej metody rozliczeń uległy istotnej zmianie od dnia 1 stycznia
2013 r. W świetle znowelizowanej u.p.t.u., dla rozliczenia kasowego podatku istotne znaczenie ma status kontrahenta małego podatnika – czy jest nim inny podatnik VAT czynny, czy też jest to inny podmiot.
W zależności od sytuacji, obowiązek podatkowy powstaje:
1) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty – w przypadku dokonania dostawy towarów lub
świadczenia usług na rzecz podatnika, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny,
2) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od dnia
wydania towaru lub wykonania usługi – w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia
usług na rzecz podmiotu innego niż wymieniony w pkt 1.
Uregulowanie należności w części spowoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części. Do tej
pory obowiązek podatkowy powstawał również w momencie płatności, niemniej jednak nie później niż
90. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. W doktrynie wskazuje się, że poprzez
„uregulowanie” należy rozumieć zapłatę gotówkową, przelewem albo poprzez potrącenie.
styczeń
2013
7
Jednak – by móc rozliczać się kasowo – podatnik musi uprzednio zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który będzie stosował tę metodę. Rozliczenie obowiązku podatkowego w momencie otrzymania płatności stosuje się do czynności
wykonanych w okresie, w którym podatnik stosuje metodę kasową.
c. Rezygnacja i utrata prawa do metody kasowej
1227
Konsekwencją wyboru kasowej metody rozliczeń jest niemożność rezygnacji z niej w ciągu 12 miesięcy. Po upływie tego okresu rezygnacja jest możliwa, pod warunkiem uprzedniego zawiadomienia na
piśmie naczelnika urzędu skarbowego. Zawiadomienia należy dokonać w terminie do końca kwartału,
w którym podatnik stosował tę metodę.
Mały podatnik traci prawo do rozliczania podatku metodą kasową, począwszy od rozliczenia za miesiąc
następujący po kwartale, w którym przekroczył kwotę uprawniającą do posiadania statusu małego podatnika (zob. nr 1225).
Jeśli podatnik zrezygnował z metody kasowej lub utracił prawo do stosowania tej metody, obowiązek podatkowy w stosunku do czynności wykonanych w okresie, kiedy podatnik stosował tę metodę, powstaje
z dniem uregulowania całości lub części należności, nie później niż 90. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
d. Szczególny moment powstania obowiązku podatkowego
1228
Stosowanie metody kasowej nie wyłącza niektórych przepisów dotyczących szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego. Powyższe dotyczy:
– dostawy towarów za pośrednictwem automatów,
– usług telekomunikacyjnych, jeśli realizowane one są przy użyciu żetonów i kart telefonicznych,
– otrzymania dotacji, subwencji lub innej dopłaty,
– wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów i wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.
Podstawa prawna: art. 19–21, 106 u.p.t.u.
Orzecznictwo:
– wyr. NSA z 27 października 2009 r., I FSK 996/08 („Przepisy podatkowe nie określają wprost sposobu rozliczania faktur korygujących wystawionych w przypadku zwiększenia kwoty podatku należnego. Dlatego też
należy odnieść się do ogólnej reguły określonej w art. 19 ust. 1 u.p.t.u., zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Zatem gdy dokonana korekta spowoduje
zwiększenie podatku należnego, powinna być ona rozliczona w okresie rozliczeniowym, w którym powstał
obowiązek podatkowy z tytułu dokonanej sprzedaży, bez względu na przyczynę dokonanej korekty.”).
Pisma Ministerstwa Finansów:
– pismo z 9 października 1995 r., MWM-4648/95/AŚ: „3.Wydanie towaru następuje przez przeniesienie posiadania, z tym że jego objęcie przez odbiorcę w obrocie handlowym może mieć miejsce:
a) albo przez dostarczenie towaru do magazynu odbiorcy (parytet ceny: franco magazyn odbiorcy),
b) albo przez odebranie towaru z magazynu dostawcy (parytet ceny: loco magazyn dostawcy),
c) albo przez wysłanie towaru przez przewoźnika.[...]
W pierwszym przypadku, o którym była mowa w pkt 3 lit. a, chwilą wydania towaru jest magazyn odbiorcy.
Tak więc ryzyko przypadkowej utraty towaru obciąża dostawcę. Dla stosowania podatku od towarów i usług
oznacza tyle, że dostawca jest obowiązany wystawić odbiorcy fakturę korygującą, gdyż na nim spoczywa
ryzyko utraty towaru. Faktura korygująca wystawiona przez dostawcę stanowi jedyną i wystarczającą podstawę do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartego w tej fakturze.
8
Aktualności
Podatki 2013
W drugim przypadku, przedstawionym powyżej w pkt 3 lit. b, chwilą wydania towaru jest magazyn dostawcy, a ryzyko utraty towaru obciąża odbiorcę, a nie dostawcę. Dlatego dla podatku od towarów i usług ten
przypadek nie stwarza istotnych problemów, gdyż wydanie towaru jest równoznaczne z faktycznym otrzymaniem towaru przez odbiorcę.
Natomiast w trzecim przypadku, o którym była mowa w powyższym pkt 3 lit. c, oprócz dostawcy i odbiorcy
występuje dodatkowo osoba trzecia – przewoźnik. [...] W myśl zasad określonych w przepisach kodeksu
cywilnego, jeżeli towar ma być przesłany przez dostawcę do miejsca, które nie jest miejscem spełnienia
świadczenia, poczytuje się w razie wątpliwości, że wydanie zostało dokonane z chwilą, gdy w celu dostarczenia towaru na miejsce przeznaczenia sprzedawca (dostawca) powierzył je przewoźnikowi, trudniącemu
się przewozem towaru tego rodzaju”.
Literatura: A. Bartosiewicz, R. Kubacki, VAT. Komentarz, Warszawa 2011; J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, VAT.
Komentarz, Warszawa 2010; J. Martini, Ł. Karpiesiuk, VAT w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, Warszawa 2007.
III. Ulga na złe długi
a. Uwagi ogólne
1351
Należy zauważyć, iż podatek VAT jest, co do zasady, podatkiem opartym na tzw. zasadzie memoriałowej.
W konsekwencji, podatek staje się wymagalny wówczas, gdy zaszło zdarzenie podlegające opodatkowaniu. Nie ma znaczenia fakt, czy podatnik otrzymał zapłatę za spełnione na rzecz innego podmiotu świadczenie.
Na gruncie polskich przepisów o VAT obowiązujących do dnia 31 maja 2005 r. nie istniały w zasadzie
żadne szczególne zasady dotyczące złych długów, tj. sytuacji, w których podatnicy VAT nie mogą uzyskać
od swoich kontrahentów zapłaty za wyświadczone usługi lub dostarczone towary. Możliwość wprowadzenia rozwiązań w zakresie złych długów przewiduje Dyrektywa VAT. Zgodnie z art. 90 w przypadku
anulowania, odmowy albo całkowitego lub częściowego braku zapłaty lub też w przypadku, gdy cena
jest obniżona po dokonaniu dostawy, podstawa opodatkowania jest stosownie obniżana na warunkach
określonych przez państwa członkowskie. Jednakże, w przypadku całkowitego lub częściowego braku
zapłaty, państwa członkowskie mogą uchylić się od zastosowania niniejszej zasady. Na mocy nowelizacji
u.p.t.u., od dnia 1 czerwca 2005 r. do ustawy o podatku od towarów i usług dodane zostały art. 89a i 89b
regulujące tzw. ulgę na złe długi. Należy zwrócić uwagę, iż zasady stosowania ulgi na złe długi uległy
bardzo istotnym zmianom od dnia 1 stycznia 2013 r.
Treść art. 89a i 89b u.p.t.u.:
Art. 89a. 1. Podatnik może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu
dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności , której nieściągalność została uprawdopodobniona.
1a. Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną , w przypadku gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od dnia upływu terminu
jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.
2. Przepis ust. 1 stosuje się w przypadku gdy spełnione są następujące warunki:
1) dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15
ust. 1, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
2) (uchylony);
3) na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, o której
mowa w ust. 1:
a) wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni,
styczeń
2013
9
b) dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
4) (uchylony);
5) od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku,
w którym została wystawiona;
6) (uchylony).
3. Korekta, o której mowa w ust. 1, może nastąpić w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność
wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, pod warunkiem że do dnia złożenia przez wierzyciela
deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek
formie.
4. W przypadku gdy po złożeniu deklaracji podatkowej, w której dokonano korekty, o której mowa
w ust. 1, należność zastała uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel obowiązany jest
do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności, podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części.
5. Wierzyciel obowiązany jest wraz z deklaracją podatkową, w której dokonuje korekty, o której
mowa w ust. 1, zawiadomić o tej korekcie właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego wraz
z podaniem kwot korekty oraz danych dłużnika.
6. (uchylony).
7. Przepisów ust. 1–5 nie stosuje się, jeżeli między wierzycielem a dłużnikiem istnieje związek,
o którym mowa w art. 32 ust. 2–4.
8. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór zawiadomienia, o którym mowa w ust. 5, uwzględniając konieczność zapewnienia niezbędnych danych
pozwalających na weryfikację spełnienia obowiązku, o którym mowa w art. 89b ust. 1, przez dłużnika.
Art. 89b. 1. W przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju w terminie 150 dni od dnia upływu terminu jej
płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonej kwoty
podatku wynikającej z tej faktury, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150 dzień od dnia upływu
terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.
1a. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli dłużnik uregulował należność najpóźniej w ostatnim dniu
okresu rozliczeniowego, w którym upłynął 150 dzień od dnia upływu terminu płatności tej należności.
2. W przypadku częściowego uregulowania należności w terminie 150 dni od dnia upływu terminu
jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, korekta dotyczy podatku naliczonego przypadającego na nieuregulowaną część należności. Przepis ust. 1a stosuje się odpowiednio.
3. (uchylony).
4. W przypadku uregulowania należności po dokonaniu korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik
ma prawo do zwiększenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym należność uregulowano, o kwotę podatku, o której mowa w ust. 1. W przypadku częściowego uregulowania należności
podatek naliczony może zostać zwiększony w odniesieniu do tej części.
5. (uchylony).
6. W przypadku stwierdzenia, że podatnik naruszył obowiązek określony w ust. 1, naczelnik urzędu
skarbowego lub organ kontroli skarbowej ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30%
kwoty podatku wynikającego z nieuregulowanych faktur, który nie został skorygowany zgodnie z ust. 1.
W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.
Nowe zasady stosowania ulgi na złe długi mają zastosowanie w przypadku, gdy nieściągalność wierzytelności, w rozumieniu u.p.t.u., została uprawdopodobniona po dniu 31 grudnia 2012 r.
WAŻNE!
10
Aktualności
Podatki 2013
Przepisów dotyczących ulgi na złe długi nie stosuje się, jeżeli między wierzycielem a dłużnikiem istnieje
związek, o którym mowa w art. 32 ust. 3–4 u.p.t.u.
b. Wierzytelności nieściągalne
1352
Ulga na złe długi polega na dokonaniu korekty podatku należnego przez dostawcę, a z drugiej strony podatku naliczonego przez nabywcę (ewentualnie zwiększeniu przez niego podatku należnego).
Zgodnie z art. 89a ust. 1 u.p.t.u., podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów
lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została
uprawdopodobniona. Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i kwoty podatku przypadającej
na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona.
Należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 89a ust. 1a u.p.t.u. nieściągalność wierzytelności uważa się za
uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana ani zbyta w jakiejkolwiek
formie w ciągu 150 dni od upływu terminu jej płatności, określonego w umowie lub na fakturze (do dnia
31 grudnia 2012 r. 180 dni).
c. Warunki skorzystania z ulgi
1353
Uznanie przez podatnika wierzytelności za nieściągalną nie jest warunkiem wystarczającym do zastosowania przez podatnika ulgi w postaci korekty podatku należnego. Warunki te zostały określone w art.
89a ust. 2 u.p.t.u.:
1) dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15
ust. 1, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
2) wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty, o której mowa w ust. 1, są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni;
3) dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji
4) od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku,
w którym została wystawiona.
Od 1 stycznia 2013 r. wierzyciel nie ma już obowiązku zawiadamiania dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego. Powiadamia jedynie, na urzędowym formularzu, właściwego naczelnika urzędu
skarbowego (dla podatnika), o dokonaniu korekty – podając dane dłużników, faktur oraz skorygowanych
kwot podatku należnego.
d. Korekta podatku należnego przez dostawcę
1354
Zgodnie z art. 89a ust. 3 u.p.t.u., może nastąpić w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną (czyli upływ 150 dni od dnia upływu terminu płatności),
pod warunkiem że do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność
nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie.
1355
Podatnik dokonujący korekty zobowiązany jest do zawiadomienia właściwego urzędu skarbowego o dokonaniu korekty (wraz z podaniem kwoty korekty). Zawiadomienie to składane jest na urzędowym formularzu, wraz z deklaracją podatkową, w której podatnik dokonał korekty;
styczeń
2013
11
Zgodnie z art. 89a ust. 1 u.p.t.u., korekta podatku należnego może dotyczyć również kwoty podatku
przypadającej na część wierzytelności, której nieściągalność uprawdopodobniono. Ulga stosowana może
być zatem zarówno do wierzytelności, które nie zostały uregulowane w całości, jak i choćby w części.
Jeżeli nabywca towaru i usługi, dokona po dokonaniu korekty zapłaty (w całości lub w części) lub wierzytelność zostanie zbyta w jakiejkolwiek formie, wówczas, stosownie do art. 89a ust. 4 u.p.t.u., podatnik, który uprzednio dokonał dostawy, zobowiązany jest do zwiększenia kwoty podatku należnego.
Zwiększenie podatku należnego powinno zostać dokonane w miesiącu, w którym podatnik otrzymał całość lub część zapłaty, ewentualnie wierzytelność została zbyta. W przypadku częściowej zapłaty podatek
należny powinien zostać zwiększony proporcjonalnie do tej części.
e. Korekta podatku naliczonego (lub zwiększenie należnego) przez nabywcę
1356
Ulga na złe długi polega na korekcie podatku u obydwu stron transakcji. Korekcie podatku należnego przez dostawcę towarzyszy jednocześnie korekta podatku naliczonego u nabywcy. W związku
ze zmianą przepisów od dnia 1 stycznia 2013 r. korekta po stronie nabywcy ma charakter automatyczny
i nie jest zależna od tego, czy sprzedawca skorzysta z ulgi. Zgodnie z art. 89b ust. 1 u.p.t.u., w przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie
usług na terytorium kraju w terminie 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150. dzień od dnia upływu terminu płatności określonego
w umowie lub na fakturze.
Korekty nie stosuje się, jeżeli dłużnik uregulował należność najpóźniej w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego, w którym upłynął 150. dzień od dnia upływu terminu płatności tej należności.
1357
Jak wskazano powyżej, korekta przez nabywcę jest dokonywana obecnie w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150. dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.
W chwili obecnej, inaczej niż na podstawie przepisów obowiązujących do dnia 31 grudnia 2012 r., korekta taka nie powoduje powstania zaległości podatkowej. W przypadku stwierdzenia, że podatnik
naruszył obowiązek skorygowania podatku naliczonego, naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% kwoty podatku wynikającego
z nieuregulowanych faktur, który nie został skorygowany. W stosunku do osób fizycznych, które za ten
sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.
W przypadku gdy dłużnik ureguluje w całości bądź w części swoje zobowiązanie, wówczas podatnik
(dłużnik) ma prawo do zwiększenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym należność uregulowano, o kwotę podatku, o którą musiał uprzednio dokonać korekty. W przypadku częściowego uregulowania należności podatek naliczony może zostać zwiększony w odniesieniu do tej części.
Podstawa prawna: art. 89a, 89b u.p.t.u.
Literatura: A. Bartosiewicz, R. Kubacki, VAT. Komentarz. Aneks, Kraków 2005; T. Michalik, VAT. Komentarz, Warszawa 2010; Ł. Piwowarczyk, Złe długi w nowelizacji ustawy o VAT, Prz.Pod. 2005 nr 5; Dyrektywa VAT. Komentarz, red. K. Sachs, R. Namysłowski, Warszawa 2008.
12
Aktualności
Podatki 2013
IV. Faktury
a. Uwagi ogólne
1436
Jednym z najważniejszych dokumentów w obrocie gospodarczym jest faktura. Jest ona jednym z najważniejszych dokumentów księgowych, ale przede wszystkim jest podstawowym dokumentem w systemie VAT. Faktura dokumentuje przede wszystkim daną transakcję. Wykazywany jest na niej podatek, który dla nabywcy stanowi podatek naliczony, podlegający odliczeniu. Faktura jest dokumentem
niezbędnym do skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia podatku naliczonego w przypadku
zakupów dokonywanych w kraju.
Jedynie podstawowe zasady wystawiania faktur określone zostały w u.p.t.u., w art. 106. Zostały one
jednak znacznym stopniu uszczegółowione w r.z.w.f. oraz r.f.e. Warto zwrócić uwagę, że r.z.w.f. zostało
poddane gruntownym zmianom od dnia 1 stycznia 2013 r.
b. Podmioty zobowiązane do wystawiania faktur
1437
Z art. 106 ust. 1 u.p.t.u. wynika, że podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową
bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące
podatnika i nabywcy. Zasada ta została doprecyzowana w § 4 r.z.w.f. Zgodnie z tym przepisem, faktury
wystawiają:
1) zarejestrowani podatnicy VAT czynni,
2) podatnicy, o których mowa w art. 16 u.p.t.u. dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych
środków transportu.
Faktury mogą być wystawiane przez podatników VAT zwolnionych.
Należy wskazać, iż z art. 106 ust. 4 u.p.t.u. wynika, iż podatnicy nie mają obowiązku wystawiania faktur osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.
c. Dane umieszczane na fakturze
1438
Ustawa wymienia obligatoryjne dane, które muszą być ujęte na fakturze. Z art. 106 ust. 1
u.p.t.u. wynika, iż faktura powinna stwierdzać:
1) dokonanie sprzedaży;
2) datę dokonania sprzedaży;
3) cenę jednostkową bez podatku;
4) podstawę opodatkowania;
5) stawkę i kwotę podatku;
6) kwotę należności;
7) dane dotyczące podatnika i nabywcy.
W przypadkach, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, w fakturze nie wykazuje się danych
dotyczących stawki i kwoty podatku.
Dane te zostały uszczegółowione w r.z.w.f. Faktury mogą zawierać ponadto inne dane, ponieważ ich
katalog zawarty w przepisach ma charakter otwarty. Zgodnie z rozporządzeniem, faktura stwierdzająca
dokonanie sprzedaży powinna zawierać:
1) datę jej wystawienia;
styczeń
2013
13
2) kolejny numer, nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje
fakturę;
3) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
4) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany dla podatku, z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 11
lit. a;
5) numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany dla podatku lub podatku
od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 11 lit. b;
6) datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi, o ile taka data jest określona
i różni się od daty wystawienia faktury; w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może
podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży;
7) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
8) miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
9) cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
10) kwoty wszelkich rabatów, w tym za wcześniejsze otrzymanie należności, o ile nie zostały one
uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
11) wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku
(wartość sprzedaży netto);
12) stawkę podatku;
13) sumę wartości sprzedaży netto z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku
i sprzedaż zwolnioną od podatku;
14) kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych
stawek podatku;
15) kwotę należności ogółem.
Sprzedawca może określić w fakturze również kwoty podatku dotyczące wartości sprzedaży poszczególnych towarów i usług wykazanych w tej fakturze. W tym przypadku łączna kwota podatku może być ustalona w wyniku podsumowania jednostkowych kwot podatku.
1439
Faktury wystawiane przez małych podatników rozliczających się metodą kasową powinny zawierać wyrazy „metoda kasowa”.
Podatnik może określać kwoty na fakturze w walutach obcych, jednakże kwoty podatku należy zawsze wykazać się w złotych.
1440
Ponadto, w przepisach r.z.w.f. określono szereg dalszych wymogów dotyczących wystawianych faktur:
a) w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43
ust. 1 u.p.t.u. albo przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 u.p.t.u., poza danymi określonymi
powyżej sprzedawca wskazuje również:
–przepis ustawy albo aktu wydanego na podstawie ustawy, na podstawie którego podatnik stosuje
zwolnienie od podatku, lub
– przepis dyrektywy, który zwalnia od podatku tę dostawę lub to świadczenie, lub
–innej podstawy prawnej wskazującej na to, że dostawa towarów lub świadczenie usług korzysta ze
zwolnienia;
b) w fakturach dokumentujących świadczenie usług turystyki, o których mowa w art. 119 u.p.t.u.:
– podatnik stosuje oznaczenie „procedura marży dla biur podróży”,
– zawiera się dane określone w § 5 ust. 1 pkt 1–8 i 15 r.z.w.f.;
c) w fakturach dokumentujących czynności, których podstawą opodatkowania jest marża, zgodnie z art.
120 u.p.t.u.:
–podatnik stosuje oznaczenie „procedura marży – towary używane”, „procedura marży – dzieła sztuki” lub „procedura marży – przedmioty kolekcjonerskie i antyki”,
– zawiera się dane określone w § 5 ust. 1 pkt 1–8 i 15 r.z.w.f.;
14
Aktualności
Podatki 2013
d) w przypadku obowiązku ewidencjonowania transakcji za pomocą kasy rejestrującej do kopii faktury
należy, co do zasady, dołączyć paragon fiskalny;
e) na żądanie nabywcy, podatnik podatku akcyzowego, który nie jest zwolniony z tego podatku, obowiązany jest wykazać na fakturze wartość akcyzy zawartej w wartości towarów wykazanej na danej fakturze;
h) w przypadku faktur wystawianych przez przedstawiciela podatkowego, faktura powinna uwzględniać
nazwę, adres i numer NIP tego przedstawiciela;
i) przepisy określają ponadto sytuacje, w których faktury mogą nie zawierać pewnych danych. W szczególności nie muszą zawierać numeru identyfikacji podatkowej nabywcy faktury wystawiane:
– na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w formie indywidualnych gospodarstw rolnych;
– nabywcom eksportowanych towarów,
– nabywcom, na których rzecz dokonywana jest sprzedaż: energii elektrycznej i cieplnej, gazu przewodowego, usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych oraz usług wymienionych w poz. 138
i 153 zał. nr 3 do ustawy (np. usługi oczyszczania ścieków).
Ponadto, od 1 stycznia 2013 r. podatnicy mogą w pewnych przypadkach wystawiać tzw. faktury uproszczone. Dopuszczalne jest wystawienie takiej faktury, jeżeli kwota należności ogółem nie przekracza
kwoty 450 zł lub 100 euro. Faktury takie mogą nie zawierać:
– imienia i nazwiska lub nazwy nabywcy towarów lub usług oraz jego adresu,
– miary i ilości (liczby) dostarczonych towarów lub zakresu wykonanych usług;
– ceny jednostkowej towaru lub usługi bez kwoty podatku (ceny jednostkowej netto);
–wartości dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku
(wartość sprzedaży netto);
– stawki podatku;
–sumy wartości sprzedaży netto z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku
i sprzedaż zwolnioną od podatku;
–kwoty podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych
stawek podatku.
Dane te mogą zostać pominięte o ile faktura zawiera dane pozwalające określić dla poszczególnych stawek podatku kwotę podatku.
d. Faktury wystawiane w przypadku dostawy towarów i świadczenia usług opodatkowanych
poza Polską
1441
Zgodnie z art. 106 ust. 2 u.p.t.u., podatnicy mają również obowiązek wystawiania faktur w przypadku
dostawy towarów lub świadczenia usług, jeżeli miejscem opodatkowania tych czynności jest terytorium
państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności
podatnicy ci nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub – w przypadku terytorium państwa trzeciego – podatku o podobnym charakterze.
Spółka posiadająca siedzibę na terytorium Polski świadczy usługi reklamowe na rzecz
spółki z siedzibą w Stanach Zjednoczonych. Usługa, zgodnie z art. 28b będzie opodatkowana
w USA. Jednakże na podatniku będzie ciążył obowiązek wystawienia faktury VAT.
PRZYKŁAD:
styczeń
2013
15
1442
Opisywane faktury powinny zawierać generalnie takie same dane jak faktury wystawiane polskim kontrahentom. Jednakże faktury takie zamiast danych dotyczących kwot wszelkich rabatów, stawki i kwoty
podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem zawierają adnotację „odwrotne obciążenie”.
e. Termin wystawienia faktury
1443
Zgodnie z zasadą ogólną, wyrażoną w § 9 ust. 1 r.z.w.f., fakturę wystawia się nie później niż siódmego
dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Przyjmuje się, że faktura powinna zostać wystawiona nie wcześniej niż w momencie powstania obowiązku podatkowego.
Podatnik wydał innemu podatnikowi towar w wykonaniu dostawy towarów w dniu 25 lipca 2011 r. Faktura została jednak wystawiona dopiero dnia 1 sierpnia 2011 r. W takim przypadku
obowiązek podatkowy powstał 1 sierpnia.
PRZYKŁAD:
W przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym, gdy podatnik określa w fakturze wyłącznie miesiąc i rok
dokonania sprzedaży, fakturę wystawia się nie później niż 7. dnia od zakończenia miesiąca, w którym
dokonano sprzedaży.
Podatnik świadczy usługi doradztwa podatkowego w sposób ciągły i wystawia faktury
VAT dla swojego klienta za okresy miesięczne (wynagrodzenie ma charakter ryczałtowy). Za listopad 2011 r. podatnik wystawił fakturę w dniu 30 listopada. Faktura ta mogła zostać jednakże
wystawiona najpóźniej dnia 7 grudnia 2011 r.
PRZYKŁAD:
Jednocześnie, od dnia 1 stycznia 2013 r. wprowadzono regulację, zgodnie z którą faktura może dokumentować kilka odrębnych dostaw towarów lub usług dokonanych w trakcie miesiąca, jeżeli zostanie
wystawiona nie później niż ostatniego dnia miesiąca, w którym wydano towar lub wykonano usługę.
Możliwe jest zatem wystawienie jednej zbiorczej faktury za czynności inne niż dostawy o charakterze
ciągłym.
1444
Od wspomnianej powyżej reguły istnieje szereg odstępstw. Przepisy r.z.w.f. określają bowiem sytuacje,
gdy faktura powinna zostać wystawiona nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego
i nie wcześniej niż 30. dnia przed powstaniem obowiązku podatkowego. Zasady te dotyczą:
1) dostawy towarów, której przedmiotem są lokale i budynki;
2) dostaw energii oraz gazu;
3) świadczenia usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych, z zastrzeżeniem usług w systemie
podatkowym;
4) świadczenia usług wymienionych w poz. 138 i poz. 153 zał. nr 3 do ustawy;
5) usług transportu osób i ładunków kolejami, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami;
6) usług spedycyjnych i przeładunkowych;
7) usług w portach morskich i handlowych;
8) usług budowlanych lub budowlano-montażowych;
9) dostawy gazet, magazynów, czasopism;
16
Aktualności
Podatki 2013
10) usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, a także usług ochrony osób
oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, usług w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego oraz usług stałej obsługi prawnej i biurowej;
11) dostawy złomu stalowego i żeliwnego, złomu metali nieżelaznych, z wyłączeniem złomu metali szlachetnych;
12) usług komunikacji miejskiej;
13) usług polegających na drukowaniu gazet, magazynów, czasopism;
14) usług, o których mowa w art. 281 pkt 1 u.p.t.u. (m.in. licencje);
15) ustanowienia na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej spółdzielczego lokatorskiego prawa do
lokalu mieszkalnego lub ustanowienia na rzecz członka spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu,
lub ustanowienia na rzecz członka odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, lub przeniesienia własności lokalu w rozumieniu przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych;
16) przeniesienia na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej własności domu jednorodzinnego w rozumieniu przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych;
17) wydania towarów przez komitenta na rzecz komisanta;
18) oddania gruntu w użytkowanie wieczyste.
Ograniczenia czasowego dotyczącego usług wymienionych w pkt 2–4 nie stosuje się, jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy.
Od dnia 1 stycznia 2013 r. wprowadzono do r.z.w.f. przepisy określające terminy na wystawienie faktur
w przypadku dokonywania wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów jak również świadczenia usług, dla
których zastosowanie znajduje art. 28b ustawy. W świetle § 9 ust. 4 oraz 5 r.z.w.f., w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca
następującego po miesiącu, w którym wydano lub przemieszczono towar. Natomiast w przypadku świadczenia usług, dla których miejscem świadczenia jest miejsce określone w art. 28b u.p.t.u.:
1) na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych dla podatku od wartości dodanej lub obowiązanych do takiej identyfikacji, świadczonych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, dla których zobowiązanym
do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca,
2) stanowiących import usług
– fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wykonano usługę.
f. Faktury zaliczkowe
1445
W przypadku gdy przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi podatnik otrzymał część lub całość
należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, podatnik zobowiązany jest wystawić
fakturę dotyczącą otrzymanej płatności. Fakturę taką wystawia się nie później niż siódmego dnia od
dnia, w którym otrzymano część lub całość należności od nabywcy. Fakturę zaliczkową należy wystawić
również wtedy, gdy pobrano każdą kolejną zaliczkę. Powinna ona zostać wystawiona nie później niż
siódmego dnia od dnia, w którym pobrano taką zaliczkę.
Podatnik dokonuje dostawy towaru o wartości 1000 zł. Dostawa nastąpi 2 listopada.
Jednakże przed wydaniem towaru podatnik pobrał w dniu 15 października zaliczkę w wysokości
250 zł. W związku z tym zobowiązany będzie do wystawienia faktury zaliczkowej najpóźniej w dniu
22 października, a następnie faktury stwierdzającej dokonanie sprzedaży najpóźniej dnia 9 listo­
pada.
PRZYKŁAD:
styczeń
2013
17
1446
Faktura stwierdzająca pobranie części lub całości należności przed wydaniem towaru lub wykonaniem
usługi powinna zawierać co najmniej:
1) imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;
2) numer identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy;
3) datę wystawienia i numer kolejny faktury oznaczonej jako „FAKTURA VAT” lub „FAKTURA VAT-MP”,
kwotę otrzymanej części lub całości należności brutto, a w przypadku gdy przed dokonaniem dostawy
otrzymano część należności – również daty i numery poprzednich faktur oraz sumę kwot pobranych
wcześniej części należności brutto;
4) stawkę podatku;
5) kwotę podatku, wyliczoną według wzoru:
KP =
ZB × SP
100 + SP
gdzie:
KP – oznacza kwotę podatku,
ZB – oznacza kwotę otrzymanej części lub całości należności,
SP – oznacza stawkę podatku;
6) dane dotyczące zamówienia lub umowy, a w szczególności: nazwę towaru lub usługi, cenę netto, ilość
zamówionych towarów, wartość zamówionych towarów lub usług netto, stawki podatku, kwoty podatku
oraz wartość brutto zamówienia lub umowy;
7) datę otrzymania części lub całości należności (przedpłaty, zaliczki, zadatku, raty), o której mowa
w ust. 1 i 2, jeśli nie pokrywa się ona z datą wystawienia faktury.
Z powyższego wynika, że kwota otrzymanej zaliczki traktowana jest jako kwota brutto, czyli zawierająca
podatek VAT.
Jeżeli wystawione przez podatnika faktury zaliczkowe nie obejmują całej ceny brutto, sprzedawca po
wydaniu towaru lub wykonaniu usługi wystawia fakturę na zasadach ogólnych, z tym że sumę wartości
towarów (usług) pomniejsza się o wartość otrzymanych części należności, a kwotę podatku pomniejsza
się o sumę kwot podatku wykazanego w fakturach dokumentujących pobranie części należności. Taka
faktura (uzupełniająca) powinna zawierać również numery faktur wystawionych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi.
g. Faktury wystawiane przez nabywców towarów lub usług
1447
Co do zasady, przyjmuje się, że fakturę VAT wystawia sprzedawca.
1448
Aby faktury były wystawiane przez nabywcę, spełnione muszą być kryteria określone w § 6 r.z.w.f. Od
dnia 1 stycznia 2013 r. kryteria te uległy istotnej liberalizacji. W szczególności:
–nabywcą towarów lub usług jest podatnik, podatnik podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze albo osoba prawna niebędąca podatnikiem,
–pomiędzy dostawcą a nabywcą musi istnieć porozumienie dotyczące wystawiania przez nabywców
faktur w imieniu i na rzecz sprzedawcy (nie musi to być formalna umowa),
– ponadto musi istnieć określona procedura zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego tych czynności (akceptacja nie musi mieć formy podpisu).
Od dnia 1 stycznia 2013 r. wprowadzono również przepis, który pozwala na upoważnienie również osób
trzecich (innych niż nabywca), do wystawiania faktur w imieniu i na rzecz podatnika.
18
Aktualności
Podatki 2013
h. Faktury elektroniczne
1450
Kwestię faktur przesyłanych drogą elektroniczną obecnie reguluje rozporządzenie Ministra Finansów
z 20 grudnia 2012 r. w sprawie przesyłania faktur w formie elektronicznej, zasad ich przechowywania oraz trybu udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej (Dz. U.
z 2012 r. poz. 1528), dalej: r.f.e., które obowiązuje od dnia 1 stycznia 2013 r.
Określa ono:
1) sposób i warunki przesyłania faktur w formie elektronicznej;
2) zasady przechowywania oraz tryb udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej faktur przesyłanych drogą elektroniczną.
1451
Zgodnie z § 3 r.f.e., faktury mogą być przesyłane, w tym udostępniane, w formie elektronicznej w dowolnym formacie elektronicznym, pod warunkiem uprzedniej akceptacji tego sposobu przesyłania faktur
przez odbiorcę faktury.
Faktury mogą być przesyłane w formie elektronicznej, w dowolnym formacie elektronicznym, pod warunkiem zapewnienia autentyczności pochodzenia, integralności treści i czytelności faktury.
Sposób zapewnienia autentyczności pochodzenia, integralności treści i czytelności faktury określa
podatnik.
WAŻNE!
Autentyczność pochodzenia, integralność treści oraz czytelność faktury można zapewnić za pomocą
dowolnych kontroli biznesowych, które ustalają wiarygodną ścieżkę audytu między fakturą a dostawą
towarów lub świadczeniem usług. Poza kontrolami biznesowymi omawiane warunki wystawiania faktur
elektronicznych są spełnione w przypadku:
1) bezpiecznego podpisu elektronicznego w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z 18 września 2001 r.
o podpisie elektronicznym (Dz. U. Nr 130, poz. 1450 z późn. zm.), weryfikowanego za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu, lub
2) elektronicznej wymiany danych (EDI) zgodnie z umową w sprawie europejskiego modelu wymiany
danych elektronicznych, jeżeli zawarta umowa, dotycząca tej wymiany, przewiduje stosowanie procedur
gwarantujących autentyczność pochodzenia faktury i integralność jej danych.
1452
Faktury przesłane drogą elektroniczną są przechowywane w podziale na okresy rozliczeniowe w dowolny
sposób zapewniający:
1) autentyczność pochodzenia, integralność treści i czytelność tych faktur od momentu ich wystawienia
do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego;
2) łatwe ich odszukanie;
3) organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej na żądanie, zgodnie z odrębnymi przepisami, bezzwłoczny dostęp do faktur.
Faktury przesłane w formie elektronicznej i przechowywane w tej formie udostępniane są organowi podatkowemu i organowi kontroli skarbowej w trybie umożliwiającym tym organom bezzwłoczny ich pobór
i przetwarzanie danych w nich zawartych
styczeń
2013
19
i. Faktury korygujące
Przypadki wystawiania faktur korygujących
1453
Przepisy r.z.w.f. określają sytuacje, w których podatnicy mają obowiązek wystawienia faktury korygującej. Wystawia się je w sytuacji, gdy:
– po wystawieniu faktury udzielono rabatów określonych w art. 29 ust. 4 u.p.t.u.;
– zwrócono sprzedawcy towar;
– zwrócono nabywcy kwoty nienależne, o których mowa w art. 29 ust. 4 u.p.t.u.;
– zwrócono nabywcy zaliczkę, przedpłatę, zadatek lub ratę, podlegające opodatkowaniu;
–podwyższono cenę po wystawieniu faktury lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub
kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.
Dane zawarte w fakturach korygujących
1454
Dane, które powinna zawierać faktura korygująca, zostały określone w § 13–14 r.z.w.f. Należy zaznaczyć, że rozporządzenia odrębnie określa dane które powinny być uwidocznione na fakturze korygującej
w przypadku gdy dotyczy ona wszystkich dostaw dokonanych w określonym okresie, albo tylko niektórych.
WAŻNE!
Faktury korygujące powinny zawierać wyraz „KOREKTA” albo wyrazy „FAKTURA KORYGUJĄCA”.
j. Noty korygujące
1455
Noty korygujące wystawiane są przez nabywcę towaru lub usługi, który otrzymał fakturę lub fakturę korygującą. Noty takie wystawia się w przypadku, gdy faktury takie zawierają pomyłki dotyczące jakiejkolwiek informacji wiążącej się zwłaszcza ze sprzedawcą lub nabywcą lub oznaczeniem towaru lub usługi,
z wyjątkiem pomyłek w pozycjach faktury dotyczących rozliczenia obrotu i podatku z tytułu sprzedaży.
Noty wystawiane są zatem w przypadku pomyłek o mniejszym znaczeniu – nie mających wpływu na
rozliczenie VAT.
k. Duplikaty faktur
1456
W przypadku, gdy oryginał faktury lub faktury korygującej ulegnie zniszczeniu albo zaginie, sprzedawca
na wniosek nabywcy ponownie wystawia fakturę lub fakturę korygującą, zgodnie z danymi zawartymi
w kopii tej faktury lub faktury korygującej. Od dnia 1 stycznia 2013 r. duplikat może zostać wystawiony
przez nabywcę sprzedawcy, zgodnie z posiadaną przez niego fakturą VAT.
Ponownie wystawiona faktura zawiera wyraz „DUPLIKAT” oraz datę jej wystawienia. W przypadku gdy
nabywca nie otrzymał wcześniej oryginału faktury, wówczas jest on generalnie uprawniony do odliczenia podatku naliczonego w okresie rozliczeniowym, w którym otrzymał duplikat faktury.
WAŻNE!
Ponownie wystawiona faktura zawiera wyraz „DUPLIKAT” oraz datę jej wystawienia.
20
Aktualności
Podatki 2013
l. Faktury wewnętrzne
1457
Z art. 106 ust. 7 u.p.t.u. wynika możliwość wystawiania tzw. faktur wewnętrznych (do końca 2012 r. –
obowiązek). Faktury wewnętrzne mogą być wystawiane w przypadku:
1) czynności wymienionych w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 (nieodpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług);
2) wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
3) dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca;
4) świadczenia usług, dla którego podatnikiem jest ich usługobiorca.
Należy zaznaczyć, iż za dany okres rozliczeniowy podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą
te czynności dokonane w tym okresie. W praktyce przyjmuje się często, iż faktury wewnętrzne wystawiane są również za dany okres dla danej grupy czynności (np. odrębna faktura dokumentująca import
usług, a inna wewnątrzwspólnotowe nabycia towarów). Ponadto, faktury wewnętrzne są wystawiane
także dla udokumentowania zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze.
1458
Faktury wewnętrzne powinny zawierać co do zasady takie same dane, jak faktury sprzedaży. Jednakże
w przypadku:
–czynności określonych w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 u.p.t.u. (nieodpłatna dostawa towarów i nieodpłatne świadczenie usług), gdy brak jest konkretnego nabywcy towaru lub usługi, faktura nie zawiera
danych dotyczących tego nabywcy oraz kwoty należnej z tytułu wykonania tych czynności;
–wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, oraz świadczenia usług, dla którego podatnikiem jest ich usługobiorca, faktury mogą nie zawierać numeru identyfikacji podatkowej kontrahenta.
Faktury takie można wystawić w 1 egzemplarzu i należy przechowywać wraz z całą dokumentacją dotyczącą podatku.
m. Opakowania zwrotne
1459
Przepisy u.p.t.u. nie określają specjalnych zasad opodatkowania w przypadku, gdy towar został sprzedany w opakowaniu zwrotnym. Specjalne regulacje w tym zakresie wprowadzone zostały jednak do r.z.w.f.
Wykorzystując upoważnienie ustawowe dotyczące zasad wystawiania faktur Minister Finansów określił
w rozporządzeniu zasady rozliczania dostaw towarów w opakowaniach zwrotnych.
1460
Zgodnie z § 16 ust. 1 wskazanego rozporządzenia, jeżeli podatnik sprzedał towar w opakowaniu
zwrotnym, pobierając lub określając w umowie za to opakowanie kaucję, wartości opakowania nie
uwzględnia się w treści faktury dokumentującej sprzedaż.
Fakturę dokumentującą kwotę należności z tytułu niezwrócenia przez odbiorcę opakowań, o których
mowa w ust. 1, wystawia się nie później niż 7. dnia po dniu, w którym umowa przewidywała zwrot opakowań. Jeżeli w umowie nie określono daty zwrotu opakowań, fakturę wystawia się nie później niż 60.
dnia od dnia wydania opakowań.
styczeń
2013
21
n. Dokumenty zrównane z fakturami
1461
Stosownie do r.z.w.f., szereg dokumentów zostało zrównanych w mocy fakturami. Zgodnie z § 17 r.z.w.f.,
za fakturę uznaje się również:
1) bilety jednorazowe uprawniające do przejazdu na odległość nie mniejszą niż 50 km, wydawane przez
podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób: kolejami normalnotorowymi, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej
i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami, jeżeli zawierają następujące dane:
a) nazwę sprzedawcy i numer, za pomocą którego jest on zidentyfikowany dla podatku,
b) numer i datę wystawienia biletu,
c) informacje pozwalające na identyfikację rodzaju usługi,
d) kwotę należności wraz z podatkiem,
e) kwotę podatku;
1462
2) dokumenty dotyczące usług pośrednictwa finansowego zwolnionych od podatku, jeżeli zawierają co
najmniej następujące dane:
a) określenie usługodawcy i usługobiorcy,
b) numer kolejny i datę ich wystawienia,
c) nazwę usługi,
d) kwotę, której dotyczy dokument;
1463
3) dowody zapłaty za przejazdy autostradami płatnymi, jeżeli zawierają następujące dane:
a) nazwę sprzedawcy i numer, za pomocą którego jest on zidentyfikowany dla podatku,
b) numer kolejny i datę wystawienia,
c) informacje pozwalające na identyfikację rodzaju usługi, w szczególności nazwę autostrady za przejazd
którą pobierana jest opłata,
d) kwotę należności wraz z podatkiem,
e) kwotę podatku;
1464
4) rachunki, o których mowa w art. 87 i 88 o.p., wystawiane przez podatników niezarejestrowanych
jako podatnicy VAT czynni, z wyjątkiem gdy do wystawienia faktury obowiązani są podatnicy dokonujący
wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu.
o. Obowiązek zapłaty podatku wynikającego z faktury
1465
Przepisy u.p.t.u., w ślad za Dyrektywą VAT, przewidują również pewne przepisy sankcyjne, które mają
za zadanie ograniczenie nadużyć ze strony podatników. Zgodnie z art. 108 ust. 1 u.p.t.u., w przypadku
gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi
fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty. Przepis ten może zostać zastosowany do sytuacji, w których dana czynność jest np. zwolniona z VAT, natomiast podatnik wykazał na
wystawionej fakturze podatek w wysokości 22%. Obowiązek zapłaty podatku wystąpi również w sytuacji, gdy podatnik wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku wyższą od kwoty podatku należnego.
Przykładowo, podatnik będzie zobowiązany do zapłaty podatku w przypadku, gdy na fakturze zastosował
stawkę 22%, mimo że dana czynność podlega opodatkowaniu według stawki 7%.
Należy pamiętać, że od dnia 1 stycznia 2011 r. ww. stawki wynoszą odpowiednio 23% i 8%.
22
Aktualności
Podatki 2013
1466
WAŻNE! W przypadku, gdy podatnik wystawił fakturę, o której mowa w art. 108 ust. 1 u.p.t.u., nabywcy
nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. Wniosek taki został potwierdzony w orzecznictwie TS.
Podstawa prawna: art. 106 i 108 u.p.t.u.; § 5–25 r.z.w.f.; § 2–7 r.f.e.
Orzecznictwo:
– wyr. TS w sprawie Léa Jorion, 123/87: „Art. 18 ust. 1 lit. a.) oraz 22 ust. 3 lit. a. i b.) VI Dyrektywy pozwalają
Państwom Członkowskim uzależnić prawo do odliczenia od posiadania faktury, która musi zawierać określone dane, konieczne dla zapewnienia poboru podatku od wartości dodanej i umożliwienia nadzoru ze strony
organów skarbowych. Takie dane nie mogą, z powodu ich ilości lub technicznego charakteru, sprawiać, by
wykonanie prawa do odliczenia było praktycznie niemożliwe lub nadmiernie utrudnione”.;
– wyr. TS w sprawie Gerhard Bockemühl, C-90/02: „W przypadku, gdy podatnik jako usługobiorca, ma obowiązek rozliczyć podatek VAT związany z tymi usługami, administracja podatkowa nie może żądać jako dodatkowego warunku dla prawa do odliczenia tej osoby, by posiadała ona fakturę sporządzoną zgodnie z art.
22 ust. 3 Szóstej dyrektywy. Taki wymóg skutkowałby tym, że podatnik byłby z jednej strony zobowiązany
do zapłaty VAT jako usługobiorca, a z drugiej, ponosiłby ryzyko braku możliwości odliczenia tego podatku”;
– wyr. TS w sprawie Maria Karageorgou, C-78/02: „Art. 21 ust. 1 lit. c.) VI dyrektywy nie wyklucza zwrotu kwoty
wykazanej omyłkowo tytułem podatku VAT na fakturze lub innym dokumencie pełniącym rolę faktury, jeżeli
przedmiotowe usługi nie podlegały VAT, a kwoty zafakturowanej nie można w konsekwencji uznać za podatek VAT”.
Literatura: A. Bartosiewicz, R. Kubacki, VAT. Komentarz, Warszawa 2011; A. Bieńkowska, Nowe zasady wystawiania faktur, Prz.Pod. 2004, nr 7; J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, VAT. Komentarz, Warszawa 2010; J. Martini,
Ł. Karpiesiuk, VAT w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, Warszawa 2007.
1307
[Nowe]
Zwolnienie z VAT usług dotyczących kart płatniczych – wyrok NSA
W wyroku z dnia 18 grudnia 2012 r. (I FSK 339/12 ) Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że usługi
informatyczne związane z przetwarzaniem danych, programowaniem oraz techniczną obsługą kart płatniczych nie są opodatkowane podatkiem od towarów i usług.
Są one związane z usługami finansowymi, które są zwolnione z tego podatku. Tak uznał Naczelny Sąd
Administracyjny, oddalając skargę kasacyjną Ministra Finansów.
Firma świadcząca usługi dla banków i instytucji finansowych zwróciła się do ministra finansów o interpretację dotyczącą kwestii ewentualnego opodatkowania podstawową stawką VAT: usług informatycznych polegających na przetwarzaniu danych, programowaniu oraz technicznej obsłudze kart płatniczych. Minister wydał niekorzystną dla firmy (podatnika) interpretację, którą firma zaskarżyła do
Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
WSA orzekł w swoim rozstrzygnięciu, że obsługa kart płatniczych jest niezbędna do świadczenia usług
finansowych przez banki. Ponadto Sąd przywołał treść przepisu art. 43 ust. 13 u.p.t.u., zgodnie z którym
zwolnienie z podatku można również stosować do innych usług, które stanowią element usługi głównej.
Minister finansów złożył skargę kasacyjną od wyroku NSA.
Jednak NSA utrzymał w mocy wyrok WSA w Warszawie, stwierdzając, że usługi techniczne odnoszące
się do kart płatniczych, mimo że są odrębne w stosunku do usług bankowych, służą realizacji transakcji
finansowych. W związku z powyższym, jak orzekł NSA, usługi te są zwolnione z podatku.
styczeń
2013
23
Możliwość składania zeznań rocznych w PIT przez internet
Zeznania roczne w podatku dochodowym od osób fizycznych – w szczególności: PIT-28, PIT-36, PIT-36L,
PIT-37, PIT-38 oraz PIT-39) można składać korzystając z internetu, przy czym nie jest konieczne stosowanie podpisu elektronicznego z kwalifikowanym certyfikatem.
Wymagane jest jedynie podanie pięciu cech osobowych identyfikujących nas jako podatników, a mianowicie:
–imienia,
–nazwiska,
– identyfikatora podatkowego (PESEL, a w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą – NIP),
– daty urodzenia, oraz
– kwoty przychodu za rok podatkowy poprzedzający o 2 lata rok, za który przesyłane jest zeznanie, czyli
obecnie – za 2011 rok.
Ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych w rozliczeniu rocznym za 2012
rok (zgodnie z brzmieniem przepisów u.p.d.o.f. obowiązującym w 2012 r.)
I. Pomniejszenie dochodu (podstawy opodatkowania)
Rodzaj ulgi (oraz
numery brzegowe
w MERITUM
Podatki)
Składki na
ubezpieczenia
społeczne (zob.
nr 177–180)
Podstawa prawna
Wartość ulgi
Warunki dokonania odliczenia
art. 26 ust. 1 pkt 2,
2a oraz ust. 7,
13a–13c u.p.d.o.f.
Odliczeniu
podlegają składki
na ubezpieczenia:
emerytalne, rentowe,
chorobowe
i wypadkowe.
Wysokość tych składek
reguluje ustawa z dnia
13 października 1998 r.
o systemie ubezpieczeń
społecznych.
Składki muszą być faktycznie opłacone. Odliczenie nie
przysługuje jeśli składki zostały wcześniej zaliczone
do kosztów uzyskania przychodów. Nie podlegają
odliczeniu składki wnoszone do pracowniczych funduszy
emerytalnych. Co do zasady odliczeniu podlegają
również składki zapłacone w roku podatkowym ze
środków podatnika lub osób z nim współpracujących,
zgodnie z przepisami dotyczącym obowiązkowego
ubezpieczenia społecznego obowiązującymi w innym niż
Polska państwie członkowskim UE lub innym państwie
należącym do EOG lub w Konfederacji Szwajcarskiej
(ograniczenia odnoszące się do pomniejszania podstawy
opodatkowania o tego rodzaju składki są enumeratywnie
określone w art. 26 ust. 13b u.p.d.o.f.).
Faktyczna kwota
dokonanych zwrotów
Chodzi tutaj o zwrot nienależnie pobranych
(otrzymanych) przez podatnika świadczeń, które
uprzednio zwiększyły jego dochód podlegający
opodatkowaniu. Podatnik – w celu obliczenia wysokości
odliczenia – – ma prawo uwzględnić w kwocie
zwróconych świadczeń wartość uprzednio pobranego
podatku dochodowego, o ile wartość ta nie została już
potrącona przez płatnika przy zwrocie przedmiotowych
świadczeń.
Dokonane w roku
art. 26 ust. 5 oraz
podatkowym zwroty ust. 13a u.p.d.o.f.
nienależnych
świadczeń
24
Aktualności
Rodzaj ulgi (oraz
numery brzegowe
w MERITUM
Podatki)
Darowizny na rzecz
organizacji pożytku
publicznego, na cele
kultu religijnego
(zob. nr 192–199)
Podatki 2013
Podstawa prawna
art. 26 ust. 1
pkt 9 lit. a)-b) oraz
ust. 5—7, 13a
u.p.d.o.f.
Wartość ulgi
Warunki dokonania odliczenia
Maksymalna wysokość
odliczenia to 6%
dochodu rocznego
(uzyskanego w roku
podatkowym).
Darowizny muszą być przekazane:
– organizacjom prowadzącym działalność pożytku
publicznego w sferze zadań publicznych na cele określone
w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie organizacjom, o których
mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy, lub równoważnym
organizacjom określonym w przepisach regulujących
działalność pożytku publicznego obowiązujących w innym
niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej
prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze
zadań publicznych określonych w tej ustawie,
– na cele kultu religijnego.
Najczęściej ma miejsce przekazanie darowizn
pieniężnych a takie muszą być udokumentowane
dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego.
Co ważne z ulgi nie można skorzystać jeśli beneficjentem
(obdarowanym) jest osoba fizyczna albo osoba prawna
oraz jednostka organizacyjna nie mająca osobowości
prawnej, prowadząca działalność gospodarczą polegającą
na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego,
paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego,
piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów
spirytusowych o zwartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz
wyrobów z metali szlachetnych (z udziałem tych metali)
lub handlu tymi wyrobami.
Ponadto darowizna nie może być przekazana na rzecz
partii politycznej, związku zawodowego oraz fundacji
utworzonej przez partię polityczną.
Darowizny na cele
art. 26 ust. 1 pkt 9 Maksymalna wysokość
krwiodawstwa (zob. lit. c oraz ust. 7
odliczenia to 6%
nr 200)
pkt 3, 13a u.p.d.o.f. dochodu rocznego
(uzyskanego w roku
podatkowym).
Darowizny
na kościelną
działalność
charytatywnoopiekuńczą
Kościołów (zob.
nr 201–203)
Przepisy ustaw
Ulga nie jest limitowana.
o stosunku Państwa
Polskiego do
poszczególnych
Kościołów, art. 26
ust. 6d i 7 u.p.d.o.f.
Ulga na cele krwiodawstwa przysługuje jeśli podatnik
jest honorowym dawcą krwi. Odliczenie nie przysługuje
jeślim krwiodawca uzyskał za oddaną krew tzw.
ekwiwalent pieniężny. Obecnie ten ekwiwalent wynosi
130 zł za jeden litr pobranej krwi lub osocza. Innymi
słowy, korzystający z tej ulgi krwiodawca musi
posiadać dokument, z którego wynika wartość krwi
przyjętej nieodpłatnie przez stację krwiodawstwa.
Do odliczenia upoważnia każda ilość oddanej krwi.
Kościelna osoba prawna musi dostarczyć darczyńcy
pokwitowanie odbioru, a ponadto – w ciągu 2 lat od
dnia przekazania darowizny – przedłożyć sprawozdanie
o przeznaczeniu jej na działalność charytatywnoopiekuńczą kościoła ze wskazaniem do kogo finalnie
trafiła ta pomoc.
styczeń
Rodzaj ulgi (oraz
numery brzegowe
w MERITUM
Podatki)
Wydatki na dostęp
do internetu (zob.
nr 189–191)
2013
Podstawa prawna
Wartość ulgi
art. 26 ust. 1 pkt 6a Maksymalna
oraz ust. 7, 13a
wysokość odliczenia
u.p.d.o.f.
to 760 zł (kwota brutto
uwzględniająca podatek
VAT).
Ulga na cele
art. 26 ust. 1 pkt 6
rehabilitacyjne oraz oraz ust. 7—7g
wydatki związane
i 13a u.p.d.o.f.
z ułatwieniem
wykonywania
czynności życiowych
(zob. nr 182–188)
Wysokość odliczanych
wydatków w większości
wypadków nie jest
limitowana (wyjątki to,
przykładowo, wydatki
na leki, za opłacenie
przewodnika osoby
niewidomej, etc.)
25
Warunki dokonania odliczenia
Wydatek nie musi być udokumentowany fakturą
VAT. Wystarczy, przykładowo, potwierdzenie przelewu
bankowego, ale w tego rodzaju dokumencie muszą
być zawarte następujące dane: wskazanie dostawcy
i nabywcy usługi, określenie rodzaju usługi oraz
zapłaconej kwoty należności. Odliczenie przysługuje
jeśli również w przypadku gdy podatnik korzystał
z internetu mobilnego (w laptopie, smartfonie,
tablecie), i to niezależnie od tego w jakich
lokalizacjach to korzystanie miało miejsce. Odliczenie
nie przysługuje jeśli wydatek został wcześniej zaliczony
do kosztów uzyskania przychodów.
Mąż i żona, którzy ponieśli wydatki na Internet, mogą
skorzystać z podwójnego limitu ulgi, jednak pod
warunkiem, że będzie to rzetelnie udokumentowane.
Do skorzystania z tej ulgi uprawnione są dwie grupy
podatników, a mianowicie:
– osoby, które posiadają orzeczenie o zakwalifikowaniu
do jednego z trzech stopni niepełnosprawności lub
decyzję o przyznaniu renty z tytułu całkowitej lub
częściowej niezdolności do pracy albo orzeczenie
o niepełnosprawności (dotyczy to osób, które nie
ukończyły 16 roku życia),
– osoby, które mają na utrzymaniu osoby
niepełnosprawne (takie jak współmałżonek, dzieci
własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte
na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice
współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha,
zięciowie i synowe) jeśli dochody tych osób na
utrzymaniu nie przekroczyły w 2012 roku kwoty 9120 zł.
Wydatek musi być odpowiednio udokumentowany.
Ponadto nie może być podatnikowi w jakikolwiek sposób
zwrócony. Jeśli natomiast przedmiotowe wydatki
zostały częściowo sfinansowane (dofinasowane)
ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji
osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu
aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji
Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego
Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń
socjalnych, odliczeniu podlega różnica pomiędzy
poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną
(dofinansowaną) z tych funduszy (środków). Ta sama
metoda obliczenia wysokości ulgi dotyczy przypadku
gdy wydatki zostały podatnikowi częściowo zwrócone.
26
Aktualności
Rodzaj ulgi (oraz
numery brzegowe
w MERITUM
Podatki)
Ulga odsetkowa –
TYLKO
Z TYTUŁU PRAW
NABYTYCH (zob.
nr 204–213)
Podatki 2013
Podstawa prawna
art. 26b ust. 1
u.p.d.o.f.
w brzmieniu
obowiązującym do
dnia 31 grudnia
2006 r. [przepis
uchylony]
Wartość ulgi
Warunki dokonania odliczenia
Odliczeniu podlegają
odsetki od tej części
kredytu/pożyczki, która
nie przekracza kwoty
wynoszącej 279 160 zł
(dla inwestycji
mieszkaniowych
zakończonych
w 2012 r.)
WAŻNE! Powtórzmy,
ta wysokość limitu
obowiązuje jeśli
inwestycja, na którą
przyznano kredyt
została zakończona
w 2012 r.).
Jeśli bowiem
inwestycja została
zakończona wcześniej
– przykładowo:
w okresie od 1 stycznia
2011 r. do 31 grudnia
2011 r. – to limit
jest wyższy i wynosi
325 990 zł. (a jeszcze
rok wcześniej, to jest
w 2010 r.: 264 810 zł).
Zatem w każdym
przypadku korzystania
z ulgi odsetkowej
należy tę okoliczność
(kwotę mającego
zastosowanie limitu)
uwzględnić.
Osobom, którym w latach 2002-2006 został udzielony
kredyt (pożyczka) na sfinansowanie inwestycji mającej
na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych
– na zasadzie ochrony praw nabytych – przysługuje
prawo do odliczenia od dochodu odsetek od kredytu
(pożyczki). Zachowają one to prawo nie dłużej niż do
31 grudnia 2027 roku.
Powyższe dotyczy również tzw. kredytu refinansowego.
W zeznaniu podatkowym za 2011 rok podatnik może
odliczyć wyłącznie odsetki faktycznie przezeń zapłacone
w tym roku podatkowym.
Kredyt (pożyczka) musi być udzielony przez bank (lub
inną instytucję działającą na podstawie przepisów prawa
bankowego) albo kasę oszczędnościowo-kredytową.
WAŻNE! Podatnik, który zawarł związek małżeński
z osobą, która wcześniej korzystała już z którejś z ulg
budowlanych, nie będzie mógł już skorzystać z ulgi
odsetkowej.
styczeń
2013
27
II. Pomniejszenie kwoty podatku
Rodzaj ulgi
Podstawa prawna
Wartość ulgi
Warunki dokonania doliczenia
Składki na
ubezpieczenie
zdrowotne (zob.
nr 233–239)
art. 27b u.p.d.o.f.
Kwota składki określona
jest w przepisach ustawy
z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych.
Odliczeniu podlega tylko
7,75% podstawy wymiaru
tej składki.
Odliczeniu podlegają kwoty faktycznie
opłaconych przez podatnika składek.
Natomiast jeśli składki pobierane są
przez płatnika okoliczność, czy płatnik
faktycznie przekazał do ZUS-u pobrane
kwoty składek nie ma wpływu na
uprawnienie podatnika do skorzystania
z odliczenia.
Co do zasady odliczeniu podlegają
również składki zapłacone w roku
podatkowym ze środków podatnika
lub osób z nim współpracujących,
zgodnie z przepisami dotyczącym
obowiązkowego ubezpieczenia
zdrowotnego obowiązującymi
w innym niż Polska państwie
członkowskim UE lub innym państwie
należącym do EOG lub w Konfederacji
Szwajcarskiej (ograniczenia odnoszące
się do pomniejszania podstawy
opodatkowania o tego rodzaju składki
są enumeratywnie określone w art. 27b
ust. 4 u.p.d.o.f.).
Wpłaty na rzecz
organizacji pożytku
publicznego (zob.
nr 285–286)
art. 45c u.p.d.o.f.
Maksymalna kwota
odliczenia to 1% podatku
należnego wykazanego w:
a) terminowo złożonym
zeznaniu podatkowym;
b) korekcie zeznania – jeżeli
została w ciągu miesiąca od
upływu terminu dla złożenia
zeznania podatkowego.
Kwalifikują się tylko wpłaty na rzecz
organizacji pożytku publicznego
w rozumieniu ustawy z dnia 24
kwietnia 2003 r. o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie – pod
warunkiem, że ta organizacja widnieje
w urzędowym wykazie organizacji
pożytku publicznego. Przekazaniem
wpłaty wybranej przez podatnika
organizacji pożytku publicznego
zajmuje się naczelnik urzędu
skarbowego właściwy miejscowo dla
złożonego przez podatnika zeznania
podatkowego (przekazanie wpłaty
organizacji pożytku publicznego musi
mieć miejsce w okresie od maja do
lipca 2013 r.).
Ulga prorodzinna (zob.
nr 247–253)
art. 27 f u.p.d.o.f.
Ulga dotyczy podatników,
którzy w stosunku do
małoletniego dziecka:
– wykonywali władzę
rodzicielską;
– pełnili funkcję opiekuna
prawnego, jeżeli dziecko
z nimi zamieszkiwało;
– sprawowali opiekę poprzez
pełnienie funkcji rodziny
zastępczej na podstawie
orzeczenia sądu lub umowy
zawartej ze starostą.
Odliczenie ma zastosowanie
w odniesieniu do dzieci:
– niepełnoletnich,
– dzieci, które nie ukończyły 25 roku
życia, ale uczą się w szkołach
(ustawy regulują o jakie szkoły chodzi,
w szczególności są to zagraniczne
uczelnie), o ile nie uzyskały one
dochodów opodatkowanych na
zasadach ogólnych (według skali
podatkowej) lub dochodów z papierów
wartościowych
przekraczających łącznie (za 2012 r.)
kwotę 3089 zł,
28
Aktualności
Rodzaj ulgi
Podatki 2013
Podstawa prawna
Wartość ulgi
Przedmiotowa ulga
sprowadza się do
uprawnienia podatnika do
odliczenia od podatku za
2012 rok kwoty 1112,04 zł
(licząc za cały rok) – za
każde dziecko. Ulga w tej
wysokości przysługuje
łącznie obojgu rodzicom.
Wysokość tej ulgi nie uległa
zmianie w stosunku do roku
2010.
Warunki dokonania doliczenia
– otrzymujących zasiłek pielęgnacyjny
(bez względu na ich wiek).
Odliczenie przysługuje w pełnej
wysokości również w sytuacji gdy
dziecko urodziło się w trakcie roku
podatkowego (w 2012 r.).
WAŻNE! Ograniczenie władzy
rodzicielskiej nie oznacza utraty
uprawnień do ulgi prorodzinnej. Dopiero
orzeczenie sądu o całkowitej utracie
tych uprawnień pozbawia prawa do ulgi
prorodzinnej.
Na co należy zwrócić uwagę przy sporządzaniu rocznego zeznania podatkowego PIT
za 2012 rok
Najczęściej popełniane błędy:
Podatnicy powinni zwrócić uwagę, aby przez złożeniem zeznania w urzędzie skarbowym uniknąć następujących – w praktyce najczęściej występujących – błędów:
– złożenie zeznania po terminie, to jest po dniu 30 kwietnia 2013 r.,
– brak załączników PIT/O oraz PIT/D do zeznania rocznego (a w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą: formularza PIT-B – jako załącznika do PIT-36 i PIT-36L),
–brak oznaczenia celu złożenia zeznania podatkowego („złożenie zeznania” czy też „korekta zeznania”),
– brak pisma wyjaśniającego przyczyny złożenia korekty,
–pomyłki przy przenoszeniu do druku zeznania rocznego – danych liczbowych z druków informacji
o zaliczkach, dochodach, przekazanych podatnikowi przez jego pracodawcę (zleceniodawcę),
–niezgodność adresu zamieszkania podatnika (rozumianego jako adres właściwy dla podatnika
w ostatnim dniu roku podatkowego, za który składa on zeznanie); chodzi o niezgodność adresu widniejącego w zeznaniu podatkowym oraz adresu zamieszczonego w informacji przesyłanej przez pracodawcę/zleceniodawcę,
– pomyłki rachunkowe w podsumowaniach, obliczeniach kwoty podatku, etc.,
– brak identyfikatora podatkowego albo podanie identyfikatora podatkowego pracodawcy zamiast podanie przez podatnika własnego identyfikatora (PESEL, bowiem NIP podają tylko osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą),
– wspólne rozliczanie się z małżonkiem pomimo faktu, że zgodnie z przepisami u.p.d.o.f. zachodzą ku
temu przeszkody (przykładowo: jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą podlegającą
opodatkowaniu w formie ryczałtu ewidencjonowanego albo karty podatkowej),
– podanie błędnego numeru KRS organizacji pożytku publicznego (w celu przekazania tej organizacji
1 % podatku) albo wpisanie numeru KRS, który utracił ważność,
– użycie starych, nieaktualnych już druków zeznań, załączników.
Konsekwencje błędów podatnika w treści zeznania rocznego:
Najpoważniejsze dla podatnika konsekwencje nieterminowego złożenia przezeń zeznania podatkowego
albo złożenia zeznania podatkowego zawierającego błędy wynikają z przepisów kodeksu karnego skarbowego (k.k.s.).
Nieterminowe złożenie zeznania stanowi wykroczenie skarbowe i podatnikowi grozi za to kara grzywny.
Natomiast tzw. uchylenie się podatnika od podatku (przykładowo, pominięcie/ukrycie w zeznaniu części
styczeń
2013
29
dochodu do opodatkowania) zagrożone jest karą grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.
Ustalając wysokość stawki dziennej sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Stawka dzienna nie może być niższa od jednej
trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności, tj. w 2013 r.
nie może być mniejsza niż 53,33 zł, a nie wyższa niż 21 333,00 zł.
Takiej samej karze podlega tzw. oszustwo podatkowe. Tego czynu podatnik może dopuścić się – – składając organowi podatkowemu, innemu uprawnionemu organowi lub płatnikowi deklarację lub oświadczenie, w którym podaje nieprawdę lub zataja prawdę albo nie dopełniając obowiązku zawiadomienia
o zmianie objętych nimi danych, przez co naraża on podatek na uszczuplenie.
Jednak najczęściej przyczyną złożenia przez podatnika zeznania po terminie jest przeoczenie, a termin
opóźnienia nie jest długi. Natomiast błędy najczęściej mają charakter nieumyślny i wynikają z niedbalstwa.
Zazwyczaj omyłki, błędy czy też wady w zeznaniu rocznym są tego rodzaju, że istnieje możliwość
ich skorygowania przez podatnika – poprzez sporządzenie i dostarczenie organowi podatkowemu korekty
tego zeznania albo przez złożenie tzw. czynnego żalu, co stanowi sposób na uniknięcie przez podatnika
odpowiedzialności karnej skarbowej. Omówienie tych instytucji zamieścimy w jednym z najbliższych wydań aktualizacji MERITUM Podatki.
WAŻNE!
WYSOKOŚĆ WAŻNIEJSZYCH LIMITÓW PODATKOWYCH OBOWIĄZUJĄCYCH W 2013 r.
Rodzaj limitu
Wartość sprzedaży netto uprawniająca do korzystania ze
zwolnienia podmiotowego z podatku VAT
Wartość WNT (wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów)
uprawniająca do wyłączenia od podatku VAT
Maksymalna wysokość „limitu stosowania kasy” dla
podatników rozpoczynających działalność gospodarczą.
w euro
w złotych
–
150 000
–
50 000
–
20 000
(od dnia
1 stycznia 2013 r.
– jeden limit)
45 000
185 000*
Poczynając od dnia 1 stycznia 2013 r., taka sama
maksymalna wysokość obrotu uprawniająca do korzystania
ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży
– na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności
gospodarczej i rolników ryczałtowych – przy użyciu kas
rejestrujących, obowiązuje w odniesieniu do podatników
kontynuujących działalność gospodarczą.
WAŻNE!
W przypadku podatników rozpoczynających
działalność w trakcie roku podatkowego 2013, limit
uprawniający do zwolnienia określany będzie w proporcji do
okresu jej prowadzenia.
Maksymalna wartość prowizji lub innych postaci
wynagrodzenia – w poprzednim roku podatkowym –
u małego podatnika, prowadzącego przedsiębiorstwo
maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi,
będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą
świadczącą usługi o podobnym charakterze (z wyjątkiem
komisu)
WAŻNE!
30
Aktualności
Podatki 2013
Rodzaj limitu
Wartość sprzedaży (obrotu) w poprzednim roku
podatkowym – uprawniająca do statusu małego podatnika
(dla celów VAT, PIT oraz CIT)
Kwota przychodów netto za rok 2012 zobowiązująca do
zaprowadzenia ksiąg rachunkowych, czyli prowadzenia
pełnej rachunkowości (dotyczy osób fizycznych, spółek
cywilnych, spółek jawnych osób fizycznych, spółek
partnerskich oraz spółdzielni socjalnych)
Wielkość przychodów za rok 2012 uprawniająca do
kwartalnego rozliczania ryczałtu
Wielkość przychodów za rok poprzedni uprawniająca do
opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym
Maksymalna wartość środka trwałego, od którego można
dokonać jednorazowej amortyzacji
Kwota graniczna między wykroczeniem
a przestępstwem skarbowym
w euro
w złotych
1 200 000
4 922 000*
1 200 000
4 936 560**
25 000
102 550*
150 000
615 300
50 000
205 000*
8000
* Według średniego kursu euro w NBP na dzień 1.10.2012 r.
** Według średniego kursu euro w NBP na dzień 30.09.2012 r.
Nowe akty prawne dotyczące podatku od kopalin
W dniu 9 stycznia 2013 r. ogłoszono obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 3 stycznia 2013 r.
w sprawie średniej ceny tony miedzi oraz średniej ceny kilograma srebra za listopad 2012 r. (M.P.
z 2013, poz. 11). Minister ogłosił, że:
– średnia cena tony miedzi za grudzień 2012 r. wynosi 24 874 zł;
– średnia cena kilograma srebra za grudzień 2012 r. wynosi 3210 zł.
W związku z tym, że powyższe kwoty przekraczają tzw. stawki progowe (15 000 zł za tonę miedzi oraz
1.200 zł za kilogram srebra), podmioty wydobywające rudy tych metali są obowiązane odprowadzić do
budżetu państwa podatek od kopalin obliczony z zastosowaniem odpowiednich wzorów. Wzory te są
określone w przepisach art. 7 ust. 2 i 4 ustawy z dnia 2 marca 2012 r. o podatku od wydobycia niektórych kopalin (Dz. U. z 2012 r., poz. 362).
Przedmiotowe rozporządzenie obowiązuje od dnia 9 stycznia 2013 r.
Obniżenie odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych
Dnia 9 stycznia 2013 r. Rada Polityki Pieniężnej kolejny raz obniżyła stopy procentowe o 50 pkt bazowych. W konsekwencji tego zdarzenia poczynając od dnia 10 stycznia 2013 r. stawka odsetek za
zwłokę od zaległości podatkowych wynosi 13,00%. Wysokość tej stawki uległa zatem ograniczeniu,
wcześniej bowiem (w okresie od dnia 5 grudnia 2012 r. do dnia 9 stycznia 2013 r.) wynosiła ona 13,50%.
Natomiast tzw. obniżona stawka odsetek od zaległości podatkowych wynosi obecnie 9,75% (do
dnia 9 stycznia 2013 r. wynosiła ona 10,13%).
styczeń
2013
Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA, 01-231 Warszawa, ul. Płocka 5a, tel. centr. (22) 535 80 00; Redaktor prowadzący: Beata Wawrzyńczak-Jędryka; Komentarze: Helena Bogdanowska-Kulesza, Aleksander Kaźmierski,
Przemysław Skorupa
ISBN 978-83-264-5948-1
© by Wolters Kluwer Polska SA
31