Modlitwa psalmami

Transkrypt

Modlitwa psalmami
Modlitwa psalmami
Seria ABC MISTYKI – ORAR
pod redakcją o. Aleksandra Szczukieckiego OCD
Dotychczas ukazały się:
1. Pierwsze kroki na modlitwie (2008)
2. Modlitwa w ciszy z ojcem Marią Eugeniuszem od Dzieciątka Jezus (2008)
3. Modlitwa nieustanna (2008)
4. Wzrastanie w modlitwie (2009)
5. Modlitwa w codzienności (2009)
6. Modlitwa pasterska świętego Pawła (2009)
7. Modlitwa z Maryją (2009)
Modlitwa psalmami
FLOS CARMELI
POZNAŃ 2010
© Copyright for the Polish edition by FLOS CARMELI, 2010
Tytuł oryginału Orar con los Salmos, Monte Carmelo, Burgos
Tłumaczenie Teresa Jaromin
Konsultacja Wojciech Ciak OCD
Imprimi potest Roman Jan Hernoga OCD, Prowincjał
Warszawa dn. 25.06.2010 r., L. dz. 107/P/2010
Imprimatur Bp Marek Jędraszewski, Wikariusz Generalny
Poznań, dn. 24.06.2010 r., N. 3210/2010
Nihil obstat Ks. Kan. dr Michał Tschuschke, Cenzor
Poznań, dn. 23.06.2010 r.
Wydawca FLOS CARMELI
Wydawnictwo Warszawskiej Prowincji Karmelitów Bosych
ul. Działowa 25, 61-747 Poznań
tel. 061 856 08 34; faks 061 856 09 47
[email protected]; www.floscarmeli.poznan.pl
Druk TOTEM – Inowrocław
ISBN 978-83-61727-97-2
Wprowadzenie
Dary BoŜe nigdy nie powinny stanowić własności prywatnej. Otrzymaliśmy je dla wspólnoty i powinniśmy słuŜyć nimi wspólnocie, jako
środkami oŜywiającymi ją w drodze. To doświadczenie jest bardzo piękne
i radosne. MoŜemy powiedzieć, Ŝe psalmy dostarczają nam potrzebnych
słów do porozumiewania się z Bogiem. CóŜ, bowiem lepszego niŜ psalm?
Psalm jest pochwałą wypowiedzianą przez lud, wysławianiem Boga przez Zgromadzenie, aklamacją wszystkich obecnych, słowem wypowiedzianym przez całe
▼
stworzenie, głosem Kościoła, melodyjnym wyznaniem wiary .
Przechodząc bez pośpiechu treść psalmów, odkrywamy, Ŝe są one
czymś więcej niŜ twórczością poetycką, co teŜ nie jest bez znaczenia.
Stwierdzamy, Ŝe są one nie tylko sukcesywnym przedstawianiem obrazów,
niektórych bardzo pięknych, ale przede wszystkim stanowią ogromne wyczucie Boga, doświadczenie Boga nabyte przez lud, który uczył się przeŜywać z Bogiem najdrobniejsze wydarzenia kaŜdego dnia.
Wody z wielu rzek, doświadczenie zdobyte przez wielu ludzi, chleb
przygotowany z wielu ziaren pszenicy, oto są psalmy, a wchodząc w nie,
czujemy aromat łaskawości Boga. Kobiety i męŜczyźni ludu Izraela od5
św. AmbroŜy
Modlitwa psalmami
św. Augustyn
waŜyli się mówić głośno o codziennych sprawach widzianych oczami
wiary. Dzięki im za to.
KaŜdy psalm jest zwierciadłem naszego buntu, naszych agonii i zmartwychwstań, w nim widzimy wyraźnie nasze oblicze. Psalmy odtwarzają
naszą toŜsamość kobiet i męŜczyzn, starających się przeniknąć rzeczywistość i znaleźć źródła dla zaspokojenia pragnienia.
Psalmy wypełniają nasze wnętrze symbolami dobroci, ufności, serdeczności, miłosierdzia. Wytryska z nich, jakby ze źródła, błagalna modlitwa,
krzyk bólu, modlitewne pytania, najczystsze pochwały, adoracja cichej
miłości.
KaŜdy psalm, bardziej niŜ księga, ukazuje się nam jako Ŝywa istota,
która mówi, cierpi i śpiewa, która przenika do naszego wnętrza i pomaga
nam wyrazić przed Bogiem to, co w sobie ukrywamy. Nie mając nic ze
skamieliny, psalmy ukazują się nam w pełni aktualnymi, zdolnymi pokonać nasz brak mowy wobec wspaniałych dzieł Boga. W Jego świetle
odczytujemy i wyśpiewujemy nasze Ŝycie. JakŜe płakałem, słysząc wasze hymny
i pieśni, wzruszony do głębi głosami waszego Kościoła, śpiewającego z wyczuciem. Te głosy docierały do moich uszu a wasza prawda rozlewała się w moim sercu,
▼
a wraz nią rozpalało się uczucie poboŜności, i płynęły łzy, i było mi z tym dobrze .
Psalmy czynią nas gorliwymi misjonarzami wielkich dzieł Boga.
MoŜemy powiedzieć jeszcze więcej, modląc się słowami psalmu, niejako oŜywiamy go na nowo, jakbyśmy sami byli psalmistami. Starajmy się
6
Wprowadzenie
nie tylko zrozumieć to, co one zawierają, ale znaleźć to, co nosimy w sobie,
jak dzieci, które poszukują słów pochodzących z zewnątrz, aby móc się
wypowiedzieć. Przeniknięci tymi samymi uczuciami, z jakimi był skomponowany
i śpiewany psalm, stajemy się jakby autorami psałterza, wyprowadzamy go z głębi
▼
naszego serca, jak naturalne uczucia, stanowiące część naszej istoty .
Psalmy są dla nas szkołą, w której Bóg, Ojciec i Matka, powtarza nam
w róŜny sposób to, co jest dla nas najwaŜniejsze.
Psalmy odbudowują w nas drogi solidarności i zawierzenia. Odmawiajmy je z Panem Jezusem. On wprowadzi nas do pełni, On jest największym Psalmistą kaŜdego westchnienia modlącego się człowieka. On
i Duch Święty uczą nas mówić z ufnością: „Abba, Ojcze, Matko”.
Jesteśmy skromnymi świadkami, Ŝe ten, kto poŜywa owoce z tych
drzew zasadzonych nad rzeką, znajduje radość, aby pójść za Jezusem
Chrystusem pośrodku wspólnoty. Kto jest udręczony, znajduje w lekturze
psalmów wielką pociechę, kto jest kuszony lub prześladowany, znajdzie w nich siłę,
aby wytrwać, i znajdzie ochronę Pana, który juŜ chronił psalmistę, będzie uwol▼
niony od grzechu i odzyska radość .
Pedro Tomás Navajas – Maria Rosario Gil
7
Opat Izaak
św. Augustyn
Psalm 8:
Niepokojące pytanie: Kim jestem?
Co powiemy stając przed Bogiem? Najlepiej słowa, które proponuje
▼
nam Duch Święty, poniewaŜ nie wiemy, jak mamy się modlić . Bóg jest
nauczycielem modlitwy swego ludu. Twój Bóg wychowuje Ciebie, jak ojciec
▼
wychowuje syna .
Istotną częścią tego wychowania jest nauka mówienia, aby porozumiewać się z Bogiem. Bóg sam naucza swój lud mowy, aby potrafił się
skarŜyć, pokazać, gdzie go boli i czego potrzebuje, aby umiał rozpoznać
swój uśmiech i radość, potrafił zjednoczyć się ze swymi braćmi w pieśni
na jeden głos i potrafił takŜe, sam przed Bogiem, wylać w słowach pełnię
▼
swego serca .
9
Rz 8,26
Pwt 8,5
Luis Alonso
Schökel
Modlitwa psalmami
O PANIE, Panie nasz,
jak sławne jest Twoje imię na całej ziemi.
Twoja wspaniałość przewyŜsza niebiosa.
Z ust dzieci i niemowląt odbierasz chwałę
na przekór Twoim wrogom.
Sprawiasz, Ŝe milknie mściwy nieprzyjaciel.
Gdy patrzę na niebo, dzieło Twoich palców,
księŜyc i gwiazdy, które utwierdziłeś...
Czym jest człowiek, Ŝe o nim pamiętasz,
i czym śmiertelnik, Ŝe troszczysz się o niego?
Uczyniłeś go niewiele mniejszym od aniołów,
chwałą i czcią go ukoronowałeś.
Ustanowiłeś go nad dziełami rąk Twoich,
wszystko poddałeś pod jego stopy:
wszystkie owce i bydło,
a takŜe dzikie zwierzęta,
ptactwo powietrzne i ryby morskie,
wędrujące szlakami mórz.
O PANIE, Panie nasz,
jak sławne jest Twoje imię
na całej ziemi.
10
Psalm 8: Niepokojące pytanie: Kim jestem?
PYTANIE OTWARTE: „KIM JEST CZŁOWIEK?”
To pytanie znajduje się w centrum poematu. Zawiera istotę tego
psalmu, jest jego najwaŜniejszą siłą skupiającą uwagę. Kim jesteśmy?
Jest to podstawowe pytanie na modlitwie. KimŜe jest człowiek, Ŝe tak go
▼
wywyŜszasz; zwracasz na niego uwagę, nękasz go od ranka i badasz co chwilę?
Modlitwa owocuje prawdą.
Pytanie to zakłada poszukiwanie. Człowiek w tym zasadniczym pytaniu
wznosi się ponad płaski horyzont ziemi. Jest jedynym stworzeniem, które
siebie zna i nie zna. To, czego nie wiemy, co się nam dzieje, jest tym, co się nam
▼
dzieje .
Skąd pochodzą te dziwne pytania? Z piękna, które jest ekspresją tego
psalmu, podkreślając intensywność Ŝycia duchowego, bez lekcewaŜenia
poetyckiej estetyki. Pytanie wyrasta z kontemplacji. Ze zdziwienia, zrodzonego z oglądu rozjaśnionej gwiazdami nocy, powstaje pytanie o siebie
samego. Oczy podniesione ku niebu zamykają się w pełnym podziwu
pytaniu.
CHWAŁA BOGA
Pomimo skupienia na człowieku, ten psalm nie jest hymnem skierowanym tylko na człowieka, ale jest ukierunkowany na Boga za pośrednictwem człowieka. Właśnie kontemplacja i uwielbienie ratują człowieka
11
Hi 7,17-18
Ortega y
Gasset
Modlitwa psalmami
Tomasz
Merton
Iz 6,3
św. Jan
od KrzyŜa
por. Mt 21,16
od arogancji wykluczania Boga. Kontemplując i uwielbiając, poznaje swą
skończoność i uczy się dzięki temu zajmować swoje uprzywilejowane
miejsce, uczy się być sobą a nie kimś drugim (Bogiem, drugim człowie▼
kiem). Brakuje heroicznej pokory, aby być sobą, a nie kimś drugim .
▼
Cała ziemia jest pełna Jego chwały! Całe stworzenie stanowi jedną
wielką wspaniałość. Bez pisma czy dźwięku słów, w czasie roziskrzonej
gwiazdami nocy moŜna odczytać i usłyszeć imię Boga. Stworzenie mówi
nam o Bogu, poniewaŜ całe jest Jego dziełem. Tysiące łask rozsiewał, przechodząc spiesznym krokiem przez te strony, jedynie spojrzawszy na nie, oblekł je
▼
w piękne szaty i korony .
Obraz „palców” przywodzi nam na myśl postać rzemieślnika. Stworzenie nie jest jedynie aktem inteligencji czy odległej wszechmocy: jest
dziełem artystycznym, szczegółowym, serdecznym. Widoczny jest ruch
palców, jak u garncarza tworzącego gliniane naczynia, lub harfisty, który
ruchem palców pomiędzy strunami wydobywa dźwięki.
Wielkość Boga jest tak oczywista, Ŝe przypominają o niej nawet dzieci,
takŜe te jeszcze ssące. Widząc je, ludzie przypominają sobie, Ŝe mają
wargi, aby chwalić Boga. Inaczej wygląda sprawa z ludźmi uwaŜającymi
się za samowystarczalnych, nie są oni zdolni usłyszeć tego wołania i po▼
zostają z uporem w swoim milczeniu .
12
Psalm 8: Niepokojące pytanie: Kim jestem?
DZIAŁANIE BOśE
Sześć zdań odnosi się do Boga, jako do podmiotu działającego, i do
człowieka, jako „przedmiotu” BoŜego działania. Protagonistą modlitwy
jest Bóg. Dwa pierwsze zdania wskazują na osobową relację Boga do
człowieka. Bóg „pamięta” o nim i „troszczy” się o niego. Dlaczego? Ze
względu na jego wartość? Raczej wartość człowieka płynie stąd, Ŝe Bóg
troszczy się o niego. Czym jest człowiek? Tym stworzeniem, o które osobiście troszczy się Bóg. Zadziwiające i wspaniałe! Jesteśmy tym, co Bóg
miłuje. To jest nasza prawda i nasza chwała.
Następne cztery zdania mówią o miejscu wyznaczonym człowiekowi
w hierarchii stworzeń (jego pozycja), o ukoronowaniu go chwałą i czcią
(jego piękno), postawieniu go nad innymi stworzeniami (w relacji z innymi
istotami) i Ŝe wszystko, jak podnóŜek, poddał pod jego stopy (jego wolność).
GDZIE ZNAJDUJĄ SIĘ TEGO RODZAJU OSOBY?
Nie przesadza psalm w tym przedstawieniu człowieka? Czy nie widzimy
codziennie osób bardzo odbiegających od tego boskiego stanu, bardziej
zbliŜonych do dzikich bestii, niedbających o swoją godność i szlachetność? Czy nie uderza w nas na co dzień przemoc, niegodziwość?
13
Modlitwa psalmami
Pemán
To panowanie nad stworzeniem oddane jest przez Boga w tak słabe
ręce istoty ludzkiej, aby człowiek strzegł harmonii i piękna, aby odkrywał
jej tajemnice i rozwijał jej moŜliwości. Ale czy nie zmienia się to często
w naduŜycie, w egoistyczną tyranię, w niszczenie środowiska naturalnego
i w krzyczącą do nieba niesprawiedliwość społeczną? Gdzie są te czyste
oczy, które mają widzieć Boga w Jego dziełach, które patrzą bez poŜądliwości posiadania? Gdzie są te usta dzieci i niemowląt, które cieszą po▼
chwałą? Jestem fałszywym dźwiękiem hymnu świata .
CHRYSTUS PAN, CZŁOWIEK DOSKONAŁY
Ga 4,4
por. Łk 10,21
To, czego brak w tym psalmie, to realizacja, niemniej znajdujemy tę
realizację w osobie Jezusa Chrystusa, Syna BoŜego, który stał się człowiekiem. O Nim moŜna śpiewać ten psalm bez modyfikacji czy zastrzeŜeń.
Chrystus wypełnia sens tego psalmu w swoim Wcieleniu i jako człowiek
dojrzały doprowadza ludzkość do pełni.
Zachowuje zawsze oryginalność i spontaniczność dziecięcą. W ramio▼
nach Maryi ukazuje się jako Syn Człowieczy narodzony z Niewiasty ,
nowy Objawiciel świata uczynionego przez Niego i dla Niego. Tę postawę
▼
prostoty, wdzięku i uwielbienia zachował przez całe swe Ŝycie . Nie ma
w Nim nic z buntu czy wrogości, poniewaŜ przyjmuje propozycję Ojca:
„Oto jestem”.
14
Psalm 8: Niepokojące pytanie: Kim jestem?
Tworząc część rodziny ludzkiej, uczy nas synostwa, które jest jak
duchowe dziecięctwo, pozwalające nam patrzeć na stworzenie nowymi
i czystymi oczami, i uzdalnia nas do jego podziwiania. Chrześcijanin,
otrzymując ducha usynowienia, uczestniczy w autentycznej godności,
przezwycięŜa bunt i włącza się do chóru chwały BoŜej.
CZYM JEST CZŁOWIEK?
▼
Człowiek jest małą istotą w ogromnym stworzeniu (robak, nieborak ),
ale zdolną do myślenia i zrozumienia go, zdolną do dziwienia się. Ten
psalm jest hymnem o godności człowieka. Człowiek ukazuje się nam jako
centrum tego przedsięwzięcia. Ukazuje się jako olbrzym, jako boski, nie sam w sobie,
ale w swym pochodzeniu i swym przeznaczeniu. Czcijmy człowieka, jego godność,
jego ducha, jego Ŝycie. Z tymi słowami papieŜ Paweł VI w lipcu 1969 roku
wręczał astronautom północnoamerykańskim tekst Psalmu 8 przed ich
lotem na KsięŜyc.
Bóg pamięta o człowieku. Patrzy na niego z miłością: spojrzał na uni▼
Ŝenie słuŜebnicy swojej . Mała istota, ale ucałowana przez Boga, powołana
przez Niego do dialogu, do przymierza, do relacji miłości. Czymś wielkim
musi być istota ludzka, skoro Bóg pamięta o niej.
Człowiek jest dzieckiem BoŜym w Synu i jest wezwany do poznawania się zawsze w formie propozycji. Jest młodszym bratem i obrazem
Jezusa Chrystusa, o którym Ojciec pamięta i troszczy się o niego. Świętość
15
Iz 41,14
por. Łk 1,48
Modlitwa psalmami
św. Teresa
z Lisieux
św. Bazyli
z Cezarei
nie polega na tej czy innej poboŜnej praktyce, ale polega na gotowości serca, które
jest pokorne i małe w ramionach Boga, świadome własnej słabości, ale i ufności,
▼
posuniętej aŜ do zuchwałości, w dobroć Ojca . Pan Jezus uzdalnia nas, abyśmy
byli pośród tego świata harmonią, światłością i pokojem.
Człowiek jest istotą powołaną do wolności, do sprawowania władzy
nad stworzeniem nie za pomocą siły, lecz miłości. Dlatego powinien panować nad zwierzętami, ale najbardziej panować nad tą bestią, którą nosi
w sobie, aby dzieje ludzkości stały się wreszcie ludzkie. Czy ja noszę w sobie
bestie? Tak i jest ich wiele, nosisz w sobie liczne bestie. Nie obraŜaj się o to. Wielką
bestią jest gniew, gdy szczeka w sercu; czyŜ nie jest on bardziej dziki niŜ jakikolwiek
brytan? Władza, która została nam dana nad istotami Ŝywymi, przygotowuje nas
▼
do panowania nad sobą samym .
Człowiek jest piewcą chwały BoŜej. Czyni to w sobotę, gdy kończy się
działanie tworzenia, zaprasza do wysławiania wielkich dzieł Boga w całym
stworzeniu, i w niedzielę, gdy Chrystus rozpoczyna nowe stworzenie,
„nowe niebo i nowa ziemia” poprzez zmartwychwstanie i zwycięstwo nad
śmiercią.
16
Psalm 15:
Zamieszkać u Pana Boga
Wystarczy wyobrazić sobie sytuację przeciwną do tej przedstawionej
w psalmie 15. Jaką dŜunglą byłoby społeczeństwo bez moralności: niesprawiedliwość panoszy się wszędzie, kradnie się bez wstydu, kłamstwo
na kaŜde zawołanie słuŜy do gry interesów. Społeczeństwo, w którym
silniejszy zawsze ma rację, pieniądz jest najwyŜszą wartością i moŜna za
niego kupić wszystko. Modlić się słowami tego psalmu oznacza modlić
się o to, aby po prostu człowiek był człowiekiem. Chwałą Boga jest Ŝyjący
▼
człowiek .
Wnętrze człowieka jest mieszkaniem Boga. NiemoŜliwe jest być przyjacielem Boga i deptać prawa bliźniego. Spotkanie z drugim człowiekiem
17
św. Ireneusz
Modlitwa psalmami
jest drogą do spotkania się z Bogiem. Piękno istoty ludzkiej jest tak
wielkie, Ŝe nie znosi plamy czy zanieczyszczenia. Nie ma Ŝycia małowartościowego.
Psalm zaprasza nas do patrzenia ze czcią na Ŝycie kaŜdej osoby, na
tajemnicę kaŜdej osoby. Zadaniem ludzi modlących się jest troska o Ŝycie
ludzkie. Człowiek modlitwy jest przyjacielem Ŝycia.
PANIE, kto zagości w Twym namiocie,
kto zamieszka na Twej świętej górze?
Ten, kto postępuje nienagannie,
czyni sprawiedliwość,
kto mówi prawdę w swoim sercu,
kto swym językiem nie kłamie,
nie czyni zła bliźniemu
i nie zniewaŜa sąsiada.
Złoczyńcę uwaŜa za nic,
a szanuje bojących się PANA.
Dotrzymuje przysięgi,
nawet niekorzystnej dla siebie.
Swych pieniędzy nie poŜycza na lichwę
i nie da się przekupić, by szkodzić niewinnym.
Kto tak postępuje, pozostaje niezłomny.
18
Psalm 15: Zamieszkać u Pana Boga
MIESZKANIE BOGA
Ten krótki i piękny psalm określa warunki zamieszkania w namiocie
Pana i na Jego świętej górze. Jest to odpowiedź dana przez kapłana
świątyni na pytanie pielgrzyma, który przychodzi z pragnieniem Boga
w swojej duszy i chce nacieszyć się Jego bliskością i dobrocią. Osobliwą
rację godności ludzkiej stanowi powołanie człowieka do uczestnictwa w Ŝyciu
▼
BoŜym .
NajwyŜszym dobrem dla Izraelity jest zasiąść przy stole, gdzie Bóg
udziela swej ochrony i błogosławieństwa. Pielgrzymi izraelscy symbolizują wszystkich modlących się ludzi, którzy pragną być blisko Boga, Ŝyć
z Nim na zawsze i nie być obcymi i przybyszami, ale współobywatelami na równi
▼
ze świętymi i domownikami Boga . Umieją stawiać te pytania i otworzyć się
na odpowiedzi. Piękno zaczyna się rodzić w sercu człowieka.
Pielgrzym nauczył się w drodze być pokornym, potrafi przyjmować
usługi i zbliŜa się do świątyni z modlitewnym pytaniem: Kto moŜe korzystać z gościny w Twoim namiocie? Jakie warunki naleŜy spełnić, aby
wejść „na przyjęcie, które rozwesela i podnosi ducha”? Co trzeba uczynić,
aby stać się przyjacielem Boga? Nie przytacza swoich przeszłych zasług,
ale jest gotów zacząć wszystko od początku. Warunki przedstawia udzielający gościny, a związane są one z miłością. Naucz się miłować z czułością,
▼
z mądrością i odwagą .
19
Gaudium
et spes, 19
Ef 2,19
św. Bernard
Modlitwa psalmami
WYMÓG WIERNOŚCI
Ps 85,9
Mi 6,6-8
Am 5,21-22
por.
Mk 10,17-21
Nad frontowymi drzwiami niektórych świątyń pogańskich wypisany
był regulamin, określający warunki, jakie naleŜało spełnić przed wejściem
do świątyni: obmycia, odpowiednie szaty i wymagana postawa. Wszystko
było jasne. KaŜdy mógł wiedzieć, czy spełnia te normy. Tutaj jest nieco
inaczej. Szukający Boga nie wie, co ma czynić, musi stawiać pytania.
▼
Posłucham, co mówi PAN Bóg .
Zadziwiające jest to, Ŝe odpowiadający kapłan nie skupia się na drobiazgach i na formalności. Idzie wprost do istoty rzeczy, do tego, co rzeczywiście jest waŜne. W jego odpowiedzi wyczuwamy ducha proroków,
którzy ustawicznie wzywali do pogodzenia Ŝycia z wiarą, modlitwy z pracą,
adoracji Boga ze sprawiedliwością społeczną. śadnych ofiarnych zwierząt
ani strzępów tłuszczu. Bóg nie patrzy na to, co posiadasz, ani na zawartość
twojego portfela. Człowieku, zostało ci powiedziane, co jest dobre i czego PAN
od ciebie Ŝąda: powinieneś czynić sprawiedliwość, kochać miłosierdzie i postępo▼
wać pokornie wobec Twojego Boga . Niech sprawiedliwość rozleje się jak woda,
▼
a prawość niech będzie jak potok, który nie wysycha! .
Bóg odsyła nas do codziennych zadań, do naszych ludzkich relacji,
jako do pierwszego miejsca, w którym spotykamy się z Nim. Pan Jezus
odpowiedział na podobne pytanie, skierowując nasze spojrzenie i dzia▼
łanie w stronę naszych bliźnich, a szczególnie tych najuboŜszych . Aby
być przyjacielem Boga, najpierw naleŜy być przyjacielem bliźnich, bez
20
Psalm 15: Zamieszkać u Pana Boga
wyjątków i przywilejów. Z ofiarą moŜna zaczekać, z potrzebą bliźnich
▼
nie .
por.
Mt 5,23-24
W STYLU DEKALOGU (Wj 20; Pwt 5)
Zobaczmy konkretnie, czego się wymaga od nas, gdy chcemy przekroczyć próg świątyni. Na początek wymaga się czegoś bardzo ogólnego.
Wejść moŜe kaŜdy, kto postępuje nienagannie i praktykuje sprawiedliwość.
Sprawiedliwość jest nieodzowna dla sprawowania kultu. Innymi słowy:
bez sprawiedliwości niemoŜliwa jest modlitwa. Sprawiedliwość zawsze
ma jakiś związek z połoŜeniem ludzi najuboŜszych.
Stąd wypływają inne powinności. MoŜe wejść, „kto ma uczciwe
intencje”, kto mówi to, co myśli. Kto nie ma obłudy w sercu. Kto mówi
„tak” wtedy, gdy naleŜy powiedzieć „tak”, a „nie”, gdy naleŜy powiedzieć
▼
„nie” . O wiele trudniej jest budować niŜ burzyć, ale budowanie jest
o wiele piękniejsze.
Zamieszkać u Pana Boga moŜe ten, kto nie uŜywa języka do wypowiadania kalumnii, oczerniania bliźniego lub złorzeczeń. Ten, kto nie
czyni zła swemu bliźniemu, nie zniesławia swych sąsiadów poprzez szy▼
derstwo lub wyniosłą pogardę, iŜ nie jest taki, jak oni . Modlitwa nie zakwitnie wśród egoizmu i samolubstwa, ale tam, gdzie panuje miłość.
21
por. Mt 5,37
por.
Łk 18,11
Modlitwa psalmami
św. Teresa
z Ávila
Przyjaźnić się z Bogiem moŜe ten, kto nie przyjaźni się z tymi, co świadomie popełniają zło, ale łączy się z przyjaciółmi modlitwy. Bardzo źle
jest duszy samotnej wśród tylu niebezpieczeństw... Dlatego radziłabym tym, którzy
chcą się modlić, aby zaprzyjaźnili się i rozmawiali z innymi osobami, które podobnie
▼
pragną tego samego. To ma wielkie znaczenie dla wszystkich . Kiedy bardzo
łatwo przychodzi pochlebiać moŜnym, którzy zdobyli pozycję społeczną
postępując bez skrupułów, psalm wzywa do poszanowania ludzi prostych,
chociaŜ często są oni anonimowi. Tych ludzi docenia Bóg i powinien ich
takŜe cenić ten, kto pragnie wejść do Jego domu.
Z Bogiem moŜe rozmawiać naprawdę ten, kto umie dotrzymywać danego słowa, kto nie poŜycza pieniędzy na lichwę, będącą prawdziwą plagą
w społeczeństwie izraelskim, zdolną zacisnąć pętlę na szyi, i dawniej,
i dzisiaj, osobom i narodom zŜeranym przez zadłuŜenie (w języku hebrajskim poŜyczka z lichwiarskim oprocentowaniem nazywa się „zŜeraniem”). Ludy sąsiadujące z Izraelem pobierały odsetki, których wysokość
dochodziła w Babilonii do 33%, w Asyrii nawet do 50%. Sami Izraelici
teŜ nie pozostawali za nimi daleko w tyle.
Jako ostatni warunek stawia się całkowite odrzucenie przekupstwa i łapówkarstwa. W ten sposób zostaje potępiony grzech nie do wykorzenienia na Bliskim Wschodzie, ale nie tylko tam: grzech korumpowania
sędziów i świadków.
22
Psalm 15: Zamieszkać u Pana Boga
Kapłan zakończył swą katechezę. Najdziwniejsze jest to, Ŝe Ŝaden z tych
przepisów nie odnosi się wprost do Boga, biorąc pod uwagę, Ŝe pielgrzym
przyszedł adorować Boga. Czy nie jest trochę heretykiem ten tak wyjątkowy kapłan? JeŜeli ktoś powie: 'Miłuję Boga', a jednocześnie nienawidzi swego
brata, jest kłamcą. Kto nie miłuje swego brata, którego widzi, nie moŜe miłować
Boga, którego nie widzi. Takie otrzymaliśmy od Niego przykazanie, aby ten, kto
▼
miłuje Boga, miłował teŜ swojego brata .
Pielgrzym chciał się dowiedzieć, co powinien czynić i jak się zachowywać w świątyni, a słyszy pytanie, jak on sam zachowuje się poza świątynią. Modlitwa zaczyna się na ulicy. To dziwne upodobanie Boga. Aby
z Nim przebywać, naleŜy wykazać, Ŝe stać nas na właściwe traktowanie
naszych bliźnich. Modlitwa jest autentyczną modlitwą, gdy wyraŜa prawdziwe więzi pomiędzy członkami wspólnoty. I tych więzi nie moŜna improwizować w chwili modlitwy. Są one przygotowywane, potwierdzane
i realizowane na zewnątrz świątyni. JeŜeli udajemy w Ŝyciu, kult zamienia
się w farsę. Jeśli kaŜdy z nas nie wydobędzie z siebie właściwego dźwięku,
najpiękniejsze pieśni zabrzmią fałszywie. Jeśli język nie jest czysty, modlitwa wspólnotowa stanie się jednym bluźnierstwem.
KTO TAK POSTĘPUJE, NIGDY SIĘ NIE ZAWIEDZIE
Zastępując wyraŜenie „zostanie przyjęty” słowami „pozostaje niezłomny”, daje się do zrozumienia, Ŝe zamieszkanie w świątyni stanowi
23
1 J 4,20-21
Modlitwa psalmami
por.
Iz 33,16
Mt 25,34-36
Mt 25,40
gwarancję stabilności, solidności. Święta góra ofiaruje ludzkiej kondycji
▼
silny fundament, niewzruszony wobec jakichkolwiek ataków . Bóg jest
dla modlącego się twierdzą zbudowaną na skale, a takŜe ukrywa się
wewnątrz pod wielu postaciami.
Kto więc moŜe zasiąść przy stole Pańskim w szacie godowej na zawsze
i pić wino we wnętrzu Jego winnicy? Psalm ukazuje nam ogólne bezpieczeństwo. Ostateczne uściślenia daje nam w Ewangelii: ZbliŜcie się błogosławieni mojego Ojca... Byłem głodny, a daliście mi jeść… Byłem w więzieniu, a przy▼
szliście do Mnie ; Wszystko, co zrobiliście dla jednego z tych najmniejszych moich
▼
braci, zrobiliście Mnie . Nie ma Ŝadnego problemu z ceremoniałem na
drugim świecie. Wystarczy przyswoić sobie ceremoniał na tym świecie, ceremoniał sprawiedliwości i miłosierdzia.
Kto działa zgodnie z tymi przepisami, zamieszka w domu Pana. Dlatego
trzeba zachowywać przepisy i wypełniać przykazania. Powinniśmy nagrać
sobie ten Psalm w najgłębszych tajnikach naszego wnętrza, wypisać go
w sercu i zatrzymać w pamięci. Powinniśmy konfrontować się, w dzień
i w nocy, ze skarbem jego bogatej treści zapisanej w paru słowach. Ten skarb
nabyty w drodze ku wieczności moŜemy zachować mieszkając w Kościele,
▼
aby ostatecznie odpocząć w chwale Ciała Chrystusa .
św. Hilary
z Poitiers
24
Spis treści
Psalm 8.
Psalm 15.
Psalm 16.
Psalm 23.
Psalm 29.
Psalm 36.
Psalm 46.
Psalm 47.
Psalm 57.
Psalm 63.
Psalm 67.
Psalm 87.
Psalm 98.
Psalm 112.
Psalm 126.
Psalm 130.
Psalm 131.
Psalm 133.
Psalm 146.
Psalm 150.
Niepokojące pytanie: Kim jestem? ...................................... 9
Zamieszkać u Pana Boga .................................................... 17
Okrzyk radości..................................................................... 25
Pan jest moim pasterzem.................................................... 33
Głos Pana ............................................................................. 41
Hymn o miłości Boga.......................................................... 49
Bóg z nami ........................................................................... 57
Narody ziemi wysławiajcie Pana! ....................................... 65
Radość światłości.................................................................. 73
Ty jesteś moim Bogiem ...................................................... 80
Aby Bóg był wszystkim we wszystkich ............................... 88
I będą śpiewać wśród tańców ............................................. 96
Nowa pieśń stworzenia dla Stwórcy ................................ 103
Obraz przyjaciół Boga....................................................... 111
Wszechmoc Boga............................................................... 119
Wołanie do Boga o zmiłowanie ....................................... 127
Drogi pokory i zaufania.................................................... 134
Pochwała wspólnoty .......................................................... 142
Droga nadziei..................................................................... 150
Pieśń uwielbienia ............................................................... 158
165