pobierz - Stowarzyszenie Kobiet Lasu

Co każda z nas może zrobić w temacie swojej kariery?
Co znaczy słowo dyskryminacja?
Dyskryminacja oznacza nierówne, zróżnicowane traktowanie, które nie jest uzasadnione
obiektywnymi przyczynami ani prawnie usprawiedliwione.
Oficjalnie kobiety uzyskały równouprawnienie na świecie w 1981 roku, gdy weszła w siłę „Konwencja
w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet”. Konwencja ta w chwili obecnej przeszła
ratyfikację w większości państw na świecie - czyli od tego czasu kobiety i mężczyźni powinni być
równo traktowani.
To jak można wytłumaczyć następujące fakty:
 W Polsce i na świecie udział kobiet wśród absolwentów studiów wyższych wynosi 57%.
 W Polsce udział kobiet wśród pracowników na najwyższych szczeblach zarządzania wynosi 10%,
na świecie 14%.
 Wynagrodzenie kobiet w Polsce i na świecie są o 15-20% niższe niż wynagrodzenia mężczyzn,
przy czym im wyżej w hierarchii tym większa jest ta różnica.
Dlaczego tak się dzieje?
Odpowiedź na to pytanie należy szukać w historii, kulturze, przekonaniach społecznych, stereotypach
oraz zwykłej fizjologii. Odpowiedź ta nie będzie jednoznaczna, prosta i jednowymiarowa oraz na
pewno nie będzie odpowiedzią satysfakcjonującą dla wszystkich.
Co można z tym zrobić?
Jest to problem, którym zajmują się naukowcy, zarządy korporacji oraz rządy większości państw
na świecie. Badania naukowe i liczby dowodzą, że kraje i korporacje gdzie udział kobiet na wyższych
szczeblach hierarchii jest wyższy radzą sobie zdecydowanie lepiej i są bardziej konkurencyjne
w porównaniu do krajów i firm gdzie rola kobiet jest zmarginalizowana.
Rozwiązanie tego problemu wymaga olbrzymich zmian przekonań, sposobu postrzegania świata
i zachowań ludzi.
Zmiana ta nie da się zrealizować poprzez ustawy lub konwencje, proces zmian trwa w każdym z nas.
Instytucje mają pewne narzędzia, które mogą ułatwić i zachęcać do zmian, ale to od każdego z nas
zależy jak szybko zmiany te nastąpią.
Ze swojej strony naukowcy cały czas pracują nad wyodrębnieniem i nazwaniem poszczególnych
elementów hamujących wzrost udziału kobiet w życiu gospodarczym.
Celem takiej pracy jest udostępnienie instytucjom i kobietom wiedzy, która pozwoli uczyć się,
rozwijać i rozwiązywać problemy życia codziennego.
Jedną z takich prac jest książka „What works for women at work”/„Co działa dla kobiet w pracy”
autorstwa Jaon C.Williams and Rachel Dempsey.
1
Autorki wyodrębniają bariery hamujące awans kobiet i pomimo, że badania przeprowadzane były
w gospodarce amerykańskiej wnioski wyciągnięte na podstawie wyników można zastosować również
w Polsce.
Bariery hamujące wzrost udziału kobiet w życiu gospodarczym zostały podzielone na cztery grupy:
1.
2.
3.
4.
Udowodnij to jeszcze raz!
Utrzymanie równowagi.
Macierzyństwo i Rodzina.
Kobiece wojny.
1. Bariera „Udowodnij to jeszcze raz!”
W naszym społeczeństwie funkcjonuje wiele stereotypów i przyzwyczajeń zarówno u mężczyzn
jak i u kobiet. Jednym z nich to przekonanie, że mężczyźni są lepszymi zawodowcami i są bardziej
profesjonalni niż kobiety. Jakie jest źródło tego stereotypu?
Kobiety wychowywane są na miłe, grzeczne, uczynne i pomocne. Mają mówić ciszej, delikatniej, im
nie wypada chwalić się swoimi osiągnięciami. Kobiecie nie przystoi być agresywną.
Z kolei chłopców wychowuje się na odważnych, silnych, agresywnych, konkurujących, energicznych
i niezależnych. Kobiety wychowywane są na członków zespołu, mężczyźni na przywódców.
Gdy osoby o tak różnym wychowaniu i wartościach spotykają się w biznesie efekt jest wyjątkowo
niekorzystny dla kobiet.
Kobietom zwykle trudniej jest awansować, muszą dłużej udowadniać swoją wartość, wiedzę i
zdolności. Być może dlatego, że to one same często wątpią w siebie.
Zwykle kobiety nie ubiegają się o stanowiska, czy zadania, co do których nie są pewne na 100%, że
dadzą radę. W związku z tym nie zgłaszają swojej kandydatury. Z kolei mężczyznom uczonym
podejmować ryzyko nie przeszkadza fakt pewnych braków w wiedzy czy doświadczeniu.
Bardzo często oni awansują, dlatego, że „mają potencjał”, trochę jak „kredyt zaufania”. Kobiety
muszą udowodnić, że potrafią. One na starcie nie mają „kredytu zaufania”, startują od zera.
2. Bariera „Utrzymaj równowagę”
Bariera ta powiązana jest z postrzeganiem kobiecości i męskości w społeczeństwie.
W naszej kulturze sukces jest powiązany z mężczyznami i męskością, kobiety są od wspierania.
Stereotyp ten jest mocno zakorzeniony w społeczeństwie i każda kobieta, która chce realizować się
zawodowo wcześniej czy później spotka na swojej drodze nieakceptację z powodu niedopasowania
się do społecznych ram.
Jeżeli kobiety postrzegane są jako zbyt męskie - twarde, wymagające, przebojowe - to zwykle są
mniej lubiane. Automatycznie klasyfikowane są do przegródki „Brak inteligencji emocjonalnej, nie
nadaje się do pracy z ludźmi”, a co za tym idzie zamykana jest im droga awansu. U ich kolegów taka
twardość i przebojowość postrzegana jest pozytywnie, nazywana „Silnym charakterem, lider” i z
dużym prawdopodobieństwem przyśpiesza ich awans.
Kobiety, które z kolei są zbyt kobiece postrzegane są jako mniej kompetentne, niedecyzyjne, słabe,
bez siły przebicia. Stosunek współpracowników do nich jest cieplejszy i są bardziej lubiane, ale nie są
brane na poważnie jako profesjonalistów.
2
3. Macierzyństwo i Rodzina
Za każdym razem jak ktoś powie „Kobiety dzisiaj mogą robić wszystko co mężczyźni” odpowiedź
powinna być – „Tak, dopóki nie urodzą dziecka”.
Dwie trzecie Polaków uważa, że kobieta, która ma małe dziecko, powinna zostać w domu i nie
pracować. 50% samych kobiet uważa, że powinny siedzieć w domu. To wyniki sondażu SMG/KRC,
2012.
Krytycznie patrzymy na kobietę wracającą do pracy, zanim dziecko skończy trzy lata. To pogląd aż
64% badanych kobiet i mężczyzn.
Problem tkwi w modelu rodziny. Pojęcie „układ partnerski” bardzo często jest źle rozumiane. Układ
partnerski to model, w którym mężczyzna i kobieta są równi w swoich przywilejach i obowiązkach
w rodzinie.
Sytuacja, w której On czeka aż Ona poprosi go, aby zajął się dziećmi, ugotował, posprzątał lub tylko
wyrzucił śmieci nie jest układem partnerskim. Niezależnie od tego, że robi to zawsze, chętnie
i natychmiast. To samo dotyczy sytuacji, w której On odkurzy a Ona poprawi po nim. W układzie
partnerskim podstawą jest współpraca, tam nie ma miejsca na menadżera i wykonawcę.
Z wprowadzeniem układu partnerskiego w życie problem mają zarówno mężczyźni jak i kobiety. To,
że kobiety mają problem z tym może kogoś zdziwić, przecież w ich interesie jest, aby wykonywać
mniej domowych obowiązków. Tylko, że większość kobiet chciałaby mniej robić w domu, jednak
nadal tym domem zarządzać, nadal mieć ostateczne słowo co do jakości sprzątania, tygodniowego
menu, właściwego sposobu wychowania dzieci itp. Czyli zlecają mężom pracę, a potem ją oceniają. A
to nie są partnerskie relacje. Dopóki On nie czuje się odpowiedzialny i postrzega siebie tylko jako
wykonawcę dopóty będzie czekał aż Ona mu powie co ma zrobić i nie odciąży ją w obowiązkach jeżeli
Ona nie poprosi o to. Ona z kolei siedząc w pracy będzie wracała myślami do wszystkich domowych
spraw, o które musi zadbać i zorganizować, te myśli będą jej przeszkadzały w skutecznej pracy
zawodowej.
Jeżeli kobieta chce równouprawnienia w domu to powinna podzielić się władzą.
4. Kobiece wojny
W naszym społeczeństwie kobieta może odgrywać wiele różnych ról. Część z tych ról dopasowana
jest do tradycyjnego obrazu kobiety - matka, żona, gospodynią domowa, uprawiająca ewentualnie
kobiecy zawód. Ale są kobiety, które realizują dokładnie odwrotny scenariusz – bez dziecka, bez
męża, prezes firmy, męski zawód itp.
Każda z nas wybiera swój scenariusz i utożsamia się z nim, a więc każdy inny wybór - innej kobiety traktuje jako atak na swój sposób życia.
Konflikt pomiędzy kobietami toczy się na kilku frontach:
- mieć dziecko czy nie mieć
- być w związku czy nie
- być miękką i kobiecą czy twardą, silną i męską
- wspierać czy nie koleżanek w ich karierze
- różnica wieku – młode pokolenie ma zupełnie inne wartości, sprzeczne z wartościami ich
starszych koleżanek, które interpretują tę zmianę jako atak na siebie.
Źródła tych walk należy szukać w błędach komunikacyjnych.
3
Jak można walczyć z powyższymi problemami?
Co JA mogę zrobić w tej sprawie?
Jak sobie radzić z barierą „Udowodnij to jeszcze raz”:
1. Nie pomniejszaj swojej wartości.
2. Osiągnięcia kobiet zwykle są przeoczane. Nie bój się podkreślać swoich osiągnięć, zdobytych
nagród. Notuj regularnie i pamiętaj swoje sukcesy, abyś mogła podkreślić je we właściwym
czasie.
3. Nie tłumacz swoich sukcesów zdaniami typu miałam szczęście, ktoś mi pomógł. Naucz się
przyjmować komplementy i pochwały.
4. Nie generalizuj swoich porażek: mnie nigdy się nie udaje; nie nadaję się na….
5. Jeżeli doświadczasz dyskryminacji przez osobę o dobrej woli to możesz edukować, czasami
uprzedzenia są nieświadome
6. Pamiętaj, że większość z nas nie została nauczona podejmować ryzyka, mężczyźni mają
łatwiej z podejmowaniem nowych wyzwań, my musimy się tego nauczyć i siebie wychować
od nowa.
Jak sobie radzić z „Utrzymaniem równowagi pomiędzy męskością a kobiecością”:
Przemyśl, jakie jest Twoje zwykłe/naturalne zachowanie. Czy z natury jesteś bardziej kobieca,
delikatna, czy odwrotnie – bliżej Ci do męskiego typu zachowania?
W zależności od odpowiedzi bilansuj swój wygląd i sposobu bycia:
1.
2.
3.
4.
5.
Połącz kompetencje z byciem lubianą, staraj się zwracać uwagę na ludzi, pytaj.
Zbalansuj męskości i kobiecość, dbaj o równowagę w sposobie pracy, zachowania i ubioru.
Rozwijaj swoją samoświadomość. Unikaj „jazdy na autopilocie”.
Zarządzaj swoją złością. Używaj emocji rozsądnie.
Pozwól, aby fakty mówiły same za siebie – opisuj fakty. Nie dostaniesz awansu za osiągnięcia,
o których nikt nie wie. Pozwól, aby ludzie się dowiedzieli o nich, jednak bez samochwalstwa.
Jak sobie radzić z barierą „Macierzyństwa i Rodziny”
1. Zastosuj w domu model partnerski. Pamiętaj, że nie tylko On ma się zmienić.
2. Żadnej z nas jeszcze się nie udało być jednocześnie idealnym pracownikiem i idealną matką,
zawsze dostępną dla swoich dzieci. Najważniejsza jest równowaga.
Jak radzić sobie z barierą „Wojen kobiecych”
1. Doskonal swoich umiejętności KOMUNIKACYJNYCH.
2. Dbaj o relacjach międzyludzkich.
3. Bądź w wspólnocie kobiecej ale znaj jej granice.
Pamiętaj, że jako kobiety musimy dokonywać trudnych wyborów i każda z nas reaguje w inny sposób
i dokonuje ich inaczej. Żadna nie może dokonać idealnego wyboru, ponieważ warunki, w których
funkcjonujemy nie są idealne.
4
Jak można walczyć z powyższymi problemami?
Co JA mogę zrobić w tej sprawie?
Rozwijaj się, buduj samoświadomość, zarządzaj sobą.
Czy wiesz, jakie masz nawyki, schematy działania?
Jaki typ motywacji uruchamiasz w sobie najczęściej, w jaki sposób podejmujesz decyzje?
 czytaj, chodź na szkolenia, rozmawiaj z innymi – ucz się i zarządzaj swoim rozwojem osobistym
Poniżej jako przykład do budowania samoświadomości załączmy kwestionariusz analizy uruchamiania
energii:
KWESTIONARIUSZ OBSERWACYJNY
W poniższym kwestionariuszu nie ma odpowiedzi właściwych i niewłaściwych.
Pytania/polecenia różnią się stylem, więc uważnie czytaj instrukcje.
Czytając pytanie/polecenie, odpowiedzi zasłaniaj kartką papieru
– zanim odsłonisz odpowiedzi, przyjrzyj się dokładnie pytaniu, pomyśl o swojej odpowiedzi.
Dopiero następnie udziel odpowiedzi, która przyszła Ci do głowy.
Najbardziej odpowiednia będzie ta, którą Ci „ślina na język przyniesie".
Zaznacz te myśli, które albo odzwierciedlają Twoje zachowania lub w większości odpowiadają temu,
co przyszło Ci do głowy.
Zaznacz tyle odpowiedzi, ile uznasz za prawdziwe - może to być równie dobrze jedna, jak i sześć.
Pytania/polecenia:
1 Wyobraź sobie, że wykonujesz ćwiczenia sportowe.
Uświadom sobie to, co myślisz, a dopiero odpowiedz na poniższe pytania.
a
b
c
d
e
f
usprawnianie ciała/dobre samopoczucie dotyczące własnej fizyczności
unikanie urazu/ewentualnych problemów i to, jak chcesz tego uniknąć
osiągnięcie osobiste
zrzucenie zbędnych kilogramów
czerpanie radości z otoczenia/z bycia z innymi ludźmi/z doznania
zapominanie o stresie związanym z pracą/ucieczka od problemów.
2 Kiedy rozważasz zmianę pracy, o których aspektach myślałeś/ najprawdopodobniej pomyślisz?
a
b
c
d
rodzaj pracy, którą najchętniej byś wykonywał
sytuacje i ludzie, których nie lubisz i których chciałbyś uniknąć
satysfakcja płynąca z faktu robienia tego, co chcesz
obecnie przeżywane frustracje i pozostawienie ich za sobą
5
e
f
3
a
Kiedy podejmujesz decyzję o wyjeździe na urlop, które z poniższych myśli Cię dopadają?
myślisz o problemach w związku z organizowaniem wyjazdu wakacyjnego lub tym,
b
c
d
e
f
4
to, czego obecna praca Ci nie daje
taka praca, która zaspokaja Twoje potrzeby, i to, w jaki sposób nowa praca mogłaby to zapewnić.
co może być trudno załatwić
zaczynasz wyobrażać sobie siebie na wakacjach, przenosisz się tam myślami jeszcze przed wyjazdem
rozmyślasz, jak będą wyglądały Twoje wakacje
przypominasz sobie wszystkie dobre strony wzięcia urlopu
myślisz o niektórych problemach, jakich doświadczyłeś podczas poprzednich wakacji
myślisz o tym wszystkim, co musisz najpierw zrobić.
Pomyśl o reszcie tego miesiąca. O czym myślisz?
a o tym, co naprawdę chcesz osiągnąć do końca miesiąca, i jesteś z tego zadowolony
b o tym, ile jeszcze czeka Cię pracy
c o czymś, co cały czas odkładałeś i powinieneś ostatecznie zakończyć
d o czymś, na co z radością czekasz, i jak to będzie, kiedy wreszcie osiągniesz zamierzony cel
e o pozytywnych emocjach dotyczących tego, co w swoim przekonaniu osiągniesz w tym terminie
f o problemach, które napotykasz.
KLUCZ do kwestionariusza Orientacji na „od czegoś" i „do czegoś"
W tej analizie pytania odnoszą się do sposobu myślenia „od czegoś" i „do czegoś". Nie jest to
analiza ostateczna — wskazuje jedynie na pewne wzorce myślenia. Celem kwestionariusza jest
podniesienie świadomości odnośnie do tego, co rzeczywiście robisz zarówno Ty, jak i inni.
Zakreśl litery wszystkich zaznaczonych przez siebie odpowiedzi:
od
do
B
A
Pytanie 1
D
C
F
E
B
A
Pytanie 2
D
C
E
F
A
B
Pytanie 3
E
C
F
D
B
A
Pytanie 4
C
D
F
E
suma
Dodaj liczbę liter zaznaczonych w każdej kolumnie i pod spodem wpisz ich sumy. Kolumna z większą ilością
zakreśleń wskazuje na prawdopodobną preferencję. Jeśli wyniki są równe, prawdopodobnie stosujesz oba
sposoby myślenia. Jeśli wynik jednej kolumny znacząco przewyższa wynik drugiej, oznacza to silną
preferencję.
6
Kierunek działania
OD CZEGOŚ – na problem
Słowa:
DO CZEMGOŚ – na cel
Słowa:
unikać, nie stracić, zagrożenie, kryzys
posiadać, osiągnąć, zdobyć, uzyskać
Odpowiada na pytania:
Odpowiada na pytania:
Co grozi? Czego unikać? Jaki kłopot?
Jak zrobić? Co osiągnąć? Jaki cel?
Dążenie.
Dążenie:
Unikanie niewygody, kłopotu, problemu.
Łatwo rozpoznaje problem, znajduje błędy –
krytycy, kontrola jakości.
Wie czego unikać/czego nie chce.
Może mieć trudność określenia celu.
Koncentruje się na problemie do rozwiązania.
Często postrzegani jako pesymiści.
Energię wyzwala problem, zagrożeni, kara,
trudność.
Wyznacza i koncentruje się na celach.
Nie dopuszcza porażki.
Może pomijać zagrożenia, ryzyka.
Tendencje do szybkich decyzji.
Często postrzegani jako optymiści.
Motywuje możliwość osiągnięcia celu.
Energię wyzwala cel lub nagroda. Często obojętni
w stosunku do tego, co nie wychodzi,
co się może nie udać, nie zauważają przeszkód.
Polecane materiały do przemyślenia:
Wystąpienie Sheryl Sandberg na Ted.com
Like a Girl
Nie daj się zaszufladkować
7