GODŁO PROMOCYJNE
Transkrypt
GODŁO PROMOCYJNE
SPACER PO HELU Hel piękny Foto: Biker, Urząd Miasta Helu o każdej porze roku Hel należy do najstarszych miejscowości Pomorza. Położony jest na cyplu Półwyspu Helskiego (na końcu Mierzei Helskiej) nad Zatoka Gdańską, w obrębie Nadmorskiego Parku Krajobrazowego. Zajmuje on powierzchnię 21 km kw., a zamieszkuje go ponad 4 tysiące osób. Tylko tutaj ma się komfort wyboru spośród trzech plaż. Łagodny klimat i wyjątkowo duża liczba dni słonecznych czynią ten zakątek Polski niezwykle atrakcyjnym dla wszystkich pragnących odpocząć od miejskiego zgiełku. Dobrze rozwinięta baza noclegowa i gastronomiczna usatysfakcjonuje gości, którzy dotarli do Helu zarówno na kilka godzin, jak i na dłuższy wypoczynek. Na turystów czeka także wiele zabytków, związanych z wieloletnią tradycją tej miejscowości. Ci, którzy raz odwiedzili to magiczne miejsce, zawsze wracają. GODŁO Znak jest głównym elementem budującym wizerunek programu promocyjnego miasta Helu pod nazwą goHel.pl. Według Jana de Brando Aureo - średniowiecznego heraldyka, który stworzył hierarchię barw, przypisując im symboliczne znaczenie: pomarańczowy symbolizuje hardość i odwagę; żółty symbolizuje rozum, cnotę kierowanie i bogactwo; zielony symbolizuje radość, wolność zdrowie i przyjaźń; błękitny symbolizuje wartości patriotyczne, wierność i świętość. PROMOCYJNE Godło promocyjne Helu składa się z symbolu i logotypu. Symbol w swej budowie nawiązuje do charakterystycznego posadowienia miasta, do sylwetki ryb z rodziny śledziowatych, które są podstawowym gatunkiem poławianym przez helskich rybaków. Program goHel.pl jest identyfikowany kolorystycznie przez sześć barw. Kolor pomarańczowy został użyty do wyróżnienia logotypu, kolor żółty symbolizuje czysty piasek na plaży, słońce oraz zamożność; kolor zielony jest symbolem lasów półwyspu; kolor błękitny (w trzech odcieniach) symbolizuje niebo oraz czysta wodę morską. 2 SPACER PO HELU Co warto zobaczyć? MUZEUM OBRONY WYBRZEŻA Gdy tylko przed wielu laty zniesiono wojskowe ograniczenia, do Helu zaczęły przybywać masy turystów. Część z nich przyciągała epopeja 32-dniowej bohaterskiej obrony Helu w 1939 r., część przyjeżdżała tylko po słońce, morze i ciszę. Jedni i drudzy będąc w Helu, napotykali na swej drodze niezliczone pozostałości wojennych losów Helu – bunkry, okopy i armaty. Rozsiane po helskim lesie, są niemymi świadkami historii, porzuconymi na pastwę losu, bezlitośnie zdewastowanymi i rozkradanymi. Stowarzyszenie „Przyjaciele Helu” doprowadziło w 1999 r. do wpisania przedwojennych polskich budowli militarnych oraz stanowisk poniemieckiej gigantycznej baterii Schleswig – Holstein do rejestru zabytków. W 2006 r. dzięki wejściu Polski do Unii i odważnemu pomysłowi burmistrza Helu udało się wprowadzić w życie nierealny zdawałoby się plan Sekcji Militarnej – opracowano projekt renowacji stanowiska „Bruno” oraz wieży kierowania ogniem baterii Schleswig – Holstein i uzyskano na ten cel pieniądze z Unii Europejskiej. Równolegle do prac remontowo-budowlanych i instalacyjnych ruszyły prace organizacyjne przy tworzeniu planów mającego tu powstać Muzeum Obrony Wybrzeża. Niewielka grupka osób, które samorzutnie zajęły się tym problemem, ukonstytuowała się w początku 2006 r. jako Zarząd Muzeum Obrony Wybrzeża i poświęcając swoją pracę, czas, a niejednokrotnie swoje pieniądze, przystąpiła do planowania i przygotowywania wystaw. 1 maja 2006 r. muzeum otwarto dla zwiedzających. Pierwszą ekspozycją całkowicie zaprojektowaną i wykonaną przez ten zespół była sala poświęcona pamięci bohaterskiego obrońcy Helu, dowódcy baterii cyplowej, a po wojnie tragicznej ofierze bestialstwa wojskowej bezpieki – komandorowi Zbigniewowi Przybyszewskiemu. Dla publiczności udostępniono dużą dokumentalną wystawę „32 dni obrony Helu” i otwarto szereg dalszych ekspozycji – dzięki współpracy wielu entuzjastów traktujących współpracę z MOW jak swojego rodzaju najwspanialsze hobby. Muzeum organizuje ponadto pokazy batalistyczne z udziałem specjalistycznych grup rekonstrukcyjnych. Działa już wystawa „Ciekawostki artyleryjskie”, na ukończeniu są wystawy dotyczące polskiej floty we wrześniu 1939 r. oraz wystawa o Morskim Dy- PORT RYBACKI Zbudowany został w latach 1882-1883 przez rząd pruski. Pierwotnie przystań kutrów i łodzi rybackich osłaniał falochron o konstrukcji drewnianej, który zajmował obszar odpowiadający obecnemu basenowi wewnętrznemu. Dopiero kolejne modernizacje, dokonane przez rząd II Rzeczypospolitej w latach 19241925 i 1929-1933, doprowadziły do uzyskania konkretnej konstrukcji i powierzchni. Na terenie portu znajdują się przedsiębiorstwa połowowe oraz budynki i hale niezbędne do funkcjonowania przetwórstwa rybnego. Port daje schronienie kutrom i łodziom rybackim, a także pełni funkcję przystani dla wodolotów i statków wycieczkowych. W porcie ma swoje miejsce również przystań jachtowa z zapleczem gastronomiczno-sanitarnym i placówką odprawy granicznej. Przy wejściu do portu znajduje się ufundowany w roku 1985 rybacki krzyż wotywny, ozdobiony sprzętem żeglarskim. Na metalowym trzonie znajduję się napis: „Ten krzyż nadzieją tych braci, którzy wyszli w morze, a nie wrócili i tych, którzy wychodzą aby szczęśliwie wracali”. wizjonie Lotniczym, zilustrowana wspaniałymi modelami wodnosamolotów. Powstała nowa, bardzo ciekawa ekspozycja „medycyna w wojsku”, znacznie rozbudowała się ekspozycja łączności. W kwietniu 2009 roku, na terenie MOW zakończono rekonstrukcję zdewastowanego i rozkradzionego odcinka wojskowej kolejki amunicyjnej. Dzięki zgromadzeniu odpowiedniego taboru i pomocy uprawnionych specjalistów MOW planuje, po uzyskaniu wszystkich wymaganych prawem zezwoleń, uruchomienie przewozów turystycznych na trasie do stanowiska B3. Po 3 latach działalności widać już, że Muzeum Obrony Wybrzeża stało się nową atrakcją turystyczną Helu i kopalnią wiedzy historycznej o czasach minionych – choć tak bliskich sercom większości Polaków. Godziny otwarcia: • 1 września - 31 października 10:00 - 16:00, • 1 listopada - 31 marca możliwość otwarcia tylko na telefon (697 88 85 83) dla grup powyżej 20 osób, • 1 kwietnia - 30 kwietnia 11:00 - 16:00, • 1 maja - 30 czerwca, - dni powszednie 10:00 - 16:00, - soboty, niedziele i święta 10:00 - 18:00, • 1 lipca - 31 sierpnia 10:00 - 19:00. 3 SPACER PO HELU FOKARIUM W basenach fokarium znajdują się foki szare, które należały kiedyś do gatunku najpowszechniejszej występującego w rejonie Bałtyku Południowego, ale nieomal całkowicie wytępionego wskutek intensywnych i długotrwałych polowań. Okresowo przebywają w fokarium osobniki, które przechodzą kwarantannę i rekonwalescencję, by po odzyskaniu sil wrócić do swego naturalnego środowiska. Zainicjowany przez helską Stację Morską projekt doprowadzić ma do odtworzenia na naszym wybrzeżu niewielkiego stada tych bardzo rzadkich obecnie zwierząt. Owocem tych starań są narodziny foczek, które wypuszczane są na wolność. Udostępniony jest również budynek mieszczący salę ekspozycyjną oraz edukacyjną, podziemia którego można przez specjalne szyby obserwować podwodne igraszki fok. Godziny otwarcia: w sezonie od 9:00 do zachodu słońca, po sezonie od 9:30 do 16:00. CHECZ KASZUBSKA Siedziba Oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Helu mieści się przy ul. Wiejskiej 78. Jest to stary zrekonstruowany domek rybacki o budowie ryglowej, który jest pozostałością po budownictwie kaszubskim z przełomu XVIII i XIX wieku. Charakteryzuje się tym, że ma drewniany szkielet i ciemne belki wypełnione białymi fragmentami ścian. Na uwagę zasługują łamane drzwi z osobno otwierającą się częścią dolną i górną. Wewnątrz znajdują się izby, dwa pomieszczenia socjalne oraz poddasze. Checz Kaszubska czynna jest codziennie w okresie od lipca do sierpnia w godzinach od 13:00 do 18:00, natomiast w maju, czerwcu, październiku w soboty i niedziele. Można w niej obejrzeć hafty i stroje kaszubskie, ekspozycje kaszubskiej porcelany, dawny sprzęt gospodarstwa domowego. Obrazy przedstawiające port rybacki – Stary Hel – oraz pracę rybaków. Można również zaopatrzyć się w wydawnictwa i foldery naszego regionu. Oddział Zrzeszenia KaszubskoPomorskiego w Helu liczy obecnie 114 członków. Jest największą organizacją pozarządową w Helu. Głównym zadaniem zrzeszenia jest szerzenie w lokalnym społeczeństwie, zwłaszcza wśród młodzieży, znajomości tradycji rybackich i kultury kaszubskiej. SALA TRADYCJI PUNKTU BAZOWANIA HEL I EKSPOZYCJA UZBROJENIA Sala Tradycji Punktu Bazowania Hel powstała w 1972 roku, jej ekspozycje zmieniały się kilkakrotnie – wraz ze zmianami marynarki wojennej i możliwościami klubu, w którym się znajduje. W obecnej formie, Salę Tradycji można zwiedzać od roku 2000. Wystawa związana jest z historią i teraźniejszością obecności MW Helu, ogromną uwagę przywiązując do pamiątek z walk obronnych okresu II wojny światowej. Zgromadzone zostały pamiątki po obrońcach Helu (fotografie, czapki, orzełki, nieśmiertel.ki, dokumenty) oraz przedmioty pochodzące z zatopionych okrętów. Znajdują się tu: łuska kalibru 130 mm z artylerii głównej ORP „Wicher”, pociski – kalibru 152,4 mm baterii cyplowej i kalibru 280 mm, używane przez pancerniki „Schleisen” i „Schleswig- Holstein” we wrześniu 1939 roku. Poza tym w gablotach wyeksponowane są bagnety, łuski artyleryjskie, pistolety, zastawa obiadowa i filiżanki do kawy z ORP „Wicher”,a także szczątki bandery stawiacza min ORP „Gryf”. Podziwiać można wykopane w rejonie Helu karabiny Mauser 98K, będące w uzbrojeniu żołnierzy polskich podczas kampanii wrześniowej. Wśród zbiorów Sali Tradycji jest również Krzyż Orderu Virtuti Militari, którym helski garnizon został odznaczony za kampanię wrześniową w 1939 r. Dzięki ofiarodawcom, miłośnikom militariów i rodzinom obrońców Helu ekspozycja systematycznie powiększa swoje zasoby. Tuż przy budynku Klubu Garnizonowego ulokowano plenerową ekspozycję broni morskiej. Znaleźć tu można armaty okrętowe i nadbrzeżne różnego kalibru, torpedę i jej wyrzutnię, miotacze min głębinowych, miny morskie, kotwice okrętowe, pływaki do trałów, a także wirnik turbiny parowej niszczyciela „Wicher II”. Na szczególną uwagę zasługuje fragment lufy armaty Bofors kalibru 152,4 mm Baterii Cyplowej im. Heliodora Laskowskiego. Podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku była to największa polska bateria artylerii nadbrzeżnej. Dowodził nią Zbigniew Przybyszewski, który po wojnie w sfingowanym „procesie siedmiu komandorów” został skazany na śmierć. Pozostałe eksponaty pochodzą z czasów powojennych, ale i one stanowią część historii marynarki wojennej. Sala Tradycji i Ekspozycja Uzbrojenia cieszą się dużym powodzeniem. Odwiedzane są zarówno przez wycieczki, jak i indywidualnych turystów z całego kraju i z zagranicy. Istnieje także możliwość zwiedzenia helskich zabytków militarnych z przewodnikiem i niemalże namacalne poznanie historii tego skrawka Polski. Sala Tradycji gościła w swych progach wielu znakomitych gości, między innymi Prezydenta Rzeczypospolitej na Uchodźctwie – Ryszarda Kaczorowskiego, księcia Yorku – Andrzeja czy Dowódcę Sił Morskich Finlandii – wiceadmirała Wilhelma Holmstroma. W tym miejscu również na ręce potomków kontradmirała Włodzimierza Steyera i komandora Zbigniewa Przybyszewskiego zostało złożone honorowe obywatelstwo miasta Helu. Godziny otwarcia: od poniedziałku do piątku od 7.30 do 15.30. 4 SPACER PO HELU Co warto zobaczyć? MUZEUM RYBOŁÓWSTWA W HELU Muzeum mieści się w zabytkowym poewangelickim kościele pod wezwaniem Piotra i Pawła, w położonym w centrum miasta, tuż obok portu. Część frontową wieńczy niewysoka drewniana wieża, która pełni funkcję widokową. Roztacza się z niej piękna panorama na miasto, port i plażę od strony Zatoki Gdańskiej. Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1417 roku. Pełnił on funkcję kościoła parafialnego w Nowym Helu, jak wówczas nazywała się osada, z której powstało obecne miasto. W 1572 r. pożar miasta ogarnął także wieżę kościoła. Została ona później odbudowana i pełniła funkcję latarni morskiej. W ciągu XVIII wieku silne sztormy i wzburzone fale mocno podmywały skarpę, na której stoi kościół. Do katastrofy doszło w 1861 roku, kiedy część frontowa budynku wraz wieżą obsunęła się do morza. W dwa lata później przystąpiono do naprawy ocalałej części budowli. Kościół uzyskał wtedy kształt bliski dzisiejszemu, choć różniący się zasadniczo wyglądem wieży. Ta ówczesna została rozebrana w czasie wojny obronnej we wrześniu 1939 roku. Kościół ucierpiał w wyniku działań wojennych w 1945 r. i został odrestaurowany w 1959 roku. Ponieważ w Helu nie działała już wtedy parafia ewangelicka, budynek pokościelny zaadaptowano na cele muzealne. W 1972 roku obiekt przekazano Centralnemu Muzeum Morskiemu w Gdańsku, które utworzyło tam swój oddział – Muzeum Rybołówstwa. Wystawa „Dzieje rybołówstwa na wodach Zatoki Gdańskiej” prezentuje wiele zagadnień związanych z historią Bałtyku – od rybołówstwa na Pomorzu i na Zalewie Wiślanym poprzez dzieje samego Półwyspu Helskiego, kończąc na współczesnych problemach związanych z gospodarką morską i ekologią. Zwiedzający zobaczą tu przykłady typowej fauny bałtyckiej, narzędzia szkutnicze, przyrządy do połowów ryb i myślistwa morskiego. Wokół kościoła znajduje się skansen tradycyjnych lodzi rybackich. Szczególnie wartościowa jest pełnomorska łódź typu „pomeranka”, pochodząca z Dębek. Uwadze polecamy również łódź znad Zalewu Wiślanego – żakówkę. Swoją przystań znalazły tu także kuter plawnicowy i łódź o wdzięcznej nazwie „Dziunia”, która stanowiła wyposażenie Stacji Naukowej im. Arctowskiego na Antarktydzie. Ogółem prezentowanych jest 11 jednostek pływających. Rybacki klimat Skansenu tworzą również składziki rybackie wykonane z przepołowionych łodzi i zbiorniki do przechowywania żywych ryb (sadze). Zbiór uzupełniają elementy konstrukcyjne dawnych statków wyłowione z morza przez rybaków. Godziny otwarcia: w sezonie od 10:00 do 18:00, poza sezonem od 10:30 do 16:00. CMENTARZ HELSKI CYPEL HELSKI, BATERIA LASKOWSKIEGO Cypel helski W drodze na cypel warto zwrócić uwagę na trzy zachowane stanowiska 31 baterii nadmorskiej im. H. Laskowskiego, które we wrześniu 1939 roku raziły skutecznie ogniem nieprzyjacielskie cele. Godziny otwarcia w sezonie od 10:00 do 20:00. W centralnym punkcie cmentarza komunalnego znajduje się wspólna mogiła 31 Obrońców Helu, którym nadano pośmiertnie tytuł „Honorowy Obywatel Miasta Helu”. 5 SPACER PO HELU HELSKA LATARNIA W związku z portowym charakterem miasta prawdopodobnie już w średniowieczu palono ostrzegawcze światło nawigacyjne w okolicach cypla. Być może wykorzystywano w tym celu wieżę kościoła. W czasach Jana II Kazimierza, po 1647 r. zbudowano specjalny żuraw drewniany z zawieszonym na nim żelaznym kotłem na węgiel. W okresie od 24 sierpnia do 3 maja blask ognia wskazywał drogę żeglarzom. W 1667 konstrukcja spłonęła. Nową latarnię zbudowano 500 kroków za ostatnimi zabudowaniami, nad samym brzegiem morza. Zasięg światła był o wiele większy, bo żelazny zasobnik z zapaloną smolą i kosz z rozżarzonym węglem wciągano na dwudziestometrowy maszt. Znaczne koszty utrzymania latarni pokrywała Gdańska Rada Miejska, nakładając specjalne opłaty na statki wchodzące do Gdańska. Słabą konstrukcję latarni zniszczył sztorm 31 października 1702 r. Zbudowano więc solidną drewnianą wieżę o wysokości 32,6 m. Sylwetką była zbliżona do latarń współczesnych. Źródłem światła pozostał palący się węgiel, który dostarczano z Gdańska. Latarnia jeszcze dwukrotnie ulegała zniszczeniu. Następną, zbudowaną w 1790 r., usytuowano bardziej na wschód, na 2,5 metrowej wydmie. W jej pobliżu zbudowano mieszkanie dla latarnika, którego obowiązkiem było utrzymywanie w porze nocnej ognia przez cały rok. Kolejną latarnię, już ceglaną, zbudowano w latach 1806-26. Była to okrągła wieża, pomalowana na biało wysokości 41,7 m. Sześć olejowych lamp zapalono uroczyście 1 sierpnia 1827 r. Zasięg światła, wzmocnionego parabolicznym zwierciadłem, wynosił 17 Mm. W 1926 r. zainstalowano w niej lampę naftową z pończoszką żarową oraz cztery soczewki. W trzy lata później otynkowano ją – w białe i czerwone poziome pasy. W latach 1933-34 powstał obok latarni budynek dla zespołu maszyn i aparatury (dzisiejsza maszynownia). Zbudowano trzydziestometrowy maszt radiostacji. Zakupiono radiostację i nowoczesne syreny. Ta latarnia, po kolejnych modernizacjach, służyła aż do 1939 roku, kiedy to podczas obrony Helu została 19 września wysadzona w powietrze przez polskich saperów w celu utrudnienia namiarów ciężkiej artylerii niemieckiej ostrzeliwującej Hel. Zarys jej fundamentów jest do dziś widoczny jako owalny skwerek, kilkanaście metrów przed wejściem do obecnej latarni. Współczesna latarnia wybudowana została według planów niemieckich w 1942 roku przez miejscowych Kaszubów. Jest to ośmiokątna wieża z czerwonobrunatnej licowanej cegły, zwężająca się ku górze, zakończona galerią pod stożkowym dachem, na którym znajduje się jedna z helskich anten radiowych. Latarnia ma 41,5 m wysokości, a jej światło (i taras widokowy) umieszczone na wysokości 38,5 m widać nawet z odległości 18 Mm (ok. 36 km). Źródłem światła jest 1000 W żarówka, która w przypadku przepalenia się wykonuje automatycznie obrót o 45 st., a na jej miejsce ustawia się żarówka zapasowa. Od 1 sierpnia 1994 roku w miesiącach od czerwca do końca września latarnia jest udostępniona do zwiedzania (tel. 058 6 75 06 17). W 1999 roku staraniem stowarzyszenia „Przyjaciele Helu”, wmurowano w ścianę latarni tablicę, upamiętniającą wizytę Marszałka Józefa Piłsudskiego w tym miejscu w dniu 1 lipca 1928 roku. Obok latarni znajduje się niewielka tablica, umieszczona na postumencie z kamieni, upamiętniająca śmierć latarnika Maya, który zginął w grudniu 1910 roku w wypadku podczas oddawania strzału z armaty, używanej jako sygnał mgłowy. W latach 2001-02 latarnia przeszła remont kapitalny, sfinansowany wspólnie przez Urząd Morski w Gdyni i Towarzystwo Przyjaciół Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku. Obiekt w miesiącach letnich jest udostępniony turystom. Godziny otwarcia: od maja do września od 10:00 do 19:00 przerwa od 14:00 do 15:00. POMNIKI HELSKIE POMNIK OBROŃCOM HELU Hel stanowił jeden z najdłużej broniących się obszarów Polski. Niewielki garnizon helski dzielnie walczył z silniejszymi i lepiej uzbrojonymi wojskami niemieckimi. Pomnik Obrońcom Helu usytuowany jest w parku, w centrum miasta, upamiętnia owe wydarzenie jednocześnie będąc miejscem patriotycznych uroczystości. POMNIK JANA MYŚLISZA W centralnej części Parku Kaszubskiego znajduje się niewielki pomnik upamiętniający postać Jana Myślisza, Kaszuba z dziada pradziada, który za męstwo w wojnie z bolszewikami w roku 1920 otrzymał Krzyż Virtuti Militari. Po powrocie z wojska osiadł on w Helu, pełniąc przez wiele lat funkcję latarnika. POMNIK STEFANA ŻEROMSKIEGO Niewielki pomnik w kształcie żagla poświęcony został Stefanowi Żeromskiemu, wybitnemu pisarzowi, który trzykrotnie w latach 1922-24 przybywał w celach kuracyjnych do Helu. W trakcie tych pobytów pisarz stworzył m.in. poetycką opowieść „Międzymorze” opowiadającą o Półwyspie Helskim i jego mieszkańcach. 6 SPACER PO HELU Imprezy, na których Na przyjeżdżających turystów czeka szereg imprez kulturalnych. Oto przegląd niektórych z nich. HELSKA MAJÓWKA W długi majowy weekend nie sposób się w Helu nudzić. Corocznie organizowana jest Helska Majówka. Przeprowadzane są festyny rodzinne, majówka dla seniorów, występy artystyczne, konkursy, gry i zabawy, a także uroczystości państwowe związane z 1 i 3 maja oraz świętem flagi RP. Pokazy sprzętu wojskowego, zwiedzanie okrętów marynarki wojennej, w tym okrętu podwodnego. Można także skosztować prawdziwej wojskowej grochówki. DZIEŃ RYBY Sztandarowa impreza Helu. Znana już w całej Polsce. Każdego roku spotykamy się, aby wspólnie świętować Dzień Ryby. Najważniejszym punktem dnia jest konkurs gastronomiczny, w którym biorą udział wszyscy restauratorzy Helu. Smak i estetykę potraw rybnych ocenia znany z programów kulinarnych Karol Okrasa. Wyśmienita zabawa przy muzyce zespołu szantowego, a także konkursy i zabawy na scenie Bulwaru Nadmorskiego umilają czas turystom i mieszkańcom cały dzień. Malowanie ryb na płótnie, budowanie ryb z piasku, największa patelnia w Polsce pełna ryb i wiele, wiele innych atrakcji. BIEG PRZEŁAJOWY GRAND PRIX O PUCHAR STAROSTY PUCKIEGO Biegi na dystansach 2500 m dziewcząt i chłopców w kat. od 15 lat, 5000 m kobiet (open) i mężczyzn kat. 30, 45 i powyżej 45 lat. SPACER PO HELU musisz być 7 FESTIWAL TWÓRCZOŚCI MORSKIEJ ORAZ HUMORU I SATYRY BUCHTA Celem festiwalu jest m.in. popularyzacja regionu nadmorskiego w piosence oraz plastyce, a także promocja dziecięcej i młodzieżowej twórczości artystycznej. W festiwalu uczestniczą: gromady zuchowe, drużyny harcerskie i starszo-harcerskie, dziecięce i młodzieżowe grupy wokalne i wokalno instrumentalne, soliści, duety oraz zespoły. Uczestnicy przyjeżdżają z całej Polski. Festiwal cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem i ma swoich stałych zarówno uczestników jak i odbiorców. POŁAWIANIE BURSZTYNU NOC ŚWIĘTOJAŃSKA – SOBÓTKA (23 CZERWCA) Impreza promująca wypoczynek i sport, a przede wszystkim świetną zabawę nad polskim morzem. Podczas tej imprezy odbywa się wiele konkursów z nagrodami. Nie ma turysty, Zabawa sobótkowa rozpoczyna się przemarszem ulicami Helu orkiestry dętej, której towarzyszy orszak świtezianek i diabłów, który nie chciałby bawić się z nami w ten dzień. Poławianie bursztynu jest prestiżową a także wszystkich chętnych do zabawy. Na plaży od strony zatoki następuje przywitanie Neptuna z Prozerpiną, którzy przybywają drogą morską, aby wziąć udział w zabawie i przeprowadzić chrzest morski lądowym szczurom. Podpalanie beczki, puszczanie imprezą polskiego wybrzeża – to trzeba po prostu przeżyć! wianków przez panny. A na koniec zabawa przy muzyce. ŚWIĘTO MIASTA (29 CZERWCA) Występy zespołów i liczne konkursy na scenie Bulwaru Nadmorskiego. Przypomnienie historii miasta. Konkurs wiedzy o Helu. Występy artystyczne. Święci Piotr i Paweł, patroni naszego miasta, bawią się tego dnia razem z nami. Tą imprezą witamy w Helu wakacje. 8 SPACER PO HELU Imprezy, na których musisz być MIĘDZYNARODOWY LETNI FESTIWAL KULTURY I SZTUKI Letni festiwal Muzyki Kameralnej w Helu to wydarzenie kulturalne, którym nasze miasto chlubi się od roku 2001, przy czym godnym podkreślenia są następujące fakty: • po pierwsze, festiwal narodził się z inicjatywy lokalnej społeczności, przede wszystkim członków Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, • po drugie, pomysł ten trafił na podatny grunt – mówiąc dokładniej – na osobę, która przyjęła na siebie obowiązki dyrektora artystycznego festiwalu, prof. dr hab. Dariusza Paradowskiego, • i wreszcie po trzecie: patronat honorowy nad tym wydarzeniem artystycznym sprawują znamienite osobistości życia publicznego: od roku 2005 małżonka ówczesnego prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, pani Jolanta Kwaśniewska oraz Jego Ekscelencja metropolita gdański, arcybiskup Tadeusz Gocłowski, a od 2006 r. małżonka obecnego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, pani D-DAY HELL – PARADA HISTORII Sześciodniowa impreza plenerowa otwarta dla publiczności. Rodzaj: widowisko historyczne z udziałem grup rekonstrukcji historycznych (ok. 200 uczestników, statystów, kaskaderów, pojazdy historyczne z okresu II wojny światowej US i niemieckie, w tym unikatowe, wykorzystane w produkcji S. Spielberga pt. „Szeregowiec Ryan”), profesjonalne efekty pirotechniczne, dźwięk i światło. Pokaz desantu z powietrza i z morza! Inscenizacja i parady zlokalizowane są: na terenie miasta Helu, na plaży i na fortyfikacjach helskich. Wydarzeniu towarzyszy szereg imprez, takich jak np. festyn – zabawa dla publiczności (muzyka amerykańska z epoki oraz aktorzy w strojach z epoki). Impreza “Medal of Honor Airborne D-Day Hell” ma na celu propagowanie tzw. żywej historii poprzez plenerowe widowiska historyczne przeprowadzone przez grupy rekonstrukcji historycznej. Są to działające od kilku lat w Polsce stowarzyszenia kolekcjonerów i miłośników historii militariów, którzy prezentują swój sprzęt, umundurowanie, pojazdy i demonstrują w trakcie dynamicznych widowisk historycznych odtwarzających epizody największych bitew II wojny światowej. Maria Kaczyńska wraz z arcybiskupem Tadeuszem Gocłowskim. Koncerty, które odbywają się w ramach tego festiwalu dwa razy w tygodniu w okresie letnim, przyciągają do helskiego kościoła, a także do Muzeum Rybołówstwa komplety słuchaczy. W natłoku letnich imprez typowo komercyjnych, festiwal jest propozycją szczególnie wartościową, o starannie przemyślanym programie, w tym także artystów zagranicznych. Między innymi niezapomnianych wrażeń dostarczyła nam wiolonczelistka Barbara Marcinkowska z Francji, Nina Kuźma-Sapiejewska, polska pianistka mieszkająca od lat w Nowym Jorku. Odbył się również wspaniały recital wokalny artystów z Czech Olgi Prochazkovej (sopran) i Frantiska Smida (organy). W trakcie każdego Festiwalu odbywają się koncerty pod hasłem „Młode talenty polskiej wokalistyki”. Mieliśmy okazję usłyszeć przepiękne melodie A. M. Mozarta, G. Pucciniego, Antonina Dworzaka w wykonaniu młodych laureatów międzynarodowych konkursów m.in. Jana Mendrala (kontratenor), Doroty Bronikowskiej (sopran koloraturowy), Karola Kozłowskiego (tenor). Z ogromną radością trzeba stwierdzić, iż utrzymywanie od samego początku na bardzo wysokim poziomie artystycznym i organizatorskim wydarzenie wzbudza coraz większe zainteresowanie, skupiając szerokie grono słuchaczy. Międzynarodowy Letni Festiwal Kultury i Sztuki podnosi rangę naszego miasta. Tej klasy przedsięwzięcie kulturalne, kontynuowane przez dłuższy czas, nobilituje miejsce w których się odbywa, a nie tylko w skali krajowej. Możemy być dumni, że ziarenko zasiane przez członków Zrzeszenia wzrosło i owocuje, a goście przyjeżdżający wypoczywać do Helu i na Półwysep Helski planują swój pobyt w właśnie okresie odbywającego się Festiwalu. TEATR W REMIZIE Seria sztuk teatralnych pod szyldem “Teatr w Remizie” zdobywa coraz większą rzeszę fanów z każdym sezonem. Cała akcja jest inicjatywą małżeństwa znanych aktorów - pani Grażyny Marzec i pana Olgierda Łukasiewicza. Miejscem teatru jest remiza strażacka zgodnie z pomysłem pana Łukaszewicza, która za każdym razem wypełniona jest po brzegi. Pierwszy spektakl według “Wesela” Stanisława Wyspiańskiego dał początek całej serii tego typu kulturalnych wydarzeń w Helu. Na prowizorycznych deskach teatru helskiego stanęli tacy aktorzy jak: Nina Repetowska z Krakowa, Wiesław Komasa z Warszawy, Filip Frątczak z Gdyni i Mieczysław Franaszek z Bydgoszczy. Teatr w Remizie wpisał się na stałe do kalendarza imprez Helu i już dziś zapraszamy na letnie spektakle, które dostarczą Państwu niezapomnianych przeżyć. Wstęp na wszystkie spektakle w Teatrze w Remizie jest wolny. 9 SPACER PO HELU Hel dla aktywnych MARINA ZAPRASZA Marina Helska to miejsce w Helu o wyjątkowych cechach: unikalna architektura, zaplecze socjalne dla żeglarzy na europejskim poziomie, całoroczne biuro informacji turystycznej, hol wystawowy, klub urządzony w bardzo oryginalnym orientalnym stylu, kawiarnia. Słowem: różnorodność, komfort, nowoczesność. NURKOWANIE Hel jest idealnym miejscem wypadowym do nurkowania na wrakach Zatoki Gdańskiej. Niedaleko od portu znajdują się wraki na różnych głębokościach, dla osób rozpoczynających przygodę z nurkowaniem, jak i dla wytrawnych nurków. Nurkowanie na wrakach Bałtyku pozostawia w każdym niezapomniane wrażenia. Podwodny świat Helu to nie tylko wraki, ale także niesamowita flora i fauna. Nie lada atrakcją dla płetwonurków będzie kuter łącznikowy “Bryza”, dawna jednostka pomocnicza Marynarki Wojennej, która już niebawem ma spocząć pod wodą w pobliżu helskiego brzegu od strony zatoki. To będzie pierwsza taka operacja w Polsce. W helskim porcie znajdują się bazy ŚCIEŻKA ROWEROWA Zdrową i niezapomnianą formą wypoczynku jest z całą pewnością rower. Ścieżka rowerowa prowadzi do Helu przez cały Półwysep Helski, a długość ścieżki przyrodniczo - rowerowej z Helu do Juraty wynosi 10 km. Ścieżka biegnie wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 216, w znacznej części na terenach leśnych, co zapewnia bezkolizyjny ruch z jezdnią. Ze względu na jej malownicze położenie, atrakcyjne ukształtowanie terenu z licznymi podjazdami i zjazdami jest atrakcją dla mieszkańców i turystów. W grudniu 2005 r. uroczystego otwarcia ścieżki dokonał Aleksander Kwaśniewski, ówczesny prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. nurkowe oferujące wszystko, co nurkowi jest potrzebne. Można tu wypożyczyć sprzęt, napełnić butle powietrzem, nitroksem, a także tryniksem. Każdy, kto przyjedzie do Helu w celu rozpoczęcia przygody z nurkowaniem, czy też aby uprawiać turystykę podwodną, na pewno się nie zawiedzie i wyjedzie usatysfakcjonowany. Bazy nurkowe oferują: • kurs w szkoleniowy LOK, PTTK, PADI, • kursy motorowodne, • kursy ratowników, • turystykę wrakową, • nurkowanie ekologiczne, • tor nurkowy. 10 SPACER PO HELU Hel dla aktywnych WYCIECZKI STATKAMI W Helu jest możliwość skorzystania z wycieczek dawnymi kutrami rybackimi, które obecnie zostały zaadoptowane do celów turystycznych. W ciągu godzinnego rejsu wokół helskiego cypla można podziwiać walory krajobrazowe Helu i wysłuchać ciekawostek na temat tego miasta. Przewoźnicy zapewniają atrakcje w postaci obejrzenia z bliska wraków dwóch okrętów. Od 2006 czeka też dodatkowa atrakcja. Tramwaj wodny, który zabierze nas do Gdyni, Gdańska lub Sopotu. Każdego dnia w okresie od maja do września katamarany kilkanaście razy odbywają swoje rejsy. W związku z tym, że miasta z własnych budżetów dotują w 75 proc. tramwaje wodne, cena biletu jest nadzwyczaj niska. Jest to jeden z najszybszych i najprzyjemniejszych sposobów spędzenia wakacji w Helu i zwiedzenia Trójmiasta. ARENA SPORTOWA Hala została wybudowana w oparciu o wytyczne UKFiS. Zgodnie z tymi wytycznymi przewidziano: • wymiar areny sportowej 44 x 24 m, • wysokość nad areną minimum 7,5 m, • widownia 200 miejsc. Obiekt został zaprojektowany w taki sposób, aby mógł być w pełni użytkowany przez osoby niepełnosprawne, poruszające się na wózkach inwalidzkich. Arena sportowa umożliwia organizację zawodów krajowych w koszykówkę, siatkówkę, piłkę nożną halową, piłkę ręczną, a także w tenisa stołowego i ziemnego. Przewidziano podział areny przy użyciu zasłon na 3 mniejsze boiska treningowe. SIŁOWNIA I SALA AEROBIKU Sala aerobiku i siłownia znajdują się w na piętrze. Oddziela je od siebie kotara. Posiadają one dodatkowe zespoły szatniowo-sanitarne. W Miejskiej Hali Sportowo-Widowiskowej odbywają się regularnie zajęcia sportowo-rekreacyjne w dyscyplinach: piłka nożna, koszykowa, siatkowa, badminton, tenis stołowy, tenis ziemny, kick-boxing. Można również korzystać z siłowni i uczestniczyć w zajęciach aerobiku. 11 SPACER PO HELU WĘDKARSTWO Entuzjaści wędkarstwa nie będą się tu nudzić. Wody Zatoki Gdańskiej czekają na wędkarzy. W Helu można wędkować przy brzegu, ale istnieje również możliwość wypłynięcia na głębokie wody. Organizowane są rejsy wędkarskie po Bałtyku. Statki posiadają miejsca noclegowe i wyżywienie, więc zdecydowanie może to być przygoda kilkudniowa. KORTY TENISOWE Na amatorów aktywnego wypoczynku czekają korty tenisowe. Korty znajdują się w sąsiedztwie Hali Sportowo-Widowiskowej. Przez okres funkcjonowania kortów dostępny jest także profesjonalny serwis rakiet tenisowych: • naciąganie rakiet, • wymiana owijek. Od maja do września na kortach organizowane są liczne turnieje objęte ogólnopolskim programem „atp - gram, bo lubię” / www.atp.org.pl /, do którego przystąpił helski ośrodek tenisowy. Między innymi turniej o Puchar Burmistrza, Puchar Rady Miasta Helu, Puchar Senatora i Posła RP, a także Liga Barrakuda-Hel. Kontakt: +48 698 322 458 [email protected] BOISKO Boisko piłkarskie ogólnodostępne o nawierzchni z trawy syntetycznej przy ul. Adm. Steyera umożliwiające całoroczną bezpieczną grę w piłkę. 12 SPACER PO HELU Hel zawsze działa na wyobraźnię podróżników i turystów Utworzyły go fale, które przez wieki, gnane wiatrami, nanosiły piasek. Tak powstało najdłuższe naturalne molo w Europie o długości 34 km i szerokości od 200 m do 3 km. U jego nasady rosną słone łąki, a w głębi sosnowe bory nadmorskie. Od 1978 r. cały półwysep należy do Nadmorskiego Parku Krajobrazowego. Walory przyrodnicze i ciekawe zabytki czynią to miejsce wyjątkowo atrakcyjnym. Tylko tutaj na cyplu półwyspu można zobaczyć, jak morze spotyka się z wodami zatoki. Latarnia morska w Helu to dla powracających z morza marynarzy znak, że dom jest blisko. Pewnie dlatego mówi się, że w Helu zaczyna się Polska. Już w okresie międzywojennym Półwysep Helski stał się ulubionym miejscem wypoczynku wielu przedstawicieli elit politycznych i kulturalnych kraju. W latach trzydziestych XX wieku przebywał tu prezydent RP Ignacy Mościcki wraz z rodziną i pracownikami. Mieszkał wówczas w willi „Muszelka”, która szczęśliwie ocalała. Dziś znajduje się na terenie WZW „Jantar”, położonego w bezpośrednim sąsiedztwie obecnej rezydencji prezydenta RP. Podobnie jak Ignacy Mościcki Rezydencja prezydenta RP w latach 60. XX wieku w sosnowym lesie w pobliżu Juraty, na terenie należącym obecnie do gminy Hel, wybudowano kilka pawilonów z zapleczem gospodarczym, dały one początek Ośrodkowi Wypoczynkowemu Urzędu Rady Ministrów. 1 sierpnia 1989 roku przejęła go Kancelaria Prezydenta RP. Rezydencja to centrum reprezentacyjnokonferencyjne – czynne przez cały rok miejsce działalności politycznej. Rezydencja położona jest na południowej stronie półwyspu, nad brzegiem Zatoki Puckiej. Dotrzeć tu można lądem, morzem i powietrzem. Na pomoście od Wśród osób, które złożyły wizytę prezydentom RP strony zatoki jest lądowisko dla śmigłowców. w Helu, byli m.in.: sekretarz generalny NATO Javier Solana z rodziną, prezydent Republiki Federalnej Niemiec W 2002 r. stanęła wieża widokowa Johannes Rau, król Hiszpanii Juan Carlos z królową „Panorama”, mierząca 35 m wysokości. Zofią, prezydent USA George Bush, a także kanclerz Prezydent, pomysłodawca oryginalnej kon- Niemiec Angela Merkel. strukcji, zadedykował ją małżonce – Jolancie Kwaśniewskiej. W lipcu 2003 r. zakończono modernizację pozostałych budynków. W nowoczesnych wnętrzach jednego z nich (Foto Kancelaria Prezydenta RP) umieszczono jadalnię z zapleczem mieszkalnym, w drugim – centrum konferencyjne. Nowym akcentem jest ekspozycja mostu flagowego. Kiedy w rezydencji przebywa prezydent RP, wywieszana jest chorągiew Rzeczypospolitej. Podczas pobytów w rezydencji prezydent Rzeczypospolitej Polskiej ma zapewnione wszelkie środki łączności niezbędne do wypełniania konstytucyjnych i ustawowych obowiązków głowy państwa. Przyjmuje również oficjalnych gości zagranicznych. 13 SPACER PO HELU Ważniejsze telefony i adresy: Tramwaje wodne Zatoka Gdańska i Zatoka Pucka Urząd Miasta Helu ul. Wiejska 50 tel. (058) 677 72 40, fax (058) 677 72 77 www.goHel.pl; bip.hel.eu [email protected] Straż Miejska w Helu ul. Wiejska 50 tel. (058) 677 72 45, 0 600 251 166, 0 694 901 166, 0 698 481 166 Informacja turystyczna Marina Helska tel. 0 666 871 622; (058) 675 10 10 [email protected] Urząd Pocztowy ul. Wiejska 55, tel. (058) 675 04 05 Komisariat Policji dla gmin Hel i Jastarnia z siedzibą w Juracie ul. Ratibora 42, tel.(058) 675 20 07, 0 798 395 112 Ochotnicza Straż Pożarna ul. Strażacka 1 telefon alarmowy 998 tel. (058) 675 08 54 Żandarmeria Wojskowa ul. Sikorskiego, tel. (058) 675 74 61 Przychodnia Lekarska SNZOZ ul. Wiejska 122, tel. (058) 675 13 04 mzkzg.org Projekt Tramwajów wodnych jest finansowany przez: Gminę Miasto Gdańsk, Gminę Miasto Gdynia, Gminę Miasto Sopot, Gminę Miasto Hel, Gminę Miasto Jastarnię oraz Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego 115 Szpital Wojskowy z Przychodnią ul. Boczna 10, Izba przyjęć/Pogotowie - tel.(058) 690 42 70 lub 0 696 426 553 Rejestracja POZ - tel. (058) 690 42 80 Apteka Helska ul. Wiejska 97, tel. (058) 675 05 63 Apteka pod Lwem ul. Dworcowa 1, tel. (058) 675 00 03 Stacja Morska UG i Fokarium ul. Morska 9, tel. (058) 675 08 36 Rozkład rejsów • sezon 2009 Kapitanat Portu ul. Wiejska 24, tel. (058) 675 06 18 Rozkład linii F1, F2 i 520 obowiązuje: 1-3 maja, 9-10 maja, 16-17 maja, 23-24 maja, 30-31 maja, codziennie od 1 czerwca do 31 sierpnia 2009 r. Bank PeKaO S.A. ul. Wiejska 41, tel. (058) 675 04 12 Rozkład linii 530 obowiązuje: codziennie od 20 czerwca do 31 sierpnia 2009 r. Zarząd Transportu Miejskiego w Gdańsku obsługujący linie F1 i F2 oraz Zarząd Komunikacji Miejskiej w Gdyni obsługujący linie 520 i 530 nie prowadzą wspólnej sprzedaży biletów. F1 450 50 110min F2 140 10 90 min Gdańsk Hel odjazd • departure • abfahrt przyjazd • arrival • ankunft 8.30 13.10 17.50 10.20 15.00 19.40 Hel Gdańsk odjazd • departure • abfahrt przyjazd • arrival • ankunft 10.50 15.30 20.10 12.40 17.20 22.00 Sopot Hel odjazd • departure • abfahrt przyjazd • arrival • ankunft 11.00 15.00 19.00 12.30 16.30 20.30 Hel Sopot odjazd • departure • abfahrt przyjazd • arrival • ankunft 9.00 13.00 17.00 10.30 14.30 18.30 www.ztm.gda.pl 297x420_mzkzg_Tw2009_DRUK.indd 1 520 450 50 60 min Gdynia Hel odjazd • departure • abfahrt przyjazd • arrival • ankunft 9.30 12.30 16.00 19.00 530 450 50 75 min 10.30 13.30 17.00 20.00 Hel Gdynia odjazd • departure • abfahrt przyjazd • arrival • ankunft 11.00 14.30 17.30 20.30 Gdynia Jastarnia przyjazd • arrival • ankunft Muzeum Rybołówstwa ul. Bulwar Nadmorski 2, tel. (058) 675 05 52 Parafia Wojskowa p.w. św. Pawła z Tarsu ul. Kmdr. por. Z. Przybyszewskiego 1, tel. (058) 675 70 41 Parafia Rzymskokatolicka p.w. Bożego Ciała ul. Wiejska 46, tel. (058) 675 06 13 Muzeum Obrony Wybrzeża tel. (058) 675 74 88 9.15 12.45 18.15 Jastarnia Gdynia odjazd • departure • abfahrt przyjazd • arrival • ankunft 9.45 15.15 18.45 Latarnia Morska ul. Bałtycka 3, tel. (058) 675 06 17 12.00 15.30 18.30 21.30 odjazd • departure • abfahrt 8.00 11.30 17.00 Bankomaty ul. Wiejska 50 ul. Wiejska 77 ul. Dworcowa 1 Miejska Biblioteka Publiczna ul. Komandorska 2, tel. (058) 675 09 69 Sala Tradycji Garnizonu Hel ul. Przybyszewskiego 1, tel. (058) 675 70 89 11.00 16.30 20.00 TAXI - tel. 0 602 717 266 www.zkmgdynia.pl 2009-07-08 13:45:00 Stacja Paliw WZW Jantar tel. (058) 675 43 31 14 SPACER PO HELU NA POCZĄTKU W sieci osadniczej polskiego wybrzeża Hel jest niewątpliwie miastem najbardziej morskim, ponieważ usytuowane jest w Mierzei Helskiej, która należy do obszarów wielce osobliwych pod względem przyrodniczym w kraju. Niektórzy nazywają ją najdłuższym molo w Europie. Legenda kaszubska głosi, że to dziwne wąskie pasmo piaszczystego lądu jest dziełem Stolemów – przybyłych z północy olbrzymów, którzy wykorzystali siłę swych mięśni by usypać mierzeję. Realnie jednak geneza związana jest z dynamiką morza i wiatru. Kaszuby to piękny region Kaszuby są miejscem, w którym historia przez wieki składała różne legendy i podania. Jedna z legend powiada, że Bóg chociaż stworzył świat piękny, nie był szczęśliwy. Ulepił więc z gliny ludzi i ożywił ich. Ale wśród nich znalazł się jeden uparty i domagał się okrycia i pytał z pretensją: a kaszuba? Zniecierpliwiony Pan Bóg podarował mu wreszcie szubę. Stąd nazwa Kaszuba. Na wizerunek naszego miasta składają się nie tylko urokliwa przyroda, wdzięczny dla oka krajobraz, słoneczne plaże, czyste wody i powietrze, ale także żywa regionalna kultura. Jej bogactwem jest niewątpliwie własny język należący do słowiańskiej grupy językowej. To on jest wyznacznikiem granic naszej małej ojczyzny. Kaszubska kultura przejawia się również w hafcie. Kaszuby mienią się wszystkimi barwami tęczy i to one utrwalone są w ludowym hafcie. W hafcie puckim spotykamy ciekawe motywy. Do najbardziej charakterystycznych należy motyw mikołajka będący stylizacją pięknej i chronionej rośliny. Haft był i jest jednym z najstarszych i najpiękniejszych sposobów ozdabiania odzieży i przedmiotów codziennego użytku. Należy również wspomnieć o tradycyjnej kuchni kaszubskiej. Menu po kaszubsku W dawnej kuchni kaszubskiej był podział na kuchnię rybackochłopską i mieszczańsko-dworską. Tę pierwszą cechowała skromność i prostota i pewne ubóstwo. Druga – dworska, pałacowa – była bogata, używano w niej drogich przypraw przywożonych z zamorskich krajów. Ale zarówno jedna, jak i druga kuchnia, choć tak różne ze względu na zamożność domu, stanowią dziedzictwo i historię tej ziemi. Na przykład zupa z żółtej brukwi. Zupa ta o wyjątkowym smaku była gotowana na Kaszubach od niepamiętnych czasów. Wybierano sporą brukiew, ale tylko żółtą, obierano ze skóry i krajano w kostkę czy słupki. Gotowano w dużej ilości osolonej wody. Do wywaru podawano gęsie podroby i mięso, tj. uda, skrzydła, korpusy, szyję i pokrojoną małą porcję włoszczyzny. Na tej gęsinie powstawał wyrazisty wywar, brukiew zaś zyskiwała na smaku. Dla zagęszczenia zupy dodawano pokrojone kartofle, doprawiając wszystko do smaku majerankiem, pieprzem i solą. Była to bardzo pożywna zupa zastępująca z powodzeniem obiad dwudaniowy. Gotowano ją jesienią i zimą, wtedy najlepiej smakowała. Obecnie potrawa ta znajduje się na liście produktów tradycyjnych. Szczególną osobliwością Helu jest jego główna ulica, przy której zachowały się śliczne ryglowe domki rybackie z pierwszej połowy XIX wieku. W jednym z nich mieści się siedziba Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Ludzie zawsze chętnie tu przybywali, aby pracować, schronić się przed sztormami czy też po to, by poznać to wyjątkowe miejsce pełne oryginalnych zabytków i historycznych pamiątek. Jest to miasto piękne o każdej porze roku. SPACER PO HELU 15 POLSKI JEST HEL PLAŻE Nadmorską specyfikę Helu określa kilkadziesiąt kilometrów plaż, wydm białych i szarych, a także roślinność wydmowa: mikołajek nadmorski, babka nadmorska. Pasma sosnowego lasu urozmaicają dojście do plaży. To idealne miejsce dla wsz ystkich k tór z y mar zą o odpoczynku, kąpielach morskich i słonecznych, bo przecież woda otacza Hel z trzech stron. 16 SPACER PO HELU