Dzieje myśli o sztuce
Transkrypt
Dzieje myśli o sztuce
Dzieje myśli o sztuce 1. Wprowadzenie Sztuka – dzieje terminu i pojęcia Miejsce malarstwa, rzeźby i architektury w klasyfikacjach sztuk Sztuki wyzwolone i mechaniczne Arti del disegno wśród nowożytnych klasyfikacji sztuk Sztuki piękne Gatunki piśmiennictwa i zakres obecności problematyki artystycznej 2.-3. Starożytność Przedplatońskie pojęcie sztuki (poezja – sophia – techne; Pindar) Mimesis (Sokrates, Platon, Pliniusz) Poetyka i retoryka (Arystoteles, Horacy, Kwintylian) Ekfraza i periegetyka (Homer, Filostrat St., Pauzaniasz) Historiografia (Pliniusz St.) Teoria architektury (Witruwiusz) 4.-5. Późny antyk i średniowiecze Recepcja toposów o Zeuksisie malującym Helenę i Fidiaszu rzeźbiącym Zeusa (Pliniusz, Cycero, De inventione, Orator; Plotyn, Filostrat, Waleriusz Maksimus) Chrześcijaństwo Stosunek do wizerunków pisarzy wczesnochrześcijańskich (Klemens Aleksandryjski) Grzegorz Wielki Bizancjum (chrystologiczny kontekst sporu o obrazy, neoplatonizm; Pseudo-Dionizy Areopagita, Jan z Damaszku; stanowisko ikonoklastów) Libri Carolini Bernard z Clairvaux Suger z St Denis Traktaty technologiczne (Teofil Mnich, Cennino Cennini) 6. Początki renesansu Renesans – pojęcie a termin; metafory (przebudzenia, zmartwychwstania, powrotu z wygnania); Petrarka Filippo Villani Ghiberti Cennino Cennini 7. Sztuka a nauka (I) Alberti De pictura (1436) - Della pittura (perspektywa, kolor De re aedificatoria (od 1450) De statua (przed 1464) Teoria sztuki a nauka (Piero della Francesca, Luca Pacioli) Leonardo - “Traktat o malarstwie” Albrecht Dürer – Pouczenie o mierzeniu; Cztery księgi o proporcjach (ekskurs estetyczny) 8. Teoretycy sztuki i teoretycy obrazu sakralnego - moc i niemoc sztuki (Dürer) - krytyka nadużyć (Erazm z Rotterdamu) - spory o obrazy w XVI w. - Luter, Karlstadt, Eck, Kalwin; pojęcie adiafory - sobór trydencki i jego następstwa (dekret o kulcie świętych, relikwii i obrazów; reakcja reformatorów, traktaty o wyposażeniu kościołów i malarstwie sakralnym) 9. Spory o malarstwo sakralne, paragone, główne kategorie manierystycznej teorii sztuki, początki historiografii artystycznej Giovanni Andrea Gilio da Fabriano, Dialog dotyczący błędów i niewłaściwośći, jakie popełniają malarze przedstawiający historie Benedetto Varchi, Due lezzioni Vasari, Żywoty 10. Recepcja Witruwiusza we włoskiej nowożytnej teorii architektury - recepcja Witruwiusza przed wydaniem traktatu - Alberti - Filarete (+ idealne miasta) - Francesco di Giorgio Martini - Serlio - Vignola - Palladio - Scamozzi 11a. Teoria sztuki i architektury poza Italią Hans Vredeman de Vries Philibert Delorme 11b. Sztuka a nauka (II) Anatomia (Vesalius), studia nad zabytkami antycznymi (Heemkerck) i literaturą antyczną, studia nad zabytkami antycznymi i badania przyrodnicze (Aldrovandi) 12. Akademie - Florencja, Rzym, Bolonia - Federico Zuccari - Pietro da Cortona Spory w kręgu akademii francuskich (starożytność; kolor) - Bracia Fréart - Bracia Perrault; Fontenelle - Félibien - Blondel - De Piles 13. Historiografia artystyczna po Vasarim - Florencja i inne miasta; historiografia i znawstwo (Borghini, Mancini, Baglione, Bellori, Ridolfi, Boschini, Malvasia, Baldinucci - poza Italią (van Mander, Sandrart, Félibien, de Piles, Aglionby) 14. Idea - Platon, Cyceron, anegdoty o Zeuksisie i Fidiaszu - Francisco de Holanda – idea i metafora świątyni malarstwa - Lomazzo - Zuccari - Junius - Agucchi - Bellori