126 PODAJ ŁAPĘ - Psia miska Zdjęcie: Jennifer Barnard
Transkrypt
126 PODAJ ŁAPĘ - Psia miska Zdjęcie: Jennifer Barnard
PODAJ ŁAPĘ - Psia miska Psia Zdjęcie: Jennifer Barnard miska 126 PODAJ ŁAPĘ - Psia miska Czy twój kot i pies rzeczywiście kupowaliby to, co pokazują reklamy? eszcze 20 lat temu nasze psy i koty były karmione domowym jedzeniem. Dzisiaj we większości misek królują gotowe karmy, chrupki, paszteciki oraz kolorowe kości. Zwierzaki chodzą do salonów piękności, a na ich szyjach lśnią obroŜe z kryształkami Swarovskiego. Czy to oznacza, Ŝe Burek i Miauczek zostali schwytani razem z jego właścicielem w szpony konsumpcji? J Choć poprzez pielęgnację raczej trudno zaszkodzić pupilowi, zawartością miski – juŜ tak. Po przyglądnięciu się zawartości kociej, a szczególnie psiej miski dostrzeŜemy, Ŝe menu domowego zwierzęcia zmieniło się wraz z nadejściem ery przetworzonej Ŝywności. Z ludzkim stołów trafiają do psich misek resztki w postaci mięsa faszerowanego lekami, udawanego, Ŝółtego sera oraz sztucznie spulchnionego pieczywa. Z kolei ze sklepowych półek wskakują do psich pysków róŜnokolorowe kosteczki i suche paszteciki, które najwyŜej stały obok ich prawdziwych odpowiedników. Soczyście kolorowe i pachnące ciasteczka to fast food, którego smak potrafi wzbudzić w psie niepohamowane pokłady energii. Kto widział szalejącego pupila na widok pachnącego przysmaku, ten wie, co pies potrafi wyczyniać, aby go dostał w swoje zęby. W efekcie po miejskich deptakach spacerują serdelkowate jamniki oraz rzesze psów cierpiących na alergie pokarmowe. Biegunki, wymioty, świąd skóry, otyłość, problemy z układem moczowym, nawracające przetoki – ksiąŜeczka zdrowia współczesnego psa jest pełna wstydliwych dolegliwości oraz chorób, 127 Radosny brzuch pupila Trudno się zatem dziwić, Ŝe wraz z nadejściem ery zdrowego, ekologicznego Ŝywienia u ludzi, równieŜ psy i koty mają okazję skosztować ekologicznych przysmaków. Coraz łatwiej o bio karmę dla zwierząt jak i zdrowe, ekologiczne przysmaki. Niektórzy miłośnicy zwierząt chcą, aby ich pupile, podobnie jak właściciele, byli wegetarianami. I choć temat wege zwierzaka jest bardzo kontrowersyjny, nie brakuje psich miłośników ogórków kiszonych czy kocich wielbicieli fasolki z puszki. Magdalena E. Sala: Ilość i rodzaj karm dostępnych na rynku sprawia, Ŝe wybór tej właściwej jest kłopotliwy. Czego szukać w dobrej karmie? Dr n. wet. Tomasz Wojnar: Najlepsza karma powinna zawierać, prócz mięsa i warzyw, równieŜ witaminy i minerały. Taki skład zapewni wszystko to, co kot lub pies potrzebuje. Panuje opinia, iŜ im więcej mięsa w karmie, tym jest ona lepsza. W karmie nie znajdziemy schabu czy szynki, ale ogólne wyroby mięsne: uboczne produkty rzeźniane, ścięgna, oraz mielone kości,. Oczywiście są to składniki bezpiecze dla zwierzęcia. To, co nas jednak najbardziej interesuje, to wartość odŜywcza mięsa. Czasem kawałek ugotowanego mięsa jest bardziej wartościowy niŜ sucha karma, która w PODAJ ŁAPĘ - Psia miska Jak zatem wybrać najlepszą karmę? MoŜna kierować się wskazówkami na opakowaniu. MoŜna kupić karmę dla psów aktywnych, mniej aktywnych, młodych, czy zwierząt w ciąŜy. Na ile takie deklaracje producentów karm są prawdziwe? Szczerze mówiąc, róŜnie z tym bywa. Karmy deklarowane np. dla zwierząt kastrowanych prócz nazwy mogą niczym się nie róŜnić od normalnej karmy, ale są równieŜ i takie, które przeciwdziałają tyciu kota czy psa oraz zapobiegają problemom z układem moczowym. Świat karmy rządzi się takimi samymi prawami jak Ŝywność dla ludzi. MoŜemy kupić „szynkę” za 12 złotych, z wypełniaczami, konserwantami duŜą ilością wody a tym samym zmniejszoną ilością składników odŜywczych, albo szybkę kilka razy droŜszą, za to naturalną. Co moŜe być wypełniaczem w psiej lub kociej karmie? Wielu producentów pomija takie informacje w składzie, który jest zamieszczony na opakowaniu. Śmiem twierdzić, Ŝe jest to częsta praktyka w karmach produkowanych dla sklepów sieciowych, gdyŜ niemoŜliwe jest sprzedawanie dobrej karmy za tak niską cenę, chyba, Ŝe ma w swoim składzie trociny. Zalecanymi wypełniaczami są produkty roślinne, które zawierają włóknik, jak i dostarczają potrzebne węglowodany. A co ze zboŜami? Właściciele zwierząt odradzają karmę z tym składnikiem, gdyŜ wywołuje alergię. Największymi alergenami są nie zboŜa, a dokładniej, niestety, białka nie tylko zwierzęce, ale i roślinne. W zaleŜności od jakości białka pochodzenia zwierzęcego, który znajduje się w karmie, moŜe ono dawać mniejszą lub większą reakcję alergiczną. Karmy droŜsze zawierają najczęściej białka lepszej jakości i stąd wywołują one rzadziej nietolerancję pokarmową. 128 W karmie znajdziemy równieŜ konserwanty oraz barwniki. Co ciekawe, najczęściej jesteśmy o tym informowani lakonicznie w postaci ogólnej notki na opakowaniu. No właśnie. Producenci muszą nas o tym ale niekoniecznie z poinformować, wyszczególnieniem substancji. Barwniki w karmie zwiększają atrakcyjność produktu dla właściciela, bo przecieŜ nie dla psa. Dla przykładu: widzimy w reklamie róŜnokolorową karmę, zieloną, czerwoną, Ŝółtą i brązową, w formie krokiecików. Według nas brązowy krokiet jest z mięsem, a pozostałe z warzywami. Czy jednak kolor idzie w parze za zawartością – trudno powiedzieć.Substancje konserwujące przedłuŜają przydatność do spoŜycia. Są one najczęściej stosowane w suchej karmie. Zawartość puszek oraz saszetek jest poddawana procesom termicznym, dzięki czemu moŜliwość dodawania substancji konserwujących jest w tym przypadku PODAJ ŁAPĘ - Psia miska Czy moŜna zatem postawić tezę, Ŝe karma zawierająca konserwanty, sztuczne barwniki, z mięsem pochodzącym od zwierząt niewłaściwe karmionych zwiększa ryzyko wystąpienia u zwierzęcia alergii ? Tak, szczególnie Ŝe w wielu krajach stosowanie antybiotyków czy hormonów w produkcji mięsa jest jeszcze dopuszczalne lub nadzór produkcji mięsa jest słaby. My, kupując gotową karmę, nie wiemy skąd pochodzi mięso oraz pozostałe składniki, które się w niej znajdują. Jeśli kupujemy tanią karmę, nie łudźmy się, Ŝe znajdziemy w jej składzie najlepsze surowce. Wiele osób, szczególnie wegetarian, rozwaŜa wprowadzenie diety wegetariańskiej dla swojego kota czy psa. Na ile taka dieta jest naturalna i bezpieczna dla zwierzęcia? W niektórych produktach, głównie ekologicznych, są stosowane witaminy jako substancje konserwujące. Przejdźmy zatem do ekologicznych karm. Czy warto na nie zwrócić uwagę? Czy moŜne uznać je jako lepsze, w porównaniu do konwencjonalnych karm? Karmy ekologiczne z ekologicznym certyfikatem są wyprodukowane ze składników pochodzenia ekologicznego. JuŜ samo to zmniejsza ilość zbędnych składników w karmie, czyli pozostałości metali cięŜkich oraz leków, którymi mogły być karmione zwierzęta z chowu przemysłowego w róŜnych krajach. Karmy ekologiczne są więc lepsze, gdyŜ nie zawierają substancji, które zwiększają podatność zwierzęcia na reakcje alergiczne. 129 Musimy powiedzieć o dwóch rzeczach. Po pierwsze, nie powinniśmy po prostu przekładać naszego stylu Ŝycia na nasze zwierzęta. Po drugie, psy i koty są zwierzętami mięsoŜernymi. Ich podstawowym składnikiem Ŝywienia jest białko pochodzenia zwierzęcego. My jesteśmy wszystkoŜerni, więc moŜemy modyfikować swoją dietę, zastępując białko zwierzęce roślinnym. Pies czy kot powinien jeść jarzyny, dzięki temu ich układ pokarmowy lepiej pracuje. Niektóre psy bardzo chętnie jedzą surową marchewkę, pomidory czy kiszonki. Muszą jednak dostawać białko. MoŜemy spróbować uzupełnić zapotrzebowanie na biało zwierzęce białkiem roślinnym, na przykład sojowym, ale naleŜy pamiętać, Ŝe nie wszystkie białka, a ściślej mówiąc aminokwasy w białku roślinnym, są takie same jak w mięsie. NaleŜy zatem pamiętać u uzupełnieniu tych braków. Oczywiście istnieje moŜliwość prowadzenia diety wegetariańskiej u zwierzęcia. Niektóre zwierzęta uczula mięso w suchej karmie czy gotowanym przez właściciela jedzeniu. Wtedy sugerujemy w naszej lecznicy przestawienie psa lub kota na dietę wegetariańską. PODAJ ŁAPĘ - Psia miska Nie jest to jednak zalecenie ogólne i nie powinno być motywowane stylem Ŝycia właściciela zwierzęcia. Dieta wegetariańska u zwierzęcia moŜe być stosowana jako forma profilaktyki zdrowotnej przez pewien okres. MoŜe być równieŜ stosowana przez całe Ŝycia psa lub kota, pod warunkiem uzupełnienia co jakiś czas braków w diecie poprzez podawanie aminokwasów białka zwierzęcego. Czyli ogólnie nie ma przeciwwskazań wobec stosowania diety wegetariańskiej? Nie ma. Dostępne wegetariańskie karmy są dobrze skomponowane i dostarczają to, co zwierzę potrzebuje. NaleŜy jednak pamiętać o tej drobnostce, czyli uzupełnieniu co jakiś czas diety białkiem zwierzęcym. dietę Podobno łatwiej wprowadzić wegetariańską u psa niŜ u kota. Czy ten pogląd jest słuszny? Raczej tak. Koty mają szczególnie dobrze rozwinięty zmysł smaku, węchu, zwracają teŜ szczególną uwagę na teksturę spoŜywanego pokarmu. Koty lubią spoŜywać produkty zawierające większą ilość tłuszczów, gdyŜ substancje smakowe i zapachowe rozpuszczone w tłuszczu są dla nich bardziej atrakcyjne. Takie jedzenie jest zatem dla nich smaczniejsze, szczególnie mokre, w postaci karmy z puszki lub przygotowanej przez właściciela. Oczywiście są koty, które jedzą karmę wegetariańską, ale głównie z powodów zdrowotnych. DuŜa ilość warzyw w jedzeniu jest jednak mniej lubiana przez koty. Zdjęcie: Jennifer Barnard Dr n. wet. Tomasz Wojnar Pracownik Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie na Wydziale Hodowli i Biologii Zwierząt. Praktykę rozpoczął w roku 1991 roku. Od 1997 roku pracuje w lecznicy przy al. Mickiewicza 41 w Krakowie oraz kieruje przychodnią Weterynaryjną krakowską CHIRON (www.chiron.krakow.pl). Od 2001 roku jest doktorem nauk weterynaryjnych z zakresu anatomii. Natury nie oszukamy. Zwierzęta od tysięcy lat spoŜywały pokarm do którego był przyzwyczajony ich układ pokarmowy. Wraz z nadejściem ery przetworzonej Ŝywności, zwierzęta oraz ludzie są coraz częściej naraŜani na kontakt z substancjami w pokarmie, które mogą powodować alergie. Jeszcze dwadzieścia lat temu nie było takiego nasilenia alergii, jak w dzisiejszych czasach. Alternatywą jest zatem dieta wegetariańska oraz ekologiczna karma. 130 Dr n. wet. Tomasz Wojnar, kierownik krakowskiej przychodni weterynaryjnej CHIRON. Fot. archiwum prywatne. PODAJ ŁAPĘ - Psia miska Wegetariańska dieta kota lub psa? Za: KaŜdy właściciel psa lub kota musi na samym początku zdecydować się czy będzie w stanie zapewnić w pełni naturalne warunki Ŝycia swojemu zwierzakowi. Oznaczałoby to nie tylko zapewnienie takiego samego menu, jakie występuje w naturze, ale takŜe tych samych warunków Ŝycia (np. zapewnienie nawet kilkudziesięciu kilometrów kwadratowych przestrzeni). Bądźmy szczerzy, w praktyce jest to niemoŜliwe. Koty w naturze nie zjadają krów (których mięso znajduje się w puszkach Whiskas), a dieta psów w powaŜnym zakresie składa się z roślin. śywienie psa i kota wyłącznie mięsem jest nienaturalne! Zwierzęta te nie tylko potrzebują trawy i sierści do prawidłowego trawienia, ale same, nieprzymuszane przez człowieka, często wybierają pokarm roślinny. Mój kot uwielbia jeść zielony groszek, a pies ponad mięso przedkłada arbuza, zielonego ogórka lub surowe ziemniaki. Dieta kota, jak i psa, w naturze składa się zarówno z mięsa, jak i składników roślinnych. Czy zatem moŜliwe jest serwowanie naszym zwierzakom wyłącznie pokarmu roślinnego? Tak, jeśli tylko zdobędziemy odpowiednią wiedzę na ten temat. Wegetariański pies czy kot, nie jest bardziej nienaturalny niŜ ich mięsoŜerny odpowiednik. Robert Surma, wegetarianin, właściciel kota, typowego dachowca. Popiołek z własnej woli wybiera zielony groszek z puszki, gotowaną fasolkę szparagową, jak i miód. 131 Zdjęcia: Nikolas Becker Przeciw: KaŜdy ma prawo wybierać to, co dla niego dobre i zdrowe. Dietę takŜe. JeŜeli komuś dieta wegetariańska z najróŜniejszych powodów nie pasuje, nie ma potrzeby "nawracania" takiej osoby, zwłaszcza na siłę. Problem zaczyna się w przypadku zwierząt, którym cięŜej jest wyrazić własne zdanie. Właściciele, którzy nie jedzą mięsa sądzą, Ŝe wiedzą lepiej co ich pupil lubi. Moim zdaniem mięsoŜerne zwierzęta powinny jeść mięso niezaleŜnie od przekonań ich opiekunów. Gdyby koty chciały jeść marchewkę, wykopywałby ją z ziemi, a nie robią tego. Albertyna, 33 lata, od 16 lat wegetarianka, właścicielka kotów Aishy i Fiony PODAJ ŁAPĘ - Psia miska Polecamy: Vegan dog. Compassionate nutrution, James O`Heare. Bezpłatna publikacja specjalisty z zakresu odŜywania i zachowań zwierząt. KsiąŜka w przystępny sposób opisuje dietę wegetariańską psów, jej wprowadzenie do diety zwierzęcia oraz zasady komponowania posiłków. Publikacja w języku angielskim jest bezpłatnie dostępna na stronie www.vegandognutritionassociation.com Zdjęcia: materiały prasowe Menu psa, nie tylko wegetariańskiego Tofu z pomidorami ½ filiŜanki tofu 2 filiŜanki pomidorów (ugotowane bez skóry) ¼ łyŜeczki soli 2 łyŜki rosołu 1 tabletka witaminowa Kilokalorie: 455 Proteiny w gramach: 26 tłuszcz w gramach: 11 132 PODAJ ŁAPĘ - Psia miska Posiłek z tofu, soczewicy i makaronu ¼ filiŜanki tofu 1 filiŜanka ugotowanej soczewicy 2 filiŜanki ugotowanego makaronu 1 łyŜka oleju, najlepiej z oliwek lub kukurydzianego ¼ łyŜeczki soli 3 łyŜki rosołu 1 tabletka witaminowa Kilokalorie: 861 Proteiny w gramach: 44 tłuszcz w gramach: 14 Zdjęcie: Robert Surma, archiwum prywatne. Popiołek. W jego diecie znajduje się miód, jak i gotowana fasolka szparagowa. Więcej wegetariańskich przepisów oraz inne propozycje zdrowych posiłków dla psa znajdziesz na stronie www.molosy.pl. 133