REGIONALNA IZBA OBRACHUNKOWA w ZIELONEJ GÓRZE

REGIONALNA IZBA OBRACHUNKOWA
w ZIELONEJ GÓRZE
ul. Chmielna 13, 65-261 Zielona Góra, tel.: 068 329 19 00, fax: 068 329 19 03
www.zielonagora.rio.gov.pl; e-mail:[email protected]
Zielona Góra, 2012-06-27
RIO.I.092.1.2012
Pani
Elżbieta Polak
Marszałek Województwa Lubuskiego
WYSTĄPIENIE POKONTROLNE
Regionalna Izba Obrachunkowa w Zielonej Górze, działając na podstawie art. 1 ust. 2
ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (t. j. Dz. U. z 2001 r.
Nr 55, poz. 577 z późn. zm.), przeprowadziła w dniach od 18.11.2011 r. do 27.04.2012 r.
kompleksową kontrolę gospodarki finansowej i zamówień publicznych Województwa
Lubuskiego.
Celem kontroli była ocena realizacji budżetu Województwa Lubuskiego, zgodności
wewnętrznych regulacji prawnych z obowiązującymi przepisami prawa, przestrzegania
tych regulacji, prawidłowości realizacji dochodów i wydatków budżetowych, prowadzenia
rachunkowości,
gospodarowania
mieniem,
przestrzegania
przepisów
o
zamówieniach
publicznych oraz rozliczeń z jednostkami organizacyjnymi.
Wyniki
kontroli,
zawarte
w
protokole,
omówiono
oraz
protokół
podpisano
w dniu 30.04.2012 r. w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego w Zielonej Górze.
W związku z przeprowadzoną kontrolą, stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o regionalnych
izbach obrachunkowych, przekazuję Pani Marszałek Elżbiecie Polak wystąpienie pokontrolne.
Kontrola wewnętrznych regulacji organizacyjno - prawnych wykazała, że w przyjętych
w jednostce zasadach rachunkowości nie przewidziano funkcjonowania konta 015 – „Mienie
zlikwidowanych jednostek” oraz konta 855 - „Fundusz mienia zlikwidowanych jednostek”,
pomimo likwidacji Wojewódzkiej Kolumny Transportu Sanitarnego w Gorzowie Wlkp.
i Wojewódzkiej Kolumny Transportu Sanitarnego w Zielonej Górze w 2010 r. oraz Lubuskiego
Szpitala Specjalistycznego Pulmonologiczno – Kardiologicznego w Torzymiu. Tym samym
naruszono zasady mające zastosowanie do ewidencji zdarzeń w roku obrotowym 2010 r. zawarte
w wówczas obowiązującym załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca
2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa,
budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów
publicznych (Dz. U. Nr 142, poz. 1020 z późn. zm.). Obecnie obowiązuje w tym zakresie
załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie
szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek
samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych,
państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę
poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 128, poz. 861 z późn. zm.).
Osoba odpowiedzialna Główna Księgowa Urzędu D. Sz. wyjaśniając powyższą nieprawidłowość
wskazała na podjęte w trakcie kontroli działania naprawcze.
W toku kontroli stwierdzono, że dyrektorzy departamentów nie prowadzili kontroli
funkcjonowania kontroli zarządczej w jednostkach organizacyjnych zgodnie z planem kontroli,
czym naruszono § 7 ust. 5 pkt 4 Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Marszałkowskiego
Województwa Lubuskiego w Zielonej Górze. W złożonych wyjaśnieniach Dyrektor
Departamentu Rolnictwa, Środowiska i Rozwoju Wsi M. Ż. jako przyczynę nieprawidłowości
wskazał dużą ilość obowiązków, proces przekształcania jednostki organizacyjnej oraz określanie
wspólnie z Dyrekcją Lubuskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego istotnych problemów
w zakresie zarządzania jednostką, w szczególności dotyczących podległego jej Ośrodka
Szkoleniowo – Konferencyjnego w Gliśnie.
Województwo Lubuskie w 2010 r. zobowiązane było do prowadzenia audytu
wewnętrznego, zgodnie z obowiązkiem wynikającym z art. 274 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia
2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.). Kontrola
realizacji tego obowiązku nie wykazała uchybień.
2
Ustalono, że bankową obsługę budżetu Województwa Lubuskiego prowadzi Getin Noble
Bank S.A., w ramach umowy rachunku bankowego z dnia 30.09.2010 r. zawartej na okres 5 lat,
w
wyniku
przeprowadzonego
postępowania
na
zasadach
określonych
w
ustawie
z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759
z późn. zm.).
W zakresie gospodarki środkami pieniężnymi stwierdzono, że w księgach rachunkowych
dokonywano pod datą 31.12.2010 r. zapisów kwot dotacji otrzymanych przez Województwo,
faktycznie zwróconych w 2011 r. (poprzez pomniejszenie dochodów wykonanych w 2010 r.)
oraz kwot przekazanych innym podmiotom, które zostały zwrócone na rachunek budżetu
Województwa w 2011 r. (poprzez pomniejszenie wydatków wykonanych Województwa),
czym naruszono § 15 ust. 1 pkt 5 i § 16 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia
5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu
państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych
zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek
budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 128,
poz. 861 z późn. zm.). W zw. z powyższym nieprawidłowo
sporządzono roczne
sprawozdanie Rb - ST o stanie środków na rachunkach bankowych jednostek samorządu
terytorialnego w poz. 2 środki niewykorzystanych dotacji w roku budżetowym, czym naruszono
§ 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości
budżetowej (Dz. U. Nr 20, poz. 103). P. o. Kierownika Wydziału Finansów Województwa
E. D. jako przyczynę nieprawidłowości wskazała wątpliwości w zakwalifikowaniu na kontach
księgowych operacji finansowych z roku 2010, które wydatkowano w 2011 r. W toku kontroli
dokonano korekty nr 1 (4942CADB9CFCF78D) sprawozdania Rb - ST, która wpłynęła
do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze w dniu 20.04.2012 r.
W ewidencji księgowej roku 2010 i 2011 oraz w bilansie jednostki sporządzonym
na dzień 31.12.2010 r., nie wykazywano środków lokaty na rachunku walutowym w wysokości
1.336,52 euro, stanowiących równowartość 5.293,02 zł przeliczoną wg średniego kursu euro
ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski w dniu 31.12.2010 r., czym naruszono art. 4 ust. 2
ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223
z późn. zm.). Ww. środki nie zostały wykazane również w sprawozdaniu Rb - N. W złożonych
3
wyjaśnieniach Główny Księgowy Urzędu D. Sz. jako przyczynę nieprawidłowości wskazała
omyłkę.
Kontroli poddano środki pieniężne w wysokości 19.191,26 zł przekazane Marszałkowi
Województwa przez Ministra Zdrowia ze środków Funduszu Pracy na finansowanie staży
podyplomowych lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych. Stwierdzono, że pomimo
ujęcia ww. środków pieniężnych w ewidencji księgowej na koncie Wn 139 i Ma 140
nie wykazano ich w bilansie Urzędu Marszałkowskiego, co było niezgodne z zasadami
funkcjonowania ww. kont określonymi do 31.12.2010 r. w rozporządzeniu Ministra Finansów
z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont
dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek
sektora finansów publicznych oraz art. 4 ust. 2 ustawy o rachunkowości. Obecnie obowiązuje
załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie
szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek
samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych,
państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę
poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 128, poz. 861 z późn. zm.). P. o. Kierownik
Wydziału Finansów Województwa jako przyczynę ww. nieprawidłowości wskazała uznanie
ww. kwot jako środków podlegających zwrotowi w 2011 r., które pomniejszają wpływy
ubiegłego roku.
W sprawozdaniu Rb - N „Kwartalne sprawozdanie o stanie należności oraz wybranych
aktywów finansowych” j.s.t. wg stanu na koniec IV kwartału 2010 r. ustalono, że :
 nieprawidłowo
wykazano
środki
zgromadzone
na
rachunku
sum
depozytowych
(198.985,18 zł), czym naruszono § 12 ust. 8 załącznika nr 9 „Instrukcja sporządzania
sprawozdań” do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie
sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych
(Dz. U. Nr 43, poz. 247). Główny Księgowy Urzędu, jako przyczynę nieprawidłowości
wskazała omyłkę;
 (w wierszu N3.2 – depozyty na żądanie i N3.3 – depozyty terminowe, kol 10 - „banki”)
nie wykazano kwot zgromadzonych na rachunkach depozytów na żądanie (1.490.214,16 zł),
w tym: opłat za korzystanie ze środowiska (1.327.476,89 zł), środków PFRON
(143.546,01 zł), środków z tytułu staży podyplomowych (19.191,26 zł) oraz depozytów
4
terminowych (o równowartości 5.293,02 zł). Tym samym naruszono § 13 ust. 1 pkt 4
i § 12 ust. 7 i 8 załącznika nr 9 do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie sprawozdań
jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych. Ze złożonych
wyjaśnień Głównego Księgowego Urzędu wynika, iż przyczyną ww. nieprawidłowości była
błędna interpretacja przepisów. Sprawozdanie Rb - N za 2011 r. (korekta 1) sporządzono
z uwzględnieniem ww. uwag;
 nieprawidłowo wykazano należności z tytułu sprzedaży nieruchomości w łącznej wysokości
181.675,50 zł, jako N 4.2 „należności wymagalne - pozostałe” (11.959,66 zł) oraz N 5.3
„pozostałe należności – z tytułów innych niż wymienione powyżej”(169.715,84 zł).
Ww. kwoty winny zostać wykazane w sprawozdaniu Rb - N w kol. 13 – „gospodarstwa
domowe”, w wierszu N 2.2 - „pożyczki długoterminowe” w kwocie nominalnej 180.258,12 zł
oraz w wierszu N 4.2 „należności wymagalne” w kwocie 1.687,46 zł. Tym samym naruszono
zasady sporządzania sprawozdania, określone w § 13 ust. 1 pkt 2, 5 i 6 załącznika
nr 9 do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów
publicznych w zakresie operacji finansowych. Z wyjaśnień Głównego Księgowego Urzędu
wynika, iż opisana nieprawidłowość powstała na skutek przyjętego sposobu księgowania
ww. należności.
W wyniku kontroli obrotów na rachunku depozytów ustalono, że w 5 przypadkach zwrotu
wadiów wniesionych w związku ze sprzedażą nieruchomości w łącznej wysokości 534.000 zł
dokonywano wraz z odsetkami w kwocie 473,47 zł, a w 3 przypadkach w łącznej wysokości
151.000 zł po upływie 3 dni od dnia zamknięcia przetargu, czym naruszono § 4 ust. 7
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 września 2004 r. w sprawie sposobu i trybu
przeprowadzania przetargów oraz rokowań na zbycie nieruchomości (Dz. U. Nr 207, poz. 2108
z późn. zm.). Główny Księgowy Urzędu jako przyczynę zwrotu wadium związanego
ze sprzedażą nieruchomości wraz z odsetkami wskazała błędną interpretację przepisów zastosowanie do ww. analogicznych rozwiązań jak w przypadku wadiów w postępowaniu
o zamówienie publiczne, a jako przyczynę opóźnień w zwrocie wadiów - stosowany w jednostce
obieg dokumentów i czas niezbędny na wykonanie określonych w nim czynności.
W zakresie gospodarki drukami ścisłego zarachowania oraz gospodarki kasowej
nie stwierdzono nieprawidłowości.
5
Kontrola terminowości regulowania zobowiązań przez Województwo Lubuskie
nie wykazała uchybień.
Weryfikacja dokumentacji opisującej przyjęte przez jednostkę zasady rachunkowości
wykazała:
 brak zasad prowadzenia kont ksiąg pomocniczych dla jednostki – Urząd Marszałkowski
do kont 080 - „Inwestycje (środki trwałe w budowie)”, 139 - „Inne rachunki bankowe”, 140 –
„Krótkoterminowe papiery wartościowe i inne środki pieniężne”, 221 – „Należności z tytułu
dochodów budżetowych”, 229 – „Pozostałe rozrachunki publiczno-prawne”, 240 - „Pozostałe
rozrachunki”, 750 – „Przychody finansowe”, 751 – „Koszty finansowe”;
 brak rozstrzygnięcia w zakresie konta 141 - „Środki pieniężne w drodze” - czy ewidencja
na tym koncie jest prowadzona na bieżąco, czy na przełomie okresów sprawozdawczych;
 nieprawidłowe opisy: konta 226 – „Długoterminowe należności budżetowe”; konta 290 „Odpisy aktualizujące należności” oraz konta 860 - „Wynik finansowy”.
Ww. nieprawidłowości naruszają art. 10 ust. 1 pkt 3 lit a ustawy o rachunkowości oraz zawierają
zasady klasyfikacji zdarzeń niezgodne z obowiązującym rozporządzeniem Ministra Finansów
z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont
dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych,
samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych
jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
Osobą odpowiedzialną za powyższe nieprawidłowości Główny Księgowy Urzędu wskazała
na podjęte w trakcie kontroli działania zmierzające do usunięcia ww. nieprawidłowości.
Kontrola sprawozdawczości budżetowej wykazała, że zbiorcze sprawozdanie Rb-27 S
jednostki samorządu terytorialnego z wykonania planu dochodów budżetowych za okres
od początku roku do 31.12.2010 r. zostało sporządzone na podstawie sprawozdań jednostkowych
i własnych ksiąg rachunkowych w zakresie dochodów z tytułu udziałów jednostki samorządu
terytorialnego we wpływach z podatku dochodowego, dotacji celowych i subwencji ogólnej,
czym naruszono § 6 ust. 1 pkt 1 i 3 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie
sprawozdawczości budżetowej w zw. z § 2 ust. 1 „Instrukcji sporządzania sprawozdań
budżetowych w zakresie budżetów jednostek samorządu terytorialnego”, zawartej w załączniku
nr 39 do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie sprawozdawczości budżetowej.
Z wyjaśnień p. o. Kierownika Wydziału Finansów Województwa E. D. wynika, że przyczyną
6
nieprawidłowości była błędna interpretacja przepisów. W trakcie kontroli, w 2012 r.
sprawozdanie zbiorcze j.s.t. za 2011 r. zostało sporządzone na podstawie sprawozdań
jednostkowych jednostek oraz sprawozdania organu.
Kontrola realizacji dochodów z majątku przeprowadzona w oparciu o sprzedaż
2 nieruchomości, z której uzyskano dochody w łącznej wysokości 1.864.000 zł (brutto),
wykazała, że w 1 przypadku wartość nieruchomości została ustalona w nieaktualnym operacie
szacunkowym, czym naruszono art. 156 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.). Ze złożonych wyjaśnień
byłej p. o. Zastępcy Dyrektora Departamentu Geodezji, Gospodarki Nieruchomościami
i Planowania Przestrzennego, obecnie Głównego specjalisty w Departamencie B.G. wynika,
że przyczyną nieprawidłowości była błędna interpretacja przepisów prawa.
W przypadku 1 osoby ustalonej jako nabywca nieruchomości skierowano zawiadomienie
o miejscu i terminie zawarcia umowy niedotrzymując terminu określonego w art. 41 ust. 1
ustawy
o
gospodarce
nieruchomościami.
Osoba
odpowiedzialna
Główny
Specjalista
w Departamencie Geodezji, Gospodarki Nieruchomościami i Planowania Przestrzennego B.G.
jako przyczynę nieprawidłowości wskazała nieobecność pracownika wykonującego powyższe
obowiązki.
Kontrola ustaliła, że w bilansie jednostki budżetowej sporządzonym na dzień 31.12.2010 r.
nie wykazano żadnych należności długoterminowych, podczas gdy z ewidencji księgowej
na początek roku wynikały należności długoterminowe w wysokości 160.726,87 zł, natomiast
na koniec roku w wysokości 114.797,21 zł. Ww. zostały sklasyfikowane jako należności
pozostałe, niezgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 13 i pkt 18 ustawy o rachunkowości.
Nieprawidłowo ewidencjonowano należności z tytułu dochodów budżetowych ze sprzedaży
na raty, które zostały ujęte w całości na koncie 221-30 – „Należności z tytułu dochodów
budżetowych – wykup mieszkań”, w tym kwoty należności długoterminowych. Z kolei na koncie
226 – „Długoterminowe należności budżetowe – wykup mieszkań” ujęto wartość hipotek
zabezpieczających spłatę należności w korespondencji ze stroną Ma konta 221-22 - „Należności
z tytułu dochodów budżetowych – hipoteki”. Powyższym działaniem naruszono zasady
funkcjonowania
kont
221
i
226
zawarte
wówczas
obowiązującym
załączniku
nr 2 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad
rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu
7
terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych. Obecnie obowiązuje
w tym zakresie załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r.
w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów
jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów
budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych
mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Główny Księgowy Urzędu
ww. nieprawidłowości wyjaśniała przejętą praktyką z Wydziału Finansów Województwa
oraz błędną interpretacją przepisów.
W sprawozdaniu Rb - 27 S za okres od początku roku do 31.12.2010 r. nie wykazano
żadnych kwot – „Zaległości” (kol.10) - z tytułu sprzedaży nieruchomości na raty, podczas
gdy z ewidencji księgowej wynika kwota 12.016,46 zł. Stwierdzona nieprawidłowość narusza
§ 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie sprawozdawczości budżetowej i § 3 ust. 2
i 5 załącznika nr 39 do ww. rozporządzenia. Główny Księgowy Urzędu jako przyczynę
nieprawidłowości
wskazała
przeoczenie.
W
trakcie
kontroli
sporządzono
korektę
przedmiotowego sprawozdania. Sprawozdanie Rb - 27 S za rok 2011 zostało sporządzone
prawidłowo i uwzględniało wszystkie należności wraz z zaległościami wg klasyfikacji
budżetowej.
Kontrola terminowości wnoszenia należnych rat z tytułu sprzedaży nieruchomości
wykazała, że w skontrolowanej próbie 26 osób,
 w 5 przypadkach dokonywano wpłat z opóźnieniem, nie żądając od dłużników należnych
odsetek za czas opóźnienia w łącznej wysokości 511,40 zł w 2010 r. i 872,49 zł w 2011 r.,
do czego uprawniają przepisy art. 481 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks
cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) oraz § 11 ust. 1 „Instrukcji w zakresie procedur
kontroli wydatków dokonywanych ze środków publicznych i obiegu dokumentów finansowo księgowych w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Lubuskiego w Zielonej Górze”
i „Regulaminem organizacyjnym Urzędu Marszałkowskiego”. Od 11 lutego 2012 r.
obowiązuje w tym zakresie art. 42 ust. 5 ustawy o finansach publicznych. Osoba
odpowiedzialna podinspektor ds. windykacji w Departamencie Geodezji, Gospodarki
Nieruchomościami i Planowania Przestrzennego Ł. G. od 1.02.2011 r. nie pracuje w Urzędzie.
Główny Księgowy Urzędu oraz Podinspektor ds. windykacji M. Sz. jako przyczynę
8
ww. nieprawidłowości wskazywały brak informacji o kwocie należności głównej i odsetek,
ponieważ noty odsetkowe wystawiały departamenty merytoryczne;
 nie ujmowano w księgach rachunkowych odsetek za nieterminowe wpłaty należności,
nie później niż pod datą ostatniego dnia kwartału w wysokości odsetek należnych na koniec
tego kwartału. Tym samym naruszono § 7 ust. 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia
28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu
państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora
finansów publicznych (Dz. U. Nr 142, poz. 1020 z późn. zm.). Obecnie ww. obowiązek został
sformułowany w § 8 ust. 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie
szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów
jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów
budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych
mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Główny Księgowy Urzędu
powyższe zaniechanie wyjaśniała stosowanymi zasadami w tym zakresie, zapisami
Regulaminu Organizacyjnego oraz nieotrzymywaniem od departamentu merytorycznego
stosownych dokumentów;
 w przypadku 1 dłużnika Departament Geodezji, Gospodarki Nieruchomościami i Planowania
Przestrzennego naliczył odsetki i oprocentowanie raty w zawyżonej o 209,09 zł wysokości,
nie uwzględniając faktu wcześniejszego dokonania wpłat. Główny Specjalista ds. ewidencji
mienia, który zastępuje stanowisko ds. windykacji wskazała, że w trakcie kontroli
poinformowano dłużnika, że w kasie Urzędu Marszałkowskiego można odebrać kwotę
nadpłaty;
 w przypadku 2 dłużników po wysłaniu ostatecznych wezwań do zapłaty przez ponad 1,5 roku,
nie skierowano sprawy na drogę postępowania sądowego. Tym samym naruszono wewnętrzne
regulacje zawarte w „Instrukcji w zakresie procedur kontroli wydatków dokonywanych
ze środków publicznych i obiegu dokumentów finansowo - księgowych w Urzędzie
Marszałkowskim Województwa Lubuskiego w Zielonej Górze”. Z wyjaśnień Głównego
Specjalisty ds. ewidencji mienia M. K. oraz Podinspektora ds. windykacji M. Sz. wynika,
że przyczyną ww. nieprawidłowości są zaniedbania zw. z nieobecnością pracowników;
 w 3 przypadkach oprocentowanie roczne było wyliczane niezgodne z zawartymi umowami
sprzedaży lokali mieszkalnych od kwoty zadłużenia hipotetycznego, w sytuacji gdy dłużnicy
9
w okresie 1.04.2009 r. do 31.03.2010 r. posiadali wyższe zadłużenie (zaległość),
oprocentowanie od niespłaconej części ceny winno być wyższe łącznie o 67,82 zł.
Podinspektor ds. windykacji
M. Sz. wskazała, że wskutek kontroli dokonano korekty
ww. należności.
 w przypadku 1 dłużnika zaległość w wysokości 64,43 zł, uległa przedawnieniu,
czym naruszono art. 118 ustawy Kodeks cywilny - termin przedawnienia wynosi trzy lata.
Główny Specjalista ds. ewidencji mienia jako przyczynę przedawnienia wskazała
niezatrudnienie
pracownika
na
stanowisku
ds.
windykacji,
nadmiar
obowiązków
i wykonywanie przez nią, w ramach zastępstwa.
Odnośnie realizacji dochodów z tytułu trwałego zarządu, użytkowania wieczystego,
najmu i dzierżawy, kontroli poddano prawidłowość i terminowość wpłat oraz działania
windykacyjne.
Kontrola wykazała nienaliczanie i niepobieranie odsetek od nieterminowych wpłat
z tytułu trwałego zarządu i użytkowania wieczystego na koniec każdego kwartału w 2010 r.,
gdy ich wysokość nie przekraczała kwoty 6,60 zł. Wskazany przypadek nie ma zastosowania
do art. 54 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r.
Nr 8, poz. 60 z późn. zm.). W złożonych wyjaśnieniach Główny Księgowy Urzędu
jako przyczynę niedokonywania naliczenia i księgowania odsetek poniżej kwoty 6,60zł wskazał
błędną interpretację prawa.
Wobec 1 dzierżawcy - Województwo Lubuskie - w oparciu o § 4 ust. 1 umowy nr 15/2008
z dnia 12.03.2008 r. i aneks z dnia 22.07.2010 r. - pobierało kwoty na poczet należnego podatku
od nieruchomości doliczając podatek VAT; składało do gminy Babimost deklaracje podatkowe
i opłacało podatek, pomimo że nie było podatnikiem podatku od nieruchomości, czym naruszono
art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych
(Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z późn. zm.). W odniesieniu do nieruchomości państwowych
i komunalnych to posiadacz jest podatnikiem i w takim przypadku powinien on składać
deklarację i wpłacać obliczony podatek. Osoba odpowiedzialna Główny Specjalista ds. ewidencji
mienia w Departamencie Geodezji, Gospodarki Nieruchomościami i Planowania Przestrzennego
M. K. powyższą nieprawidłowość wyjaśniała błędną interpretacją prawa. W trakcie kontroli
nieprawidłowość usunięto.
10
W 2010 r. i 2011 r. Województwo Lubuskie przekazywało w nieprawidłowej wysokości
odpowiednio kwoty 14.747,87 zł i 30.320,57 zł stanowiące część dochodów uzyskanych
z gospodarowania darowaną nieruchomością na zasilenie Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych,
o którym mowa w art. 11 ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji
technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2009 r. Nr 67,
poz. 570 z późn. zm.) Do ww. dochodów zaliczono kwotę brutto czynszu, wraz z podatkiem
od towarów i usług, który to podatek stanowi dochód budżetu państwa zgodnie z art. 1 ust. 2
ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177,
poz. 1054 z późn. zm.). Powyższe narusza art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r.
o dochodach jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 z późn. zm.)
w zw. z art. 4g ust. 4 ustawy z dnia 30 maja 1996 r. o gospodarowaniu niektórymi składnikami
mienia Skarbu Państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 163,
poz.1711 z późn. zm.). Kwota na zasilenie Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych liczona
od uzyskanych dochodów uwzględniając kwoty wpłacone przez kontrahenta na poczet podatku
od nieruchomości w 2010 r. winna wynieść 12.088,42 zł, w 2011 r. - 24.667,26 zł.
Ponadto ww. kwoty na zasilenie Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych zostały zaksięgowane
w księgach rachunkowych jako pomniejszenie zrealizowanych dochodów w dz. 700, rozdz.
70005, par. 0750 - „Dochody z najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa,
jednostek samorządu terytorialnego lub innych jednostek zaliczanych do sektora finansów
publicznych oraz innych umów o podobnym charakterze”. Nie zostały one zaplanowane
w budżecie jako wydatek z tytułu wpłaty na państwowy fundusz celowy, czym naruszono
art. 211 ust. 1 oraz art. 254 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
(Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.). Z wyjaśnień p. o. Kierownika Wydziału Geodezji
i Gospodarki Nieruchomościami E. G., obecnie Głównego Specjalisty w Departamencie
Geodezji, Gospodarki Nieruchomościami i Planowania Przestrzennego oraz Kierownika
Wydziału Planowania Budżetu i Analiz w Departamencie Finansów M. K. wynika,
iż ww. nieprawidłowości powstały na skutek błędnej interpretacji przepisów.
Kontrola w zakresie dochodów z tytułu najmu i dzierżawy nieruchomości wykazała, że:
 w 5 przypadkach wystawiano faktury po terminie płatności czynszu wynikającym z umowy,
w której zapisano, że czynsz będzie płatny na podstawie faktury wystawionej
przez wydzierżawiającego (Województwo). Nieterminowe wpłaty dzierżawców skutkowały
11
naliczeniem odsetek za opóźnienie w zapłacie. Główny Specjalista w Departamencie
Geodezji, Gospodarki Nieruchomościami i Planowania Przestrzennego R. Rz. jako przyczynę
powstania powyższej nieprawidłowości wskazał wydłużenie procedury ustalania treści umów
i aneksu.
 w przypadku 3 najemców zaniechano w latach 2009, 2010 i 2011 waloryzacji czynszu o wzrost
cen i taryf nośników energii, pomimo stosownych zapisów w umowach. Z wyjaśnień
Podinspektor ds. eksploatacji nieruchomości W.W. wynika, iż przyczyną nieprawidłowości
było nie wywiązywanie się z przyjętych obowiązków przez poprzednich pracowników.
 w 1 przypadku nieprawidłowo ustalono wysokości czynszu, pomimo zmiany umowy
zmniejszającej powierzchnie wynajmowanych pomieszczeń, wystawiono faktury w zawyżonej
o 535,43 zł wysokości. Podinspektor ds. eksploatacji nieruchomości W.W. jako przyczynę
nieprawidłowości wskazała omyłkę.
Nieprawidłowości stwierdzono w zakresie niepodejmowania czynności zmierzających
do wyegzekwowania zaległości z tytułu opłat za użytkowanie wieczyste oraz czynszu
dzierżawnego. Powyższe działania naruszają art. 254 pkt 1 ustawy o finansach publicznych.
Od 11 lutego 2012 r., zgodnie z art. 42 ust. 5 cytowanej ustawy, jednostki sektora finansów
publicznych są obowiązane do ustalania przypadających im należności pieniężnych, w tym
mających
charakter
cywilnoprawny,
oraz
terminowego
podejmowania
w
stosunku
do zobowiązanych czynności zmierzających do wykonania zobowiązania. Ze złożonych
wyjaśnień Dyrektora Departamentu Geodezji, Gospodarki Nieruchomościami i Planowania
Przestrzennego R. B. wynika, iż nieprawidłowość powstała na skutek nieprecyzyjnych zapisów
określających obowiązki pracownika ds. windykacji oraz wystawienia wezwań i not
odsetkowych w części do zapłaty nieuregulowanych należności przez Departament Finansów.
W trakcie kontroli nieprawidłowości zostały usunięte.
W sprawozdaniu Rb-27 S z wykonania planu dochodów budżetowych jednostki
samorządu terytorialnego za okres od początku roku do dnia 31.12.2010 r. stwierdzono
nieprawidłowe
zastosowanie
paragrafów
klasyfikacji
dochodów
i
wydatków:
w dz. 700, rozdz. 70005, par. 0910 - „Odsetki od nieterminowych wpłat z tytułu podatków
i opłat” - 1.299,22 zł, zamiast w par. 092 - „Pozostałe odsetki” oraz w dz. 750, rozdz. 75018,
par. 0910 - „Odsetki od nieterminowych wpłat z tytułu podatków i opłat” - 2.938,64 zł, zamiast
w dz. 700, rozdz. 7005, par. 0920 - „Pozostałe odsetki. Powyższe było niezgodne z załącznikiem
12
nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej
klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł
zagranicznych (Dz. U. Nr 38, poz. 207 z późn. zm.). Główna Księgowa Urzędu jako przyczynę
nieprawidłowości wskazała błędną interpretację przepisów. W sprawozdaniu Rb - 27 S za 2011 r.
nieprawidłowość została usunięta.
Ponadto ustalono, że ww. sprawozdaniu Rb-27 S z wykonania dochodów budżetu
nie wykazano należności ogółem i zaległości (kwoty zaprezentowane w sprawozdaniu 0,00 zł),
pomimo że z ewidencji księgowej objętej kontrolą wynikały:
 w dz. 700, rozdz. 70005, par. 0470 należność ogółem 341,47 zł, w tym zaległość 341,47 zł;
 w dz. 700, rozdz. 70005, par. 0750 należność ogółem 17.382,06 zł, w tym zaległość
9.088,80 zł;
 w dz. 700, rozdz. 70005, par. 092 należność ogółem 1.708,68 zł, w tym zaległość 1.708,68 zł.
Tym samym naruszono § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie
sprawozdawczości budżetowej i § 3 ust. 2 i 5 załącznika nr 39 do ww. rozporządzenia. Główny
Księgowy Urzędu D. Sz. jako przyczynę nieprawidłowości wskazała przeoczenie. W trakcie
kontroli sporządzono korektę sprawozdania Rb-27 S za 2010 r.
Kontrolujący stwierdzili, że nie prowadzono ewidencji szczegółowej według podziałek
klasyfikacji budżetowej do kont zespołu 2 w zakresie rozrachunków z tytułu najmu i dzierżawy,
co uniemożliwiało ustalenie stanu należności ogółem, zaległości i nadpłaty wykazywanych
w sprawozdaniu Rb- 27 S. Ponadto ewidencja należności z ww. tytułu dochodów budżetowych
była prowadzona na niewłaściwych kontach 201 i 240. Powyższe jest niezgodne z zasadami
prowadzenia ewidencji szczegółowej do ww. kont określonymi w załączniku nr 3
do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów
kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek
budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz
państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej
Polskiej. Główny Księgowy Urzędu D. Sz. powyższe nieprawidłowości wyjaśniała przejęciem
zasad księgowania ww. należności wraz z obsługą księgową sprzedaży ratalnej mieszkań
od Wydziału Finansów.
Ustalono, że w sprawozdaniu Rb-27 S za 2010 r., dochody wykonane ze sprzedaży
nieruchomości i dochody z tytułu najmu i dzierżawy zostały wykazane wraz z podatkiem
13
od towarów i usług. Zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów
i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) podatek od towarów i usług stanowi
dochód budżetu państwa. Tym samym podatek ten nie podlega wykazaniu w sprawozdaniu Rb 27 S z wykonania planu dochodów budżetowych jednostki samorządu terytorialnego. Opisywany
sposób ujmowania w sprawozdaniu Rb - 27 S podatku VAT, zawyża wykonane dochody,
w szczególności dochody majątkowe. Główny Księgowy Urzędu ujęcie podatku VAT
w przedmiotowym sprawozdaniu wyjaśniała podjętym w 2008 r., przez Skarbnik wyborem
sposobu księgowania wystawianych faktur oraz sposobu przekazywania uzyskiwanego
z ich tytułu dochodu.
W trakcie kontroli stwierdzono nieprawidłowe uregulowanie prawnej formy władania
nieruchomościami województwa przez 2 jednostki organizacyjne poprzez zawarcie porozumienia
pomiędzy Województwem Lubuskim Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego
(Wynajmujący) a Wojewódzkim Ośrodkiem Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej
w Zielonej Górze (Najemca) w przedmiocie najmu pomieszczeń biurowych i magazynowych
w budynku Sali Kolumnowej Urzędu Marszałkowskiego. Właściwą formą prawną władania
nieruchomości przez ww. - zgodnie z art. 43 ust. 1 w zw. z art. 49a ustawy o gospodarce
nieruchomościami - jest trwały zarząd. P. o. Zastępcy Dyrektora Departamentu Geodezji,
Gospodarki Nieruchomościami i Planowania Przestrzennego, obecnie Główny Specjalista
w Departamencie B. G. nieuregulowanie władania nieruchomością w formie trwałego zarządu
uzasadniała względami ekonomicznymi, kosztem operatu szacunkowego i koniecznością
finansowania wydatków ww. jednostki z budżetu.
Kontrola realizacji dochodów z tytułu opłat za wyłączenie gruntów rolnych z produkcji
rolnej stwierdziła, że odsetki za zwłokę w zapłacie należności w wysokości 20.888,12 zł
stanowiące przychód funduszu terenowego zostały wykazane w sprawozdaniu Rb - 33 za 2010 r.
w par. 0910 zamiast w par. 0920, stosownie do załącznika nr 3 do rozporządzenia Ministra
Finansów w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów
oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. Osoba odpowiedzialna p. o. Kierownik
Wydziału Finansów E. D. wyjaśniając nieprawidłową klasyfikację przedmiotowych odsetek
wskazała, że nieprawidłowość została usunięta w 2011 r.
Z kolei kontrola windykacji zaległości z tytułu opłat na Fundusz Ochrony Gruntów
Rolnych wynoszących wg. stanu na dzień 31.12.2010 r. w kwocie 227.705,33 zł wykazała, że:
14
 nie podejmowano czynności zmierzających do wyegzekwowania zaległości, skutkiem czego
dopuszczono do przedawnienia opłaty należnej na rzecz terenowego funduszu w łącznej
wysokości 1.666,80 zł. Ponadto, pomimo wystawienia tytułów wykonawczych, w przypadku
1 dłużnika doszło do przedawnienia w latach 2008 - 2010 należności w łącznej kwocie
8.688,12 zł. Termin przedawnienia został określony w obowiązującym do 31.12.2010 r.
art. 31 ust. 2 w zw. z art. 31 ust. 1 i art. 23 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.
Od 11.02.2012 r. obowiązuje w tym zakresie art. 42 ust.5 ustawy o finansach publicznych.
P. o. Zastępcy Dyrektora Departamentu Geodezji, Gospodarki Nieruchomościami i Planowania
Przestrzennego, obecnie Główny Specjalista w Departamencie B.G., jako przyczynę powyższej
nieprawidłowości podała brak informacji od pracownika na stanowisku ds. windykacji w tym
zakresie oraz brak osoby zatrudnionej na ww. stanowisku od lutego 2011 r.
 nie wskazano w zakresach obowiązków pracowników Departamentu Rolnictwa, Środowiska
i Rozwoju Wsi osoby odpowiedzialnej za prowadzenie windykacji ww. należności, co narusza
§ 21 pkt 117 Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa
Lubuskiego.
Dyrektor
Departamentu
M.
Ż.
ww. nieprawidłowości
wyjaśniał
tym,
że wraz z przejęciem zadań z Departamentu Geodezji, Gospodarki Nieruchomościami
i Planowania Przestrzennego nie przeszedł do Departamentu żaden etat bądź jego część,
problematyką tą zajmował się 1 pracownik w Departamencie Geodezji, który w lutym 2011 r.
przeszedł do innej pracy. Dyrektor postanowił o wydzieleniu z własnej części budżetu kwoty
na sfinansowanie programu informatycznego, który by uprościł i przyspieszył pracę
nad otrzymanym materiałem. Program ten został opracowany i zainstalowany pod koniec
I kwartału 2012 r.
 w 1 przypadku nieprawidłowo naliczono odsetki w 2010 r. – w wyniku wyksięgowania całości
odsetek naliczonych do 30.09.2010 r. - 1.843,69 zł, podczas gdy należało wyksięgować
tylko odsetki od opłat płatnych w latach 2003 i 2004. P. o. Kierownika Wydziału Finansów
E. D. jako przyczynę wskazała omyłkę. Ww. nieprawidłowość została w trakcie kontroli
usunięta.
Kontrola przeprowadzona w oparciu o wydatki sfinansowane z dochodów związanych
z wyłączaniem z produkcji gruntów rolnych wykazała, że w 2011 r. dokonano prawidłowej
klasyfikacji wydatków, a dotacji udzielano na podstawie umów zawartych zgodnie z wymogami
art. 250 ustawy o finansach publicznych.
15
W wyniku kontroli dochodów budżetu ze źródeł określonych w art. 22 b ustawy
o ochronie gruntów rolnych i leśnych stwierdzono, że w dniu 31.12.2010 r. bank doliczył
na rachunku Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych odsetki w wysokości 6.852,02 zł i kwota
ta nie została zaliczona do dochodów funduszu w 2010 r. stosownie do wówczas obowiązującego
art. 23 ust. 4 ww. ustawy, a w 2011 r. do dochodów budżetu województwa. P. o. Kierownika
Wydziału Finansów Województwa E. D. uzasadniała nieprawidłowość błędem byłego
pracownika. W trakcie kontroli ww. środki zostały przekazane na wyodrębniony rachunek
przeznaczony do gromadzenia opłat z tytułu wyłączenia gruntów rolnych z produkcji.
W zakresie prawidłowości klasyfikowania dochodów budżetu ze źródeł określonych
w art. 22 b ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych wynoszących w 2011 r. 1.750.213,90 zł
ustalono, że ujęto je w dz. 010, rozdz. 01095 – „Pozostała działalność”, podczas gdy powinny
być sklasyfikowane w rozdz. 01042 - „Wyłączenie z produkcji gruntów rolnych” stosownie
do załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie
szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków
pochodzących ze źródeł zagranicznych. W złożonych wyjaśnieniach p. o. Kierownik Wydziału
Finansów Województwa E. D. jako przyczynę nieprawidłowości wskazał przeoczenie
zw. ze zmianą przepisów.
W wyniku kontroli dotacji celowych udzielonych 3 gminom na modernizację drogi
dojazdowej do gruntów rolnych w kwocie 134.450 zł stwierdzono, że przedstawiona przez gminy
dokumentacja rozliczeniowa nie zawierała wymaganego umowami (§ 3 tiret szósty umów
zawartych z gminami) protokołu odbioru sporządzonego przy udziale przedstawiciela
dotującego. Zgodnie z § 2 ust. 3 umów dotujący zobowiązał się do przekazania dotacji celowej
na rachunek bankowy dotowanego w terminie 30 dni od daty przedłożenia prawidłowo
sporządzonej dokumentacji rozliczeniowej, o której mowa w § 3. Główny Specjalista
w Departamencie Rolnictwa, Środowiska i Rozwoju Wsi J. K. wyjaśniała, że zawierając umowy
wzorowano się na latach poprzednich. W związku z brakiem w Departamencie osoby
posiadającej uprawnienia do odbioru robót budowlanych, uznano, że do rozliczenia przyznanej
dotacji wystarczającym potwierdzeniem wykonania dotowanego zadania będzie protokół odbioru
spisany z udziałem przedstawiciela Dotowanego, inspektora nadzoru oraz wykonawcy robót.
Ponadto dokonano zmiany ww. zasad uchwałą Nr 94/1104/12 Zarządu Województwa Lubuskiego
z dnia 6 marca 2012 r. poprzez m. in. wykreślenie zapisu odnoszącego się do konieczności
16
przedłożenia do rozliczenia dotacji protokołu odbioru robót sporządzonego przy udziale
przedstawiciela dotującego.
Kontroli realizacji dochodów z tytułu opłaty za wydane zezwolenia na obrót hurtowy w kraju
napojami alkoholowymi o zawartości do 18 % alkoholu oraz wykorzystanie ich na finansowanie
zadań określonych w wojewódzkim programie profilaktyki i rozwiązywania problemów
alkoholowych oraz Wojewódzkim Programie Przeciwdziałania Narkomanii, poddano wszystkie
wydane w 2010 r. zezwolenia - nie stwierdzając nieprawidłowości.
Sprawdzając wydatki z tytułu wynagrodzeń osobowych pracowników i pochodnych
od wynagrodzeń stwierdzono, że w deklaracjach miesięcznych wpłat na PFRON wykazano dane
niezgodnie z danymi wynikającymi ze stanu zatrudnienia, co spowodowało niedopłaty
w styczniu i sierpniu wynoszące odpowiednio 470,04 zł i 528,11 zł. W pozostałych miesiącach
wystąpiły nadpłaty w łącznej wysokości 4.207,43 zł. Tym samym naruszono art. 21 ust. 1
oraz art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej
oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).
Z wyjaśnień osoby odpowiedzialnej Inspektora w Departamentu Organizacyjno - Prawnego
J. Cz. wynika, iż przyczyną nieprawidłowości jest wada programu do rozliczania PFRON
uniemożliwiająca weryfikacje źródeł błędów w zestawieniach stanowiących podstawę
do sporządzenia deklaracji.
W zakresie rozliczania ryczałtu na jazdy lokalne stwierdzono, że z 5 pracowników
używających samochodu prywatnego do celów służbowych w 1 przypadku zawyżono ryczałt
za lipiec o dzień, czym naruszono § 4 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia
25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów
używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów
niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. Nr 27, poz. 271 z późn. zm.). W złożonych
wyjaśnieniach Kierownik Wydziału Kadr, Płac i Szkoleń jako przyczynę nieprawidłowości
wskazał błędną interpretację prawa.
Diety dla radnych za udział w posiedzeniu Sejmiku Województwa zostały zapłacone
w prawidłowej wysokościach wynikających z § 1 Uchwały Nr XX/137 /2000 Sejmiku
Województwa Lubuskiego z dnia 16 października 2000 r. w sprawie wysokości diet radnych
Sejmiku Województwa Lubuskiego.
17
Nieprawidłowości nie stwierdzono w zakresie naliczania i odprowadzania odpisu
na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych przekazując dnia 31 maja 21010 r. kwotę
539.485,50 zł, stanowiącą 75% planowanej ogólnej kwoty odpisu, zgodnie z przeciętną liczbą
zatrudnionych. Odpis po korekcie wyniósł 592.434,39 zł.
Kontrolą objęto prawidłowość stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych w próbie
8 postępowań spośród 61 zamówień publicznych udzielonych w 2010 r. nie stwierdzając
nieprawidłowości.
Weryfikacja wykorzystania dotacji otrzymanych z budżetu państwa na realizację zadań
bieżących z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami - w tym
na realizację
Programu
Operacyjnego
Zrównoważony
rozwój
sektora
rybołówstwa
i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013 i na prace geodezyjne i kartograficzne
(nieinwestycyjne)
oraz
na
przygotowanie
i
przeprowadzenie
wyborów
do
Sejmiku
Województwa, jak i na sfinansowanie dopłat do przewozów z tytułu stosowania obowiązujących
ulg ustawowych w przewozach autobusowych realizowanych przez przewoźnika - nie wykazała
uchybień.
Nieprawidłowości nie stwierdzono przy udzielaniu dotacji z budżetu Województwa
Lubuskiego podmiotom nie zaliczanym do sektora finansów publicznych, kontroli poddano
6 podmiotów, którym udzielono dotacji celowej na łączną kwotę 810.700 zł.
W wyniku kontroli ustalono, że na dzień 31.12.2010 r. nieprawidłowo przeprowadzono
inwentaryzacje należności z tytułu udzielonych przez Województwo pożyczek w wysokości
99.278.520,55 zł. Uzgodnienie stanu ww. należności nastąpiło w drodze uzyskania potwierdzenia
salda, które zostało wysłano do dłużników po 15.01.2011 r. Tym samym naruszono art. 26 ust. 3
pkt 1 w zw. z art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości. Z wyjaśnień p. o. Kierownika
Wydziału Finansów Województwa E.D. wynika, iż przyczyną powstania ww. nieprawidłowości
było zbyt późne skierowanie potwierdzenia salda do wszystkich dłużników w momencie
sporządzania bilansu z wykonania budżetu województwa.
W zakresie wykazania zobowiązań z tytułu kredytów i obligacji oraz niewymagalnych
zobowiązań z tytułu udzielonych poręczeń w sprawozdaniu jednostki samorządu terytorialnego:
„Rb - Z kwartalne sprawozdanie o stanie zobowiązań wg tytułów dłużnych oraz gwarancji
i poręczeń za okres od początku roku do dnia 31.12.2010 r.” i „ Rb - UZ – roczne sprawozdanie
18
uzupełniające o stanie zobowiązań wg tytułów dłużnych”, nie stwierdzono nieprawidłowości.
W sprawozdaniu Rb - N prawidłowo wykazano należności z tytułu udzielonych pożyczek.
Kontrolującym
nie przedstawiono
planu wykorzystania wojewódzkiego zasobu
nieruchomości wymaganego art. 23 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 25 ust. 2 i art. 25 d ustawy
o gospodarce nieruchomościami. Plany wykorzystania zasobu – zgodnie z art. 23 ust. 1d ustawy
o gospodarce nieruchomościami - opracowuje się na okres 3 lat, zakres ich jest określony w tym
przepisie. Z wyjaśnień Dyrektora Departamentu Geodezji, Gospodarki Nieruchomościami
i Planowania Przestrzennego R. B. wynika, że przyczyną powstania ww. nieprawidłowości
jest brak przepisów określających sposób sporządzania planów wykorzystywania zasobów
oraz przyjęcie, że z bieżących dokumentów oraz decyzji kierowników jednostek organizacyjnych
władających nieruchomościami, jak i z rocznego planowania wydatków i dochodów w budżecie
wynikają istotne informacje dla planu.
Kontrola ewidencji środków trwałych wykazała niezgodność ewidencji pomocniczej
z ewidencją syntetyczną w przypadku grup środków trwałych 1 i 2. Stan środków trwałych
według ewidencji syntetycznej po 31.12.2010 r. wynosił 34.095.343,95 zł. W ewidencji
pomocniczej zostały ujęte ponadto budynki i budowle o łącznej wartości 1.184.144,29 zł,
które nie zostały wykazane w ewidencji syntetycznej. Nieuzgodnienie kont ksiąg pomocniczych
z saldami i zapisami na kontach księgi głównej narusza art. 16 ust. 1 w zw. z art. 17 ust. 1 pkt 1
ustawy o rachunkowości. Osoba odpowiedzialna Główny Specjalista ds. Ewidencji Mienia
w Departamencie Geodezji, Gospodarki Nieruchomościami i Planowania Przestrzennego M. K.
wskazała, że Departament poszukuje programu komputerowego umożliwiającego prowadzenie
ewidencji pomocniczej środków trwałych oraz umorzenia.
Nie ujęcie w księgach rachunkowych, wynikającego z protokołu zdawczo-odbiorczego,
wynoszącego łącznie 228.852,31 zł umorzenia środków trwałych stanowiących budynki
(po Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Gorzowie Wlkp.), narusza regulacje
dotyczące konta 011 - „Środki trwałe” i 071- „Umorzenie środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych” określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów
z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont
dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych,
samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych
jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
19
Osoba odpowiedzialna Inspektor w Wydziale Finansów Województwa A.M., wyjaśniła,
że umorzenia nie ujęto w księgach ze względu na oparcie się jedynie na danych z aktu
notarialnego. Umorzenie wynikające z protokołu zdawczo - odbiorczego zostało ujęte w księgach
rachunkowych w trakcie kontroli, tym samym nieprawidłowość została skorygowana.
Informacja o stanie mienia Województwa Lubuskiego została sporządzona prawidłowo.
W zakresie rozliczeń jednostki samorządu terytorialnego z jednostkami organizacyjnymi
nie stwierdzono nieprawidłowości.
Przedstawiając powyższe ustalenia i uwagi, działając na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy
o regionalnych izbach obrachunkowych, wnoszę o:
1. Zaktualizowanie dokumentacji opisującej przyjęte zasady (politykę) rachunkowości,
dotyczącej:
- ewidencji mienia zlikwidowanych jednostek,
- kont ksiąg pomocniczych,
- rozstrzygnięcia w zakresie prowadzenia ewidencji konta 141,
- prawidłowego opisu kont: 226, 290, 860,
stosownie do art. 10 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości
(t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.) oraz zgodnie z zasadami funkcjonowania
kont określonymi w załączniku nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca
2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa,
budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych
zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek
budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 128,
poz. 861 z późn. zm.).
2. Przeprowadzanie kontroli funkcjonowania kontroli zarządczej w podległych jednostkach
przez
departamenty
merytoryczne,
zgodnie
z
przepisami
wewnętrznymi
Urzędu
Marszałkowskiego.
3. Prowadzenie ewidencji księgowej zapewniającej możliwość sporządzenia sprawozdań
rocznych Rb-ST - o stanie środków na rachunkach bankowych jednostek samorządu
terytorialnego, stosownie do § 15 ust. 1 pkt 5 i § 16 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra
Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu
20
państwa,
budżetów
samorządowych
jednostek
zakładów
oraz państwowych
samorządu
terytorialnego,
budżetowych,
jednostek
budżetowych
państwowych
mających
jednostek
budżetowych,
funduszy
siedzibę
poza
celowych
granicami
Rzeczypospolitej Polskiej.
4.
Ujmowanie w ewidencji księgowej i wykazywanie w bilansie z wykonania budżetu środków
pieniężnych znajdujących się na rachunku jednostki samorządu terytorialnego zgodnie
z ich treścią ekonomiczną na mocy art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r.
o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.).
5. Wykazywanie
środków
pieniężnych
przekazanych
Marszałkowi
Województwa
przez Ministra Zdrowia ze środków Funduszu Pracy na finansowanie staży podyplomowych
lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych w sposób określony w załączniku nr 3
do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości
oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego,
jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy
celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej.
6. Zapewnienie prawidłowego zwrotu wadiów wniesionych w związku ze sprzedażą
nieruchomości zgodnie z § 4 ust. 7 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 września 2004
r. w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania przetargów oraz rokowań na zbycie
nieruchomości (Dz. U. Nr 207, poz. 2108 z późn. zm.).
7. Ustalanie wartości sprzedaży nieruchomości w oparciu o aktualny operat szacunkowy
zgodnie z art. 156 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami
(t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.).
8. Doręczanie, przez organizatora przetargu, zawiadomień o terminie zawarcia umowy
sprzedaży skierowanych do osoby ustalone jako nabywca nieruchomości, zgodnie
z art. 41 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
9. Ujmowanie zarówno w bilansie jednostki jak i w księgach rachunkowych roku obrotowego
należności długoterminowych wynikających z rozłożonej na raty pozostałej części ceny
za nieruchomości zabezpieczonej hipoteką, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 13 i 18 ustawy
o rachunkowości oraz zasadami funkcjonowania konta 226 określonymi w załączniku nr 3
do rozporządzenia w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont
21
dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych,
samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych
jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
10. Ujmowanie w księgach rachunkowych odsetek od należności z tytułu sprzedaży
nieruchomości na raty nie później niż pod datą ostatniego dnia kwartału w wysokości
odsetek należnych na koniec tego kwartału stosownie § 8 ust. 5 rozporządzenia Ministra
Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu
państwa,
budżetów
samorządowych
jednostek
zakładów
oraz państwowych
jednostek
samorządu
terytorialnego,
budżetowych,
budżetowych
państwowych
mających
jednostek
budżetowych,
funduszy
siedzibę
poza
celowych
granicami
Rzeczypospolitej Polskiej.
11. Ustalanie, pobieranie i odprowadzanie oraz egzekwowanie należności pieniężnych w tym
mających
charakter
cywilnoprawny
na
zasadach
i
w
terminach
wynikających
z obowiązujących przepisów, zgodnie z art. 42 ust.5 oraz art. 254 pkt 1 ustawy o finansach
publicznych w zw. z art. 4 ust. 1 pkt 4 i 9 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach
jednostek samorządu terytorialnego (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 z późn. zm.).
12. Zaprzestanie składania deklaracji na podatek od nieruchomości za posiadaczy (dzierżawców)
nieruchomości stanowiących własność województwa i opłacaniu za nich podatku
jako nieznajdujące uzasadnienia w art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r.
o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z późn. zm.).
13. Ustalanie dochodów na zasilenie Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych, o którym mowa
w art. 11 ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej
oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej ( Dz. U. z 2009 r. Nr 67, poz.570
z późn. zm.) bez podatku od towarów i usług, stanowiącego dochód budżetu państwa
stosownie do art. 111 pkt 1 ustawy o finansach publicznych w zw. z w zw. z art. 4 ust. 1 pkt 4
ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz z art. 4g ust. 4 ustawy z dnia
30 maja 1996 r. o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa
oraz o Agencji Mienia Wojskowego (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 163, poz.1711 z późn. zm.).
14. Zaplanowanie, a następnie wykazywanie w ewidencji księgowej i sprawozdawczości kwot
na zasilenie Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych jako wydatków z tytułu wpłaty
22
na państwowy fundusz celowy stosownie do art. 211 ust. 1 i art. 254 pkt 3 ustawy
o finansach publicznych.
15. Wystawianie i doręczanie kontrahentom faktur przed terminem płatności określonym
w umowach najmu i dzierżawy.
16. Dokonanie waloryzacji kwot należnego czynszu najmu o wzrost cen i taryf nośników
energii, stosownie do zapisów zawartych w umowach.
17. Prowadzenie ewidencji szczegółowej do kont rozrachunków z tytułu najmu i dzierżawy
według podziałek klasyfikacji budżetowej, stosownie do zasad określonych w załączniku
nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości
oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego,
jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy
celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej.
18. Niewykazywanie w sprawozdaniu Rb-27 S z wykonania planu dochodów budżetowych
jednostki samorządu terytorialnego wpływów z tytułu podatku od towarów i usług
stanowiących dochód budżetu państwa, stosownie do art. 111 pkt 1 ustawy o finansach
publicznych oraz art. 4 ust.1 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.
19. Uregulowanie prawnej formy władania nieruchomościami województwa znajdującymi się
we władaniu jednostek organizacyjnych, zgodnie z art. 43 ust. 1 w zw. z art. 49a ustawy
o gospodarce nieruchomościami.
20. Klasyfikowanie dochodów budżetu ze źródeł określonych w art. 22 b ustawy o ochronie
gruntów rolnych i leśnych w dz. 010, w rozdz. 01042 - „Wyłączenie z produkcji gruntów
rolnych” stosownie do załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 marca
2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów
oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 38, poz. 207 z późn. zm.).
21. Dokonywanie wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
w terminach i kwotach ustalonych zgodnie z art. 49 ust. 2 w zw. z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia
27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).
22. Rozliczanie ryczałtu na jazdy lokalne zgodnie z § 4 ust. 2 rozporządzenia Ministra
Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu
23
dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych,
motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. Nr 27, poz. 271
z późn. zm.).
23. Przeprowadzanie inwentaryzacji należności z tytułu udzielanych pożyczek z zachowaniem
terminu określonego w art. 26 ust. 3 pkt 1 w zw. z art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy
o rachunkowości.
24. Sporządzenie planu wykorzystania wojewódzkiego zasobu nieruchomości wymaganego
art. 23 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 25 ust. 2 i art. 25 d ustawy o gospodarce nieruchomościami.
25. Uzgodnienie, w zakresie ewidencji środków trwałych w grupach 1 i 2, kont ksiąg
pomocniczych prowadzonych przez departamenty merytoryczne z saldami i zapisami
na kontach księgi głównej stosownie do art. 16 ust. 1 w zw. z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy
o rachunkowości.
Zgodnie z art. 9 ust. 3 i 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, do wniosków
zawartych w wystąpieniu pokontrolnym przysługuje prawo zgłoszenia zastrzeżenia do Kolegium
Izby.
Informację o wykonaniu wniosków pokontrolnych lub przyczynach ich niewykonania
proszę przekazać Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Zielonej Górze w terminie 30 dni od dnia
otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego.
Prezes Izby
/-/
Ryszard Zajączkowski
Do wiadomości:
1. Sejmik Województwa Lubuskiego
2. a/a
24