PLAN WYNIKOWY KLASA 1CD ROK SZKOLNY 2008\2009
Transkrypt
PLAN WYNIKOWY KLASA 1CD ROK SZKOLNY 2008\2009
PLAN WYNIKOWY Materiał, liczba godzin KLASA 2 H SEMESTR I i II ROK SZKOLNY 2009\2010 Wymagania ponadpodstawowe – Wymagania podstawowe – uczeń: uczeń/uczeń potrafi: Matura – zasady organizacyjne, matura ustna 1 g. Sprawdzian literacki – analiza oświeceniowego utworu lirycznego 1g. Uwagi prezentacja Zagadnienia ROMANTYZM – luty Romantyzm – wprowadzenie do epoki 3g. Pierwiastki klasyczne i romantyczne w „Odzie do młodości” A. Mickiewicza 1g. • • • • określa czas trwania epoki w Polsce i Europie; • • • definiuje Ducha jako centralne pojęcie filozofii Hegla; • • • analizuje hasło ze „Słownika literatury polskiej XIX wieku”; • • • • • • • • • Adam Mickiewicz „Romantyczność” cykl „Ballady i romanse” 2g. wymienia najważniejsze wydarzenia historyczne, które wpłynęły na kulturę epoki; nazwa idee romantyczne obecne w dziełach plastycznych; opisuje krajobraz romantyczny; określa etapy rozwoju ludzkości przedstawione w omawianym fragmencie; wyjaśnia pojęcia: romantyzm, osjanizm, gotycyzm, egzotyzm, ludowość, historyzm, panteizm; • • • • podaje najważniejsze fakty z biografii A. Mickiewicza; • wykorzystuje kontekst biograficzny (związki z Towarzystwem Filomatów i Filaretów) do interpretacji utworu; • opisuje dwie opozycyjne grupy („młodych” i „starych”) przedstawione w utworze; • • • scharakteryzować osiągnięcia romantyzmu w sferze poznawczej i estetycznej; wymienić i krótko omówić tendencje artystyczne romantyzmu w literaturze i w innych dziedzinach sztuki; Podręcznik, „Okres burzy i naporu”, „Podłoże i przebieg romantyzmu w Polsce” charakteryzuje historiozofię Hegla, wskazując na rolę wybitnych jednostek w postępie społecznopolitycznym na świecie; wskazuje związki myśli historiozoficznej Hegla z ideami oświecenia; wskazać cechy gatunkowe ody w omawianym utworze; rozpoznać cechy estetyki klasycystycznej i romantycznej w utworze Mickiewicza; Podręcznik, Spory przełomu romantycznego” charakteryzuje kreację podmiotu lirycznego i adresata w wierszu; wskazuje idee oświecenia i romantyzmu obecne w utworze; wymienia cechy ody; samodzielnie analizuje odę „Do radości” Schillera; opisuje świat przedstawiony ballad; • określa istotę sporu światopoglądowego ukazanego w „Romantyczności”; charakteryzuje irracjonalizm jako podstawową ideę romantyzmu, odwołując się charakteryzuje romantyczną wizję świata i człowieka przedstawioną w balladach; wskazuje cechy gatunkowe ballady romantycznej w omawianych utworach; porównać oświeceniową i romantyczną koncepcję poznawania rzeczywistości; • Podręcznik, „Oblicza polskiego romantyzmu” wskazać w balladach elementy epickie, liryczne i dramatyczne; do omówionych ballad; Kontekst:: B. Leśmian „Dusiołek” objaśnia nazwę epoki; • • określić romantyczny stosunek do natury i historii; omówić sposób wykorzystania wątków i motywów ludowych w omawianych balladach; wskazuje utwory wczesnego romantyzmu, w których znalazła wyraz prawda, iż „nie masz zbrodni bez kary” (moralność ludowa); • podaje przykłady romantycznego zainteresowania baśniami, legendami i podaniami ludowymi (także kulturą ludową) oraz mitami; • wyjaśnia pojęcia: irracjonalizm, spirytualizm, synkretyzm rodzajowy, subiektywizm, Lekcja biblioteczna 1g. • historyzm, ballada, ludowość, legenda; zna zasady zapisu bibliograficznego i potrafi go zastosować; INICJACYJNY CHARAKTER PODRÓŻY ROMANTYCZNEJ - luty A. Mickiewicz „Sonety • ogląda fragmenty „Dnia świra” (reż. Marek Koterski); • Karta pracy odczytać wpisaną w sonety refleksję na temat 1 krymskie” 2g. Pejzaż wewnętrzny w lirykach lozańskich A. Mickiewicza 1g. J. Słowacki „Hymn” A. Kamieńska „Prośba” Obraz romantycznego pielgrzyma 2g. • • • • • • wykorzystuje kontekst biograficzny do interpretacji utworów; • • • • • • • • • • • • wyjaśnia pojęcia: orientalizm, instrumentacja głoskowa, liryka roli, koloryt lokalny; charakteryzuje bohatera lirycznego sonetów (Pielgrzyma); opisuje pejzaż Krymu ukazany w utworach; wskazuje podstawowe cechy gatunkowe sonetu; • • objaśnia, na czym polega romantyczne pojmowanie natury w sonetach; konfliktu między naturą i kulturą; wskazać przyczyny romantycznej fascynacji Orientem; Podręcznik, „Egzotyzm”, „Idea pielgrzymowania dla wolności” odwołując się do tradycji gatunku, objaśnić, w czym wyraża się nowatorstwo sonetów Mickiewicza; rozpoznaje najważniejsze środki stylistyczne służące budowaniu nastroju i kreacji obrazów poetyckich oraz wskazuje ich funkcje w utworach; opisuje krajobraz Lemanu, wykreowany w utworze; przedstawia relacje między przyrodą a światem człowieka; wskazuje i interpretuje symbole wykorzystane w wierszach; • • charakteryzuje kreację podmiotu lirycznego i adresata w wierszach; objaśnia, na czym polega kontemplacyjny charakter utworów; zbadać kształt wersyfikacyjny i stylistyczny wierszy; porównać kreację natury i sposób jej przedstawienia w lirykach lozańskich i wcześniejszych utworach poetyckich Mickiewicza („Ballady i romanse”, „Sonety krymskie”); Podręcznik, „Romantyczne motywy literackie” wyjaśnia pojęcia: lapidarność, kontemplacja, pejzaż mentalny, liryka pośrednia; charakteryzuje kreację podmiotu lirycznego i adresata w wierszu; określa sytuację liryczną i nastrój utworu; opisuje przeżycia i stan emocjonalny podmiotu lirycznego; • • wykorzystuje kontekst biograficzny do interpretacji utworu; porównać kreacje poety-pielgrzyma z wiersza Słowackiego i Stepów akermańskich Mickiewicza; Podręcznik, „Egzotyzm” porównać postawę podmiotu lirycznego wobec Boga w wierszach Słowackiego i Kamieńskiej; wyjaśnia pojęcia: homo viator, pielgrzym, hymn, liryka bezpośrednia, liryka wyznania, modlitwa poetycka; Sprawdzian – analiza romantycznego utworu lirycznego, 1g. zagadnienia KOCHANEK, POETA, PRZYWÓDCA NARODU – luty, marzec • J. Słowacki „Grób Agamemnona” Rozważania historiozoficzne 1g. • • • • A. Mickiewicz „Konrad Wallenrod” O walce moralnej i niemoralnej 2g. A. Mickiewicz „Dziady” cz. IV • wskazuje relacje między przywoływanymi w utworze wydarzeniami z historii Polski i historii antycznej Grecji; wykorzystuje kontekst historyczny (upadek powstania listopadowego) oraz biograficzny do interpretacji utworu; • interpretuje symbole wykorzystane w poemacie (czerep rubaszny i dusza anielska); • wyjaśnia pojęcia: poemat dygresyjny, patos, kostium antyczny czyta hasło „wallenrodyzm” ze „Słownika literatury polskiej XIX wieku”; analizuje cytaty z „Konrada Wallenroda” i „Pieśń Wajdeloty”; • • • objaśnia, na czym polega przełomowy charakter utworu dla polskiego romantyzmu; • • charakteryzuje stosunek poety do powstania listopadowego; • • • • opisuje dylematy moralne tytułowego bohatera utworu, wskazując na tragizm postaci; formułuje refleksję o roli poezji ludowej wyrażoną w utworze; • • • • wyjaśnia pojęcia: powieść poetycka, bajronizm, makiawelizm, tragizm nowożytny, wallenrodyzm, maska historyczna; wymienia cechy romantycznego kochanka i miłości romantycznej; wskazuje książki zbójeckie romantycznego kochanka; • wskazać cechy gatunkowe poematu dygresyjnego w omawianym utworze; omówić rolę poety i poezji zaprezentowaną w poemacie; Podręcznik, „Obraz romantycznego kochanka ojczyzny” scharakteryzować wady narodowe Polaków ukazane w utworze; porównać stosunek do powstania listopadowego w poemacie Słowackiego i III cz. „Dziadów”; wskazać podstawowe cechy gatunkowe powieści poetyckiej; dostrzega tragizm Konrada Wallenroda; objaśnić znaczenie utworu Mickiewicza dla ukształtowania się polskiej mitologii patriotycznej; wskazać w kreacji Konrada Wallenroda nawiązania do bohaterów Byrona; Podręcznik, „Obraz romantycznego kochanka ojczyzny” „Romantyczne konwencje pięknego umierania” dokonuje analizy i interpretacji porównawczej wiersza Karpińskiego i fragm. IV cz. „Dziadów”; 2 • Romantyczny kochanek 2g. Adam Mickiewicz „Dziady” cz. III 5g. • • dostrzega konflikt pokoleń i kontrast między postawą (światopoglądem) Pustelnika i Księdza; dostrzega nawiązania do platońskiej koncepcji miłości; rozpoznaje monolog liryczny i monolog dramatyczny; • • analizuje środki poetyckiego obrazowania i oddziaływania (ekspresywizmy); wyjaśnia pojęcia: książka zbójecka, idealizacja, racjonalizm; • • • charakteryzuje stosunek Konrada do narodu i ojczyzny; • • • • • • • • • • • porównać kreacje Konrada i Fausta jako bohaterów-indywidualistów; • • • Β. Σχηυλζ Τρακτατ ο µανεκιναχη 2 γ. • • • • Paradygmat romantyczny. Literackie lekcje romantyzmu 1g. objaśnić, z czego wynika i w czym się przejawia siła poezji tworzonej przez Konrada; określa czas i miejsce kolejnych scen dramatu; scharakteryzuje przebieg akcji w dramacie; wskazuje podstawowe cechy gatunkowe dramatu romantycznego; określa funkcje romantycznej cudowności w dramacie; wykorzystuje kontekst historyczny (proces filomatów) do interpretacji utworu; opisuje działanie carskiego systemu represji ukazane w dramacie; charakteryzować postawę ks. Piotra wobec Boga i ludzi; objaśnia, na czym polega metafizyczny charakter ofiary młodzieży wileńskiej; wskazuje analogie między dziejami narodu polskiego oraz męką i zmartwychwstaniem Jezusa; • porównać kreacje Prometeusza i Konrada, samodzielnie dobierając kryteria porównania; • • • • • • • rozpoznać elementy różnych stylów (np. uroczystego i potocznego) w wypowiedziach bohaterów; Podręcznik, „Oblicza polskiego romantyzmu” Podręcznik, „Obraz romantycznego kochanka ojczyzny” porównać budowę tragedii antycznej, tragedii szekspirowskiej i dramatu romantycznego; porównać funkcje elementów metafizycznych w tragedii szekspirowskiej i dramacie romantycznym; porównać kreacje dwóch zbiorowości (katów i ofiar) przedstawione w dramacie; sformułować sąd o Polakach wyrażony w Dziadach, odwołując się do sceny I i sceny VII; wykorzystać kontekst historyczny (upadek powstania listopadowego) do interpretacji utworu; rozpoznać w tekście elementy wypowiedzi prorockiej i wskazać typowe dla niej środki obrazowania; interpretuje najważniejsze symbole pojawiające się w „Widzeniu ks. Piotra”; porównuje postawę Konrada i ks. Piotra; wyjaśnia pojęcia: improwizacja, poeta-wieszcz , prometeizm, czas sakralny, kompozycja otwarta, dramat niesceniczny, cudowność, metafizyka, transcendencja, heroizm, martyrologia, mesjanizm, profetyzm, cichy bohater romantyczny; powtarza wiadomości o „Wielkiej Improwizacji” opisuje przedstawioną w utworze koncepcję artysty i sztuki; określa relacje pomiędzy artystą i bogiem; określa gatunek, nadawcę i odbiorcę; wyjaśnia pojęcia: kreacjonizm, demiurg; • opisuje relacje między Henrykiem i Marią, zwracając uwagę na ich uczucia względem siebie oraz sposób postrzegania związku między kobietą a mężczyzną; • dostrzega zależność pomiędzy krajobrazem a typem miłości; wskazuje w dramacie elementy epickie i liryczne oraz fantastyczne i realistyczne; • • • Ζ. Κρασιńσκι Νιε− Βοσκα κοµεδια χζ. Ι ι ΙΙ 2γ. wskazuje żądania, jakie Konrad stawia Bogu oraz określić ich motywację; • streszcza wydarzenia zaprezentowane w I części dramatu; wyjaśnia tytuł utworu; • określić wpływ poezji na życie poszczególnych bohaterów utworu; charakteryzuje poetę-dziecko; • • wyjaśnia pojęcia: dramat metafizyczny, moralitet, poezja romantyczna; przypomina wiadomości na temat romantyzmu; • porównuje lekcje literatury romantycznej z „Ferdydurke” W. Gombrowicza, • • • • • • • porównuje demiurga z „Traktatu” z Konradem z III cz. „Dziadów”; określa stosunek bohaterów wobec materii; omówić romantyczną koncepcję poezji przedstawioną we Wstępie do I części dramatu; rozpoznać w tekście symbole wartości romantycznych oraz wskazać ich funkcje; Karta pracy Podręcznik, „romantyczne wizje rewolucji” ocenić postawę bohatera wobec żony i powinności rodzinnych; określa funkcję postaci Mefista; analizuje nawiązania do romantyzmu w „Spisie cudzołożnic” Pilcha, określa ich funkcje; Karta pracy 3 • „Syzyfowych prac” S. Żeromskiego i „Dnia świra” (reż. Marek Koterski); dostrzega wpływ tradycji romantycznej na polską kulturę; • wyjaśnia pojęcie paradygmatu romantycznego (M. Janion); • • • • analizuje fragment „Hamleta”; odwołując się do dramatu, wyjaśnia znaczenie słowa “hamletyzować”; wymienia i charakteryzuje bohaterów utworu; wskazuje elementy romantyczne (m.in. motyw szaleństwa, oka wewnętrznego); • scharakteryzować postawę Hamleta jako przejaw nowożytnej koncepcji tragizmu; • • • • objaśnia znaczenie imienia tytułowego bohatera dramatu; • wykorzystać kontekst historyczny (upadek powstania listopadowego) do interpretacji utworu; • • • wskazuje wartości odrzucone przez Kordiana podczas podróży po Europie; Praca klasowa, poprawa 3g. W. Szekspir „Hamlet” 2g. J. Słowacki „Kordian” 4-5 g. • • • • • C. K. Norwid Bema pamięci żałobny rapsod Motyw wybitnej jednostki 2g. Romantyzm - powtórzenie wiadomości 3 g. Sprawdzian literacki, 1g. charakteryzuje stan emocjonalny Kordiana; określa przyczyny „bólu istnienia” przeżywanego przez Kordiana; omawia poszczególne etapy podróży Kordiana, wskazując ich funkcję w kształtowaniu się osobowości bohatera; • • • charakteryzuje postawę winkelriedyczną, odwołując się do utworu; porównuje prometeizm, mesjanizm i winkelriedyzm jako trzy najważniejsze postawy bohaterów romantycznych; opisuje cele spisku koronacyjnego i przywołuje argumenty Prezesa przeciw carobójstwu; wskazuje przyczyny klęski Kordiana (omdlenia przed carską sypialnią); • • interpretuje postać Doktora; ocenić Kordiana jako bohatera romantycznego; porównać monologi Kordiana i Konrada z III cz. Dziadów, biorąc pod uwagę samoocenę bohaterów oraz ich stosunek do Boga i zwykłych ludzi (polemiczność Kordiana wobec III cz. Dziadów A. Mickiewicza); wskazać cechy łączące Kordiana z innymi bohaterami literackimi – Hamletem i Werterem; streścić historie opowiedziane bohaterowi przez Grzegorza oraz wskazać morał, jaki z nich wypływa; wyjaśnia pojęcia: Weltschmerz, hamletyzm, ofiarnictwo, ironia (romantyczna), przestrzeń otwarta, winkelriedyzm, dialog pozorny, symultanizm przestrzeni; określić sytuację liryczną; • • • • scharakteryzować postać Józefa Bema przedstawioną w wierszu; • opisać ceremonię pogrzebową ukazaną w utworze; • Podręcznik, „Obraz romantycznego kochanka ojczyzny” objaśnia, na czym polega podobieństwo Kordiana do dwóch szaleńców spotkanych przez bohatera w szpitalu dla obłąkanych; • • • • scharakteryzować przywódców powstania ukazanych w „Przygotowaniu”; Karta pracy zinterpretować dwie ostatnie strofy jako zapowiedź przyszłych losów ludzkości; • objaśnić, jaką rolę (według Norwida) odegra Józef Bem w dziejach ludzkości; rozpoznać i zinterpretować symbole wykorzystane w utworze; wskazać sposoby kreacji generała, wskazując na heroizację postaci; Podręcznik, „Cyprian Norwid – artysta osobny” wykorzystać kontekst historyczny (Wiosna Ludów) do interpretacji wiersza; wyjaśnia pojęcia: rapsod, heksametr, liryka opisowa, archaizacja, poezja funeralna Podręcznik, „Romantyczne motywy literackie” analizuje i interpretuje wiersze A. Mickiewicza, J. Słowackiego, C.K. Norwida; wskazuje w utworach elementy romantyczne; Analiza utworu romantycznego zagadnienia POZYTYWIZM – kwiecień, maj Literatura na miarę „wieku pary i elektryczności” Pozytywizm – wprowadzenie do epoki 3g. • określa czas trwania epoki w Polsce i Europie; • • objaśnia nazwę epoki, wskazując na odmienność nazewnictwa w Polsce i Europie; • wymienia i omawia hasła programowe polskiego pozytywizmu; wymienia najważniejsze wydarzenia historyczne, które były genezą polskiego pozytywizmu; • • • wskazać osiągnięcia pozytywizmu w kulturze polskiej; scharakteryzować sposób przedstawienia społeczeństwa w dziele malarskim; objaśnić metaforę „wiek pary i elektryczności”, Podręcznik cz. 4 Podręcznik, „Pozytywizm. Wstępnie o epoce” 4 • • charakteryzuje stosunek myślicieli epoki do poznania naukowego; • wskazać wspólne założenia w teoriach naukowych i prądach filozoficznych epoki; wymienia gatunki typowe dla pozytywizmu; • A. Asnyk „Do młodych” Poezja czasów niepoetyckich 1g. M. Konopnicka „Mendel Gdański” Pozytywizm przeciw antysemityzmowi 2g. Poetyka realizmu 1g. Τεστ χζψτανια 1γ. B. Prus „Lalka” 10g. omawia refleksję socjologiczną epoki, wskazując na relacje między jednostką a społeczeństwem; • wyjaśnia pojęcia: pozytywizm, praca organiczna, praca u podstaw, emancypacja kobiet , asymilacja Żydów, scjentyzm, socjologia, wnioskowanie indukcyjne, utylitaryzm, liberalizm, darwinizm, ewolucjonizm, organicyzm, materializm historyczny, marksizm, socjalizm, ateizm, agnostycyzm; • • • • charakteryzuje kreację podmiotu lirycznego i adresata w wierszu; • • • • objaśnia metafory służące zilustrowaniu idei pozytywistycznych; określa stosunek podmiotu lirycznego do idei romantycznych; objaśnić, na czym polega oryginalność poetyckiej interpretacji haseł pozytywistycznych; wymienia poetów doby pozytywizmu; • • • • wyjaśnia pojęcia: liryka apelu, wiersz programowy; • • • objaśnia, w jaki sposób nowela nawiązuje do haseł polskiego pozytywizmu; charakteryzuje tytułowego bohatera, określa sposób kreacji bohatera; • • • opowiada zdarzenia przedstawione w utworze, przedstawia spór między zegarmistrzem a Mendlem (formułuje argumenty obu stron konfliktu); wskazuje cechy gatunkowe noweli w omawianym utworze; wyjaśnia pojęcia: nowela, puenta, pogrom; • • • • • doskonali umiejętność czytania ze zrozumieniem wypowiedzi popularnonaukowej; • • interpretuje tytuł utworu, odwołując się do toposu świata jako teatru; • • • • • • rozpoznaje w powieści różne typy narracji i określa kompetencje poszczególnych narratorów; • prezentuje portret Wokulskiego stworzony na podstawie relacji Rzeckiego; wskazując na najważniejsze wynalazki XIX w.; wymienić nazwiska najważniejszych filozofów i naukowców epoki; porównać filozofię pozytywizmu z filozofią oświecenia i romantyzmu; porównać wiersz Asnyka z manifestem programowym polskiego romantyzmu („Romantyczność”); rozpoznać środki służące przekonywaniu zastosowane w wierszu; charakteryzuje poezję pozytywistyczną; w wypowiedziach Mendla wskazuje charakterystyczne cechy językowe (fonetyczne, leksykalne, składniowe), świadczące o jego żydowskim pochodzeniu; • • przedstawia działania Wokulskiego służące realizacji idei epoki; charakteryzuje Wokulskiego jako kapitalistę, organicznika i filantropa; czyta opowiadanie Singera z tomu „Seans i inne opowiadania”; wymienia pozytywistyczne i współczesne utwory przedstawiające postać Żyda; Podręcznik, „Stać się obserwatorem życia” • • na przykładzie biografii Wokulskiego omawia relacje między jednostką a społeczeństwem; • określa wpływ uczucia na działania podejmowane przez bohatera i dokonywane przez niego wybory życiowe; • przedstawia portret psychologiczny Izabeli; Podręcznik, „Zalety krótkiej formy” objaśnia, na czym polega stereotypowość w myśleniu zegarmistrza; wyjaśnia pojęcia: powieść realistyczna (realizm), mimetyzm, fikcja, weryzm; Maturalny test rozumienia czytanego tekstu, rekonstruuje losy Wokulskiego; streszcza wątek miłości Wokulskiego do Izabeli; Podręcznik, „Pozytywizm. Wstępnie o epoce” • objaśnić funkcję rozwiązań narracyjnych zastosowanych w powieści; określić charakterystyczne cechy języka i stylu starego subiekta; Podręcznik, „Idealiści w konfrontacji z rzeczywistością”, „Styl i stylizacja” porównać realizację toposu świata jako teatru w powieści Prusa i fraszce Kochanowskiego; zinterpretować symboliczny wymiar sceny rozgrywającej się w winiarni Hopfera; porównać wizerunki Wokulskiego stworzone przez narratora odautorskiego i starego subiekta; porównać kreacje Wertera i Wokulskiego jako dwu bohaterów przeżywających romantyczną miłość; omówić rolę poezji romant. w ukształtowaniu się 5 • • wskazuje cechy Wokulskiego upodabniające go do bohaterów romantycznych; • • • • wymienia najważniejsze odmiany języka narodowego; • • • wymienia przedstawicieli różnych grup społecznych i etnicznych ukazanych w utworze; charakteryzuje środowiska i grupy społeczne przedstawione w powieści, wskazując ich zalety i wady; omawia relacje pomiędzy poszczególnymi klasami; rozpoznaje różne odmiany języka w wypowiedziach bohaterów Lalki; wymienia najważniejsze style funkcjonalne współczesnej polszczyzny; wskazuje w powieści symptomy choroby i rozkładu społeczeństwa pol. XIX w.; wskazuje obrazowanie realistyczne, naturalistyczne, określa ich funkcje; charakteryzuje Zasławek i Paryż, określa ich funkcję w powieści; dostrzega motyw miasta i określa jego funkcję; • • charakteryzuje Wokulskiego, Ochockiego i Geista jako uczonych-idealistów; • • czyta fragmenty z tomu III • • • • • miłosnych wyobrażeń Wokulskiego; rozpoznać w tekście elementy potwierdzające kryzys światopoglądu pozytywistycznego; objaśnić, na czym polega utopijność wizji społeczeństwa zmienionego przez rewolucję naukowo-techniczną; przedstawić sposób postrzegania naukowców przez społeczeństwo polskie i francuskie; omawia motyw miasta w lit. pozytywistycznej; charakteryzuje kobiece bohaterki „Lalki” w świetle roli społ. kobiety w drugiej poł. XIX w.; wyjaśnia pojęcia: narracja odautorska, narracja pamiętnikarska, narracja personalna, mowa pozornie zależna, theatrum mundi, self-made-man, portret psychologiczny, książki zbójeckie, etos mieszczański, stereotyp etniczny, snobizm, mezalians, utopia, perpetuum mobile, styl funkcjonalny, targowisko próżności; Praca klasowa, poprawa 3g. ROMANTYK, POZYTYWISTA, DEKADENT – czerwiec • • • • E. Orzeszkowa „Nad Niemnem” Nadniemeńska epopeja 5-6g. • • • • • • • • E. Orzeszkowa „Gloria victis” 2g. • • wskazuje czas i miejsce akcji oraz przedakcji dzieła; charakteryzuje głównych bohaterów powieści oraz streszcza najważniejsze wątki utworu (zwłaszcza wątek miłosny); wskazuje wydarzenia historyczne, do których odwołuje się fabuła utworu; opisuje panoramę społeczną przedstawioną w powieści; opowiada historię Jana i Cecylii, wskazując na heroizm założycieli osady oraz odzwierciedlenie ich losów w dziejach bohaterów powieściowych; • • • • objaśnia, na czym polega dydaktyzm utworu; określa istotę sporu między bohaterami powieści; charakteryzuje wzorzec osobowy pozytywisty (Witold Korczyński); porównuje stosunek Witolda oraz Teofila Różyca i Zygmunta Korczyńskiego do otaczającej ich rzeczywistości; wskazuje podobieństwa i różnice w wyglądzie, wyposażeniu i otoczeniu dworów opisanych przez Mickiewicza i Orzeszkową; formułuje zarzuty, jakie stawiają swoim rodzicom przedstawiciele młodego pokolenia rodu Korczyńskich; omawia stosunek bohaterów powieści do powstania styczniowego; • • • • • rozpoznać idealizację, typizację i karykaturę jako sposoby budowania postaci powieściowych; wskazać przykłady tendencyjności w kreacji świata przedstawionego oraz określić funkcję tego zabiegu; Podręcznik, „Pozytywistyczne założenia w literaturze” rozróżnić w utworze cechy gatunkowe powieści i epopei; wskazać w powieści elementy świata przedstawionego ilustrujące najważniejsze zagadnienia społeczno-ekonomiczne epoki; uzasadnić celowość nawiązań do „Pana Tadeusza” zastosowanych przez Orzeszkową; zinterpretować wiersz Miłosza jako refleksję o współczesnym końcu kultury szlacheckiej; porównać sposób rozumienia idealizmu przez bohaterów powieści; scharakteryzować styl wypowiedzi Witolda, wskazując na jego metaforyczność, patetyczność i retoryczność; dostrzega dekadentyzm bohaterów utworu; wyjaśnia pojęcia: mezalians, mit założycielski, przedakcja, fabuła, wątek, akcja, epizod, panorama społeczna, idealizm, mowa ezopowa, dekadent; interpretuje tytuł noweli, odwołując się do świata przedstawionego; charakteryzuje powstańców jako bohaterów heroicznych; • rozpoznać elementy obrazowania typowe dla powieści realistycznej („Nad Niemnem”) i eposu (nowela „Gloria victis”); Podręcznik, „Styl epoki pozytywizmu” 6 • • wskazuje środki służące budowaniu patosu i gloryfikacji bohaterów; • wymienia i wskazuje w utworze cechy prozy poetyckiej oraz noweli; • objaśnić, na czym polega w noweli odejście od poetyki realizmu oraz określić funkcję tego zabiegu; porównać sposób przedstawienia tematyki powstańczej na obrazach Grottgera; Sprawdzian, 1g. Zagadnienia • • • • • • • *S. Żeromski Λυδζιε βεζδοµνι 5−6γ. • • • • • • • • rekonstruuje losy poszczególnych bohaterów; charakteryzuje warunki życia biedoty miejskiej i wiejskiej; opisuje stosunek warstw wyższych do ludzi biednych; opisuje mieszkania i domy przedstawione w powieści oraz określa ich funkcję w budowaniu kreacji bohaterów; wskazuje przyczyny bezdomności różnych bohaterów powieści, odwołując się do ich losów przedstawionych w utworze; wskazuje podstawowe cechy gatunkowe powieści modernistycznej; • • • • • opisuje dzieła sztuki przedstawione w pierwszym rozdziale powieści i charakteryzuje postawy przez nie symbolizowane (Wenus z Milo, rybak); • interpretuje symbole (m.in. rozdartej sosny), określa ich funkcje; • porównuje zachowanie Judyma przedstawione w pierwszym i ostatnim rozdziale powieści; omawia konflikt między Judymem a warszawskimi lekarzami (przywołuje argumenty obu stron); prezentuje przyczyny sporu między Judymem a administratorem zakładu leczniczego w Cisach; • • • odszukać cechy obrazowania naturalistycznego w opisie dzielnic biedoty; porównać styl opisu pracy wykonywanej przez Judymową i kowala ze stalowni; rozpoznać różne typy narracji w powieści; Podręcznik, „Bohater na trudne czasy” (w: Młoda Polska) porównać dwa systemy wartości przedstawione w utworze: ludzi bezdomnych i zadomowionych; objaśnić, w jaki sposób Wenus z Milo i rybak wiążą się z problematyką społeczną i moralną poruszaną w utworze; określić istotę wyboru dokonywanego przez Judyma, odwołując się do kategorii tragizmu; porównać losy Judyma i Korzeckiego; zabrać głos w klasowym sądzie nad Tomaszem Judymem; ocenić skuteczność działań językowych Judyma; rozpoznać ironię w wypowiedzi Krzywosąda i określić jej funkcję; wskazuje cechy romantyczne i pozytywistyczne w kreacji bohatera; charakteryzuje system wartości Judyma; gromadzi argumenty na rzecz oskarżenia lub obrony Tomasza Judyma; charakteryzuje dekadenta; wyjaśnia pojęcia: naturalizm, proletariat, „wykluczeni”, dekadent, powieść młodopolska, narracja personalna, mowa pozornie zależna, epizod, symbol, tragizm, idealizm, ambiwalencja, społecznikostwo, nonkonformizm, pragmatyka językowa; LISTA LEKTUR 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Adam Mickiewicz Dziady cz. III – marzec Zygmunt Krasiński Nie-Boska komedia: część I i II – marzec Juliusz Słowacki Kordian –marzec/ kwiecień (PR) Maria Konopnicka Mendel Gdański – kwiecień Bolesław Prus Lalka – maj Eliza Orzeszkowa Nad Niemnem (fragmenty z tomu III) – czerwiec Eliza Orzeszkowa Gloria victis – czerwiec *Stefan Żeromski Ludzie bezdomni – czerwiec 7