TWÓRCZOŚĆ FRYDERYKA CHOPINA (ponad 200 kompozycji

Transkrypt

TWÓRCZOŚĆ

FRYDERYKA CHOPINA
(ponad 200 kompozycji)
Większość jego utworów przeznaczona jest wyłącznie na fortepian. Wyjątkiem są 4 utwory
kameralne, 19 pieśni i 6 dzieł na fortepian z udziałem orkiestry.
utwory fortepianowe:
tańce stylizowane

(tańce, do słuchania, nie do tańczenia):

polonezy

(16),
- walce (17), mazurki

(58), - Tańce
szkockie (3) op.72, - Bolero op.19, - Tarantela As-dur op.43, Kontredans

Ges-dur.
miniatury
liryczne
: nokturny

(21),
- preludia

(26),

- etiudy

(27), - impromptus (4),
-Kołysanka Des-dur

op.57, - Barkarola Fis-dur op.60

romantyczne formy dramatyczne:

ballady (4), - scherza (4),
- Fantazja f-moll op.49
inne utwory fortepianowe:

ronda
(4), sonaty (3),- cykle wariacji (3),- Allegro
koncertowe A-dur op.46
utwory na fortepian z towarzyszeniem orkiestry (6):
- koncerty

fortepianowe (2) e-moll op.11 i f-moll op.21,

- Rondo à la krakowiak op.14,

- Fantazja na polskie tematy ludowe op.13,
- Wariacje na temat z Don Juana Mozarta op.2, - Andante spianato i Polonez Es-dur op.22
utwory kameralne (4):
- Trio g-moll na skrzypce, wiolonczelę i fortepian op.8,

- Introdukcja i Polonez C-dur na fortepian i wiolonczelę op.3,
- Duet koncertowy E-dur na wiolonczelę i fortepian,
- Sonata g-moll op.65 na wiolonczelę i fortepian
pieśni (19):- 10 z nich do słów Stefana Witwickiego (Życzenie, Hulanka, Wiosna), - inne do
słów Bohdana Zaleskiego (Śliczny chłopiec), Adama Mickiewicza (Precz z moich oczu;
Pieszczotka), Ludwika Osińskiego(Piosnka litewska), Wincentego Pola (Leci liście z
drzewa) i Zygmunta Krasińskiego (Melodia).
Większość utworów Chopina była opusowana tzn., że została wydana przez samego
kompozytora i posiada
kolejny numer ze skrótem

op. (opus, z łaciny „dzieło”) ,np. Rondo
op. 1 (czyt: opus pierwsze). Przed wyjazdem z Warszawy Chopin wydał tylko 3 opusy. Od
numeru 4 do 65 dzieła wydawane były głównie w Paryżu. Po śmierci kompozytora zebrano
pozostałe w rękopisach utwory i wydano pod numerami od 66 do 74, lub jako opus
pośmiertne. Na przykład cykl 19 pieśni, które Chopin komponował w różnych okresach
życia, został wydany jako opus 74 (czytaj: siedemdziesiąte czwarte).
Twórczość Chopina wywarła ogromny wpływ na kompozytorów drugiej połowy XIX w.,
stając się wzorem narodowego stylu muzycznego i silnym bodźcem do powstania i rozwoju
narodowych kierunków w muzyce europejskiej.
Wybrane utwory do słuchania:
1. Polonez A-dur op. 40 – triumfalny polonez symbolizujący minioną chwałę narodu.
Chopin tworzył polonezy „ojcom na chwałę , braciom na otuchę”. Robert Schumann
dobrze wyczuł buntowniczość polonezów, nazywając je „armatami ukrytymi wśród
kwiatów”.
Polonezy i mazurki są przykładem wybitnie narodowego charakteru muzyki
Chopina.
2. Polonez As- dur op.53 - najbardziej porywający z polonezów. Niezwykle
efektowny, dostojny, pełen siły i entuzjazmu. Kiedy Chopin odegrał go na koncercie
w Paryżu, emigranci polscy powstali z miejsc, śpiewając „Jeszcze Polska nie
zginęła”. Trio, czyli środkowa część z fanfarową melodią, ma szczególny charakter.
3. Mazurek a-moll op.68 nr 2 – zwany „słowiczkiem” z powodu pięknej i oryginalnej
melodii, która zdaje się naśladować głos słowika. Powstał w okresie warszawskim.
Jak wiele młodzieńczych utworów, został wydany dopiero po śmierci kompozytora.
Mazurki są genialnym przykładem stylizacji tańców ludowych.
4. Mazurek D-dur op.33 nr 2 – najbardziej popularny z czterech mazurków z opusu
33. Odznacza się radością i wyjątkową energią taneczną. Powtarzająca się melodia
urozmaicona jest zmienną dynamiką (piano – forte). Budowa- trzy części:(oberek –
mazur i znów oberek).
5. Walc Des-dur op.64 nr 1 - zwany „minutowym” jest przykładem wirtuozostwa
Chopina. Walc w jego czasach był bardzo modny. Grając często w salonach
arystokracji, improwizował Chopin na zadane tematy. Podobno inspiracją dla tego
walca był salonowy piesek goniący za własnym ogonem.
6. Etiuda c-moll op.10 nr 12 – zwana „Rewolucyjną” powstała w 1831 r. kiedy do
Chopina dotarła wiadomość o upadku powstania listopadowego. Podobnie jak inne
znane wcześniej formy, również etiudę napełnił Chopin treścią romantyczną. Nie
jest to tylko ćwiczenie rozwijające biegłość techniczną grającego, ale arcydzieło
godne największego wirtuoza jak Liszt, czy Paganini.
7. Preludium Des-dur op. 28 nr 15 – zwane „Deszczowym” jest jednym z cyklu 24
preludiów, napisanych we wszystkich tonacjach dur i moll, które powstały podczas
pobytu kompozytora na Majorce. Nieustanne deszcze, źle wpłynęły na stan zdrowia
Chopina.
8. Ballada f-moll op. 52 – Inspiracją do powstania tego utworu były romantyczne
ballady Adama Mickiewicza. Chopin nie tytułował swoich dzieł, nie sugerował
żadnych treści pozamuzycznych. Chciał pokazać, że muzyka może wyrazić te same
emocje co poezja, może opowiadać bez słów i wzruszać.
9. Scherzo h-moll op.20 - (z wł. żart) to scherzo bliższe jest raczej nastrojom
tragicznym niż radosnym. Jest pełne napięcia, dramatyzmu i wybuchowej
dynamiki. Budowa ABA. Po burzliwej części I następuje śpiewne trio z polską
kolędą (wspomnienie rodzinnego domu).
10. Koncert fortepianowy f- moll op. 21 (całość) Trzyczęściowa budowa formy.
Tempa: allegro, larghetto i finał w mazurkowym vivace. Skład orkiestry
symfonicznej.
11. Koncert fortepianowy e-moll op.11 cz. III – rondo vivace w rytmie krakowiaka.