Podsekretarz Stanu Szef Służby Celnej Marian Banaś PROTOKÓŁ

ZATWIERDZAM
/-/
Podsekretarz Stanu
Szef Służby Celnej
Marian Banaś
Warszawa, 2006.11.27
PROTOKÓŁ
ze spotkania Podsekretarza Stanu, Szefa Służby Celnej Pana Mariana Banasia
z przedstawicielami ogólnopolskich związków zawodowych
działających w Służbie Celnej w dniu 7 listopada 2006 r.
SC-WP-066-6-17/1/06/8204SC
W spotkaniu, któremu przewodniczył Podsekretarz Stanu, Szef Służby Celnej
M.Banaś, udział wzięli p.o. Zastępcy Szefa Służby Celnej, dyrektor Departamentu Służby
Celnej (SC), dyrektor Departamentu Polityki Celnej (PC), Z-ca Dyrektora Departamentu
Kontroli Celno-Akcyzowej i Kontroli Gier (CA), przewodniczący ogólnopolskich związków
zawodowych działających w Służbie Celnej tj.: Federacji Związków Zawodowych Służby
Celnej, Zrzeszenia Związków Zawodowych Służby Celnej RP, Zarządu Krajowego Związku
Zawodowego Szczególnego Nadzoru Podatkowego, Sekcji Krajowej NSZZ „Solidarność”
Pracowników Skarbowych ds. Celnych i Akcyzy oraz wyznaczeni przez przewodniczących
upoważnieni przedstawiciele.
Podczas spotkania omówiono zagadnienia zgodnie z niżej wymienioną tematyką,
zgłoszoną przez organizacje związkowe:
1. Propozycje zmiany przepisów prawnych regulujących funkcjonowanie Służby Celnej jako
jedynej służby mundurowej w resorcie finansów.
2. Propozycje zmian w ustawie o Służbie Celnej mających na celu modyfikacje katalogu
uprawnień i obowiązków funkcjonariuszy celnych (realizacja wyroku Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 19 października 2004 r., o sygnaturze akt K1/04) oraz Blueprint –
Zaleceń Komisji Europejskiej dla Cła.
3. Propozycje rozwiązań mających na celu doprowadzenie do stabilizacji statusu prawnomaterialnego Służby Celnej.
4. Propozycje dotyczące struktury organizacyjno-prawnej Służby Celnej.
5. Zapewnienie przestrzegania przepisów BHP.
6. Zaprzestanie przerzucania kosztów pracy na funkcjonariuszy i pracowników Służby
Celnej.
7. Podwyżki uposażeń funkcjonariuszy celnych w 2007 r.
8. Przyczyny uchylenia Decyzji Szefa Służby Celnej nr 35 z dnia 9 grudnia 2002 r. w
sprawie składu Kierownictwa Pionu Celnego i Kierownictwa Administracji Celnej oraz
zasad i trybu ich działania.
Rozpoczynając spotkanie Podsekretarz Stanu, Szef Służby Celnej M.Banaś przywitał
wszystkich zgromadzonych przypominając, że zgodnie z wcześniej zapadłymi ustaleniami,
spotkania z przedstawicielami ogólnopolskich związków zawodowych miały się odbywać raz
na kwartał i obecne spotkanie jest z kolei czwartym w 2006 roku.
Poinformował o zmianach kadrowych jakie zaszły w Departamencie SC przedstawiając
Panią Annę Jędruszczak, która od dnia 17 października 2006 r. pełni obowiązki Dyrektora
Departamentu SC.
Następnie Podsekretarz Stanu, Szef Służby Celnej M.Banaś omówił najważniejsze
działania, które zostały zrealizowane w 2006 r. bądź są w trakcie realizacji, informując o:
- zwiększeniu w ustawie budżetowej na 2006 r. środków finansowych na regulacje
wynagrodzeń dla osób przeniesionych w 2003 r. z Urzędów Kontroli Skarbowej do Służby
-
-
-
-
-
Celnej, którzy nie zostali objęci II etapem włączenia premii ze środka specjalnego
do podstawy wynagrodzenia,
przyznaniu każdemu funkcjonariuszowi celnemu i pracownikowi administracji celnej
w ramach dostępnych środków dodatkowej nagrody z okazji Dnia Służby Celnej,
przygotowaniu zasad podziału środków finansowych i przyznawania nagród za
szczególne osiągnięcia w jednostkach organizacyjnych Służby Celnej z dodatkowych
funduszy nagród,
przygotowaniu projektu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie określenia
warunków i trybu prowadzenia postępowania kwalifikacyjnego w stosunku do osób
ubiegających się o przyjęcie do Służby Celnej,
przygotowaniu projektu ustawy o zmianie ustawy o Służbie Celnej, który został w dniu
27 października 2006 r. przyjęty przez Komitet Europejski Rady Ministrów i skierowany
pod obrady Komitetu Rady Ministrów,
poprawie efektywności pracy zarówno na szczeblu centralnym jak i w terenie, która
przyczyniła się do zwiększenia ściągalność należności celnych i podatkowych,
powołaniu Zespołu do spraw analizy obciążenia pracą w jednostkach organizacyjnych
administracji celnej, Przewodniczącą Zespołu jest Pani A.Jędruszczak. Wyniki prac
Zespołu mają wykazać, w których jednostkach organizacyjnych administracji celnej
występują niedobory, a w których nadwyżki kadrowe,
przygotowywanej reformie skarbowo-celnej.
Pani A.Szymankiewicz Zastępca Szefa Służby Celnej poinformowała, iż w dniach
12-13 grudnia 2006 r. odbędzie się konferencja naukowa, pod patronatem
Podsekretarza Stanu, Szefa Służby Celnej M.Banasia, na której będzie rozważana sprawa
reformy skarbowo-celnej. Celem konferencji jest prowadzenie dialogu na trzech poziomach
administracji, jako administracji nowoczesnej (zagadnienie przedstawią przedstawiciele
świata nauki oraz eksperci); efektywnej (wypowiedzą się przedstawiciele administracji
skarbowej i Służby Celnej); przyjaznej (zagadnienie omówią przedstawiciele biznesu).
Przedmiotowa konferencja będzie miała charakter otwarty. Omawiane zagadnienia będą
miały formę referatów oraz otwartych dyskusji, a zaprezentowane na niej stanowiska
przedstawicieli ww. środowisk, pomogą w wyborze rozwiązań co do kształtu reformy
administracji skarbowej i celnej oraz wypracowaniu ostatecznego kierunku zmian.
Przedstawicielom organizacji związkowych przekazano informacje na temat konferencji wraz
z adresem strony internetowej, na której będą zamieszczane materiały dotyczące
konferencji. Jednocześnie Pani A.Szymankiewicz Zastępca Szefa Służby Celnej zwróciła się
do przedstawicieli związków zawodowych, o śledzenie na bieżąco zamieszczanych na
wskazanej stronie internetowej informacji i zgłaszanie propozycji w tym zakresie.
Odpowiadając na pytanie przedstawicieli związków zawodowych, dotyczące
przedstawienia ostatecznego kształtu i terminu zakończenia planowanej reformy skarbowocelnej, Podsekretarz Stanu, Szef Służby Celnej M.Banaś poinformował, że koniec grudnia
2006 roku to przewidywany termin zakończenia prac koncepcyjnych nad planowaną reformą
i wówczas powinien być znany kierunek zmian. Jednocześnie poinformował,
że wszelkie działania związane z reformą mają na celu zapewnienie:
- dobrej funkcjonalności całego aparatu skarbowo-celnego i sprawną realizację nałożonych
na niego zadań,
- godziwych zarobków dla pracowników i funkcjonariuszy celnych zreformowanego
aparatu celno-skarbowego.
Następnie
omówiono
szczegółowo
z przedstawioną wcześniej tematyką.
poszczególne
zagadnienia,
zgodnie
Ad.1.
Propozycje zmian przepisów prawnych regulujących funkcjonowanie Służby Celnej,
przedstawił Pan G.Bysławski p.o. Z-cy Dyrektora Departamentu CA. Przygotowany został
projekt ustawy o zmianie ustawy o Służbie Celnej, w którym zawarto szereg regulacji
2
będących w znacznej mierze odpowiedzią na postulaty zgłaszane przez organizacje
związkowe oraz środowisko funkcjonariuszy Służby Celnej.
Przygotowany projekt ustawy przewiduje między innymi:
1. Stworzenia podstaw prawnych do skutecznej ochrony granicy morskiej Polski jako
granicy celnej Unii Europejskiej poprzez umożliwienie samodzielnego zatrzymywania
środków transportu morskiego do kontroli przez funkcjonariuszy Służby Celnej, nadanie
bandery jednostkom pływającym Służby Celnej oraz wprowadzenie jednolitego
oznakowania identyfikującego łodzie patrolowe Służby Celnej.
2. Wprowadzenie zmian w zakresie wykonywania kontroli celnej, mających na celu
przystosowanie do standardów europejskich, między innymi poprzez:
− zapewnienie organom celnym możliwości żądania od dokonujących obrotu towarowego
z zagranicą dokumentów i informacji mających znaczenie dla stosowania prawa celnego
bez formalnego wszczynania postępowania kontrolnego,
− wprowadzenie zasady, zgodnie z którą organ celny może w każdym czasie żądać
dokumentów mających znaczenie dla stosowania prawa celnego, z jednoczesnym
wskazaniem na obowiązek podmiotu do dostarczenia żądanych informacji,
− obligatoryjna realizacja systemu kontroli celnej w oparciu o analizę ryzyka w celu
rozpoznania i oszacowania wielkości ryzyka,
− przyznanie organom celnym uprawnień w zakresie możliwości występowania do banków
o udzielenie informacji w zakresie prowadzonych postępowań karnych skarbowych
identycznych, jakie im już przysługują w ramach prowadzonych postępowań celnych
i podatkowych,
− wskazanie, iż organ celny może w czasie kontroli używać psów służbowych, co zostało
spowodowane m.in. kwestionowaniem wyników kontroli przy której zostały użyte psy
służbowe.
3. Stworzenie podstawy ustawowej do wykonywania przez Służbę Celną kontroli refundacji
z tytułu wywozu artykułów rolnych do państw trzecich. Uprawnienia kontrolne w tym
zakresie (wynikające bezpośrednio z rozporządzenia Rady (EWG) Nr 4045/89 z dnia
21 grudnia 1989 r. w sprawie kontroli przez Państwa Członkowskie transakcji
stanowiących część systemu finansowania przez Sekcję Gwarancji Europejskiej
Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej i uchylające dyrektywę 77/435/EWG) zostały
powierzone Służbie Celnej pomimo, iż zabiegało o nie również Ministerstwo Rolnictwa
i Rozwoju Wsi.
4. Doprecyzowania przepisów dotyczących użycia przez funkcjonariuszy celnych środków
przymusu bezpośredniego oraz nadanie funkcjonariuszom celnym prawa do posiadania
i użycia broni palnej w przypadku, gdy wykonują zadania związane z bezpośrednim
zagrożeniem dla życia i zdrowia.
5. Wprowadzenie do obowiązków funkcjonariusza celnego ustawowego obowiązku
przestrzegania Kodeksu Etyki. Jednocześnie ustawa określa, iż Kodeks Etyki
funkcjonariusza będzie miał formę zarządzenia Szefa Służby Celnej, co pozwoli
na podniesienie rangi tego aktu.
6. Rozszerzenie kręgu osób uprawnionych do analizy oświadczeń o stanie majątkowym
funkcjonariuszy celnych o kierowników urzędów, ponieważ obecnie uprawnienie takie
posiada tylko wyodrębniona dla celu analizy oświadczeń majątkowych komórka
organizacyjna w Ministerstwie Finansów.
Ad.2.
Pani A.Jędruszczak p.o. Dyrektora Departamentu SC omawiając zagadnienie katalogu
uprawnień i obowiązków funkcjonariusza celnego wynikających z ustawy o Służbie Celnej
wskazała na konieczność znowelizowania przedmiotowej ustawy w zakresie wskazanym w
wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 października 2004 r. (sygn. akt. K 1/04 OTK-A
2004/9/93). Przepisy ustawy o Służbie Celnej przewidują konieczność zwolnienia ze służby
funkcjonariusza celnego, w przypadkach tymczasowego aresztowania lub wniesienia aktu
oskarżenia, tym samym decyzje dyrektorów izb celnych zwalniających funkcjonariuszy
celnych w ww. przypadkach były zgodne z przepisami.
3
Z uwagi na konieczność realizacji ww. wyroku, Departament Służby Celnej wystąpił
do dyrektorów izb celnych o przesłanie danych, dotyczących liczby funkcjonariuszy celnych
zwolnionych ze służby na podstawie art. 25 ust. 1 pkt 8a i 8b w celu oszacowania skutków
finansowych dla budżetu państwa z wyszczególnieniem wariantów wypłaty świadczeń
za okres pozostawania poza służbą.
Przesłane dane wykazały, że na podstawie art. 25 ust. 1 pkt 8a i 8b ustawy o Służbie Celnej
zwolniono ze służby 509 funkcjonariuszy celnych, z czego: 30 przywrócono do służby w
związku z uniewinnieniem prawomocnym wyrokiem sądu, w stosunku do 4 uchylono
postępowanie o tymczasowym aresztowaniu, wyroki skazujące zapadły w stosunku
do 41 funkcjonariuszy, 42 ponownie przyjęto do służby.
Sporządzone na podstawie przesłanych danych zestawienie kwot ewentualnie
przysługujących świadczeń pieniężnych za okres pozostawania poza służbą funkcjonariuszy
celnych przywróconych do służby, przedstawia się następująco: za 6 miesięcy – wyliczono
kwotę 7 mln PLN; za 12 miesięcy -14 mln PLN; za cały okres pozostawania poza służbą wg
stanu na dzień 31.07.2006 r.– 30 mln PLN.
Należy zatem rozważyć możliwość przywrócenia funkcjonariuszy celnych do służby
w zależności od wyroku sądu, natomiast bezwzględnie należy rozważyć dochodzenie
odszkodowania finansowego za okres pozostawania poza służbą. Funkcjonariusz celny
może na zasadach ogólnych wynikających z kodeksu cywilnego i kodeksu pracy,
występować o odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści (lucrum cessans).
Ad.3.
Odnosząc się do kwestii stabilizacji statusu prawno-materialnego Służby Celnej, jak również
do pytania przedstawiciela związku zawodowego dotyczącego podjętych działań w celu
wyrównania uposażeń funkcjonariuszy celnych do poziomu wynagrodzeń służb
mundurowych, zgodnie z porozumieniem zawartym w dniu 30 listopada 1998 r. ze stroną
rządową, które gwarantowało Służbie Celnej uprawnienia, m.in. finansowe, takie jak w
innych służbach mundurowych Szef Służby Celnej M.Banaś wyjaśnił, że przygotowywana
reforma Służby Celnej zmierza w kierunku stabilizacji statusu prawno-materialnego Służby
Celnej oraz poprawy sytuacji w zakresie wynagrodzeń. Przygotowywany w tym zakresie
projekt zostanie przedstawiony do szerokiej konsultacji społecznej.
Ad.4.
Podsekretarz Stanu, Szef Służby Celnej M.Banaś poinformował, że struktura organizacyjnoprawna Służby Celnej będzie możliwa do przedstawienia dopiero po przyjęciu kierunku
zaproponowanych zmian reformy Służby Celnej i administracji skarbowej, która to kwestia
będzie omawiana na konferencji w dniach 12-13 grudnia br.
Udzielając odpowiedzi na pytanie przedstawicieli związków zawodowych, czy po odbytej
konferencji przedstawione na niej założenia będą omawiane ze związkami zawodowymi,
Szef Służby Celnej M.Banaś odpowiedział, że w celu omówienia kierunku zmian
projektowanej reformy spotka się z przedstawicielami ogólnokrajowych związków
zawodowych na początku 2007 r.
Ad.5.
Omawiając temat przestrzegania przepisów BHP, przedstawiciele związków zawodowych
zgłosili, iż w tym zakresie występują nieprawidłowości, m.in. brak odzieży ochronnej,
a przede wszystkim brak w izbach celnych środków finansowych na zapewnienie
bezpieczeństwa funkcjonariuszom i pracownikom w miejscu pracy. Przeprowadzone na
wniosek związków zawodowych kontrole w izbach celnych przez Państwową Inspekcję
Pracy, wykazały wiele nieprawidłowości, dlatego też istnieje konieczność ujednolicenia
przepisów w zakresie przestrzegania przepisów BHP.
Podsekretarz Stanu, Szef Służby Celnej M.Banaś polecił Pani A.Jędruszczak
Dyrektor Departamentu SC uzyskanie informacji w tym zakresie oraz zobligowanie
dyrektorów izb celnych do zabezpieczenia środków finansowych w budżecie na rok 2007,
w celu zapewnienia odpowiednich warunków pracy zgodnych z przepisami BHP.
4
Ad.6.
Zagadnienie dotyczące zaprzestania przerzucania kosztów pracy na funkcjonariuszy celnych
i pracowników Służby Celnej omówiła Pani A.Jędruszczak p.o. Dyrektora Departamentu
Służby Celnej.
Przedstawiciele związków zawodowych podnieśli problem, iż koszty pracy nie mogą być
przerzucane na pracowników w związku z wykonywaniem przez nich obowiązków
służbowych.
Pani A.Jędruszczak p.o. Dyrektora Departamentu SC poinformowała, że podstawę do
rozliczania kosztów stanowią przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z
dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności
przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce
sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz.U. Nr 236, poz.1990 ze
zm.) Do dyrektorów izb celnych na początku grudnia zostanie skierowane pismo, w którym
zawarte zostaną wytyczne w zakresie zasad zwrotu kosztów dojazdu ponoszonych przez
pracowników
i funkcjonariuszy celnych realizujących zadania szczególnego nadzoru podatkowego.
W Departamencie Służby Celnej, na podstawie informacji nadesłanych z izb celnych
sporządzono zestawienie wydatków na delegacje dla pracowników i funkcjonariuszy celnych
realizujących zadania szczególnego nadzoru podatkowego. Sporządzone zestawienie
wykazało, że do dnia 30.09.2006 r. wydatkowano kwotę 5 673 883 PLN, przewidywane
wykonanie wydatków za 2006 r. wynosi 7 527 983 PLN, natomiast plan wydatków na 2007 r.
wg projektu ustawy budżetowej wynosi 7 618 000 PLN.
Ad. 7.
Minister Finansów w oparciu o przyjęte na 2007 r. założenia do projektu ustawy budżetowej
przekazał poszczególnym dysponentom części budżetowych limity wydatków i przedstawił
Radzie Ministrów projekt ustawy budżetowej na 2007 r. Po przyjęciu przez Radę Ministrów,
projekt został złożony w Sejmie.
Udzielając odpowiedzi na pytanie przedstawicieli związków zawodowych, czy Służba
Celna będzie partycypować w środkach przeznaczonych na wynagrodzenia dla służb
mundurowych, które zostały przewidziane w projekcie ustawy budżetowej na 2007 r.,
Podsekretarz Stanu, Szef Służby Celnej M.Banaś poinformował, że przedstawił sprawę
wynagrodzeń dla funkcjonariuszy celnych Wicepremier, Minister Finansów Pani Z.Gilowskiej.
Ad.8
Przyjęto, że funkcjonowanie Decyzji nr 35 Szefa Służby Celnej z dnia 9 grudnia 2002 r.
w sprawie składu Kierownictwa Pionu Celnego i Kierownictwa Administracji Celnej oraz
zasad i trybu ich działania jest obecnie bezprzedmiotowe, bowiem już od dłuższego czasu
spotkania Szefa Służby Celnej z podległymi Dyrektorami Departamentów Ministerstwa
Finansów odbywają się w zależności od potrzeb.
Na zakończenie spotkania Podsekretarz Stanu, Szef Służby Celnej M.Banaś
podziękował wszystkim uczestnikom za udział.
5