(2) II stopień (P). Kierunki i prądy współczesnej

OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)
1.
Nazwa przedmiotu / modułu w języku polskim
2.
Kierunki i prądy współczesnej pedagogiki
Nazwa przedmiotu / modułu w języku angielskim
4.
Trends and Tendencies in Modern Pedagogy
Jednostka prowadząca przedmiot
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki, Zakład Pedagogiki
Ogólnej
Kod przedmiotu / modułu
5.
Rodzaj przedmiotu / modułu (obowiązkowy lub fakultatywny)
6.
Obowiązkowy
Kierunek studiów
7.
Pedagogika
Poziom studiów (I lub II stopień)
8.
II stopień
Rok studiów
9.
I rok
Semestr (zimowy lub letni)
10.
semestr zimowy
Forma zajęć i liczba godzin
11.
Wykład – 15 godzin, Ćwiczenia – 30 godzin
Imię, nazwisko, tytuł / stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia
3.
12.
dr Małgorzata Bednarska , dr Rafał Włodarczyk
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych
dla przedmiotu / modułu oraz zrealizowanych przedmiotów:
13.
− znajomość elementarnej terminologii używanej w pedagogice i rozumienie jej źródeł oraz
zastosowania w obrębie pokrewnych dyscyplin naukowych
− umiejętność wykorzystania podstawowej wiedzy teoretycznej z zakresu pedagogiki oraz
powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych,
wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych, a także motywów i wzorów
ludzkich zachowań
− umiejętność samodzielnego zdobywania wiedzy i rozwijania swoich profesjonalnych
umiejętności korzystając z różnych źródeł w języku rodzimym
Cele przedmiotu:
C-1- przekazanie wiedzy na temat wybranych współczesnych teorii pedagogicznych oraz
Najważniejszych kierunków i prądów obecnych we współczesnej pedagogice, jak również
tendencjach jej rozwoju
C-2- doskonalenie umiejętności posługiwania się ujęciami teoretycznymi obecnymi w wybranych
prądach i kierunkach współczesnej pedagogiki oraz ich analizowania i interpretacji
C-3 -przygotowanie do dostrzegania, formułowania i krytyki problemów związanych ze współczesną
teorią pedagogiczną i praktyką edukacyjną
Zakładane efekty kształcenia:
Symbole kierunkowych
14.
EK_01 przywołuje i wyjaśnia terminologię używaną w różnych kierunkach i
nurtach współczesnej pedagogiki oraz przedstawia jej zastosowanie w
pokrewnych subdyscyplinach pedagogicznych na poziomie rozszerzonym
efektów kształcenia:
K_W01
EK_02 odtwarza, analizuje i krytycznie interpretuje wiedzę o współczesnych
kierunkach rozwoju pedagogiki, jej nurtach i systemach pedagogicznych,
tłumaczy ich historyczne i kulturowe uwarunkowania
K_W03
EK_03 operuje i integruje wiedzę teoretyczną z zakresu kierunków i prądów
współczesnej pedagogiki oraz powiązanych z nią subdyscyplin w celu
analizowania złożonych problemów edukacyjnych, wychowawczych,
opiekuńczych, kulturalnych, pomocowych i terapeutycznych, a także
diagnozowania i projektowania działań praktycznych
K_U02
EK_04 potrafi w sposób klarowny, spójny i precyzyjny wypowiadać się w mowie i
K_U04
na piśmie, posiada umiejętność konstruowania rozbudowanych ustnych i
pisemnych uzasadnień na tematy dotyczące kierunków i prądów
współczesnej pedagogiki z wykorzystaniem różnych ujęć teoretycznych,
korzystając przy tym zarówno z dorobku pedagogiki, jak i innych dyscyplin
naukowych
EK_05 umiejętnie prezentuje i uzasadnia własne pomysły, wątpliwości i sugestie,
popiera je rozbudowaną argumentacją w kontekście wybranych
perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów, kierując się przy
tym zasadami etycznymi
K_U05
EK_06 potrafi sprawnie operować wybranymi ujęciami teoretycznymi w celu
K_U08
analizowania podejmowanych działań praktycznych
15.
Treści programowe:
- pedagogika a liberalna-demokracja i ponowoczesne społeczeństwo,
- ideologie a kierunki i prądy we współczesnej pedagogice i ich wielowymiarowy wpływ na praktykę
edukacyjną,
- główne cechy ideologii liberalizmu, konserwatyzmu, ideologii lewicowych, inne ideologie
społeczno-polityczne, wpływ liberalizmu na edukację, konserwatyzm a oświata, teoria krytyczna
a edukacja,
- „tradycyjne” wychowanie, wychowanie alternatywne, pluralizm kierunków i prądów, relacje między
kierunkami,
- rodzaje teorii naukowych, integracja wiedzy wytworzonej w teoriach naukowych i kierunkach
pedagogiki, pojęcia kierunku, nurtu i prądu pedagogicznego, pedagogii,
- pedagogika pozytywizmu; pedagogika kultury, religii, personalizmu, egzystencjalna, dialogu,
niedyrektywna,
- nurty krytyczne – pedagogika krytyczna (radykalna), emancypacyjna (radykalnego humanizmu),
antyautorytarna,
- pedagogika negatywna (antypedagogika), biała pedagogika, humanistyczna, serca,
- pedagogika miejsca, pedagogika feministyczna, gender, edukacja do demokracji, globaln,
- pedagogika międzykulturowa, Gestalt, ekologiczna, pragmatyzmu i neopragmatyzmu,
postmodernizmu (postsrukturalistyczna), samowychowanie
16.
Literatura podstawowa:
Berner H., Współczesne kierunki pedagogiczne, przekł. K.Natoniewska, [w:] Pedagogika, tom 1
Podstawy nauk o wychowaniu, B.Śliwerski (red.), Gdańsk 2006, s. 195-275 (rozdział 4).
Chmaj L., Prądy i kierunki w pedagogice XX wieku, Warszawa 1962.
Gutek G.L., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Gdańsk 2003.
Jawrska-Witkowska M., Kwieciński Z., Nurty pedagogii. Naukowe, dyskretne, odlotowe, Kraków 2011.
Kwieciński Z., Śliwierski B. (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, tom 1, Warszawa 2006.
Śliwerski B. (red.), Pedagogika alternatywna. Postulaty, projekty, kontynuacje, t.1-2, Kraków 2007.
Śliwerski B., Współczesna myśl pedagogiczna. Znaczenia, klasyfikacje, badania, Kraków 2009.
Śliwierski B., Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków 2010.
Literatura uzupełniająca:
Adorno T.W., Wychowanie po Oświęcimiu, przekł. J.Zychowicz, „Znak” 1978, nr 285, s. 353-365.
B.Śliwerski, Pedagogika alternatywna, [w:] Pedagogika, tom 4, Subdyscypliny i dziedziny wiedzy o
edukacji, B.Śliwerski (red.), Gdańsk 2010, s. 443-465.
Buber M., Wychowanie, „Znak” 1968, nr 4, s. 442-461.
Czerepaniak-Walczak M., Pedagogika emancypacyjna. Rozwój świadomości krytycznej człowieka,
Gdańsk 2006, s. 15-40, 55-72.
Erikson E., Dzieciństwo i społeczeństwo, przekł. P.Hejmej, Poznań 2000, s. 131-164.
Giroux H.A., Reprodukcja. Opór i akomodacja, przekł. P.Kwieciński, [w:] H.A.Giroux, L.Witkowski,
Edukacja i sfera publiczna. Idee i doświadczenia pedagogiki radykalnej, Kraków 2010, s. 111-137.
Gromkowska-Melosik A., Pedagogika rodzaju (gender), [w:] Pedagogika, tom 4, Subdyscypliny i
dziedziny wiedzy o edukacji, B.Śliwerski (red.), Gdańsk 2010, s. 199-207.
Illich I., Odszkolnić społeczeństwo, przekł. Ł.Mojsak, Warszawa 2010, s. 37-61.
Kopciewicz L., Rodzaj i edukacja. Studium fenomenograficzne z zastosowaniem teorii społecznej
Pierre’a Bourdieu, Wrocław 2007, s. 13-36.
Mendel M., Pedagogika miejsca i animacja na miejsce wrażliwa, [w:] Pedagogika miejsca, M.Mendel
(red.), Wrocław 2006, s. 21-37.
Milerski B., Pedagogika dialogu: filozoficzne inspiracje i perspektywy, [w:] Pedagogika dialogu. Dialog
warunkiem rozwoju osobowego i społecznego, E.Dąbrowa, D.Jankowska (red.), Warszawa 2008, s. 27-39.
Milerski B., Pedagogika kultury, [w:] Pedagogika, tom 4, Subdyscypliny i dziedziny wiedzy o edukacji,
B.Śliwerski (red.), Gdańsk 2010, s. 69-94.
Miller A., Zniewolone dzieciństwo. Ukryte źródła tyranii, przekł. B.Przybyłowska, Poznań 1999, s.30-82.
Paulston R.G., Pedagogika porównawcza jako pole nakreślania konceptualnych map teorii i
paradygmatów, przekł. Z.Melosik, K.Sobolewska-Myślik, [w:] Spory o edukację, Z.Kwieciński,
L.Witkowski (red.), Warszawa 1993, s. 25-50.
Rogers C.R., Sposób bycia, przekł. M.Karpiński, Poznań 2002, s. 304-327.
Szymański M.S., Od pedagogiki dla cudzoziemców do pedagogiki międzykulturowej w Republice
Federalnej Niemiec, czyli modernizm i postmodernizm, [w:] Edukacja międzykulturowa. W kręgu
potrzeb, oczekiwań, stereotypów, J.Nikitorowicz (red.), Białystok 1995, s. 89-109.
Żłobicki W., Pedagogika Gestalt – jako sztuka kontaktu nauczyciela z uczniem. Próba wglądu w
alternatywę edukacyjną, [w:] Nowe konteksty (dla) edukacji alternatywnej XXI w., red. B.Śliwierski,
Kraków 2001, s. 562-572.
17.
Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu / modułu,
sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia:
1. Egzamin
- ocena nabytej przez studenta wiedzy z zakresu kierunków i prądów współczesnej pedagogiki EK_01,
EK_02, EK_03
- ocena umiejętności analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych z zastosowaniem
podstawowej wiedzy teoretycznej z zakresu kierunków i prądów współczesnej pedagogiki EK_04
Kryteria oceny:
-ocena bardzo dobra - student ma ugruntowaną wiedzę z kierunków i prądów współczesnej
pedagogiki, wnikliwie analizuje, interpretuje i wnioskuje w zakresie problemów teorii i praktyki
pedagogicznej związanej z zagadnieniami obowiązującymi w ramach przedmiotu.
-ocena dobra - student ma wystarczającą wiedzę z kierunków i prądów współczesnej pedagogiki,
która umożliwia mu analizowanie, interpretowanie i wnioskowanie w zakresie problemów teorii i
praktyki pedagogicznej związanej z zagadnieniami obowiązującymi w ramach przedmiotu.
-ocena dostateczna - student opanował jedynie podstawowy zakres wiedzy z kierunków i prądów
współczesnej pedagogiki, poprawnie analizuje, interpretuje i wnioskuje w zakresie problemów teorii i
praktyki pedagogicznej związanej z zagadnieniami obowiązującymi w ramach przedmiotu.
-ocena niedostateczna - student nie opanował wystarczającej wiedzy z kierunków i prądów
współczesnej pedagogiki, by poprawnie analizować, interpretować i wnioskować w zakresie
problemów teorii i praktyki pedagogicznej związanej z zagadnieniami obowiązującymi w ramach
przedmiotu.
Ocena pracy studenta przeprowadzona zostanie w oparciu o egzamin w formie pisemnej.
2. Ćwiczenia
- ocena nabytej przez studenta wiedzy z zakresu kierunków i prądów współczesnej pedagogiki EK_01,
EK_02,
- ocena umiejętności wykorzystywania i integrowania wiedzy teoretycznej z zakresu kierunków i
prądów współczesnej pedagogiki oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizy złożonych
problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych, pomocowych i
terapeutycznych, a także diagnozowania i projektowania działań praktycznych EK_03
- ocena umiejętności prezentowania własnych pomysłów, wątpliwości, sugestii, popierania ich
rozbudowaną argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych
autorów, kierując się przy tym zasadami etycznymi EK_04, EK_05, EK_06
Kryteria oceny:
-ocena bardzo dobra - student ma ugruntowaną i pogłębioną wiedzę z kierunków i prądów
współczesnej pedagogiki, wnikliwie analizuje, interpretuje i wnioskuje w zakresie problemów teorii i
praktyki pedagogicznej związanej z zagadnieniami obowiązującymi w ramach przedmiotu oraz
integruje wiedzę teoretyczną z zakresu kierunków i prądów współczesnej pedagogiki oraz
powiązanych z nią dyscyplin. Umiejętnie prezentuje własne pomysły, wątpliwości, sugestie,
popierając je rozbudowaną argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych,
poglądów różnych autorów, kieruje się przy tym zasadami etycznymi.
-ocena dobra - student ma wystarczającą wiedzę z kierunków i prądów współczesnej pedagogiki, na
dobrym poziomie analizuje, interpretuje i wnioskuje w zakresie problemów teorii i praktyki
pedagogicznej związanej z zagadnieniami obowiązującymi w ramach przedmiotu oraz integruje
wiedzę teoretyczną z zakresu kierunków i prądów współczesnej pedagogiki oraz powiązanych z nią
dyscyplin. W znacznym stopniu opanował umiejętność prezentowania własnych pomysłów,
wątpliwości, sugestii, popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych,
poglądów różnych autorów, kieruje się przy tym zasadami etycznymi.
-ocena dostateczna - student opanował jedynie podstawowy zakres wiedzy z kierunków i prądów
współczesnej pedagogiki, na niskim poziomie analizuje, interpretuje i wnioskuje w zakresie problemów
teorii i praktyki pedagogicznej związanej z zagadnieniami obowiązującymi w ramach przedmiotu oraz
integruje wiedzę teoretyczną z zakresu kierunków i prądów współczesnej pedagogiki oraz
powiązanych z nią dyscyplin. W małym stopniu opanował umiejętność prezentowania własnych
pomysłów, wątpliwości, sugestii, popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw
teoretycznych, poglądów różnych autorów, kieruje się przy tym zasadami etycznymi.
-ocena niedostateczna - student nie opanował podstawowego zakresu wiedzy z kierunków i prądów
współczesnej pedagogiki, na niewystarczającym poziomie analizuje, interpretuje i wnioskuje w
zakresie problemów teorii i praktyki pedagogicznej związanej z zagadnieniami obowiązującymi w
ramach przedmiotu oraz integruje wiedzę teoretyczną z zakresu kierunków i prądów współczesnej
pedagogiki oraz powiązanych z nią dyscyplin. W małym stopniu opanował umiejętność prezentowania
własnych pomysłów, wątpliwości, sugestii, popierając je argumentacją w kontekście wybranych
perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów, kierując się przy tym zasadami etycznymi.
18.
19.
Ocena pracy studenta przeprowadzona zostanie w oparciu o :
− kolokwium - wnikliwa analiza, interpretacja i wnioskowanie w zakresie problemów kierunków
i prądów współczesnej pedagogiki;
− dyskusje na podstawie wybranej lektur - prezentowanie własnych pomysłów, wątpliwości,
sugestii, popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych,
poglądów poznanych autorów, kierując się przy tym zasadami etycznymi oraz rozwagą
i zaangażowaniem w dyskusje;
− praca pisemna - porównanie wybranych stanowisk teoretycznych, wykorzystując i integrując
do tego wiedzę teoretyczną z zakresu kierunków i prądów współczesnej pedagogiki oraz
powiązanych z nią dyscyplin.
Język wykładowy
Polski
Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności studenta
Godziny zajęć (według planu studiów) z nauczycielem:
- wykład:
- ćwiczenia:
Praca własna studenta
- przygotowanie do zajęć:
- przygotowanie pracy pisemnej:
- czytanie wskazanej literatury
- przygotowanie do kolokwium semestralnego:
- przygotowanie do egzaminu:
Suma godzin
Liczba punktów ECTS
Średnia liczba godzin
na zrealizowanie aktywności
45
15
30
30
20
30
10
30
165
6