Wykłady 7 - Instytut Chemii Organicznej PAN
Transkrypt
Wykłady 7 - Instytut Chemii Organicznej PAN
FIZYKOCHEMICZNE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Witold Danikiewicz Instytut Chemii Organicznej PAN ul. Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa Ustalanie budowy związków organicznych – ogólne zasady postępowania IChO PAN WARSZAWA W jakich sytuacjach napotykamy problem ustalenia lub potwierdzenia budowy związku organicznego? ¾ Potwierdzenie stuktury znanego związku otrzymanego np. jako substrat do dalszych reakcji. ¾ Potwierdzenie struktury związku nieznanego, otrzymanego w wyniku przeprowadzonej reakcji, dla której oczekiwaliśmy określonego przebiegu. ¾ Ustalenie struktury związku, który pojawił się jako nieoczekiwany produkt reakcji (ew. udowodnienie, że taki związek jest już znany). ¾ Ustalenie struktury związku wyodrębionego z materiału biologicznego i ew. udowodnienie, że taki związek jest już znany IChO PAN WARSZAWA Identyfikacja związków znanych ¾ Temperatura topnienia (dla substancji krystalicznych). ¾ Porównanie ze związkiem wzorcowym przy pomocy TLC, GC lub HPLC. ¾ Porównanie widm badanego związku z widmami znajdującymi się w bazach danych: widma masowe widma IR widma NMR IChO PAN WARSZAWA Bazy widm masowych ¾ Bazy komercyjne, dostępne w formie oprogramowania do zainstalowania na własnym komputerze baza Wiley’a wyd. 8 – ok. 400 tys. widm EI, 183 tys. struktur; dużo powtórzeń, trafiają się błędy; w IChO jest Wiley w wersji 7; baza NIST wersja 05 – ok. 190 tys. widm EI; prawie bez powtórzeń, dużo wyższa jakość widm; baza Palisades – zawiera bazy Wiley’a i NIST + pewną ilość własnych widm (łacznie ok. 600 tys.). ¾ Bazy internetowe – brak możliwości porównywania widm, wyszukiwanie na podstawie wzoru lub nazwy http://webbook.nist.gov/chemistry/ – ok. 15000 widm; http://riodb01.ibase.aist.go.jp/sdbs/cgi-bin/direct_frame_top.cgi – ok. 24200 widm. ¾ Bezpłatna baza ok. 2500 widm masowych, głównie do celów kryminalistycznych, w formacie HP ChemStation: http://minyos.its.rmit.edu.au/~rcmfa/Library/ms_library.htm IChO PAN WARSZAWA Chromatogram GC/MS olejku cytrynowego. Składniki zidentyfikowano na podstawie biblioteki widm Wiley’a 4.78 β-bisabolen geranial (96 %) (95 %) limonen (99 %) 14.19 α-bergamoten linalool octan (98 %) (97 %) linalylu 11.57 (91 %) 11.72 12.12 β-pinen (97 %) γ-terpinen (97 %) 3.17 5.82 α-pinen (96 %) 2.33 sabinen (97 %) mircen 3.33(96 %) 3.96 2.00 IChO PAN WARSZAWA 4.00 13.52 β-kariofilen (99 %) 11.50 12.00 12.50 octan geranylu (91 %) α-terpineol (91 %) 14.45 13.00 13.50 14.50 14.00 14.19 13.52 11.57 12.12 6.66 8.00 14.07 13.69 12.30 p-cymen (97 %) α-terpinolen 6.40 (98 %) 6.00 Z-cytral (97 %) 10.00 12.00 Liczby w nawiasach określają w procentach współczynnik zgodności widma zmierzonego i bibliotecznego 14.45 14.00 min. Statystyka procedury porównywania widm Average of 14.039 to 14.086 min.: CYTR6.D olejek cytrynowy w heksanie 0.2 ul PBM Search of library d:\DATABASE\Wiley275.L 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. Name MolWt .BETA.-BISABOLENE 204 .beta.-Farnesene $$ 1,6,10-Dodecatriene, 204 NEROL 154 trans-.beta.-Farnesene $$ (E)-.beta.-Far 204 .beta.-Bisabolene $$ Cyclohexene, 1-meth 204 .BETA.-BISABOLENE 204 .beta. bisabolene $$ BETA-BISABOLENE 204 (Z)-.beta.-Farnesene $$ 1,6,10-Dodecatri 204 5-BROMO-3-PENTENE $$ 1-Pentene, 5-bromo- 148 CIS-.ALPHA.-BISABOLENE 204 .alpha.-Humulene $$ 1,4,8-Cycloundecatri 204 .alpha.-Humulene $$ 1,4,8-Cycloundecatri 204 .alpha.-Humulene $$ 1,4,8-Cycloundecatri 204 .alpha.-Humulene $$ 1,4,8-Cycloundecatri 204 .ALPHA.-HUMULENE $$ ALPHA-HUMULENE 204 .alpha.-Humulene $$ 1,4,8-Cycloundecatri 204 CIS-.ALPHA.-BISABOLENE 204 .beta.-Bisabolene $$ Cyclohexene, 1-meth 204 .beta.-Bisabolene $$ Cyclohexene, 1-meth 204 .beta.-Bisabolene $$ Cyclohexene, 1-meth 204 IChO PAN WARSZAWA Formula C15H24 C15H24 C10H18O C15H24 C15H24 C15H24 C15H24 C15H24 C5H9Br C15H24 C15H24 C15H24 C15H24 C15H24 C15H24 C15H24 C15H24 C15H24 C15H24 C15H24 Qual 92 90 90 90 81 72 70 70 60 53 52 50 50 50 50 38 38 38 38 38 IChO PAN WARSZAWA IChO PAN WARSZAWA Bazy widm IR ¾ Bazy internetowe (bezpłatne) – brak możliwości porównywania widm, wyszukiwanie na podstawie wzoru lub nazwy NIST Webbok: http://webbook.nist.gov/chemistry/ – ok. 16000 widm IR; Baza danych SDBS: http://riodb01.ibase.aist.go.jp/sdbs/cgi-bin/direct_frame_top.cgi – ok. 51600 widm FT-IR. Katalog odczynników fimy Sigma – Aldrich: http://www.sigmaaldrich.com/Area_of_Interest/Europe_Home/Poland.html – nie wiadomo dokładnie, ile widm; widma (także NMR) są dostępne dla dużej części odczynników oferowanych przez firmę Sigma-Aldrich. IChO PAN WARSZAWA Widma IR (-)-mentolu ze strony internetowej firmy Sigma – Aldrich oraz bazy danych SDBS IChO PAN WARSZAWA Bazy danych widm NMR ¾ Bazy komercyjne Bazy danych firmy ACD/Labs: http://www.acdlabs.com – bardzo duże bazy widm 1H, 13C, 19F, 31P i 15N NMR dostępne on-line lub off-line; niestety także bardzo drogie. ¾ Bazy internetowe (bezpłatne) – brak możliwości porównywania widm, wyszukiwanie na podstawie wzoru lub nazwy Baza danych SDBS: http://riodb01.ibase.aist.go.jp/sdbs/cgi-bin/direct_frame_top.cgi – ok. 14800 widm 1H NMR i 13100 widm 13C NMR Katalog odczynników fimy Sigma – Aldrich: http://www.sigmaaldrich.com/Area_of_Interest/Europe_Home/Poland.html – nie wiadomo dokładnie, ile widm; widma 1H i 13C NMR są dostępne dla dużej części odczynników oferowanych przez firmę Sigma-Aldrich. Baza danych NMRShiftDB: http://nmrshiftdb.cubic.unikoeln.de/portal/media-type/html/user/anon/page/default.psml/js_pane/PHome - ok. 23700 widm 1H i 13C NMR, duże możliwości wyszukiwania, opcja przewidywania widm. IChO PAN WARSZAWA Widma 1H i 13C NMR kamfory z bazy SDBS Assign. Shift(ppm) A B C D E F G J K L 2.36 2.094 1.96 1.848 1.68 1.37 1.37 0.961 0.915 0.838 THE SHIFT VALUES WERE OBTAINED AT 400MHZ. ppm Int. Assign. 219.33 168 1 57.65 304 2 46.76 402 3 43.29 939 4 43.09 893 5 29.95 963 6 27.08 1000 7 19.77 902 8 19.15 808 9 9.25 738 10 ASSIGNED BY C-H COSY. IChO PAN WARSZAWA Widma 1H i 13C NMR kamfory z katalogu odczynników Sigma - Aldrich IChO PAN WARSZAWA Widmo 13C kamfory z bazy NMRShiftDB Atom No. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 IChO PAN WARSZAWA Mult.(coupling const.) S S T D T T S Q Q Q Meas. Shift 57.2 216.9 42.9 43.0 27.0 29.8 46.4 19.7 19.1 9.2 Intensity 0.229277 0.15873 0.952381 0.811287 1.0 0.918871 0.35097 0.511464 0.657848 0.675485 expt-0 57.7 219.1 43.2 43.3 27.2 30.3 46.8 19.2 19.8 9.3 expt-1 57.0 214.7 43.2 43.1 27.4 30.1 46.6 20.0 19.5 9.7 Kolejność zastosowania metod spektralnych podczas identyfikacji związku organicznego 1. 2. 3. MS → masa cząsteczkowa (nominalna). Jeśli trzeba, to dokładny pomiar masy dla potwierdzenia wzoru sumarycznego (do dokumentacji) lub dla wyznaczenia wzoru związku nieznanego. IR → grupy funkcyjne w cząsteczce. Widmo IR (podstawowe pasma) może być też potrzebne do dokumentacji. NMR → ustalenie wzoru strukturalnego (konstytucyjnego) i ew. konfiguracji cząsteczki (jeśli ma diastereoizomery) a) NMR wstępny (np. na Varianie 200 lub 400 MHz) → standardowe widma 1H i 13C, ew. 13C DEPT i COSY. Jeśli to nie wystarczy – patrz niżej. b) Pomiary NMR na Varianie 500 lub 600 MHz ew. Brukerze 500 MHz → standardowe widmo 1H, jeśli przy częstotliwości 200 MHz układy spinowe były zbyt złożone do interpretacji, pomiary COSY, HSQC, HMBC, NOE, NOESY w miarę potrzeb. W szczególnych przypadkach inne pomiary specjalne (np. dla innych jąder niż 1H i 13C). 4. 5. X-Ray → absolutne potwierdzenie struktury cząsteczki. CD → ustalenie konfiguracji absolutnej (można też wykorzystać X-Ray ew. korelacje chemiczne). IChO PAN WARSZAWA Synteza związku nieznanego Reakcja Wydzielanie i oczyszczanie Więcej produktów 1 produkt Rozdział 1 Wykonanie widm Interpretacja Widma zgodne z założoną strukturą Widma niezgodne z założoną strukturą Koniec IChO PAN WARSZAWA Niejednoznaczne Ustalenie struktury Jednoznaczne 2 ••• n W jakiej formie otrzymujemy wyniki analiz i jakie ma to konsekwencje praktyczne? ¾ Widma IR: wydruk; można też otrzymać widmo w formie rysunku w PowerPoincie lub innym programie graficznym; ¾ Widma MS: wydruk; można też otrzymać widmo w formie rysunku w PowerPoincie lub innym programie graficznym; ¾ Widma NMR: wydruki FID-y do samodzielnej obróbki Konsekwencje: tylko widma NMR można (i warto!) obrabiać samodzielnie. IChO PAN WARSZAWA Format zapisu danych NMR spektrometru Bruker 500 plik z FID-em (dla eksperymentów 2D ma nazwę „ser”) – ten plik należy wczytać do programu do obróbki widm folder główny serii pomiarów danej próbki foldery poszczególnych pomiarów danej próbki IChO PAN WARSZAWA w tym pliku jest nazwa i zwięzły opis typu eksperymentu (sekwencji impulsów) Format zapisu danych NMR spektrometrów Varian plik z FID-em folder pomiaru w tym pliku jest pełny opis eksperymentu (m. in. sekwencji impulsów, rodzaju detekcji itp.) i wiele innych danych IChO PAN WARSZAWA Nazwy eksperymentów (sekwencji impulsów) dla spektrometru Bruker 500 MHz ¾ zg - standardowe widmo 1H NMR ¾ zpgp30_pc - standardowe widmo 13C z pełnym odsprzęganiem sprzężeń 1H-13C ¾ zggd30 - widmo 13C ze stałymi sprzężenia 1H-13C ¾ dept_tbi_pc - widmo 13C DEPT 135º ¾ cosygp - widmo korelacjyne 1H-1H (COSY) ¾ invietgs - widmo korelacyjne 1H-13C przez 1 wiązanie (HSQC) ¾ inv4gplplrnd - widmo korelacyjne 1H-13C optymalizowane dla sprzężeń przez 2 – 3 wiązania (HMBC) ¾ noemul - widmo NOE (najczęściej jedno z serii) ¾ noesyst - widmo NOESY Są to nazwy najczęściej stosowanych sekwencji impulsów w Laboratorium NMR IChO PAN. W innych laboratoriach nazwy mogą być inne – w razie wątpliwości co do rozdzaju eksperymentu należy pytać operatora. Nazwy można odczytać z pliku „pulseprogram” w folderze eksperymentu lub z programu do obróbki widm. IChO PAN WARSZAWA SpinWorks v. 3.16 dla Windows Autor: Kirk Marat z Uniwersytetu Manitoba Podstawowe cechy programu SpinWorks: • Możliwość pełnej obróbki widm (w formie FID-ów) zarejestrowanych przy użyciu spektrometrów firm Bruker i Varian: transformacja Fouriera z doborem parametrów, fazowanie, korekcja linii podstawowej, integracja, opisywanie pików itd. • Obróbka widm 1D i 2D (jedno- i dwuwymiarowych). • Symulacja widm 1D oraz interaktywne procedury dopasowywania najlepszych parametrów d i J do widma eksperymentalnego. • Symulacja widm dynamicznych (dla zaawansowanych). • Znaczne możliwości formatowania wydruków. • Możliwość kopiowania widm w fomie wektorowej do popularnych programów graficznych i edytorów tekstu. • Latwy w obsłudze, małe wymagania sprzętowe (poza pamięcią). • A w dodatku jest całkowicie darmowy! IChO PAN WARSZAWA http://www.umanitoba.ca/chemistry/nmr/spinworks/ SpinWorks 3.0 – ekran główny z FID-em IChO PAN WARSZAWA SpinWorks 3.0 – okno parametrów przetwarzania FID-u IChO PAN WARSZAWA SpinWorks 3.0 – ekran główny z widmem 1H IChO PAN WARSZAWA SpinWorks 3.0 – wydruk widma 1H 0.0002 0.8912 0.9054 0.9198 1.3037 1.3050 1.3196 1.3346 1.3476 1.3551 1.3681 1.3735 1.3815 1.3857 1.3937 1.3997 1.4125 1.5036 1.5181 1.5331 1.5477 1.5617 1.9218 1.9271 1.9324 2.1610 2.1663 2.1754 2.1806 2.1896 2.1949 3.297 4.363 2.155 1.000 2.150 IChO PAN WARSZAWA CH3 H TMS Standardowa obróbka widma 1H NMR 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Wczytać plik „fid” z odpowiedniego folderu Sprawdzić ustawienia na listwie przyciskowej. Kolejne wpisy powinny być następujące: „Last constants”, „Lorentz” lub „No window”, 0.000, 0.000. Kliknąć przycisk „Process” z prawej strony ekranu. Obejrzeć widmo. Zakres widma do wyświetlenia wybiera się klikając na obu jego krańcach i następnie klikając przycisk „Zoom”. Inne sposoby – patrz instrukcja. Skalę pionową zmienia się rolką myszy lub żółtymi przyciskami + i -. Jeśli trzeba, przeprowadzić fazowanie i korekcję linii podstawowej (patrz instrukcja programu). Jeśli eksperyment był wykonany na spektrometrze Bruker 500 MHz, to najprawdopodobniej operacje te nie są konieczne, ponieważ wykonał je wcześniej operator spektrometru i odpowiednie dane zostały zapisane w folderze eksperymentu. Sprawdzić i ew. skorygować skalę δ względem TMS lub resztkowego sygnału rozpuszczalnika. Wykonać integrację widma. W tym celu kliknąć przycisk „Integrate”, a następnie zaznaczać kursorem kolejne grupy pików do integracji. Wykonać procedurę opisu pików (Peak picking). Najpierw należy ustawić minimalną wysokość pików, które zostaną opisane, klikając przycisk „PP minimum” i ustawiając odpowiednio linię cięcia. Wykonać wydruk widma po uprzednim ustawieniu parametrów (menu „Edit”, pozycja „Plot options and parameters...”), ew. przekopiować widmo do programu graficznego, prezentacyjnego lub edytora tekstu. IChO PAN WARSZAWA Przykładowe widmo 1H NMR TMS CHCl3 -0.0001 2.6350 2.6473 2.6568 2.6611 2.6685 2.6784 2.6902 2.7024 2.7120 2.7308 2.7401 2.7642 2.7735 3.1188 3.1291 3.1393 3.1466 3.1504 3.1572 3.1601 3.1678 3.1780 4.229 1.006 0.955 1.000 0.929 IChO PAN WARSZAWA 6.0896 6.1100 6.9724 6.9795 6.9817 6.9889 6.9924 6.9996 7.0022 7.0091 7.2832 O COOH Obróbka widma 1H NMR do analizy multipletów 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Punkty 1 – 6 jak przy obróbce standardowej. Otworzyć okno „Edit processing parameters” klikając przycisk „Edit pars”. Ustawić następujące parametry: Size: 128 k, Window function: Lorentz to Gauss (GM), LB = -1.2 Hz, GF = 0.2. Ostatnie trzy parametry można też zmieniać bezpośrednio na listwie przyciskowej. Wykonać transformację Fouriera (przycisk „Process”) Obejrzeć w dużym rozciągnięciu wybrany multiplet, najlepiej z małymi stałymi sprzężenia. Ocenić na podstawie wyglądu widma, czy parametry LB i GF zostały dobrane właściwie. W razie potrzeby można je zmieniać dowolną liczbę razy klikając po każdej zmianie przycisk „Process”. Uwaga: typowy zakres parametru LB to -0.3 do -1.8, a GF od 0.1 do 0.5. Wykonać ponownie procedurę opisu pików (Peak picking), kasując najpierw ew. poprzedni opis i zmienić jednostki z ppm na Hz. Wykonać wydruk widma, ew. przekopiować widmo do programu graficznego, prezentacyjnego lub edytora tekstu. Uwaga: widmo z zawężonymi matematycznie pikami nie nadaje się do integracji! Dlatego najpierw należy przeprowadzić obróbkę standardową. IChO PAN WARSZAWA Zastosowanie parametrów LB i GF O COOH H LB = 0, GF = 0 LB = -1.2, GF = 0.3 LB = -1.7, GF = 0.45 PPM IChO PAN WARSZAWA 3.22 3.20 3.18 3.16 3.14 3.12 3.10 3.08 3.06 Dobieranie optymalnych parametrów LB i GF LB = 0 GF = 0 LB = -1.7 GF = 0.2 LB = -1.2 GF = 0.2 LB = -1.4 GF = 0.4 NO2 H Cl H H H IChO PAN WARSZAWA LB = -1.4 GF = 0.25 TMS efekt złego dostrojenia spektrometru parametry optymalne dla tego pomiaru Standardowa obróbka widma 13C NMR 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Wczytać plik „fid” z odpowiedniego folderu Sprawdzić ustawienia na listwie przyciskowej. Kolejne wpisy powinny być następujące: „Last constants”, „Lorentz”, 1.000, 0.000. Kliknąć przycisk „Process” z prawej strony ekranu. Obejrzeć widmo. Jeśli stosunek sygnał/szum jest za niski, można ponownie wykonać transformację Fouriera po zmianie LB na 2 lub nawet 3 Hz (Uwaga: można w ten sposób zgubić bardzo blisko siebie położone piki). Jeśli trzeba, przeprowadzić fazowanie i korekcję linii podstawowej (patrz instrukcja programu). Jeśli eksperyment był wykonany na spektrometrze Bruker 500 MHz, to najprawdopodobniej operacje te nie są konieczne, ponieważ wykonał je wcześniej operator spektrometru i odpowiednie dane zostały zapisane w folderze eksperymentu. Sprawdzić i skorygować w razie potrzeby skalę δ, wykorzystując sygnały rozpuszczalnika (np. w CDCl3 środkowy sygnał ma wartość δ = 77.0 ppm). Wykonać procedurę opisu pików (Peak picking). Wykonać wydruk widma, ew. przekopiować widmo do programu graficznego, prezentacyjnego lub edytora tekstu. IChO PAN WARSZAWA Przykładowe widmo 13C NMR 13.8796 18.3419 22.1457 28.1834 30.9233 67.9760 IChO PAN WARSZAWA 76.7443 76.9985 77.2525 84.7084 CDCl3 CH3 H Widmo 13C NMR DEPT 1. 2. 3. 4. 5. Przeprowadzić obróbkę tak samo jak dla standardowego widma 13C. Przesunąć linię podstawową widma w górę, tak aby było widać ew. piki ujemne (dla eksperymentu DEPT 135º). Obejrzeć widmo. Jeśli był to eksperyment DEPT 135º, to sprawdzić, czy sfazowanie widma jest zgodne w przyjętym standardem, zgodnie z którym piki pochodzące od grup CH i CH3 są dodatnie, a piki grup CH2 – ujemne. W razie potrzeby wykonać ponownie fazowanie. Ustalenie, które sygnały należą do grup CH lub CH3, a które do grup CH2 nie zawsze jest oczywiste i wymaga często wstępnej interpretacji widma. Wykonać procedurę opisu pików (Peak picking). Zwrócić uwagę, żeby procedura wyboru pików uwzględniała także piki ujemne. Wykonać wydruk widma ew. przekopiować widmo do programu graficznego, prezentacyjnego lub edytora tekstu. IChO PAN WARSZAWA Przykładowe widmo 13C NMR DEPT SpinWorks 3: 1-Heptyn - 13C DEPT w CDCl3 IChO PAN WARSZAWA 84 80 76 72 68 13.8645 88 18.3301 CH PPM 22.1367 28.1721 30.9133 67.9671 CH3 H CH3 CH2 64 60 56 52 48 44 40 36 32 28 24 20 16 12 Szacowanie wartości przesunięć chemicznych 1H i 13C na podstawie inkrementów podstawników Widma 1H NMR Dostępne są dane m. in. dla następujących struktur: Rcis CH3–X X–CH2–Y H H Rortho X–CH–Y Rtrans Z Rmeta Rgem Rpara Widma 13C NMR Dostępne są dane m. in. dla następujących struktur: ... γ α β Y ... Y γ β α γ β Ya ... Ripso C Ye Rmeta Rpara IChO PAN WARSZAWA Rortho Miejsca, gdzie można znaleźć tablice z inkrementami podstawników • • http://www.chem.wisc.edu/areas/organic/index-chem.htm R.M. Silverstein, F.X. Webster, D.J. Kiemle „Spektroskopowe metody identyfikacji związków organicznych” PWN 2007. IChO PAN WARSZAWA Tablice inkrementów podstawników do szacowania przesunięć chemicznych 1H w alkenach Substituent R Rcis Rtrans H Rgem δC=CH = 5,25 + + Zgem + Zcis + Ztrans IChO PAN WARSZAWA Zgem Ztrans Zcis Substituent R Zgem Ztrans Zcis H 0,00 0,00 0,00 F 1,54 -0,40 -1,02 Alkyl 0,45 -0,22 -0,28 Cl 1,08 0,18 0,13 Alkyl (cyclic) 0,69 -0,25 -0,28 Br 1,07 0,45 0,55 1,14 0,81 0,88 CH2OH 0,64 -0,01 -0,02 I CH2SH 0,71 -0,13 -0,22 OR (R, aliphatic) 1,22 -1,07 -1,21 CH2X (X = F, Cl, Br) 0,70 0,11 -0,04 OR (R, conjugated) 1,21 -0,60 -1,00 CH2NR2 0,58 -0,10 -0,08 O-C(O)-R 2,11 -0,35 -0,64 CF3 0,66 0,61 0,32 O-P(O)(OEt)2 0,66 0,88 0,67 1,11 -0,29 -0,13 C=CR2 (isolated) 1,00 -0,09 -0,23 SR C=CR2 (conjugated) 1,24 0,02 -0,05 S(O)R 1,27 0,67 0,41 C≡C-R 0,47 0,38 0,12 S(O)2R 1,55 1,16 0,93 C≡N 0,27 0,75 0,55 S-CN 0,80 1,17 1,11 COOH (isolated) 0,97 1,41 0,71 SF5 1,68 0,61 0,49 1,36 0,17 0,24 COOH (conjugated) 0,80 0,98 0,32 SePh COOR (isolated) 0,80 1,18 0,55 Se(O)Ph 1,86 0,97 0,63 COOR (conjugated) 0,78 1,01 0,46 Se(O2)Ph 1,76 1,49 1,21 C(O)H 1,02 0,95 1,17 NR2 (R, aliphatic) 0,80 -1,26 -1,21 C(O)NR2 1,37 0,98 0,46 NR2 (R, conjugated) 1,17 -0,53 -0,99 C(O)Cl 1,11 1,46 1,01 N=N-Ph 2,39 1,11 0,67 1,87 1,30 0,62 C=O (isolated) 1,10 1,12 0,87 NO2 C=O (conjugated) 1,06 0,91 0,74 N-C(O)R 2,08 -0,57 -0,72 CH2-C(O)R; CH2-CN 0,69 -0,08 -0,06 P(O)(OEt)2 0,66 0,88 0,67 CH2-Ar 1,05 -0,29 -0,32 SiMe3 0,77 0,37 0,62 Ar 1,38 0,36 -0,07 GeMe3 1,28 0,35 0,67 Ar (o-subs) 1,65 0,19 0,09 The increments ‘R conjugated’ are to be used instead of ‘R isolated’ when either the substituent or the double bond is conjugated with further substituents. The increment ‘alkyl(cyclic)’ is to used when both the substituent and the double bond form part of a ring. (Data for compounds containing 3- and 4-membered rings have not http://www.chem.wisc.edu/areas/organic/index-chem.htm been considered.) Tablice inkrementów podstawników do szacowania przesunięć chemicznych 1H w pochodnych benzenu Substituent R Rmeta Rpara δAr-H = 7,36 + + Zortho + Zmeta + Zpara IChO PAN WARSZAWA Zpara Substituent R Zortho Zmeta Zpara 0,00 0,00 F -0,29 -0,02 -0,23 -0,18 -0,11 -0,21 Cl -0,02 -0,07 -0,13 C(CH3)3 0,02 -0,08 -0,21 Br 0,13 -0,13 -0,08 c-Propyl -0,33 -0,15 -0,28 I 0,39 -0,21 0,00 CH2Cl 0,02 -0,01 -0,04 Ph 0,63 -0,01 0,15 CH2OH -0,07 -0,07 -0,07 OH -0,53 -0,14 -0,43 CF3 0,32 0,14 0,20 OCH3 -0,45 -0,07 -0,41 CCl3 0,64 0,13 0,10 OPh -0,36 -0,04 -0,28 CH=CH2 0,04 -0,04 -0,12 O-C(O)CH3 -0,27 -0,02 -0,13 CH=CHCOOH 0,19 0,04 0,05 O-C(O)Ph -0,14 0,07 -0,09 C≡C-H 0,15 -0,02 -0,01 O-SO2Me -0,05 0,07 -0,01 C≡C-Ph 0,17 -0,02 -0,03 SH -0,08 -0,16 -0,22 Ph 0,23 0,07 -0,02 SMe -0,08 -0,10 -0,24 COOH 0,77 0,11 -0,25 SPh 0,06 -0,09 -0,15 C(O)OCH3 0,68 0,08 0,19 SO2Cl 0,76 0,35 0,45 C(O)OPh 0,85 0,14 0,27 NH2 -0,71 -0,22 -0,62 C(O)NH2 0,46 0,09 0,17 NMe2 -0,66 -0,18 -0,67 C(O)Cl 0,76 0,16 0,33 NEt2 -0,68 -0,15 -0,73 0,69 0,36 0,31 0,14 -0,07 -0,27 CH3 Rortho Zmeta 0,00 H H Zortho +I - C(O)CH3 0,60 0,10 0,20 NMe3 C(O)C(CH3)3 0,44 0,05 0,05 NHC(O)CH3 C(O)H 0,53 0,18 0,28 NH-NH2 -0,60 -0,08 -0,55 C(NPh)H 0,60 0,20 0,20 N=N-Ph 0,67 0,20 0,20 C(O)Ph 0,45 0,12 0,23 N=O 0,58 0,31 0,37 C(O)C(O)Ph 0,62 0,15 0,30 NO2 0,87 0,20 0,35 CN 0,29 0,12 0,25 P(O)(OMe)2 0,48 0,16 0,24 SiMe3 0,22 -0,02 -0,02 http://www.chem.wisc.edu/areas/organic/index-chem.htm Obliczanie przesunięć chemicznych 13C na podstawie inkrementów podstawników Program zawiera ponadto niewielką bazę widm 13C NMR (ok. 700 widm) http://www.orgc.tugraz.at/programs/nmr/13c.htm IChO PAN WARSZAWA 13C-NMR – obliczenie widma pochodnej benzenu Cl COOH NO2 dane eksp. 140.6 133.3 132.3 127.7 127.0 147.2 IChO PAN WARSZAWA 13C-NMR – obliczenie widma mentolu dane eksp. HO OH IChO PAN WARSZAWA 34.5 31.7 45.0 23.2 50.1 71.5 PCModel v. 8.0 – optymalizacja geometrii IChO PAN WARSZAWA PCModel v. 8.0 – obliczenie stałych sprzężenia J eksp. = 10,1 Hz J eksp. = 4,2 Hz 10.38 Hz 4.70 Hz 11.16 Hz J eksp. = 10,8 Hz IChO PAN WARSZAWA