Drogi czuciowe i ruchowe
Transkrypt
Drogi czuciowe i ruchowe
Układ nerwowy Drogi czuciowe i ruchowe Ryc. 41.6. Drogi czuciowe (drogi wstępujące) Sensory cortex kora czuciowa (postcentral gyrus) (zakręt zaśrodkowy) 3rd neurons trzeci neuron wzgórze Thalamus drugi neuron 2nd neuron ② Medial wstęga lemniscus przyśrodkowa Accessory jądronucleus klinowate cuneatus dodatkowe włókna Cuneojądro Nucleus klinowocerebellar klinowate cuneatus -móżdżfibers kowe Nucleus jądro gracilis smukłe ④ Anterolateral drogi system przednio-boczne ② ③ ① czucie głębokie (nieświadoma propriocepcja) czucie położenia ciała, czucie głębokie (świadome), wibracja, dotyk * ⑤ ucisk, dotyk ból, temperatura ⑥ Spinal ganglion zwój rdzeniowy (with 1st neurons) (z pierwszym neuronem) ⑤ 2nd drugineurons neuron α-motor neuron α-motoneuron ④ * Pęczek klinowaty i smukły przewodzą informacje odpowiednio z górnej i dolnej kończyny. Na tym poziomie rdzenia obecny jest jedynie pęczek klinowaty. ③ ② ① Tabela 41.1. Drogi wstępujące (czuciowe) rdzenia kręgowego Nazwa drogi Przebieg Rodzaj przenoszonych wrażeń sensorycznych Lokalizacja neuronów ① Droga rdzeniowo-wzgórzowo przednia Sznury przednie Czucie ucisku i dotyku ② Droga rdzeniowo-wzgórzowo boczna Sznury przednie i boczne Ból, temperatura, doznania seksualne Ciało pierwszego neuronu zlokalizowane jest w zwoju rdzeniowym, drugi neuron znajduje się w rogach tylnych rdzenia, aksony drugiego neuronu ulegają skrzyżowaniu w spoidle przednim rdzenia kręgowego ③ Droga rdzeniowo-móżdżkowa przednia Sznury boczne Drogi dla nieuświadomionej koordynacji ruchowej i aktywności mięśniowej (nieuświadomiona propriocepcja, automatyczna aktywność ruchowa np.; bieganie, jazda na rowerze) Drugi neuron projekcyjny otrzymuje informacje proprioceptywne z włókien aferentnych pierwszego neuronu, którego perykarion zlokalizowany jest w zwojach rdzeniowych Sznury tylne Drogi dla położenia ciała (uświadomiona propriocepcja) i czucia delikatnego (dotyk, wibracja, czucie różnicujące) ④ Droga rdzeniowo-móżdżkowa tylna ⑤ Pęczek klinowaty ⑥ 614 Pęczek smukły* * Pęczki klinowaty i smukły przewodzą informację odpowiednio z kończyny górnej i dolnej. Przewodzi czucie z kończyny górnej Przewodzi czucie z kończyny dolnej Ciało pierwszego neuronu jest zlokalizowane w zwoju rdzeniowym jego aksony biegną w sposób nieskrzyżowany do jąder słupów tylnych Pyramidal (corticospinal) tract drogi piramidowe (korowo-rdzeniowe) Ryc. 41.7. Drogi ruchowe (zstępujące) Extrapyramidal motor system układ ruchowy pozapiramidowy ramię Arm zakręt zaśrodkowy (pierwszorzędowa kora somatosensoryczna) twarz Face Supplementary dodatkowa kora motor cortexes ruchowa droga korowo-rdzeniowa (z włóknami układu pozapiramidowego) włókna korowoCorticospinal -rdzeniowe fibers Corticonuclear włókna korowofibers -jądrowe Tegmental jądro nakrywki nucleus Red jądro nucleus czerwienne 41. Układy czynnościowe Precentral gyrus zakręt przedśrodkowy (primary motor (pierwszorzędowa kora ruchowa) cortex) noga Leg Substantia istota nigra czarna z móżdżku From ( z jądra wierzchu) cerebellum Pyramidal droga tract piramidowa jądro Ventral przedsionkowe lateral boczne nucleus CN n. VII Inferior olive dolna oliwka CN XII n. XII piramida Pyramid korzeń Posterior roottylny Decussation skrzyżowanie of pyramids piramid ② ② ⑦ ② Anterior korzeń root przedni ① α-motoneuron (z interneuronami) ⑤ ⑥ ④ ① ② ③ ④ ① Tabela 41.2. ⑥ ⑤ Drogi zstępujące rdzenia kręgowego Nazwa drogi Drogi piramidowe Układ ruchowy pozapiramidowy Funkcje ① Droga korowo-rdzeniowa przednia ② Droga korowo-rdzeniowa tylna ③ Droga czerwienno-rdzeniowa ④ Droga siatkowo-rdzeniowa ⑤ Droga przedsionkowo-rdzeniowa ⑥ Droga pokrywowo-rdzeniowa ⑦ Droga oliwkowo-rdzeniowa Najważniejsze drogi dla ruchów dowolnych (zamierzonych) Rozpoczynają się w korze mózgu Włókna korowo-jądrowe podążają do jąder ruchowych nerwów czaszkowych Włókna korowo-rdzeniowe podążają do komórek rogów przednich rdzenia kręgowego Włókna korowo-siatkowe podążają do jąder tworu siatkowatego Drogi automatyzmów ruchowych i ruchów wyuczonych (np.: chodzenie, bieganie, jazda na rowerze) 615