Zasady obliczania opłat

Sposób rozpatrzenia spraw
wszczętych i niezakończonych przed 12 lipca 2014 r.,
związanych z koniecznością poniesienia opłaty
Przepisy prawa
Problematyka będąca przedmiotem wyjaśnień została uregulowana w następujących
przepisach prawa:
− ustawie – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287,
z późn. zm.), zwana dalej ustawą PGiK
− ustawie z dnia 5 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne
oraz ustawę o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2014 r., poz. 897),
zwana dalej ustawą zmieniającą
−
rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 19 lutego 2004 r. w sprawie wysokości opłat
za czynności geodezyjne i kartograficzne oraz udzielanie informacji, a także
za wykonywanie wyrysów i wypisów z operatu ewidencyjnego (Dz.U. Nr 37, poz. 333),
zwane dalej rozporządzeniem o opłatach
− rozporządzeniu Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 5 września 2013 r. w sprawie
organizacji i trybu prowadzenia państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego
(Dz.U. z 2013, poz.1183), zwane dalej rozporządzeniem opzgik
− rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r.
w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 38, poz. 454, z późn zm.), zwane
dalej rozporządzeniem EGiB
− rozporządzeniu Ministra Administracji Cyfryzacji z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie
sposobu i trybu uwierzytelniania przez organy Służby Geodezyjnej i Kartograficznej
dokumentów na potrzeby postępowań administracyjnych, sądowych lub czynności
cywilnoprawnych,
(Dz.U. z 2014 r., poz. 914), zwane dalej rozporządzeniem o uwierzytelnianiu.
Rozporządzenie określa:
1. sposób i tryb uwierzytelniania przez organy Służby Geodezyjnej
i Kartograficznej dokumentów opracowanych przez wykonawców prac
geodezyjnych lub prac kartograficznych na potrzeby postępowań
administracyjnych, sądowych lub czynności cywilnoprawnych;
2. wzór wniosku o uwierzytelnienie dokumentów opracowanych przez
wykonawców prac geodezyjnych lub prac kartograficznych na potrzeby
postępowań administracyjnych, sądowych lub czynności cywilnoprawnych.
− rozporządzeniu Ministra Administracji Cyfryzacji z dnia 11 lipca 2014 r. w sprawie
udostępniania materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego,
wydawania licencji oraz wzoru Dokumentu Obliczenia Opłaty (Dz.U z 2014 r., poz. 917),
zwane dalej rozporządzenie o Ud i o DOO.
Rozporządzenie określa:
1. wzór wniosku o udostępnienie materiałów centralnego zasobu geodezyjnego
i kartograficznego, stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia;
1
2. wzór wniosku o udostępnienie materiałów wojewódzkiego zasobu
geodezyjnego i kartograficznego, stanowiący załącznik nr 2 do
rozporządzenia;
3. wzór wniosku o udostępnienie materiałów powiatowego zasobu geodezyjnego
i kartograficznego, stanowiący załącznik nr 3 do rozporządzenia;
4. wzór wniosku o wydanie wypisu lub wyrysu z ewidencji gruntów i budynków,
stanowiący załącznik nr 4 do rozporządzenia;
5. wzór wniosku o umożliwienie okresowego korzystania z usług systemu „ASGEUPOS”, stanowiący załącznik nr 5 do rozporządzenia;
6. sposób wydawania licencji oraz wzór licencji określającej zakres uprawnień:
a) licencjobiorcy, innego niż wykonawca prac geodezyjnych lub prac
kartograficznych podlegających obowiązkowi zgłaszania, do
wykorzystywania udostępnionych materiałów zasobu, stanowiący
załącznik nr 6 do rozporządzenia,
b) wykonawców prac geodezyjnych lub prac kartograficznych podlegających
obowiązkowi zgłaszania do wykorzystywania udostępnionych materiałów
zasobu, stanowiący załącznik nr 7 do rozporządzenia,
c) licencjobiorcy do okresowego korzystania z systemu ASG-EUPOS,
stanowiący załącznik nr 8 do rozporządzenia;
7. wzór Dokumentu Obliczenia Opłaty, stanowiący załącznik nr 9 do
rozporządzenia.
− rozporządzeniu Ministra Administracji Cyfryzacji z dnia 9 lipca 2014 r. w sprawie
formularzy dotyczących zgłaszania prac geodezyjnych i prac kartograficznych,
zawiadomienia o wykonaniu tych prac oraz przekazywania ich wyników do państwowego
zasobu geodezyjnego i kartograficznego, (Dz.U. z 2014 r., poz. 924), zwane dalej
rozporządzeniem o zgłaszaniu
Rozporządzenie określa:
1. wzór zgłoszenia prac geodezyjnych, stanowiący załącznik nr 1
do rozporządzenia;
2. wzór zgłoszenia prac kartograficznych, stanowiący załącznik nr 2
do rozporządzenia;
3. wzór zawiadomienia o wykonaniu zgłoszonych prac geodezyjnych lub prac
kartograficznych, stanowiący załącznik nr 3 do rozporządzenia;
4. wzór protokołu weryfikacji zbiorów danych oraz innych materiałów
przekazywanych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego,
stanowiący załącznik nr 4 do rozporządzenia.
Rozporządzenia:
rozporządzenie o uwierzytelnianiu, rozporządzenie o Ud i o DOO i rozporządzeniem o zgłaszaniu
wchodzą w życie: 12 lipca 2014 r.
Zasady ustalania należnej opłaty
Generalna zasada ustalania opłaty do zapłaty została wyrażona w art. 12 ustawy
zmieniającej i stanowi:
„Art. 12. W sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy, związanych z koniecznością poniesienia opłaty, jeśli zachodzi
2
różnica pomiędzy wysokością opłaty wynikającą z przepisów ustawy zmienianej w art.
1, w brzmieniu dotychczasowym, a opłata wynikająca z przepisów ustawy zmienianej
w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, pobiera się opłatę niższą.”
Zatem dla wystawienia dokumentu po 12 lipca 2014 r. ustalającego należna opłatę do zapłaty,
w przypadku wszczęty spraw przed tym terminem, tj. Dokumentu Obliczenia Opłaty,
należy zawsze w pierwszej kolejności dokonać obliczenia ‘opłat wg dotychczasowych
przepisów’ i ‘opłatę wg nowych przepisów.
Przy porównywaniu należy wziąć pod uwagę fakt, iż wysokość opłat określona w trybie
przepisów rozporządzenia o opłatach (w tabelach I-VIII załącznika Nr 1) ustalona była jako
ryczał i obejmowała także koszty poświadczenia dokumentów stanowiących wynik prac
przeznaczony dla zamawiającego, zgodnie z uwagą zawartą w „Postanowieniach
dodatkowych” w pkt 9.1::
„9.1.
Wysokość opłat określona w tabelach I-VIII została ustalona jako ryczałt za
całość informacji i materiałów niezbędnych do wykonania prac, a także
poświadczenie dokumentów stanowiących wynik prac przeznaczony dla
zamawiającego, bez względu na ich ilość.”
Przy czym wykonawca nie musiał składać odrębnego dokument – wniosku o poświadczenie
tych dokumentów, tak jak to ma miejsce w trybie przepisów obowiązujących z dniem 12 lipca
2014r. w tym zakresie - informację o rodzaju dokumentu/dokumentów przedkładanych do
poświadczenie oraz ich ilości zawierał wykonawca we „Wniosku o przyjęcie dokumentacji do
zasobu”.
Interpretując wolę ustawodawcy, zawartą w przytoczonym powyżej art. 12 ustawy
zmieniającej, należy wywieść, że w sytuacji, kiedy geodeta będzie przekazywał wyniki swojej
pracy (operat techniczny) do zasobu po 11 lipca 2014 r. i złoży wniosek o ich
uwierzytelnienie, ‘opłatę wg nowych przepisów’ - do porównania - należy obliczyć jako
opłatę łączną za faktycznie udostępnione „materiały zasobu” i za „uwierzytelnienie”
wskazanych we wniosku dokumentów.
Stosując zasadę określoną w art. 12 ustawy zmieniającej należną opłatą będzie zawsze
opłata mniejsza.
REASUMUJĄC
1. Dla wszystkich wszczętych przed 12 lipca 2014 r spraw. związanych z koniecznością
pobrania opłaty (zgłoszenia pracy geodezyjne lub kartograficznej, wszelkie zamówienia na
udostępnienie materiałów zasobu) - jeżeli udostępnienie w trybie przepisów ustawą PGiK
podlega opłacie - należy przy ustaleniu należności do zapłaty zastosować przepis art. 12
ustawy zmieniającej;
a) dokonać obliczenia opłaty wg przepisów obowiązujących przed 12 lipca 2014 r.
(przepisów dotychczasowych)
b) dokonać obliczenia opłaty wg przepisów obowiązujących od 12 lipca 2014 r.
(przepisów nowych),
c) porównać ze sobą obliczone wartości opłat i jeżeli zachodzi różnica – pobrać
niższą opłatę.
Zasada ta ma także zastosowanie w sytuacjach zaistniałych w stanie faktycznym, o których
mowa w pkt. 9.7 i 9.8 Załączniku nr 1 do rozporządzenia o opłatach, a mianowicie:
3
„9.7.
Dla prac geodezyjnych i kartograficznych, których termin wykonania jest
dłuższy niż sześć miesięcy, wysokość opłaty ustala się w wysokości 45 % opłaty
naliczonej według wysokości stawek obowiązujących w dniu zgłoszenia. Pozostałe 55 %
należności ustala się według wysokości stawek obowiązujących w dniu przyjęcia
dokumentacji do zasobu. Pobranie opłaty zaliczkowej następuje w dniu zgłoszenia prac.
Pobranie opłaty pozostałej następuje w dniu przyjęcia dokumentacji do zasobu.
9.8. W przypadku:
1) rezygnacji z wykonania zgłoszonej pracy wysokość opłaty ustala się według stawek
obowiązujących w dniu powiadomienia ośrodka dokumentacji o rezygnacji, stosując
współczynnik 0,3; pobranie opłaty następuje w dniu zawiadomienia o rezygnacji
z wykonania zgłoszonej pracy;
2) niedostarczenia dokumentacji po upływie 10 dni od zadeklarowanej w zgłoszeniu
daty zakończenia prac wysokość opłaty ustala się według wysokości stawek
obowiązujących w terminie deklarowanego zakończenia pracy; pobranie opłaty
następuje 11. dnia od zadeklarowanej w zgłoszeniu daty zakończenia prac”,
Przy obliczaniu opłaty do porównania „wg. dotychczasowych przepisów” uwzględnia się
wynikowe jednostki rozliczeniowe.
Odnośnie sposobu i trybu uwierzytelniania
Sposób i tryb uwierzytelniania regulują przepisy rozporządzeniem o uwierzytelnianiu
Przez uwierzytelnianie należy rozumieć, zgodnie § 2. 1. przywołanego powyżej
rozporządzenia, opatrzenie tych dokumentów odpowiednimi klauzulami urzędowymi,
o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 40 ust. 8 ustawy PGiK,
tj. rozporządzeniu opzgik:
§ 2. 1. Dokumenty opracowane przez wykonawców prac geodezyjnych lub prac
kartograficznych na potrzeby postępowań administracyjnych, sądowych lub czynności
cywilnoprawnych podlegają uwierzytelnieniu poprzez opatrzenie tych dokumentów
odpowiednimi klauzulami urzędowymi, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie
art. 40 ust. 8 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne kartograficzne, zwanej dalej
"ustawą".
Natomiast przepis szczegółowy rozporządzenia, do którego następuje odwołanie w § 2. 1.
stanowi w § 21. ust. 3 i ust. 4 stanowią odpowiednio:
3. Dokumenty będące rezultatem geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych oraz
wysokościowych, a w szczególności mapy do celów prawnych, mapy do celów
projektowych oraz mapy zawierające wyniki geodezyjnej inwentaryzacji obiektów
budowlanych, których kopie są częścią składową operatów technicznych wpisanych
do ewidencji materiałów zasobu, opatruje się klauzulą, której wzór określa
załącznik nr 5 do rozporządzenia.
4. Klauzule, o których mowa w ust. 1-3, mogą mieć postać pieczęci albo
nadruku umieszczanych w sposób zapewniający uwierzytelnienie materiału zasobu,
a w przypadku materiałów zasobu w postaci dokumentów elektronicznych - zestawu
danych, zgodnych z odpowiednim schematem XML, logicznie powiązanych z tymi
dokumentami w taki sposób, że jakakolwiek późniejsza zmiana tych dokumentów
jest rozpoznawalna.
4
Zwraca się uwagę, iż wymienione przez ustawodawcę w § 21. 3 nazwy dokumentów
będących wynikiem prac geodezyjnych nie stanowią katalogu zamkniętego. Użyte przez
ustawodawcę określenia „w szczególności” świadczy, iż w przepisie wymieniono
przykładowe nazwy tych dokumentów.
Terminy dokonywania czynności uwierzytelnienia
przywołanego na wstępie rozporządzenia:
regulują
następujące
przepisy
„§ 3. 1. Z chwilą otrzymania wniosku o uwierzytelnienie dokumentów właściwy organ
wystawia Dokument Obliczania Opłaty, o którym mowa w art. 40e ust. 1 ustawy.
2. Czynność uwierzytelnienia poprzedza ustalenie, czy opłata w wysokości określonej
w Dokumencie Obliczenia Opłaty została uiszczona oraz zbadanie zgodności treści
uwierzytelnianego dokumentu z danymi zawartymi w dokumentacji geodezyjnej lub
w odpowiednich bazach danych, o których mowa w art. 4 ust. 1a i 1b ustawy.
§ 4. 1. W przypadku, gdy wniosek o uwierzytelnienie dokumentów składany jest
w związku z przekazaniem przez wykonawcę prac geodezyjnych lub prac kartograficznych
dokumentacji geodezyjnej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego,
uwierzytelnienie dokumentów następuje z chwilą przyjęcia tej dokumentacji.
2. W przypadkach innych niż określony w ust. 1, uwierzytelnienie dokumentów
następuje niezwłocznie po złożeniu wniosku o ich uwierzytelnienie, nie później jednak niż
w terminie 7 dni.”
Od tak rozumianej czynności dotyczącej uwierzytelniania należy odróżnić czynność
dokonywaną z urzędu związaną z ustawowym obowiązkiem organu prowadzącym ewidencję
gruntów i budynków, a związaną z opatrywanie wydawanych wypisów oraz wyrysów
z operatu ewidencyjnego klauzulami, o których mowa w § 52 ust. 7 i 8 rozporządzenia EGiB:
„7. Wypisy, o których mowa w ust. 2 i 4, oraz wyrysy z mapy ewidencyjnej
organ opatruje klauzulą o treści: "Dokument niniejszy jest przeznaczony
do dokonywania wpisu w księdze wieczystej".
8. Na wypisach i wyrysach wydawanych wykonawcom prac geodezyjnych
i kartograficznych na skutek zgłoszenia tych prac do właściwego organu zamiast
klauzuli, o której mowa w ust. 7, umieszcza się klauzulę o treści: "Dokument
niniejszy wydano wykonawcy prac geodezyjnych i kartograficznych. Oznaczenie
kancelaryjne zgłoszenia prac - ............................... "
9. W przypadku dokumentów w postaci nieelektronicznej, opatrzonych
klauzulami, o których mowa w ust. 7 i 8, podpis, o którym mowa w ust. 2 pkt 11,
ust. 4 pkt 11 oraz w ust. 6 pkt 11, umieszcza się bezpośrednio pod tymi
klauzulami.”
Powyższe klauzule zarezerwowane są wyłącznie dla wypisów z: rejestru gruntów, z rejestru
budynków, rejestru lokali, z kartoteki budynków, z kartoteki lokali oraz wyrysów z mapy
ewidencyjnej.
UWAGA.
Przy składaniu dokumentacji po 12 lipca 2014 r. będącej wynikiem zgłoszenia pracy w trybie
przepisów poprzednich, wykonawca jest zobowiązany zastosować tryb postępowania
wynikający z nowych uregulowań, a mianowicie:
− złożyć dokument pn. „ Zawiadomienie o wykonaniu zgłoszonych prac geodezyjnych”
wg wzoru określonego w załączniku nr 3 do rozporządzenia o zgłaszaniu
5
− w przypadku składania dokumentów do poświadczenia złożyć dokument pn.”Wniosek
o uwierzytelnieni dokumentów opracowanych przez wykonawcę prac geodezyjnych”
wg wzoru określonego w załączniku do rozporządzeniem o uwierzytelnianiu.
Wykonawca we wniosku o uwierzytelnienie powinien:
wymienić z nazwy każdy z dokumentów przedkładanych do uwierzytelnienia;
/przykładowy zapis: Mapa do celów projektowych (w przypadku, gdy dokument składa się
z więcej niż 1 arkusza/odcinka dodatkowo za nazwą podać np. 1(3), 2(3) i 3(3)/
wskazać dla każdego dokumentu ilość oryginałów i ilość kopii;
/przykładowy zapis: „1 oryginał i 3 kopie”/.
Jest to istotne ze względu na różne stawki jednostkowe za uwierzytelnienie dokumentu
będącego oryginałem i dokumentu będącego kopią. Zgodnie z TABELĄ NR 16 Załącznika
do ustawy PGiK, stawki te wynoszą odpowiednio 50 zł. i 5 zł.
Dla przykładu podanego powyżej należna oplata (NO) za uwierzytelnienie wyniesie:
NO = 50 zł + 3 x 5 zł. = 65 zł.
Tytułem wyjaśnienia – wykonawca w tym przypadku przedkłada jeden dokument
do uwierzytelnienia, składający się z 3 arkuszy/odcinków (nie należy utożsamiać
arkuszy/odcinków tego samego dokumentu, jako odrębnych dokumentów).
Aspekty formalno-techniczne naliczania należnej opłaty
Pobranie należnej opłaty w przypadku spraw wszczętych przed 12 lipca 2014 r.
wymaga, zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 12 ustawy zmieniającej, dokonania obliczenia jej
wysokości w dwóch wariantach: „wg dotychczasowych przepisów” i „wg nowych przepisów,
a następnie utrwalenia w Dokumencie Obliczenia Opłaty ostatecznej wysokości należnej
opłaty i sposobu jej obliczenia, zgodnym ze wzorem określonym w rozporządzeniu o Ud i o DOO.
Mając na uwadze, iż każda czynność w indywidualnej sprawie prowadzonej przed organami
administracji powinna być udokumentowana, a także, że w przypadku sporu dotyczącego
wysokości należnej opłaty wszczynane jest postępowanie administracyjne, wskazane byłoby
przyjęcie następującego trybu postępowania.
1. KROK PIERWSZY - Naliczyć opłatę „wg dotychczasowych przepisów”
i wydrukować sporządzony dokument (‘kosztorys’).
W dokumencie tym proponuje się zawrzeć adnotację o treści:
Należna opłata ustalona w trybie przepisów ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o zmianie
ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz o zmianie ustawy o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2014 r., poz. 897), wg zasady określonej
w art. 12 w łączności z art. 1 pkt 29, tj. obliczona w trybie przepisów rozporządzenia
Ministra Infrastruktury z dnia 19 lutego 2004 r. w sprawie wysokości opłat za
czynności geodezyjne i kartograficzne oraz udzielanie informacji, a także za
wykonywanie wyrysów i wypisów z operatu ewidencyjnego (Dz.U. Nr 37, poz. 333).
Ilość egz. wydruku dokumentu wg indywidualnych potrzeb, biorąc pod uwagę, że
jeden egz. powinien być zawsze dołączony do ostatecznego Dokumentu Obliczenia
Opłaty wydawanego odbiorcy.
6
2. KROK DRUGI - Naliczyć opłatę „wg nowych przepisów” i wydrukować
sporządzony dokument („kosztorys”) - ilość egz. wydruku dokumentu
wg indywidualnych potrzeb.
Dalsze postępowanie związane z naliczaniem opłaty uzależnione jest od wyników
porównania tak obliczonej należnej opłaty.
Jeżeli należna opłata obliczona „wg nowych przepisów” jest mniejsza, dokument o którym
mowa w pkt 2, będzie tym ostatecznym Dokument Obliczenia Opłaty wydawanym odbiorcy
(jako załącznik do dokumentu, o którym mowa w pkt 1).
Jeżeli należna opłata obliczona „wg nowych przepisów” jest większa należy wykonać
następny krok.
3. KROK TRZECI - sporządzić Dokument Obliczenia Opłaty (modyfikacja dokumentu
sporządzonego w kroku drugim).
Proponuje się go sporządzić w następujący sposób:
w „Polu nr 4” Dokumentu Obliczenia Opłaty:
•
•
•
•
w kolumnie 3 (Nazwa materiału/zasobu/nazwa usługi/nazwa czynności)
wpisać następującą ‘wartość’: Opracowanie (Dz.U.2004.37.333),
w kolumnie 4 (Jednostka rozliczeniowa) wpisać następującą wartość: Opłata,
w kolumnie 5 (Stawka podstawowa Sp) wpisać wartość: 1 zł.,
w kolumnie 6 (Liczba jednostek rozliczeniowych Ljr) wpisać wysokość opłaty
obliczonej „wg dotychczasowych przepisów”.
Zaproponowany sposób postępowania od strony proceduralnej jest przełożeniem zasady
określonej w art. 12 ustawy zmieniającej na poszczególne czynności, które należy kolejno
wykonać, aby móc ją zrealizować.
W praktyce realizacja tej zasady powinna być maksymalnie zautomatyzowana przez
mechanizmy programu/systemu wykorzystywanego w danej jednostce do realizacji tego
zadania.
Odnośnie LICENCJI
Zwraca się uwagę, że LICENCJA, zgodnie z dodanym art. 40c w ustawie PGiK, stanowi
uprawnienie podmiotu dotyczące możliwości wykorzystywania udostępnionych
„materiałow zasobu”.
Pojęcie „materiał zasobu” zostało zdefiniowane w rozporządzeniem
opzgik
:
§ 6. Materiały i zbiory danych, o których mowa w § 3-5, zwane dalej
materiałami zasobu, pozyskuje się do zasobu w wyniku: (…).
Poznań, 11 lipca 2014 r.
Lidia Danielska
Wojewódzki Inspektor Nadzoru
Geodezyjnego i Kartograficznego
7