Cykl koniunkturalny
Transkrypt
Cykl koniunkturalny
Cykl koniunkturalny Cykl koniunkturalny Cykl koniunkturalny – to okresowe zmiany poziomu aktywności gospodarczej. Wyróżniamy zwykle cztery fazy cyklu: kryzys, depresje, ożywienie, rozwit. Fazy cyklu Rodzaje wahań cyklicznych cykle Kitchina – trwające około 3,5 roku cykle Juglara – 810 lat cykle Kondratiewa – 5060 lat Teorie wahań cyklicznych Teorie neoklasyczne – czynniki zakłócające równowagę mają charakter egzogeniczny. Teoria plam na Słońcu, Teoria innowacji – J. Schumpeter Teoria cyklu politycznego Austriacka teoria cyklu koniunkturalnego Teoria keynesistowska – przyczyny cyklicznych wahań wynikają z „reguł gry” gospodarki rynkowej Teoria mnożnika – akceleratora Faza kryzysu. Podaż większa od popytu – nadprodukcja. Wzrost konkurencji i spadek cen. Wartość konsumpcji obniża się. Tempo spadku produkcji jest szybsze od tempa spadku popytu, więc zapasy maleją. Niskie ceny powodują konieczność wprowadzenia nowych metod produkcji, obniżających kosz wytwarzania. Oznacza to wzrost tempa ekonomicznego zużywania się aparatu produkcyjnego. Zmniejsza się różnica pomiędzy podażą i popytem oraz rodzi się popyt inwestycyjny Teoria mnożnika akceleratora Wzrost popytu inwestycyjnego zgodnie z zasadą mnożnika powoduje zwielokrotniony wzrost dochodu narodowego. Wzrost dochodu powoduję wzrost konsumpcji, co powoduje dalszy wzrost popytu inwestycyjnego. Inwestycje spowodowane zmianami dochodu narodowego nazywamy inwestycjami indukowanymi (pobudzonymi). Iit = a (Yt1 – Yt2) = a•ΔYt1 Teoria mnożnika akceleratora Połączenie zasady mnożnika i akceleratora stwarza możliwość wyjaśnienia kumulatywnych procesów powodujących wejście gospodarki w fazę ożywienia. Rośnie popyt inwestycyjny, rośnie dochód narodowy, rośnie popyt konsumpcyjny powodujący zwielokrotnienie popytu inwestycyjnego. Wymaga to wzrostu stopnia wykorzystania istniejącego potencjału produkcyjnego a w konsekwencji powoduje wzrost kosztów wytwarzania i zahamowanie tempa wzrostu stopy zysku. Przedsiębiorstwa zaczynają ograniczać popyt inwestycyjny. Pojawiają się ujemne efekty mnożnikowe. Teoria mnożnika akceleratora Osłabienie popytu zbiega się z efektem podażowym inwestycji. Efekt popytowy – mnożnik. Efekt podażowy – powiększenie mocy produkcyjnych. Między efektami występuje luka czasowa. Teoria mnożnika akceleratora Zbieżność w czasie wystąpienia efektu podażowego i osłabienia efektu popytowego, powoduje narastanie dysproporcji pomiędzy dynamiką przyrostu potencjału produkcyjnego (który rośnie) a wzrostem efektywnego popytu (który już spada). Następuje kryzys nadprodukcji.