albumina modyfikowana niedokrwieniem

Transkrypt

albumina modyfikowana niedokrwieniem
Nowiny Lekarskie 2006, 75, 2, 174–178
WALDEMAR MYSZKA, JOANNA DUDZIAK, LECH TORLIŃSKI
ALBUMINA MODYFIKOWANA NIEDOKRWIENIEM – NOWY MARKER BIOCHEMICZNY
NIEDOKRWIENIA MIĘŚNIA SERCOWEGO – PRZEGLĄD WYNIKÓW BADAŃ KLINICZNYCH
ISCHEMIA MODIFIED ALBUMIN – A NEW BIOCHEMICAL MARKER
OF MYOCARDIAL ISCHEMIA – CLINICAL STUDIES REVIEW
Katedra Chemii i Biochemii Klinicznej, Zakład Biochemii Klinicznej
Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Kierownik: prof. dr hab. med. Lech Torliński
Streszczenie
Stosowane obecnie markery biochemiczne z blisko 100% czułością i swoistością potwierdzają martwicę komórek mięśnia sercowego, nie pozwalają jednak na stwierdzenie niedokrwienia przebiegającego bez martwicy myocardium. Rolę wczesnego markera niedokrwienia mięśnia
sercowego może pełnić albumina modyfikowana niedokrwieniem (IMA). W dotychczasowych badaniach wykazano wysoką czułość testu dla
niedokrwienia mięśnia sercowego. Pewne zastrzeżenia budzić może swoistość IMA. Podwyższone wartości albuminy modyfikowanej niedokrwieniem stwierdzono u pacjentów z marskością wątroby, przewlekłą niewydolnością nerek, z chorobami nowotworowymi. Dokładne określenie znaczenia diagnostycznego IMA wymaga szeregu dalszych badań klinicznych. Na obecnym etapie wiedzy wydaje się ona być jednak bardzo
obiecującym parametrem w diagnostyce różnicowej bólów w klatce piersiowej.
SŁOWA KLUCZOWE: choroba niedokrwienna serca, ostry zespół wieńcowy, markery biochemiczne, albumina modyfikowana
niedokrwieniem, test wiązania kobaltu przez albuminę.
Summary
Routinely measured biochemical markers have almost 100% sensitivity and specificity for the determination of myocardial necrosis, but they are
unable to rule-in an episode of reversible ischemia without heart cells necrosis. The role of such a marker may by provided ischemia modified
albumin (IMA). Research results have revealed high sensitivity of IMA. Certain limitations concern test’s specificity for myocardial ischemia.
Increased level of ischemia modified albumin have been found in patients with cirrhosis of the liver, chronic kidney failure, neoplastic disorders.
The clinical significance of IMA needs further investigations. Nevertheless it seems to be a very promising parameter in the differential diagnosis
of chest pain patients.
KEY WORDS: coronary artery disease, acute coronary syndrome, biochemical markers, ischemia modified albumin, albumin-cobalt
binding test.
Wstęp
Niedokrwienie mięśnia sercowego wynika z braku dostatecznego przepływu krwi przez naczynia wieńcowe.
Utrzymujące się niedokrwienie może doprowadzić do martwicy komórek mięśnia sercowego określanej jako zawał
serca. Niedokrwienie i zawał mięśnia sercowego rozpoznawane są klinicznie na podstawie występujących u pacjenta objawów podmiotowych i przedmiotowych, zmian w
zapisie EKG, wyników badań laboratoryjnych oraz badań
obrazowych [1]. W przypadkach o nietypowym przebiegu,
bez specyficznych dla mięśnia sercowego zmian w zapisie
EKG, kluczowe znaczenie w diagnostyce ostrych zespołów
wieńcowych odgrywają markery biochemiczne martwicy
mięśnia sercowego, takie jak: mioglobina (Myo), izoenzym
MB kinazy kreatynowej (CK-MB) oraz sercowe izoformy
troponiny I (cTnI) i troponiny T (cTnT). Postępowaniem
rekomendowanym obecnie w diagnostyce ostrych epizodów wieńcowych jest seryjne oznaczanie troponin I i T [26]. Troponiny sercowe zastosowane w celu identyfikacji
zawału mięśnia sercowego stanowią jednak względnie
późny marker martwicy myocardium, w większości przypadków ich stężenie wzrasta po upływie 3–6 godzin od
wystąpienia bólu zawałowego [7, 8]. Należy przy tym
zaznaczyć, że dodatnie wyniki oznaczenia troponin sercowych uzyskiwane są tylko w przypadku zaistnienia martwicy komórek mięśnia sercowego. Markery te nie mogą być
więc wykorzystane w diagnostyce przejściowego, odwracalnego niedokrwienia mięśnia sercowego przebiegającego
bez martwicy myocardium. Zależność ta dotyczy wszystkich markerów wykorzystywanych obecnie w diagnostyce
biochemicznej zawału mięśnia sercowego. Wyniki przeprowadzonych dotychczas badań wskazują, że rolę wczesnego markera niedokrwienia mięśnia sercowego, przebiegającego bez martwicy komórek myocardium może pełnić
osoczowa albumina.
Albumina modyfikowana niedokrwieniem
Stężenie albuminy w surowicy zawiera się zwykle w
przedziale 35–50 g/l. Cząsteczka ludzkiej albuminy składa
się z 585 aminokwasów, syntetyzowana jest w wątrobie
a jej okres półtrwania wynosi ok. 19 dni. W prawidłowej
(niezmienionej) cząsteczce ludzkiej albuminy N-końcowy
fragment składa się z sekwencji aminokwasów N-Asp-AlaHis-Lys stanowiącej miejsce silnego wiązania jonów metali
Albumina modyfikowana niedokrwieniem – nowy marker biochemiczny niedokrwienia mięśnia sercowego – przegląd ...
przejściowych, takich jak: kobalt, miedź i nikiel [9–11].
Przypuszcza się, że niedokrwienie mięśnia sercowego powoduje zmiany konformacyjne cząsteczek albuminy powodujące zmniejszenie ich zdolności do wiązania kobaltu.
Czynnikami powodującymi zmiany konformacyjne cząsteczki albuminy są prawdopodobnie, związane z niedokrwieniem i następującą po nim reperfuzją, kwasica,
zmniejszona prężność tlenu oraz zaburzenia funkcjonowania pompy sodowej i wapniowej, a przede wszystkim nasilony stres oksydacyjny [12–15]. Cząsteczki albuminy, które
uległy modyfikacji konformacyjnej pod wpływem niedokrwienia mięśnia sercowego określono jako albumina modyfikowana niedokrwieniem (ang. ischemia modified albumin – IMA® – nazwa zastrzeżona dla Ischemia Technologies, Denver, Colorado, USA).
Test wiązania kobaltu przez albuminę
Dotychczas nie opracowano testu diagnostycznego
pozwalającego na bezpośrednią ocenę stężenia albuminy
modyfikowanej niedokrwieniem. W celu oceny stopnia
modyfikacji niedokrwiennej cząsteczek albuminy („stężenia” albuminy modyfikowanej niedokrwieniem) wykorzystuje się test wiązania kobaltu przez albuminę (ang.
albumin cobalt binding test – ACB). Podstawą testu jest
ocena reakcji barwnej znacznika (ditiotreitol – DTT)
z egzogennym kobaltem (dodanym w nadmiarze), który
nie uległ związaniu przez cząsteczki albuminy. Zależność między stężeniem albuminy modyfikowanej niedokrwieniem, a nasileniem reakcji barwnej jest wprost
proporcjonalna – im wyższe stężenie IMA tym mniejsza
ilość kobaltu zostaje związana i tym większe nasilenie
reakcji barwnej pozostałego kobaltu z ditiotreitolem [16,
17]. Natężenie reakcji barwnej oceniane jest spektrofotometrycznie, a wyniki testu wyrażane są w jednostkach
absorbancji (ABSU). Na rynku dostępny jest również
test komercyjny – IMA® ACB® Test (Ischemia Technologies). W teście ACB® wartości IMA, po standaryzacji,
wyrażane są w jednostkach albuminy modyfikowanej
niedokrwieniem na jednostkę objętości osocza lub surowicy (U/mL) [18–20].
Znaczenie diagnostyczne IMA – przegląd wyników badań klinicznych
Pierwsze badania kliniczne dotyczące kinetyki oraz
znaczenia diagnostycznego IMA przeprowadzono u pacjentów poddanych zabiegowi pierwotnej przezskórnej angioplastyki wieńcowej (PTCA) [21]. Inflację balonu w czasie
zabiegu wykorzystano jako model krótkotrwałego, odwracalnego niedokrwienia mięśnia sercowego oraz następującej po nim reperfuzji. Wykazano, iż zmiany stężenia IMA
zachodzą w ciągu kilku minut po indukowanym przez
PTCA niedokrwieniu mięśnia sercowego i powracają do
wartości wyjściowych w ciągu 6 godzin po zabiegu. Sugeruje to, że albumina modyfikowana niedokrwieniem stanowi najwcześniejszy marker niedokrwienia myocardium,
natomiast zmiany konformacyjne cząsteczek albuminy
stanowią prawdopodobnie reakcję odwracalną. Szybki
powrót stężenia do wartości wyjściowych po zaprzestaniu
175
niedokrwienia stwarza możliwość diagnostyki kolejnych,
następujących po sobie w krótkim czasie, epizodów niedokrwiennych.
W kolejnym badaniu oceniano wpływ czasu niedokrwienia i ilości inflacji na stężenie IMA w trakcie PTCA [22]. Stężenia IMA były znamiennie wyższe u pacjentów z większą ilością naczyń poddanych zabiegowi
oraz u tych, u których stosowano większe ciśnienie napełniania oraz z dłuższym czasem inflacji balonu. Uzyskane wyniki wskazują, że albumina modyfikowana
niedokrwieniem jest nie tylko markerem niedokrwienia,
ale również wykładnikiem nasilenia ischemii.
W jednym z pierwszych badań dotyczących znaczenia
IMA w diagnostyce ostrych epizodów wieńcowych, w grupie 208 pacjentów, którzy zgłosili się do izby przyjęć w
ciągu 3 godzin od wystąpienia bólu zamostkowego, oceniano wartość diagnostyczną albuminy modyfikowanej niedokrwieniem jako pojedynczego parametru oraz w połączeniu
z zapisem EKG i stężeniem sercowej izoformy troponiny T
[23]. Wyniki badań korelowano z rozpoznaniem klinicznym (ból niezwiązany z niedokrwieniem mięśnia sercowego, niestabilna dusznica bolesna, zawał mięśnia sercowego
z uniesieniem i bez uniesienia odcinka ST). W całej badanej
grupie czułość IMA dla rozpoznania bólu o etiologii wieńcowej (w chwili przyjęcia) wynosiła 82%, w porównaniu
z czułością równą 45% dla EKG i 20% dla cTnT. Albumina
modyfikowana niedokrwieniem w połączeniu z cTnT i EKG
wiązała się z czułością odpowiednio 90% i 92%. Kombinacja wszystkich trzech testów identyfikowała 95% pacjentów, którym przypisano ból o charakterze wieńcowym już
w momencie zgłoszenia się do izby przyjęć.
Podobne wyniki uzyskał Anwaruddin i wsp. w grupie 200 pacjentów diagnozowanych z podejrzeniem
ostrego zespołu wieńcowego [24]. Wartości oznaczenia
albuminy modyfikowanej niedokrwieniem korelowano
z wynikami oznaczeń „klasycznych” markerów biochemicznych martwicy myocardium, tj. cTnI, akt. CK-MB
i Myo. Albumina modyfikowana niedokrwieniem charakteryzowała się 83% czułością, 30% swoistością oraz
92% predykcyjną wartością ujemną dla niedokrwienia
mięśnia sercowego w chwili zgłoszenia się pacjenta do
szpitalnej izby przyjęć. W tej samej grupie pacjentów
połączenie trzech wyżej wymienionych markerów w chwili
przyjęcia charakteryzowało się 57% czułością dla niedokrwienia myocardium. Połączenie IMA z cTnI, CK-MB
i Myo spowodowało wzrost czułości do 97%, przy wartości predykcyjnej ujemnej równej 92%.
W badaniu Roya i wsp. oceniano stężenie IMA (i cTnT)
w grupie pacjentów z bólami o charakterze dławicowym
oraz z prawidłowym lub niediagnostycznym zapisem
EKG [25]. Próbki krwi pobierano w ciągu trzech godzin
od wystąpienia ostatniego epizodu bólowego. W oparciu
o wyniki badania przedmiotowego, wywiad chorobowy
oraz wyniki oznaczenia cTnT, pacjentów kwalifikowano
do grupy z ostrym zespołem wieńcowym lub do grupy z
bólami o charakterze pozasercowym. Przy, określonej na
podstawie analizy krzywej ROC, wartości stężenia IMA
stanowiącej punkt odcięcia dla rozpoznawania ostrego
Waldemar Myszka i inni
176
niedokrwienia mięśnia sercowego, czułość i swoistość
IMA wynosiły 75%, natomiast przy przyjęciu punktu
odcięcia zalecanego przez producenta testu czułość
wzrosła do 90,6% kosztem swoistości malejącej do 49,3%.
W połączeniu z cTnT czułość wynosiła 92,2%. Analiza
wieloczynnikowa wykazała, że wartości IMA, wiek i przebyty zawał mięśnia sercowego stanowią niezależne czynniki predykcyjne występowania ostrego zespołu wieńcowego.
W kolejnym badaniu [17] w grupie 167 pacjentów
wyniki testu wiązania kobaltu przez albuminę (metodologia niezależna od Ischemia Technologies) korelowano
z końcową diagnozą u 75 pacjentów, u których potwierdzono niedokrwienie mięśnia sercowego i u 92 pacjentów, u których wykluczono niedokrwienie myocardium.
Rozpoznanie niedokrwienia mięśnia sercowego (z zawałem lub bez zawału serca) oparte było na objawach klinicznych, zapisie EKG oraz markerach biochemicznych,
takich jak CK-MB i cTnI. Przy, określonym na podstawie analizy krzywej ROC, punkcie odcięcia dla niedokrwienia mięśnia sercowego wynoszącym 0,5 ABSU,
czułość i swoistości wynosiły odpowiednio 88 i 94%,
natomiast predykcyjna wartość dodatnia i ujemna 92
i 91%. Test ACB nie pozwalał jednak na różnicowanie
między pacjentami z niedokrwieniem mięśnia sercowego
przebiegającym z zawałem oraz bez martwicy myocardium [17]. Wartości czułości i swoistości albuminy modyfikowanej niedokrwieniem dla niedokrwienia mięśnia
sercowego uzyskane w przedstawionych badaniach klinicznych podsumowuje tabela.
Dotychczas sugerowano, że uniesienie odcinka ST po
kardiowersji może być wykładnikiem zmian repolaryzacyjnych niezwiązanych z niedokrwieniem mięśnia sercowego. Obserwowany po kardiowersji wzrost stężenia
IMA sugeruje jednak, iż przyczyną zmian elektrokardiograficznych u tych pacjentów może być przejściowe
niedokrwienie mięśnia sercowego [26].
U pacjentów poddanych zabiegowi ablacji prądem
o częstotliwości radiowej, w stosunku do wartości sprzed
zabiegu, wykazano istotny wzrost stężenia IMA oraz
markerów martwicy myocardium – cTnT i CK [27].
Sugeruje to, że do wzrostu stężenia albuminy modyfikowanej niedokrwieniem doszło w konsekwencji uszkodzenia termicznego komórek myocardium, przebiegającego bez niedokrwienia mięśnia sercowego. Ablacja
powoduje gwałtowną, ogniskową martwicę myocardium
różniącą się od stopniowego rozwoju martwicy w przebiegu uszkodzenia niedokrwiennego. Za wzrost stężenia
IMA po zabiegu ablacji odpowiada najprawdopodobniej
nasilony wskutek uszkodzenia termicznego stres oksydacyjny, powodujący zmiany konformacyjne cząsteczek
albuminy. Wyniki tego badania wskazują, że IMA może
być nie tylko wykładnikiem niedokrwienia, ale również
martwicy myocardium (niezależnie od etiologii).
Podsumowanie
Wyniki przeprowadzonych badań wskazują na możliwość wykorzystania albuminy modyfikowanej niedokrwieniem jako markera biochemicznego niedokrwienia mięśnia
sercowego. Wykazana wysoka czułość w różnicowaniu
Tab. 1. Czułość i swoistość oraz wartość predykcyjna ujemna i dodatnia testu wiązania kobaltu przez albuminę (jako pojedynczego parametru) uzyskane w cytowanych badaniach klinicznych
Czułość
(%)
Swoistość
(%)
Wartość
predykcyjna
ujemna (%)
Wartość
predykcyjna
dodatnia (%)
Sinha MK, Roy D, Gaze DC i wsp. [23]1
82
46
59
72
Anwaruddin S, Januzzi JL, Baggish AC i wsp. [24]1
83
30
92
–
Roy D, Quiles J, Aldama G i wsp. [25]1
75
74,6
75,8
–
Bhagavan NV, Lai EM, Rios PA i wsp. [17]2
88
94
91
92
Autor badania,
[pozycja piśmiennictwa]
1
2
Wyniki testu ACB w U/ml
Wyniki testu ACB w ABSU
Opracowanie własne na podstawie wymienionych pozycji piśmiennictwa.
Stężenie albuminy modyfikowanej niedokrwieniem
oceniano również w stanach innych niż podejrzenie
ostrego epizodu wieńcowego – u pacjentów poddanych
zabiegowi kardiowersji elektrycznej lub ablacji prądem
o częstotliwości radiowej. Wykazano, że wartości IMA
wzrastają po kardiowersji i są wyższe u pacjentów, u
których po zabiegu obserwowano zmiany ST-T, w stosunku do tych, u których takie zmiany nie występowały.
dolegliwości o charakterze wieńcowym i pozasercowym,
czyni z IMA badanie o potencjalnie dużej użyteczności w
warunkach szpitalnej izby przyjęć. Obserwowana kinetyka
zmian stężenia albuminy modyfikowanej niedokrwieniem
stwarza możliwość znacznego skrócenia czasu niezbędnego
do podjęcia odpowiednich decyzji diagnostycznych i terapeutycznych. Pewne wątpliwości budzić może swoistość
testu dla niedokrwienia mięśnia sercowego. Wziąwszy pod
Albumina modyfikowana niedokrwieniem – nowy marker biochemiczny niedokrwienia mięśnia sercowego – przegląd ...
uwagę czynniki wpływające na modyfikację przestrzenną
cząsteczek albuminy (związane z niedokrwieniem zaburzenia funkcjonowania błonowych wymienników jonowych,
stres oksydacyjny) można przypuszczać, że wzrost stężenia
IMA mógłby, przynajmniej teoretycznie, być obserwowany
w przypadku niedokrwienia w obrębie jakiegokolwiek
łożyska naczyniowego, lub mógłby być przypisany procesom oksydacyjnym związanym z uszkodzeniem innych
tkanek. Dane dotyczące stężenia IMA w sytuacjach innych
niż niedokrwienie mięśnia sercowego są ograniczone. Według niepublikowanych danych zamieszczonych na stronie
internetowej producenta testu ACB®, stężenie albuminy
modyfikowanej niedokrwieniem nie wzrasta istotnie w przypadku występowania hipoksji, chorób autoimmunologicznych, łagodnych chorób przewodu pokarmowego, po urazach ortopedycznych oraz w innych niż niedokrwienna
chorobach mięśnia sercowego [19]. Trudności z interpretacją wyników testu mogą wystąpić u pacjentów z marskością wątroby, ciężkimi infekcjami, w zaawansowanych
stadiach chorób nowotworowych, po udarze niedokrwiennym mózgu oraz w schyłkowej niewydolności nerek. W pojedynczych przypadkach powyższych schorzeń obserwowano podwyższone wartości IMA [28]. Wyjaśnienia wymaga wiele kwestii dotyczących parametrów analitycznych
testu, określenie rozkładu wartości prawidłowych w zależności od wieku i grupy etnicznej, określenie optymalnych
wartości odcięcia dla ostrych zespołów wieńcowych. Podkreśla się również konieczność oceny IMA, u pacjentów
z cukrzycą, niewydolnością krążenia, nadciśnieniem tętniczym oraz współwystępującym niedokrwieniem mięśnia
sercowego i bez niedokrwienia [29].
Niezależnie od tych ograniczeń, test wiązania kobaltu przez albuminę, należy uznać za metodę niezwykle
obiecującą. Może ona stanowić pierwszy wskaźnik
wczesnego, również niezakończonego martwicą, niedokrwienia mięśnia sercowego, szczególnie przydatny w diagnostyce różnicowej bólów w klatce piersiowej w warunkach szpitalnej izby przyjęć.
Piśmiennictwo
1. Zalenski R.J., McCarren M., Roberts R. i wsp.: An evaluation of a chest pain diagnostic protocol to exclude acute cardiac ischemia in the emergency department. Arch. Intern.
Med., 1997, 157, 1085–91.
2. The Joint European Society of Cardiology/American College of Cardiology Committee. Myocardial Infarction redefined – a consensus document of the Joint European Society
of Cardiology/American College of Cardiology Committee
for the Redefinition of Myocardial Infarction. J. Am. Coll.
Cardiol., 2000, 36, 959–69.
3. Jaffe A.S., Ravkilde J., Roberts R. i wsp.: It’s time to a
change to a troponin standard. Circulation, 2000, 102, 1216–
20.
4. Alpert J.S., Thygesen K., Antman E. i wsp.: Myocardial infarction redefined – a consensus document of the joint European Society of Cardiology/American College of Cardiology
Committee for the redefinition of myocardial infarction. Eur.
Heart J., 2000, 21, 1502–13.
177
5. Wu A.H.B., Apple F.S., Gibler W.B. i wsp.: National Academy of Clinical Biochemistry standards of laboratory practice: recommendations for the use of cardiac markers in coronary artery diseases. Clin. Chem., 1999, 45, 1104–21.
6. Braunwald E., Antman E.M, Beasley W. i wsp.: ACC/AHA
guidelines for the management of patients with unstable angina and non-ST segment elevation myocardial infarction.
Circulation, 2000, 102, 1193–209.
7. Kontos M.C., Jesse R.L.: Evaluation of the emergency department chest pain patient. Am. J. Cardiol., 2000, 85, 32B9B.
8. Peacock W.F., Emerman C.L., McErlean E.S. i wsp.: Prediction of short- and long-term outcomes by troponin T levels in low-risk patients evaluated for acute coronary syndromes. Ann. Emerg. Med., 2000, 35, 213–20.
9. Sadler P.J., Tucker A., Viles J.H.: Involvement of a lisyne
residue in the N-terminus Ni2+ and Cu2+ binding site of serum albumins. Comparison with Co2+, Cd2+, Al3+. Eur.
J. Biochem., 1994, 220, 193–200.
10. Lakusta H., Sarkar B.: Equilibrium studies of zinc (II) and
cobalt (II) binding to tripeptide analogues of the amino terminus of human serum albumin. J. Inorg. Biochem., 1979,
11, 303–315.
11. Masuoka J., Hegenauer J., Van Dyke B.R., Saltman P.: Intrinsic stoichiometric equilibrium constants for the binding
of zinc (II) and cupper (II) to the high affinity site of serum
albumin. J. Biol. Chem., 1993, 268, 21533–21537.
12. Bar-Or D., Curtis G., Rao N., Bampos N., Lau E.: Characterisation of the Co2+ and Ni2+ binding amino-acid residues
of the N-terminus of human albumin. Eur. J. Biochem.,
2001, 268, 42–47.
13. McCord J.M.: Oxygen-derived free radicals in postischemic
tissue injury. N. Eng. J. Med., 1985, 312, 159–63.
14. Berensthein E., Mayer B., Goldberg C. i wsp.: Patterns of
mobilization of copper and iron following myocardial
ischemia: possible predictive criteria for tissue injury. J. Mol.
Cell. Cardiol., 1997, 29, 3025–4.
15. Cobbe S.M., Poole-Wilson P.A.: The time of onset and severity of acidosis in myocardial ischemia. J. Mol. Cell. Cardiol., 1980, 12, 745–60.
16. Bar-Or D., Lau E, Winkler JV.: A novel assay for cobalt –
albumin binding and its potential as a marker for myocardial
ischemia: a preliminary report. J. Emerg. Med., 2000, 19,
311–5.
17. Bhagavan N.V., Lai E.M., Rios P.A. i wsp.: Evaluation of
human serum albumin cobalt binding assay for the assessment of myocardial ischemia and myocardial infarction.
Clin. Chem., 2003, 49, 581–585.
18. Christenson R.H., Duh S.H., Sanhai W.R. i wsp.: Characteristics of an albumin cobalt binding test for assessment of
acute coronary syndrome patients: a multicenter study. Clin.
Chem., 2001, 47, 464–470.
19. Informacje dostępne na stronie internetowej http://www.
ischemia.com.
20. Fagan G.J., Wayment H., Morris D.L. i wsp.: The albumin
cobalt binding test: analytical performance of a new automated chemistry assay for the detection of ischemia modified albumin (IMA). J. Clinica. Ligan. Assay, 2002, 25,
178–187
21. Garrido I.P., Roy D., Calvino R. i wsp.: Comparison of
ischemia-modified albumin levels in patient undergoing percutaneous coronary intervention for unstable angina pectoris
with versus without coronary collaterals. Am. J. Cardiol.,
2004, 93, 88–90.
178
Waldemar Myszka i inni
22. Quiles J., Roy D., Gaze D., Garrido I. i wsp.: Ischemia modified albumin (IMA) levels following elective angioplasty
are related to duration of balloon induced myocardial ischemia. Am. J. Cardiol., 2003, 92, 322–324.
23. Sinha M.K., Roy D., Gaze D.C. i wsp.: Role of ‘Ischemia
Modified Albumin’, a new biochemical marker of myocardial ischemia In the early diagnosis of acute coronary syndromes. Emerg. Med. J., 2004, 21, 29–34.
24. Anwaruddin S., Januzzi J.L., Baggish A.C. i wsp.: Ischemia
modified albumin improves the usefulness of cardiac biomarkers for the diagnosis of myocardial ischemia in the
emergency department settings. Am. J. Clin. Pathol., 2005,
123, 140–5.
25. Roy D., Quiles J., Aldama G. i wsp.: Ischemia modified albumin for the assessment of patients presenting to the emer-
26.
27.
28.
29.
gency department with acute chest pain but normal or nondiagnostic 12-lead electrocardiograms and negative cardiac
troponin T. Int. J. Cardiol., 2004, 97, 297–301.
Roy D., Quiles J., Sinha M. i wsp.: Effect of direct-current
cardioversion on ischemia-modified albumin levels in patients with atrial fibrillation. Am. J. Cardiol., 2004, 93, 366–
368.
Roy D., Quiles J., Sinha M. i wsp.: Effect of radiofrequency
catheter ablation on the biochemical marker ischemia modified albumin. Am. J. Cardiol., 2004, 94, 234–236.
Wu A.H.B.: The ischemia-modified albumin biomarker for
myocardial ischemia. MLO Med. Lab. Obs., 2003, 6, 36–40.
Apple F.S., Wu A.H.B., Mair. J i wsp.: Future biomarkers
for detection of ischemia and risk stratification in acute coronary syndrome. Clin. Chem., 2005, 51, 810–824.