Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi w mieście

Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi w mieście Rydułtowy za rok 2013
1. Wprowadzenie
1.1. Podstawa prawna.
Podstawę prawną analizy stanu gospodarki odpadami komunalnymi stanowi art. 3 ust.2 pkt 10
ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U.
z 2013 r. poz. 1399 z późn.zm.), zgodnie z którym gminy dokonują corocznej analizy stanu
gospodarki odpadami komunalnymi, w celu weryfikacji możliwości technicznych i organizacyjnych
gminy w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi.
1.2. Zagadnienia ogólne.
W okresie od 1 stycznia 2013 r. do 30 czerwca 2013 r. odbiór odpadów komunalnych
z terenu nieruchomości odbywał się na podstawie umów zawartych przez właścicieli nieruchomości
z przedsiębiorcami posiadającymi wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania
odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.
Na dzień 30 czerwca 2013 r. uprawnionych do prowadzenia działalności na terenie miasta
w zakresie odbierania odpadów komunalnych było 16 przedsiębiorców.
Od dnia 1 lipca 2013 r. Miasto Rydułtowy przejęło obowiązki związane z odbiorem
i zagospodarowaniem odpadów komunalnych od wszystkich właścicieli nieruchomości. Uchwałą
nr 29.124.2012 z dnia 22 listopada 2012 r. Rada Miasta Rydułtowy postanowiła o odbieraniu
odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy,
a powstają odpady komunalne. Odbiorem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych zajmuje
się jeden przedsiębiorca, wybrany w drodze przetargu nieograniczonego - „Naprzód” Sp. z o.o.
z siedzibą w Rydułtowach.
Do Biura ds. gospodarowania odpadami komunalnymi wpłynęło 4094 deklaracji
o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w tym od właścicieli
nieruchomości niezamieszkałych oraz nieruchomości częściowo zamieszkałych, którzy przedłożyli
560 deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (stan wg deklaracji
z terminem do
31 grudnia 2013 r.). Z przedłożonych deklaracji o wysokości opłaty za
gospodarowanie odpadami komunalnymi wynika, iż obowiązkiem opłatowym objęto 19 852
mieszkańców. Najwięcej właścicieli deklaruje, iż na wskazanej nieruchomości zamieszkują 4 osoby,
co stanowi 2852 mieszkańców. Na podobnym poziomie kształtuje się liczba złożonych deklaracji
z 3 i 5 osobami zamieszkującymi t.j. odpowiednio 2103 oraz 2450 mieszkańców.
1
Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi w mieście Rydułtowy za rok 2013
2. Porównanie ilości odpadów odebranych z terenu miasta w I i II półroczu 2013 r. oraz
w latach ubiegłych
2.1. Selektywna zbiórka odpadów
Ponad 96% właścicieli nieruchomości zamieszkałych zadeklarowało chęć prowadzenia selektywnej
zbiórki. Pomimo, iż znaczna część mieszkańców segreguje odpady od lat, to wprowadzenie nowego
systemu spowodowało wzrost ilości odpadów selektywnie zbieranych, odbieranych bezpośrednio
z terenu nieruchomości. Z zestawienia odebranych odpadów w roku 2013 wynika wzrost ilości
tworzyw sztucznych do ponad 215 Mg, szkła do ok. 150 Mg, papieru ok. 80 Mg rocznie.
Wykres nr 1 – Ilość selektywnie odebranych z terenu miasta odpadów komunalnych
Natomiast w II półroczu 2013 r. zebrano ponad 178 Mg tworzyw sztucznych oraz 96 Mg szkła. Dla
porównania w I półroczu tego roku odebrano odpowiednio o 130 Mg mniej tworzyw sztucznych
oraz o 42 Mg mniej szkła. Zanotowano jedynie spadek ilości zebranego papieru do 14 Mg.
2
Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi w mieście Rydułtowy za rok 2013
Wykres nr 2 – Ilość selektywnie odebranych z terenu miasta odpadów komunalnych – I i II półrocze 2013 r.
Tendencja wzrostowa ilości odpadów selektywnie odbieranych jest widoczna zwłaszcza
w III kwartale 2013 r., gdzie obserwuje się ponad 4-krotny wzrost ilości tworzyw sztucznych
oraz 19% wzrost ilości szkła w odniesieniu do analogicznego okresu w latach poprzednich. Spośród
odpadów zbieranych u źródła najbardziej zwiększyła się ilość odpadów zielonych. W 2012 r.
zebrano ok. 24 Mg odpadów zielonych, natomiast w okresie funkcjonowania nowego systemu
(lipiec 2013 – grudzień 2013) odebrano już ponad 128 Mg tych odpadów. Taka ilość odebranych
odpadów zielonych spowodowana jest możliwością ich odbioru podczas okresowych zbiórek oraz
wprowadzeniem bezpłatnego brązowego worka do ich segregacji.
Stosownie do zapisów regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie miasta,
odpady takie jak odpady wielkogabarytowe, odpady budowlane i rozbiórkowe, odpady zielone,
zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny odbierane są od mieszkańców w ramach okresowych
zbiórek. W okresie od lipca do grudnia 2013 r. przeprowadzono: zbiórkę mebli i innych odpadów
wielkogabarytowych oraz zużytych opon w ilości 137,74 Mg (łącznie ze zbiórkami z osiedli
mieszkaniowych),
zużytego
sprzętu
elektrycznego
i
elektronicznego,
zużytych
baterii
i akumulatorów w ilości 5,22 Mg, odpadów budowlanych i rozbiórkowych w ilości 104,44 Mg.
3
Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi w mieście Rydułtowy za rok 2013
Dodatkowo z punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych znajdującego się na terenie
Zakładu Gospodarki Komunalnej odebrano w tym okresie: 1,3 Mg zużytego sprzętu elektrycznego
i elektronicznego, ok. 0,2 Mg urządzeń zawierających freony. Zbiórka przeterminowanych leków
prowadzona jest również przez apteki, w których odebrano około 140 kg tych odpadów.
W wyniku wprowadzenia nowego systemu oraz aktywności mieszkańców w zakresie
selektywnego zbierania odpadów komunalnych Miasto osiągnęło wymagany poziom odzysku
założony za rok 2013.
•
osiągnięty poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia następujących frakcji
odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła wyniósł 20,8 %,
•
poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami
innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych – 100%.
Wymagany
(%)
Osiągnięty za 2013 r.
(%)
12
20,8
poziom recyklingu i przygotowania do ponownego
użycia
następujących
frakcji
odpadów
komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych
i szkła
poziom recyklingu, przygotowania do ponownego
użycia i odzysku innymi metodami innych niż
niebezpieczne
odpadów
budowlanych
36
i
100
rozbiórkowych
Tabela nr 1 – Poziomy odzysku wybranych frakcji odpadów komunalnych
Zgodnie z opracowaniem „Analiza wyliczenia kosztów odbioru i zagospodarowania odpadów
komunalnych dla miasta Rydułtowy” firmy „Albeko”sporządzonym w 2012 r. ilość składowanych
odpadów ulegających biodegradacji prognozowana dla Miasta Rydułtowy w 2013 r. nie powinna
przekroczyć 1 861 Mg. W 2013 r. żadne odebrane od mieszkańców odpady ulegające biodegradacji
nie zostały przekazane do składowania.
4
Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi w mieście Rydułtowy za rok 2013
2.2. Zmieszane odpady komunalne
W porównaniu do okresu nieobjętego systemem wzrosła ilość niesegregowanych
(zmieszanych) odpadów komunalnych. W ubiegłym roku odebrano z terenu miasta ponad 4557 Mg.
W 2012 r. ilość ta kształtowała się na poziomie 3759 Mg, jednak w latach 2011 i 2010 masa
niesegregowanych odpadów wynosiła odpowiednio: ok. 5278 Mg oraz ok. 6043 Mg.
Wykres nr 3 – Ilość zmieszanych odpadów komunalnych w latach 2010-2013
Wg prognozy określonej w Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami dla Województwa
Śląskiego ilość odpadów komunalnych przewidzianych do wytworzenia w 2013 r. miesięcznie
powinna wynosić średnio ok. 597 Mg. Znaczny wzrost ilości zmieszanych odpadów komunalnych
pozwala przypuszczać, iż dotychczas znaczny strumień tych odpadów, przede wszystkim ze
względów ekonomicznych trafiał w miejsca nieprzeznaczone do ich składowania t.j. na dzikie
wysypiska śmieci, do lasów, koszy ulicznych, kontenerów osiedlowych czy nawet palenisk
domowych. Wydaje się, iż obecnie z uwagi na to, iż z nieruchomości odbierana jest każda ilość
zebranych odpadów komunalnych („nie ma limitów ilościowych”) mieszkańcy przekazują je do
pojemników ustawionych na swoich nieruchomościach. Nie bez znaczenia jest również fakt, iż w
nowym systemie zwiększyła się częstotliwość odbioru zmieszanych odpadów komunalnych
(obowiązujący od 2006 r. regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie miasta dopuszczał
5
Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi w mieście Rydułtowy za rok 2013
możliwość pozbywania się niesegregowanych odpadów komunalnych z zabudowy jednorodzinnej
1 raz na 2 miesiące).
Wszystkie zmieszane odpady komunalne zebrane z terenu miasta są przekazywane zgodnie
z przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i wojewódzkim planem
gospodarki odpadami do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych należącej
do PPHU „Komart” w Knurowie, a odpady zielone do regionalnej kompostowni w Żorach.
Wg Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego 2014 (załącznik nr 5 – Ilość
wytwarzanych odpadów komunalnych wraz z prognozą, prognoza wytwarzania odpadów
biodegradowalnych) ilość przewidzianych do wytworzenia odpadów komunalnych w mieście
Rydułtowy w roku 2013 oszacowano na ponad 7998,99 Mg.
Z danych pozyskanych od
przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych
wynika, iż w ww. roku odebrano ponad 7 000 Mg odpadów komunalnych.
6
Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi w mieście Rydułtowy za rok 2013
3. Koszty obsługi systemu w 2013 r.
Podstawę ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach stanowi założenie, iż koszty
odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych, koszty utworzenia i utrzymania punktu
selektywnego zbierania tych odpadów, a także koszty obsługi administracyjnej systemu pokrywa się
z pobranych opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Koszty obsługi systemu w 2013 r.
1. Usługa odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych: 905 805,06 zł
2. Zakup kontenerów na potrzeby PSZOK-u : 29 766,00 zł
3. Koszty związane z funkcjonowaniem PSZOK-u na terenie gminy: 5 635,80 zł
4. Koszty administracyjne: 141 067,42 zł
w tym:
- wynagrodzenia pracowników: 109 633,79 zł,
- koszty bieżące obsługi systemu: 31 433,63 zł.
13,0%
0,5%
2,8%
83,7%
7
Usługa odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych:
Zakup kontenerów na
potrzeby PSZOK-u
Koszty związane z
funkcjnowaniem
PSZOK-u
Koszty administracyjne
Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi w mieście Rydułtowy za rok 2013
4. Wnioski i wskazanie przyszłych kierunków działań.
Z przedstawionej powyżej analizy wynika, iż znaczne zmiany w zakresie gospodarowania
odpadami komunalnymi nastąpiły po 1 lipca 2013 r. t.j. po przejęciu przez miasto obowiązków
w zakresie odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych. Większość właścicieli
nieruchomości zamieszkałych przedłożyła deklaracje o wysokości opłaty za gospodarowanie
odpadami komunalnymi. Jedynie w odniesieniu do właścicieli 4 takich nieruchomości prowadzone
jest postępowanie w przedmiocie wydania decyzji określającej wysokość opłaty za gospodarowanie
odpadami komunalnymi.
Wzrosła ilość odpadów zbieranych z terenu miasta, w tym również odpadów selektywnych
odbieranych od właścicieli nieruchomości „u źródła” t.j. bezpośrednio z terenu posesji.
W ramach systemu Miasto zapewniło również mieszkańcom możliwość odbioru odpadów
budowlanych i rozbiórkowych, odpadów wielkogabarytowych, odpadów zielonych podczas
okresowych zbiórek, co niewątpliwie przyczyniło się do ograniczenia procederu pozbywania się
tych odpadów w sposób niezgodny z prawem.
W celu stworzenia mieszkańcom najbardziej optymalnych i dogodnych warunków do
prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów podjęto decyzję o rozpoczęciu prac nad utworzeniem
punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych. PSZOK stanowił będzie miejsce, gdzie
mieszkańcy w ramach uiszczonej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi będą
przekazywać wybrane następujące frakcje odpadów komunalnych:
• papier,
• metal,
• tworzywa sztuczne,
• szkło,
• opakowania wielomateriałowe,
• zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny pochodzący z gospodarstw domowych,
• przeterminowane leki i chemikalia powstające w gospodarstwach domowych,
• zużyte baterie i akumulatory,
• meble i inne odpady wielkogabarytowe,
• odpady budowlane i rozbiórkowe,
• zużyte opony,
• odpady zielone,
• odpady zawierające rtęć.
Istotnym elementem, jaki wzięto pod uwagę przy tworzeniu PSZOK-u był wybór optymalnej
8
Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi w mieście Rydułtowy za rok 2013
lokalizacji terenu. Uznano, iż punkt powinien być realizowany na terenie będącym własnością
gminy, w takiej odległości od skupisk ludności, aby nie powodować problemów z samodzielnym
dostarczaniem odpadów, jednak nie w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowań. Za najbardziej
dogodną lokalizację przyjęto teren w północno-zachodniej części Rydułtów, przy ul. Jesionowej.
Inwestycję planuje się rozpocząć w 2014 r.
Rysunek nr 1 – Lokalizacja planowanego PSZOK-u
9