Sabotaż na feaźdp Mn. - Śląska Biblioteka Cyfrowa
Transkrypt
Sabotaż na feaźdp Mn. - Śląska Biblioteka Cyfrowa
pojedynczego numeru 250,000 mk. polskich* Nr. 124. P ią tek , 30-go maja 1924 rok u . CBNA PRENUMERATY na poczcie i u agentów 5.000.000 mkp. mies. Kaidy czytelnik powinien abonament z góry płacić. Rok 4. S r"* (Wychodzi codziennie i wyjątkiem niedziel i świąt). j N ie dam y ziem i, sk ąd n asz r6dl ^ Adres Redakcji i Administracji: K a to w ice, u lic a W a r sz a w sk a 5 8 . TELEFON: Katowice Nr. 1330. Konto czekowe 301 546. Reklamy: 0,18 zł. za w. mm. Ogłoszenia: 0,06 „ za w. mm. Za nieścisłość podanych ogłoszeń telefo nicznie nie bierzemy odpowiedzialności. Reja władz na im z hezribotnych. jest również i to, że także w dziedzinie go zaproponowała oparcie stosunków litew* spodarczej nie osiągnięto żadnego porozu sko łotewskich na podstawie estońsko-ło-i mienia. J a k się zdaje, pomiędzy Litwą tewskiego u k ład u gospodarczego. D la ZAMÓWIENIA NA MATER JAŁY KOLEJOWE. — ROZBUDOWA LINIJ. — i Łotwą, nie można było w tym kierunku czego Litw a projektu tego nie przyjęła, SUBW ENCJE NA AKCJĘ BUDOW LANĄ I ROBOTY DROGOWE. — PO dojść do porozum ienia pomimo, że oba trudno na razie powiedzieć. Szczególnie ŻYCZKI DLA GMIN. państwa ze względu na swoje położenie ubolewania godnem jest, kończy dziennik, K a t o w i c e , 29. 5. (Pat.) Dnia 28. w tym roku ukorfezonemi Hnji kolejo geograficzne oraz ożywione stosunki han że konferencja kowieńska nie doprowadził dlowe są skazane na daleko idące ujedno ła do ujednostajnienia gospodarczego ży bm. odbyła sśą w Urzędzie Wojewódzkim, wych. stajnienie swoich stosunków gospodar cia trzech państw bałtyckich, bo zmiany pod przewodnictwem p. Wojewody Bil W związku z uchwalonem prowizorjum czych. Interesującem jest, stwierdza da w dziedzinie paszportowej są zbyt małym skiego, konferencja w sprawie przetrzyma budżetowem Województwa Śląskiego, ce nia obecnego kryzysu gospodarczego I za lem zapobieżenia bezrobociu, zostaną po lej „Revaler Bote*, że delegacja łotewska sukcesem. pobieżenia szerzącemu się bezrobociu. — wiatom wypłacone bardzo wydatne sub —ooOoo— Konferencja postanowiła, by Wojewoda wencje na podjęcie robót drogowych i na Śląskj odn'ósł się do Rządu Centralnego uruchomienie akcji budowlanej. Nieza o przyspieszenie oddania zamówień na ma leżnie od tego czynione są starania, by terjaly kolejowe dla tutejszych hut oraz o gminy mogły otrzymać pożyczki inwesty. B y t o m , 28. 5. (Pat.) W sprawie rzeczenie polubowne, obowiązujące za przyspieszenie rozbudowy mających być cyjne celem zatrudn. miejsc, bezrobotnych. położenia strajkowego na Śląsku Opol równo dla kopalń węgla, jak i dla hut że skim donoszą, że liczba chętnych do pracy laznych. Związek pracodawców śląskie 1 -0 0 0 0 0 -w poszczególnych kopalniach nieco się. go przemysłu górniczego na zaproszenia zwiększyła. W walcowni huty „Hermi- to odpowiedział odmownie. Odmowę swo na“ podjęto pracę. Daje się zauważyć ter ją motywuje związek pracodawców tern, ror radykalnych żywiołów, szczególnie w że orzeczenia arbitrażowe z dnia 24. MÓWI SIĘ JUŻ O KONIECZNOŚCI JEGO ROZWIĄZANIA. SKANDAL Miechowicach. W nocy strzelano do u- kwietnia dla górnictwa i z dnia 30. kwiet KOMUNISTYCZNY. rzędnika policji. Ponieważ dla Zagłębia nia dla hutnictw a uznane zostały przez B e r l i n , 28. 5. (Pat.) Otwarcie no nacjonalisty. Socjalni demokraci wyra R uhry wydany został nowy wyrok pojed m inisterstwo pracy Rzeszy Niemieckiej za wego parlamentu obfitowało w szereg nie zili opinję, że parlam ent powinien zażą nawczy, sędzia polubowny na Śląsku obowiązujące, wobec czego w stosunkach oczekiwanych incydentów. Ogromną sen dać uwolnienia swoich członków. . Komu Opolskim zaprosił obie strony na piątek między robotnikam i a związkiem pracosację wywołał fakt wręczenia Ludendorf- niści jednak pragną nie uwolnienia swo SO. bm. na narady, mimo, iż na Śląsku d awoów Istnieje stan, oparty n a umowie fowi bukietu zakrwawionych kwiatów ich towarzyszy, lecz jedynie skandalu. Opolskim stosunki są odmienne od sytua arbitrażowej. przez komunistów, ubranych w czarne ko. „V orw ärts“ rozpatruje trzy sposoby przy cji nad R uhrą o tyle, że tu ta j istnieje oszale. Przy powstałym zamęcie komuni wrócenia parlamentowi zdolności do p ra ści zaintonowali międzynarodówkę, pra cy i otrzeźwienia komunistów: J. zapowica zaś odpowiedziała śpiewaniem mocą regulaminu, 2. przez rozwiązanie „Deutschland über alles“. parlam entu. O ile dwa te środki nie po B e r l i n , 28. 5. (Pat.) O wczoraj- skutkują, musi przyjść dyktatura, unie Sejm śląski uchwalił rezolucję, żąda szej przeróbki do Niemiec, polskie fabry jzem otw arciu parlam entu „V orw ärts“ pi możliwiająca komunistom wszelką robotę. jącą ustanowienia organów kontrolnych ki zaś otrzym ują m etal gorszy, z którego B e r l i n , 29. 5. (Pat.) W środę wieczo sze, że brutalność komunistów była tern dla przemysłu śląskiego. Jakkolwdek u- nie można wytworzyć dobrego tow aru. haniebniejsza, iż skierowana była przeciw rem parlament dyskutował nad wnioskami ko chwała ta zapadła we wtorek, dotąd nie Fabryki w Polsce nie śmią się nigdy pod prezesowi ze starszeństwa posłowi Bocko munistów i hitlerowców, żądającemi oswobo słychać nic, żeby w kołach rządowych nad nieść ani rozwinąć. T ak się ma rzecz np, wi. Kiedy komuniści inscenizowali swoje dzenia uwięzionych deputowanych. Po go przedstawienie operetkowe, frakcja socjal dzinnej dyskusji wnioski odrzucono 189 glo tą koniecznością się zastanawiano. Prze ze stalą. Tern się dalej tłomaczy, że zamówienia demokratyczna radziła nad spraw ą uwol sami przeciw 143, poczem posiedzenie zam konani jesteśmy, że jeśli rząd nie zabierze na szyny kolejowe, dokonane w hucie „Po się w obecnym okresie do przemysłu ślą uienła z więzienia 5 komunistów i jednego knięto. skiego z zdecydowaną stanowczością, to koju“, wędrują do wykonania w Borzygprzemysł ten wyprowadzi nasze społeczeń werku. Jeśli zamówienia nie wędrują za ■—0 0 O 00 -— granicę do wykonania, to załatw ia się je stwo znowu w pele. N ie ulega żadnej wątpliwości, że prze tak, że np. stare zwrotnice, sprowadzone mysł śląski powoli, ale stale, jak podjadki, z Niemiec, na nowo polakowane sprzedaje A PO TEM Z A ST Ą PI KONTROLĘ WOJSKOW Ą KOMITETEM GW ARAN niszczy nasze gospodarstwie narodowe. się jako nowe i dobre do użytku w Polsce. Wszak istnieje plan w Niemczech skon Byleby robotnik w zakładach na polskim CY JN Y M . — STANOW CZA ODPOW IEDŹ NA NOTĘ NIEMIECKĄ. centrowania całego przemysłu metalowego Śląsku m iał jak najm niej pracy. Na całej Hnji upraw ia się sabotaż pol P a r y ż , 29 5. (A. W.) Dziś wrę razem z wykazami fabryk, pracujących tia z Śląska Opolskiego nad Łabą w okolicy czono ambasadorowi niemieckiemu notę rzecz przemysłu wojennego, następnie żą Ries'y, gdzie oprze się o koks waldenbur- skiego życia gospodarczego. Jeśli doda^ Rady Ambasadorów, zawierającą odpo da opuszczenia przepisów, tyczących re ski i energję w ytw arzaną węglem brunat my jeszcze, że zakłady „Pokoju“ dostaw wiedź na notę niemiecką w sprawie roz krutacji i zmiany systemu werbowania nym, mając przy tein łatwość spławiania czają do Polski szyn kolejowych, k tóre w brojenia i kontroli wojskowej w Niem do Reichswehry, wydania dokumentów produktów rzeką ną szeroki świat przez ciągu dwóch lat pękają, to mamy jćfskra czech. N ota jednomyślnie odrzuca żąda tyczących m aterjałów wojennych, wyra morze. W ynalazki techniczne z ostatnich wy obraz podstępnych i zdradzieckich pla nie rządu niemieckiego przekazania po bianych w Niemczech w czasie wojny i wy 10 la t są zaś tak cenne, że, jak twierdzą nów przemysłowców hakatyetów przeciw szczególnych wątpliwych punktów, tyczą dania zakazu wwozu i wywozu m aterja znawcy, urządzenie ich opłaca się jedno ko państwu polskiemu. Dziać się tak może jedynie dlatego, że cych rozbrojenia. Lidze Narodów. Rada łów wojennych. Po wypełnieniu tych żą roczną produkcją Rzesza niemiecka prag przemysłem tym kierują wyłącznie Niem nie swój przemysł osadzić w takich wa Ambasadorów jednomyślnie również u- dań przez Niemcy kontrola wojskowa w chwaliła domagać się natychmiastowego Niemczech zostanie zastąpiona komitetem runkach, aby mógł konkurow ać z prze cy, którzy do rad nadzorczych dla „reno my“ dobrali sobie kilku Polaków nie za wprzeprowadzenia żądań, wysuniętych w gwarancyjnym. Przedtem jednak będzie mysłem innych państw. sze fachowców, a ci znowu zapomnieli o Powyższy plan Niemiec tłomaczy do noc!e z dn. 5. 2. b. r, (wznowienie kontro potrzebnem, aby komisja wojskowa doko li wojskowej.) N ota Rady Ambasadorów nała inspekcji. Sprzymierzeni muszą być statecznie, dlaczego huty na polskim Ślą obowiązku pilnow ania interesów publicz zapowiada, że członkowie kontroli wojsko w całej pełni uspokojeni co do stanu u- sku nie czyniły żadnych inwestycyj na u- nych w wielkim przemyśle. Obecnie prze lepszenia techniczne. Przem ysł na polskim mysł ten „znalazł“ się w takiem „położę-, wej będą się domagali wyjaśnienia spraw, zbrojenia w Niemczech. Śląsku jest przez właścicieli związany z niu“, że „trzeba go ratować“ kosztem skar dotyczących wyboru sprzętu wojskowego, przemysłem na Śląsku Opolskim, chociaż bu państwowego. G ardłuje się ciągle na -ooooo— dla pozoru przeprowadzono częściowo roz różnych, polskich naw et zebraniach, że działy przedsiębiorstw. Przem ysł śląski przemysł „musi dopłacać do tony węgla skazany jest zatem n a powolne konanie. 5 złotych.“ Gdyby przemysłowcy istotnie Ma on zniknąć, aby nie stanowił konku dopłacali — a bzdurstwa takie głoszą nie NIE PR ZY N IO SŁA ŻA DNY CH W Y N IK Ó W POLITYCZNYCH, ANI GOSPO rencji dla tworzącego się nad spławną Ła którzy Polacy od 6 tygodni — to prze mysł śląski byłby już dawno zbankruto bą przemysłu nowego. DARCZYCH. Tern się też tłumaczy, że przemysł że wał przy tej olbrzymiej produkcji (około R e w a l , 28. 6. (Pat.) Aßevaler I wiadomości tych nie można osądzić, jakie lazny n a polskim Śląsku nie wykonuje 7000 wagonów dziennie!) N a Śląsku obiega obecnie pogłoska, że B o te “ p isze o k o n fe re n c ji k o w ie ń sk ie j w I tru d n o ś c i stanęły na przeszkodzie osiąg produktów należących do ostatnich wy ną stępujący sposób: Dotychczasowe wia nięciu porozumienia politycznego. N ale nalazków, lecz wynalazki te stosuje za gra Bose] uzyskał od rządu kredyt w wysoko domości o wynikach konferencji kowień ży ubolewać, że nie udało sę uczynić żad nicą, a u nas w ykonuje najprym ityw niej ści 100 miljonów złotych n a podtrzym anie skiej stwierdzają niestety, że w Kownie nego kroku naprzód na drodze do ujedno sze towary. hut Królewskiej i L aury. Przypuszcza Jeśli 0 ½ osiągnięto żadnego dalej idącego, po stajnienia polityki zagranicznej trzech Tern się tłomaczy, że m etal dobrze w y my, że suma ta jest przesadzoną. litycznego lub goeoodarczeeo eMadu. Z państw bałtyckich. Ubolewania godne robiony, wychodzi jako surowiec do dal jednak Bosel uzyskał za protekcją swych 18 Opolskim sytuacja strajkowa nieco złagodniała. Fo otarciu parlainsntti Rzeszy Sabotaż na feaźdp Mn. l ü i Ribosadorös zbuia stan wojsku«? Hlsmiec, Konfekcja feoisieüska S tr. przyjaciół pożyczkę rządową, obojętnie w jakiej wysokości, to należy obie te huty wziąć w opiekę i pod kontrolę rządową. W szak spółka „Hohenlohe“ także korzy stała z kredytów z P . K. K. P „ a pobudo wała nie u nas, ale w Gliwicach i okolicy 54 domy, pomimo, że m a Polaków w r a dzie nadzorczej, N ie mamy żadnej pew ności, że Bosel i W einmann. mimo uzy skania kredytu rządowego, nie przyłączą się do tworzącego się w Biesa nad Łabą koncernu przemysłowego, a tu na Śląsku w dalszym ciągu nie będą zaprowadzać ule.pszeń w hutach. Kw est ją kredytu dla przemysłu jest całe społeczeństwo zainteresowane, gdyż dokonuje sie go ze skarbu i kosztem in nych warstw społecznych. Wobec tego należy roztoczyć nad tym kredytem ścisłą kontrolę, nietylko danego m inisterstwa, ale i Sejmu, aby społeczeństwo dokładnie wiedziało na co się zużywa jego m ajątek. Jak będzie wyglądał bilon złotowy. W dniach najbliższych ukaże się w dzienniku ustaw rozporządzenie, ustalają ce wzory monet polskich. Zgodnie z li sia wą o ustroju m onetarnym bite będą: Monety złote wartości 101), 50, 20 i 10 złotych. Monety srebrne wartości 5, 2 i 1 złoty. Monety niklowe wartości 50, 20 i 10 groszy, Monety bronzowe wartości 5, 2 i 1 grosz, Do rozporządzenia jako załącznik do dana będzie litograficzna odbitka wzorów monet, przeznaczonych do obiegu. N a razie — jak to już donosiliśmy — wypuszczone zostaną w obieg monety ni klowe wartości 20 i 50 groszy. N astąpi to od dnia 1. 6. br. Rozwój ustawodawstwa wojskowego. (Wywiad z posłem J. Załuską.) Dzieło ustawodawstwa wojskowego robi u ńas znaczne postępy, dzięki którym możemy śmiało powiedzieć, że przechodzimy z okresu rozporządzeń i empirycznego załatwiania spraw — a więc systemu z natury rzeczy nawpół płynnego, do ustalenia się życia armji na podstawie ustaw i w ramach budżetu. W miarę też, jak wchodzimy w okres ustalenia się stosunków, zumienia się odpo wiednio atmosfera w kierunku wzajemnej lo jalności i życzliwości, które są wynikiem współpracy nad wspólnym dla wszystkich za gadnieniem obrony państwa. Mając to na uwadze, zwróciłem się do je dnego ze znawców spraw wojskowych w na szym klubie, p. posła Załuski, który udzielił mi poniższych wyjaśnień, — Piątek ubiegły — 23 maja był dla na szych spraw wojskowych dniem ważnym, za łatwiono w końcu dnia tego trzy ustawy wojskówe: o prawach i obowiązkach szeregowych, 0 zakwaterowaniu wojsk, o powszechnym obowiązku służby wojskowej. ” „Jak się przedstawiają w szczegółach ustawy wyżej wymienione?“ — „Pierwsza z tych ustaw jest trudną, musiała ona bowiem pogodzić prawa szere gowca w ujęciu ustawowem, a jednocześnie uniknąć elementu „cywilnego“ w tych spra wach.. Należy przyznać, że komisja rnogół pomyślnie rozwiązała to zagadnienie, dzięki lojalnemu współpracownictwu wszystkich stronnictw, reprezentowanych w Sejmie. Jeżeli chodzi o regulację awansów, to ustawa ma ten plus, że pierwotny projekt Rzą du nie uwzględniał tego, że niema u nas służby trzyletniej, lecz dwuletnia, nie mogli byśmy też mieć, przy stosowaniu projektu rządowego, ani stopnia sierżanta, ani plutono wego, — co najwyżej tylko st. szeregowego 1 kaprala. Tymczasem musimy się liczyć z tern, żeby mieć starsze stopnie żołnierskie nie tylko pośród zawodowców, ale i wśród odby wających służbę wojskową z poboru. Wycho dząc z tego założenia, komisja wojskowa Sej mu obniżyła czas służby potrzebny do zdoby cia stopnia plutonowego. Ustawa ta kładzie duży nacisk na stano wisko podoficerów, jak z poboru, tak i zawo dowych, dając im możność podkreślenia tego stanowiska nawet poza służbą, Dla ilustracji podkreślę tu, jako plus ustawy o Prawach ( obowiązkach szeregowych, że nie wolno im, w myśl art. 20 należeć sto warzyszeń politycznych ani brać udziału w ży ciu poMfycznem. Poważnym natomiast bra kiem ustawy jest art. 22, głoazący, że szere- OOWI BC A L Ą 8 Ł Ł O ni a, 30-go m a ja 1924 r, Bezczelni note sowieci!! ! JEJ ODPARCIE PRZEZ RZĄD POLSKI. Warszawa, 27. 5. (Pat.) Dnia 23. bm. komisarz rządowy dla spraw zagranicz nych Z. S. S. R. Cziczerln przesłał posłowi Rzeczypospolitej Polskiej w Moskwie notę, w której prosi o podanie do wiadomości Rządu Polskiego, co następuje: Rząd związkowy w sposób jak najbardziej kategoryczny odrzuca oskarżenie go o chęć mieszania się do spraw wewnętrznych Rzeczy pospolitej Polskiej. Nota ta \ oparta była na nielojalnem wykonaniu przez Rząd Polski ar tykułu 7-gc traktatu ryskiego, który wyra źnie mówi o obowiązku Rządu Polskiego udzielenia na zasadzie równouprawnienia na rodowości, wszystkich praw, gwarantujących swobodę i rozwój kultury języka i wykony wania obrzędów religijnych osobom narodo wości rosyjskiej, ukraińskiej i białoruskiej Rzeczypospolitej. Przytoczone przez rząd związkowy fakty niebywałych prześladowań języka, szkoły i religji Rosjan, Ukraińców i Białorusinów, zupełnie nie zostały obalone notą Rządu Polskiego. Twierdzenie, że wy stąpienie rządu Z. S. S. R. w obronie, podep tanych praw mniejszości narodowych w Pol sce, które są gwarantowane przez wyżej wy mieniony artykuł 7-my traktatu ryskiego, jest mieszaniem się do spraw wewnętrznych Rze czypospolitej Polskiej, przeczy tekstowi i du chowi artykułu 7-go, dającego rządowi so wieckiemu formalne prawo ochrony praw mniejszości narodowych w drodze żądania od Rządu Polsk’ego ścisłego jego wykonania. Jednocześnie rząd związkowy ze wzburzeniem odrzuca gołosłowne oświadczenie Rządu Pol skiego, że na terytorium związkowem obywa tele, jak mniejszości tak i większości, nie po siadają wolności obywatelskiej, ani wolności kultu religijnego. Podobne oświadczenie Rzą du Polskiego, nie mające żadnej podstawy prawnej w aktach umownych między obu pań stwami, jest otwarłem mieszaniem się do spraw wewnętrznych Związku. Oświadczenie Rządu Polskiego, że w przyszłości będzie on pozostawiał bez rozpatrzenia wszelkie roszcze nia rządu związkowego z tytułu artykułu 7-go traktatu ryskiego, rząd związkowy może. ko mentować jedynie jako dowód tego, że zda niem Rządu Polskiego nie wszystkie artykuły traktatu ryskiego powinny być wykonane. Taką opinję Rządu Polskiego rząd związkowy przyjmuje do wiadomości. Korzystając z okazji, proszę Patia — P a nie Pośle nadzwyczajny i Ministrze pełno mocny o przyjęcie zapewnienia ó moim cał kowitym dla Pana szacunku. — Georgij Czi czerin, Moskwa dnia 23. maja 1924 r. W odpowiedzi na powyższą notę minister spraw zagranicznych Zamoyski wystosował do posła Z. S. S. R. w W arszawie na stępującą notę: Panie Pośle Pełnomocny! Potwierdzając odbiór noty Rządu Z. S. S. R. dnia 23. maja rb. Nr. 828, doręczonej posłowi pełnomocne mu Rzeczypospolitej Polskiej w Moskwie, mam zaszczyt prosić Pana, Panie Pośle pełnomocny, o zakomunikowanie swojemu Rządowi co na stępuje: Rząd Polski zastrzega się kategorycznie przeciw niewieści w emu interpretowaniu przez Rząd związkowy oświadczenia, zawartego w nocie z dnia 15. mają rb. Nr. D/2310, jak rów nież przeciwko nieścisłemu tłumaczeniu art, 7. traktatu, który zabezpieczenie swobód, przy znanych wzajemnie mniejszościom narodo wym, uzależnia wyłącznie od wewnętrznego ustawodawstwa danego państwa. Rząd Polski X całym naciskiem oświadcza ponownie, że wszystkie postanowienia traktatu ryskiego po winny być przez obie strony lojalnie 1 ściśle wykonane, natomiast odrzuci zawsze bez dys kusji wszelkie pretensje i roszczenia r.ieuza sadnione, a więc niepparte na. brzmieniu po stanowień traktatowych, zmierzające do celów postronnych, nieodpowładające duchowi i in tencjom zawartej w Rydze umowy pokojowej. Proszę przyjąć, Panie Pośle pełnomocny, wyrazy mego wysokiego szacunku. — Mini ster spraw zagranicznych Maurycy Zamojski. Warszawa dnia 27. maja 1924 r. spraw obrony państwa, jak np. zagadnienie przemysłu wojennego, kosztów i potrzeb w zakresie fortyprenaeji, koszar i t. p. jak spra wy uzbrojenia i naszej gospodarki m aterialnej w wojsku. Druga zaś — to sprawa ustaw; nie idą one co prawda w porządku ważności, są raczej po dawane na wyrywki, nie objaw ten nie jest winą sejmu, gdyż inicjatywa prawodawcza tiaeży do Rządu. Mimo wszystko szereg naj ważniejszych ustaw mamy już poza sobą, Ogólny stan jest taki, że w tym roku nohwalimy nareszcie budżet wojska, oparty na rachunkach; nie są one coprawda ralkowicie sprawdzone, gdyż sprawdzenie to nie dało się jeszcze przeprowadzić, niemniej jednak budżet ten będzie stanowił ogromną zmianę ku lep szemu, Podkreślić tu także trzeba ustawę o etatach, które stanowić będą niezbędne uzu pełnienie naszego ustawodawstwa wojsko wego. J. XV, Ze św iata. PAKT WŁOSKO-CZESKL R z y m . 29. A CPatd W pałacu Ghigl wsal? Zwycięstwa podpisany został pakt ser decznej współpracy między Włochami i Crecbosłowacją przez MussoHniego 1 Rene«za. O KONTROLE MIĘDZYSOJUSZNICZA dla państw, które podpisały traktat w St. Germain, Trianon I Netiilly. G e n e w a , 25. 5. (Pat.) Szwajcarska Agencja Telegraficzna podaje: Rząd angielski zwrócił się z prośbą do generalnego sekreta rza. Ligi Narodów, aby na porządku dziennym sesji Rady Ligi Narodów, mającej sie rozpo cząć dnia 11. czerwca w Genewie, postawi) na stępującą kwestię: Jakie jest stanowisko Rady Ligi Narodów w sprawie art. 159 traktatu po kojowego w Saint Germain, 143 traktatu poko jowego w Trianon i 104 traktatu pokojowego w Neuilly; artykuły te opiewają: Jak długo niniejszy traktat jest, prawomocny, zobowią zuje się Austria względnie W ęgry i Bułgaria przyjąć wszelką kontrolę, którą Rada Ligi Na rodów większością głosów uzna za konieczną. ■“—oooooo»—— t e m n i t w ła i ; NA TLE PRZESILENIA GOSPODARCZEGO. — PROPOZACJE RADY HANDLOWOPRZEMYSŁOWEJ. — W CIĄGU 6 LAT PORT W GDYNI BRDZIE ROZBUDOWANY. Dnia 24. bm. odbyło się pod przewodnic twem p. ministra przemysłu i handlu, inż. J. Kiedrc-uia, XII. posiedzenie Rady HandlowoPrzemysłowej. Zagajając posiedzenie p. minister Kiedroń zobrazował całokształt zarządzeń, które z ini cjatywy ministerstwa przem. i handlu zostały już wprowadzone w życie w celu złagodzenia przesilenia przemysłowego (pomoc kredytuwa, wydatne zredukowanie podatku węglowego, ulgi podatkowe przy eksporcie, zredukowanie niektórych opłat wywozowych i t. d.). Z kdlei p. naczelnik wydziału Węcla wo wice wygłosił referat w sprawie zdolności eks portowej naszego przemysłu. Rada Hand Iow oPrzemysłowa uchwaliła przedłożyć Rządowi następujące, zaproponowane przez p. posła Wierzbickiego, wnioski: 1) o natychmiastowem całkowitem zawie szeniu państwowego podatku obrotowego i ko munalnego dodatku do niego dla wszystkich towarów, wywożonych zagranicę: 2) o natychmiastowem całkowitem skaso waniu opłat wy wozowych od produktów prze mysłowych; 3) o natychni'nstowem całkowitem skaso waniu podatku od węgla, eksportowanego za granicę: gowy może zostać posłem i źe wtedy przecho dzi do rezerwy.“ — „Jak przedstawia się sprawa zakwate rowania?“ — „Ustawa w tej sprawie pomyślnie roz wiązuje problemat pogodzenia interesów woj ska z interesami ludności.“ — „A ustawa o powszechnym obowiązku służby wojskowej?“ — „Ustawa ta dojrzała tak dalece, że za raz po ogłoszeniu stanie się prawem, zasadą jej jest dtrułetnia służba wojskowa. Pewne nieporozumienie mógłby tu wywołać fakt usu nięcia kobiet, jako m aterjału pomocniczego. Nie możemy jednak zapominać, że ustawa mó wi o obowiązku służby, kobiety zaś obowiązku tego nie mają i mogą być przyjmowane tylko w charakterze ochotniczek, ustawą więc oma wianą nie mogą być objęte. — Komplet ustaw, jakie nam są potrzebne, 4) o całkowitej boolfikacjl państwowego podatku węglowego dla tych dziedzin twór czości. gdzie węgiel stanowi poważniejszą część kosztów produkcji — jako dalsze roz winięcie zrealizowanej już częściowo przez Rzad polityki ulg; 5) o natychmiastowej rewizji eksporto wych taryf kolejowych. Wkońcu p. dyr. dup. fi. Chrzanowski od czytał referat o sprawie budowy portu w Gdy ni. W myśl uchwały Rady Ministrów, p. mi nister przem. i handlu został upoważniony do zawarcia, umowy w sprawie powierzenia bu dowy portu prywatnemu konsorcjum. Rokowa nia. w tym względzie jeszcze nie są ukończo ne. W razie zawarcia umowy można liczyć na to, że Polska przed upływem obecnego dziesię ciolecia pozyska własny port morski. W toku dyskusji p. poseł M. Szydłowski zgłosił, zaakceptowany przez Radę Handlowo-Przemysłową wniosek treści następującej: „Uważając sprawy marynarki handlowej za ściśle związane z polityką handlową, RaHandlowo-Przemysłowa nie uznaje za celowe przeniesienie agend departamentu marynarki handlowej m. przem. i handlu do mającego się utworzyć ministerstwa komunikacji i budo wy“. SZYKANY NIEM CÓW W OBEC LOT NICTW A BELG J I, F R A N C JI T POLSKI. B e r l i n . 28. 5. (Pat.) Berliner Ta geb latt“ donosi, iż 7, racji kongresu lotni czego w Pradze czeskiej rząd czeski zwró ci! się do rządu niemieckiego z protestem przeciwko trudnościom, jakie rząd Rzeszy staw ia lotnictwu międzynarodowemu, za braniając obcym aeroplanom przelatywać nad terytorfum ńiemieckiem. W odpo wiedzi rznd niemiecki zakomunikował, iż aeroplany angielskie. holenderskie i szwedzkie mogą przelatywać nad terytorjum ńiemieckiem bez żadnych ograni czeń, natom iast aeroplany belgijskie, fra n cuskie i polskie mogą przelatyw ać tyłku wtedy, o ile należą do typu aeroplanów, którym rząd niemiecki pozwala przelaty» w-ać na swern terytorjum . OLBRZYMI WYBUCH AMUNICJI POD BUKARESZTEM. B u k a r e s z t , 29. 5. (Pat.) W czoraj pod miastem nastąpiła poważna eksplozja w ma gazynie amunicji dla dział ciężkich, mianowi cie eksplodowały pociski 105-milimetrowe z fabryki Skoda. Pozatem wyleciała w powie trze fabryką prochu i pirotechniczna. Zakła dy koło Cotroceni, odległe o 500 m. od miejsca wypadku, doznały silnego uszkodzenia. W mieście wybuchła panika. Cale przedmieścia i pobliskie koszary opróżniono. Eksplozje powtarzały się w krótkich odstępach czasu tak. że nie można się było zbliżyć do miejsca uszczupli się znacznie po rostrzygnięciu, usta katastrofy. Liczba ofiar nie jest jeszcze uwy o prawach i obowiązkach marynarki wo stalona. jennej, dalej ustawy o ewakuacji mienia i lud ności na wypadek wojny, wreszcie bardzo wa żnej ustawy o organizacji najwyższych władz wojskowych.“ v „Etoile Beige“ donosi, iż po koncercie, któ — „Jak pan poseł ogólnie ocenia stan prac ry się odbył w teatrze „La Monhai“ król Al odnośnie do ustawodawstwa wojskowego?“ bert wręczył Ignacemu Paderewskiemu, za — „Dwie rzeczy pozwalają wejść w istotę mieszkującemu pałac w Lacken, wielką « siężycia wojska i regulować je, przystosowując gę orderu Leopolda. (Pat.) do potrzeb obrony państwa: a) budżet wojska, który doje nam przekrój Z Triestu, donoszą, że tam tej-ze władze od życia wojska w jego całości, kryły fabrykę fałsz> wycb banknotów 5-fun= b) ustawodawstwo, które, budując podwaliny to wy eh, które były rozszerzane w Wiednia, prawne tego życia, jednocześnie to życie Budapeszcie i innych miastach. (Pat.) ocenia. K * Co do pierwszej sprawy — to budżetowi Komisja konstytucyjna greckiego parla wojska poświęcono szereg posiedzeń komisji budżetowej, które dały możliwe wyświetlenie mentu przyjęła wniosek o zniesieniu wszy całego splotu zagadnień z życia wojska i stkich orderów. (Pat.) D robne w iadom ości» D n ia 50-go m a # 1924 r. Przegląd pras? polskiej. („Pielgrzym ki" litewskie do W ilna, —Triumfy polskiej lewicy przy wyborach w e Francji, —- Logika naszych radykałów). Wobec poważnej sytuacji, panującej na Kresach Wschodnich, i w związku z na padami band sowieckich i litewskich na wsie i m iasta polskie, warto przytoczyć za „Dziennik. W ileńskim “ inform acje o przy. gotowywaniach przez Litwę nowym zama chu na terytorjum Rzeczypospolitej: X „Litw ini przygotowują masową de m onstrację pod W ilnem. Od osób wiarogodnych, przybyłych z nad granicy li tew skiej, otrzym ujem y sprawdzone in formacje, iż Litwini za aprobatą władz kowieńskich postanowili n a Zielone Św iątki r. b. sprowokować wypadki na naszej granicy, które mogą pociągnąć za sobą daleko idące następstwa. N a sze rokiej połaci kraju, po stronie litew skiej czynione są przygotowania, aby na Zie lone św iątki zgromadzić o ile można kilkudziesięci oty sięczny tłum , który 91a podążyć poprzez kordon graniczny do K alw arji, jako procesja z duchowień stwem, ołtarzykam i, chorągiew kam i i dziatwą na czele. Tłum y te ze śpiewem pieśni religijnych i krzyżami mają zaŻądać przepuszczenia przez granicę do K alw arji. N ie ulega wątpliwości, że posterunki straży granicznej będą m u siały wstrzymać procesję, a o to właśnie organizatorom procesji chodzi. P rze biegający od wsi do wsi agitatorowie na wołują, iż nadchodzi chwila wyzwolenia W ilna z okupacji polskiej, nie może być nikt małoduszny dla tak wielkiego celu, nie straszne są ofiary. Bez ofiar — mó wią — W ilna nie, zdobędziemy. Księża litewscy z ambon głoszą krucjatę prze ciwko okupantom i zapowiadają, iż sta ną na czele swoich p a ra fij i poprowa dzą je z krzyżem w ręku ku W ilnu. W związku z tym planem, wzdłuż całej granicy litewskiej panuje nastrój pod niecony. Strzelcy litewscy (Szalisi) przegrupowy wuj ą się i uzupełniają zbrojenia. R o la ich ma polegać jakoby n a w targnięciu za .tłumem na. .pasz teren lub w wypadku strzelania do procesji wystąpić-w jej obronie“. „Sądzimy — pisze „Dziennik W ileń ski“ — iż władze nasze przedsięwezmą energiczne środki, aby udarem nić n ik czemne nadużywanie uczuć religijnych. Ńajwłaściwszem byłoby wprowadzenie L ist PoraćińskL Poznań, 26. maja 1924. W ielkiego hałasu narobiła w naszych kołach finansowych i przemysłowych wiadomość. że R ada Nadzorcza i Zarząd Tow. Akc. „Isk ra“ zrobił z amerykańskoszwedzkim trustem zapałczanym kontrakt sprzedaży maszyn do wyrobu zapałek. N atu raln ie kontrakt zawierał zastrzeże nie co do zgody W alnego Zebrania A k cjonariuszy, (inaczej byłby zresztą nie ważny). Zwołani przed p a ru dniami na Nadzwyczajne W alne Zebranie stawili się zaniepokojeni akcjonarjusze bardzo licznie, Prezes Rady Nadzorczej dr. Ziolecki podał do wiadomości zebranym te k st kontraktu, zaw ierający duże klau zule': co do zatwierdzeń,a go przez W alne Zabranie i drugą dotyczącą zsyndykatizow ania w rękach tr ist u 75 proc. polskie go przemysłu zapałczanego. Otóż dowie dzieliśm y się z ust p. Ziołetkiego, że dziś juz 80 procent naszego przem ysłu zapał czanego jest w ręk ach wspomnianego tru stu zagranicznego (niedawno przyłączyła się doń poznańska fabryka Braci Stabrow skich). Wobec tego. że walki kon kurencyjnej z potężnym i zasobnym w kapitały trustem Isk ra podejmować nie może, zdecydowano się na sprzedaż ma szyn trustow i i przejdzie do innego ro dzaju produkcji. Za m aszyny otrzymuje firm a 70 000 dolarów w dwóch ratach. Mimo opozycji, która żądała likw idacji tow arzystw a okcyjnego. uchwalono za twierdzić k o n tra k t i przystąpić fabryka cji juty, worków, oraz dywanów pluszo wych. Ale najważniejszym szczegółem w tej sprawie jest to, że ten młody, a znakomioie rozwijający się przemysł zapałczany polski znalazł się p rękach zagranicznych kapitalistów . Społeczeństwo, a pr zeciewszystkiem Rząd musi bacznie zważać ua to, czy tru st ten będzie dalej prowadził . ę d R SBC Ś L Ą S K I S tr. 3. stanu wyjątkowego w K alw arji i w pa sie nadgranicznym “. Uporządkowanie Stosunków na K rz a ch W schodnich jest o-becnie głównem zada niem Rządu, który winien przedcwszystkiem poczynić energiczne zarządzenia, aby oboe handy nie. mogły grasować bezkarnie na terytorjum naszego państw a i wywoły wać zamieszania i anarch je wśród polskiej: ludności. Sukces stronnictw lewicowych we F rancji oszołamia wprost naszych radyka łów. Polska prasa lewicowa, która nigdy nie odznaczała się logiką myślenia uważa, że zwycięstwo pp. H errioPa i Blum ‘a win no pociągnąć ustąpienie... szeregu polskich m inistrów powołanie na naczelne stanow i ska ludzi „nowych“ , a nawet rozpisanie nowych wyborów do Sejmu, gdyż układ sił w Sejmie nie odpowiada już sytuacji politycznej we... F rancji. Świeżo ,;K urjer Poranny“ w buńczucznym artykule, za wierającym tyle kłamstw i oszczerstw ile zdań, wystąpił z uzasadnieniem tezy lew i cy. Obok dom agania się nowych wybo rów „K ur. P or.“ atakuje w gwałtowny sposób min. Zamoyskiego, który winien ustąpić wraz .z p. Poincarehn: „Gdyby nawet obecny m inister spraw zagranicznych istotnie byl niepospoli tym, sprężystym zapobiegliwym, by strym mężem stanu, gdyby w krótkiej swojej działalności nie m iał za sobą skandalów Kłajpedy i Jaworzyny, wy tworzonych jedynie przez nieudolność naszej służby zagranicznej, gdyby nie wlókł (!) za sobą całej przeszłości błę dów, zaniedbań (!), niedopatrzeń (!) naszego poselstwa paryskiego, przyno szących znaczne szkody (!) interesowi państwowemu — nawet i wtedy zmiana przełomowa, wywołana przez przeisto czenia partyjne w obu najpotężniej szych mocarstwach aljanckich. m usiała by wysunąć kwestję dalszej jego uży teczności (!) n a stanowisku m inistra spraw zagranicznych. Tymczasem sy tuacja, jaka się dzisiaj wytworzyła, jest sytuacją wręcż groźną. Jeżeli jednym z powodów upadku Poinc&re'go była izolacja (!) F rancji, o ileż bardziej przejm ujące muszą być perspektywy izolacji (!) przed jakiem; staje Polska po dn. 1 I-tym maja przy obecnym systemie naszej dotychczas, polityki ogólnej“. „K urjer Poranny“ najw yraźniej kpi sobie z publiczności. Od kiedy to m ini strowie polscy są odpowiedzialni przed Parlam entem francuskim , lub przed Izbą gmin ? Od kiedy to rząd polski stał się fi lią rządu francuskiego, z którym winien dzielić wspólnie los ( A o „izolacji F ra n cji“ inform ow ała „K ur. P or.“ zapewne jak gwykłe prasa niemiecka. Zresztą je: żeli mamy się upodabniać pod każdym: względem do sytuacyj w państwach za chodnich. dlaczego nie poszukamy sobie wzorów we Włoszech, gdzie panuje spo kój. dobrobyt i szczęście, co stw ierdził sam p. T h u g u tt? Okazuje się. że gratula cje z powodu wyników wyborów we F ra n cji. składane panom H errm t, B riand i Painleve, były skierowane pod złym adre sem, trzeba je było adresować do Sulejów ka i do „K uriera Porannego“'. produkcję zapałek w dotychczasowych rozmiarach, czy nie będzie okazywał ten dency] do ograniczenia jej, zwijania fa bryk i zrobienia z Polski rynku zbytu dla swych zagranicznych fabryk. Je st to objaw bowiem bardzo częsty, źedla po zbycia się niewygodnego rywala, wyku puje się go, a potem odnośne zakłady za myka. Zwłaszcza, że podobne doświad czenie mieliśmy już na terenie małopol skim przed wojną, gdzie k a rte l znpotrzebny „H elios“ niektóre zakłady małopol skie unieruchomił, wyrzucając robotni ków na bruk. A zatem „ceveant consu les“. J a k wielkie znaczenie mają stosunki osobiste, zawierane przez młodzież studjującą na obcych uniwersytetach' w go ścinie u zaprzyjaźnianych narodów dla kulturalnego, politycznego i gospodar czego zbliżenia., świadczy drobny, ale znamienny fakeik, który n a tle pobytu młodzieży jugosłowiańskiej w Poznaniu możemy zanotować. Oto znana literatka, chorwacka dr. Zdenka Markovic, k tóra k ilk a la t ternu śtudjpwała na uniwersy tecie naszym, przełożyła powieść wybitne go powieściopisarka naszego Edw ardą Li gockiego (stale mieszkającego w Pozna niu) p. t. „Noc n a P a laty n ie“. Tłómaczenie ukazało się w wydawnictwie „Za bawna Bibljoteka,“, wychodzącem w Za grzebiu. Spodziewamy się, że sympatycz na przyjaciółka naszego narodu nie po przestanie na tern i dalej szerzyć będzie słowem i piórem przyjaźń i zbliżenie pol sko-jugosłowiańskie. Skoro mowa o wydawnictwach, zwró cę uwagę miłośników k raju ojczystego na nowy num er Czasopisma „Ziemia“, wy dawanego przez Polskie Towarzystwo Krajoznawcze. Zeszyt tan. potrójnej ob jętości, poświĘcony jest wyłącznie Pozna niowi i jego okolicy. Redakcją zajął się znany geograf, profesor U niw ersytetu Poznańskiego, dr. Stanisław Pawłowski, 5 PRd M ęręgo pióra wyszedł też a rty k u ł p. t. „Topograficzne i geograficzne poło żenie Poznania“. W form ie naukowej, lecz przystępnej ujęte są wszystkimi waż niejszo zjawiska przyrody, his tor ja, dzieje sztuki i chwila bieżąca. Oto nazwiska, autorów artykułów : Wenda, JjCostraowskh Niezabitowska, k®. Kozierowski, kg. Dettloff, Pajzderski, Smoluchowski i inni. Ze szyt jest pięknie ilustrow any, a przystęp n a cena umożliwia nabycie go wszystkim. W życiu naszem muzycznejn mieliśmy w ostatnim czasie dużo ożywienia (zdaje / i ę ostanie przebłyski kończącego się se zonu), Z koncertów największe powodze nie mieli Ja n in a i Józef Turczyńscy. O koncercie tym donosiłem w ostatnim „Liś cie, że dochód czysty z niego przeznaczyli wspaniałomyślnie artyści na zakupno aero planu dla wojska od Poznania. K oncert wypadł pod względem artystycznym po wyżej* wszelkiej krytyki, zwłaszcza p. T a r czyński, pianista o nienagannej i niezwy k łej technice zachwycał publiczność swą D y w a n y Kip? ii stoły i łtó h i zirzsiK! ii szczelony ===== firanki ===== $ najtaniej z firm y: M enczel Katowice, ul. 3. Maja 17. Stan Kolejnictwa s Polsce, (Dokończenie.) BUDOWA TABORU, W kraju istnieje 6 fabryk wagonowych, z których 3 istniały jeszcze przed wojną* a mia nowicie : Lilpop, Rau i Löwenstein w W arsza wie. L. Zieleniewski w Sanoku i Królewska Hu ta ha G. Śląsku. Na podstawie długotermino wy ch umów, zawartych z m inisterjum kolei że laznych powstały trzy nowe fabryki, a miano wicie: „W agon“ w Ostrowie, fabryka wagonów przy Zakładach Ostrowieckich i fabryka wago nów H. Cegielski w Poznaniu. Fabryk parowozowych przed wojna, w zie miach okupowanych nie było. Na. podstawie długoterminowych umów powstały trzy fabryki parowozów, a mianowicie: W arszawska Spółka Budowy Parowozów, Pierwsza Fabryka Loko motyw w Polsce w Chrzanowie i Fabryka Pa rowozów firmy H. Cegielski w Poznaniu. Możność wytwórcza szAściu fabryk wago nowych można określić obecnie na 10 tysięcy wagonów towarowych i pa około 200 wagonów M niej powodzenia (ale co do udziału publiczności, a nie sukcesu artystycznego) miał pianista europejskiej sławy W ilhelm Backhaus. Widocznie publiczność uważa (jak zauważył sprawozdawca muzyczny K urjera Poznańskiego) Backhausa. za P ru saka i bojkotuje go. Tymczasem B ack hausa jest typowym Saksońezykiem i z ideologją pruskiej polityki wobec nas nie ma nic wspólnego. Szkoda więc. że na koncęrcie jego sala świeciła pustkam i, z pewnością nie zachęci do tego znakomitego artysty do ponownego próbowania szczę ścia w Poznaniu. Ponieważ wiem. ja k zapalonych zwo lenników ma sport wśród młodzieży ślą skiej, i chcę wśród niej zjednać zaintere sowanie dla „Listów Poznańskich“ , udzie lam i w dzisiejszym „Liście“ małego m iej sca sportowi. Senzacja sportowa pierw szej klasy czeBh nasze miasto W dniach 31. maja i 1. czerwca, Oto zjeżdża do.nas nie kto inny, tylko earn M, T. K, N a tu ra l osobowych rocznie. Obecna możność wytwór czą fabryk parowozowych trudne określić rf względu na to, że 2 fabryki zostały dopiero w r. b. uruchomione, a 1 fabryka (H. Cegieł«ki n Poznaniu) znajduje się w budowie . Prze widy wana jednak w przyszłości możność wytwórcza trzech fabryk parowozowych wynosi do 400 pa rowozów rocznie. Rczna jednak produkcja wa gonów osobowych mogłaby być w przyszłoś»? jeszcze znacznie zwiększoną. NAPRAWA TABORU. P, K. P. posiadają głównych warsztatów pa rowozowych 3. wagonowych 4 i mieszanych 9 i ilością stanowisk krytych: 364 parowozowy ch i 878 wagonowych oraz warsztatów pomoczńczych i podręcznych 108 z ilością krytych sta nowisk parowozowych 355 i wagonowych 266. W arsztaty te nie sa wystarczające dla po trzeb P. K. P„ przeto ministerjum Kolei Żelaz nych zmuszone było oddawać naprawę taboru do następujących napraw ni prywatnych dla pa rowozów w Polsce: W arszawska Spółka Budo wy Parowozów i Fitzner. Hłtta Laury na G. Śląsku, w Gdańsku: Międzynarodowe Towarzy stwo Budowy Okrętów i Maszyn. Zagranicą: dr. Liptak w Budapeszcie, Górnolśąskie W ar sztaty niemieckie dyr. opolskiej. Dla wagonów w Polsce: Lilpop, Rau i Lö wenstein w W arszawie, L. Zieleniewski w Sa noku, W agon w Ostrowie, H. Cegielski w Po znaniu, Lloyd Bydgoski, Lęhnert i Sp. w Byd goszczy, Huta Królewska, i Tarnopolskie Góry na Górnym Śląsku. W Gdańsku: Międzynaro dowe Towarzystwo Budowy Okrętów i Maszyn Gdańska Fabryka Wagonów, Industrie-W erke w Gdańsku i zagranicą: W arsztaty niemieckie dyr. opolskiej. Zmiany w rozkładzie jazdy koleją. K a t o w i c e . 28. 5. Na m ew ostat nio ogłoszonego Rozporządzenia Min, Ko lei Żelaznych zaprowadzone będą od 1. czerwca, b. r, wagony klasy I II . z miejsca mi' numerowanymi w następujących ro pociągach : Pociągi N r. 5. i 6. na linii W arszawa— Kraków i z powrotem, 1 wa gon 4-osiowy. Pociągi Nr. 415/1425 i 1439/426 na. linji Warszawa—-Ciechocinek i. z, powrotem mają 1 wagon 2-osiowy nu merowany. W agony powyższe będą kursow ały ty l ko w sezonie letnim tj. od 1. czerwca do 30. września rb. W pociągach Nr.. 905 i 906 na linji W arszawa—Zdołbunowo i z powrotem 1 nie. że sportowcom w y s t a r c z ą te trzy liter ki, ale publiczność niesportowa gotowaby pogniewać się na mnie, gdybym Jej tajem nicy tej nip wyjaśnił. Go to jest M. T. K. ? Jest to długoletni mistrz W ęgier, druży na sportowa piłki nożnej, należąca do na j lepszych zespołów świata. Zdobyła ona sobie rozgłos, sięgający daleko poza g ra nice swego kraju. M istrz nasz „ W arta", nie szczędząc trudu i koeztów, sprowadza M. T. K. do Poznania, chcąc dać sportow com naszej dzielnicy możność oglądania klasycznej węgierskiej gry w piłkę nożną. Dla zainteresowania szerszego ogółu, ogła sza „W art,a“ konkurs na przepowiednie wyniku, przeznaczając cały szereg nagród za nadesłanie trafnej przepowiedz!. Oiekawy proces toczył się przez V. Iz bę katrną pod przewodnictwem sędziego Słotwińskiego. Oskarżony był b. dyrek tor „H uty Miedzi“ T. A. w Poznaniu, Pa weł W arzecha. Według aktu oskarżenia poszkodował on Skarb Państwa przez to, że kazał umieścić w bilansie r. 1930 pod czas rewizji komisji Min. Spraw Wojsk, fikcyjną sumę 750 000 mk. za opal. oraz że żużle pozostałę z kruszców miedzi, do starczonych przęz wojsko, z poważną za w artością miedzi przywłaszczył sobie. Sąd dopatrzył się w czynie oskarżonego wystę pku z p aragrafu 246 K. K., t. j. sprzenie wierzenia, Oskarżony miał dostarczyć Za rządowi Wojskowemu 13 wagonów wytwo rów miedzianach z dostarczonych km »zezów. Miedź pozostałą w w ysokow irte ściowych żużlach oskarżony wytopił i za m iast zwrócić wojsko, sprzedał do Berlina, a otrzym aną gotówką powiększył m ajątek Tow arzystw a, a więc i swój. jako główny akęjonarjusz. Sąd skazał oskarżonego na: 4 miesiące więżenia; obrona założyła jednak apelację. Mimo woli mej tak się złożyło, że za* cyąłem od Towarzystwa. Akcyjnego i skoń czyłem na Towarzystwie Akcyjnem. a wa bern pierścień został zamknięty. Idem ■ I SOWIE« IŁĄBKŁ * Str. Ł wagon 4-o»iowy, który b ęd zie stale kurso wał. Cena biletów dodatkowych (miej scówek) n a miejsca numerowane klasy I I I wynosi 1 złoty -r- 1 800 000 mkp. Sprze daż tych biletów odbywać się będzie w ka sach biletowych. — (A. W,) K a t o w i oe, 28. 5. (A. W.) Od dnia 1. czerwca br. będzie kursował bezpośred ni pociąg pośpieszny z portu rumuńskiego Constanza na Czar nem Morzu aż do Lon dynu. Pociąg ten będzie kursow ał przez Bukareszt, Lwów, Kraków, Katowice, Opole, Berlin, Hoeck van H olland (port), gdzie cały pociąg wraz z parowozem wjeż dża na prom parow y. olbrzymich rozmia rów, któ ry przesz kanał La M anche prze wozi podróżnych bez żadnego przesiada nia wprost do Londynu, W ten" sam sposób przewożone są rów nież i całe pociągi towarowe przez kanał, wobec ozego towary angielskie bez żadne go przeładowania dochodzą do stacji prze znaczenia w wagonach angielskich. li niedole biednego dziecka 1 poświęciły tak che tnie ewói czas i pracę dając zbiórce ulicznej te mjljardy na cele kolonij. Na koniec najcichszym Pracownicom i Szacownikom Bóg zapłać calem sercem malutkich serc ubogiej dziatwy. Każdy stolik to praw dziwa fortuna, otoczona rojem tych niezmor dowanych osób, którzy zapobiegliwie przypi nając znaczki Czerwonego Krzyża, znosili te masy miljonów do skrzynek. Przekonanie speł nienia. uczynku wobec najmniejszych, niechaj będzie wszyztkiem tym zapłatą w życiu P. Dyr. Szaflikowi jak i innym Panom urzę dnikom Banku Przemysłowców za pomoc wy datną i fachową przy zmudnem rozliczaniu pie niędzy, Zarząd śle tą drogą podziękowanie. Polski Czerwony Krzyż w Katdwlcach. (—> B Korfantowa, przew. B abka B abka P e n p o t LeciRiczo-WycliBwowsiy la i i p * Czerwo Z Tygodnia Polskiego nego Krzyża w Katowicach. Z b i ó r k a u l i c z n a Polskiego Czer wonego, K rzyża w Katowicach, urządzona w niedzielę dnia 18. m aja rb„ wydała rezultaty ponad obliczenia zarzadu, co jest dowodem, śe społeczeństwo katowickie umie wyczuć ka żdy cek szlachetny i odpowiedzieć ofiarnym czynem, który ostatni zapewnił biednemu dzie cku chwil er wymarzonej swobody wśród pól i lasów na koloniach letnich. Za tę szczerą oehotną, wielką ofiarność Bóg zapłać wszyst kim. Że zbiórka przyniosła w sumie 10.844.960 mkp., 1 228,46 zł., 27,97 Rentenmark, 1 rubel, 2 dolary, jeden gulden gdański, 50 fenigów sre brnych, 5 koron, jest to zasługą ofiarności pań, które przy 14 stolikach siedząc przez przerwy 10 godzin, te kwotę ubrały. Zbiory przy pojedyńczych stolikach przedstaw iają się następu jąco, StolikXI p. (Mikowa z córkami: 806220000 njkp., l i ł zł., stolik II pp. Jackowska i Majew ska. 615.050.000 .mkp., 47 zł., i 0,10 Rentenmark, stolik III p. Staflikowa 1.861,020.090 mkp., i 95 z ł, i 3,50 Rentenmark, stolik IV szkoła VIII: 279.500.000 mkp., 28 zł„ stólik V p. Sękowska: 197 270,000 m kp, 15,10 zł. i 0,20 R tm k, stolik VI p. Fallentoichlowa 631.900.000 mkp. 14,50 z ł, stolik VII p. Wojciechowska z gronem nauczy cielek z liceum 926.820.000 mkp., 109,50 zł„ 1,50 Rtmk,. stolik VIII p. Koniarkowa 746.660.000 mkp., 31 z ł, 3.— Rtmk. Stolik IX p, Mędlewska z mężem 1.407.980.000 m kp, stolik X p. Za wadzka 614.260.000 m kp, 24,20 zł. "stolik XI p. Kowalczykowa 428.260.000 m k p , 69 zł. stolik XII p. Walewska z córkami 903.000.000 m kp, 64.26 zł. 8,90 Rttjjk, stolik X n i n. Czernecka z p. Ceislerowa 607,420000 m kp, 38,61 z ł, 2,— Rtmk., Stolik XIV pp. Kozikowa i Kunzowa: 1.319.110.000 m kp, 464 z ł, 8 Rtmk. W szystkiem tym Paniom przezacnym szcze gólnie serdeczni dziękuje Zarząd, że zrozumie MACIEJ WIERZBIŃSKI. S3) M E N A ż m m POWIEŚĆ. — Co to znaczy narodziny ideału narodo wego? — Chodzi tu wyłącznie o ideały duchowe, moralne. Sadzę, że ideały takie należą zam knąć w ideale nowoczesnego Polaka i fikcyj ny taki ptmmik pokazać całemu narodowi. Mają swój ideał człowieka Anglicy w dżentel menie, Niemcy w junkrze i pieści go na dnie duszy Francuz wymawiający „Francoais“ z ta ką dumą. takim panachehn takim zachwytem. A my .. Długo można by o tern mówić, dlaczego my, zdezorientowani w tej epoce zwyrodniałej, akarykaturyzow&aej demokracji nie posiadamy takiego świetlanego pomnika, takiego swoistego prawzoru doskonałego człowieka. — Dość, że trzeba go, nie ulepić z morałów, lecz wyciosać z upodobań przez tradycję wkorzenionych, za równo jak z psychicznych własności narodu i zharmonizowania go ze światem zachodnim, ze źródłami naszej kultury. — Istotnie, zdaje mi się, źe nie mamy ide ału nowoczesnego Polaka ani Polki — wtrąciła pani Henrietta. — A to znaczy, żs brak $am własnego, przęz naród stworzonego kodeksu prawideł po stępowania. ' Tymczasem młode pokolenie musi wiedzieć jasno, musi odczuwać co to jest dobry człowiek i dobry Polak i co zły, ca mu wolno a czego nie ^otoo jęli nie ma sam tracić posza od 6-ciu lat zwyż, pod faćhowem kierownictwem, nadzorem lekarskim 1 wychowawczym zostanie otwarty w Rabce, duła 20. czerwca r. b. Pensjonat b ę d zie się mieścić w budynku specjał" nym na ten Cel urządzonym, położonym wśród 8-mi° morgowego ogrodu i «będzie mieć własne gospo darstwo (krowy, konie, Ogród warzywny i owocowy) Opłata: 7 zł. od chłopca dziennie. Gruźlicy płuc bezwzględnie się nie przyjmuje. Zarząd Zakładu Kąpielowego w Rabce. Bliższych informacji o warunkach przyjęcia udziela Kierownik Pensjonatu Dr. Jan Wieczor kowski, prof. gimn. — Kraków, Basztowa 4, I. p. Kronika W ojewództwa Śląskiego, f REPERTUAR TEATRU POLSKIEGO w Katowicach. P i ą t e k , 30 maja. > Po raz trzeci! „KSIAZK JÓ ZEF PONIATOWSKI". Sztu ka historyczna w 4 aktach J. A HertzaS o b o t a , 81 m aja: KONCERT KRAKOW SKIEGO „ECHA“. (Szczegóły w afiszach) N i e d z i 1a, 1. czerwca. O godz. 3 popołudniu „KSIĄŻĘ JÓ ZEF PONIATOWSKI". Sztu ka historyczna w 4 aktach J. A. HertzaN i e d z i e l a , 1. czerwca: O godzinie 7,30 wieczór, po raz drugi! „CHRZEŚNIAK WOJENNY". ' Krotochwila w 3 aktach Rozkład wycieczki Oddziału Górnoląsklego Polskiego Tow. TatrzaAsk’cgo. Niedziela, dnia 1. czerwca 1924 r. — Cel • Barania"'Góra i źród ła Wisły (wysokość 12A m.) — Zbiórka- na dworem w Katowicach o godzinie 3,46.rano Wy ja rd pociągiem tu.ystycznym o godzinie 4,15 rano, bezpośrednio do Milówki. Z Milów ki wejście n*. Baran ą Góro i zejście przez Przysłop, zameczek myśliwski do Milówki. — nowania dla siebie. Musi wiedzieć według ja kiego wzoru ma się modelować, musi zapatrzyć się w niego i dążyć po tym szlaku wzwyż ku doskonałooi wewnętrznej i zewnętrznej. Taki ideał uzdrowiłby zbiorową duszę polską. —- Uzdrowił? — Pod tym względem panuje w tej duszy anarchja" pojęć czy pustka. A taka pustka, tak brak ideału jest dla duszy aryjskiej nieznoś nym. Pytanie też ęży z niej nie wypływa dzi siejsza chorobliwa, ultrapesymietyczna i niemal dzika krytykomania Polaka przez Polaków, ta niewiara w niego, ta, nienawiść. Gdyby wi dniał przed oczyma duszy naszej taki Polak mielibyśmy kojące uczucie, źe on gdzieś ist nieje, choć w przybliżeniu, rzeczywiście i dzięki temu spozieralibyśmy na najgorszych spośród nas bez drytaćji, bez nienawiści i beznadziejności w przyszłość, jako na zja wisko, którego uogólniać nie wolno, i ćo wię cej szukalibyśmy w złych ludziach dobrych stron i cech—cech, na których można budować. Naszem dzisiejszem kryterjum ' je st cudzo ziemiec, w którym zgodnie z prastarym , pol skim kultem dla cudzoziemczyzny, widzimy Stek doskonałości. , — Kto ma stworzyć taki idealny wzór? — Arystokracji ducha, twórcy, twórcy, wieszcze... Po chwili milczeń a pani H enrietta szep nęła; —i Ta arystokracja., w której niema ary stokracji rodowej. Powiedziała to nietylko z przekonania, ale głównie dlatego, że nawiedzało ją niekiedy przypuszczenie — egy on nję jest" uprzedzo nym do niej jako do srystckratkK — Prawda — odparł po namyśle p, Wła Przyjazd do Katowic o godzin)« 16,80 pocią giem turystycznym. Uwagi ogólne: N t stacji w Katowicach zgłaszać się należy u kierowników wycieczek, którzy jako oznakę nosić będą białą opaskę na lewejn ramieniu, oraz oznakę Tow. Tatrzań skiego. W wycieczkach mogą brać Udział wszy soy chętni .bet względu na to, czy należy do Tow. lub nie. Bilety nabywać można już dzień przed- wycieczką w Polskim Biurze Podróży „Orbis“ przy ulicy Mielęckiego nr. 2, po cenie jak przy okienku na dworcu. Wobec natłoku, panującego w sezonie wycieczkowym, t-rzy okienkach, dworcowych zakupienie biletu w „Orbisie“, jest wskazane. Loteria państwowa. W ydział Skarbowy Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego, podaje do wiadomości, że Gen. Dyr. Loterii Państwowej, rozpoczęła sprzedaż losów czwartej Loterii Państwowej na cele dobroczynne. Cały czysty dochód rozdzielony będzie między instytucje dobroczynne, na których barki wkłada społe czeństwo doniosłe zadanie udzielania pomocy, wsparcia i opieki najbardziej potrzebującym. Nie wątpię, że społeczeństwo śląskie okaże dla tej akcji zrozumienie i chętnie będzie na bywało losy, których cena na obecne stosunki jest znikomo niską. Czwarta Lot er ja Państwo wa na, cele dobroczynne obejmuje lOO tysięcy losów. Każdy los oznaczony jest jednym z nu merów od 1—100.000 i składa się z dwu części (połówek) oznaczonych literami A i B. Sprze daż losów odbywa się w Generalnej Dyrekcji Loterji Państwowej ‘ (W arszawa. Nowy Świat 700) w kolekturach Loterji Państwowej, więk szych sklepach, kasach i urzędach. Cena losu wynosi 2.000.000 mkp., za cały los — a 1.000.000 za połówkę.» Ciągnienie odbędzie się publicz nie w Warszawie, przy ul. Nowy Świat 70 — (Biuro Gen. Dyr. Lot. Państw.), w dniu !8-go czerwca 1924 r. o godzinie 6 wieczorem przez Komisję rządową przy współudziale dwóch 0bywateli miasta. Na trzeci dzień po ciągnieniu zostanie wydana urzędowa tabela wygranych, Przesłana wszystkim sprzedawcom losów, któ rzy mają obowiązek okazywania jej bezpłatnie graczom. W szystkie wygrane w ilości lO.OOO, na ogólna sumę 62 miljardów mk, wypłaca w gotówce, bez żadnych potrąceń Kasa General nej Loterji Państwowej (pocżąwsży od dnia 23. czerwca dę dnia 18, sierpnia 1924 r. włącznie), o- ile przedłożoną losy są nieuszkodzone co do numerów i grzbietów. W ypłatę wygranych gwarantuje Skarb Państwa. W szystkie wygra ne, które z jakiegobądź powodu nie odebrano (nie zrealizowano) do dnia 18. sierpnia 1924 r. przechodzą na korzyść celów dobroczynnych Loterji. Żadne reklamacje z powodu utraty lub zniszczenia losów nie będa uwzględnione. — Sprzedaż losów po cenie wyższej od ustano wionej, jest surowo wzbronioną, Sposób ciągnienia jest tego rodzaju, że na jeden loe przypaść mogą dwie wygrane, jedna jako wyższa wygrana i druga jako wygrana na tenże sam numer w grupie setkowej. . Za Wojewodę, (podpis). dysław. — Nie gra ona tam bynajmniej roli, jednakże nie stoi tak daleko od arystokracji duchowej, jak to może się wydawać. — Czy tak? Pan widzi w arystokracji ce chy dodatnie? — Wogóle, niejako z zasady staram się odkrywać we wszystkich warstwach cechy do datnie, które — wcale nie można o tern wąt p i ć — w, nich tkwią. Ujemne cechy ludzkie same nam się narzucają, dodatnich trzeba szukać. Nie zawsze mi się to udaje... Ary stokracja przez to, że żyje w atmosferze wy kwintu i" piękna stoi, lubo bez swej zasługi, obok arystokracji ducha. Zresztą.. — A Zresztą? — Zresztą wydaje mi się, źe o arystokra cji kursuje mnóstwo nonsensów, głupich po jęć, bo, jakby wiara w błękitną krew nie wy m arła 'jeszcze, wielu ludzi ma wrażenie, że arystokrata rodowy to coś innego. Powtóre człowiek z ulicy kojarzy arystokrację z de generacją. To aż nudne. Niewątpliwie gra suje tam degeneracja, nawet w wyższym stop niu niż w innych warstwach (co jest wszakże •objawem naturalnym 1 zrozumiałym), ale od tego daleko do twierdzenia, źe „arystokracja jest zdegenerowara, straconą warstwą1“. Fi zycznie przecież wyróżnia się ona na ogół ko rzystnie i gdybyśmy szukali ładnych, pięk nych okazów ludzkich, zepewne znaleźlibyś my wśród arystokracji większych procent niż gdzie indziej. — Tak pan uważa? — Tak mi się wydaje. Dostatki, szczę śliwe warunki bytowania, większa możliwość naturalnego doboru musza tu grać pewną ro lę. Duchowo zaś zyskałaby arystokracja, gdy i JM# cierpiała u k z e ną brak ideału nowoczes Prtfa SD-go m afa 1924 r. Z KATOWICKIEGO. Katowice. (Jeszcze w sprawie „kupców* chińskich). Na dworcu tutejszym stała dzii gromada Chińczyków, składająca się z siedmiu osób. Dwóch przechodniów zaczęło ich obser wować. Gdy Chińczycy spostrzegli i i są obser wowani, opuścili szybko dworzec i udali się do miasta. W tej sprawie pisze warszawska „Ga zeta Poranna“ pod adresem władz bezpieczeńr stwa, 00 następuje: Jak już podkreślaliśmy, przebyli z Berlina w liczbie 900 „kupcy“ chińscy, rozpierzchli rię po całym kraju. Zachowanie się ich, jak rola* w której „uszczęśliwili“ sobą Rzeczpospolitą, są mocno podejrzane. Pr zed e ws zystkiem zwrą oa uwagę fakt, że poruszają się, jak np. w War szawie, bardzo swobodnie, jak gdyby znali do kładnie teren, co dla zwykłego cudzoziemca, W| obcem mieście, tak wielkim, jak nasza stolica* połączone być musi z pewnemi trudnościami« Doniesiono nam, że posiadają przy sobie map* ki niewielkich rozmiarów. Co to za mapki —< i kto je sporządził? Przybyli w celach han dlowych? Dobrze. Ale, jak dotąd nie weszli w kontakt z żadną firmą. Przeciwnie trudnią się handlem domokrążnym, nawiedzając głów nie śródmieście, dzielnicę staromiejską i źydoW ską. Towar, wyrobu niemieckiego, składający; się z drobiazgów, bynajmniej nie wskazuje, ażeby nawet przy najpomyślniejszych koniunk turach mógł dać zyski, któreby pokryły koszta podróiy, wizy i utrzymania. A więc po co o-nj przyjechali? Dlaczego konsul polski w Berli* nie otworzył im lekkomyślnie drogę Rzeczypo spolitej? Minister spraw zagranicznych winieti zażądać odeń kategorycznych wyjaśnień, a * konsekwencji placówkę konsularną w Berlinie! obsadzić przez rozwe.źmejazego urzędnika. Są dzimy, że władze odnośne wysiedlą tych nie pożądanych i nieproszonych gości, którzy, ni# mogąc się dostać do W arszawy g bronią w rę ku, w szeregach bolszewickich — znaleźli furt kę przez konsulat polski w Berlinie. Z ŚWIPTOCHLOWSKIEGO. Nowe Hajduki. Pomimo, że Nowe Hajduk ki są niezbyt wielką miejscowością, to jednaŹ życie kulturalno-oświatowe robi tam olbrzyma) postępy. Wspomnieć tu należy o miejscowe! bibliotece ludowej, która mieści się w budynku) szkolnym, pod zarządem miejscowego nauczy* oieMwa miejscowego, które z całym zapaleń* ków oddało bibliotekę ludową w ręce nauczy-, ciesltwa miejscowego, które z całym zapałenS wzięło się do podniesienia czytelnictwa w miej sen. Przez usilna pracę zdołano zapas książek: powiększyć o przeszło 100 procent. Przy ob jęciu biblioteka liczyła około 300 tomów dziś blisko 700 tomów. Pomiędzy niemi są dziele najnowszych pisarzy. Czytelników jest prze szło 3O0 . Podnieść należy, zrozumienie oświa* •ty przez miejscową radę gminną, która uchwa liła znaczną zapomogę na potrzeby biblioteki, Szczególne zasługi koło podniesienia pracy kul turalno-o świat owej ma pan naczelńik gmiuTj który chętnie dopomaga do rozwoju czytelni. nego Polaka. Nosi ona w sobie zrozumiał# ale błędne przeświadczenie, że ma przyw* dzone prawo do większej pozy szczęśliwości na świacie od innych śmiertelników. Je st za tem egoistyczniejszą. Ponieważ zaś nie sta cza walki o byt, nie boryka się tak o stano wisko ani o ramy szczęścia, słowem nie za# walki, w której ogniu krystalizują się charak tery —, więc ona jpniej, albo raczej jeszcze mniej ma charakteru od ludzi innych warstw, Skutkiem tego, dalej skutkiem zapatrzenia eifl w interesy rodowe, zbliżenia się do arysto* kracji innych nacji i nakoniec jeszcze zgodni# ze stwlerdzonem zjawiskiem, źe wyższe stany w ynaradawaja się najłatwiej, arystokracje jest narodowo najmniej pewną klasą. Nieme co mówić o tezn, źe nie zna zwykle złotej średnicy między oszczędnością a rozrzutno* Ścią, że nie zwei *te także na ludziach i oceni# ich fałszywie. Największa jej —< i aie ty lN jej wada jest, że nie urnie pracować, — To prawda — wtrąciła zasłuchana lio* bi eta — Mimo to wszystko — kończył p. Wła* dysław — summa summarum można i trzeba) arystokrację zużytkować do celów państwo wych, dla dobra narodu. Pani H enrietta z przyjemnością stwierdzi* ła, że miał on o arystokracji lepsze od niej wyobrażenie 1 nie ukrywała swego zdziwienia, A on przyznawał, źe odbiegł pojęciowo ogrom* nie daleko od owych czasów, gdy był niewól* niklem doktryny, obarczonym balastem uprze* dzeń i animozji, gdy chciał szablonować ludzi, których przyroda zróżniczkowała tak nieskoń czenie. Stanąwszy teraz na uboczu, spozierał na świat, jakby na scenę teatralna, (Ciąg dalszy nastąpi),, D a ła 30-go m aja 1921 r. GONIEC Ś ląsk O polski. Przypomina sie wszystkim czytelnikom, by odda wali wypożyczone książki, gdyż chudzi nam Górny Śląsk — prowincją. Na posiedzeniu t uregulowanie biblioteki na przyszły rok, pop.nito trzeba zrobić dokładne spra wczdan'e z górnośląskiego Sejmiku powiatowego postano H gorocznej prany do Sekretariatu T. C. L. w wiono, przeprowadzić pełny rozdział admini stracji górnośląskiej od dolnośląskiej i stwo Kroi. Hucie. Komitet. rzyć własną administrację prowincjonalną z Orzesze. W losie, obok toru kolejowego, siedzibą w Raciborzu, Wniosek nacjonalistów miedzy Orzeszem a. Brada, leża, całe gromady 0 stworzenie wspólnej instytucji łącznikowej drzew, które połamane i powyrywane zostały nie uzyskał poparcia większości. Starostą kra i korzeniami przez ostatnia burze, jaka prze jowym wybrany został starszy burmistrz Dr. chodziła nad Górnym Śląskiem. Piontek ”29 głosami. Z KRÓLEWSKIEJ HUTY. Król. Huta. Z okazji Kongresu Stenogra fów, ma sie odbyć zjazd w oba dni Ziel. Świąt, w Król. Hucie, przybędzie kilka set pozamiej»cowych gości do Król. Huty. Doroczny Kon gres Stenografów systemu B abelsbergers-Do lińskiego. wybrał sobie właśnie tego roku Kró lewska, Hutę na miejsce swego zjazdu, ponie waż w Król. Hucie powstało pierwsze śląskie towarzystwo stenografów tego systemu i do tychczas okazało sie jako najruchliwsze i naj żywotniejsze. Przygotowania na przyjęcie wielu i pomiędzy nimi poważnych gości z W ar a za wy, Krakowa, i innych dzielnic Polski są w toku. Je st tylko jeszcze niedostateczna, ilość kwater na pomieszczenie gości pozamiejscowycb. Szanownych współobywateli prosimy zatem o łaskawą pomoc przy ulokowaniu gości, zgłoszenia choć i skromnego mieszkania na je dną lub dwie nocy uprasza sie zwrócić do prze wodniczącego Związku Stenografów w Krok Hucie, p. A n t o n i e g o N o w a k a , ulica "Wol ności nr. 59. Tenże udzieli także wszelkich in formacji w sprawie uczestnictwa, w Kongresie. Król. Huta. (Obwieszczenie Magistratu). Przypomina sie, iż dnia 50. ma j rb. funkcjono wać będzie Kom- Przeglądowa dla wszystkich ochotników urodzonych 1904, 1905 i 1906 r. Ro czniki te (ochotnicy) s t a w i ą sie punktualnie o godzinie 7,30 rano w P. K. Ü. w Królewskiej Hucie przy ulicy Piastowej nr. 7 w sali Turn verein. 7, PSZCZYŃSKIEGO. Mikołów. (Przybycie Najprzewielebniejsz. Ks. Administratora dr. Hlonda do Mikołowa), w dniu 24. hm. wywołało olbrzymią manifesta cje uczuć wszystkich serc katolickich tutejsz. parafian. To też z najodleglejszych zakątków miasta, z najdalszych wiosek parafii, spieszyli młodzi i starzy, bogaci i ubodzy, zdrowi i cho rzy na powitanie dostojnego gościa. Znając dokładnie potrzeby odradzającej się Polski, a zdając sobie sprawę z ważności wychowania i zasad religijnych i moralności dorastającej ka tolickiej młodzieży nie omieszkał Najprzewielebniejszy ks. Admin. dwukrotnie, t. j. w dniu 4. i 18. bm. męska " żeńską, katolicką młodzież górnośląską osobiście poprowadzić do udownej Częstochowy, by tam przed obrazem Najśw. Panienki uprosić błogosławieństwo. Przepeł nieni synowska miłością, uwielbieniem a wdzię cznością, parafianie chylili w świąty ni Pańskiej obok tronu arcypasterza swe czoła w oczeki waniu z jego ręki błogosławieństwa, dla do mów i rodzin swoich. Żegnając, życzą wierni parafianie mikołowscy, z najgłębszego serca, by nasz złotousty wieszczy kapłan-patrjota, Najprzew. ks. Adtn. za łaską Wszechmogącego swój naród katolicki górnośląski, prowadził drogą cnoty i prawdy, głosząc mu hasta wiary źw. katolickiej. Ad multos annos! M. Z RYBNICKIEGO. Pszów, pow. rybnicki. W skutek lekko myślnego obchodzenia się z bronią palną przez Józefa Kostkę, zamieszkałego w Pszowskich Dolach, huknął strzał i ugodził matkę jego, Annę Kostkową lat 47 w mlecz pacierzowy. Bnńiona walczy ze śmiercią. — a tw a w i Gifwice. (Morderstwo). W nocy z nie dzieli na poniedziałek napadli niewy tropieni dotąd zbrodniarze na klucznika Jana Dubka, oddali do niego kilka strzałów rewolwerowych 1 uśmiercili na miejscu. Miejscem zbrodni jest szosa pomiędzy Górnym i Dolnym werkiem. — Klucznik Jan Czakoń, który patrolował razem z Dubkiem, został ciężko ranny, ponieważ zo stał również u g o d z o n y przez kule rewolwero we. Zbrodnie popełnili młodzi mężczyźni w wieku od 20—30 lat. Sto metrów od miejsca zbrodni znaleziono pistolet wojskowy 08 nabity 3 nabojami. Jeden z zbrodniarzy był wysokie go, drugi niskiego wzrostu. Za pochwyceni® sprawców zbrodni wyznaczono znaczną, nagro dę. — Bytom. (Nowy kierownik niomreckiego urzędu mniejszości narodowych). Według do niesienia gazet niemieckich, rząd niemiecki za mianował dr. Gosposa, kierownikiem urzędu mniejszości narodowych w Opolu. Dotychcza sowy kierownik Schmidt został zwolniony z urzędu. Zabrze. (Barbarzyński środek pracodaw ców). W edług doniesienia, pism pracodawcy zaczynają stosować haniebnego i barbarzyń skiego środka, aby złamać strajk robotników. Grożąc im wyrzuceniem z mieszkań, „Volks blatt“ wychodzący w Zabrzu donosi o wyrzuce niu robotników z domów sypialnych. Położe nie strajkowe się nie zmieniło. SŁĄSKŁ Stromą & podstawie powyższej wiadomości, chodzi tu wi docznie o tworzenie się r zw. fumaroh. Fumarole są to przesycone siarkowodorem lub tym podobne mi składnikami cbemicznemi, i służą często celom leczniczym). T eatr w K atow icach. Teatr Polski. Na afiszu dzisiejszego przed stawienia jest „Książę Józef Poniatowski“. W dzisiejszym przedstawieniu weźmie udział wy cieczka uczennic z W arszawy. W sobotę Te atr Polski da w Rybniku „Majora ułanów", J. Krzewińskiego. W niedzielę dane będą dwa przedstaw ienia: popołudniu o godzinie 3 „Ksią żę Józef Poniatowski“, wieczór krotochwila Henneauina i Vebera „Chrześniak wojenny“. Sp raw y to w a rzy stw . Kolonie Letnie Czerwonego Krzyża. W poniedziałek 2. czerwca rb. wyjeżdżają nastę pujące grupy dzieci na koloruje letnie: Do RABKI o godzinie 11 przed południem, 50 dzieci z Katowic, z Król. Huty i zPszezyny Do CIECHOCINKA o godzinie 12 30 minut, 50 dzieci z Świętochłowic, Siemianowic, Ryb nika. Lipin i Katowic. Do GDYNI o godzinie 12,30 50 dzieci z Kato wic, Król. Huty, Wirku. Siemianowic, Pszczyny, Lipin, Szopienic, Wielkich H aj duk. Dzieci po winne być 1 godzinę przed odjaz dem w Katowicach przed dworcom 3. klasy. — Opiekunowie powinni przynieść ze sobą wy pełniono kwestionariusze i spis dzieci. Polski Czerwony Krzyż, Okręg Śląski. się w Katowicach w sąli „Tivoli“ nasze mie sięczne zebranie. Ważny porządek dzienny. 0 pewne przybycie prosi Zarząd Powiatowy. Kochłowlce. Zebranie miesięczne grupy miejscowej Związku Powstańców Śląskich, w niedzielę 1. czerwca na sali p. Mazurowej o go dzinie 4. Bardzo ważne sprawy. Zarząd o— — Po k w ito w a n ie. Pokwitowanie składek na pokrycie kosztów pogrzebu ś. p. ks. Rogowskiego miasta Lubliń ca i powiatu), pp.: Starosta, di. Pi echa czek 20 milionów mkp., Niego-kwuLa 15 miljou-nv. Dru hu ski Srąmsław 25 mil jonów, Piotrowski Józef 15 mil jo nów. Piotrowski Andrezj l0 milionów, Dwucet ks. prob. 25 milionów, Orlicki, bur mistrz 5 milionów, Rożniewski Rom. 25 url.ion., Rzeźniczek Maksymilian 25 milionów. Rzeini1zok Adolf 15 milionów, Durski Czesław 10 uar’ jonów, Kozłowski Karol 10 m'1jonów, ÜFHert Franciszek 30 milionów, Głąhlńslh 1 milion. — Ki ser W iktor 5 milionów, Cyran, rfyr. Banku Przem. 36 mil jon ów. Cyran, d j r Zakł. umysł, chorych 15 milionów Piechottn Józef 5 m ilion, Nowak Juliusz 5 milionów Napie.ralski Józef 36 milionów, Lubojański Jeirzy 5 milionów. Lubojański II 10 milionów. Budr.:ok 5 milionów Stanisłowflki sen. 5 milionów, Goły.- Paweł 30 milionów, Borkowski Józef 10 m iljiców. Jaro szewski Wacław 10 miljonów, Jakubowski Dr. 15 miljonów, So wad a Józef 9 miljonów, Klimek 1.0 miljonów, Kott Jerzy 20 miljonów, J ero mi nek Piotr 5 miljonów, Kolano Jerzy 15 m ’ljon'.w, Bieliński Jan 5 milionów, Roźniew <ki Jó zef 5 miljonów. Zhk Teodor 5 miljonów. Ma giera 5 miljónów. Berm , dyr Banku Warszaw. 27 miljonów, Antonik 15 milionów, Glińsk” 10 miljonów mkp. Wszyscy w m ien'w ieni z Lu blińca. — Bartos Karol jr. 15 milionów. Prze włoka 10 miljonów. W$ pich 5 miljonów. W orhnik 10 miljonów, N. N. 5 miliomów, Wit,tka 10 miljonów, wszyscy z Lublińca. Z ipłomyki 5 miljonów z Steblowa, Banaś ks. prob., z Ł a bęcka 20 miljonów, Kosiński z Rusinowie* 3 mil jony. Kurpierz Roch, z Pawonkowa 5 mfljon. Razem 631.800.000 m'kp., słownie sześćsettrzydzieścijeden miljonów óśmsettysięcy m i. pol skich. Za powyższe składki serdeczne „Bóg zapłać!“ — Komitet na miasto Lubliniec. (—) ks. Szulc, admin., ks. Dwucet. Prob Ks. Banal, proboszcz. Powstańcy grupy Katowice - Karbowa. W niedzielę, dnia 1. czerwca rb. odbędzie się zbiórka, wszystkich członków grupy KatowiceKarbowa, przy Województwie, gmach u pre zesa. Uprasza się wszystkich członków, sta Racibórz. (Śmierć w Odrze). Od przeszło wić się o godzinie 8 rano u prezesa. Grupa wy 1.0 dni zaginął bez śladu stróż przy łodziach rusza o godzinie 8,30 na poświęcenie sztandaru Zarząd Grupy Miejscowej. fiskalnych Jan Knapik. Przypuszcza się. iż w Katowicach. Baczność Powstańcy Śląscy! Przodownicy wymieniony przy rewizji łodzi wpadł do Odry i utonął. Zwłok jego nie zdołano jeszcze od grup miejscowych nadeślą w nieprzekraczal naleźć. nym terminie do dnia 30. maja rb. o godzinie 8 rano, deklaracje kandydatów na kurs w obo zie letnim. Deklaracje opóźnione, nie będą ttwzględnionc. Za ścisłe wykonanie powyższe Dla prowadzenia działu kolonialnego w powaźnem handlowem przedsiębiorstwie poszukuje się go czynię odpowiedzialnym prezesów grup miejscowych. Grupy miejscowe obwodu IT i 1 biorą udział w uroczystości poświęcenia sztan daru Powiatu Gliwickiego w Katowicach w du. 1. czerwca rb. Zbiórkę należy zarządzić w po W sobotę, dni?. “1. inn ja dopołudnia o tako wspólnika z kapitałem 10000 zł. szczególnych grupach na miejscu tak, żeby pod g o d z in ie 9 ½ odbędzie si<. d o b ro w o ln a Oferty pod „Import towarów“ do biura „Ruch“ dow. ba onowych stanąć na placu Andrzeja w Kraków, Szczepańska 9. 2539 Katowicach przed Strzechą Górniczą na pół godziny przed przyjęciem, t. j. już o godzinie 7 rano. W. Wieczorek. w K a t o w i c a c h , ul. S ta ro w ie jsk a (w Sokół Katowice II. Do wszystkich gniazd pod w ó rzu ) n a stę p u ją c y c h S przętów : dzielnicy śląskiej, które otrzymały zaproszenie Lwów. (Wybuch wulkaniczny pod Lwo lub przez różne okoliczności, jak brak dokład b u fe t, k re d e n c do ja d a ln i, c z te ry wem, nastąpił w powiecie bóbreckim pod wsią nego adresu, zaproszenia nie otrzymały, z pro k a n a p y , 1 le ż a n k a , 2 sto ły do p o Wołoszczyzną. Panika wśród ludności). Wia śbą o powiadomienie nas, czy i kiedy na uro k o ju , dw a ze g a ry , d w a lu s tra , udomość o wybuchu wulkanu w Wołoszezyznie, czystość naszą, poświęcenia sztandaru, przybę rządzenie k u c h e n n e , 4 łóżka z w odległości 35 kim. od Lwowa, w powiecie h o dą, lub czy nie przybędą. — Zarząd Tow. gimn. m a tra c a m i, 3 żelazn e łóżka, breckim potwierdza, się. Bliższe szczegóły są Sokół Katowice II. w a n n a do kąpania, o b ra zy , 18 do Wesoły, prezes. następujące: Już od kilku dni słyszano na po niczek do kw iatów , ręczny wyrób ulica Raciborska nr. 19. lach wiosek Wołoszczyzny i Romanowa głuche i t. d. Król. Huta. Powstańcy pow. Gliwicko-Topodziemne odgłosy. Utworzyły się trzy wiel ŚW IERŻY , kie głębokie rozpadliny, z których wydobywa szeckiego biorą udział w poświęceniu sztanda licytator i taksa tor, się do lawy wulkanicznej podobny płyn gorący ru własnego. W yjazd z Hajduk o godzinie 9 K a t o w i c e , u l. S ta ro w iejsk a 9. oraz wysokie słupy pary. Objawy te połączone przed południem do Katowic na plac Andrzeja są z głuchym grzmotem podziemnym. Wśród o 9,30 wymarsz na mszę połową do Parku Ko Zarząd. Za redakcję odpowiada: ludności zapanowała panika. Starostwo w Bóbr ściuszki. Jan Tatarczyk, Wodzisław. ce wysłało specjalna komisję dla, zbadania Baczność Powstańcy z powiatów Oleskiego przyczyn zjawiska. Kluczborskiego i Namysłowskiego. W sobotę Druk i nakład: „Goniec Śląski“. Tow. Aką w Katowicach, nt. Warszawską nr. 58dnia. 31. ma ja o godzinie 7 wieczorem odbędzie (Uw. Red.: O ile można wydać sąd na Licytacja! cdpoa. tó o M licytacja Z ca łej P olsk i. Pierwszorzędne obuwie damskie, męskie, dziecinne i sandały h k 0 ■ ■ ■ n * » ( i i i i i i i i i i i i oraz skórę podeszwowa I wszelkie przybory szewskie w wielkim wyborze po cenach bardzo niskich poleca Nathan Lichtblau, Król, Huta, ul. Sobieskiego 2. - lulolon 1111, Piwnice wielkie, wygodne (800 metr. kwadr.) w pobliżu Katowic doeiteMenlfi $ f Powiatowy Urząd Budowlany przy | Wydziale powiatowym w Świętochłowicach | poszukuje od zaraz 2608 | d o św >ndfKBiser» Ii tetólB ÜliBlBEOlO ii 9 I Oferty pod „Od zaraz" do Gońca SląrMcgo“ «r Katowicach. 9617 8 Niżej podpisana Kasa poszukuje 2609 siy pomocnicze zastępców Słynna fabryka M erów poszukuje dla Górnego Śląska 2 dobrze obeznanych i dzielnych ponad 23 lat. Panowie, którzy już w podobnej instytucji pracowali i dokładnie władają językiem z ukończoną szkolą budowlaną. Płaca według umowy. | polskim i niemieckim w słowie i piśmie, zechcą się Tylko poważni refiektanci zechcą się P zgłosić, dołączając do wniosku życiorys i odpisy (i panie) pod dogodnemi warunkami i świadectw. zgłosić z podaniem referencji. P r r a t e i g e y Wydziału powigfowsgo £ .. w Świętochłowicach. 1 Ogólnapowiatu Miejscowa Sasa Chargen pszczyńskiego. Pi semne oferty pod O. 211 do Ekspedycji Gońca Śląskiego w Katowicach. SO W 6 Dnia 30-go mala 1924 roku g O K lig O g ę A 8 K L j Z W eK . Podaje się do publicznej wiadomości, że nie żonaty murarz Teodor Jprec&o, mieszkający w Bogucicach i niezamężna Emm« Franciszka Klakosów na, bez zawodu, mieszkająca w Bogucicach. zamierzają z a w r z e ć małżeństwo pomiędzy sobą. Obwieszczenie i ogłoszenie zapowiedzi ma na stąpić w Gońcu Śląskiem i w obwodzie gminnym Bogucice. Bogucice, dnia 27. maja 1924 r. Brodnikw zStanu Cywilnego 2611 .: Sidło. Licytacja dobrowolna. W poniedziałek, dnia 2. czerwca b. r. o godz. 9-tej przedpoł. będę sprzedawał w Tam. Górach, ulica Lubliniecka nr. 24 (Wiła Wichura) następujące przedmioty, najwięcej dającemu za gotówkę 1 pokój m ęsk i dębowy 1 urządzenie kuchenne 8 szafy, 6 stołów, 5 krzeseł, 2 łóżka z matera cami, 1 łóżko żelazne, 1 stojak, 8 różnych regałów, 1 komoda, 1 lodownia, 1 lustro z podstawką, 1 lustro, 1 wertików, 1 kanapa pluszowa, 1 maszyna do szycia, 3 pająki, 1 szafa na pieniądze, 3 umywalki żelazne, 2 małe stoliki, 1 stół do wyciągania, 1 kwietniak dębowy i dużo innych domowych przedmiotów. O godz. 2-iej popołudniu okna, drabiny, heblarnie i dużo innych po trzebnych rzeczy. Oglądać można */, godz. przed licytacją. Wszystkie przedmioty są dobrze utrzymane. 2011 Im ie la , komornik sądowy w Tam- Górach. Wykluczenie członków ze Związku Powstańców Podaje się do publiczne] wiadomości, źe wyklucza się trzech członków z Związku Powstańców Śląsk, z grupv miejscowej Katowska-Halda; 1) Pius Szuster, nr. legitymacji 933, 2) Becker Paweł, nr. legitymacji 923, 3) Zając Sylwester, nr. legitymacji 942. Wszystkie te legitymacje się unieważ nia. Związek Powstańców Śląskich nie bierze żadnej odpowiedzialności za wy kluczonych. 2619 Wielki tydzień tekstylny 6/4 10/4 „ Lucullus musztarda Cieszyn W ysoką MkP. 2.200.000 ,, 2-500.000 ,, t.900.000 » 1.800.000 ,, 3.400.000 4.900.000 8.400.000 „ „ Garnltur-Linon 6/4 10/4 „ „ 3.400.000 5.800.000 „ „ Garnltar-lnlett 6/4 „ 10/4 „ wsypy . . . » Druk modry. . » „ 6.000.000 10.500.000 „ 2.200.000 » 1.950.000 „ Zapaski 120 cm. szer. „ „ 2.800.000 Szoty na ubrania od MkP. Mater, n areczn lk l » .. Popelinfl gładka 1.800.000 1.500.000 i w kratkach „ „ 9.500.000 cm. szer. „ „ 4.900,000 Cheviot 120 i 130 la. ryps na ubrania gładkiizpask. Erottó » z piskami . „ Karo . . . » jedwab . . „ ChewlBt z pas kami Frotte „ Palla giadka i kratk. 110 cm. „ Mnilin w ełn ian y » Fouiardlna . . 3 .000.000 „ 7.100.000 „ 7,100.000 „ 12.000.000 „ 6.800.000 * 3.950.000 » 7.500.000 » 5,900.000 Wielki skład ubrań dla pando l chłopca» w wszystkich cenach. N» Mp. w s z y s t k ie to w a r y udzielam przy zakupie od 10 Złotych = 18 000000,— 5 °Lr a b a ta , przy zakupie ponad 10 Złotych == = = = = = 10 % r a b a ta , który się natychmiast wypłaca. = = = = = = Józef Maday = Pszczyna. Iły otwieram]/ w Katowicach przy ul. 3-go Maja Nr. 32 261S pod firmą Bazar Mód“ wyroby pończosznicze i rękawiczki KotOtólCdCb, ul. DqhrowiRlego 3 111. piętro na prawo. Fabrykat pierwszorzędny, ceny umiarkowane. kupIC % § # PROSA ö R9BHIKU tam kupisz dobrze i tanio. dla stowa SkówZTANDARY rzyszeń, korporacji, puł i młodzieży szkolnej poleca Fabryka sztan darów JULJ. ZIMN1SZ, Poznań, ul. Podgórna 14, II. piętro, wejście z pl. Świętokrzyskiego. Jfa żądanie przesyła się kosztorysy. 2012 Większa potrzebowana 2620 S Z S l S S I p ie n ię ż n a od zaraz do sprzedania. Oferty pod „Skrzynka pocztowa 404" Katowice. PALONE BUDOWLANE I MIAŁ WAPIENNY po cenach konkurencyjnych polecają do natychmiastowej dostawy 2492 CZELADZKIE WAPIENNIKI 1 KAMIENIOŁOMY ss BRYNICA“ w Caelndssi obok Huty Laura. Biuro w Sosnowcu, ul. 3. Maja 5. — poleca: ........ - wagi dziesiętne, stołowe, wozowe, specjalne do ważenia bydła, wagi w iszące szalkow e. Wykonanie solidne 1 Ceny konkurencyjne 1 Dostawa natychmiastowa 1 Poszukiwani energiczni odsprzedawcyCenniki i oferty na każde żądanie. 2375 największe czasopismo ilustrowane w Polsce. f i ! ? 5!'] i i : ! Szanownemu kupiectwu i właści Niniejszem podajemy do wiado mości, iż cielom lokali donosimy uprzejmie, źe objęliśmy Generalnezastepstoo atsz składnice wyrobów dawn. Generalne fabryki likierów i soków owo cowych arcyksięela Fryderyka w Cleszynie-Błogoeleach daws, fabryki likierów 1 soków oddaliśmy firmie owocowych arcyksięela Fry deryka w Cleszynie-Błogoeleach ISttPStMO ul. Krakowska 41. Cieszyń-Błogocice, d. 26. maja 1924. Śląskie Zakłady Spirytusowe. Zadaniem naszera będzie zadowolić naszą Szan. Klientelę przez dostar czanie pierwszorzędnych wyrobów z naszego stałego magazynu. Kaintoch i Ska Z a w o d z le -K a to w lc e ul. Krakowska 41. Telefon 1759. Motocykl 2534 „Harley-Dawidson". kom pletnie wyekwipowany z elektrycznem urządzeniem w dobrym stanie do sprze dania. Sosnowiec, ulica 3. Maja 9. Zakrzewski. Prenumerata kwartalna 12O0O00O mk. Wszelkie korespondencje I prenumeraty wysy łać pod: Skrzynka pocztowa 135, Warszawa. B. Seldemtmna następca Mysłowice, Rynek 21—22. polecam mój bogato zaopatrzony kapeluszy i czapek dla mężczyzn i dzieci bieliznę, t a t y , M l, parasole lip. Telefon 34. u n ib M , M L , w bardzo wielkim wyborze nadeszły. C e n y u m ia r k o w a n e I Clmsln Oferty pod „Najwięcej dającemu" do Bksp. Gońca Śląskiego w Katowicach, j działa skutecznie prze-1 ciw odciskom i nagniot Skradzione papiery kom. Wszędzie do naby-i wojskowe wystawione cia Eksped. Clamlny, przez P. K. U. Wadowice 1 1.5ehmm,*atowiee / na nazwisko Bartuś Wła 3 Maja 40. dysław rocznik 1895 unie ważniam. 2577 1636 Do nabycia wszędzie, gdzie niema żądać. 'f i 1 I Mm Jeżeli chcesz «KAM ZoOTUzla-Katotiltach rower albo maszynę do szycia lub maszyny rolnicze? to idź do ' na odcLki' do sprzedania. „Przegląd Mniowy" Uważać na p rzyszłe o g ło szen ia ! skrzynka poczt. 100. Telefony nr. 496 i 1133. w najtańszem i w najeleganciejszem wy konaniu kupuje się najkorzystniej w S ü n n ltfa ft X) Kto chce wiedzieć cosięwświeciedzieje, Ten czyta i prenumeruje F. W. Weltz, Król. Huta I Eecinne NASItW.ROT MEORLEMwWRYtU W S pecjalność: Ł ó żk a ż e la z n e 11 z e s k u te c z n o ś c i t t t ó i Spółka i r * Akcyjna FobryKo Kog I lu n Kaliszu Elegancką konfekcję damską, męską za dokładne wyjaśnienie, kto jest właś cicielem i szoferem samochodu PZ 10341. Wiadomości proszę pod adresem: n ' -jm I ‘f i Pi i 1111li 1*31 Wielki wybór w m » te r fa la c h n a n b r a n la 1 koatjnw iy od najtańszych do najlepszych k a m g a r n o wy c h z stosownemi podszewkami. Isngd Powiatowy Związku Powsfoftcöw Slosklch powiat Katowicki. Pakiet akcji od 31. maja do 7. czerwca 1924: Honselin • • od Sntln w k ro tk ach ,, LInon . . . . „ Płótno na koszule » Płachty do łóżek » Damast na poszwy Obrazę 2616 z n a n v wypowiedzianą na szewca p. Pawła Nowaka z Brze zia odwołuję 1bardzo prze praszam. Jan Zmełty. C e n y u m ia r k o w a n e I Kraków, Grodzka 5 -7 . 2429