Przemieszczenie krążków staw skro

leczenia chorych
7 Cel
z przemieszczeniem krążków
stawowych stawów skroniowo-żuchwowych i leczenie
wstępne tych zaburzeń
Celem leczenia układu ruchowego, w tym również układu ruchowego
narządu żucia, jest:
uwolnienie chorego od bólu i innych objawów oraz
przywrócenie prawidłowej czynności.
Cel ten u chorych z przemieszczeniem krążków ssż i głów żuchwy można osiągnąć
przez:
nauczenie chorego umiejętności radzenia sobie ze stresem i ze skutkami stresu,
odtworzenie prawidłowego układu przestrzennego żuchwy w stosunku do
szczęki w maksymalnym zaguzkowaniu zębów przez zastosowanie miejscowego przyczynowego leczenia przemieszczeń krążków ssż i głów żuchwy płaską szyną repozycyjną w leczniczym położeniu żuchwy,
uzupełnienie braków zębowych oraz
przywrócenie prawidłowych stosunków w zwarciu centrycznym i ekscentrycznym w prawidłowej wysokości zwarcia po zastosowaniu miejscowego leczenia przyczynowego (rozdz. 6.3, 7, 8).
Pod pojęciem wstępnego leczenia chorych z klinicznymi objawami przemieszczenia krążków ssż należy rozumieć przeprowadzenie odpowiedniej edukacji pacjenta oraz zastosowanie miejscowego leczenia przyczynowego tymczasową szyną
repozycyjną już w czasie pierwszej wizyty.
W części przypadków można uzyskać repozycję krążków ssż po zastosowaniu tymczasowej szyny repozycyjnej, tzn., że nie ma wtedy potrzeby wykonania
całodobowej szyny repozycyjnej. Ponadto leczenie wstępne tymczasową szyną
104
Maria Kleinrok
•
Przemieszczenie krążków stawowych stawów skroniowo-żuchwowych – rozpoznawanie i leczenie
RYC. 7–1. Schemat ilustrujący położenie głowy żuchwy w przypadku ustalenia położenia leczniczego z wysunięciem
żuchwy do kontaktu brzegów siecznych
siekaczy wskazuje, że w takiej sytuacji doprzednio przemieszczony krążek nie ma
możliwości powrotu na głowę żuchwy
bez równoczesnego zwiększenia wysokości zwarcia.
przywrócenie prawidłowego przebiegu ruchów żuchwy i wyeliminowanie
trzasków w ssż i innych objawów związanych z przemieszczeniem krążków
ssż,
stworzenie warunków do odtworzenia prawidłowego zwarcia centrycznego i ekscentrycznego oraz prawidłowej wysokości zwarcia w przypadkach
ze zmniejszoną wysokością zwarcia (rozdz. 2.3, 6.2.1, 8.4).
Podstawą przyczynowego miejscowego leczenia chorych z przemieszczeniem
krążków ssż w maksymalnym zaguzkowaniu zębów i towarzyszącego im przemieszczenia głów żuchwy w tym położeniu jest odpowiednie ustalenie leczniczego położenia żuchwy i jego odtworzenie w szynie repozycyjnej.
Problem ustalania leczniczego położenia żuchwy jest obecny w literaturze od
czasu opublikowania przez Costena zespołu objawów (1934), który w ślad za innymi autorami, takimi jak: Wright (1920), Decker (1925), Goodfriend (1933), kojarzył występowanie tego zespołu z dotylnym przemieszczeniem głów żuchwy (cyt.
przez Costena 1934). Konsekwencją tych doniesień było leczenie objawów związanych z przemieszczeniem głów żuchwy metodą polegającą na wysunięciu żuchwy.
Ze względu na liczne powikłania zaniechano na dłuższy czas wysuwania żuchwy
w leczeniu dysfunkcji narządu żucia. Nie można wykluczyć, że przyczyną powikłań
było leczenie szyną w doprzednim położeniu zwarciowym żuchwy, tj. z kontaktem
brzegów siecznych siekaczy, gdyż w tym położeniu żuchwy trzaski odwrotne związane z doprzednim przemieszczeniem krążków ssż z reguły ustępują. Jest to ważny test diagnostyczny w rozpoznawaniu doprzedniego przemieszczenia krążka ssż
(rozdz. 2.3). Wyniki badań z zastosowaniem metody MR i TK, jak również obserwacje kliniczne dowodzą jednak, że w tym położeniu żuchwy nie można leczyć przemieszczeń krążków ssż ze względu na poważne powikłania. Są to głównie zaburzenia w postaci powstania dużej szpary w obrębie zębów bocznych przy zachowaniu
kontaktu brzegów siecznych. Zaburzenia te wymagają uciążliwego leczenia ortodontycznego (Ash i wsp. 1995, 1999). Wysunięcie żuchwy do kontaktu brzegów
siecznych może również spowodować zwężenie szpary pomiędzy głową żuchwy
i guzkiem stawowym uniemożliwiające repozycję doprzednio przemieszczonego
krążka ssż (ryc. 7-1).
106
Cel leczenia chorych z przemieszczeniem krążków stawowych stawów skroniowo-żuchwowych...
a
RYC. 7–7. Przypadek z objawami obustronnego złożonego przemieszczenia krążków
ssż z przemieszczeniem linii
środkowej w maksymalnym zaguzkowaniu zębów w lewo (a)
z ustalonym w wosku położeniu
leczniczym w znacznie zwiększonej odległości żuchwy od szczęki
z prawidłowym przebiegiem linii
środkowej, zgodnym z umiejscowieniem dotylnego położenia
żuchwy w tej odległości i z wysunięciem żuchwy (b) oraz tymczasowa wzorcowo opracowana
silikonowa szyna repozycyjna (c).
Tymczasowa silikonowa szyna repozycyjna wykonana w tym położeniu leczniczym żuchwy dała
całkowite ustąpienie objawów.
b
c
119