raport z ewaluacji problemowej - Kuratorium Oświaty w Krakowie
Transkrypt
raport z ewaluacji problemowej - Kuratorium Oświaty w Krakowie
Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 Kraków Kuratorium Oświaty w Krakowie Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: ● Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 2/23 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach 05-11-2013 - 18-11-2013 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Ewa Klimczyk, Anna Zdebska. Badaniem objęto 137 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 115 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 32 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem szkoły, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły, grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły. SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 3/23 Obraz szkoły Szkoła Podstawowa nr 86 w Krakowie funkcjonuje w XVI Dzielnicy Bieńczyce. W szkole uczy się 424 dzieci w 18 oddziałach. Szkoła dysponuje dobrą bazą lokalową, w tym salą gimnastyczną, świetlicą i stołówką, boiskiem sportowym. Wyposażenie w nowoczesne środki dydaktyczne zapewnia pełną realizację podstawy programowej z uwzględnieniem wszystkich warunków i sposobów pracy. Szkoła dysponuje dwiema tablicami interaktywnymi, pracowniami komputerowymi, szerokim dostępem do Internetu. We wszystkich salach lekcyjnych jest sprzęt multimedialny. Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę, sprzyjającą spokojnej i rzetelnej pracy. Nie ma przejawów dyskryminacji i braku tolerancji dla inności. Dzieci czują się w Szkole bezpiecznie, są traktowane równo i sprawiedliwie. Wzajemny szacunek i zaufanie, przestrzeganie przyjętych zasad i norm, akceptacja wartości sprawia, że uczniowie chętnie współpracują ze sobą, realizując wspólne przedsięwzięcia i ucząc się od siebie nawzajem. Nauczyciele skutecznie i uświadamiając cele motywują pracy, uczniów co wpływa do podejmowania na kształtowanie wysiłku, stawiając umiejętności uczenia im jasne się, wymagania samodzielności i odpowiedzialności za własny rozwój. Pomaga w tym wdrażany program "Ocenianie Kształtujące w Szkole Uczącej Się". Systematyczna analiza potrzeb i osiągnięć edukacyjnych uczniów pozwala zorganizować odpowiednie zajęcia pozalekcyjne zarówno dla dzieci mających trudności w nauce, jak i zdolnych. Nauczyciele z troską pochylają nad dziećmi wymagającymi pomocy i wsparcia. Uczniowie mogą rozwijać zdolności naukowe, artystyczne i sportowe. Dużym zainteresowaniem cieszy się zorganizowana w szkole nauka gry na gitarze, realizowane przedsięwzięcia w ramach programu Comenius oraz liczne konkursy i projekty prozdrowotne, ekologiczne, charytatywne. Nauczyciele realizują wiele innowacji i wprowadzają nowatorskie rozwiązania metodyczne. Podejmują starania mające na celu podnoszenie efektów kształcenia. W ostatnich dwóch latach Szkoła osiągała w sprawdzianie zewnętrznym w klasie VI wyniki powyżej średniej (6 stanin). SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 4/23 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 POWSTAŃCY ŚLĄSCY Typ placówki Szkoła podstawowa Miejscowość Kraków Ulica OS. JAGIELLOŃSKIE Numer 18 Kod pocztowy 31-834 Urząd pocztowy KRAKÓW Telefon 0126483414 Fax 0126483414 Www http://www.sp86krakow.pl Regon 00070912900000 Publiczność publiczna Kategoria uczniów Dzieci lub młodzież Charakter brak specyfiki Uczniowie, wychow., słuchacze 424 Oddziały 18 Nauczyciele pełnozatrudnieni 33.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 4.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 1.00 Średnia liczba uczących się w oddziale 23.56 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela 12.85 Województwo MAŁOPOLSKIE Powiat Kraków Gmina Kraków Typ gminy gmina miejska SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 5/23 Poziom spełniania wymagań państwa Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się B Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału (D) Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się (D) Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się (D) Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania (D) Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach (D) Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój (D) Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej (B) Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój. (B) Uczniowie uczą się od siebie nawzajem (B) W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów (B) Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej B W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Respektowane są normy społeczne B Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne (D) Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego (D) Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu (D) W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje je w razie potrzeb (B) W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice (B) SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 6/23 Wnioski 1. Nauczyciele, pracownicy niepedagogiczni i uczniowie tworzą w szkole atmosferę, która sprzyja uczeniu się, kształtowaniu samodzielności i odpowiedzialności dzieci za własny rozwój. Uczniowie mają świadomość celów uczenia się i stawianych im wymagań. 2. Nauczyciele stosują nowatorskie rozwiązania i wdrażają innowacje, które potrafią wykorzystać w rozwijaniu zainteresowań i wspieraniu uczniów mających trudności w nauce. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności zgodne z podstawą programową. Służy temu taka organizacja procesu kształcenia, która ułatwia uczniom współpracę i uczenie się od siebie nawzajem. 4. Szkoła jest otwarta na inicjatywy uczniów i stosownie do nich modyfikuje działania wychowawcze i edukacyjne. 5. Szkoła prowadzi wnikliwą analizę wyników sprawdzianu w klasie VI i III i wdraża na ich podstawie działania mające na celu poprawę jakości kształcenia. 6. W szkole podejmuje się liczne działania wychowawcze, mające na celu zmniejszanie zagrożeń i wzmacnianie pożądanych zachowań. Działania te są w razie potrzeby odpowiednio modyfikowane. 7. Zdecydowana większość uczniów zna i respektuje normy społeczne obowiązujące w szkole i czuje się w niej bezpiecznie. W szkole prowadzona jest wielostronna analiza podejmowanych działań mających na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań. SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 7/23 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Nauczanie w efektywnych szkołach jest celowe, ma jasno określone zadania, jest dobrze zorganizowane, przygotowane i odbywa się w odpowiednim tempie. Ilość czasu spędzanego na uczeniu się jest zaplanowana i kontrolowana, a stawiane pytania angażują uczniów. Środowisko uczenia się powinno być atrakcyjne, metody pracy nauczycieli oparte na najnowszej wiedzy pedagogicznej. Ważne jest, by zachęcać uczniów do samooceny i brania odpowiedzialności za proces uczenia się. Duży wpływ na ten proces ma informowanie uczniów o postępie, jaki się dokonuje w ich rozwoju intelektualnym, społecznym i osobistym. Poziom spełnienia wymagania: B Procesy edukacyjne sprzyjają uczeniu się. Odpowiednia atmosfera pracy tworzona jest przez wszystkich pracowników szkoły i uczniów. Organizacja zajęć edukacyjnych służy rozwojowi dzieci dzięki umożliwianiu współpracy, stosowaniu atrakcyjnych, aktywnych form i metod, łączeniu wiedzy z różnych przedmiotów i doświadczeń zdobytych poza szkołą. Uczniowie znają cele lekcji i stawiane im wymagania. Nauczyciele kształtują umiejętność uczenia się, samodzielność i odpowiedzialność dzieci za własny rozwój. Wspierają je w trudnych sytuacjach i motywują do podejmowania działań. Ocenianie uczniów i informacja na temat postępów pomaga im się uczyć. Wdrażany przez część uczących program "Ocenianie kształtujące" ułatwia komunikację z dziećmi i rodzicami oraz rzetelne przekazywanie informacji o sukcesach i niedociągnięciach. Wprowadzane w szkole innowacje i nowatorskie rozwiązania wpływają na uatrakcyjnienie procesów edukacyjnych, na podniesienie efektów kształcenia, poprawę zdolności interpersonalnych dzieci oraz doskonalenie umiejętności nauczycieli. SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 8/23 Obszar badania: Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału Planowane i realizowane w szkole procesy edukacyjne są dostosowane do potrzeb uczniów. Dzieci doceniają taki sposób organizacji lekcji, który pozwala na współpracę z innymi uczniami (rys. 1). Nie mają problemu ze zrozumieniem omawianych zagadnień, a większość nauczycieli potrafi ich zainteresować tematem lekcji i sprawia, że chcą się uczyć (rys. 2). Nauczyciele w sposób zrozumiały przedstawiają uczniom cele i przebieg lekcji, dzięki czemu dzieci mogą świadomie i aktywnie uczestniczyć w procesie edukacyjnym. Stosowane metody i formy pracy są dostosowane do możliwości i potrzeb uczniów. Dzieciom odpowiada zwłaszcza wykorzystywanie przez uczących rzutnika, tablicy multimedialnej, organizowanie pracy grupowej i możliwość praktycznego działania. Rys. 1j SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 Rys. 2j 9/23 Obszar badania: Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się Prawie wszyscy uczniowie są przekonani, że potrafią się uczyć, bowiem nauczyciele wyjaśniają im, jak to robić (rys. 1). Większość uczniów ma możliwość zastanowić się, czego się nauczyli. Podczas obserwowanych lekcji nauczyciele wszystkim dzieciom stwarzali sytuacje, w których mogły podejmować decyzje dotyczące uczenia się, wyrażać opinie, wypowiadać się na tematy poruszane na lekcjach oraz podsumowywać swoją pracę. Sposób prowadzenia zajęć edukacyjnych pozwalał uczniom na poszukiwanie różnych rozwiązań i sposobów wykonania zadań. Dzieci m. in. korzystały ze słowników, analizowały teksty, stawiały hipotezy, słuchały, dyskutowały, czytały, rozwiązywały zadania, korzystając z różnych pomocy, w tym z tablicy interaktywnej. Kształtowaniu umiejętności uczenia się sprzyja także samodzielność w wykonywaniu zadań i wdrażanie do pracy zespołowej. Nauczyciele wyrażają przekonanie, że większość ich uczniów wie, jak się uczyć. Rys. 1j SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 10/23 Obszar badania: Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się Atmosfera sprzyjająca uczeniu się jest w szkole tworzona przez nauczycieli, uczniów i pracowników niepedagogicznych. Relacje między dorosłymi i uczniami cechuje wzajemny szacunek. Wyrażane przez uczniów opinie i inicjatywy nauczyciele wykorzystują do pracy na lekcji. Rodzice uważają, że większość nauczycieli traktuje wszystkich uczniów równie dobrze. Jednak 11 z 61 uczniów uważa, że dotyczy to tylko połowy lub mniej niż połowy uczących. Uczniowie dostrzegają otrzymywanie od nauczycieli wskazówek dotyczących sposobów uczenia się i gotowość uczących do rozmowy z nimi. Są przekonani, że większość czasu na lekcjach wykorzystują na uczenie się (rys. 1). Wzajemne relacje między dziećmi są pozytywne. Podczas lekcji odnoszą się do siebie przyjaźnie i pomagają sobie podczas pracy na większości lub połowie z nich. Jednocześnie sygnalizują przypadki wzajemnego lekceważenia się (zauważa to 27 z 61 uczniów). Rys. 1j Obszar badania: Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania Dzięki wdrażanemu w szkole projektowi "Ocenianie kształtujące" uczniowie znają cele uczenia się i stawiane im wymagania na większości lub wszystkich lekcjach. Co najmniej połowa nauczycieli wyjaśnia dzieciom, jakich działań od nich oczekują (rys. 1). Podczas wszystkich obserwowanych lekcji uczniowie mieli możliwość poznania celów podejmowanych działań. Nauczyciele rozmawiali z uczniami na ten temat, upewniając się, czy uczniowie rozumieją przedstawiane zagadnienia. SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 11/23 Rys. 1j Obszar badania: Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach Uczniowie lubią się uczyć na zdecydowanej większości lekcji, uważając, że nauczyciele pomagają im w trudnych sytuacjach i wspierają. Uczniowie są zmotywowani dzięki pracy w grupach, możliwości wyboru sposobu wykonania zadania i prawa do swobodnych wypowiedzi. Nauczyciele są przekonani, że ich działania w zakresie udzielania informacji zwrotnej motywują większość uczniów do pracy. W opinii większości rodziców nauczyciele wierzą w możliwości dzieci i częściej je chwalą, niż krytykują. Obszar badania: Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój Ocenianie uczniów i informacja na temat ich postępów pomaga uczniom uczyć się. Uczniowie uważają, że nauczyciele przestrzegają przyjętych w szkole zasad oceniania na zdecydowanej większości lekcji; uzasadniają każdy lub większość stopni, rozmawiają na temat trudności i sukcesów. Ich odczucia związane z ocenianiem są jednak różnorodne; zadowolenie czuje tylko 26 z 61 badanych; 12 czuje zniechęcenie, nie wie co robić lub nie chce się dalej uczyć. Zdecydowana większość rodziców jest jednak zdania, że sposób oceniania ich dzieci zachęca je do uczenia się. Podczas wszystkich obserwowanych lekcji nauczyciele zwracali uwagę na prawidłowe działania uczniów. Pochwały, poprawianie błędów i ocenianie wpływały na doskonalenie działania uczniów, mobilizowały i zachęcały do wysiłku. SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 12/23 Obszar badania: Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej Uczniowie mają możliwość wiązania i wykorzystywania różnych dziedzin wiedzy i doświadczeń podczas procesów edukacyjnych. Prawie wszystkie dzieci uważają, że to, czego uczą się w szkole, przydaje im się w codziennym życiu. Nauczyciele uczący w jednym oddziale podejmują działania międzyprzedmiotowe, wspólnie planując wycieczki, wyjścia do teatru, organizując konkursy i projekty. Dbają, by pokazywać dzieciom związki między zdobywaną podczas lekcji wiedzą a doświadczeniami życia codziennego i aktualnymi wydarzeniami. Podczas niektórych obserwowanych lekcji nauczyciele uwzględniali zagadnienia poruszane na innych przedmiotach, jednak dzieci nie potrafiły wskazać takich elementów lekcji. Obszar badania: Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój. Uczniowie mają wpływ na sposób organizacji i przebiegu procesu edukacyjnego. Mają wpływ na omawiane treści, sposób uczenia się, atmosferę w klasie. Zdecydowana większość nauczycieli zachęca dzieci do wymyślania i realizowania własnych pomysłów. Wszyscy nauczyciele deklarują, że kilka razy w roku lub półroczu dają dzieciom możliwość wyboru tematyki lekcji, metod pracy, sposobu oceniania. Większość pozwala na wpływ uczniów odnoszący się do terminów testów i sprawdzianów oraz zajęć pozalekcyjnych. Podczas wszystkich obserwowanych zajęć edukacyjnych nauczyciele rozmawiali z uczniami o tym, jak będzie przebiegać lekcja i prosili o zastanowienie się, czego się dowiedzieli. Uczniowie czują się odpowiedzialni za własny rozwój. Są przekonani, że ich wyniki w nauce zależą przede wszystkim od ich zaangażowania i czasu, jaki poświęcają na naukę. Widzą także znaczenie pomocy rodziców, własnych uzdolnień, pracy nauczycieli i atmosfery panującej w klasie. Obszar badania: Uczniowie uczą się od siebie nawzajem Uczniowie uczą się od siebie nawzajem. Nauczyciele stosują przede wszystkim pracę w parach i grupach, umożliwiają uczniom wyrażanie własnych opinii, prowadzenie dyskusji, ocenę koleżeńską, przygotowywanie prezentacji i referatów. Ponadto uczniowie wymyślają i przeprowadzają doświadczenia oraz prowadzą lekcje dla kolegów. Na wszystkich obserwowanych lekcjach nauczyciele stwarzali uczniom rozmaite możliwości w tym zakresie. Uczniowie dostrzegają pracę zespołową na co najmniej połowie lekcji. Zadania wynikające z pomysłów uczniów wykonują na mniej niż połowie zajęć (rys. 1). SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 13/23 Rys. 1j Obszar badania: W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów W szkole wprowadzane są rozwiązania nowatorskie i innowacje, które odpowiadają na potrzeby uczniów i wpływają na ich rozwój. Dotyczą one wykorzystania środków dydaktycznych, komunikacji z uczniami i rodzicami, współpracy z nauczycielami. W działania te angażują się prawie wszyscy uczący, doceniając wykorzystywanie nowych technologii, angażowanie i zainteresowanie uczniów nowymi metodami, organizowanie zajęć interdyscyplinarnych, wykorzystywanie w praktyce nowych sposobów komunikacji. Cenne są działania związane z realizacją programu "Ocenianie Kształtujące w Szkole Uczącej Się". Jeden z nauczycieli napisał: "W ocenianiu kształtującym odnalazłam metodę na skuteczne i aktywne uczenie się uczniów. Wykorzystywane przeze mnie elementy tej metody dają szansę uczniom na uświadomienie sobie czego i po co się uczą. Nauczyciel prawie natychmiast otrzymuje informację zwrotną, co jeszcze trzeba poćwiczyć lub wytłumaczyć. Informacja zwrotna jest okazją do lepszej i ściślejszej komunikacji z rodzicami uczniów tak, aby mogli śledzić zarówno sukcesy jak i niedociągnięcia i braki swoich dzieci". Wdrażane innowacje w nauczaniu wczesnoszkolnym, edukacji regionalnej, ciekawe pomysły na promocję szkoły i integrację środowiska, rozwijanie współpracy międzynarodowej w ramach programu Comenius wpływają na podniesienie efektów kształcenia, poprawę zdolności interpersonalnych dzieci, wzmocnienie motywacji do działania, doskonalenie nauczycieli. SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 14/23 Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: B W szkole realizuje się podstawę programową z uwzględnieniem wyników analizy osiągnięć uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego. Nauczyciele umożliwiają uczniom kształtowanie kluczowych kompetencji, a także uwzględniają zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej ustalone dla danego przedmiotu nauczania. Osiągnięcia uczniów są monitorowane i analizowane, a wnioski wykorzystywane przez nauczycieli do dalszej pracy. Szkoła podejmuje działania służące odnoszeniu przez uczniów sukcesów w następnym etapie edukacyjnym. Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego W szkole prowadzi się diagnozy wstępne dotyczące osiągnięć edukacyjnych uczniów klasy I po zakończonej edukacji przedszkolnej oraz klasy IV w zakresie opanowanych wiadomości i umiejętności w pierwszym etapie edukacyjnym. W przypadku uczniów klasy I wykorzystuje się wyniki analizy kart wstępnego badania wiadomości i umiejętności, diagnozy logopedycznej, bezpośrednich obserwacji dziecka w okresie adaptacji do warunków szkolnych, rozmów i konsultacji z rodzicami. W klasie IV natomiast w oparciu o analizę wyników ogólnopolskiego badania umiejętności trzecioklasistów (OBUT), a także analizę dokumentacji ucznia, opinii i orzeczeń poradni psychologiczno-pedagogicznej oraz rozmów z rodzicami. Wnioski z diagnozy są wykorzystywane przez nauczycieli do kwalifikacji uczniów na zajęcia wyrównawcze, korekcyjno-kompensacyjne, logopedyczne, dostosowania wymagań do predyspozycji i możliwości intelektualnych uczniów, opracowania programu pracy z uczniem zdolnym, zaplanowania zajęć pozalekcyjnych, zapewnienia stosownych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, kształtowania umiejętności matematycznych i językowych. Szczególnie zwrócono uwagę na: stwarzanie uczniom sytuacji do rozwiązywania zadań wieloma sposobami; umożliwienie manipulowania i logicznego literackich konkretami myślenia; rozbudzanie i nieliterackich zainteresowań; głośne i stosowanie ciekawości i powiązanie wspólne praktycznych ich i indywidualne umiejętności; poznawczej; z działaniami czytanie; dobór pobudzanie zróżnicowanych praktycznymi; stawianie i rozwijanie zadań wyobraźni gatunkowo rozwijanie tekstów indywidualnych wymagających poszukiwania informacji; łączenie tekstu z doświadczeniami dzieci; wzbogacanie słownictwa. SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 15/23 Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Nauczyciele umożliwiają uczniom kształtowanie kluczowych kompetencji takich jak: czytanie, myślenie naukowe, myślenie matematyczne, umiejętność pracy zespołowej, umiejętność odkrywania swoich zainteresowań, umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, umiejętność uczenia się, komunikowania się w języku ojczystym. Realizując podstawę programową dla danego etapu edukacyjnego uwzględniają zalecane warunki i sposoby jej realizacji, co potwierdziły obserwowane zajęcia np.: organizacja sali w edukacji wczesnoszkolnej, prowadzenie zajęć w sali gimnastycznej, dbałość o poprawność języka matematycznego. Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Nauczyciele monitorują nabywanie wiadomości i umiejętności uczniów oraz ich osiągnięcia, co wskazali w ankiecie, a także zaobserwowano na lekcjach. Monitorowanie odbywa się głównie poprzez: sprawdzanie w jaki sposób uczniowie wykonują zadania, zbieranie informacji zwrotnej od uczniów, czy właściwie zrozumieli omawiane kwestie, zadawanie pytań, stwarzanie uczniom możliwość zadawania pytań, stosowanie oceniania bieżącego i podsumowującego, a także kształtującego, posługiwanie się indywidualną dokumentacją każdego ucznia, podsumowanie ćwiczenia przez ucznia, wykorzystywanie różnych narzędzi badawczych. Jednocześnie, większość uczniów deklaruje, że nauczyciele upewniają się, czy właściwie zrozumieli to, o czym mówili na lekcji (rys.1). Nauczyciele wykorzystują wnioski z analizy osiągnięć uczniów w swojej pracy, głównie poprzez organizacje zajęć dodatkowych, zwiększenie roli aktywizacji uczniów oraz modyfikacje zakresu wprowadzanego materiału. Rys. 1j SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 16/23 Obszar badania: przyczyniają się Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych W przeciągu ostatnich 2 lat wynik sprawdzianu w klasie 6 obniżył się - obserwuje się spadek w skali staninowej z 8 do 6. Jednakże poziom umiejętności kluczowych wzrósł w 2013 r. w porównaniu z rokiem 2012 (2013 – 63%; 2012 – 60%); nastąpiła poprawa w zakresie czytania, rozumowania i wykorzystania wiedzy w praktyce. Należy również zwrócić uwagę na kontekst związany ze wzrostem liczby uczniów mających opinie o potrzebie dostosowania wymagań (w roku 2013 – 30% uczniów). Wnioski z nadzoru pedagogicznego dotyczące efektów uczenia się uczniów skupiają się na na motywowaniu uczniów do wzmożonego wysiłku; dostosowywania metod do potrzeb zespołu klasowego; obejmowaniu opieką dzieci o specjalnych potrzebach (zwłaszcza zdolnych); wypracowaniu sposobów wspomagania uczniów średnich; analizowaniu wyników sprawdzianów próbnych; przekazywaniu wniosków uczniom i rodzicom po każdym próbnym sprawdzianie; analizie OBUT i realizacji podstawy programowej; doskonaleniu umiejętności zawodowej nauczycieli; uaktywnianiu zespołów nauczycielskich w ramach programu wspomagania Ośrodka Rozwoju Edukacji; podejmowaniu działań w celu włączenia rodziców w proces edukacji. W szkole podejmuje się starania mające na celu wzrost wyników kształcenia. Szkoła skorzystała z materiałów OBUT; zorganizowała cykl spotkań w zespołach I-III w zakresie uczenia matematyki, opracowała i realizowała innowacje „Gramy w piktogramy” oraz „Od jaskiniowca do naukowca”, zmieniła program nauczania w klasach I-III, doskonaliła nauczycieli; podjęła wdrażanie programu „Ocenianie kształtujące”; realizowała program „Indywidualizacja procesu nauczania w klasach I-III”, wprowadziła koła zainteresowań. Dzięki tym działaniom wyniki sprawdzianu uczniów III klasy są w ostatnich dwóch latach wyższe od przeciętnych. Uczniom udaje się odnosić sukcesy w konkursach przedmiotowych, artystycznych i sportowych. W badaniu ankietowym uczniowie wskazali, że osiągnięcia, z których są zadowoleni to przede wszystkim uzyskane oceny, poszerzenie wiadomości i osiągnięcia w konkursach. Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy W szkole kształci się umiejętności przydatne na kolejnym etapie kształcenia, między innymi umiejętność czytania ze zrozumieniem; myślenia matematycznego (stosowanie narzędzi, zasad matematycznych); rozwijanie myślenia naukowego; uczenia się. Nauczyciele zwracają uwagę na doskonalenie umiejętności komunikowania się w języku polskim (na wszystkich przedmiotach) oraz w języku obcym (program Comenius); współpracę na lekcjach i poza lekcjami (zadania dla uczniów, działalność samorządu, praca w grupach, przygotowania do święta szkoły). Ponadto kształtowana jest umiejętność samooceny i radzenia sobie z problemami, rozwijania zainteresowań, pisania projektów edukacyjnych. Uczniowie uczą się stosowania technologii informacyjnej (w każdej klasie jest komputer i rzutnik; szkoła posiada dwie tablice interaktywne; SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 17/23 założono platformę e-learningową w zakresie historii, matematyki i informatyki; nauczyciele komunikują się z uczniami przez stronę internetową; lekcje z różnych przedmiotów odbywają się w pracowni komputerowej). Wymaganie: Respektowane są normy społeczne Szkoły powinny kształtować postawy zgodne z wartościami i normami społeczeństwa demokratycznego. Poznawanie zasad i rozumienie ich znaczenia dla funkcjonowania społeczności szkolnej i społeczeństwa stanowi element rozwoju. Świadomość tego, jak ważne jest przestrzeganie wspólnie ustalonych reguł, decyduje o sukcesie grup. Ważnym zadaniem szkoły jest tworzenie poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego, a także klimatu sprzyjającego uczeniu się. Poziom spełnienia wymagania: B W szkole realizowane są spójne i systemowe działania w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa oraz zapobiegania zagrożeniom, dzięki czemu postrzegana jest jako bezpieczna i przyjazna uczniowi. Na wysokie poczucie bezpieczeństwa zarówno na lekcjach, przerwach, jak i po zajęciach wskazują prawie wszyscy uczący się. W szkole budowany jest pozytywny klimat dla współpracy uczniów oraz wzbudzania w nich postawy odpowiedzialności za podejmowane zadania. Rozwijana jest samorządność uczniowska, co inspiruje wychowanków do podejmowania samodzielnych inicjatyw, uczy współpracy i odpowiedzialności. W szkole dokonywana jest analiza działań podejmowanych dla eliminowania zagrożeń i wzmacniania właściwych zachowań, w razie potrzeby są one modyfikowane. Na zmiany mają wpływ uczniowie i rodzice poprzez zgłaszanie propozycji, które są realizowane. Obszar badania: Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne Uczniowie szkoły mają zapewnione bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne. Do Straży Miejskiej nie wpływają zgłoszenia związane z zagrożeniem bezpieczeństwa, wymuszeniami, agresją. Prawie wszyscy uczniowie czują się bezpiecznie na lekcjach (rys.1), zdecydowana większość na przerwach i na terenie szkoły po zajęciach lekcyjnych (rys. 2, 3). Niektórzy jednak wskazali na przypadki agresji fizycznej (pobicie, udział w bójce), agresji słownej (obrażanie, także za pomocą Internetu lub telefonów komórkowych), agresji niewerbalnej (dowcipy, które odbierali jako nieprzyjemne, wykluczanie z grupy, kradzież, umyślne zniszczenie rzeczy należących do nich). Bezpiecznie w szkole czują się uczniowie klas najmłodszych, ponieważ wiedzą, że są kamery, nauczyciele dyżurują na przerwach i zawsze można się do nich zwrócić, odbywają się akcje ewakuacyjne. Pracownicy niepedagogiczni zostali przeszkoleniu w zakresie udzielania pierwszej pomocy. Szkoła podejmuje starania o środki finansowe na remonty podnoszące bezpieczeństwo, tak więc wszystkie zgłaszane usterki są na bieżąco usuwane, zakupiono też tablice: „Uwaga, śliska podłoga”. Szkoła prowadzi działania profilaktyczne, zapewnia bezpieczeństwo podczas wycieczek. Organizując akcję "Lato w szkole" dba o bezpieczeństwo dzieci SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 18/23 w czasie wakacji. Rys. 1j Rys. 2j Rys. 3j SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 19/23 Obszar badania: Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego Uczniowie potrafią dzielić się odpowiedzialnością. Mogą realizować w szkole różne działania samodzielnie lub z nauczycielami. Działania te to przede wszystkim udział w imprezach szkolnych, konkursach, zawodach, akcjach charytatywnych. Mniej uczniów natomiast bierze udział w ich organizacji. Są również tacy uczniowie, którzy nie biorą udziału w żadnych działaniach samorządu uczniowskiego bądź twierdzą, że samorząd nie organizuje działań dla uczniów (rys. 1). Nauczyciele wspierają inicjatywy uczniowskie (np.: organizację kolorowego dnia, balu karnawałowego, andrzejek; współpracę z hospicjum; pomoc najmłodszym; pocztę walentynkową; dyżury, święto sportu). Nauczyciele podają, iż uwzględniają prośby uczniów np.: muzyczne przerwy; przerwa „cisza na morzu” z nagrodami; prowadzenie lekcji przez uczniów; założenie hodowli rybek; propozycję wycieczek poza Krakowem; do kina; uroczystości klasowe; dekoracje klasy; wybór lektur przez uczniów; tematy lekcji z języka angielskiego; odpowiedź pisemną bądź ustną. Młodsze dzieci uczą się samorządności poprzez obserwacje działań starszych kolegów. Rys.1w SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 20/23 Obszar badania: Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu Większość rodziców i uczniów ma wpływ na zasady postępowania i współżycia, które obowiązują w szkole. Nauczyciele rozmawiają z uczniami o zachowaniu na lekcjach, rozwiązywaniu konfliktów między nimi, kompromisach, współpracy, wyjaśniają problemy. Rodzice wyrażają opinie w sprawach: organizacji imprez i uroczystości; wyjazdów na zielona szkołę; programu wychowawczego i programu profilaktyki; zakupu książek do biblioteki; zdrowego jedzenia w sklepiku szkolnym. Na podstawie obserwacji zajęć zauważono, że nauczyciele przez osobisty przykład kształtują pożądane społecznie postawy. Zarówno uczniowie jak i nauczyciele dbają o przestrzeganie przyjętych w szkole zasad. Wzajemne relacje oparte są na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Wśród wartości i norm obowiązujących w szkole uwzględnia się wartości chrześcijańskie; tolerancję; szacunek; kreatywność; empatię; wartości moralne; patriotyzm; kultura osobista; kształtowanie postaw proekologicznych i prozdrowotnych; wspieranie rodziny w procesie wychowania. Obszar badania: W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje je w razie potrzeb W szkole analiza działań wychowawczych podejmowana jest poprzez badanie ewaluacyjne, monitoring, obserwację problemów, uzyskaną informacje od rodziców i uczniów, cykliczne spotkania wychowawców i uczących w jednym oddziale. Systemowe działanie to także ankietowanie rodziców i uczniów na temat zagrożeń, bezpieczeństwa i potrzeb. Wnioski płynące z analizy przyczyniły się do modyfikacji działań szkoły np.: zamontowanie domofonu i zwiększenie kontroli osób wchodzących na teren szkoły; zmiana organizacji pracy obsługi; wzmocnienie dyżurów podczas przerw i na stołówce; zmiana organizacji dyżurów w ciepłe dni (na zewnątrz); prelekcje i pogadanki strażnika miejskiego o odpowiedzialności za czyny karalne i niebezpieczne zachowaniach w sieci; opracowanie procedur postępowania w przypadku niewłaściwych i niebezpiecznych zachowań; lekcje wychowawcze o wykorzystaniu komputera nie tylko do gier; dbałość o nieuchronność konsekwencji w przypadku niewłaściwych zachowań (reakcja nauczyciela, wyjaśnienie okoliczności, ewentualnie znalezienie winnych i ukaranie ich); zwiększenie oferty zajęć pozalekcyjnych; modyfikacja prawa szkolnego z uwzględnieniem propozycji nauczycieli, uczniów (pozbawienie przywilejów, „koza”, wezwanie rodziców i wspólna rozmowa, dodatkowa praca na rzecz szkoły; kryteria ocen zachowania – podkreślenie wagi kultury osobistej, zakaz biegania po korytarzach i wprowadzania psów) i rodziców (zwrócenie uwagi na kulturę osobistą, szacunek dla dorosłych i rówieśników, spotkania z pedagogiem już od przedszkola, dyżury na stołówce, niestosowanie odpowiedzialności zbiorowej, prelekcje i pogadanki, zapewnianie właściwych zastępstw, ściślejsza współpraca z rodzicami). O efektach pracy wychowawczej świadczy zmniejszająca się ilość odbywających się posiedzeń komisji wychowawczej i coraz wyższe oceny zachowania. SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 21/23 Obszar badania: W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice W szkole realizuje się inicjatywy uczniów dotyczące wspólnego ustalania z rodzicami konsekwencji złego zachowania; pozbawiania przywilejów za złe zachowanie; wprowadzenia "kozy” – czasu który uczeń spędza w szkole po lekcjach rozwiązując zadania; prac społecznych na rzecz szkoły; zmiany kryteriów oceny zachowania w celu podniesienia rangi kulturalnego zachowania; zwiększenia ilości dyżurujących uczniów podczas przerw; szanowania pracy innych osób, organizacji zabaw, przerw z muzyką, przerw tanecznych, wprowadzenia odznaki wzorowego ucznia, wzorowego absolwenta, złotej księgi. Na lekcjach wychowawczych uczniowie mogą sygnalizować problemy poprzez wypełnianie anonimowych ankiet. W szkole również dostrzega się pomysły, inicjatywy zgłaszane przez rodziców dotyczących poprawy bezpieczeństwa w szkole poprzez ogrodzenie terenu wokół szkoły, umieszczenie tabliczek: „zakaz wstępu obcym”, „zakaz wstępu z psami”, zamontowanie niestosowania domofonu, odpowiedzialności zachowania, zapewniania ściślejszej spotkań współpracy z pedagogiem zbiorowej, i rozmów organizowania o problemach prelekcji z dziećmi i pogadanek już od zerówki, na temat kulturalnego zastępstw za nieobecnych nauczycieli, zwiększenia ilości zajęć pozalekcyjnych; z rodzicami; wprowadzenia dodatkowych kar za niewłaściwe zachowanie; prac społecznych jako zadośćuczynienie szkód poczynionych przez dziecko; wzmocnienia opieki nad uczniami w czasie przerw; wzmocnienie dyżurów podczas przerw na stołówce; wydłużenia czasu pracy świetlicy. SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 22/23 Raport sporządzili ● Ewa Klimczyk ● Anna Zdebska Kurator Oświaty: ........................................ SZKOŁA PODSTAWOWA NR 86 23/23