Metoda projektu w nauczaniu matematyki w szkole średniej
Transkrypt
Metoda projektu w nauczaniu matematyki w szkole średniej
Jerzy Bruś [email protected] Metoda projektu w nauczaniu matematyki w szkole średniej Ucząc matematyki w szkole staramy się, aby uczniowie wynieśli te wiadomości i umiejętności, które przydadzą się w życiu codziennym, ułatwią posługiwanie się językiem matematyki i jej metodami w formułowaniu i rozwiązywaniu problemów należących do innych dziedzin życia. Matematyka stwarza możliwości kształcenia logicznego myślenia, kojarzenia, wyciągania wniosków, analizowania, uzasadniania lub obalania sądów, uogólniania, znajdowania analogii i dostrzegania sprzeczności. Chcąc osiągnąć te cele, należy dostosowywać nauczanie do możliwości i potrzeb uczniów. Najlepszą drogą uczenia się matematyki jest jej odkrywanie poprzez własne działanie, znajdowanie własnych odpowiedzi na zadany problem. Istnieje wiele form i metod aktywizujących uczniów. Należą do nich między innymi: odgrywanie ról, drama, gry i zabawy dydaktyczne, mapy mentalne, śnieżna kul, praca w grupach, inscenizacje, burza mózgów wreszcie metoda projektu. Rola nauczyciela pracującego tymi metodami sprowadza się do dyskretnego inspirowania i organizowania właściwej pracy uczniów. Metoda projektu znana jest od bardzo dawna. Już w XVII wieku a nawet wcześniej pojawiły się próby przygotowywania młodego człowieka do życia poprzez wyposażenie go w praktyczne umiejętności. Nazwa „projekt” pojawiła się w pedagogice dopiero w 1900 roku. John Dewey w swej szkole organizował pracę uczniów wokół pewnego tematu - „projektu” związanego bardzo ściśle z zainteresowaniami uczniów. Uczniowie wykonywali pewne praktyczne czynności, a przy okazji uczyli się rachunków, logicznego myślenia, ważenia, dodawania itd. Najważniejsze cechy nauczania opartego na metodzie projektów to: - samodzielne planowanie swej działalności, - samodzielne przeprowadzenie zaplanowanych działań, - przekraczanie granicy przedmiotu, 1 - zdobywanie wiedzy w doświadczeniu i stosowaniu jej w działaniu. Dzięki metodzie projektu kształtowane są następujące umiejętności: - poszukiwanie informacji, - korzystanie z dostępnych źródeł informacji, - klasyfikowanie informacji pod kątem przydatności w realizacji projektu, - współpracę z zespołem realizującą temat, - samodzielnego i twórczego myślenia, - całościowego spojrzenia na projekt od początku do końca. Aby prawidłowo pracować metodą projektu nauczyciel powinien: - zaproponować listę tematów, - określić cele projektu, - określić czas realizacji pracy, - zasugerować sposoby realizacji, - zaoferować pomoc w formie konsultacji, - określić kryteria oceniania. Jako nauczyciel matematyki często stosuję w nauczaniu metodę projektu. W tym roku szkolnym, w klasach trzecich licealnych zrealizowałem projekt „Matematyka wczoraj i dziś”. I. Celem projektu było poznanie historii matematyki, jej twórców i zbadanie jej zastosowań we współczesnym świecie. II. Uczniowie pracowali w grupach 2-3 osobowych. Dopuszczałem możliwość indywidualnej realizacji tego projektu przez chętnych uczniów. III. Harmonogram realizacji projektu. 1. Czas trwania projektu od 28 października do 25 listopada 2002r. 2. Plan realizacji etapów projektu: 2 L.p. 1 Zadania etapowe Wprowadzenie uczniów w zagadnienia związane z Termin wykonania Uwagi 28.10.2002r. projektem (instrukcja do projektu, zasady prezentacji i oceniania) 2 Opracowanie planu pracy związanego z projektem - 29.10.2002r. podział na grupy, wybór liderów, przydział obowiązków 3 Poszukiwanie źródeł informacji i sposobu ich 30.10.2002r. wykorzystania 4 Wybór sposobów prezentowania zebranych wiadomości i 04.11.2002r. materiałów (prace pisemne, prace komputerowe) 5 Praca związana z przygotowaniem prezentacji 05.11.2002r. 6 Ocena pracy uczniów w realizacji projektu i 25.11.2002r. podsumowanie doświadczeń zdobytych w trakcie pracy nad projektem i prezentacja wyników poszczególnych grup IV. Regulamin prezentacji : 1. Prezentacja musiała przybrać formę pracy pisemnej lub pracy komputerowej. 2. Każdy zespół (lub indywidualnie uczeń) miał dziesięć minut na prezentację. 3. Oprócz prezentacji każda grupa miała opowiedzieć o sposobie pracy nad projektem (podział zadań w grupie, źródła informacji, współdziałanie, i samoocena). V. Zasady i formy oceniania wykonania projektu : 1. Ocenianie bieżące podczas konsultacji z nauczycielem : a) omówienie osiągniętych efektów, b) ukierunkowanie na dalszej pracy, c) samoocena pracy przez poszczególnych uczniów, d) ocena współpracy w grupie przez jej członków i nauczyciela. 3 2. Ocena realizacji projektu dokonana została w dniu i dzień po prezentacji (ocena opisowa) w następnym tygodniu (wystawienie stopni z matematyki) za aktywność, postawę twórczą, pracę dodatkową 3. Każdy uczeń był oceniany indywidualnie według następującej zasady (oceny w skali 1-6) 50% oceny końcowej stanowi ocena wystawiona przez nauczyciela 30% oceny końcowej stanowi średnia ocen wystawionych przez członków grupy 20% oceny końcowej stanowi ocena wystawiona przez samego ucznia VI. Podsumowanie pracy uczniów Nie wszyscy uczniowie potrafili się dobrze przygotować do prezentacji swoich prac. Niektórzy mówili cicho i niewyraźnie lub czytali tekst z kartki, czasami dobór treści odbiegał od tematu, ale w większości prace były bardzo dobre, do prezentacji których uczniowie byli przygotowani doskonale. Szczególnie ciekawe były prace wykonane komputerowo – prezentacje w programie Power Point. Wszystkie prace zostały przekazane do pracowni matematycznej jako pomoce dydaktyczne do wykorzystania przez innych uczniów. 4