Wiosna – więcej pracy, więcej zagrożeń wypadkowych

Wiosna – więcej pracy, więcej zagrożeń
wypadkowych
Kończy się już okres zimy, która w tym roku była dla nas szczególnie łaskawa. Widać
już pierwsze oznaki wiosny i lada dzień rozpoczną się pierwsze prace polowe na wsi.
Nadchodzi okres wytężonej pracy, co wiąże się również ze wzrostem zagrożeń
wypadkowych. Zwłaszcza dotyczy to wypadków z maszynami rolniczymi. W ubiegłym roku
w PT KRUS w Makowie Mazowieckim odnotowano 7 takich zdarzeń.
Różnorodność prac w gospodarstwie rolnym powoduje, że wykonujący te prace są
narażeni na wypadki bardziej niż inni - w rolnictwie zdarzają się one dwa razy częściej niż
w innych działach gospodarki, a wypadki śmiertelne do czterech razy częściej.
Okres wiosenny w rolnictwie to czas wzmożonych prac polowych. Rolnicy
niejednokrotnie pracują długo w niesprzyjających warunkach. Rolnik w ciągu dnia
wykonuje kilka a nawet kilkanaście różnorodnych czynności. Obsługuje skomplikowane
maszyny czy urządzenia, wykonuje prace związane z uprawą i ochroną roślin,
oporządza zwierzęta. Doprowadza to do zmęczenia i utraty koncentracji. Czynności te
niejednokrotnie wykonuje w pośpiechu, bez odpoczynku. Pośpiech uniemożliwia
zorganizowanie pracy w taki sposób, aby przebiegała ona bezpiecznie. W takich
warunkach pracy wzrasta prawdopodobieństwo powstania wypadku.
Ze względu na cykl wegetacji roślin związany z naszym klimatem zabiegi
agrotechniczne musza być wykonane w określonych terminach, a pośpiech często
uniemożliwia zorganizowanie pracy w taki sposób, by była ona bezpieczna. Szczególnie
niebezpieczne są okresy wczesnej wiosny. Występuje wtedy spiętrzenie prac wymagających
koncentracji i zwiększonego wysiłku fizycznego.
Do podstawowych prac wykonywanych na polu wiosną należy: orka, bronowanie
i kultywatorowanie oraz wałowanie gleby, siew, sadzenie. Przy pracach tych stosuje się wiele
typów maszyn, np. pługi, pługofrezarki, glebogryzarki, brony, wały , coraz częściej stosuje się
agregaty uprawowe .
Wypadki z udziałem maszyn i urządzeń rolniczych zwykle powstają na skutek ich
nieprawidłowego użytkowania, podczas prac naprawczych i transportu. Rolnicy narażeni są
również na działanie czynników fizycznych, chemicznych i biologicznych. Czynniki te mogą
wywoływać przewlekłe choroby albo prowadzić do niebezpiecznych zatruć.
Podczas wykonywania wiosennych prac polowych należy
pamiętać o podstawowych zasadach bezpieczeństwa.


















sprawdzić stan techniczny użytkowanych maszyn; układ kierowniczy, układ
hamulcowy, ogumienie, światła, sygnał dźwiękowy, układ zawieszenia narzędzi
i zaczepu transportowego i usunąć stwierdzone usterki przed rozpoczęciem
użytkowania danej maszyny. Wszelkie naprawy, czyszczenie części lub zespołów
roboczych sprzętu rolniczego dopuszczalne są po uprzednim unieruchomieniu silnika
i wyłączeniu wszystkich napędzanych zespołów tego sprzętu;
sprawdzić czy użytkowane maszyny mają osłony na przekładniach: zębatych,
łańcuchowych, pasowych, klinowych oraz na wystających, obracających się podczas
pracy wałach;
sprawdzić czy wały przegubowo-teleskopowe na całej długości mają osłonę
zabezpieczającą; w przypadku ich braku zamontować je;
należy wyposażyć zaczep przyczepy w sprężynę odciążającą lub podporę oraz
sworzeń zabezpieczający przed wypadnięciem;
przy agregowaniu ciągnika z maszynami unikać udziału drugiej osoby;
gdy ta czynność wykonywana jest zespołowo, należy zachować szczególną ostrożność
przy sprzęganiu ciągnika ze sprzętem współpracującym;
niedopuszczalne jest przebywanie osób miedzy ciągnikiem a współpracującą maszyna,
oraz w strefie działania zespołu roboczego maszyn aktywnych;
nie podejmować pracy na maszynach w stanie nietrzeźwym i nie pracować w zbyt
luźnym ubraniu;
nie należy stawać lub siadać na ramach narzędzi zawieszanych lub doczepianych do
ciągnika,
nie przewozić ludzi na błotniku ciągnika, dyszlach, zaczepach, burtach przyczep,
pomostach siewnika i podeście sadzarki;
unikać przewożenia osób na przyczepie nie wyposażonej w siedziska;
nie pozwalać aby w pobliżu maszyn przebywały dzieci;
podczas przerw w pracy wyłączać napęd z ciągnika na maszynę;
napraw sprzętu zawieszonego na ciągniku dokonywać po jego opuszczeniu na
podłoże;
przy zawieszaniu ciężkich maszyn uprawowych (siewniki, sadzarki, pługi
wieloskibowe) należy stosować obciążniki na przednią oś ciągnika w celu
zapewnienia równowagi agregatu;
podczas prac glebogryzarek, bron aktywnych i kosiarek rotacyjnych należy osłonić
ruchome zespoły robocze oraz nie dopuszczać na małą odległość osób postronnych;
osoby pracujące przy wysiewie nawozów mineralnych bezwzględnie powinny
stosować pyłoszczelne kombinezony, gumowe buty, rękawice, okulary ochronne
i półmaski z wkładami przeciwpyłowymi;
rozrzutnik obornika powinien być wyposażony w siatkę umieszczona na przedniej
burcie skrzyni ładunkowej zabezpieczającą operatora ciągnika przed ewentualnym
uderzeniem twardym materiałem w czasie pracy rozrzutnika. W czasie pracy
rozrzutnika niedopuszczalne jest:
- czyszczenie wnętrza skrzyni roztrząsacza w czasie ruchu przenośnika podłogowego;
- uruchamianie adaptera rozrzutu, jeśli w strefie jego działania przebywają osoby
postronne;











wsypywanie nasion do skrzyni nasiennej powinno odbywać się na postoju przy
wyłączonym napędzie;
nie przegarniać ziarna w skrzyni nasiennej siewnika, Bezpieczeństwo pracy podczas
siewu zależy od stanu technicznego siewników i agregatów wysiewających,
stosowania środków ochrony indywidualnej / rękawic, kombinezonów ochronnych,
półmasek/, przeprowadzenia próby wysiewu;
zabroniona jest: praca siewnikiem na pochyłościach większych niż 120, - transport
siewnika z napełniona ziarnem skrzynia nasienna oraz przewożenie na niej ludzi,
-przegarnianie ręką nasion w skrzyni nasiennej / przegarnianie ziarna w skrzyni
odbywać się może wyłącznie za pomocą drewnianej łopatki/.
znaczniki sadzarek i siewników powinny być na czas transportu zabezpieczone
w pozycji pionowej,
podczas pracy sadzarki czerpakowo-łańcuchowej nie uzupełniać braku i nie zgarniać
ręcznie z czerpaków nadmiaru ziemniaków.
podczas eksploatacji sadzarki do ziemniaków należy pamiętać o tym że zbiornik
sadzarki można napełniać sadzeniakami przy wyłączonym silniku oraz ciągniku
zabezpieczonym przed staczaniem się, przy pracach na pochyłościach należy
zmniejszyć prędkość roboczą i pracować z odpowiednio skróconymi cięgnami
podnośnika hydraulicznego.
zabroniona jest praca sadzarką bez osłon zespołu napinająco – zasypowego, zbliżanie
rąk do pracujących łańcuchów przenośników kubełkowych w trakcie sadzenia,
(Nieprzestrzeganie tego zalecenia może być przyczyna trwałych okaleczeń dłoni, gdy
ręka dostanie się miedzy czerpak lub koło i kaptur osłon); wchodzenie podczas
napraw pod uniesiona sadzarkę, jeśli nie jest ona podparta i zabezpieczona przed
opadnięciem.
w czasie prac ze środkami ochrony roślin należy stosować się do instrukcji podanej na
opakowaniu środka chemicznego oraz koniecznie stosować właściwie dobrane środki
ochrony indywidualnej;
w pracach wiążących się z kontaktem ze środkami ochrony roślin nie mogą brać
udziału dzieci, młodociani i kobiety;
nie używać kosiarek rotacyjnych w pobliżu zabudowań, na poboczach dróg, jeżeli nie
jest zachowana strefa bezpieczeństwa wynosząca 50m (istnieje możliwość
pochwycenia przez zespoły robocze kamieni, grud ziemi lub urwania się noży
i odrzucenia ich na odległość do 50m);
maszyny powinny być przechowywane w pomieszczeniach zadaszonych na równej
utwardzonej nawierzchni w sposób uniemożliwiający okaleczenie ludzi i zwierząt.
Bezpieczne odległości od pracujących maszyn rolniczych to:






50 metrów od tylnej części rozrzutnika obornika;
5 m przy rozsiewie nawozów pylistych i 6 m przy rozsiewie nawozów granulowanych
przy użyciu rozsiewacza zawieszanego na ciągniku;
6 m przy rozsiewie nawozów pylistych i 12 m przy rozsiewie nawozów
granulowanych przy użyciu rozsiewacza przyczepianego na ciągniku;
20 metrów od aparatu rozlewowego przyczepy asenizacyjnej;
25 od ścinacza zielonek;
50 metrów od pracującej kosiarki rotacyjnej.
Rolniku, jeśli już kupiłeś środek ochrony roślin - to zachowaj
szczególną ostrożność przy pracy z nim! Pamiętaj i stosuj poniższe
zasady:






środki ochrony roślin przechowuj w zamkniętym miejscu, w oryginalnych
opakowaniach, zaopatrzonych w etykiety z nazwą preparatu (przed rozpoczęciem
pracy zapoznaj się z nią);
nie przelewaj preparatów do opakowań zastępczych np. po środkach spożywczych;
do pracy ze środkami ochrony roślin nie angażuj osób młodocianych, chorych;
w czasie pracy ze środkami ochrony roślin nie jedz, nie pij i nie pal tytoniu,
zabiegi ochrony roślin wykonuj używając środków ochrony indywidualnej
(kombinezonu, butów gumowych, rękawic gumowych, maski lub półmaski);
pamiętaj, że zabiegi w pomieszczeniach zamkniętych i z użyciem środków bardzo
toksycznych i toksycznych mogą ze względów bezpieczeństwa wykonywać co
najmniej dwie osoby.
Jeśli w gospodarstwie są dzieci, to wykonując nawet najprostsze prace należy zawsze
pamiętać, że w każdej chwili mogą się one znaleźć w strefie zagrożenia.
PAMIĘTAJ!!!!!
Pracując rozważnie, przestrzegając zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, chronisz
nie tylko swoje życie i zdrowie, ale uczysz tych zasad własne dzieci .One uważnie Cię
obserwują i naśladują.
Jeżeli jednak do wypadku w gospodarstwie dojdzie, pamiętajcie, aby ten wypadek niezw łocznie
po jego zaistnieniu, a nie po zakończeniu leczenia, zg łosić do Placówki Terenowej KRUS, ponieważ
zwłoka w zgłoszeniu wypadku może mieć wp ływ na ustalenie przyczyn i jego okoliczności.
Placówka Terenowa KRUS w Makowie Mazowieckim
Ul. Gen. Pułaskiego 25
Tel (29) 7172621
e-mail: [email protected]
Opracował: A. Miecznikowski