Ściągnij cały artykul

Test Mercedes-Benz Actros PPC vs CC
Liczy się każdy litr,
czyli PCC w akcji
Mercedes-Benz
Actros w postaci PPC
– Predictive Powertrain
Control. To pierwszy na
świecie automatyczny
system utrzymywania
prędkości, który steruje
zmianą biegów. Jest to
sprytny pilot, którego
głównym zadaniem jest
oszczędzanie paliwa.
Podczas testu inteligentny
asystent prędkości
pokazał, jak potrafi
oszczędzać paliwo.
P
PC to „przewidujący” tempomat, który
z wyprzedzeniem wykorzystuje dane
topograficzne trasy, a tym samym
zapobiega ograniczeniom, którymi cechują
się konwencjonalne systemy utrzymywania
prędkości. Przykładowo, nie są one w stanie
odróżnić wzniesień – naturalnych przeciwników szybkiej i ekonomicznej jazdy ciężarówką
– od płaskich odcinków drogi. Dla Predictive
Powertrain Control to żaden problem.
Sprawdziliśmy to podczas testu porównawczego pod mottem „Test the best”. Porównaliśmy Predictive Powertrain Control
w nowym Mercedes-Benz Actros z CruiseControl-Funktion (CC) w tym samym pojeździe. Opcjonalnym PPC w nowym Actrosie
Daimler zaskoczył branżę w ubiegłym roku
i podczas European Truck Challenge (ETC)
2012 zdobył tytuł „Mistrza innowacyjności”.
Jako pierwszy na świecie tempomat GPS
PPC przewidująco ingeruje dodatkowo w regulację prędkości i hamowania także w sterowaniu skrzynią. Jak podaje Daimler dzięki
Pojedynek na
stacji benzynowej: w teście
PPC zaoszczędził
w porównaniu z CC
do 3 procent paliwa
PPC, w porównaniu z konwencjonalnym CC,
można zaoszczędzić do 3 procent paliwa.
Tyle z teorii, teraz przejdźmy do testu PPC
w nowym Actrosie i wyjaśnienia pytania: co
ten inteligentny, przewidujący system wnosi
w praktyce?
Dwaj bracia, dwie generacje
Na starcie pojawiły się dwa nowe Actrosy:
pierwszy to Actros 1845 Euro 6 z kabiną BigSpace, drugi to Actros 1851 Euro 6 MegaSpace.
Oba pojazdy były identycznie wyposażone. Napęd w obu zapewniał silnik OM 471 w wersji
Euro 6. Rzędowy sześciocylindrowiec o pojemności 12,8 l w nowym Actrosie 1845 ma
449 KM, a w nowym Actrosie 1851 510 KM.
Wersja 449 KM silnika OM 471 posiada jeszcze
jedną cechę szczególną. Maksymalny moment
obrotowy 2200 Nm przy 1100 obr./min w razie
potrzeby można elektronicznie zwiększyć do
2400 Nm. Mocna wersja 510 KM silnika OM
471 posiada w „standardzie” świetny maksymalny moment obrotowy 2500 Nm przy 1100
Wartości
Wartości
Actros 1845
Actros
1845Euro
Euro66
Actros
Actros 1851
1851Euro
Euro66
Waga w teście
39,6 t
39,3 t
Pomiar
CC (%)
PPC (%)
Zmiana (%)
CC (%)
PPC (%)
Zmiana (%)
zużycie
100,0
99,0
-1,0
100,0
100,0
0,0
czas
100,0
100,0
0,0
100,0
100,0
0,0
zużycie
100,0
99,6
-0,4
100,0
95,3
-4,7
czas
100,0
100,1
0,1
100,0
100,2
0,2
zużycie
100,0
95,4
-4,6
100,0
96,3
-3,7
czas
100,0
100,3
0,3
100,0
101,0
1,0
zużycie
100,0
98,2
-1,8
100,0
97,1
-2,9
czas
100,0
100,2
0,2
100,0
100,3
0,3
zużycie
100,0
98,2
-1,8
100,0
97,1
-2,9
czas
100,0
100,2
0,2
100,0
100,3
0,3
zużycie
100,0
98,2
-1,8
100,0
97,1
-2,9
czas
100,0
100,2
0,2
100,0
100,3
0,3
zużycie
100,0
95,9
-4,1
100,0
98,1
-1,9
czas
100,0
100,6
0,6
100,0
102,4
2,4
Autostrada warunki łatwe
Autostrada warunki średnie
Autostrada warunki ciężkie
Autostrada wynik
całkowity
Drogi krajowe
Test wynik całkowity
Pomiar na wzniesieniach
obr./min. Z OM 471 połączona jest najmłodsza
generacja automatycznej skrzyni biegów Mercedes PowerShift 3. Dopiero ta symbioza najnowszego Hard- i Software w technologii napędu,
technika sterowania i regulacji oraz telematyka
tworzą w pełni kompleksową funkcję PPC.
Kolejnym punktem jest ekstremalnie duża
dyspozycyjność PPC. W końcu zbiór map 3D
oferowany przez Daimlera pokrywa około 95
procent z 295482 km europejskich autostrad
i dróg krajowych w 28 krajach. W Niemczech
i wielu innych krajach, jak np. Francja, Hiszpania
czy Włochy, obejmuje nawet 99 procent autostrad i częściowo 96-98 procent dróg krajowych.
Tylko tak może funkcjonować PPC i dzięki połączeniu informacji GPS z mapą samochodową
3D generuje sztuczny horyzont dla PCC.
Jasne zasady gry
Tajemnica tkwi jednak w oprogramowaniu.
Technologia Predictive Powertrain Control pozwala systemom zainstalowanym w pojeździe
na wykorzystywanie danych z zewnętrznych
źródeł i wzajemne powiązania pomiędzy in-
teligentnymi systemami kontroli silnika oraz
skrzyni z parametrami, które dotychczas całkowicie podlegały stylowi jazdy kierowcy.
W teście bynajmniej nie chodziło o to, czy
tester będzie jechał oszczędniej niż PPC. Chodzi
o to, co dodatkowo wnosi PPC w porównaniu
z funkcją CC, bo i ten system pracuje wyśmienicie w nowym Actrosie. System reaguje wrażliwie na topograficzne zmiany, rządzi funkcją
Teraz znowu oszczędza:
zawsze kiedy na wyświetlaczu ukazuje się „E”, PPC
jest aktywny (faza EcoRoll)
Eco-Roll i zawsze dokonuje ekonomicznego
wyboru biegu. Przy PPC Daimler zastosował
w pewnym sensie przewidujący sposób jazdy
z odpowiednią strategią oszczędzania paliwa.
Dla testu CC versus PPC wybrano trasę
ETC 2012. Runda testowa miała długość 188,5
Perfekcyjne przewidywanie: od optymalnego podjazdu
i przełączania biegów przy stromych podjazdach
do celowego zastosowania EcoRoll
Stroma góra
Góra Toczenie
Wierzchołek góry
Obniżenie terenu
Przewidujący EcoRoll
Test Mercedes-Benz Actros PPC vs CC
PPC
Podwyższanie IQ
Podczas jazdy testowej PPC zachwycił godną uwagi inteligencją i przewidywaniem dla
oszczędzającej paliwo strategii jazdy. Na
końcu można było potwierdzić wypowiedź
Daimlera: mniejsze zużycie do 3 procent jest
możliwe. Dopasowany do topografii, obciążenia i mocy pojazdu sposób jazdy jest nie do
pobicia nawet przez wyśmienitych kierowców
z najlepszymi znajomościami trasy. PPC już
przed stromą górą decyduje, czy wzniesienie
można pokonać z redukcją biegu i/lub zwiększeniem prędkości oraz przewidująco oblicza
optymalną strategię przełączania biegów.
Poza tym energia kinetyczna pojazdu może
być ciągle określana. Dzięki temu PPC już
wcześniej pozwala nowemu Actrosowi na fazę
toczenia poprzez wierzchołek góry i stosuje
przy tym EcoRoll, żeby uniknąć strat wleczenia z odsprzężonym układem napędowym.
Przy tym akceptowany jest nieznaczny spadek
prędkości. Poza tym system wie, czy toczący
się pojazd może znowu dojść do maksymalnej
prędkości. W obniżeniu terenu przed następnym wzniesieniem PPC tocząc wykorzystuje
spadek mocy i przekracza nawet na krótki czas
górną histerezę (brak funkcji przy ponad 90
km/h), żeby ze zwiększonym rozpędem pokonać zbliżające się wzniesienie. PPC dodatkowo
z najwyższą precyzją aktywuje moduł EcoRoll
zawsze wtedy, kiedy jego zastosowanie się
opłaca, na przykład przy wierzchołku góry
i długich fazach toczenia. Na krótkich odcinkach toczenia EcoRoll często nie jest aktywowany, ponieważ odsprzężony bieg wolny ze
względu na konieczny wtrysk raczej nie niesie
za sobą korzyści w zużyciu paliwa.
Mimo zalecanych ustawień tempomatu na
prędkość maksymalną 85 km/h plus 5 km/h dla
granicy górnej histerezy i minus 6 km/h dla dolnej histerezy wybrano ustawienie 82 km/h, plus
7 km/h i minus 6 km/h. CC ustawiono odpowiednio na maksymalną prędkość 82 km/h plus
7 km/h. Na drogach krajowych jeżdżono 65 km/
h plus 7 lub 65 km/h plus 7 i minus 6. Prędkości
82 km/h i 65 km/h plus 7 km/h przy ostrym rozpędzie są ustawieniami, które stosowane są także
w testach z ciężkimi pojazdami ciężarowymi.
PPC może lepiej
Ten sposób testowania dostarczył kilku interesujących i pouczających wyników. Na pierwszym
miejscu znajduje się stwierdzenie: PPC jest nie
do pobicia. Jest to pierwszy aktywny system,
który może komunikować się zarówno ze sterowaniem silnika i skrzyni biegów, a dzięki
powiązaniu cyfrowych map samochodowych
3D i informacji GPS może całkowicie przewidująco sterować programem jazdy oraz przede
wszystkim pozwolić na toczenie się pojazdu
czy przełączenie biegów. I to przy jeszcze lepszej pewności wybrania odpowiedniego biegu
niż najlepiej wyszkolony kierowca z najlepszą
znajomością trasy. PPC zawsze trzyma rękę na
pulsie i dzięki elektronicznemu horyzontowi
może dokładnie obliczyć i przewidzieć topografię niezależnie od widoczności i warunków
terenowych.
Interesujące jest także i to, że im więcej
mocy żąda kierowca, tym większa oszczędność
PPC w stosunku do CC. Na równym odcinku
autostrady nie daje to praktycznie nic, jednak na
trudnych odcinkach bardzo wiele. Między 3,7
a 4,7 procent oszczędności osiągnięto na korzyść
przewidującego tempomatu. Ma to miejsce
także na wymagających drogach krajowych. Tu
mniejsze zużycia na korzyść PPC znajdowały się
na między 1,8 a 2,9 procent. Już od prędkości 25
km/h można aktywować system, wyłącza on się
dopiero przy prędkości poniżej 20 km/h.
Także moc silnika gra tu naturalnie pewną
rolę. W nowym Actrosie Mercedes-Benz 1845
osiągnięty został wynik całkowity z oszczędnością diesla 1,8 procent przy zastosowaniu PPC.
W nowym Actrosie 1851 było to znaczne 2,9
procent. To praktycznie potwierdza stwierdzenie Daimlera o mniejszym zużyciu do 3 procent.
W zasadzie nowy Actros 1845 jechał o 0,2 procent wolniej niż z CC, nowy Actros 1851 o 0,3
procent, jednak nie miało to praktycznie żadnego wpływu.
Przeliczając osiągnięte przeciętne zużycie
diesla 34,6 l/100 km dla nowego Actrosa 1845
i 36,5 l/100 km dla nowego Actrosa 1851 wynika
przy rocznym przebiegu 125000km i cenie diesla 1,26 euro przy mniejszym zużyciu 1,8 procent
oszczędność około 980 euro/rok dla 1845 i przy
2,9 procent oszczędność 1667 euro/rok dla 1851.
Do tego dochodzi korzystne działanie na środowisko z analogicznym do oszczędności paliwa
zredukowanym wydalaniem CO2.
Daimler wymaga za PPC dopłaty w kwocie
1650 euro. Wyniki testu pokazują: inteligentna
funkcja oszczędzania paliwa jest warta tych
pieniędzy, może zwrócić się w krótkim czasie
i zarabiać pieniądze.
Adelbert Schwarz
km i została podzielona na 155-kilometrowy
odcinek autostrady z przeciętnymi wartościami zużycia od 33 do 35 l/100 km i 34,5-kilometrowy odcinek dróg krajowych z przeciętnymi
wartościami zużycia od 39 do 42 l/100 km. Tabela podaje osiągnięte różnice zużycia w procentach dla poszczególnych odcinków.
Szeroki sposób testowania
Za każdym razem w Actrosach 1845 i 1851
jeżdżono z funkcją CC i PPC. Zestawy miały
po 40 t masy całkowitej. Kierowcy ukończyli
jazdy testowe z możliwie jak najmniejszą ingerencją. Generalnie oba systemy były dezaktywowane na pewnych stałych punktach
na odcinku autostrady przed zjazdami i na
drogach krajowych przed miejscowościami
i zjazdami z autostrady lub krajówki.
10
Każdy za siebie: w „Test the best” testowano PPC w porównaniu z CC
każdorazowo w nowym Actrosie 1845 (z lewej) i nowym Actrosie 1851