ECOSPA.pl Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe NNKT

ECOSPA.pl
Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe NNKT
http://ecospa.pl/artykuly/o-surowcach-i-skladnikach/niezbedne-nienasycone-kwasy-tluszczowe-nnkt
Tłuszcze roślinne obok wody są podstawowym surowcem wykorzystywanym w kosmetyce. Stanowią
podstawę emulsji (kremów, balsamów, lotionów), mydeł oraz są składnikami szamponów, żeli i
odżywek. W przyrodzie występuje olbrzymia liczba kwasów. Jednakże z punktu widzenia kosmetyki
szczególne znaczenie posiada kilka z nich.
Chemiczna charakterystyka kwasów tłuszczowych
Pod względem budowy chemicznej tłuszcze roślinne są to trójglicerydy. Trójglicerydy powstają w
wyniku reakcji alkoholu – glicerolu z kwasami tłuszczowymi. Z połączenia glicerolu oraz kwasu
tłuszczowego powstaje cząsteczka trójglicerydu oraz 3 cząsteczki wody. W ludzkim organizmie pod
wpływem działania enzymów przebiega odwrotna reakcja. Trójglicerydy rozkładane są na kwasy
tłuszczowe oraz wodę. W ten sposób z tłuszczy roślinnych ludzki organizm pozyskuje kwasy
tłuszczowe.
Kwasy tłuszczowe składają się z węglowodorowego łańcucha (CH) oraz doczepionej grupy
karboksylowej (-COOH). Kwasy zawierające kilka cząsteczek węgla, nie więcej jednak niż 14
nazywane są niższymi kwasami tłuszczowymi. Kwasy o liczbie atomów węgla większej niż 14 to
kwasy wyższe. Jeśli w kwasie znajduje się jedno lub więcej podwójnych połączeń (wiązań) mówimy, że kwas jest
nienasycony, jeśli w kwasie nie ma podwójnych połączeń mamy doczynienia z kwasem nasyconym.
W kosmetyce szczególne znaczenie mają wyższe nienasycone kwasy tłuszczowe (czyli posiadające
więcej niż 14 atomów węgla i przynajmniej jedno podwójne wiązanie).
W ramach grupy kwasów nienasyconych stosuje się następujący podział: kwasy z jednym
podwójnym połączeniem to kwasy mono-nieniasycone, kwasy z dwoma lub więcej podwójnymi
połączeniami to kwasy wielo-nienasycone. Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT)
Jak zostało wspomniane wcześniej, ludzki organizm pozyskuje kwasy tłuszczowe w wyniku rozkładu
tłuszczy roślinnych. Organizm ludzki posiada ponadto zdolność przetwarzania i wyprodukowania na
swoje potrzeby większość kwasów tłuszczowych. Istnieją jednak dwa kwasy tłuszczowe, które są
dostarczane wyłącznie z zewnątrz, a ludzki organizm nie potrafi ich wyprodukować. Są to: kwas
linolowy (C 18:2) oraz kwas linolenowy (C 18:3). Ponieważ nie mogą być przez ludzki organizm
wyprodukowane oraz są bardzo ważne dla wielu funkcji w organizmie nazywa się je Niezbędnymi
Nienasyconymi Kwasami Tłuszczowymi – NNKT (Essential Fatty Acids – EFA).
Znaczenie NNKT dla skóry
Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe pełnią w organizmie wiele bardzo ważnych funkcji. Są
składnikiem wielu struktur ludzkiego ciała oraz regulują szereg zachodzących w organizmie
procesów. NNKT znajdują się w strukturach skóry. Z punktu widzenia pielęgnacji skóry bardzo istotnym
problemem jest powstrzymanie procesu wysuszania się skóry. W celu zapewnienia zdrowia i ładnego
wyglądu skóra powinna być „nawodniona” i napięta. Z przeprowadzonych badań wynika, że dwa
elementy w skórze odpowiedzialne są za zatrzymanie wody w skórze tj. za powstrzymanie
TXT_PDF_PAGE_NUMBER 1 TXT_PDF_PAGE_OUT_OF 3
transepidermalnej utraty wody TEWL – transepidermal water loss. Są to sebum, czyli ludzki łój oraz
cement międzykomórkowy. W badaniach tych stwierdzono, że szczególną rolę w regulowaniu TEWL
odgrywa cement międzykomórkowy. Cement zbudowany jest z ceramidów. Okazuje się, że
Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe obecne są w cemencie międzykomórkowym. NNKT
wbudowane są częściowo w struktury ceramidów. NNKT są również obecne w sebum (ludzkim łoju) regulując jego skład. Sebum mające prawidłowy
skład swobodnie wypływa z gruczołów. Niedobór NNKT w łoju prowadzi do wielu komplikacji i chorób.
Zbyt gęsty łój może powodować zatykanie gruczołów oraz mieszków włosowych. W zatkanym
mieszku mogą rozwinąć się bakterie acnes odpowiedzialne za trądzik. Nieprawidłowy skład łoju
zwiększa transepidermalną utratę wody. Nieprawidłowy skład może również podrażniać naskórek
doprowadzając do jego zgrubienia i zaburzenia prawidłowego funkcjonowania.
NNKT są początkiem łańcucha ważnych procesów zachodzących w organizmie człowieka, w tym w
skórze. Ludzki organizm wytwarza z Niezbędnych Nienasyconych Kwasów Tłuszczowych szereg
związków. NNKT są prekursorami związków zwanych ekozanoidami. Ekozanoidy są odpowiedzialne
m.in. za przebieg procesów zapalnych w skórze. W procesie desaturacji z kwasu linolowego
produkowany jest kwas gamma-linolenowy, który jest prekursorem hormonu Prostaglaniny E1
(PGE1). Prostaglaniny są odpowiedzialne m.in. za sturkturę, metabolizm i wzrost komórek. Należy
podkreślić, że z wiekiem zdolność produkcji kwasu gamma-linolenowego przez ludzki organizm
maleje. Wzrasta więc rola dostarczania organizmowi bezpośrednio z zewnątrz kwasu
gamma-linolenowego. Źródła NNKT
NNKT powinny być przyjmowane z jedzeniem oraz aplikowane bezpośrednio na skórę. Źródłem NNKT
są: olej arganowy, olej z awokado, olej z konopii, olej z pestek moreli, olej z orzechów laskowych,
masło karite. Szczególnie bogatym źródłem Niezbędnych Nienasyconych Kwasów Tłuszczowych jest
olej z wiesiołka oraz olej z ogórecznika. Nienasycone Kwasy Tłuszczowe znajdują się również w
niektórych owocach (awokado, mango) oraz rybach (łosoś). W sprzedaży w aptekach znajdują się
również pastylki z nienasyconymi kwasami tłuszczowymi. Można je spotkać pod nazwą Omega 3-6-9.
W celu poprawienia kondycji skóry warto więc przyjmować NNKT doustnie oraz aplikować je
bezpośrednio na skórę.
Klasyfikacja OMEGA
Nienasycone Kwasy Tłuszczowe są porządkowane wg klasyfikacji omega. W klasyfikacji tej omega
oznacza ostatni atom węgla w łańcuchu wiązania cząsteczkowego. Wyróżniamy następujące grupy
kwasów: Omega – 3, Omega – 6, Omega -9. Nr omega informuje w jakiej odległości od ostatniego węgla w cząsteczce (czyli od omega) znajduje
się podwójne wiązanie. I tak Omega – 3 – wązanie znajduje się przy trzeciej cząsteczce od końca,
Omega – 6 – wiązanie znajduje się przy szóstej cząsteczce od końca, itd.
Klasyfikacja Omega informuje nas o położeniu pierwszego podwójnego wiązania. Nie informuje o
ilości podwójnych wiązań znajdujących się w cząsteczce.
Literatura:
Len Price, Carrier Oils for Aromatherapy and Massage, Warwickshire England, 2006
Ryszard Glinka, Receptura Kosmetyczna, Łódź 2003
Sławomira Jurkowska, Tezaurus substancje czynne wykorzystywane w kosmetykach, Dąbrowa
Górnicza 2005.
Wikipedia (English Version)
(C) 2006-2012 ECOspa.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.
TXT_PDF_PAGE_NUMBER 2 TXT_PDF_PAGE_OUT_OF 3
Wszystkie materiały: teksty (za wyjątkiem cytowanych), slogany, grafiki, zdjęcia itp. znajdujące się w
tym serwisie są własnością Eco Spa Supply, Artur Chaber i podlegają ochronie prawnej na mocy
ustawy o prawie autorskim.
Artykuł opublikowany poniedziałek, 23 kwiecień 2007.
TXT_PDF_PAGE_NUMBER 3 TXT_PDF_PAGE_OUT_OF 3