Zasady, tryb i zakres rekrutacji osób polskiego pochodzenia

Zasady, tryb i zakres rekrutacji osób polskiego pochodzenia
(narodowości polskiej) z państw Europy Środkowo - Wschodniej,
Gruzji, Kazachstanu, Turkmenistanu, Uzbekistanu
na kształcenie w Polsce ze stypendium ministra właściwego
do spraw szkolnictwa wyższego
na rok akademicki
2012/2013
Zawarte w niniejszym materiale informacje dotyczą osób polskiego pochodzenia
(narodowości polskiej) nie posiadających polskiego obywatelstwa i zezwolenia na
osiedlenie się w Polsce - obywateli następujących państw: Białorusi, Bułgarii, Czech, Estonii,
Gruzji, Kazachstanu, Litwy, Łotwy, Mołdawii, Rosji, Rumunii, Słowacji, Ukrainy,
Uzbekistanu, Turkmenistanu, Węgier.
Dla polskich przedstawicielstw dyplomatyczno - konsularnych opracowanie niniejsze stanowi
instrukcję procesu rekrutacji.
Koncepcja kształcenia jest realizacją zadań wymienionych w Rządowym Programie
Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą zaakceptowanym na posiedzeniu Rady
Ministrów w dniu 30 października 2007 roku.
I. FORMY I POZIOMY KSZTAŁCENIA
Ustala się następujące formy i poziomy kształcenia w uczelniach polskich, o które mogą
ubiegać się osoby polskiego pochodzenia:
1. Studia pierwszego stopnia (zawodowe)
Studia zakończone uzyskaniem dyplomu licencjata lub inżyniera na kierunkach podanych,
w zał. nr 1. Ze stypendium możliwe tylko studia w trybie stacjonarnym. Po ukończeniu
studiów pierwszego stopnia można kontynuować kształcenie na studiach drugiego stopnia
kończących się uzyskaniem tytułu magistra, z wyjątkiem takich kierunków,
jak praca socjalna, ratownictwo medyczne, techniki dentystyczne.
2. Jednolite studia magisterskie
Studia zakończone uzyskaniem dyplomu magistra w szkołach wyższych. Jednolite studia
magisterskie prowadzone są wyłącznie na kierunkach:
aktorstwo
analityka medyczna
farmacja
kierunek lekarski
kierunek lekarsko-dentystyczny
konserwacja i restauracja dzieł sztuki
prawo
prawo kanoniczne
psychologia
realizacja obrazu filmowego, telewizyjnego i fotografia
1
weterynaria
Na kierunkach: grafika, malarstwo, rzeźba, teologia i reżyseria można odbywać studia
pierwszego stopnia i drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie.
Studia drugiego stopnia dla najlepszych absolwentów studiów pierwszego stopnia wyższych studiów zawodowych, legitymujących się dyplomem i tytułem licencjata
lub inżyniera. Kandydatów na studia drugiego stopnia zgłaszają:
3.
uczelnie – absolwentów tej uczelni w danym roku akademickim
placówki dyplomatyczno-konsularne – absolwentów z lat poprzednich lub absolwentów
uczelni w kraju zamieszkania kandydata
4. Tzw. studia częściowe, czyli odbycie części studiów wyższych w Polsce przez jeden
lub dwa semestry
Studia semestralne i dwusemestralne, przewidziane dla studentów przede wszystkim
filologii polskiej na uczelniach zagranicznych i innych zainteresowanych
– tylko stacjonarne.
5. Studia trzeciego stopnia (doktoranckie) - trwające do czterech lat - stacjonarne
i niestacjonarne.
6. Kształcenie podyplomowe:
staże habilitacyjne – stacjonarne i niestacjonarne;
studia podyplomowe – czyli inna niż studia doktoranckie forma kształcenia
przeznaczona dla osób legitymujących się dyplomem ukończenia studiów wyższych
- głównie absolwentów uczelni państwa obywatelstwa kandydata.
.
Polskie pochodzenie kandydata jest warunkiem koniecznym przyjęcia i rozpatrywania
aplikacji na wszystkie formy kształcenia w Polsce. Posiadacze Karty Polaka nie muszą
dokumentować polskiego pochodzenia.
Stypendium przyznawane jest na poszczególne lata studiów nie dłużej niż na okres
programowego trwania danej formy studiów.
2
II. ZASADY I TRYB REKRUTACJI NA STUDIA
PIERWSZEGO STOPNIA ORAZ JEDNOLITE STUDIA
MAGISTERSKIE W POLSCE WRAZ ZE STYPENDIUM
MINISTRA WŁAŚCIWEGO DO SPRAW SZKOLNICTWA
WYŻSZEGO.
REKRUTACJA
1. Rekrutacja dotyczy kandydatów polskiego pochodzenia (narodowości polskiej) nie
posiadających obywatelstwa polskiego i zezwolenia na osiedlenie się w Polsce obywateli
Białorusi, Bułgarii, Czech, Estonii, Gruzji, Kazachstanu, Litwy, Łotwy, Mołdawii, Rosji,
Rumunii, Słowacji, Turkmenistanu, Ukrainy, Uzbekistanu i Węgier - zamierzających
kształcić się w Polsce na warunkach stypendium Rządu Rzeczypospolitej Polskiej.
Rekrutacja prowadzona jest na studnia pierwszego stopnia z wyłączeniem
kierunków
studiów, na których prowadzone są wyłącznie jednolite studia magisterskie (patrz pkt I.2.).
Każdy, kto ukończy studia pierwszego stopnia ma możliwość kontynuować kształcenie
na studiach drugiego stopnia. Stypendium na studia drugiego stopnia przyznawane
jest w drodze konkursu, corocznie w ostatnich dniach września. Kandydaci, którzy uzyskają
najlepsze wyniki z postępowania kwalifikacyjnego mają zagwarantowane stypendium
na pierwszy i drugi stopień studiów (o ile podejmą studia drugiego stopnia).
Gdy w danym państwie zgłosi się zbyt mała liczba kandydatów, decyzja o wyjeździe
podzespołu rekrutacyjnego będzie podejmowana przez Przewodniczącego Zespołu
do Spraw Rekrutacji i Kształcenia Cudzoziemców w Polsce w porozumieniu
z kierownictwem placówki konsularno - dyplomatycznej w danym państwie.
W przypadku podjęcia decyzji o nie organizowaniu egzaminów, kandydaci będą
rekrutowani przez cytowany powyżej Zespół na podstawie dokumentów nadesłanych
przez placówkę konsularno - dyplomatyczną.
2. Uprawnieni do ubiegania się o przyjęcie na studia w Polsce ze stypendium
Rządu Rzeczypospolitej Polskiej są kandydaci spełniający następujące kryteria:
udokumentowane polskie pochodzenie (polska narodowość);
nie posiadają zezwolenia na osiedlenie się w Polsce;
znajomość języka polskiego w stopniu co najmniej dostatecznym;
ukończony 17 rok życia przed rozpoczęciem kształcenia w Polsce tj. przed
1 października danego roku akademickiego, w wyjątkowych przypadkach
dopuszcza się osoby, które nie ukończą 17 lat;
5) legitymowanie się świadectwem ukończenia szkoły średniej (dojrzałości)
uprawniającym do podjęcia studiów wyższych w kraju wydania – dla absolwentów,
którzy ukończyli szkołę nie dawniej niż trzy lata;
6) świadectwo z ostatniej klasy / semestru w szkole średniej – dla osób,
które w momencie ubiegania się o przyjęcie na studia w Polsce nie ukończyły
jeszcze szkoły;
1)
2)
3)
4)
3
7) na świadectwie maturalnym lub ostatnim świadectwie (z ostatniej klasy szkoły
średniej) mają z przedmiotów kierunkowych ocenę co najmniej dobrą;
8) były lub są uczniami szkół średnich z polskim językiem nauczania
(w miejscowościach, w których takie szkoły istnieją lub najbliżej okolicy);
9) odznaczają się dobrym stanem zdrowia, poświadczonym świadectwem
wystawionym przez upoważnioną jednostkę służby zdrowia.
Osoby, o których mowa w pkt 3) obowiązane są przedstawić zgodę rodziców
lub prawnych opiekunów do podjęcia studiów w Polsce, poświadczoną przez KG RP.
3. Odpowiedzialność za kompletność dokumentów i ich zgodność z niniejszymi zasadami
spoczywa na polskich placówkach dyplomatyczno - konsularnych w krajach objętych
zakresem instrukcji. Szczególne znaczenie ma sprawdzenie polskiego pochodzenia
kandydatów.
4. Do postępowania kwalifikacyjnego nie dopuszcza się kandydatów, którzy :
legitymują się polskim świadectwem dojrzałości
byli lub są studentami w państwach zamieszkania lub innym państwie
byli lub są studentami uczelni w Polsce
odbyli roczny kurs przygotowawczy do podjęcia studiów w Polsce
uzyskali zezwolenie na osiedlenie się w Polsce
5. Wykaz kierunków studiów, na jakie przewiduje się rekrutację zawiera zał. nr 1.
Preferowanymi kierunkami studiów są: filologia polska, kierunki techniczne, rolnicze,
ekonomiczne, ścisłe.
Na kierunki: prawo, psychologia, dziennikarstwo i komunikacja społeczna rekrutacja
jest ograniczona i dotyczyć będzie osób, które uzyskają najlepsze wyniki w czasie
postępowania kwalifikacyjnego. Na niektóre kierunki uniwersyteckie np. stosunki
międzynarodowe
uczelnie
mogą
przeprowadzać
rozmowy
kwalifikacyjne.
Na kierunki sportowe w akademiach wychowania fizycznego obowiązuje egzamin
sprawnościowy.
W niektórych szkołach
wyższych (np. na kierunki ekonomiczne i stosunki
międzynarodowe) obowiązuje znajomość języków obcych.
Na studia architektoniczne, konserwację zabytków, uczelnie podejmują decyzję
o przyjęciu po sprawdzeniu uzdolnień i predyspozycji.
6. Od 1 października 2006 r. dysponentem stypendiów na uczelniach medycznych
i artystycznych są odpowiednio minister właściwy do spraw zdrowia i minister
właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
1) Minister właściwy do spraw zdrowia przewiduje przyjęcia na następujące kierunki:
lekarski
lekarsko - dentystyczny
farmaceutyczny
pielęgniarstwa i fizjoterapii
Podstawą kwalifikacji na studia medyczne osób polskiego pochodzenia, będzie
wyłącznie wynik uzyskany z egzaminów testowych i rozmowy kwalifikacyjnej
niezależnie od kraju zamieszkania.
Na kierunki: lekarski, lekarsko - dentystyczny i farmaceutyczny kierowane będą
te osoby, które oprócz pozytywnego wyniku kwalifikacji w miejscu zamieszkania
4
zdadzą egzamin testowy przeprowadzony przez Ministerstwo Zdrowia w lipcu
br. lub w lipcu 2013 r. (dla osób uczestniczących w kursie przygotowawczym)
w Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców przy Uniwersytecie Łódzkim.
2) Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego przewiduje
przyjmowanie
na
wszystkie
kierunki
artystyczne
z
zastrzeżeniem,
że ostateczną decyzję o zakwalifikowaniu kandydata podejmą władze uczelni
artystycznych na podstawie zdanego egzaminu talentowego z zakresu obowiązującego
na dany kierunek studiów. Kandydaci na kierunek: aktorstwo muszą posiadać
doskonałą znajomość języka polskiego już w momencie zdawania egzaminu
wstępnego. Wymagane jest, aby kandydaci skontaktowali się wcześniej z wybraną
przez siebie uczelnią między innymi w celu ustalenia terminu egzaminów wstępnych.
Kandydaci na studia w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej
i Teatralnej w Łodzi na kierunki realizacja obrazu filmowego, telewizyjnego
i fotografia oraz reżyseria mają obowiązek przystąpienia do egzaminów wstępnych
razem z obywatelami polskimi.
Tryb zgłaszania się na kształcenie w Polsce na warunkach stypendialnych.
1. Zainteresowani i uprawnieni kandydaci zgłaszają swój akces kształcenia się w Polsce
w polskim przedstawicielstwie dyplomatyczno - konsularnym właściwym dla miejsca
zamieszkania. Zgłoszenia składane inną drogą nie będą rozpatrywane jako aplikacje
o stypendium rządowe.
2. Termin składania dokumentów na studia pierwszego stopnia i jednolite studia magisterskie
upływa z dniem 20 kwietnia 2012 r., w Gruzji, Kazachstanie, Turkmenistanie, Rosji
i Uzbekistanie – 18 maja 2012 r.
3. Pracownicy placówek dyplomatyczno - konsularnych dokonują wstępnej weryfikacji
dokumentów (kompletność, prawidłowość formalna, zgodność z niniejszymi zasadami)
i niezwłocznie przekazują do Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany
Międzynarodowej listę kandydatów z informacją o tym, na jaki kierunek studiów (zgodnie
z zał. nr 1) kandydat ubiega się. Na listach nazwiska kandydatów powinny mieć brzmienie
takie jak w paszporcie lub innym dokumencie potwierdzającym tożsamość kandydata.
Tryb postępowania kwalifikacyjnego zawarty jest w załączniku nr 3.
4. Wstępnej kwalifikacji na studia w Polsce dokonują powołane przez Przewodniczącego
Zespołu podzespoły na podstawie sprawdzianu testowego i rozmowy kwalifikacyjnej.
Terminy i miejsca pracy podzespołów – będą ustalone w porozumieniu z placówkami
dyplomatyczno – konsularnymi, które są odpowiedzialne za zapewnienie warunków
organizacyjnych egzaminu, jeśli odbywa się on na terenie ich działania.
5. Propozycje Zespołu zatwierdza minister właściwy do spraw szkolnictwa
wyższego/ministrowie właściwi do spraw: zdrowia oraz kultury i ochrony dziedzictwa
narodowego. Odwołanie od wyników kwalifikacji przysługuje jedynie osobom,
które przeszły wszystkie etapy kwalifikacji, tj. sprawdziany testowe i rozmowę
kwalifikacyjną. Odwołania składane są wyłącznie w KG RP.
Osoby nie zakwalifikowane na studia ze stypendium Rządu Rzeczypospolitej Polskiej
mogą
ubiegać
się
o
przyjęcie
na
innych
warunkach
finansowych
tj. zasadach odpłatności lub na zasadach bez odpłatności i świadczeń stypendialnych
5
(tzw. bez świadczeń) o ile posiadają odpowiednie środki finansowe na utrzymanie w Polsce
(zakwaterowanie i wyżywienie, pomoce naukowe itp.) lub dodatkowo na pokrycie kosztów
nauki w przypadku osób zakwalifikowanych na odpłatności. Osoby, które podjęły
nieodpłatne studia w Polsce mogą po ukończeniu drugiego roku uzyskać stypendium
na dokończenie studiów w Polsce.
Odwołania przekazywane są poprzez polskie placówki dyplomatyczno – konsularne
do:
BUWiWM – w przypadku stypendiów ministra właściwego do spraw
szkolnictwa wyższego.
Ministerstwa Zdrowia – w przypadku stypendiów ministra właściwego
do spraw zdrowia.
Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – w przypadku stypendiów
ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
6. Ostateczne decyzje o przyjęciu kandydatów podejmują uczelnie.
7. Podzespół przeprowadzający wstępną kwalifikację może zalecić poprzedzenie studiów
wyższych w Polsce odbyciem miesięcznej sesji orientacyjnej lub kursu przygotowawczego
(9 miesięcy).
8. Wszelkie informacje dotyczące zakwalifikowania na studia w Polsce przekazuje się
za pośrednictwem polskich placówek dyplomatyczno - konsularnych.
Wymagane dokumenty
1. Kandydaci wypełniają w dwóch egzemplarzach kwestionariusz kandydata na kształcenie
w Polsce. Wypełniony kwestionariusz, wraz z załącznikami, składają w placówce
konsularnej.
2. Do kwestionariusza kandydaci dołączają dokumenty wymienione na jego ostatniej stronie.
Kandydaci - uczniowie ostatniej klasy szkoły średniej składają zaświadczenie ze szkoły
z ocenami ostatniej kwalifikacji. Kopię świadectwa dojrzałości dołączają po zdanym
egzaminie maturalnym.
3. Świadectwo maturalne powinno zawierać klauzulę stwierdzającą prawo kandydata
do ubiegania się o przyjęcie do szkół wyższych w kraju miejsca jego wydania.
W przypadku braku takiej klauzuli należy dołączyć zaświadczenie wystawione
przez odpowiednie władze oświatowe kraju jego wydania lub przez polskie
przedstawicielstwo konsularno - dyplomatyczne.
4. Kopie dokumentów powinny zawierać klauzulę polskiego przedstawiciela dyplomatycznokonsularnego potwierdzającą zgodność z oryginałem.
5. Osoby zakwalifikowane na studia przyjeżdżają do Polski z oryginałem świadectwa
ukończenia szkoły średniej (dojrzałości). Świadectwo powinno być zalegalizowane
lub opatrzone apostille przez uprawnioną do tego instytucję w kraju wydania.
6. W przypadku niezakwalifikowania się kandydata na studia dokumenty i próbki prac
nie są zwracane.
6
Zakres merytoryczny wstępnej kwalifikacji na studia ze stypendium Rządu
Rzeczypospolitej Polskiej.
1. Kandydaci, których dokumenty zostaną przyjęte w polskiej placówce dyplomatyczno –
konsularnej, będą poddani postępowaniu kwalifikacyjnemu przez podzespół, powołany
i delegowany przez Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej.
Postępowanie składa się z następujących części:
język polski - test podstawowy, warunkujący przystąpienie do dalszej części egzaminu
przewidziany dla kandydatów, którzy nie uczęszczali do polskiej szkoły; jego wynik
nie jest wliczany do ogólnej punktacji z postępowania kwalifikacyjnego;
pisemny sprawdzian testowy z dwóch przedmiotów kierunkowych;
rozmowa kwalifikacyjna z kandydatem;
Laureaci i finaliści Olimpiady Literatury i Języka Polskiego otrzymują stypendium
na filologię polską.
Laureat wybierający inny kierunek niż filologię polską zostaje zwolniony
z testu podstawowego i humanistycznego, przy czym z tego drugiego otrzymuje 80 punktów
na 100 możliwych.
Finalista olimpiady zostaje zwolniony z pierwszego testu z języka polskiego.
Jeżeli jest to test humanistyczny otrzymuje z niego 80 punktów na 100 możliwych.
2. Wykaz kierunków, na które przewidziana jest rekrutacja na rok akademicki 2011/2012
oraz przedmioty, z jakich przeprowadzone będą sprawdziany testowe zawiera zał. nr 1 i 2
do niniejszego dokumentu.
3. Sposób przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego jest określony w załączniku nr 3.
III ZASADY REKRUTACJI NA STUDIA DRUGIEGO,
TRZECIEGO (DOKTORANCKIE) STOPNIA, SEMESTRALNE
I PODYPLOMOWE
Zgłoszenia na studia drugiego stopnia absolwentów z lat ubiegłych lub absolwentów uczelni
w kraju zamieszkania kandydata; doktoraty, habilitacje oraz inne kształcenie podyplomowe
tj. np. staże naukowe i artystyczne, są rozpatrywane w podanym poniżej trybie:
1. Komplety dokumentów aplikacyjnych, w tym precyzyjnie określoną problematykę stażu,
tematykę doktoratu lub habilitacji wraz z opiniami naukowymi i ewentualnie spisem
publikacji własnych kandydata, należy składać w polskich placówkach dyplomatyczno konsularnych.
2. Kandydaci na studia doktoranckie są zobowiązani dołączyć opinie z dotychczasowego
miejsca pracy, świadczące o posiadaniu predyspozycji do pracy naukowej
i o podejmowanych działaniach o charakterze badawczym.
7
3. Studia doktoranckie i staże habilitacyjne mogą być odbywane w trybie stacjonarnym
i zaocznym (niestacjonarnym).
4. Warunkiem rozpatrywania wniosków przez Zespół do Spraw Rekrutacji i Kształcenia
Cudzoziemców jest przedłożenie przez osobę zainteresowaną wstępnej zgody uczelni
na odbycie w niej danej formy kształcenia (nie dotyczy studiów drugiego stopnia).
5. Termin zgłaszania kandydatur na studia drugiego stopnia i na pozostałe formy upływa
27 lipca 2012 r.
Opracowano w Biurze Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej
8