10456/14 - consilium

RADA
UNII EUROPEJSKIEJ
Bruksela, 10 czerwca 2014 r.
(OR. en)
10456/14
Międzyinstytucjonalne numery
referencyjne:
2014/0014 (COD)
2014/0013 (NLE)
AGRI 406
AGRIFIN 90
AGRIORG 96
CODEC 1393
NOTA
Od:
Do:
Prezydencja
Rada
Nr poprz. dok.:
Nr dok. Kom.:
10448/14
5958/14, 6054/14
Dotyczy:
Wniosek dotyczący ROZPORZĄDZENIA PARLAMENTU
EUROPEJSKIEGO I RADY zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 1308/2013
i rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do programu pomocy na
rzecz dostarczania owoców i warzyw, bananów oraz mleka do placówek
oświatowych.
Wniosek dotyczący ROZPORZĄDZENIA RADY zmieniającego
rozporządzenie (UE) nr 1370/2013 określające środki dotyczące ustalania
niektórych dopłat i refundacji związanych ze wspólną organizacją rynków
produktów rolnych
- Sprawozdanie prezydencji z postępu prac
I.
WPROWADZENIE
1.
W dniu 30 stycznia 2014 r. Komisja przedłożyła wyżej wymienione wnioski. Pierwszy z nich
ma na celu zmianę rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 i rozporządzenia (UE) nr 1306/2013
w odniesieniu do programu pomocy na rzecz dostarczania owoców i warzyw, bananów oraz
mleka do placówek oświatowych („wniosek w sprawie wspólnej organizacji rynków”,
dok. 5958/14). Drugi zmienia rozporządzenie (UE) nr 1370/2013 („rozporządzenie dotyczące
ustalania”, dok. 6054/14).
10456/14
krk/DJ/mak
DGB 1 B
1
PL
2.
Celem wniosków jest przegląd obowiązujących programów pomocy w szkołach (programu
„Owoce w szkole” i programu „Mleko w szkole”) z myślą o:
–
ujednoliceniu i skonsolidowaniu obecnych oddzielnych ram prawnych i finansowych
i większym wyeksponowaniu działań UE w tej dziedzinie;
–
przestawieniu obecnego systemu na realizację celów długoterminowych (polepszenie
nawyków żywieniowych i propagowanie spożycia świeżego mleka oraz owoców
i warzyw), w celu wzmocnienia wymiaru edukacyjnego obu programów. Ponadto
wniosek ma przyczynić się do zwalczania otyłości i ponownie zainteresować młodych
obywateli żywnością i jej źródłami, polepszając w ten sposób postrzeganie rolnictwa
i jego produktów, WPR i UE;
–
zwiększeniu efektywności wydatków przeznaczonych na promowanie spożywania
produktów rolnych w szkołach.
3.
Oczekuje się, że Parlament Europejski rozpocznie prace nad wnioskiem w sprawie
wspólnej organizacji rynków wczesną jesienią, po przerwie związanej z wyborami.
4.
Jeżeli chodzi o wniosek w sprawie wspólnej organizacji rynków, zasięgnięto opinii
Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów odpowiednio
w dniu 19 lutego 2014 r. i 7 marca 2014 r. 1
5.
Do tej pory pięć parlamentów narodowych przedstawiło opinie na temat stosowania zasad
pomocniczości lub proporcjonalności 2.
6.
Komisja przedstawiła wnioski Radzie (ds. Rolnictwa i Rybołówstwa) na jej posiedzeniu
w dniu 17 lutego 2014 r.
1
2
Opinii Komitetu Regionów zasięgnięto dobrowolnie, decyzją Coreperu w dniu
7 marca 2014 r. (zob. dok. 6784/14).
Zob. dok. 9676/14 (parlament hiszpański), dok. 9002/14 (parlament chorwacki), dok. 9001/14
(parlament litewski), dok. 8386/14 (parlament włoski), dok. 8350/14 i dok. 10625/14
(parlament portugalski).
10456/14
krk/DJ/mak
DGB 1 B
2
PL
7.
Grupa Robocza ds. Horyzontalnych Kwestii Rolnych zakończyła swoją pierwszą techniczną
analizę wniosków w dniu 4 kwietnia 2014 r. 3 W trakcie dyskusji delegacje poruszyły szereg
kwestii i pytań, na które odpowiedział przedstawiciel Komisji, wyjaśniając stanowisko
Komisji, udzielając szczegółowych odpowiedzi i odnotowując poczynione uwagi. Na
posiedzeniu w dniu 16 maja 2014 r. wspomniana grupa robocza przeprowadziła drugą
techniczną analizę, jak również odnotowała propozycje redakcyjne prezydencji (dokument
9604/14). W dniu 2 czerwca 2014 r. Specjalny Komitet ds. Rolnictwa przeprowadził debatę
orientacyjną na temat trzech kluczowych zagadnień określonych przez grupę roboczą,
mianowicie podstawy prawnej, zakresu stosowania i kryteriów przydziału.
8.
Równolegle ze swoją analizą grupa robocza omówiła ocenę skutków dołączoną do
wniosków 4. W trakcie dyskusji okazało się, że ocena skutków zawiera solidne uzasadnienie
dla każdej opcji. Jednak podczas gdy zdaniem niektórych delegacji wybór opcji 3 (połączenie
dwóch programów) jest dobrze uzasadniony, kilka delegacji preferowało opcję 2 (opcję
dostosowania: utrzymanie obecnie obowiązujących oddzielnych ram, lecz zwiększenie
wymiaru edukacyjnego programu „Mleko w szkole” oraz zwiększenie synergii między
wspomnianymi dwoma programami).
II.
OBECNA SYTUACJA
9.
W świetle tych dyskusji zidentyfikowano następujące główne kwestie.
3
Posiedzenia w dniach 7 marca i 4 kwietnia 2014 r.
Dok. 6059/14, 6059/14 + ADD 1 i 2. Zobacz również streszczenie oceny skutków
(dok. 6062/14).
4
10456/14
krk/DJ/mak
DGB 1 B
3
PL
Podstawa prawna wniosków
10.
Delegacje jednogłośnie poparły opinię Służby Prawnej Rady, że to art. 43 ust. 3 TFUE – a nie
art. 43 ust. 2 TFUE – jest prawidłową podstawą prawną do ustalania poziomu pomocy. To
stanowisko jest zgodne z wcześniejszą opinią przedstawioną przez Służbę Prawną Rady na
temat podstawy prawnej wniosku w sprawie rozporządzenia o jednolitej wspólnej organizacji
rynku 5 i ze stałym stanowiskiem Rady, w tym w odniesieniu do reformy WPR. W tym
samym kontekście większość delegacji ma zastrzeżenia co do zaproponowanego przez
Komisję usunięcia przepisów dotyczących ustalania pomocy z rozporządzenia Rady (UE)
nr 1370/2013 (art. 5 i 6) . Komisja podtrzymała swoje stanowisko, że art. 43 ust. 3 jako
wyjątek w procedurze współdecyzji musi być interpretowany zawężająco.
Równowaga między aktem podstawowym a przekazanymi uprawnieniami (Artykuł 24)
11.
Wiele delegacji wyraziło obawy dotyczące ogólnej równowagi między aktem podstawowym
a przekazanymi uprawnieniami. Ich zdaniem niektóre z kwestii, w zakresie których zgodnie
z propozycją Komisji powinna być ona uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych
(na przykład, w jaki sposób byłyby stosowane kryteria przyznawania funduszy lub jakie
byłyby warunki transferów przydziałów między oboma komponentami programu) są
postanowieniami podstawowymi i powinny być uregulowane w akcie podstawowym.
Delegacje wskazały również, że kwestia podstawy prawnej ma wpływ na ogólną strukturę
aktów delegowanych i aktów wykonawczych wniosku.
Cel i zakres stosowania (Artykuł 23)
12.
Delegacje opowiedziały się zasadniczo za celem polegającym na połączeniu obu programów
dla szkół 6, co zwiększyłoby ich skuteczność i efektywność oraz skonsolidowało ramy prawne
i finansowe. Potwierdziły również pierwotne cele tych programów, tzn. wspieranie spożycia
owoców, warzyw i mleka, co leży u podstaw walorów odżywczych w odniesieniu do dzieci.
5
6
Dok. 13638/1/11.
Zob. wyżej fragment dotyczący oceny skutków.
10456/14
krk/DJ/mak
DGB 1 B
4
PL
13.
Jeżeli chodzi o zakres stosowania, podczas gdy kilka delegacji było w stanie poprzeć –
zgodnie z propozycją Komisji– zawężony wykaz kwalifikujących się produktów do
regularnej dystrybucji, wiele innych delegacji uznało zaproponowany zakres stosowania za
niezadowalający i opowiedziało się za zachowaniem zakresu stosowania istniejących
programów. Wiele delegacji, które pragnęły rozszerzenia zakresu stosowania, wezwało do
uwzględnienia przetworów mlecznych innych niż mleko spożywcze, w szczególności sera
i jogurtu (szereg delegacji podkreśliło znaczenie włączenia mleka niezwierającego laktozy,
objętego kodem CN 0404 90). Kilka delegacji wezwało również do włączenia
przetworzonych owoców i warzyw (w szczególności świeżych soków). Kilka delegacji
zwróciło się również o włączenie miodu, oliwek stołowych i oliwy z oliwek. Zdaniem
większości delegacji te ograniczone postulaty są nadal zgodne z celem programu;
podkreślono też potrzebę wyraźnych parametrów zdrowotnych oraz ponownego włączenia do
tekstu przepisów określonych w załączniku V do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, które
zostały usunięte we wniosku Komisji. Według tych delegacji w razie potrzeby załącznik ten
można dostosować, tak aby obejmował również przetwory mleczne. Zdaniem kilku delegacji
ten wykaz produktów wyłączonych z programu mógłby zastąpić zaangażowanie krajowych
organów ochrony zdrowia lub sprawić, że stanie się ono nieobowiązkowe dla państw
członkowskich, zmniejszając w ten sposób obciążenie administracji krajowych.
14.
Szereg delegacji wyraźnie stwierdziło, że rozszerzony zakres nie może uzasadniać
zwiększenia budżetu.
15.
Jeżeli chodzi o kwestię wprowadzenia obowiązkowych wspierających środków edukacyjnych
jako sposób propagowania spożycia produktów rolnych i zdrowych nawyków żywieniowych
u dzieci, większość delegacji z zadowoleniem przyjęła przedmiotowy wniosek.
Przepisy dotyczące finansowania (Artykuł 23a)
16.
Jeżeli chodzi o przepisy dotyczące finansowania, większość delegacji była w stanie poprzeć
kwotę całkowitej puli środków na owoce i warzywa, w tym banany, oraz mleko. Jednak
zdaniem kilku delegacji proponowana pomoc UE w odniesieniu do mleka (80 mln EUR na
rok szkolny) jest nieadekwatna.
10456/14
krk/DJ/mak
DGB 1 B
5
PL
17.
Kwestią wzbudzającą obawy wielu delegacji było pojęcie porcji owoców, warzyw i mleka,
które ma zostać zdefiniowane przez Komisję w akcie delegowanym, a także poziom pomocy
Unii, która ma służyć pokryciu ceny takiej porcji. Usunięcie wspomnianego pojęcia
w propozycjach redakcyjnych prezydencji uznano za krok w dobrym kierunku.
18.
Szczegółowo omówiono kryteria przydziału pomocy unijnej. Kilka delegacji
zakwestionowało wybór kryterium „historycznego wykorzystania funduszy w ramach
poprzednich programów na rzecz dostarczania mleka i przetworów mlecznych dla dzieci”
jako jednego z dwóch kryteriów określania puli środków na mleko. Ich zdaniem kryterium to
byłoby niekorzystne dla tych państw członkowskich, które do tej pory nie w pełni korzystały
z programu „Mleko w szkole” i nie mogły udokumentować takiego wykorzystania, gdyż
dopiero niedawno przystąpiły do UE. Niektóre delegacje kwestionujące to kryterium
zasugerowały korzystanie z tego samego kryterium, co w przypadku owoców i warzyw, tzn.
liczby dzieci i stopnia rozwoju poszczególnych regionów w obrębie danego państwa
członkowskiego. Podkreśliły, że uprościłoby to jeszcze bardziej ten program. Jednak pewna
liczba innych delegacji uznała kryterium historycznego wykorzystania funduszy za
szczególnie istotne w celu zapewnienia, by nie doszło do zakłóceń w funkcjonowaniu
programu „Mleko w szkole” w ich państwie członkowskim. Prezydencja odnotowała, że
Komisja zamierza dalej rozpatrzyć specyficzną sytuację państw członkowskich, np.
w przypadku państw, które bardzo niedawno przystąpiły do UE i z tego też względu nie mogą
udokumentować historycznego wykorzystania funduszy przeznaczonych na mleko.
19.
Pewna liczba delegacji przypomniała, że relatywna waga tych kryteriów to jeden
z podstawowych elementów, które powinny zostać zdefiniowane w akcie podstawowym,
a nie w akcie delegowanym, tak jak zaproponowała to Komisja.
20.
W odpowiedzi na apel większości delegacji o ujawnienie oszacowań dotyczących przyszłych
pul krajowych w ramach proponowanego programu w celu rozwiania obaw co do
praktycznych konsekwencji wynikających z realizacji nowych kryteriów przydziału, Komisja
potwierdziła, że pracuje nad tymi cyframi i zamierza powrócić do tej kwestii po przerwie
wakacyjnej.
10456/14
krk/DJ/mak
DGB 1 B
6
PL
21.
Delegacje wyraziły różne poglądy na temat możliwości przenoszenia do 15% orientacyjnego
przydziału środków z jednego komponentu danego programu do drugiego. Podczas gdy
niektóre delegacje były zadowolone z odsetka zaproponowanego przez Komisję, wiele innych
delegacji zaapelowało o większą elastyczność, wysuwając różne propozycje. Pewna liczba
delegacji przypomniała, że warunki przenoszenia należy określić w akcie podstawowym.
22.
Jeżeli chodzi o przepis powstrzymujący państwa członkowskie przed wykorzystywaniem
pomocy unijnej w celu zastąpienia funduszy krajowych dla obowiązujących programów
krajowych (Artykuł 23a ust. 5 w wersji zmienionej propozycjami prezydencji), kilka delegacji
podtrzymało swoje zastrzeżenie, gdyż sformułowanie to nie objęłoby sytuacji w państwach
członkowskim, gdy mleko jest bezpłatnie rozprowadzane podczas posiłków (w obecnym
rozporządzeniu o jednolitej wspólnej organizacji rynku przewiduje się wyjątek zezwalający
na tę praktykę).
23.
Kilka delegacji nalegało na potrzebę uwzględnienia specyfiki małych państw członkowskich
i ustalenia minimalnych pul środków pomocy (jak jest obecnie w przypadku programu
„Owoce w szkole”). Komisja wykazała pewne zrozumienie dla tej prośby. Zdaniem tych
delegacji te minimalne pule należy również ustalić w akcie podstawowym, a nie za
pośrednictwem aktów delegowanych.
Obciążenie administracyjne
24.
Kilka delegacji nie było nadal przekonanych, że połączenie programów nie zwiększy
obciążenia administracyjnego zarówno dla administracji krajowych, jak też szkół,
w szczególności w odniesieniu do obowiązkowych wspierających środków edukacyjnych,
zaangażowania krajowych organów ochrony zdrowia, strategii krajowych, monitorowania
i sprawozdawczości, monitorowania cen lub konieczności udowodnienia wartości dodanej
pomocy UE. Propozycje redakcyjne prezydencji (dok. 9604/14) uznano za krok w dobrym
kierunku. Delegacje zaapelowały zwłaszcza o to, by strategie krajowe były nadal proste
a wymogi nadal pozostały proporcjonalne. Prezydencja odnotowała sugestie delegacji
dotyczące możliwości uproszczenia określania poziomu pomocy unijnej.
10456/14
krk/DJ/mak
DGB 1 B
7
PL
III. WNIOSKI
25.
Prezydencja odnotowała, że nadchodząca włoska prezydencja zamierza przeanalizować
dotychczasowe postępy dotyczące tego dossier.
26.
W związku z powyższym Rada proszona jest o zapoznanie się z aktualną sytuacją dotyczącą
tego dossier.
10456/14
krk/DJ/mak
DGB 1 B
8
PL