CZARNOKSIĘSKI (32) ai - Słownik polszczyzny XVI wieku

Słownik polszczyzny XVI wieku - wersja elektroniczna
hasło: CZARNOKSIĘSKI (stan na dzień:
15-11-2015)
www.spxvi.edu.pl
strona 1/1
CZARNOKSIĘSKI (32) ai
-a- (27), -å- (2); -a- : -å- Mącz (3 : 2); o jasne.
sg m N czarnoksięski (2). ◊ f N czarnoksięskå (1). ◊ G czarnoksięski(e)j (3). ◊ A czarnoksięską
(2). ◊ I czarnoksięską (4). ◊ n N czarnoksięski(e) (1). ◊ A czarnoksięski(e) (1). ◊ I czarnoksięskim
(1). ◊ pl N subst czarnoksięski(e) (4). ◊ G czarnoksięskich (3). ◊ D czarnoksięskim (1). ◊ A subst
czarnoksięski(e) (4). I f czarnoksięskimi(3) StryjKron, WujNT (2), czarnoksięski(e) [mi] (1) BielKron.
◊ L czarnoksięskich (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVII(XVIII) w.
Czarodziejski, magiczny, związany z czarnoksięstwem; magicus Mącz, Calep, Cn (32) : Mącz
442b; Cżárnokśięſkie omamienie niewiáſtę w klacżę obłndnie obroćiło. SkarŻyw 35 marg; Tákli
też reliquiámi Papieſkimi y exorcizmámi ábo záklinánim Cżárnokśięſkim cżárty wyganiáli? CzechEp
363; Calep 630a; PowodPr 33.
Wyrażenia: »czarnoksięskie czary« (1): a trzymáiąc w ręku laskę moſiądzową/ tám przez
cżárnoxięskie cżáry diabłow wzywał HistAl A.
»księgi czarnoksięskie« (5): Piſze Auguſtyn s. iż było wyorano ſkrzynię s kſięgámi iego
cżárnokſięſkie [!]/ v kościołá Ianuſowego BielKron 101; Bo to był dawny zwyczay/ kśięgi
cżárnokśięſkie iáko y haeretyckie palić. WujNT 478, 478 [2 r.], Zzzzz4.
»nauka czarnoksięska« = magia Mącz, Cn; dardaniae artes, magica praestigia Mącz; ars magica,
magice Cn [szyk 10 : 8] (18): FalZioł IV 57c; Anektanáb tedy przez cżarnokxięską náukę przemienił
ſie w ſmoká HistAl A5v, A, H2; GroicPorz 14v; Cżárnokſięſką náukę theż obá vmieli. RejWiz 126v;
Mącz 78a, 204a [2 r.]; GórnDworz T5v; HistRzym 48v; S tą Wiárą odpądzam od śiebie ſzátáná/
báłwochwálſtwo/ náuki cżárnokśięſkie BiałKat 73v; StryjKron 6, 370; CzechEp [412]; WujNT 426
marg [2 r.], 476 marg.
»czarnoksięska(-ie) sztuka, rzemiosło« (1:1): nie miáłáś ná kim inſzym ſwey cżárnokśięſkiey ſztuki
wypráwić? SkarŻyw 69; Skuśił go potym Cżárt/ domowe iemu dobre mienie/ y ono oycowſkie
Cżárnokśięſkie rzemioſło/ ná pámięć przywodząc SkarŻyw 74.
Szeregi: »czarnoksięski, (i) czarowniczy« = magicus Mącz [szyk 1 : 1] (2): Mącz 204a; Cham obierał
ſie około nauk Czárnoxięſkich y Czárownicych/ dla czego był názwan Zoroaſtes StryjKron 6.
»czarnoksięska nauka albo czary« (1): Czwarta/ Ieſliby ſye około Czárnokſyęſkiey náuki álbo
Czárow obierał. GroicPorz 14v.
Synonimy: czarowniczy, czarowny, guślny, gwiazdarski, kuglarski, praktykarski, wieszczy.
Cf CZARNOKSIĘŻNICY, CZARNOKSIĘŻNY
ZZa