Próbna, rozszerzony Odp

Próbny egzamin maturalny z chemii 2010r.
Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony
ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA
POZIOM ROZSZERZONY
Zdający otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające poleceniom zawartym w zadaniach. Odpowiedzi
niezgodne z poleceniem (nie na temat) są traktowane jako błędne. Komentarze wykraczające poza zakres polecenia nie podlegają ocenianiu.

Gdy do jednego polecenia zdający podaje kilka odpowiedzi (jedną prawidłową, inne nieprawidłowe), to nie otrzymuje punktów za żadną z nich.

Jeżeli polecenie brzmi: Napisz równanie reakcji..., to w odpowiedzi zdający powinien napisać równanie reakcji chemicznej, a nie jej schemat.

Niewłaściwy dobór lub brak współczynników w równaniu reakcji powoduje utratę 1 punktu za zapis tego równania.

W rozwiązaniach zadań rachunkowych oceniane są: metoda, wykonanie obliczeń i podanie wyniku z jednostką. Błędny zapis jednostki lub jej brak
przy ostatecznym wyniku liczbowym wielkości mianowanej powoduje utratę 1 punktu. W obliczeniach wymagane jest poprawne zaokrąglanie
wyników liczbowych.

Całkowicie poprawne rozwiązanie zadań, uwzględniające inny tok rozumowania niż w podanym schemacie punktowania, należy ocenić pełną
liczbą punktów.

Za poprawne obliczenia będące konsekwencją zastosowania niepoprawnej metody zdający nie otrzymuje punktów.

Za poprawne spostrzeżenia i wnioski będące konsekwencją niewłaściwie zaprojektowanego doświadczenia zdający nie otrzymuje punktów.
Za napisanie wzorów strukturalnych zamiast wzorów półstrukturalnych (grupowych) nie odejmuje się punktów.
Zapis „↓”, „↑” w równaniach reakcji nie jest wymagany.
W równaniach reakcji, w których ustala się stan równowagi, brak „⇄” nie powoduje utraty punktów.
Elementy odpowiedzi umieszczone w nawiasach nie są wymagane.
1
Zadanie
Próbny egzamin maturalny z chemii 2010r.
Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony
1.
2.
3.
Kryteria oceniania
Oczekiwana odpowiedź
Za podanie wszystkich poprawnych odpowiedzi 2pkt, za 2 poprawne odpowiedzi 1pkt,
za 1 odpowiedź 0pkt
a) 2p
b) 4d
c) nie istnieje
Za metodę określenia ilości radionuklidu, który nie uległ rozpadowi (3,75g)
Punktacja
Uwagi
za
czynność
sumaryczn
a
2
2
1
Wyznaczenie masy próbki, która uległa rozpadowi (56,25g)
1
Za wyznaczenie okresu półtrwania (13 dni)
1
Za wskazanie substancji z wiązaniem kowalencyjnym spolaryzowanym (H2O, CO2)
1
Za wskazanie substancji z wiązaniem jonowym (BaCl2, Rb2O)
1
3
2
Za obserwacje np. wydziela się bezbarwny gaz, wydziela się gaz o charakterystycznym
1
zapachu
4.
Za poprawnie podane równanie reakcji, np.:
+
2-
-
+
2-
2
H3O + S → HS + H2O lub H + S → HS
+
2-
+
-
1
2-
lub 2H3O + S → H2S + 2H2O lub 2H + S → H2S
5.
Za poprawne określenie roli kationu (kwas) i anionu (zasada)
2+
─
Za poprawne wskazanie jonów Mg , NO3 i Cl
6.
─
Za poprawne wskazanie odczynu roztworu (kwasowy)
1
1
1
2
1
2
Próbny egzamin maturalny z chemii 2010r.
Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony
7.
Z dokładnością
± 2°C
Za poprawne określenie temperatury wody (ok. 52°C)
Za poprawne obliczenie rozpuszczalności KNO3 (ok. 114g)
8.
9.
10.
Z dokładnością
± 2°C
Za poprawne określenie temperatury roztworu (ok. 60°C)
1
1
Za poprawnie podane równanie reakcji (CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + H2O + CO2)
1
Za poprawne obliczenie masy węglanu wapnia , który przereagował (10g)
1
Za poprawne obliczenie zawartości węglanu wapnia w marmurze (80%)
1
(Za poprawne obliczenie wartości stopnia dysocjacji (α = 4,5% lub α = 0,045))
11.
1
-
Za poprawne obliczenie wartości stężenia jonów wodorowych (4,5·10 3mol/dm3)
Należy zaliczyć inny
poprawny
sposób
obliczenia
[H+]
uwzględniający
sprawdzenie
warunku
cw·K-1≥400
1
2
1
2
1
2
1
Za poprawne wskazanie numerów probówek z roztworami o pH>7 (I., IV., VI.) i pH<7 (III.,
12.
V.)
1
1
1
1
1
1
Za poprawne określenie procesów jonowych
13.
w probówce I. ((dysocjacja i) hydroliza (anionowa, zasadowa))
i probówce II. (dysocjacja)
Za poprawnie podane równanie reakcji
14.
+
+
+
(NH4 + H2O ⇄ NH3 + H3O + lub NH4 + H2O ⇄ NH3·H2O + H )
3
Próbny egzamin maturalny z chemii 2010r.
Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony
15. Za poprawnie podaną nazwę pierwiastka (beryl)
Należy
zaliczyć
podanie
symbolu
pierwiastka Be
1
1
Za poprawnie zaprojektowane doświadczenie z użyciem odpowiednich substratów
1
16. (Be, BeO, Be(OH)2 oraz kwasu i zasady)
Za podanie poprawnych obserwacji adekwatnych do użytych substratów
Za każde poprawnie podane równanie reakcji po 1pkt, np.:
Be + 2H+ + 2Cl-→ Be2+ + 2Cl- + H2 i Be + 2Na+ + 2OH- + 2H2O → 2Na+ + [Be(OH)4]2-+ H2
17.
BeO + 2H+ + 2Cl-→ Be2+ + 2Cl- + H2O i BeO + 2Na+ + 2OH- + H2O → 2Na+ + [Be(OH)4]2Be(OH)2 + 2H+ + 2Cl-→ Be2+ + 2Cl- + 2H2O i Be(OH)2 + 2Na+ + 2OH- → 2Na+ + [Be(OH)4]2-
18.
1
Nie
przyznajemy
punktów, gdy jako
produkt reakcji z
zasadami
podany
będzie jon BeO22-
2
Za poprawną metodę obliczenia entalpii reakcji (ΔH°x = ΔH°2 – ΔH°1)
1
(ΔH°x
1
Za poprawny wynik z jednostką
2
= - 1675,7 – (-822,1) = - 853,6 kJ
19. Poprawna odpowiedź (c.)
Za poprawne wskazanie odczynu we wszystkich probówkach
20.
(Probówka I. – obojętny Probówka II. – zasadowy Probówka III. – kwasowy)
2
2
1
1
1
1
Za poprawnie zapisany bilans elektronowy, np.:
-I
0
-I
0
2Cl – 2e- → Cl2 (x 5) lub Cl – e- → Cl (x 5)
V
21.
0
V
0
i 2Cl + 10e- → Cl2
lub Cl + 5e- → Cl
Za poprawnie zbilansowane równanie reakcji:
10HCl + 2HClO3 → 6Cl2 + 6H2O
lub 5HCl + HClO3 → 3Cl2 + 3H2O
Za poprawne podanie wzoru utleniacza (HClO3) i reduktora (HCl)
1
Należy uznać każdy
inny
poprawny
sposób bilansowania
reakcji.
3
1
1
4
Próbny egzamin maturalny z chemii 2010r.
Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony
Za poprawnie napisany schemat ogniwa typu Daniella lub Volty, np.:
2+
2+
Mn | Mn || Zn | Zn
Należy uznać za
poprawny
każdy
schemat, w którym
znajdzie się jako
anoda
metal
o niższym potencjale
od cynku.
lub Mn | elektrolit | Zn
2+
22. Za poprawnie napisane równanie reakcji (Zn + 2e → Zn)
Za poprawne obliczenie SEM ogniwa, np.;
SEM = E2 – E1 = EZn/Zn2+ – EMn/Mn2+ = – 0,76V – (– 1,18V) = 0,42V
Za każde poprawnie napisane równanie reakcji przebiegającej na elektrodzie – 1pkt
Należy uznać za
poprawne,
inne
poprawne sposoby
zapisu
równań
reakcji.
ˉ
-
23. (K(–) 2H2O + 2e → H2 + 2OH (x 2) )
-
+
(A(+) 2H2O – 4e → O2 + 4H )
1
1
3
1
2
2
2
2
Za poprawne przyporządkowanie 4 związków – 2pkt, za 2 i 3 związki – 1pkt, za 1 poprawne
24. przyporządkowanie – 0pkt
(I. Na2SO4 II. HNO3 III. KBr IV. NaOH)
Za poprawne obliczenie ilości przereagowanych substratów (0,4 mol/dm3)
3
1
3
25. Za poprawne obliczenie stężeń równowagowych [A2] ( 0,6mol/dm ) i [B2] (0,1mol/dm )
Za poprawne obliczenie wartości stężeniowej stałej równowagi (K = 10,67)
1
26. Za poprawne wskazanie liczby wiązań σ (5) i π (2)
1
1
2
2
Za poprawne określenie typu 5 reakcji – 2pkt, za 3,4 reakcje 1pkt, za 1,2 reakcje – 0pkt
27
28.
(w kolejności od góry: addycja, substytucja, eliminacja, kondensacja, polimeryzacja)
3
1
Należy uznać za
poprawne potoczne
nazwy substytucji
i addycji
Za poprawnie narysowany wzór półstrukturalny
1
Za poprawnie podaną nazwę związku, przedstawionego podanym wzorem półstrukturalnym
1
2
5
Próbny egzamin maturalny z chemii 2010r.
Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony
Za poprawnie określone stopnie utlenienia atomów węgla w cząsteczce
29.
1
1
CH3 – CH2 – CHO
30. Za poprawne wskazanie 1 pary izomerów (związki II. i IV. lub III. i V.)
1
1
31. Za wskazanie związku (związek I.)
1
1
1
1
2
2
-III
-II
I
Za poprawnie napisane równanie reakcji
32.
np.: CH3 – CH(OH) – CH3 + CuO → CH3 – CO – CH3 + Cu + H2O
Należy uznać
równanie reakcji za
poprawne jeżeli
użyto innych
środków
utleniających lub
zastosowano zapis
[O] utleniacza
Za poprawna identyfikację 4 związków – 2pkt, za 2,3 związków – 1pkt, za 1 związek – 0pkt
33.
(w kolejności od lewej: skrobia, maltoza, fruktoza, sacharoza)
Za poprawnie napisane równanie reakcji hydrolizy
(HCOOCH2CH2CH3 + H2O ⇄ HCOOH + CH3CH2CH2OH)
34. Za poprawnie podaną nazwę estru
(mrówczan n-propylu lub metanian n-propylu lub ester propylowy kwasu
1
Należy uznać za
poprawną
nazwę
zwyczajową
estru.
2
1
mrówkowego)
Za wskazanie probówek, w których nastąpiło wysalanie
35. (Probówki III. i IV.)
Za poprawne wyjaśnienie procesu denaturacji białka
1
2
1
6