Numer 4 - Strefa.pl
Transkrypt
Numer 4 - Strefa.pl
4 WYDANIE JESIENNE nr 4 (4) 2003 ISSN 1730-4075 GAZETA BEZP¸ATNA Szanowni Paƒstwo! Witam Paƒstwa serdecznie i zapraszam do przeczytania czwartego numeru naszej gazety Zdrowe Nogi. N adesz∏a ju˝ jesieƒ, a w ramach naszego Powszechnego Programu Profilaktycznego Zdrowe Nogi wiele si´ wydarzy∏o. Konsekwentnie staramy si´ docieraç do Paƒstwa i poszerzyç grono naszych Czytelników. W czerwcu w Warszawie a we wrzeÊniu w Wroc∏awiu odby∏y si´ szkolenia specjalistów piel´gnacji stóp. Adresy przeszkolonych gabinetów znajdà Paƒstwo w naszej gazecie. Jeszcze w tym roku odb´dà si´ dwa nast´pne szkolenia: w Warszawie i w Poznaniu. W styczniu przysz∏ego roku zawitamy do Krakowa. Pragniemy, aby nasz szyld Zdrowe Nogi w gabinecie kosmetycznym by∏ dla Paƒstwa absolutnà gwarancjà profesjonalizmu us∏ug, jakie proponowane sà w tym miejscu i dotyczà stóp. W naszych szkoleniach biorà udzia∏ kosmetyczki niezwykle zaanga˝owane w swojà prac´, dla których niesienie ulgi i profilaktyka chorób stóp jest sprawà priorytetowà. Zapraszamy do gabinetów Zdrowe Nogi, o których szerzej piszemy w gazecie. Zbli˝a si´ zima. Nasze stopy schowamy w ciep∏e skarpety i rajstopy, w∏o˝ymy do butów na d∏ugie dni i godziny. Nie zapominajmy o nich. „Mi∏oÊç niesie nas przez ˝ycie, a nogi przez Êwiat”. Z wielkà przyjemnoÊcià pragniemy zakomunikowaç Paƒstwu, ˝e zostaliÊmy wy∏àcznym przedstawicielem na terenie Polski niemieckiej firmy Eduard Gerlach GmbH, która od ponad stu lat produkuje profesjonalne kosmetyki do piel´gnacji stóp z serii Gehwol oraz specjalistyczny sprz´t dla specjalistów piel´gnacji stóp – Gerlach Technik. Historia firmy jest bardzo ciekawa, tworzy sag´ rodu Gerlach. Oto kilka szczegó∏ów. W roku 1868 Eduard Gerlach przejmuje sklep towarów kolonialnych od swojego ojca Ludwika i k∏adzie podwaliny pod nowoczesnà firm´. Gerlach nazywany jest pionierem wspó∏czesnej piel´gnacji stóp. Jako pierwszy zaczà∏ produkcj´ na skal´ przemys∏owà maÊci przynoszàcej ulg´ w dolegliwoÊciach stóp, czyniàc jà dost´pnà szerszym kr´gom spo∏eczeƒstwa. E. Gerlach opiera∏ si´ g∏ównie na w∏asnych doÊwiadczeniach popartych fachowà wiedzà. Jako ˝o∏nierz widzia∏ doskonale, jakà udr´kà sà bóle otartych i pokrytych p´cherzami stóp. W 1882 r. E. Gerlach sprzedaje pierwszy krem do stóp „E. Gerlach’s Fusskrem”, w którym zastosowa∏ nienasycone kwasy t∏uszczowe, mineralne Êrodki poÊlizgowe oraz majàce w∏aÊciwoÊci dezynfekujàce olejki eteryczne. Produkt zyska∏ szybko uznanie. Dzi´ki mo˝liwoÊci produkowania go na du˝à skal´, krem mia∏ zawsze takà samà, wysokà jakoÊç i przyst´pnà cen´. Piel´gnacja stóp sta∏a si´ dost´pna nie tylko dla ludzi zamo˝nych. Tym samym coraz wi´cej osób zacz´∏o dostrzegaç zalety stosowania maÊci i kremów do stóp. Za swoje osiàgni´cia E. Gerlach zyska∏ wiele mi´dzynarodowych wyró˝nieƒ. Po jego Êmierci, w 1910 roku firm´ przejmuje jego syn, równie˝ Eduard. Z wielkà pasjà i konsekwencjà rozwija firm´ i przeprowadza obronnà r´kà przez dwie wojny Êwiatowe i kryzysy gospodarcze. Do dziÊ firma kierowana jest przez potomków Eduarda Gerlacha. Na czym polega sukces firmy Gerlach i produktów Gehwol? Od lat preparaty Gehwol sà bardzo wysokiej jakoÊci. Firma dba o potrzeby swoich klientów, opiera si´ na opinii specjalistów piel´gnacji stóp, którzy sà podstawowym ogniwem dystrybucji preparatów Gehwol. Sprawà oczywistà dla przedsi´biorstwa jest korzystanie z najnowszych zdobyczy naukowych i technologicznych. Od zarania dzia∏alnoÊci podstawà jest stosowanie naturalnych substancji, co szczególnie odpowiada wspó∏czesnym trendom w kosmetyce. Zapraszamy Paƒstwa do gabinetów kosmetycznych, gdzie mogà Paƒstwo doÊwiadczyç na „w∏asnych stopach” wspania∏ej piel´gnacji preparatami Gehwol. dr n. med. Miros∏awa Ga∏´cka koordynator Powszechnego Programu Profilaktycznego Zdrowe Nogi. W NUMERZE: • Miej zdrowe nogi: Seria Gehwol – pe∏na linia preparatów do piel´gnacji stóp dla ka˝dego! • Allpresan – doskona∏e kremy w piance • Powsta∏y kolejne Gabinety Zdrowe Nogi • Wszystko o ˝ylakach pisze dr K. B∏achowiak • Na pytania dotyczàce ortopedii odpowiada dr W. Orzechowski ZDROWE NOGI Mam ˝ylaki Jednà z najcz´stszych chorób trapiàcych cz∏owieka sà ˝ylaki, czyli poszerzone, kr´te ˝y∏y na nogach. ˚ylaki nie tylko szpecà (wzgl´dy kosmetyczne), ale cz´sto powodujà ró˝norodne dolegliwoÊci i mogà prowadziç do groênych powik∏aƒ. Pojawienie si´ ˝ylaków Êwiadczy o rozwoju przewlek∏ej niewydolnoÊci ˝ylnej (PN˚) – choroby, na którà cierpi oko∏o 25% Polaków. Najistotniejszà przyczynà post´pu PN˚ jest genetycznie uwarunkowana s∏absza budowa Êcian ˝y∏ i niewydolnoÊç zastawek ˝ylnych w koƒczynach dolnych. Choroba objawia si´ najcz´Êciej po okresie pokwitania, kiedy przez niewydolne zastawki przep∏ywa wstecznie coraz wi´cej krwi (cofajàca si´ krew rozszerza ˝y∏y na trwa∏e powodujàc rozwój ˝ylaków). Wyst´powanie Sk∏onnoÊci dziedziczne sà niewàtpliwe. Oko∏o 70% chorych potwierdza rodzinny charakter choroby. Cz´sto matki i córki majà ˝ylaki o bardzo podobnym charakterze i umiejscowieniu. PN˚ i rozwój ˝ylaków zaostrza si´ w sprzyjajàcych warunkach, np. w wyniku d∏ugotrwa∏ego stania czy siedzenia oraz u kobiet w cià˝y i przy przewlek∏ych zaparciach (zw∏aszcza, jeÊli stosuje si´ diet´ ubogoresztkowà). Zawody wymagajàce d∏ugotrwa∏ego stania lub siedzenia (np. informatycy, ksi´gowe), wielogodzinne podró˝e samochodem lub samolotem, powodujà zaleganie krwi w koƒczynach i znaczàco zwi´kszajà ryzyko powstania ˝ylaków. ˚ylakom sprzyja tak˝e przebycie zakrzepowego zapalenia ˝y∏ g∏´bokich, które prowadzi do niewydolnoÊci zastawek ˝ylnych 2 i wtórnej niewydolnoÊci ˝y∏ powierzchownych, z których powstajà ˝ylaki. W etiologii zmian ˝ylakowatych ma znaczenie ciep∏o (ciep∏a kàpiel, goràce lato), które powoduje rozszerzenie naczyƒ krwionoÊnych, oraz palenie papierosów i przyjmowanie leków hormonalnych. Istotna w rozwoju PN˚ jest tak˝e oty∏oÊç i ma∏a aktywnoÊç ruchowa – obni˝a si´ sprawnoÊç mi´Êni ∏ydki i pompy mi´Êniowej t∏oczàcej krew z ˝y∏ koƒczyn dolnych do serca. Objawy przewlek∏ej niewydolnoÊci ˝ylnej PN˚ wyst´puje wtedy, gdy pojawiajà si´ dolegliwoÊci, takie jak ból i uczucie ci´˝koÊci nóg, obrz´k, skurcze mi´Êni ∏ydek, nast´pujà zmiany w funkcjonowaniu ˝y∏ i rozwijajà si´ teleangiektazje (drobne fioletowo-czerwone ˝y∏ki) oraz ˝ylaki. Poczàtkowy defekt kosmetyczny w póêniejszym czasie mo˝e prowadziç do groênych powik∏aƒ (m.in. krwawienia, stany zapalne, owrzodzenia podudzi, zatory ˝ylne). ˚ylaki najcz´Êciej powodujà ból zaj´tej koƒczyny, uczucie „ci´˝kich nóg” i puchni´cie nasilajàce si´ zw∏aszcza wieczorem. DolegliwoÊci te zmniejszajà si´ po uniesieniu chorej koƒczyny i/lub za∏o˝eniu poƒczoch uciskowych. W poczàtkowej fazie choroby ˝y∏y powierzchowne sà napi´te i mogà byç wyczuwalne, aczkolwiek nie do koƒca widoczne. W póêniejszym okresie ˝y∏y przybierajà kr´ty przebieg. ˚ylaki oprócz nieestetycznego wyglàdu, mogà nie powodowaç ˝adnych dolegliwoÊci. Sygna∏y rozwijajàcej si´ przewlek∏ej niewydolnoÊci ˝ylnej: goràca i zm´czenia nóg (szczególnie pod koniec dnia) • uczucie dr´twienie i mrowienie w ∏ydkach • skurcze, obrz´ki wieczorne • Êwiàd skóry • ból utrudniajàcy zaÊni´cie • przeÊwitywanie przez skór´ niebieskich, wyraênych ˝y∏ek • JeÊli zauwa˝ysz u siebie choç kilka z powy˝szych sygna∏ów... najwy˝szy czas na dzia∏ania profilaktyczne !!! ZDROWE NOGI Wszystko o ˝ylakach – Wywiad z dr n. med. Krzysztofem B∏achowiakiem – specjalistà flebologiem z Poznaƒskiego OÊrodka Leczenia ˚ylaków VENAVITA, konsultantem Powszechnego Programu Profilaktycznego Czym w∏aÊciwie sà ˝ylaki? Wiele osób cierpi na ˝ylaki. Choroba ta dotyka prawie cztery razy cz´Êciej kobiety ni˝ m´˝czyzn. ˚ylaki, które najcz´Êciej pojawiajà si´ na nogach, powstajà w wyniku rozszerzenia si´ ˝y∏. ˚ylaki pojawiajà si´ jako sieç widocznych, niebieskawych, poszerzonych i kr´tych ˝y∏ (przede wszystkim na ∏ydkach) albo jako niebieskie, wypuk∏e linie wzd∏u˝ ∏ydek, w zgi´ciu kolanowym lub na udach. Do powstania ˝ylaków przyczyniajà si´ ró˝ne czynniki. Âcianki ˝y∏ wraz z wiekiem mogà traciç swojà elastycznoÊç i grubieç, a ponadto mo˝e dojÊç do uszkodzenia tzw. zastawek ˝ylnych. Zastawki ˝ylne kontrolujà przep∏yw krwi, tak aby p∏yn´∏a ona tylko w kierunku serca. W przypadku nieprawid∏owego ich dzia∏ania krew sp∏ywa z powrotem do nogi i gromadzàc si´, powoduje powstanie ˝ylaków. Kto jest szczególnie nara˝ony na ich powstawanie? Sk∏onnoÊç do ˝ylaków jest cz´sto dziedziczna. Do ich powstania mo˝e si´ tak˝e przyczyniç cià˝a oraz stojàcy lub siedzàcy tryb ˝ycia. Jak wynika z danych statystycznych najbardziej nara˝one na powstanie ˝ylaków sà osoby wykonujàce zawody wymagajàce wielogodzinnego stania lub siedzenia, np. fryzjerki, ekspedientki, projektanci. Jedno z badaƒ epidemiologicznych przeprowadzone we Francji pokaza∏o, ˝e ˝ylaki najcz´Êciej powstajà u piel´gniarek pracujàcych w „paƒstwowej” s∏u˝bie zdrowia. W ostatnich latach grupà zawodowà bardzo nara˝onà na rozwój przewlek∏ej niewydolnoÊci ˝ylnej sà ludzie pracujàcy przy komputerach, np. ksi´gowe, informatycy, graficy komputerowi. Wydaje si´, ˝e przyczynà choroby jest d∏ugotrwa∏e utrzymywanie w bezruchu zgi´tych w udach i kolanach nóg (pozycja siedzàca z przygi´tym cz´sto tu∏owiem), co w maksymalnym stopniu utrudnia odp∏yw krwi ˝ylnej do serca. Co powinno byç pierwszym, niepokojàcym objawem mówiàcym o tym, ˝e mog´ mieç ˝ylaki? Poczàtkowe dolegliwoÊci sà niegroêne, uczucie tzw. ci´˝kich nóg i odczuwane najcz´Êciej pod wieczór zm´czenie nóg. Kolejne etapy to niewielkie uwypuklenia ˝y∏, ból i kurcze ∏ydek, wreszcie obrz´ki. Skóra ulega przebarwieniom, pojawiajà si´ „pajàczki” naczyniowe, ˝ylaki, potem wypryski i stwardnienia skóry. W koƒcowym etapie powstajà trudno gojàce si´ owrzodzenia w dolnej cz´Êci podudzia. Jak wyglàda nowoczesne leczenie ˝ylaków? Podobno du˝o ró˝ni si´ od tego, sprzed jeszcze kilkunastu lat. Leczenie ˝ylaków oparte jest przede wszystkim na dobrej diagnostyce. Badania, które przeprowadza si´ przed leczeniem ˝ylaków pozwalajà na dok∏adne okreÊlenie przyczyny i rozleg∏oÊci choroby. Bezbolesne badania ultrasonograficzne metodà Dopplera i tzw. badanie fotopletyzmograficzne (nieinwazyjne, bezbolesne badanie wydolnoÊci uk∏adu ˝y∏ g∏´bokich) umo˝liwiajà precyzyjne ustalenie rozpoznania i sposób dalszego leczenia. Zmieni∏y si´ dzi´ki temu zasady operacji ˝ylaków – stosuje si´ metody pozwalajàce na operacje mniej „brutalne”, likwidujàce tylko niewydolne ˝y∏y przy jak najmniejszym urazie skóry. Wprowadzono leczenie przy u˝yciu lasera, metody endoskopowe, czy krioterapi´. Coraz bardziej popularna jest metoda leczenia nieoperacyjnego przy u˝yciu preparatów wstrzykiwanych do ˝ylaka, majàcych na celu „zaklejenie” go np. metoda „scleromuss” czy przy ma∏ych „pajàczkach” metoda mikroskleroterapii. Kiedy zabieg usuni´cia ˝ylaków (operacja) jest niezb´dny? ˚ylaki to nie tylko problem bolàcych nóg i nie∏adny wyglàd, ale tak˝e du˝e prawdopodobieƒstwo wystàpienia groênych powik∏aƒ – w chorobowo zmienionych naczyniach z zalegajàcej krwi tworzà si´ skrzepliny, prowadzàce do zakrzepowego zapalenia ˝y∏ powierzchownych. Proces zapalny niszczy zastawki w ˝y∏ach – krew zaczyna si´ cofaç w dó∏ nogi, pojawiajà si´ obrz´ki i zmiany skórne. Cz´sto po niewielkim urazie dochodzi do masywnych krwotoków. Dlatego w przypadku ˝ylaków wa˝ne jest wczesne badanie flebologiczne i okreÊlenie wskazaƒ do operacji. Zdrowe Nogi w dziedzinie flebologii. Czy powstawaniu ˝ylakom mo˝na zapobiegaç? Na ile skuteczne sà rajstopy, kolanówki uciskowe. Wiele paƒ skar˝y si´, ˝e sà one niewygodne i nie nadajà si´ do noszenia. Chory z niewydolnoÊcià uk∏adu ˝ylnego chcàc zwolniç post´p choroby i zapobiec rozwojowi ˝ylaków, zmian skórnych i obrz´ków koƒczyn dolnych powinien stale przestrzegaç takich sposobów profilaktyki, jak unikanie d∏ugiego stania czy siedzenia, unikanie goràcych kàpieli, stosowanie aktywnego wypoczynku. Jednà z wa˝niejszych metod profilaktycznych jest noszenie podkolanówek i rajstop uciskowych. Stosowanie tych wyrobów jest ∏atwiejsze, pod warunkiem, ˝e sà to wyroby odpowiednie dla danego stopnia zaawansowania choroby. Obserwuj´ czasem, ˝e chorzy zak∏adajà podkolanówki za ciasne i po krótkim czasie zniech´cajà si´ do tej metody profilaktyki. Tak˝e wyroby uciskowe, jeÊli sà za luêne, to nie spe∏niajà swojego zadania i sà powodem rozczarowania tà metodà profilaktyki. Program Zdrowe Nogi zajmuje si´ m.in. diabetykami. Co oni powinni robiç, jeÊli majà ˝ylaki, co z wyrobami uciskowymi? Problemem w przebiegu cukrzycy jest tzw. angiopatia, czyli zmiany mia˝d˝ycowe w naczyniach t´tniczych, powodujàce mniejszy nap∏yw krwi do koƒczyn dolnych. JeÊli równoczeÊnie na nogach uwypuklajà si´ ˝ylaki, to stosowanie wyrobów uciskowych w tym przypadku musi byç bardzo ostro˝ne, aby nie zmniejszyç i tak ju˝ cz´sto s∏abego nap∏ywu krwi do koƒczyny. Czy „zdrowe” obuwie ma te˝ wp∏yw na to, czy nasze nogi zachorujà? Mam na myÊli pi´kne szpilki lub buty z modnymi „noskami”. Buty, które podkreÊlajà pi´kno kobiecej nogi zak∏adane nie, na co dzieƒ nie powinny wp∏ywaç bezpoÊrednio na rozwój choroby. Mogà staç si´ problemem, gdy chodzi si´ w nich przez d∏ugi czas – zmienia si´ napi´cie mi´Êni g∏ównie pod kolanami i mo˝e to utrudniç odp∏yw krwi z nóg. Przy s∏abszym uk∏adzie ˝ylnym mo˝e byç jednym z powodów przyspieszajàcych rozwój ˝ylaków. Pan doktor jest konsultantem PPP Zdrowe Nogi. Z punktu widzenia lekarza, jak ocenia Pan tà inicjatyw´ i powstajàce Gabinety Zdrowe Nogi. Zresztà sam Pan szkoli∏ pierwsze grupy kosmetyczek. MyÊl´, ˝e jest to trafna inicjatywa. Przewlek∏a niewydolnoÊç mo˝e byç uznana ze wzgl´du na cz´stoÊç wyst´powania (ponad 42% populacji w Polsce) za chorob´ spo∏ecznà. Pomimo szerokiego rozpowszechnienia i cz´sto znacznego pogorszenia jakoÊci ˝ycia chorego, choroba ta nadal w naszym kraju traktowana jest cz´sto z przymru˝eniem oka. Jak dotychczas nie ma w naszym kraju zorganizowanej opieki medycznej dotyczàcej chorych z niewydolnoÊcià ˝ylnà, angiopatià czy przewlek∏ymi stanami zapalnymi i owrzodzeniami podudzi. Dlatego ka˝de dzia∏anie majàce na celu poprawienie tego stanu jest godne uznania. Panie Doktorze, uprzejmie dzi´kuj´ za rozmow´. Rozmawia∏a Aneta Drza˝d˝yƒska Niepubliczny Zak∏ad Opieki Zdrowotnej „Poliklinika Czajkowscy” ul. Kiliƒskiego 14, Piaseczno tel. (0-22) 750-40-65, (0-22) 757-03-34 ˚ylaki metodà zamra˝ania Leczymy ˝ylaki koƒczyn dolnych metodà kriochirurgicznà, nieoperacyjnà. Zabieg trwa Êrednio 1,5 godziny. Nie wymaga ˝adnego przygotowania ze strony pacjenta. Natychmiast po zabiegu, pacjent wstaje i samodzielnie mo˝e opuÊciç Klinik´. Pe∏na aktywnoÊç fizyczna pacjenta nast´puje po kilku dniach. W okresie pozabiegowym stosujemy jedynie laseroterapi´. Nasza metoda kriochirurgii jest szczególnie skuteczna w leczeniu owrzodzeƒ ˝ylnych podudzi. Daje ona szans´ ca∏kowitego zagojenia owrzodzenia. Pajàczki JeÊli pacjent oprócz ˝ylaków ma pajàczki, to w pierwszej kolejnoÊci usuwane sà ˝ylaki, poniewa˝ to one sà pierwotnà przyczynà schorzenia; pajàczki usuwane sà póêniej. Ponadto metod´ mro˝enia stosujemy przy usuwaniu wszystkich zmian skórnych typu: brodawki, kurzajki, odciski. Efekty leczenia tà metodà sà w porównaniu z innymi (wypalanie, wycinanie) bardzo skuteczne i trwa∏e. Nie zdarzajà si´ nawroty choroby, po usuni´ciu nie pozostajà blizny. Metodà mro˝enia operujemy równie˝ hemoroidy. 3 ZDROWE NOGI WIODÑCY NA ÂWIECIE wÊród medycznych wyrobów o zmiennym ucisku na koƒczyn´ dolnà i górnà wÊród Êrodków obliterujàcych SIGVARIS® Aethoxysklerol® ulg´ w schorzeniach ˝ylnych •przynoszà i obni˝ajà ryzyko zakrzepów nadciÊnieniu ˝ylnemu •przeciwdzia∏ajà pacjentów wydajnoÊç pompy mi´Êniowej ∏ydki •podnoszà przyÊpieszajà krwioobieg ˝ylny •zapobiegajà powstawaniu obrz´ków •i zmniejszajà bóle Ârodek do obliteracji koƒczyn dolnych, prze∏yku i odbytu. Opakowania: 5 x 2 ml St´˝enia: 0,5%, 1%,2%, 3% Nr rej: 9304, 9305, 9306, 9307 Zalety: wartoÊç ucisku •zmienna w czterech klasach kompresji •wyst´pujà indywidualny dobór dla ka˝dej koƒczyny • Przedstawiciel na Polsk´: Asortyment: lecznicze •pó∏rajstopy •wyroby rajstopy dla kobiet w cià˝y i profilaktyczne •wyroby na indywidualne zamówienie podkolanówki •w przypadku •poƒczochy mocno zniekszta∏conych •rajstopy koƒczyn • • ul. Opolska 3 , 44-100 Gliwice • tel./fax (32) 231 66 67, 279 12 78 • e-mail:[email protected] • www.maga-biotal.pl Profilaktyka, czyli jak zapobiegaç rozwojowi ˝ylaków? O zapobieganiu chorobom nóg Powszechny Program Profilaktyczny Zdrowe Nogi zawsze b´dzie mówi∏ bardzo du˝o. Nie inaczej jest w przypadku omawianych ˝ylaków. Sposoby zapobiegania sà ∏atwe i bardzo proste w wykonaniu. Tradycyjnie, jak przysta∏o na profilaktyk´, wszystko, albo przynajmniej bardzo du˝o, zale˝y od Paƒstwa! Zdrowo si´ od˝ywiaj! prawid∏owà mas´ cia∏a. • Utrzymuj Stosuj diet´ • pe∏noziarniste.bogatà w warzywa, owoce i produkty nadmiaru soli. • Unikaj Unikaj pokarmów powodujàcych wzd´cia i zaparcia. • Ubieraj si´ wygodnie! luêne ubrania – unikaj rzeczy kr´pujàcych swo• NoÊ bodny przep∏yw krwi (ciasne skarpetki, podkola- • nówki, obcis∏e spodnie). Zrezygnuj z wàskich butów, obciskajàcych stop´. NoÊ buty z niskim obcasem. W pracy! wygodne obuwie, nie zak∏adaj nogi na nog´. • Za∏ó˝ Rób przerwy – wstaƒ z krzes∏a, przejdê si´ lub zrób • kilka przysiadów. 4 gimnastykuj stopy kierujàc palce raz w dó∏ • Siedzàc, raz w gór´. W domu! siedê d∏ugo z podkurczonymi lub za∏o˝onymi • Nie nogami. odpoczàç stopom! Uk∏adaj je na podnó˝ku lub • Daj ma∏ym krzese∏ku. z nieco uniesionymi nogami (10-15cm tzw. dre• Âpij na˝ u∏o˝eniowy) – jeÊli takie jest zalecenie lekarza. goràcych kàpieli, sauny, cz´stych wizyt w so• Unikaj larium czy depilacji na goràco. W wolnym czasie! sp´dzaj czas – uprawiaj p∏ywanie, rekre• Aktywnie acyjnà jazd´ na rowerze, spacerowanie, taniec. czasie wakacji zrezygnuj z pla˝y i d∏ugotrwa∏ego • Wopalania si´. Pobudzaj krà˝enie w nogach! wykonuj masa˝e, rób ch∏odne natryski • Regularnie ∏ydek. • Zak∏adaj „medyczne” poƒczochy lub rajstopy. Zasi´gnij porady specjalisty (flebologa) leków, które ∏agodzà dolegliwoÊci ˝ylakowi. • U˝ywaj W bardziej zaawansowanej chorobie mo˝e byç ko• nieczne leczenie zabiegowe. ZDROWE NOGI Coraz wi´cej gabi Powi´ksza si´ liczba gabinetów Zdrowe Nogi. Pojawiajà si´ one w ró˝nych miastach Polski. Adresy wszystkich publikujemy obok. Kolejne szkolenia w ramach Programu Zdrowe Nogi Od wydania wakacyjnego numeru Zdrowe Nogi do Powszechnego Programu Profilaktycznego Zdrowe Nogi przystàpi∏y nowe gabinety, które specjalizujà si´ w piel´gnacji nóg i stóp. Te, które promujemy i polecamy Paƒstwu szczególnie, przesz∏y szkolenie medyczne i kosmetyczne w zakresie piel´gnacji stóp. Sà to miejsca sprawdzone: pracujàce w nich specjalistki piel´gnacji stóp to osoby, dla których zajmowanie si´ stopami, pomaganie innym jest cz´sto pasjà zawodowà. Cieszy nas widok, gdy podczas çwiczeƒ praktycznych, panie rozmawiajà z pacjentami-modelami (sà nimi cz∏onkowie lokalnych kó∏ Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków), pytajà o ich problemy z nogami, jak mogà im pomagaç, zapraszajà do swoich gabinetów. Zaufanie, którym pacjenci, podczas szkolenia we Wroc∏awiu (27-28.09.2003 r.) obdarzyli eksperta Programu Zdrowe Nogi, panià Iren´ Joosten oraz bioràce udzia∏ w szkoleniu kosmetyczki przesz∏o nasze oczekiwania. Ka˝dy pacjent wychodzi∏ ogromnie zadowolony, zapewniajàc, ˝e swoje nogi b´dzie pokazywa∏ znajomym w klubie PSD, by oni sami poszli do gabinetu Zdrowe Nogi. Co potrafià specjaliÊci piel´gnacji stóp? Panie, które wzi´∏y udzia∏ w szkoleniu, pilnie notowa∏y informacje przekazywane przez lekarzy wspó∏pracujàcych z Programem. Wiele z nich, zdaniem wyk∏adowców, posiada ogromnà wiedz´ z zakresu omawianych dziedzin medycyny: diabetologii, dermatologii, ortopedii i flebologii. Dlatego wyk∏ady szybko przekszta∏ca∏y si´ w dyskusj´ oraz wymian´ doÊwiadczeƒ i informacji. Umiej´tnoÊci praktyczne paƒ sà na wysokim poziomie – mówi o uczestniczkach szkolenia ekspert Programu, Irena Joosten z Berlina, która zawsze prowadzi çwiczenia, w trakcie których pokazuje i t∏umaczy, w jaki sposób wyleczyç wrastajàcy paznokieç, grzybic´ paznokcia czy te˝ jak post´powaç (jakie Êrodki ostro˝noÊci zachowaç) w przypadku osób chorych na cukrzyc´. Wszystkie zabiegi, które przeprowadzajà specjaliÊci piel´gnacji stóp wykonywane sà z zachowaniem wysokich standardów europejskich. Jako organizatorzy szkoleƒ mo˝emy zapewniç ka˝dego pacjenta, ˝e w gabinetach, które przyj´liÊmy do Programu Zdrowe Nogi mogà liczyç na kontakt z wysokiej klasy fachowcami w dziedzinie piel´gnacji stóp. Lekarze PPP Zdrowe Nogi Istotnym elementem Programu jest stworzenie ogniw wspó∏pracy pomi´dzy specjalistami z gabinetów Zdrowe Nogi a lekarzami: diabetologami, dermatologami, ortopedami i flebologami – podkreÊla pomys∏odawczyni Powszechnego Programu Profilaktycznego Zdrowe Nogi, dr n. med. Miros∏awa Ga∏´cka. 6 Adresy gabinetów Zdrowe Nogi Bytom Gabinet Kosmetyczny Ilony Sasak ul. Murarska 1/1 Chorzów Gabinet „Strefa Urody” Katarzyna Sobczak pl. Powstaƒców Âl. 1 Dzier˝oniów Gabinet Kosmetyczny ul. Kopernika 5 Grodzisk Wlkp. Autoryzowany Salon Kosmetyczny AKADEMIÈ ul. S∏owiƒskiego 7 Jelenia Góra Gabinet Kosmetyczny ul. Druciana 2/4 Legnica Salon Fan Goldwell al. Rzeczypospolitej 125 b Leszno Studio Piel´gnacji D∏oni pl. Metziga 30 ¸ódê Akryl – Autorskie Studio Paznokcia ul. Piotrkowska 28 Salon Kosmetyczny Ul. Zgierska 69 Mosina Gabinet Kosmetyczny „Anna” ul. Marcinkowskiego 32 Opole Studio Stylizacji i Urody ul. Sosnkowskiego 40-42 Gabinet Kosmetyczny „Nela” ul. Niemodliƒska 21 Pi∏a Gabinet Kosmetyczny Hanka Czerpak ul. 11-ego Listopada 15/13 Studio Kosmetyki Profesjonalnej „Maria” – Hotel Rod∏o al. Piastów 15 Studio Kosmetyki Profesjonalnej „Maria” ul. Wawelska 8 P∏ock Salon Kosmetyczny Ilona ul. Rutskich 7A Poznaƒ Autoryzowany Gabinet Kosmetyczny Dr Ireny Eris ul. Sienkiewicza 13/1 Capricorn – Salon Kosmetyczny ul. KoÊciuszki 86 Gabinet Kosmetyczny „URODA” ul. Z∏otowska 21A Gabinet Kosmetyczny „URODA” ul. Zana 18/13 Kosmetyka Lecznicza ul. Madziarska 54a Salon Kosmetyczny ul. Zielona 8 Pruszków Salon Urody „Afrodyta” ul. Emancypantek 4 paw. 11 Radom Gabinet Kosmetyczny „Venus” ul. ˚eromskiego 51 Gabinet Kosmetyczny „Venus” ul. Niedzia∏kowskiego 8/10 Rawicz Odnowa Biologiczna Hanna Dembska ul. Ârednia 16 Âroda Wlkp. Salon Fryzjersko-Kosmetyczny „Flora” pl. KoÊcielny 4 Âwidnica Gabinet Kosmetyczny ul. Siostrzana 7a Warszawa Angel Studio ul. Krochmalna 2 Gabinet Kosmetyczny „Marta” Marta Szybowiska Pl. Inwalidów 3 Gabinet Kosmetyki Lekarskiej „BELLA” ul. Pi´kna 20 Gabinet Manicure Pedicure ul. Broniewskiego 85 Studio Urody „Elegance” ul. Buska 5 Studio Urody „Hair Artist” ul. Ho˝a 43/49 Wroc∏aw Studio „Bio-Kosmetyczne” ul. Âniadeckich 51 Studio Kosmetyczno-Fryzjerskie ul. Horbaczewskiego 4/6 Gabinet Kosmetyczny „Viola” ul. Piastowska 28 Fitness Klub Active ul. Wysockiego 34 Szczecin Gabinet Kosmetyczny Beata Krajnik ul. Be˝owa 2 Zielona Góra Gabinet Kosmetyczny Marzena Maçkowiak Stary Rynek 18 Szyld Zdrowe Nogi uzyska∏ te˝ sklep: Zdrowa Stópka, ul. Psie budy Wroc∏aw Wkrótce: Bydgoszcz Apteka „Pod ¸ab´dziem’ ul. Gdaƒska 5 ZDROWE NOGI inetów Dlatego te˝ do udzia∏u w szkoleniach zapraszamy lekarzy, którzy chcà wspó∏pracowaç z gabinetami Zdrowe Nogi, chcà pomagaç pacjentom, u których specjalistki piel´gnacji stóp stwierdzà post´pujàce zmiany chorobowe, wymagajàce konsultacji medycznej. Wiedz´ z zakresu diabetologii przedstawia∏a dr n. med. Miros∏awa Ga∏´cka. W Warszawie natomiast do grona zaufanych lekarzy Programu do∏àczy∏ lek. med. Andrzej Sionek – chirurg, ortopeda traumatolog. Na s∏owa uznania zas∏ugujà te˝ stali konsultanci PPP Zdrowe Nogi: prof. Zygmunt Adamski oraz dr n. med. Krzysztof B∏achowiak, którzy dzielili si´ swojà wiedzà z uczestniczkami szkolenia w Warszawie. Piszà o nas gazety Ogromnie nas cieszy zainteresowanie Programem przez gazety, zarówno te lokalne, jak i ogólnopolskie. O tym, co robimy, po co i dla kogo napisa∏y (i liczymy, ˝e b´dà dalej pisa∏y i tym samym wspiera∏y Program) m.in. miesi´cznik Diabetyk, Zdrowie czy dwutygodnik Pani Domu. Dr n. med. Barbara Pytrus-S´d∏ak przygotowa∏a we Wroc∏awiu ciekawy wyk∏ad z zakresu dermatologii obejmujàcy profilaktyk´ zaka˝eƒ grzybiczych stóp i paznokci, przyczyny i leczenie nadmiernego rogowacenia i p´kania pi´t czy codziennà piel´gnacj´ suchej skóry stóp. Wiele pytaƒ kosmetyczki mia∏y do ortopedy, dr n. med. Wiktora Orzechowskiego ze szpitala wojewódzkiego we Wroc∏awiu, który zorganizowa∏ pokaz podologicznego badania stóp. O ˝ylakach i chorobach naczyniowych mówi∏ we Wroc∏awiu lek. med. Mariusz Maszkowski. Terminy kolejnych szkoleƒ dla kosmetyczek i osób zajmujàcych si´ stopami: 06-07 grudnia 2003 r. – Poznaƒ 24-25 stycznia 2004 r. – Kraków Informacje mo˝na uzyskaç telefonicznie: (0-61) 66-144-41 lub mailem: [email protected] GEHWOL med Lipidro-Krem: suche, szorstkie stopy potrzebujà pomocy. Innowacyjna piel´gnacja skóry stóp dla odzyskania naturalnej równowagi hydro-lipidowej. Lipidro wyrównuje niedobory lipidów w skórze, nawil˝a jà oraz przywraca do stanu równowagi jej funkcje ochronne. Optymalna kombinacja mocznika i naturalnych ekstraktów roÊlinnych gwarantuje w∏aÊciwà piel´gnacj´ stóp. Bezzapachowy. Testowany dermatologicznie. Wskazany dla diabetyków. Do nabycia w gabinetach piel´gnacji stóp (w gabinetach Zdrowe Nogi), wybranych gabinetach kosmetycznych na terenie ca∏ego kraju. 7 ZDROWE NOGI Czytelnicy „Zdrowych Nóg” pytajà: Choruj´ na ostrogi pi´towe. Przyj´∏am 30 zabiegów, które nic nie pomog∏y. Prosz´ o rad´. Ostroga pi´towa to choroba objawiajàca si´ dolegliwoÊciami bólowymi podeszwowej strony guza pi´towego. Spowodowane sà one stanem zapalnym okolicy przyczepu rozci´gna podeszwowego stopy. Na zdj´ciu rentgenowskim widoczna jest dziobiasta wyroÊl kostna, skierowana ku przodowi. To jednostka chorobowa nie∏atwo poddajàca si´ leczeniu. Standardowo stosuje si´ zabiegi fizykalne, zwykle fonoforez´ z niesterydowych leków przeciwzapalnych. Zabiegi te nie zawsze przynoszà oczekiwany efekt. W takich przypadkach stosujàc ostrzykni´cia punktu bolesnego zawiesinà ze sterydu po∏àczonego z Êrodkiem miejscowo znieczulajàcym, powtórzone dwu- lub trzykrotnie w odst´pach tygodniowych, uzyskujemy ustàpienie dolegliwoÊci. Dodatkowo zaleca si´ codzienne kàpiele w soli iwonickiej i wk∏adki ortopedyczne odcià˝ajàce pi´t´, najlepiej wykonane z elastycznego tworzywa sztucznego tzw. „wk∏adki ˝elowe”, dost´pne w sklepach z zaopatrzeniem ortopedycznym. Mam nog´ po z∏amaniu i przez ca∏y czas, od 3 lat puchnie ona. Lekarze nie wiedzà co mi jest. Przyczyny utrzymujàcych si´ obrz´ków koƒczyn po przebytym z∏amaniu koÊci mogà byç ró˝ne, najcz´Êciej sà spowodowane pourazowymi zaburzeniami krà˝enia ˝ylnego koƒczyny. Cz´sto trudno okreÊliç ich przyczyn´ – zmiany te okreÊla si´ mianem „zespo∏u goleni”, w odró˝nieniu od tzw. „zespo∏u pozakrzepowego”, który jest chorobà patogenetycznie ÊciÊle okreÊlonà, tj. trwa∏ym zaburzeniem odp∏ywu krwi ˝ylnej z koƒczyny po przebytym zapaleniu zakrzepowym ˝y∏. Obrz´k mo˝e byç te˝ jednym z objawów „algodystrofii Sudecka”, b´dàcej najcz´Êciej powik∏aniem unieruchomienia koƒczyny w opatrunku gipsowym. Udzia∏ uk∏adu ˝ylnego mogà wyjaÊniç specjalistyczne badania diagnostyczne takie jak flebografia, badanie dopplerowskie i pomiary ciÊnienia ˝ylnego. Leczenie jest d∏ugotrwa∏e i nie zawsze w pe∏ni skuteczne. Powinno byç prowadzone przez lekarzy specjalistów z ró˝nych dziedzin. W wieku 20 lat zacz´∏y mi rosnàç halluksy. Kolejni ortopedzi zmieniali tylko proszki przeciwbólowe i radzili odciàgaç paluch. DziÊ mam 49 lat, coraz wi´ksze halluksy i guzy, które rwà. Ci, którzy operowali halluksy nie tryskajà optymizmem, potwierdzi∏ to znajomy lekarz. Chcia∏abym si´ dowiedzieç, czy nie ma bardziej skutecznej metody hamujàcej rozwój halluksów? Do tego mam zimne stopy oraz kurcze ∏ydki i sklepienia stopy. Co to jest? „Halluksy” to potoczne okreÊlenie koÊlawego zniekszta∏cenia palucha pochodzàce od ∏aciƒskiego s∏owa, „hallux”(t∏. paluch). Nieprawid∏owemu ustawieniu palucha towarzyszà zmiany chorobowe stawu Êródstopno-paliczkowego w postaci bolesnego, cz´sto zmienionego zapalnie, zgrubienia u podstawy palucha, po wewn´trznej stronie stopy. Profilaktyka i leczenie zachowawcze najcz´Êciej nie przynoszà oczekiwanych rezultatów i sk∏aniajà chorego i leczàcego do podj´cia decyzji o leczeniu operacyjnym. Fakt opracowania ponad stu metod operacyjnego leczenia tego schorzenia Êwiadczy „per se” o wadze problemu, z jakim mamy do czynienia. Dlatego dobór odpowiedniej metody operacyjnej i okreÊlenia czasu wykonania operacji nale˝y indywidualizowaç dla ka˝dego chorego z osobna. Takie post´powanie, w Êwietle mojego niemal dwudziestoletniego doÊwiadczenia, daje na tyle dobre rezultaty, ˝e o ile nie upowa˝nia do „tryskania optymizmem”, to z pewnoÊcià nie daje podstaw do zniech´cania chorych do poddania si´ operacji. Nale˝y te˝ pami´taç, ˝e uczucie zimna i skurcze w obr´bie stóp mogà byç objawami zaburzeƒ krà˝eniowych, które stanowià bezwzgl´dne przeciwwskazanie do jakiejkolwiek ingerencji operacyjnej na stopie – przed podj´ciem leczenia operacyjnego konieczna jest konsultacja chirurga naczyniowego. Na pytania odpowiada∏ dr n. med. Wiktor Orzechowski, specjalista ortopeda, traumatolog, Gabinet Ortopedyczny Krioterapia, Wroc∏aw, ul. Âwi´tokrzyska 36/U1, tel. (0-71) 321-29-67 Leczenie ˝ylaków Leczenie ˝ylaków powinno si´ podejmowaç we w∏aÊciwym czasie, aby nie dopuÊciç do powik∏aƒ: stwardnienia podskórnego, owrzodzenia, zakrzepowego zapalenia ˝y∏ powierzchownych. W poczàtkowym okresie stosuje si´ leczenie zachowawcze, którego celem jest zmniejszenie ciÊnienia w uk∏adzie ˝ylnym koƒczyny, eliminowanie obrz´ków i stanów zapalnych oraz poprawa dzia∏ania pompy mi´Êniowej. Leczenie zachowawcze obejmuje: leczenie uciskiem (kompresjoterapia), çwiczenia fizyczne (fizykoterapia), drena˝ u∏o˝eniowy, leczenie farmakologiczne oraz skleroterapi´ (obliteracj´). Skleroterapia polega na podaniu do ˝ylaka roztworu, który doprowadza do zaroÊni´cia ˝y∏y. Rozwój skleroterapii w ostatnich latach spowodowany jest stosowaniem nietoksycznych substancji obliterujàcych, dok∏adniejszà diagnostykà z wizualizacjà niewydolnych naczyƒ (podawanie leku do ˝y∏y pod kontrolà USG, tzw. echoskleroterapia) oraz lepszymi metodami przeprowadzania samego zabiegu (np. zabieg z u˝yciem tzw. pianki sklerosantu – lepsze i d∏u˝sze przyleganie leku do Êciany ˝y∏y). JeÊli leczenie zachowawcze ˝ylaków okaza∏o si´ nieskuteczne, albo zmiany ˝ylakowe sà bardzo zaawansowane, nale˝y zastosowaç leczenie operacyjne. Rodzaj operacji dobierany jest na podstawie badania klinicznego i ultrasonograficznego. Zabieg polega na usuni´ciu niewydolnych, zmienionych ˝ylakowato ˝y∏. Do leczenia operacyjnego kwalifikuje si´ przede wszystkim pacjentów z objawowymi ˝ylakami (bóle, obrz´ki koƒczyn) i niewydolnymi zastawkami w du˝ych pniach ˝y∏ powierzchownych (˝y∏a odpiszczelowa i odstrza∏kowa). Inne wskazania do operacji to objawy zastoju ˝ylnego w postaci zmian zapalnych skóry i owrzodzenia podudzi spowodowane niewydolnymi ˝y∏ami powierzchownymi. W leczeniu operacyjnym usuwa si´ ˝ylaki poprzez minimalne naci´cia skóry, przy u˝yciu specjalnych delikatnych narz´dzi (np. metoda Mullera czy Varadyego). Miejsca po naci´ciach skóry zamyka si´ plastrami, dzi´ki czemu nie widaç Êladów po szwach. W przypadku du˝ych ˝ylaków mo˝na zastosowaç metod´ kriochirurgicznà: delikatnà sond´ wprowadza si´ pod skór´, a po ozi´bieniu sondy przylepiajà si´ do niej ˝ylaki, dzi´ki czemu ∏atwo mo˝na je usunàç. Kriochirurgia pozwala na usuni´cie w sposób minimalnie inwazyjny du˝ej iloÊci ˝ylaków nawet z pojedynczego naci´cia skóry. Autorem wszystkich artyku∏ów o ˝ylakach jest dr n. med. Krzysztof B∏achowiak, OÊrodek Leczenia ˚ylaków VENAVITA w Poznaniu, ul. Kurpiowska 8, tel. (0-61) 852-93-83, tel. kom. 0-601 556 446 Redakcja Zdrowych Nóg czeka na listy z pytaniami dotyczàcymi schorzeƒ nóg. W miar´ mo˝liwoÊci postaramy si´, by odpowiedzia∏ na nie specjalista z danej dziedziny. Nasz adres: ul. Sielska 10, 60-129 Poznaƒ, e-mail: [email protected] 8 ZDROWE NOGI ˚ylaki a cukrzyca Bioràc pod uwag´ fakt, ˝e przewlek∏a niewydolnoÊç ˝ylna (PN˚) objawiajàca si´ w postaci ˝ylaków nóg wyst´puje u 25-50% doros∏ych i to, i˝ cukrzyca pojawia si´ u ok. 2-5% populacji mo˝na spodziewaç si´ cz´stego skojarzenia u jednego chorego ˝ylaków i cukrzycy. Choroby te majà wiele cech wspólnych zwi´kszajàcych ryzyko wystàpienia u jednej osoby. Jest to m.in. wiek – pojawiajà si´ cz´Êciej w miar´ jak przybywa nam lat. Uwa˝a si´, ˝e jednà z przyczyn rozwoju obu chorób jest dziedzicznoÊç; cz´Êciej wyst´pujà one u kobiet. Dodatnia korelacja pomi´dzy liczbà cià˝ a cukrzycà, a tak˝e pomi´dzy liczbà cià˝ a rozwojem ˝ylaków jest wyraêna. Z powy˝szego wynika, ˝e ˝ylaki i cukrzyca cz´sto wyst´pujà u jednego chorego. Czy cukrzyca pogarsza rozwój ˝ylaków i odwrotnie? Wydaje si´, ˝e wp∏yw cukrzycy na rozwój ˝ylaków jest niewielki, za to bardzo istotny mo˝e byç wp∏yw ˝ylaków i innych dolegliwoÊci zwiàzanych z PN˚ na pogorszenie zmian w obr´bie nóg, zwiàzanych z przebiegiem i powik∏aniami cukrzycy. U diabetyków w przypadku êle kontrolowanego przebiegu choroby (wysokie poziomy glikemii) dochodzi cz´sto do rozwoju powik∏aƒ zwiàzanych z makroangiopatià - rozwija si´ mia˝d˝yca w obr´bie t´tnic podudzia i stopy. Stopa staje si´ ch∏odna, ∏atwiej rozwijaç si´ mo˝e zaka˝enie w obr´bie palców nóg, stopy i podudzia. PN˚ nak∏adajàca si´ na takie powik∏ania cukrzycy mo˝e je nasilaç. Du˝e znaczenie ma wtedy sprawnoÊç uk∏adu ˝y∏ g∏´bokich i powierzchownych koƒczyn dolnych. UpoÊledzenie ich wydolnoÊci i gorszy odp∏yw krwi (obrz´ki i bóle podudzi) powoduje, ˝e pogarsza si´ te˝ utlenowanie tkanek stopy i podudzia - ∏atwiej o zaka˝enie i jego powik∏ania (martwica, zgorzel). Co robiç, gdy mamy ˝ylaki i cukrzyc´? Cz´sto si´ mówi, ˝e jeÊli ktoÊ ma cukrzyc´ to lepiej nie „ruszaç” ˝ylaków, bo np. po operacji mo˝e dojÊç do zaka˝enia i trudniej gojà si´ rany. Jest to prawdà, ale nie do koƒca. Bardzo wa˝ne dla diabetyka jest dobrze przeprowadzone badanie flebologiczne, które okreÊla stan i sprawnoÊç uk∏adu ˝ylnego w nogach. Przeprowadza si´ tzw. badanie dopplerowskie, które pozwala na ocen´ przep∏ywu krwi w ˝y∏ach. OkreÊla wydolnoÊç ˝y∏ i umo˝liwia okreÊlenie stopnia zaawansowania PN˚. Badanie pozwala okreÊliç stan t´tnic, a wi´c ustaliç stopieƒ mia˝d˝ycy w obr´bie podudzi i stóp i ryzyko ewentualnych powik∏aƒ. W jego trakcie lekarz mo˝e ustaliç stopieƒ zaawansowania PN˚ i okreÊliç czy wydolnoÊç ˝y∏ u chorego z cukrzycà jest na tyle s∏aba, ˝e pogarsza krà˝enie w nogach. Ustala si´ te˝, czy post´powanie inwazyjne, np. operacja ˝ylaków czy skleroterapia („zaklejenie”) perforatorów, czyli ˝y∏ biegnàcych w g∏àb podudzia do mi´Êni, poprawi krà˝enie krwi i zmniejszy ryzyko powik∏aƒ zwiàzanych z gorszym ukrwieniem tkanek w przebiegu cukrzycy. Bardzo istotne jest okreÊlenie wydolnoÊci ˝y∏ szczególnie u chorych z cukrzycà i owrzodzeniami podudzi. Otó˝ ok. 50% owrzodzeƒ podudzi ma przyczyn´ zwiàzanà z niewydolnymi ˝y∏ami koƒczyn i dopiero leczenie (cz´sto inwazyjne) flebologiczne pozwala na szybsze zagojenie owrzodzenia. Kolejnym istotnym zagadnieniem dla chorego z cukrzycà i ˝ylakami jest okreÊlenie, czy w przypadku obrz´ków podudzi, bólów podudzi, kurczy nocnych ∏ydek, przyczyna dolegliwoÊci le˝y po stronie pogorszenia dop∏ywu krwi t´tnicami (mia˝d˝yca w przebiegu cukrzycy) czy za dolegliwoÊci odpowiedzialna jest PN˚ i zastój krwi w poszerzonych ˝y∏ach podudzi. Dopiero po w∏aÊciwym rozró˝nieniu przyczyn mo˝na stosowaç odpowiednie leczenie, np. rajstopy czy podkolanówki kompresyjne, które sà dobrze tolerowane i przynoszà ulg´ u chorych z PN˚. W przypadku mia˝d˝ycy koƒczyn dolnych u diabetyka, rajstopy o zbyt mocnym ucisku mogà nasiliç zmiany niedokrwienne. Piszàc o relacjach mi´dzy cukrzycà a ˝ylakami chcia∏bym podkreÊliç, ˝e dopiero pe∏ne badanie flebologiczne pozwala na okreÊlenie zmian w uk∏adzie ˝ylnym nóg i ka˝dy chory z cukrzycà powinien w przypadku dolegliwoÊci szczególnie takich, jak bóle nóg, uczucie ci´˝kich nóg, obrz´ki i kurcze podudzi, zmiany skórne czy owrzodzenia podudzi mieç takie badanie przeprowadzone. Apteki przyjazne diabetykom, w których na pewno jest Allpresan • POZNA¡: Apteka „Na Osiedlu Czecha”, os. Czecha 73, „Przy Soko∏a”, ul. Soko∏a 26 • • Apteka GDA¡SK: Apteka „Przy Trakcie Êw. Wojciecha”, ul. Przy Trakcie Êw. Wojciecha 149 Apteka „Przy Arctowskiego”, ul. Przy Arctowskiego 1 • • BYDGOSZCZ: Apteka „Przy Judasza”, ul. Powstaƒców Wielkopolskich 26 Apteka „Przy Szpitalu im. Warmiƒskiego”, ul. Kàkolowa 1 Apteka „Na Osowej Górze”, ul. O.M. Kolbego 58 Apteka „Pod ¸ab´dziem”, ul. Gdaƒska 5 • • • 9 ZDROWE NOGI KRZY˚ÓWKA Po rozwiàzaniu krzy˝ówki powstanà w zacienionych polach dwa nowe wyrazy, które stanowià has∏o – rozwiàzanie krzy˝ówki. Prosz´ odnaleêç te wyrazy. Odpowiedzi na kartkach pocztowych nale˝y przesy∏aç na adres redakcji: Zdrowe Nogi, ul. Sielska 10, 60-129 Poznaƒ do 15 grudnia 2003 r. Nazwiska zwyci´zców opublikujemy w zimowym wydaniu Zdrowych Nóg. autor: W∏adys∏aw OSI¡SKI POZIOMO: 1. stawia domy 2. taniec 4. w oponie 5. s∏odki napój alkoholowy 7. „bia∏y ...” J. Londona 8. na wierzch wyp∏ywa 9. uczeƒ szko∏y wojskowej 10. okres w dziejach ziemi 11. lilak 12. przyprawa kuchenna 15. klàtwa koÊcielna 17. cz´Êç uprz´˝y 20. instytucja kontrolna 21. si∏acz PIONOWO: 2. wolny etat 3. niezb´dna w ka˝dej kuchni 5. skàpiec, dusigrosz 6. Dyndalski mówi∏: „˚yd jaÊnie panie, lecz w liter´ go przerobi´” 11. cz´Êç stadionu 13. ryba s∏odkowodna 14. przyjaciel Stasia i Nel 15. czeskie „tak” 16. jej nie wypada 18. po dniu 19. du˝y garnek Laureaci Krzy˝ówki 3(3)2003 Dzi´kujemy Paƒstwu za przys∏anie rozwiàzaƒ do ∏amig∏ówek zamieszczonych w wakacyjnym wydaniu Zdrowych Nóg. Oto nazwiska zwyci´zców, którym oczywiÊcie serdecznie gratulujemy: Halina Kowalewska – Pleszew, Irena Gumu∏czyƒska – Zielona Góra, W∏adys∏awa K∏aczyƒska – Zgorzelec Nagrody (kosmetyki do piel´gnacji stóp) wyÊlemy pocztà. Druk: Znak towarowy „Zdrowe Nogi” jest zastrze˝ony i prawnie chroniony ZDROWE NOGI 4(4)/2003 ISSN 1730-4075 Gazeta bezp∏atna Wydawca: LaGal Sp. z o.o. z siedzibà w Pile, Tomasz K´dziora, Zak∏ad Poligraficzny ul. Przemys∏owa 6, 62-095 Murowana GoÊlina, tel. (0-61) 811-22-78 Adres redakcji: ul. Sielska 10, 60-129 Poznaƒ, tel.: (0-61) 66-144-41, (0-61) 66-151-66 fax: (0-61) 66-159-71 http://www.zdrowe-nogi.pl e-mail: [email protected] Konsultant medyczny: dr n. med. Krzysztof B∏achowiak, Specjalistyczny OÊrodek Leczenia ˚ylaków VENAVITA, Poznaƒ, ul. Kurpiowska 8 Redaktor prowadzàcy: Aneta Drza˝d˝yƒska Reklama: 10 Sk∏ad, layout: tel.: (0-61) 66-144-41, fax: (0-61) 66-159-71 tel. (0-61) 849-07-32, e-mail: [email protected] Redakcja nie zwraca materia∏ów niezamówionych. TreÊç reklam i artyku∏ów reklamowych jest zamieszczana na odpowiedzialnoÊç Zamawiajàcych. ZDROWE NOGI Allpresan... ratunek dla skóry! ® Allpresan 1 – krem w piance Piel´gnacja i ochrona dla normalnej skóry ➝ zawiera alantoin´ ➝ zalecany dla dzieci od pierwszego miesiàca ˝ycia ® Allpresan 2 – krem w piance Piel´gnacja, ochrona i nawil˝anie dla suchej skóry – zalecany dla diabetyków ➝ stosowaç 2-3x dziennie na osuszonà skór´ stóp. Chroni r´ce zimà. ® Allpresan 3 – krem w piance Piel´gnacja, ochrona i nawil˝anie dla bardzo suchej skóry – zalecany dla diabetyków ➝ stosowaç 2-3x dziennie na osuszonà skór´ stóp. Piel´gnuje r´ce zimà. ® Allpresan 4 – krem w piance Rozgrzewa i piel´gnuje zimne stopy ➝ 2x dziennie lekko wmasowaç w stopy i podudzia ® Allpresan 4 – p∏yn do kàpieli stóp Rozgrzewa i piel´gnuje bardzo zimne stopy ➝ stosowaç wieczorem (ok. 15 minut) ® Allpresan 5 – krem w piance Piel´gnacja i ochrona bardzo pocàcych si´ stóp ➝ stosowaç 2-3x dziennie na osuszonà skór´ stóp ® Allpresan 5 – p∏yn do kàpieli stóp Piel´gnacja i ochrona bardzo pocàcych si´ stóp ➝ stosowaç wieczorem (ok. 15 minut) ® Allpresan 6 – spray do stóp Ch∏ód i Êwie˝oÊç dla goràcych stóp ➝ stosowaç 2-3x dziennie ® Allpresan 7 extra – krem w piance Piel´gnacja i ochrona skóry wra˝liwej na grzybic´ – zalecany dla diabetyków ➝ stosowaç 2-3x dziennie na osuszonà skór´ stóp. ® Allpresan 8 – krem w piance Piel´gnacja i ochrona ci´˝kich i zm´czonych nóg ➝ stosowaç 2-3x dziennie na stopy i podudzia ® Allpresan 9 – odÊwie˝ajàcy dezodorant do stóp – zwalcza przykry zapach ➝ stosowaç 2x dziennie na stopy ® Allpresan 10 – dezodorant do butów ➝ stosowaç 1x dziennie po zdj´ciu butów ® Allpresan 11 – myd∏o w p∏ynie dla wra˝liwej i suchej skóry Nawil˝a i piel´gnuj´ suchà skór´ ca∏ego cia∏a. ® Allpresan 12 – krem w piance BodyVital nawil˝ajàca pianka do ca∏ego cia∏a. ® Allpresan 13 – p∏yn do kàpieli stóp Piel´gnuje i nawil˝a zm´czone stopy ➝ stosowaç wieczorem (ok. 15 minut) ® Allpresan 18 – spray – tylko dla profesjonalistów. Zmi´kcza zrogowacia∏à skór´ stóp Producent: Allpresan GmbH Niemcy Dystrybucja: LaGal Sp. z o.o., ul. Sielska 8, 60-129 Poznaƒ, tel. (061) 66-144-41 Informacje o stosowaniu Allpresan i miejscach jego dost´pnoÊci: (061) 66-144-41, [email protected] 11 Wszystko co najlepsze dla Twoich stóp Doskona∏a piel´gnacja dla stóp i nóg Naturalnie GEHWOL FUSSKRAFT Zdecydowali si´ Paƒstwo na jakoÊç Podaruj swoim stopom Êwie˝oÊç Produkty firmy GERLACH sà od wielu pokoleƒ oznakà luksusu i pierwszorz´dnej jakoÊci w piel´gnacji wszelakich dolegliwoÊci stóp i nóg. Wszystkie produkty GEHWOL sà wynikiem po∏àczenia 130-letniego doÊwiadczenia z najnowszymi osiàgni´ciami nauki i techniki. Preparaty GEHWOL jako kremy, spraye czy kàpiele do stóp nie tylko przynoszà ulg´ przy dolegliwoÊciach, ale odÊwie˝ajà i piel´gnujà stopy i nogi. Zawierajà najwy˝szej jakoÊci sk∏adniki z naturalnych lipidów, olejków eterycznych oraz ekstraktów roÊlinnych, które sà przyjazne dla skóry i ∏atwo si´ wch∏aniajà. Na czym mogà Paƒstwo polegaç Tajemnicà niezwyk∏ej skutecznoÊci produktów GEHWOL sà naturalne sk∏adniki. Tradycji tej pozostaniemy wierni równie˝ w przysz∏oÊci. Gwarancjà najwy˝szej jakoÊci jest zastosowanie najnowszych technologii. GEHWOL FUSSKRAFT: tylko u specjalistów Produkty GEHWOL FUSSKRAFT dost´pne sà tylko tam, gdzie Paƒstwa nogi sà w dobrych r´kach – u specjalistów piel´gnacji stóp. Przy dolegliwoÊciach i do codziennej piel´gnacji Seria preparatów GEHWOL zosta∏a stworzona w wyniku Êcis∏ej wspó∏pracy z podologami, oferuje szerokà palet´ nowoczesnych Êrodków piel´gnujàcych na wszystkie problemy zwiàzane ze stopami. Poczujà to Paƒstwo „na w∏asnej skórze”. Problemy ze stopami? Wszystkiego najlepszego ˝yczy GEHWOL: Przykry zapach Grzybica stóp Produkty ◆ GEHWOL FUSSKRAFT BLAU, dla suchej skóry GEHWOL FUSSKRAFT GRÜN, dla normalnej skóry Pocàce si´ stopy Zm´czone, bolàce stopy Zrogowacia∏y naskórek ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ GEHWOL FUSSKRAFT ROT, nat∏uszczajàcy ◆ ◆ GEHWOL FUSSKRAFT ROT, delikatnie nat∏uszczajàcy ◆ ◆ GEHWOL FUSSKRAFT MINT balsam ch∏odzàcy ◆ ◆ GEHWOL FUSSKRAFT BEIN-VITAL witalizujàcy ◆ GEHWOL FUSSKRAFT Zio∏owa kàpiel ◆ GEHWOL FUSSKRAFT Lotion zio∏owy ◆ ◆ ◆ GEHWOL med Krem dezodorujàcy ◆ ◆ ◆ GEHWOL med Puder do stóp ◆ ◆ ◆ Piekàce stopy P´kajàca skóra Zimne stopy ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ GEHWOL FUSSKRAFT Rozgrzewajàca kàpiel ◆ GEHWOL med Olejek piel´gnacyjny do paznokci ◆ Kruche paznokcie ◆ ◆ ◆ GEHWOL med Krem piel´gnacyjny do paznokci Zm´czone, ci´˝kie stopy ◆ ◆ ◆ GEHWOL med Schrunden-MaÊç GEHWOL med Lipidro-Krem ◆ ◆ Program GEHWOL uzupe∏nia paleta sprawdzonych plastrów i Êrodków na odciski. ◆ ◆ ◆ ◆ Wszystko co najlepsze dla Twoich stóp EDUARD GERLACH GmbH · Postfach 1249 · D-32292 Lübbecke · Telefon: 057 41/330-0 · Fax: 057 41/34 73 00 Importer: LaGal Sp. z o.o · ul. Sielska 8 60-129 Poznaƒ · tel. 061 66 144 41 · fax 061 66 159 71 · www.zdrowe-nogi.pl · [email protected] 808011600/s006/2216 Gie ◆ GEHWOL med Olejek zmi´kczajàcy do skórek