Zarządzanie działalnością podstawową

Zarzą
Zarządzanie produkcją
produkcją
dr Mariusz Maciejczak
Zarządzanie działalnością
podstawową przedsiębiorstwa
www.maciejczak.pl
Potrzeby konsumenta
i ich zaspokojenie
zaspokojenie
potrzeb
potrzeby
konsument
ORGANIZACJA
konsument
Organizacje są użyteczne tylko wtedy, kiedy są w stanie
zaspokoić potrzeby swoich klientów
wejście
PROCES
PRZETWARZANIA
wyjście
1
Od konsumenta do konsumenta –
„obieg zamknię
zamknięty”
ty”
a)
b)
c)
d)
e)
Proces zaspokajania
potrzeb klienta można
podzielić na pięć
głównych czynności:
kreślenie potrzeb
prowadzące do ustalenia
szczegółowych prognoz,
potrzeba analizy i
integracji prowadząca do
ustalania planów,
zapewnienie informacji i
środków wejściowych,
przetworzenie środków w
produkt oraz
dostarczenie produktu
klientowi.
Produkcja i Zarzą
Zarządzanie produkcją
produkcją
Produkcja jest to użytkowanie różnego rodzaju
materiałów, środków technicznych i usług w
celu wytworzenia nowych produktów i usług
wymaganych przez klienta
Zarządzanie produkcją jest to zestaw czynności,
które tworzą wartość w formie produktów lub
usług przez transformację nakładów w wyniki.
2
System produkcyjny - definicja
System produkcyjny stanowi celowo
zaprojektowany i zorganizowany układ
materialny, energetyczny i informacyjny
eksploatowany przez człowieka i służący
produkowaniu określonych produktów
(wyrobów lub usług) w celu zaspokajanie
różnorodnych potrzeb konsumentów.
Podsystem produkcji
Podsystem zarządzania
System produkcyjny
System produkcyjny składa się z pięciu podstawowych
elementów:
1. wektor wejścia X, w skład którego wchodzą
wszystkie czynniki produkcji,
2. wektor wyjścia Y, w skład którego wchodzą
wyroby, usługi, a także szkodliwe odpady
produkcyjne zanieczyszczające środowisko,
3. procesy przetwarzania wektora wejścia w
wektor wyjścia T nazywane procesem
produkcyjnym,
4. proces zarządzania systemem,
5. sprzężenia materialne, energetyczne i
informacyjne pomiędzy wyżej wymienionymi
elementami składowymi systemu produkcyjnego.
3
Uogó
Uogólniony model systemu
produkcyjnego
Model systemu produkcyjnego
w gospodarce rynkowej
4
Zwią
Związki systemu produkcyjnego z
innymi systemami przedsię
przedsiębiorstwa
Elementy wektora wejś
wejścia do
systemu produkcyjnego
1. Środki techniczne produkcji:
• teren zakładu przemysłowego i powierzchnia
produkcyjna,
• wyposażenie technologiczne,
• budynki i budowle,
• instalacje rurowe, energetyczne, sieci
informatyczne.
5
Elementy wektora wejś
wejścia do
systemu produkcyjnego
2. Przedmioty pracy, czyli materiały, półwyroby
przeznaczone do dalszej produkcji lub
montażu,
3. Czynniki energetyczne:
–
–
–
–
–
woda,
gazy i sprężone powietrze,
ciepło i czynniki oziębiające,
energia elektryczna,
paliwa stałe i gazowe.
Elementy wektora wejś
wejścia do
systemu produkcyjnego
4. Czynnik ludzki załoga:
–
–
–
–
–
personel inżynieryjno-techniczny,
personel wykonawczy,
personel administracyjno-biurowy,
personel zarządzający,
podstawowe relacje uposażeń i warunki
podejmowania decyzji,
– warunki pracy i płynność załogi.
6
Elementy wektora wejś
wejścia do
systemu produkcyjnego
5. Informacje:
–
–
–
–
–
prognozy i informacje rynkowe,
informacje o konstrukcji wyrobu i funkcjach
użytkowych,
o jakości i koszcie własnym,
decyzje związane z postulowanym programem
produkcji,
doświadczenie produkcyjne załogi.
Elementy wektora wejś
wejścia do
systemu produkcyjnego
6. Kapitał:
– kapitał zamrożony w środkach technicznych
produkcji,
– kapitał zamrożony w materiałach,
półwyrobach i wyrobach gotowych
– kapitał finansowy w kasie, bankach i u
klientów,
– formy obiegu kapitału i stopa dyskonta.
7
Elementy wektora wyjś
wyjścia z
systemu produkcyjnego
1.
2.
3.
4.
wyroby przemysłowe,
usługi produkcyjne,
braki produkcyjne i surowce wtórne,
szkodliwe odpady zanieczyszczające
środowisko: ścieki, wyziewy, odpady stałe i
śmieci, hałas,
5. informacje o jakości wyrobu, o faktycznym
koszcie własnym, o stanie procesu
produkcyjnego, doświadczenie produkcyjne
załogi i inne informacje wyjściowe z systemu
lub pozostające w tym systemie dla następnych
cykli produkcyjnych.
Przykł
Przykłady systemó
systemów
produkcyjnych i usł
usługowych
8
Profil dział
działalnoś
alności
Podział
Podział przedsię
przedsiębiorstw w systemie PKD
(01)
Rolnictwo i łowiectwo, łącznie z działalnością usługową
(02)
Leśnictwo, łącznie z działalnością usługową
(05)
Rybołówstwo i rybactwo, łącznie z działalnością usługową
(10)
Górnictwo węgla kamiennego i brunatnego; wydobywanie torfu
(11)
Wydobywanie ropy naftowej i gazu ziemnego, łącznie z działalnością usługową
(13)
Kopalnictwo rud metali
(14)
Pozostałe górnictwo i kopalnictwo
(15)
Produkcja artykułów spożywczych i napojów
(16)
Produkcja wyrobów tytoniowych
(17)
Włókiennictwo
(18)
Produkcja odzieży i wyrobów futrzarskich
(19)
Produkcja skór wyprawionych i wyrobów ze skór wyprawionych
(20)
Produkcja drewna i wyrobów z drewna oraz z korka (oprócz mebli), artykułów ze
słomy i materiałów używanych do wyplatania
(21)
Produkcja masy włóknistej, papieru oraz wyrobów z papieru
(22)
Działalność wydawnicza; poligrafia i reprodukcja zapisywanych nośników informacji
Profil dział
działalnoś
alności – podział
podział
przedsię
przedsiębiorstw wg. GUS
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
produkcja wyrobów chemicznych,
produkcja wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych,
produkcja wyrobów z surowców niemetalicznych pozostałych,
produkcja metali,
produkcja wyrobów z metali,
produkcja maszyn i urządzeń,
produkcja maszyn biurowych i komputerów,
produkcja maszyn i aparatury elektrycznej,
produkcja
sprzętu
i
urządzeń
radiowych,
telewizyjnych
i telekomunikacyjnych,
produkcja instrumentów medycznych, precyzyjnych i optycznych,
zegarów i zegarków,
produkcja pojazdów mechanicznych, przyczep i naczep,
produkcja pozostałego sprzętu transportowego,
produkcja mebli; pozostała działalność produkcyjna,
zagospodarowanie odpadów.
9
Charakterystyka wyrobu
• Wyrób jest materialny
• Produkcja jest zwykle oddzielona od
konsumpcji
• Może być przechowywany
• Mała interakcja konsumenta
Charakterystyka usł
usługi
• Produkt niematerialny
• Produkowanie i konsumpcja może być w
tym samym czasie
• Często unikalna
• Wysoka interakcja klienta
• Często bazuje na wiedzy
• Różnorodność
10
Wyroby i usł
usługi
•
•
•
•
Wyroby
Mogą być
odsprzedane
Mogą być
przechowywane
Niektóre aspekty
jakości mogą być
zmierzona
Sprzedaż jest
oddzielona od
produkcji
Usługi
Odsprzedanie jest
często niemożliwe
Trudne do
przechowywania
Jakość trudna do
zmierzenia
Sprzedaż jest częścią
usługi
•
•
•
•
Wyroby i usł
usługi
•
•
•
•
Wyroby
Produkt może być
transportowany
Lokalizacja
wytwarzania zależy
od kosztów
Często produkcję
można
zautomatyzować
Zysk generowany jest
z materialnych
produktów
•
•
•
•
Usługi
Raczej dostawca
usługi się
przemieszcza niż
produkt
Lokalizacja
wytwarzania zależna
od wygody klienta
Trudne do
zautomatyzowania
Zysk generowany jest
z niematerialnych
usług
11
Wyroby zawierają
zawierają się
się w usł
usługach
a usł
usługi w wyrobach
Samochody
Komputery
Bary szybkiej obsługi
Posiłki w restauracji
Naprawa samochodów
Opieka medyczna
Agencje reklamowe
Zarządzanie inwestycjami
Agencje konsultingowe
Doradztwo
100
75
50
25
Procent produktu który jest wyrobem
0
25
50
75
100
Procent produktu, który jest usługą
Wyzwania zarzą
zarządzania produkcją
produkcją
•
•
•
•
•
•
Od
Ukierunkowanie lokalne
bądź krajowe
Duże dostawy
Pojedyncze transakcje
z dostawcami
Długi rozwój produktu
Produkty standardowe
Specjalizacja zawodowa
•
•
•
•
•
•
Do
Ukierunkowanie
globalne
Dostawy na czas (Just
in time)
Sieci dostawców
Szybki rozwój produktu
Dostosowywanie
produktu do klienta
Siła kapitału
intelektualnego, zespoły
zadaniowe
12