Zestawy tematów na wewnętrzną część egzaminu maturalnego w

Zestawy tematów na wewnętrzną część egzaminu maturalnego w roku szkolnym 2010 / 2011
Tematy z literatury
1. Przepowiednie, proroctwa, wróżby. Omów funkcjonowanie motywu, odwołując się do
wybranych utworów literackich z różnych epok.
2. Biblijne i mitologiczne źródła twórczości Z. Herberta. Zaprezentuj swoje rozważania,
odwołując się do wybranych utworów poety.
3. Wierzenia ludowe źródłem inspiracji dla pisarzy. Zaprezentuj różne sposoby ich
funkcjonowania w literaturze.
4. Motywy franciszkańskie i sposób ich wykorzystania w polskiej poezji. Przedstaw na
wybranych przykładach.
5. Polski dwór – od sielanki do parodii. Przedstaw motyw na wybranych przykładach.
6. Dokumentaryzm i paraboliczność – różne sposoby przedstawiania rzeczywistości. Omów
temat na przykładzie wybranych dzieł literackich.
7. Filister i artysta-cygan jako bohaterowie literaccy. Porównaj ich światopogląd, odwołując się
do wybranych utworów.
8. Różne ujęcia motywu lekarza. Przedstaw, odwołując się do wybranych przykładów.
9. Miłość jako doświadczenie w biografii bohaterów. Omów i porównaj sposób ujęcia tematu w
wybranych utworach literackich.
10. Rózne ujęcia motywu dzieciństwa. Omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich.
11. Inspiracja kulturą śródziemnomorską w polskiej literaturze. Omów na podstawie wybranych
przykładów.
12. Poezja jako narzędzie walki z systemem totalitarnym, Omów zjawisko, odwołująć się do
wybranych utworów powstałych po II wojnie światowej.
13. Sposób kreowania portretu córki w literaturze polskiej i obcej. Omów zagadnienie, odwołując
się do wybranych przykładów.
14. Różne sposoby funkcjonowania motywu prowincji w literaturze. Przedstaw problem,
odwołując się do wybranych utworów.
15. Rodzice i dzieci w literackim przekazie z różnych epok. Omów konflikt pokoleń, odwołując się
do wybranych utworów literackich.
16. Sztuka wzajemnej inspiracji, czyli o relacji mistrz-uczeń. Omów na wybranych przykładach.
17. Przedstaw i omów funkcje motywów biblijnych w wybranych przykładach literatury polskiej.
18. Naród i jego historia w twórczości A. Mickiewicza i C.K. Norwida. Dokonaj analizy wybranych
przykładów literackich.
19. Bohaterowie z nizin społecznych w polskiej literaturze z różnych epok. Omów temat,
dobierając przykłady.
20. Kreacja świata i bohatera w powieści 20-lecia międzywojennego. Omów zagadnienie na
wybranych przykładach.
21. Motyw buntu w wybranych utworach literackich różnych epok. Omów, odwołując się do
wybranych przykładów.
22. Świat jako labirynt. Omów motyw, analizując wybrane przykłady literackie.
23. Motto jako klucz do interpretacji utworu literackiego. Przedstaw zagadnienie, odwołując się
do wybranych przykładów.
24. Archetypy ludzkich zachowań zawarte w mitologii greckiej i Biblii. Omów problem, wskazując
wybrane przykłady.
25. Wizja Boga, życia i śmierci. Rozważ temat w oparciu o wybrane utwory.
26. Motywy Maryjne w literaturze średniowiecza. Przedstaw różne ujęcia Matki Boskiej.
27. Molier – mędrzec, cynik czy szyderca? Przedstaw portret twórcy i jego sądy o ludziach i
świecie.
28. Motyw pielgrzyma w literaturze romantycznej. Zaprezentuj temat, wykorzystując wybrane
utwory Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego i Cypriana Kamila Norwida.
29. Dwory i dworki szlacheckie w literaturze i malarstwie. Przedstaw na wybranych przykładach.
30. Polska wieś w literaturze i malarstwie. Omów na wybranych przykładach.
31. Filmy A. Wajdy jako interpretacje dzieł literatury polskiej. Omów wybrane przykłady.
32. Wieś w powieści Reymonta – wieś na obrazach Chełmońskiego. Przedstaw podobieństwa i
różnice, posługując się wybranymi fragmentami powieści i dziełami malarskimi.
33. Historia jako inspiracja literatury i malarstwa (np. Sienkiewicza, Matejki lub innych). Analiza
porównawcza wybranych dzieł.
34. Taniec i muzyka w utworach literackich. Omawiając zagadnienie, odwołaj się do przykładów.
35. Motyw śmierci i umierania w literaturze i malarstwie. Omów na wybranych przykładach.
36. Życie codzienne w literaturze i malarstwie. Przedstaw, odwołując się do przykładów.
Tematy dotyczące literatury i jej związków z innymi dziedzinami sztuki.
1. Artyści wobec tradycji romantycznej. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych
przykładów.
2. Interpretacja historii w wybranych dziełach literackich i malarskich. Omów podobieństwa i
różnice w sposobie przedstawiania wydarzeń i postaci historycznych.
3. Omów różne ujęcia tematu niedoli chłopskiej, odwołując się do przykładów literackich i
plastycznych.
4. Topos powstania styczniowego w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie na wybranych
przykładach.
5. Sceny z życia świętych w literaturze i malarstwie. Porównaj wybrane teksty kultury
europejskiej i polskiej.
6. Przedstaw i porównaj różne ujęcia motywu Mater Dolorosa w literaturze, malarstwie i
rzeźbie.
7. Artystyczne ujęcie tematu macierzyństwa w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie,
przywołując dzieła wybranej epoki.
8. Portret Sarmaty w literaturze i innych dziedzinach sztuk. Omów zagadnienie na wybranych
przykładach literackich i plastycznych lub filmowych.
9. Powstanie warszawskie i sposób jego ujęcia w literaturze i filmie. Zaprezentuj temat na
podstawie wybranych dzieł kultury.
10. Inspiracje biblijne w literaturze i innych dziedzinach sztuki współczesnej. Omów zagadnienie
na wybranych przykładach.
11. Zaprezentuj różnorodne ujęcia motywu śmierci w literaturze i sztuce XIX i XX wieku.
12. Portret romantycznego podróżnika w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie na
wybranych przykładach.
13. Różne ujęcia toposu rozstania w literaturze i filmie. Omów na wybranych przykładach.
14. Starożytna sztuka grecka w utworach Z. Herberta. Omów na wybranych przykładach.
15. Różne ujęcia motywu Ikara w poezji współczesnej i sztuce. Omów temat na wybranych
przykładach.
16. Zaprezentuj różne wizerunki świętych, omawiając przykłady dzieł literackich i innych dziedzin
sztuki.
17. Różne ujęcia motywu Sądu Ostatecznego w literaturze i sztuce. Zanalizuj wybrane przykłady.
18. Omów motyw Don Juana w wybranych tekstach kultury z różnych epok.
19. Dokonaj analizy porównawczej wzorców osobowych w różnych tekstach kultury z
odmiennych epok.
20. Artystyczne interpretacje zrywów narodowych w literaturze i malarstwie polskim (także
obcym). Omów na przykładzie wybranych dzieł.
21. Motyw powstania narodowego w różnych tekstach kultury. Zaprezentuj temat, dobierając
odpowiednie przykłady dzieł literackich i malarskich.
22. Impresjonizm w poezji i malarstwie Młodej Polski. Omów zagadnienie, odwołując się do
wybranych przykładów.
23. Filmowe adaptacje słynnych dzieł literatury polskiej – sukces, czy porażka? Omów temat na
wybranych przykładach.
Tematy z zakresu języka.
1. Jak mówią bohaterowie literaccy. W jaki sposób język informuje o ich przynależności
środowiskowej i osobowości. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
2. Sztuka przekonywania a manipulacja językowa – porównaj sposoby wykorzystania środków
językowych we współczesnych polskich tekstach propagandowych.
3. Język jako instrument walki o władzę. Zanalizuj wybrane materiały wyborcze.
4. Stylizacja środowiskowa jako sposób kształtowania świata przedstawionego w utworach
literackich. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
5. Rola neologizmów w tworzeniu literackiego obrazu świata. Omów zagadnienie na wybranych
tekstach poetyckich.
6. Funkcje komizmu językowego w wybranych utworach dawnych i współczesnych. Przedstaw
zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów.
7. Perswazyjna funkcja języka w tekstach propagandowych. Dokonaj analizy wybranych
przykładów.
8. Język i styl wyznań miłosnych. Rozważ temat na przykładach tekstów epistolarnych dwóch
wybranych epok literackich.
9. Funkcje językowe najpopularniejszych przysłów polskich. Przedstaw na wybranych
przykładach.
10. Zróżnicowanie polskiego języka mówionego ze względu na nadawcę. Omów problem na
przykładzie badań różnych grup wiekowych i społecznych.
11. Nowomowa jako zjawisko językowe. Dokonaj prezentacji i oceny.
12. Mowy słynnych mówców a przemówienia współczesnych polityków. Porównaj pod względem
językowym wybrane teksty.
13. Językowe sposoby wyrażania uczuć przez wybranych bohaterów literackich różnych epok.
Omów i porównaj z językiem Twojego pokolenia.
14. Język środowiskowy i jego przenikanie do ogólnej polszczyzny (język uczniowski, język
sportowców). Omów na wybranych przykładach.
15. Funkcjonowanie gwary w języku Twojego pokolenia. Zbadaj na dowolnym przykładzie. (np.
gwara cieszyńska, żywiecka).
16. Neologizmy w języku współczesnej młodzieży – omów na podstawie filmów, tekstów
piosenek i własnych obserwacji.
17. Język PRL-u. Omów rolę języka w kształtowaniu obrazu rzeczywistości na wybranych
przykładach tekstów literackich lub propagandowych.
18. Zapożyczenia z języków obcych na przestrzeni wieków. Rozważ ich rolę i zasadność.
19. Stylizacja biblijna w literaturze. Omów temat na wybranych przykładach.
20. Omów eksperymenty językowe i ich rolę w wybranych tekstach M. Białoszewskiego.
21. Scharakteryzuj język listu, telegramu, SMS-u, e-mailu, odwołując się do przykładów
literackich, własnych obserwacji i spostrzeżeń.
22. Perswazyjne funkcje języka w tekstach reklamowych. Analiza wybranych przykładów.
23. Dokonaj analizy językowej wybranych dawnych pieśni religijnych (np. kolęd, wybranych
pieśni wielkopostnych).
24. Motyw wędrówki bohatera literackiego. Na wybranych przykładach omów jego dosłowny i
metaforyczny sens.
25. Polska saga rodzinna. Przedstaw swoje rozważania wokół istoty gatunku na podstawie
wybranych dzieł literackich.
26. Motyw rycerza w literaturze różnych epok. Przedstaw i porównaj różnorodne kreacje
literackie.
27. Motyw winy i kary i jego funkcje w literaturze różnych epok. Omów temat, prezentując
wybrane przykłady literackie.
28. Wpływ domu rodzinnego na kształtowanie się postaw moralnych bohaterów literackich.
Przedstaw temat w oparciu o wybrane dzieła różnych epok.
29. Portret matki w dziełach literackich różnych epok. Przedstaw i porównaj różnorodne kreacje
literackie.
30. Portrety Żydów w literaturze polskiej XIX i XX wieku. Zaprezentuj wybrane sylwetki
bohaterów.
31. Dylematy moralne bohaterów literackich. Omów temat na przykładzie wybranych utworów
XIX wieku.
32. „Naprawdę, jaka jesteś, nie wie nikt…” Zaprezentuj różnorodne portrety kobiet w utworach
literackich wybranych epok.