zawartość numeru

Management Systems in
Production Engineering
2013, Nr 3 (11) PL ISSN 2299‐0461 QUARTERLY/KWARTALNIK Contents Spis treści Events Wydarzenia 3 T. Gonciarz, M. Perzyk An expert system for suppor ng the produc on of pleasure boats T. Gonciarz, M. Perzyk System ekspertowy wspomagający proces przygotowa‐
nia produkcji jachtów 5 D. Tarnapowicz Synchroniza on of na onal grid network with the electricity ships network in the "shore to ship" system D. Tarnapowicz Synchronizacja elektroenergetycznej sieci krajowej z elektryczna siecią okrętową w systemie "shore to ship" 9 I. Onderková, I. Cholevová, J. Jurman Mathema cal model of a tude control bucket‐wheel excavator I. Onderková, I. Cholevová, J. Jurman Matematyczny model pozycjonowania kombajnu wielo‐
naczyniowego 14 P. Foitová Dernerová, M. Mikoláš Grants for ph.d. students on VSB‐ Technical University of Ostra‐
va in the Czech Republic P. Foitová Dernerová, M. Mikoláš Granty dla doktorantów w Wyższej Szkole Górniczej – Uniwersytecie Technicznym w Ostrawie w Republice Czeskiej 21 V. Moni, P. Klouda, V. Škraban Comprehensive check measurement of key parameters on mo‐
del belt conveyor V. Moni, P. Klouda, V. Škraban Kompleksowa ocena i kontrola kluczowych parametrów modelowego przenośnika taśmowego 24 A. Matuszak, Z. Matuszak Comments on adult educa on A. Matuszak, Z. Matuszak Uwagi na temat edukacji dorosłych 28 A. Belikova, V. Nordin Cyclists traffic management on roundabout A. Belikova, V. Nordin Zarządzanie ruchem rowerzystów na rondzie 33 W. Kostrzewa, G. Nicewicz Research of refrigera on systems failures in polish fishing ves‐
sels W. Kostrzewa, G. Nicewicz Badania uszkodzeń systemów chłodniczych polskich jednostek rybackich 38 M. Tutak The preliminary analysis of distribu on of the velocity field and air pressure flowing throught the mining headings with different geometry of cross‐sec on M. Tutak Wstępna analiza rozkładu pola prędkości i ciśnienia po‐
wietrza przepływającego przez wyrobiska górnicze o różnej geometrii przekroju poprzecznego 43 E. Sujová, H. Čierna Corporate culture as a tool to improve safety culture E. Sujová, H. Čierna Kultura korporacyjna jako narzędzie poprawy kultury bezpieczeństwa 49 Wiadomości 53 News Management Systems in
Production Engineering
2013, Nr 3 (11) Year III/Rok III Abstracts/Streszczenia T. Gonciarz, M. Perzyk Systemy ekspertowe można określić jako programy komputerowe, których podstawowym zadaniem jest symulowanie działanie człowieka – eksperta, na ogół w wąskiej dziedzi‐
nie. Możliwości zastosowań tej nowoczesnej technologii informatycznej są bardzo duże, począwszy od medycyny, przez geologię, technikę aż do zastosowań w dziedzinie wspo‐
magania podejmowania decyzji gospodarczych i finansowych. Celem niniejszego artykułu jest prezentacja praktycznego zastosowania systemu ekspertowego, który wspomaga proces przygotowania produkcji rekreacyjnych jednostek pływających i wykazuje dużą przydatność użytkową z jego stosowania. Korzystanie z opisanego systemu ekspertowego skraca czas w procesach projektowania i przygotowania produkcji jachtów. D. Tarnapowicz Jednym ze skutecznych sposobów ograniczenia negatywnego wpływu statków cumujących w portach na środowisko jest zastosowanie systemu „shore to ship” – dostawy energii elektrycznej na statki z lokalnych stacji elektroenergetycznych. Infrastruktura energetyczna instalacji portowej niezbędna do zasilania statków musi być zaprojektowana tak, aby możliwa była obsługa różnych typów statków. Ważnym zagadnieniem przy stosowaniu systemu „shore to ship” jest jakość dostaw energii elektrycznej poprzez miedzy innymi zapewnienie ciągłości zasilania przy przełączaniu z elektrycznego zasilania autonomicznego statku na zasilanie z elektrycznej sieci lądowej. W niniejszym artykule przed‐
stawiono sposób synchronizacji elektroenergetycznej sieci lądowej z siecią okrętową podczas postoju statku w porcie zapewniającą bezprzerwową prace okrętowych urządzeń elektrycznych. I. Onderková, I. Cholevová, J. Jurman Niniejszy artykuł przedstawia problemy związane z możliwościami zastosowania systemu GPS na łopatach kombajnu K800. W chwili obecnej operowanie na powierzchni urabia‐
nej wymaga pozyskiwania wielu informacji związanych z monitorowaniem procesu wydobycia oraz ekstrakcją selektywną. Wykorzystanie systemu GPS wydaje się być jedynym prawidłowym sposobem monitorowania, gdyż odbiorniki te są odporne na wibrację, kurz, różnice temperatur oraz zmiany atmosferyczne. Jedynym wymogiem jest komunikacja z systemem satelitarnym. Oznacza to, że nie mogą być one umieszczone w metalowych obudowach, ani w miejsach, które powodują ich osłonięcie lub w sąsiedztwie przewo‐
dów wysokiego napięcia. Nie powinny być one montowane również w okolicach koła kombajnu, ze względu na ryzyko zniszczenia wynikające z niewielkiej odległości od narzę‐
dzia urabiającego. Z tego względu odbiorniki GPS powinny być umiejscowione w najwyżej położonych punktach maszyny na powierzchni metalowej, stąd też konieczny jest model matematyczny, za pomocą którego wyznaczone zostanie miejsce montażu. P. Foitová Dernerová, M. Mikoláš Projekty i granty mają spore znaczenie dla rozwoju nauki i badań. Dla wielu ludzi stanowią one jedyne źródło środków finansowych na ich badania. W szczególności na uniwersy‐
tetach obserwuje się ich dynamiczny przyrost. Z tego powodu udział doktorantów konkursach grantowych stanowi dobry początek w tym zakresie. W pierwszej części artykułu przedstawiono dyskusję sposobu, w jaki konkurs grantowy przebiega w Uniwersytecie Technicznym w Ostrawie. Autorka koncentruje swoją uwagę na trudnościach w złożeniu aplikacji, wyjaśnia proces ewaluacji projektu oraz przedstawia zbiorcze dane pozyskane z Ministerstwa Edukacji, Młodzieży i Sportu dla konkursów grantowych od 2010 roku. Druga część artykułu przedstawia przykład wybranego projektu pt. „Badanie nad wykorzystaniem odpadów pogórniczych w wybranych lokalizacjach”. W artykule przedstawio‐
no przedmiot badań, cele projektu, harmonogram oraz rzeczywisty postęp w jego realizacji. V. Moni, P. Klouda, V. Škraban W artykule opisane zostały kompleksowe pomiary charakterystycznych parametrów które były realizowane na modelu przenośnika taśmowego. Głównym celem było wykona‐
nie i połączenie pomiarów energii elektrycznej w napędach przenośników taśmowych pracujących w czeskich kopalniach odkrywkowych, z pomiarami innych wielkości fizycz‐
nych aby uzyskać w ten sposób obraz ich wzajemnych związków i otrzymanych wielkości. Artykuł zawiera krótki opis i wyniki pomiarów na eksperymentalnym modelu przeno‐
śnika w zamkniętym obiegu transportu materiału. A. Matuszak, Z. Matuszak W artykule przedstawiono charakterystykę środowiska nauczania dorosłych i modeli pracy z dorosłymi uczniami. Podane zostały definicje kształcenia ustawicznego dorosłych, ze szczególnym uwzględnieniem nauk społecznych. Opisano i przedstawiono funkcje, które mogą zostać spełnione przez kształcenie ustawiczne dorosłych. Scharakteryzowane zostały formy i metody kształcenia ustawicznego. Biorąc pod uwagę różne kryteria, opisane zostały najważniejsze różnice w modelach edukacji dorosłych ‐ technologicznym, humanistycznym i krytycznym. Zostało podkreślone znaczenie kształcenia ustawicznego dorosłych, a także zostały wyróżnione niektóre z pozytywnych cech nauczania doro‐
słych. A. Belikova, V. Nordin Wzrost poziomu motoryzacji prowadzi do konieczności modernizacji skrzyżowań a to znajduje odzwierciedlenie u innych uczestników ruchu. Ten artykuł omawia i porównuje metody zarządzania ruchem rowerzystów na rondzie z punktu widzenia bezpieczeństwa, efektywności wdrożenia, prostoty organizacji i kosztów. W. Kostrzewa, G. Nicewicz Temperatura jest podstawowym parametrem klimatycznym decydującym o zmianie jakości produktów połowu. Czas, po którym zmiany jakościowe złowionej ryby nie wykra‐
czają poza założony, dopuszczalny zakres, jest przede wszystkim funkcją temperatury. Podstawowym środkiem technicznym pozwalającym na przedłużenie czasu transportu jest obniżenie temperatury ładowni za pomocą instalacji chłodniczej. Uszkodzenia instalacji chłodniczych jednostek rybackich wywierają negatywny wpływ na środowisko naturalne w związku z emisją szkodliwych czynników. W pracy przedstawiono wyniki badań uszkodzeń instalacji chłodniczych polskich jednostek rybackich w latach 2007‐2011. Rezultaty analiz przedstawionych w niniejszej pracy mogą być podstawą do sporządzenia wytycznych zarówno dla projektantów jak i eksploatatorów okrętowych systemów chłodniczych. M. Tutak Podstawowe znaczenie dla bezpieczeństwa osób pracujących w podziemnych wyrobiskach górniczych ma ich przewietrzanie. Dostarczenie świeżego powietrza do czynnych wyrobisk górniczych jest podstawowym zadaniem służb wentylacyjnych w kopalni. Bardzo istotny wpływ na skuteczność procesu przewietrzania mają parametry fizyczne do‐
starczanego strumienia powietrza takie jak jego ilość, prędkość oraz ciśnienie. Parametry te można wyznaczyć na podstawie badań w warunkach „in situ” lub badań modelo‐
wych. Przeprowadzenie badań w warunkach dołowych jest bardzo kosztowne i nie zawsze możliwe ze względu na prowadzoną eksploatację. Jako alternatywne w takich przy‐
padkach można wykorzystać badania modelowe, które stwarzają większe możliwości analizy wpływu różnych czynników na badane parametry. W artykule przedstawiono wyni‐
ki badań modelowych przepływu strumienia powietrza w wyrobisku górniczym uzyskanych na podstawie symulacji opartych o metodę objętości skończonej w programie ANSYS Fluent. Analizę przeprowadzono dla trójwymiarowego strumienia przepływu powietrza. Modele fizyczne wyrobisk opracowano w oparciu o rzeczywiste przekroje poprzeczne wyrobisk korytarzowych. Do rozwiązania modelu matematycznego wykorzystano model turbulencji k‐ε. E. Sujová, H. Čierna Celem artykułu jest wyjaśnienie wzajemnych połączeń między kulturą korporacyjną i kulturą bezpieczeństwa, które mają na celu wykorzystanie motywacji w celu zapobiegania wypadkom przy pracy i innych niepożądanych zdarzeń w przedsiębiorstwie. W artykule wskazano na sposoby poprawy podejścia do bezpieczeństwa i higieny pracy, BHP w miejscu pracy, poprzez właściwą stronę kultury korporacyjnej. Wprowadzono wewnętrzne i zewnętrzne determinanty kultury korporacyjnej, które mają znaczący wpływ. W artykule wskazano na wspólne cechy kultury organizacyjnej i kultury bezpieczeństwa, jako element systemu zarządzania BHP z uwzględnieniem efektywności systemu. Końcowa część artykułu przedstawia hierarchię modelu potrzeb, które mogą służyć jako podstawa motywowania pracowników do przestrzegania zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy.