egzamin maturalny z języka polskiego

Transkrypt

egzamin maturalny z języka polskiego
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
dysleksja
Miejsce
na naklejkĊ
z kodem szkoáy
MPO-R1A1P-061
EGZAMIN MATURALNY
Z JĉZYKA POLSKIEGO
Arkusz II
ARKUSZ II
POZIOM ROZSZERZONY
Czas pracy 130 minut
STYCZEē
ROK 2006
Instrukcja dla zdającego
1. SprawdĨ, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 8 stron.
Ewentualny
brak
zgáoĞ
przewodniczącemu
zespoáu
nadzorującego egzamin.
2. Arkusz zawiera dwa tematy sprawdzające tworzenie tekstu
wáasnego w związku tekstem literackim zamieszczonym
w arkuszu. Wybierz jeden z nich i napisz wypracowanie.
3. Pisz czytelnie. UĪywaj dáugopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4. Nie uĪywaj korektora, a báĊdne zapisy przekreĞl.
5. PamiĊtaj, Īe zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
6. MoĪesz korzystaü ze sáownika poprawnej polszczyzny
i sáownika ortograficznego.
7. Wypeánij tĊ czĊĞü karty odpowiedzi, którą koduje zdający.
Nie wpisuj Īadnych znaków w czĊĞci przeznaczonej
dla egzaminatora.
8. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datĊ urodzenia i PESEL.
pola odpowiadające cyfrom numeru PESEL. BáĊdne
Zamaluj
zaznaczenie otocz kóákiem
i zaznacz wáaĞciwe.
Za napisanie
wypracowania
moĪna otrzymaü
áącznie
40 punktów
ĩyczymy powodzenia!
Wypeánia zdający przed
rozpoczĊciem pracy
PESEL ZDAJĄCEGO
KOD
ZDAJĄCEGO
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
2
Egzamin maturalny z jĊzyka polskiego
Arkusz II
Wybierz temat i napisz wypracowanie (co najmniej dwie strony, tj. okoáo 250 sáów).
Temat 1. Opisz i porównaj dwa sposoby uzyskiwania efektu groteskowoĞci
w przytoczonych fragmentach dramatów Stanisáawa Ignacego Witkiewicza
i Sáawomira MroĪka.
Stanisáaw Ignacy Witkiewicz Szewcy
SAJETAN
O goáąbeczko moja! Ty nie wiesz, jak szczĊĞliwą jesteĞ, Īe pracowaü moĪesz! Jak siĊ nam rwą
do pracy te gicale i paluchy Ğmierdzące, jak siĊ syüko w nas do tej jedynej pocieszycielki wypina, jaze
do pĊkniĊcia. A tu nic. Patrz w szarą, chropawą do tego ĞcianĊ, wariuj, ile chcesz. MyĞli lazą jak
pluskwy do áóĪka. I puchną te bolące wątpia z nudy tak strasznej, jak góra Gauryzankar jaki,
a Ğmierdzącej jak Cloaca Maxima, jak Mount Excrement z powieĞci fantastycznej pisarza Buldoga
Myrke [...] – znowu, psiachyl, sáów mi brak, a gadaü siĊ chce jak czego innego. E – co tu gadaü;
i tak nikt tego nie zrozumie. JuĪ mi nawet zabrakáo samej przedsáownej mazi. I po co tu co wyraĪaü?
Po co ryczeü i ákaü, po co flaki pruü, po prostu i na wspak? Po co? po co? po co? To okropne sáowo
„po co?”. To wcielenie najboleĞniejszej nicoĞci – a wiĊc po co? Kiedy pracy ni ma i nic z tego byü nie
moĪe. (peáznie do K s i Ċ Ī n e j) Jasna pani: ukochana, jedyna moja pieszczotko, koteczko
transcendentalna, metampsychiczne cielątko boĪe, bogoziemne a tak przyjemne, zmyĞlne i pojĊtne
jak myszka jaka czy co – ty nie wiesz, jak szczĊĞliwą jesteĞ, Īe pracĊ masz! – to jedyne
usprawiedliwienie stworu Īywego w jego nĊdzy ograniczeĔ wszelakich, od czaso-przestrzennych
począwszy.
KSIĉĩNA
Umetafizycznienie pracy jest przejĞciowym okresem tej kwestii. Wielcy panowie egipscy tego
nie potrzebowali, jak równieĪ nie bĊdą potrzebowaü ludzie przyszáoĞci. Ten wyje o pracĊ, która mnie
wprost w dwójnasób, i duchowo, i fizycznie, áamie. Oto jest wzglĊdnoĞü wszystkiego – to wpáyw tego
Einsteina – ja dawno juĪ...
I CZELADNIK
A dyü to je wstyd, psiokrew zapowietrzona! To je inteligencka trajdocha! TaĪ ja to wiem juĪ, Īe teoria
wzglĊdnoĞci w fizyce nic nie ma do czynienia ze wzglĊdnoĞcią etyki i estetyki, i dialektyki, i tak dalej!
– tamda-lamda, tramda-lambda! Nie bedem gadaá – rzygaü siĊ od tej gadaniny ino chce. Hej, hej! –
Sajetanie – [...] takoĞmy se ta wtedy gadali – a tera co? IleĞmy tych niepotrzebnoĞci nagadali, a pracĊ
nam dali obejrzeü z takiej strony, Īe nikiej landryga podmiejska w niedzielĊ ponĊtną nam siĊ staáa.
Takie daáem porównanie, bo na te prawdziwie áadne panny ze Ğwiata to ja nawet nie reagujĊ, wicie,
páciowo zupeánie – za áadne są, suka ich rwaĔ zachlebiona – za áadne i za nie-dostĊpne! [...]
(1934 r.)
(Stanisáaw Ignacy Witkiewicz, Dramaty, Warszawa 1972)
Sáawomir MroĪek MĊczeĔstwo Piotra Ohey’a
URZĉDNIK Mam polecenie oznajmiü paĔstwu, Īe w waszej áazience zagnieĨdziá siĊ straszliwy tygrys
ludojad. WstĊp grozi wielkim niebezpieczeĔstwem!
OHEY He! He! A toĞ pan dopiero!...
URZĉDNIK Pan siĊ Ğmieje? ProszĊ, oto oficjalne zawiadomienie.
OHEY PieczĊü siĊ zgadza: Zarząd Ogrodów Miejskich. Ale skąd tygrys u mnie?!
URZĉDNIK To nie moja sprawa. WyjaĞnienie otrzyma pan póĨniej, w miarĊ postĊpu odpowiednich
badaĔ. Wszystko, co dotychczas wiadomo, to – Īe z przyczyn jeszcze dokáadnie nie rozpoznanych
przez naukĊ w paĔskiej áazience zagnieĨdziá siĊ dorosáy tygrys. We dnie ukrywa siĊ
najprawdopodobniej w rurach z gorącą wodą, która bardziej mu odpowiada ze wzglĊdu na jego
przyzwyczajenie do tropikalnego klimatu, bądĨ teĪ w piecyku. Nie jest wykluczone, Īe ukrywa siĊ
na zasadzie specjalnych praw zoofizycznych. Wszelkie korzystanie z áazienki, kąpiel, a takĪe samo
przebywanie w niej grozi Ğmiercią. [...]
OHEY WiĊc jeĞli pan ma racjĊ, to... mój maáy w przebraniu ksiĊdza Kordeckiego poszedá do áazienki!
OHEY’OWA BoĪe, na Ğmierü zapomniaáam! A taki byá sáodki w tym habicie, taki inteligentny.
JAĝ OHEY (wpadając) Nie damy CzĊstochowy!
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z jĊzyka polskiego
Arkusz II
3
OHEY Jasiu, widziaáeĞ tygrysa? Powiedz panu.
JAĝ OHEY Widziaáem.
OHEY Chcesz, Īebym ciĊ palnąá? [...]
JAĝ OHEY Widziaáem. Siedziaá w wannie i miaá takie duĪe wąsy.
OHEY Ja oszalejĊ! [...]
OHEY’OWA MógábyĞ go chociaĪ zastrzeliü, zaczaiwszy siĊ koáo umywalni. Czytaáam, Īe podobno
w Indiach Anglicy umyĞlnie wciągali tygrysy do áazienki, aby potem, odciąwszy im odwrót korkiem
od wanny, strzelaü do nich jak do kaczek. [...]
OHEY [...]MoĪe by mu podrzuciü zatrute mydáo?
NAUKOWIEC (ukazując siĊ w drzwiach) Bardzo przepraszam, gdzie tu moĪna umyü rĊce?
OHEY W áazience. Ale tam jest ten... wie pan...
NAUKOWIEC Ach, sáusznie [...]
OHEY Niech no pan powie szczerze: skąd on mógá siĊ wziąü?
NAUKOWIEC Są róĪne hipotezy: od samorództwa – do ewolucji. Ta ostatnia mianowicie, teoria
ewolucji, przewiduje moĪliwoĞü rozwiniĊcia siĊ niektórych gatunków wysoko rozwiniĊtej pasty
do zĊbów – w któregoĞ z wiĊkszych czy mniejszych drapieĪników. Najprawdopodobniejsza jednak
wydaje siĊ teza, Īe natura, w pewnych chwilach swojego niezmierzonego trwania, czuje siĊ bardzo
zmĊczona tymi wszystkimi niezwykáymi, a przecieĪ logicznymi prawidáami, którymi siĊ posáuguje.
WystĊpuje wtedy u niej moment jakiegoĞ osuniĊcia siĊ wewnĊtrznego, opadu, niepoczytalnoĞci natury
– wzglĊdnie jej zadumy, podczas której nie kontroluje ona, zajĊta dociekaniem swojego sensu –
ogólnego biegu spraw. Zdarzają siĊ wtedy wypadki zaskakujące, jak na przykáad nasz.
(Sáawomir MroĪek, MĊczeĔstwo Piotra Ohey’a, w: Wybór dramatów i opowiadaĔ, 1975)
Temat 2. Zanalizuj i zinterpretuj wiersz W. H. Audena Musée des Beaux Arts.
W. H. Auden Musée des Beaux Arts1
Co do cierpienia ci Starzy Mistrzowie
Nie mylili siĊ nigdy. Jak dobrze poznali
Jego miejsce w Īyciu czáowieka: to, Īe siĊ zdarza,
Gdy ktoĞ inny je lub otwiera okno lub idzie przed siebie ospale;
To, Īe kiedy starsi czekają w Īarliwej obawie
Na cudowne narodziny, zawsze muszą byü
Dzieci, które nie chcą, by siĊ wydarzyáo, i jeĪdĪą na áyĪwach
GdzieĞ pod lasem, na stawie.
Nie zapomnieli nigdy,
ĩe nawet przeraĪające mĊczeĔstwo, by siĊ speániü, musi
Mieü kąt jakikolwiek, zaĞmieconą dziurĊ,
Gdzie psy wiodą psie Īycie i koĔ kata
Ociera o drzewo swą niewinną skórĊ.
Na przykáad w „Ikarze” Breughla: jak wszystko spokojnie
Odwraca siĊ od nieszczĊĞcia; moĪe tylko rolnik
Usáyszaá plusk i krzyk zapomniany,
Lecz dla niego nie byá to wypadek waĪny; sáoĔce
OĞwietlaáo, jak oĞwietlaü winno, biaáe nogi znikające
W zielonej wodzie; a delikatny i kosztowny okrĊt, z którego na pewno widziano
Rzecz zdumiewającą, cháopca lecącego z nieba,
Musiaá Īeglowaü dalej i páynąá, gdzie trzeba.
(PrzeáoĪyá Jarosáaw Marek Rymkiewicz W.H. Auden Poezje, Kraków 1988, wydanie dwujĊzyczne)
1
Musée des Beaux Art. – Muzeum Sztuk PiĊknych
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
4
Egzamin maturalny z jĊzyka polskiego
Arkusz II
WYPRACOWANIE
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z jĊzyka polskiego
Arkusz II
5
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
6
Egzamin maturalny z jĊzyka polskiego
Arkusz II
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z jĊzyka polskiego
Arkusz II
7
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
8
Egzamin maturalny z jĊzyka polskiego
Arkusz II
BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)

Podobne dokumenty