prezentacja p. K. Kluza

Czynniki wpływające na zmianę
kosztu finansowania dla JST
dr Krzysztof Kluza
Dyrektor ds. Sektora Publicznego, Getin Noble Bank SA
i Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Katowice, 25.02.2013
Wskaźniki długu JST – ewolucja
• Wskaźniki 60 / 15
• Nadwyżka operacyjna
• Art. 243
• Ustawa o działalności leczniczej (art. 59, art. 72, art. 190)
• Limit deficytu
2
Istotne napięcia po stronie wskaźników
Największe miasta – klasyfikacja wg całkowitego
zadłużenia w relacji do dochodów (dane za 2011r)
Wpływ art. 243 na dostęp do finansowania
nowych inwestycji (dane za 2011r)
Grupa
Jednostki, przekraczające
[%]
nowy wskaźnik zadłużenia
Województwa
0
0%
119
38%
Miasta na pr. powiatu
9
14%
Gminy miejskie
39
16%
Gminy miejsko-wiejskie
92
15%
Gminy wiejskie
205
13%
Ogółem
464
17%
Powiaty ziemskie
Propozycja wprowadzenia limitów
deficytu na poziomie 4%, 3%, 2% i 1%
wymusiłaby ograniczenie inwestycji w
przypadku ok. 80% JST.
3
Rosnąca skala konsolidacji /
refinansowania istniejących długów
4
Wymogi art. 243 wymuszają długie karencje
dla nowego długu i kredytów konsolidacyjnych
Analiza dla przetargów z grudnia 2012 roku
Okres karencji
Liczba przetargów
Karencja poniżej 2 lat
48%
2 lata karencji
21%
3-4 lata karencji
21%
5 lat lub powyżej
10%
Uwaga: analiza nie uwzględnia ukrytych karencji czyli nieliniowej
spłaty kapitału; zwiększają one faktyczną karencję o min. 1 rok
Poza skutkiem w postaci wzrostu kosztu finansowania (lub problemów z uzyskaniem
finansowania w ogóle), wydłużenie okresu karencji pozwala na ponadprzeciętny wzrost
poziomu długu, który może w przyszłości skutkować wpadnięciem w spiralę zadłużenia.
Dodatkowo oznacza faktyczne przesunięcie spłaty długu poza okres kadencji wyborczej.
5
Wpływ Bazylei III na finansowanie JST
Bazylea III to regulacje związane z adekwatnością kapitałową
banków. Ich celem jest:
• Zwiększenie wyposażenia banków w kapitały
• Poprawa bezpieczeństwa płynnościowego banków
• Zmniejszenie niedopasowania wymagalności aktywów i pasywów
Efekty dla JST i podmiotów powiązanych:
• Neutralny wpływ na JST
• Negatywny wpływ na finansowanie inwestycji spółek
komunalnych i SP ZOZ bez poręczenia JST; preferencje dla
kredytów obrotowych
• Wzmocnienie w bankach tendencji do poszukiwania
dochodów transakcyjnych (pozaodsetkowych)
6
W ubiegłym roku koszt finansowania
dla JST wzrósł o ok. 55 pb
1,80
1,63
1,60
1,40
1,20
1,20
1,00
0,80
1,24
1,13
1,00
0,79
0,85
0,75
0,60
0,40
0,20
0,00
marża uwzgl. prowizję
średnia roczna
7
Co szósty samorząd płaci za kredyt powyżej
180 pb; koszt obligacji jest jeszcze wyższy
8
Co może przynieść 2013 rok?
• Nowe, bardziej restrykcyjne krajowe rozwiązania prawne
odnośnie zadłużania się przez JST
• Prawdopodobne napięcia po stronie dochodów JST na
skutek pogłębiającego się spowolnienia w gospodarce
• Konieczność konsolidacji zadłużenia JST, aby spełnić
wymogi art. 243
• Wzrost kosztu finansowania dla JST
• Ograniczenie podaży środków z instrumentów
bezzwrotnych z budżetu UE
• Zmiany w polityce banków na skutek Bazylei III
9
Dziękuję za uwagę
dr Krzysztof Kluza
[email protected]
[email protected]
Spowolnienie w 2013r wpłynie na dochody
budżetu centralnego i w efekcie na dochody JST
• Dochody budżetu państwa w 2013r: 299,4 mld zł (+2,4%) [w 2012r +5,4%, w 2011r +10,9%];
realnie spadek o 0,3%
• w tym PIT: 42,9 mld zł (+6,2%) [w 2012r prognoza wykonania to 40,4 mld zł wobec planu 42,4 mld zł]
• w tym CIT: 29,6 mld zł (+11,3%) [w 2012r prognoza wykonania to 26,6 mld zł wobec planu 29,6 mld zł]
• założenia do budżetu państwa (szczególnie 2,2% realny wzrost PKB) oceniane
jako optymistyczne
• planowane na 2013r subwencje ogólne dla JST: 51,3 mld zł (+2,1%) [w 2012r +3,8%]
• planowane dotacje dla JST: 17,6 mld zł (-0,2%)
• planowane dochody JST z PIT: 33,7 mld zł (plan na 2012r 33,1 mld zł)
• planowane dochody JST z CIT: 8,8 mld zł (plan na 2012r 8,8 mld zł)
DOCHODY WYKONANE JST
1000000000
2008
2009
2010
2011
142,57
154,84
162,80
171,31
88,26
181
185
województwa
12,66
19,55
14,10
15,07
7,15
15
15
powiaty
18,15
20,08
22,50
23,55
11,53
24
24
miasta na prawach powiatu
49,44
50,33
53,89
56,86
30,00
62
63
gminy miejskie
14,67
14,86
16,51
17,33
8,77
18
18
gminy miejsko-wiejskie
27,04
28,48
31,87
33,24
17,54
36
37
gminy wiejskie
20,61
21,55
23,94
25,26
13,26
27
28
106%
103%
JST, w tym:
zmiana dochodów JST
108,6%
105,1%
105,2% -
2 Q 2012
2012 (prognoza) 2013 (prognoza)
11