Studenckie ćwiczenia w reaktorze jądrowym Maria, wnp.pl

Studenckie ćwiczenia w reaktorze jądrowym
Maria, wnp.pl
Studenci kierunków związanych z energetyką jądrową poznają zjawiska zachodzące w reaktorach
atomowych dzięki reaktorowi badawczemu "Maria". W jedynym tego typu urządzeniu w Polsce,
znajdującym się w NCBJ, właśnie trwa nowa tura szkoleń.
http://www.elektrownia-jadrowa.pl/
1
Studenci kierunków związanych z energetyką
jądrową poznają zjawiska zachodzące w reaktorach atomowych dzięki reaktorowi badawczemu
"Maria". W jedynym tego typu urządzeniu w Polsce, znajdującym się w NCBJ, właśnie trwa nowa tura
szkoleń.
W jedynym pracującym w Polsce reaktorze jądrowym, "Maria", w Narodowym Centrum Badań
Jądrowych (NCBJ) w Świerku pod Warszawą dobiega końca kolejna tura szkoleń studentów przyszłych specjalistów z energetyki jądrowej. Szkolenia mają formę zestawu ćwiczeń
przeprowadzanych pod okiem specjalistów na działającym reaktorze.
- To nasz największy atut. Podręczniki, symulatory czy kody numeryczne są bardzo ważnymi
czynnikami w procesie nauczania, ale nic nie zastąpi możliwości pracy na żywym reaktorze. Dlatego
też niemal wszystkie państwa rozwijające energetykę jądrową, takie jak Maroko, Nigeria, Ghana,
Indonezja, posiadają własne reaktory badawcze - mówi dr Krzysztof Pytel z NCBJ.
Szkolenia w reaktorze "Maria" są prowadzone dla studentów studiów podyplomowych z zakresu
energetyki jądrowej. Uczestniczą w nich także studenci Wydziału Fizyki oraz Wydziału
Mechanicznego Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej, a nawet członkowie kół fizycznych
przy uczelniach w całym kraju. W praktyce w reaktorze może się zjawić każdy student
zainteresowany energetyką jądrową. Ćwiczenia związane z rozruchem reaktora i zmianami jego
mocy oraz pomiary najważniejszych parametrów pracy urządzenia są prowadzone w grupach
liczących od trzech do sześciu uczestników.
Przeprowadzenie szkolenia wymaga pracy reaktora w specyficznym, nietypowym dla niego reżimie: z
małą mocą oraz możliwością włączania i wyłączania. Podstawowy zestaw ćwiczeń obejmuje rutynowe
czynności przy reaktorze. Należą do nich m.in. pomiary zmian reaktywności w zależności od położeń
prętów sterujących w rdzeniu czy badanie jednego z najbardziej istotnych parametrów:
http://www.elektrownia-jadrowa.pl/
2
intensywności strumienia neutronów. Studenci pobierają również próbki powietrza uwalnianego z
komina w czasie pracy reaktora i przeprowadzają ich analizę spektralną, po czym porównują
otrzymane wartości z limitami uwolnień określonymi przez państwowy dozór jądrowy.
Uczestnicy szkoleń mają też możliwość przeprowadzenia operacji na kompletnym symulatorze
reaktora "Maria". W ten sposób mogą poznawać procesy zachodzące w urządzeniu w przedziałach
czasowych rzędu kilkunastu czy kilkudziesięciu godzin, zbyt długich, by zrealizować je w ramach
ćwiczeń bezpośrednio na pracującym reaktorze.
- Efektywny czas pobytu studentów w reaktorze jest ograniczony do pojedynczych godzin, bo tylko
tyle czasu możemy dla nich wygospodarować z przyczyn technologicznych. Rzeczywisty czas trwania
ćwiczeń jest jednak dłuższy. Pomiary przeprowadzane w reaktorze wymagają dalszego opracowania.
Studenci realizują tę część ćwiczeń w domach, po czym przesyłają sprawozdania obsłudze reaktora dodaje Krzysztof Pytel.
NCBJ przyznaje, że energetyka jądrowa przez długi czas nie przyciągała studentów. Przez wiele lat
Narodowe Centrum Badań Jądrowych miało zaledwie jedną-dwie osoby chętne do pracy w reaktorze.
Obecnie w ciągu roku szkolonych jest nawet kilkadziesiąt osób. Wzrost zainteresowania energetyką
jądrową widać w Świerku również w liczbie praktykantów, którzy obecnie uczestniczą w pracach
przy reaktorze "Maria" niemal przez cały rok.
Wysokostrumieniowy reaktor "Maria", skonstruowany przez polskich fizyków w Świerku pod
Warszawą, działa od grudnia 1974 roku. Jest wielozadaniowym urządzeniem badawczym o mocy
termicznej 30 MW, jednym z zaledwie ośmiu reaktorów europejskich o mocy ponad 15 MW
generujących intensywne strumienie neutronów (powyżej 1014neutronów na cm/s). W okresie
eksploatacji reaktor "Maria" przechodził kilka modernizacji, które zwiększyły jego bezpieczeństwo i
umożliwiły pracę na mniej wzbogaconym paliwie. Obecny stan techniczny reaktora pozwala na jego
eksploatację co najmniej do 2020 roku, a po ewentualnej kolejnej modernizacji - nawet do połowy
bieżącego stulecia.
Reaktor "Maria" służy do produkcji preparatów promieniotwórczych, do badań fizycznych (głównie w
zakresie fizyki materii skondensowanej), do zastosowań przemysłowych (m.in. z użyciem
neutronowej analizy aktywacyjnej) oraz do celów szkoleniowych.
Źródło: wnp.pl
http://www.elektrownia-jadrowa.pl/
3